LEEKEPREEKEN f 3000.- f 750.- f250.- f125.- f50.- f40.- V oornaamste N ieuws H ZATERDAG 13 FEBRUARI 1932 f wmmmm DE COMMUNISTEN IN SPANJE „Ze tasten niet door" DE ARBEIDS- GESCHILLENWET HET PAUSFEEST TE ROME Plechtigheid in St. Pieter Brandstichters te Gran ada NOORWEGEN BREEKT MET MOSKOU DE BAROMETER BUREAUX NASSAULAAN 49 ADVERTENTIEN 35 ct. p. regel DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER BLADEN EN HET GEÏLLUSTREERD ZONDAGSEI AD VIER EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 1799S AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL VERDRAG TUSSCHEN ITALIË EN HEDSJAS DE DUCF INI HFT V ATI CA AM AUDIËNTIE MONTEVIDEO ZONDER KRANT VOORSCHOTTEN TEGEN KERKELIJKE FONDSEN HET COLLECTIEF ARBEIDERS CONTRACT IN DE BOLLEN STREEK J. J. WEBER Si ZOON OPTICIENS F ABKIjvANTEN ONVOORZICHTIG WIELRIJDER Telefoon No. 138G6 (drie lijnen) Postrekening No. 5970. ABONNEMENTENvoor Haarlem en Agentschappen: per week 25 ct.; per kwartaal 3.25; per post, per kwartaal 3.58 by vooruitbetaling. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN TIES. 1—4 regels 60 cL p.' plaatsing; elke regel meer 15 ct., bü vooruitbet. Bij contract belangrijke korting. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN tusschen den tekst 60 ct. per regel. AWe op dit Wad zijn ingevolge de verzekeringsvoorwaarden ttijèeu ujn^ivaiieu verzekerd voor een der volgende uitKeeringen Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door verlies van beide armen, beide beenen ot beide oogen Dij een ongeval met doodel ijken afloop bij verlies van een hand een voet ot een oog bij parlies van een duim ot wijsvinger bij een breuk van been ot arm anderen vinger mi verlies van 'n BOETE EN SCHULD Er is een tijd geweest, dat de katho lieken door het niet-katholieke deel van de wereld in deze weken van vasten en onthouding als een zeldzame soort we zens werden aangezien. Veertig dagen vasten; slechts eens per dag je genoegen eten; een lijst voorgeschreven krijgen met allerlei verboden spijzen, dat vonden velen barbaarsch en uit den tijd; ande ren haalden er hun schouders voor op; sommigen hadden een zekere bewonde ring er voor zooals men voor diepzee duikers en pooivaarders heeft. Die tijd is voorbij. Wanneer iemand thans er hoog van op zou geven, dat hij slechts eenmaal per dag een vollen maaitijd gebruikt of slechts eenmaal per dag vleesch eet en op sommige dagen alleen met visch volstaat, ^dan zijn er dadelijk duizenden anderen, die hem toe roepen: ontelbaar zijn de vrouwen, die nooit haar genoegen eten, omdat de slanke lijn dat verbiedt; er zijn duizen den sportbeoefenaars, die zich allerlei eten en drinken ontzeggen; er zijn vege tariërs, die principieel nooit vleesch eten! Er zijn tegenwoordig zeer veel menschen die u zeggen, dat eten hun onverschillig is, ja een last, waarvan zij maar liefst bevrijd zouden worden. Daar komen dan nog de hygiënisten bij, die u, wanneer ge u op uw matigheid gedurende de zes weken voor Paschen beroemt, zullen zeggen: dit moet ge niet enkel 40 dagen, maar 365 dagen in een jaar doen; leef sober en eet vooral weinig vleesch, dan bewaart ge u zelf voor jicht en zenuw storingen. Alles bijeen is er dus van verbazing of bewondering voor de vastenwet der ka tholieke Kerk in onzen tijd weinig over gebleven. Ook onder ons katholieken zelf hoort men tegenwoordig wel eens fluiste ren: of die vastenwet nog wel van onzen tijd is; of zij eigenlijk niet slechts for meel, om der traditie wille, gehandhaafd wordt, maar dat zij practisch weinig be- teekenis meer heeft en ook door de Kerk zelf niet meer zoo gewichtig wordt ge acht. In vergelijking met vroeger toch is er van een werkelijke boetepleging weinig meer overgebleven en is er niet veel noo- dig om van de vastenwet gedispenseerd te worden. Wie eenmaal zulk een dispen satie heeft, kan meermalen daags vleesch eten. De meesten merken dus van het zoogenaamde vasten niets! Wat is er juist in deze bewering? Dit, dat er inderdaad zeer veel verzacht is in de vastenwet; dat de levensomstandig heden, de leefregels in de maatschap pij en de lichamelijke gesteldheid van ons tegenwoordig geslacht zooveel afwij ken van vroeger, dat de Kerk de bepa lingen omtrent vasten en onthouding aan dien veranderden toestand heeft aangepast. Wie leest wat onze voorouders in den ouden tijd en in de middeleeuwen konden verorberen, die begrijpt de wijs heid der Kerk, dat zij aan vroegere ge slachten andere eischen stelde dan aan ons. Het verschil is echter slechts gra dueel: de vastenwet blijft; zij moge vroe ger strenger geweest zijn en er moge tegenwoordig meer dispensatie worden gegeven, het beginsel is niet veranderd. Ten eerste toch zijn er ook tegenwoordig nog zeer velen, die de vastenwet stipt onderhouden en voor menschen met een gezonde maag en flinken eetlust is een beperking tot één maaltijd per dag een echte boetedoening. Deze allen houden dus het beginsel hoog. Maar ook voor de anderen is de vastenwet der Kerk niet maar een formeele bepaling zonder meer. De voorschriften der Kerk omtrent de verplichting tot vasten en onthouding zijn uit een diepe overtuiging voortge komen. Christus heeft gezegd: „tenzij gij boetvaardigheid doet, zult gij allen ge lijkelijk omkomen." En heel de leer van den Zaligmaker is doortrokken van de vermaning, dat de mensch zichzelve moet versterven, dat hij zijn vleesch moet kruisigen om staande te blijven. Bidden, vasten en aalmoezen geven zijn de drie groote middelen, die Christus en de apos telen voortdurend aanprezen als onmis baar om niet van het rechte pad af te dwalen. Nu is er niets gevaarlijker om aan de vrije verkiezing van den mensch over te laten dan hem zelf zijn boete doening te laten bepalen. Tot bidden zal hij vrij gemakkelijk komen in de verplichte godsdienstoefeningen en doordat de christelijke opvoeding het ge bed tot gewoonte maakt. Een aalmoes zal hij licht geven, omdat de nood van den naaste hem van alle kanten aan grijpt; tot geven heeft hij overvloedig gelegenheid. Maar verstervingen doen is een zeer persoonlijke zaak. Heel de menschelijke natuur komt daartegen in verzet en het is zoo gemakkelijk zich er aan te onttrekken. Vandaar dat de Kerk kennende de zwakheid der menschelijke natuur, vroeger de lichamelijke verster ving onder bedreiging met zware straf fen voorschreef. En eeuwen lang reeds heeft de katholieke wereld op geregel de tijden zware boetvaardigheid gedaan. Wanneer de omstandigheden thans no pen om die boetpleging te verzachten, mag dit voor ons geen aanleiding zijn om te denken: wij hebben dit alles niet meer noodig; dat is niets meer voor onzen tijd! Want Christus' woorden: „tenzij ge boetvaardigheid doet"zijn nog niet veranderd. Wij moeten ons in tegendeel afvragen, of wij onder een zeer verzachte vastenwet niet op andere wijzen aan de blijvende verplichting var versterving moeten voldoen. Het feit, dat de Kerk de vastenwet handhaaft en dat wij jaarlijks aan het einde der dispensaties vermaand wor den om op andere wijze aan te vullen, wat door de aangebrachte verzachtin gen aan onze boeteplegingen ontbreekt, kans ons een vingerwijzing geven. De bedoeling van de vastenwet is nooit anders geweest dan om door uiterlijke boetedoening den mensch tot innerlij- ken deemoed te brengen. Iedereen is zondig, dus schuldig tegenover God. Bij schuld behoort boete, dat was het mo tief van Christus' woorden: „tenzij ge boetvaardigheid doet." Dat was en is de grondgedachte van de vastenwet der Kerk en deze gedachte te verlevendigen is meer dan ooit noodig in onzen tijd. De idee immers van persoonlijke schuld, van zonde en van de daarbij behooren- de straf en boete, wordt hoe langer zoo meer vreemd aan ons geslacht. De moderne rechtstheorie kent de leer der vergelding niet meer. De mis dadiger is altijd het slachtoffer van om standigheden, waarop hij geen invloed kan uitoefenen: overerving, een slecht milieu, maatschappelijke verhoudingen, een gespleten ziel; er is altijd iets an ders, wat de schuld draagt; de vrije wil heeft afgedaan. Die onchristelijke op vatting wint hoe langer hoe meer veld; heel de samenleving wordt er mee ge ïnfecteerd en ook het christelijk erf wordt er mee besmet. Het gevoel yoor de zwaarte der zonde verzwakt en daarmee verdwijnt de overtuiging, dat er boete doening noodig is. Vandaar dat de Paus dezer dagen den vastenpredikers van Rome op het hart bond: predikt over de zonde; overtuigt de menschen van zonde, van het kwaad der zonde en van de waarheid, dat de ellende in deze wereld uit de zonde voortkomt. Wijze woorden uit een wijzen mond, zoo geheel passend voor onzen tijd! Wanneer wij diep overtuigd zijn van het kostbaar bezit van onzen vrijen wil, die ons boven de redelooze wezens ver heft; wanneer wij daarnaast onze zwak heid en lafheid kennen, onzen hoog moed en onze liefdeloosheid, onze zin nelijkheid en onze afgunst en weten hoe wij op deze en tallooze andere wij zen tegenover God en onzen even- mensch misdoen, dan is ons telkens weer de vastenwet een aansporing om te zoeken naar boete en versterving. Dan vragen wij niet naar de letter maar naar den geest van die wet; en volgens den geest der vastenwet heeft eenieder honderden gelegenheden tot versterving. Hoe langer hoe dringender wordt aan den hedendaagschen christen de eisch gesteld, om zich toch van den wereldling te onderscheiden, ook in uiterlijke levensgewoonten. Welnu, de versterving is een dier onderscheidings- teekens. Evenals in Paulus' tijd, toen de olympische spelers zich van veel ont hielden en hun lichaam trainden voor de wedstrijden, zoo zijn er in deze mo- dern-heidensche wereld duizenden, die uit modezucht, om sportieve opvattingen of uit hygiënische overwegingen zichzelf veel ontzeggen. En wat zei de apostel? Zij strijden om een vergankelijke kroon, ik echter om een onvergankelijke! Als de eer en het lichaam reeds zooveel in spanning en opoffering waard zijn, hoe veel meer dan de ziel? En hoe gemak kelijk kan de christen tot de voor hem •geëigende versterving komen, wanneer hij bedenkt, wat er voor hem op het spel staat, wat de zonde beteekent en welke de gevolgen daarvan zijn. Hierin toch onderscheidt de christen zich al heel bijzonder van den modernen wereldling, dat hij deemoedig tegenover zijn Schepper zijn schuld erkent en leeft in de overtuiging, dat schuld en boete twee onafscheidelijke begrippen zijn. HOMO SAPIENS. ROME, 12 Pebr. CReuter) Te Dzidda werd 'oor Emir Feisal en den Itaïiaanschen con sul-generaal een vriendschaps-, kolonisatie- en handelsverdrag onderteekend tusschen bet koninkrijk Hedsjas en Italië. MADRID, 12 Febr. (Reuter). ,-EI Sol" pu bliceert een manifest van hst ir.t\ar;nationaa! oommunistiseh bureau, waarin den Spaan- schen „Kameraden" verweten word t, dat zy van de jongste periode van agitatie iiiet heb ben weten te proflteeren. Een ramo-io.o vau net Dezoen, uat lUituuau, aan Z. .eu ,.i ueei,. ue ontvangst van den Duce door de autoriteiten op het Vaticaan In het Voorloopig Verslag van de Eerste Kamer op de begrooting van Arbeid vinden we volgende door „enkele" leden gemaakte opmerking: „Thans worden wel, ten bewijze van de zegenrijke werking der Arbeidsgeschillen«vet, allerlei statistische gegevens aangevoerd, doch deze leden ontzegden daaraan bewijs kracht. „Zij hadden den indruk, dat de bemoeienis der Rijksbemiddelaars over het algemeen loonstijging ten gevolge had gehad, omdat bemiddeling gewoonlijk tot een althans ge deeltelijk toegeven aan de arbeiderseischen leidt, eene strekking, waaromtrent de sta tistiek, die nooit kan uitmaken wat zou zijn geschied bij ontstentenis van het optreden der bemiddelaars, geen gegevens kan ver schaffen. Deze leden waren derhalve van oordeel, dat de Arbeidsgeschillenwet ten on rechte den natuurlijken gang van zaken had onderbroken." Volgens de hier aan het woord zijnde Se-, natoren is het dus een natuurlijke gang van zaken, dat wanneer partijen, werkgevers en werknemers, in strijd geraken, niemand zich daarin mengt, geen bemiddeling wordt aan geboden, geen vredesvoorstellen door een derde, een neutrale, buiten partijen staande, aan de hand worden gedaan en de strijd wordt uitgestreden tot één, als overwonnene, om genade smeekt. Geen Katholiek, die ook maar iets van den geest van Rerum Novarum en Quadra- gesimo Anno in zich heeft opgenomen, zal dergelijken harden, kouden, onsocialen ge- dachtengang onderschrijven. Wellicht is van het standpunt van vele werkgevers niet allen gelukkig -- loonsver laging de natuurlijke gang van zaken, het rukken en plukken aan het levenspeil der arbeiders de eenige normale weg; maar niet het eenzijdige oordeel der direct-geïnteres- seerden bepaalt in de meeste gevallen de juistheid van het ingenomen standpunt; aan het oordeel van den buitenstaander kan eenige waarde stellig niet worden ontzegd. Feit overigens is, dat niet slechts tot ioonsverhooging, maar ook tot verlaging der loonen de rijksbemiddelaars hun medewer king hebben verleend. De praktijk der laat ste maanden is er om zulks te bevestigen. Ten slotte, wanneer de Arbeidsgeschillen- wet niet anders had bereikt dan een voor komen in vele gevallen van verbittering tus schen werkgevers en werknemers, het be waren en versterken van een goede ver standhouding tusschen ondernemers en ar beiders, dan alleen reeds zou de zooveel aangevochten wet van 1923 vruchtbaar heb ben gewerkt. Trouwens, het feit alleen, dat de laatste criticasters uit de laatste schans waarin ze zijn teruggekropen, geen andere wapens meer blijken te hebben, dan dat die wet den natuurlijken lees „tegennatuurlijken" gang van zaken belemmert, is voor de Ar beidsgeschillenwet het beste pleidooi. Z H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal de volgende week Maandag en Dinsdag geen audiëntie verleenen. O ROME. 12 Febr. Toegejuicht door een ju belende menigte van duizenden belangstel lenden, heeft Z. H. Paus Pius XI Vrijdag morgen zijn intocht gehouden in de St. Pie. terskerk. om deel te nemen aan de H. Mis, die ter gelegenheid van den tienden jaardag van Zijn kroningsfeest werd gecelebreerd door Kardinaal Locatelli, den eersten Kardi naal, die door Pius XI gecreëerd werd. Nadat Z. H. de Paus in de kapel van den H. Sebastlaan de paramenten had omgedaan en de tiara op het hoofd had geplaatst, be steeg Hij den draagstoel en verscheen de Pauselijke stoet door de Capella di Piëta in de basiliek. Op hetzelfde oogenblik schalden de zilveren bazuinen de hymne van den Va- ticaanschen Staat, en barstte de menigte in een duizendvoudig „Evviva" los. Voor de kapel hield de stoet een oogenbiik halt en spras de Paus van Zijn draagbaren troon af eenige woorden, waarna Hij zich naar de voorkapel begaf, om neer te knielen voor het H. Sacrament. Na deze handelin gen stelde de stoet zich opnieuw op en werd de H. Vader langs een afzetting van de Pauselijke Oarde naar het altaar van de Catedra gedragen, waar Hij, op Zijn troon gezeten, de H. Mis bijwoonde. Na de H. Mis begaf de Paus zich. omge. ven door den plechtigen stoet, tot achter het confessie.altaar. Hier hield de Paus een korte toespraak. Omgeven door Zijn kardinalen, wekte Hij de geloovigen van de gehee'.e wereld op om zich te vereenigen met de gebeden, die Hij tot den Almachtige zou richten met het oog op de gevaren en moeilijkheden, waaraan alle naties en de geheele menschheid waren blootgesteld. Ook zou Hij bidden voor den algemeenen vrede. Hierna sprak de Paus eenige liturgische gebeden uit en gaf tenslotte de menigte Zijn Pauselijken zegen. Wederom door duizenden toegejuicht, be gaf de H. Vader zich weer naar Zijn eigen vertrekken in het Vaticaan. Een incident deed zich voor, toen de Pauselijke stoet om 10.40 uur naar de Sint Pietsr trok. Een onbekende wierp een aan den Paus ge richte enveloppe tegelijkertijd roepend: „Ik wensch een gunst". De man werd terstond door de Vaticaansche gendarmes meegeno men. 's Pausen toespraak ROME, 12 Febr. (Reuter). In de toespraak, welke de H. Vader heden h eld, wees hij er vooreerst op, dat de Godde ijke Voorzienig heid het zoo geschikt heeft, dat het feest van zijn 10-jarig pontificaat valt in een tijd van algemeenen nood wegens het ernstige lijden voor de groote massa der volken en de zware zorgen van haar leiiers. Velen nu uit de groote katholieke familie, ja u t de familie der geheele memchhsid, ve largden uit de verte over de aotkergolf, zooals de aanwezigen van nabij van den plaatsbekle der van Christus een woord van l.cht en versterking. Daarom noodigde de H. Vader allen, die dichtbij en verre waren, uit om zich in ge bed tot God te richten, in den geest van boete onze zonden te overwegen en ze te beweenen en van God den vrede en de mid- ds'en om hem te verzekeren af te smeeken. Vervolgens gaf de H. Vader den Pauselijken zegen. MONTEVIDEO, 12 Febr. (Reuter). De sta king is slechts gedeeltelijk. De publieke diensten worden gewoon volbracht, trams en omnibussen rijden, doch de dagbladen ver schijnen niet. AARIME BAIMK I GRANADA 12 Febr. (Reuter). E\enden stakers trachten tevergeefs een schouw'hurg en twee bioscopen in brand te steken. In een der bioscopen ont .tond een paniek, ó'och ongelukken hadden nirt plaats. Een brand, die gesticht was in een sp in- nery, werd door de brandweer geblus< ht. Ook een brand in de St. José-kerk waren do spuitgasten weldra mse ter. Ernslirer en vim grooter omvang was een brand in htv.t klooster „Incarnation." Dorpsonlusten,. VILLAGARCIA DE AROSA, 12 Febr. (Reuter). Een bende manifestanten trachtte zich meester te maken van een ceramlek- fabriek. Een andere groep heesch een roode 1 vlag op de kerk. De aanvallers werden ge- f arresteerd, de vlag omlaag gehaald. OSLO, 12 Febr. (V.D.) De handelsbe trekkingen tusschen Noorwegen en de Sovjet Unie zijn verbroken omdat de Sovjeu-regee- ringen vasthoudt aan haar eisch dat de leden der Sovjet-Russische handelsdelegatie te Oslo met voorbijgaan v<tn d3 Noorsche wetgeving het recht verkrijgen me-, iedereen in Noorwegen zaken te doen. Dit standpunt wordt door Moskou gemotiveerd met de op merking dat de leden der Russische handels vertegenwoordiging evenals de gezanten ex territoriaal zijn en dienovereenkomstig niet onderworpen zijn aan de Noorsche wetten. Deze interpretatie is evenwel onaanvaard baar voor de Noorsche regeering. Een dreigend conflict Vrijdag vergaderden te Lisse de besturen der dne patroon^ vere-en1 ginrren met de dr'e arbeidersorganisaties in de bollenstreek om trent een eventueele vernieuwing van net collectief arbeidscontract, dat op 1 Maart a.s. eindigt. De besturen der patroonsvereenigingen waren bereid, hun organisaties te adviseeren tot het aangaan van een nieuw collectief contract met een gemiddeld weekloon van 20.—. Terwijl de besturen der R.K. en Christelijke arbeidersorganisaties zich bereid verklaarden een locn van 22.— in hun organisaties te verdedigen, bleef het bestuur van den Mo dernen Bond zich op het standpunt stellen van een loonsverlaging van lOpCt., hetgeen neerkomt op een gemiddeld weekloon van f 23.40. Na zeer langdurige onderhandelingen deel den de besturen der ratroonsvreenigimren mede dat zij als uiterste grens aan hun leden wilden adviseeren, te gaan tot ƒ21.— per week. Omtrent de overige bepalingen was geen verschil van meening. De besturen der arbeidersorganisaties zul len hun leden in kennis stellen van de ge melde bereidverklaring. In het hoofdkwartier van generaal Wong den verdediger der Woesungforten. Ontwerp overeenkomst tusschen Frankrijk en Engeland inzake herstelkwestie. De Fransche Kamer besluit de herstem mingen op de Kamerverkiezingen af te schaffen en aanvaardt het dubbel vrouwen kiesrecht. Radicalen en socialisten onder Herriot verlaten demonstratief de Kamer. De Tweede Kamer heeft Vrijdagmiddag het Wetsontwerp tot het aangaan van een of meer gcïdleeningen ten laste van het Rijk z. h. st. aangenomen. Gasverstikking te Amsterdam. Amsterdamsch advocaat voor de Rechtbank. Behandeling van het Zuiderzcefonds en de Zuiderzeesteunwet in de Tweede Kamer. Het ijs buiten de gecontroleerde banen nog weinig betrouwbaar. Het arbeidscontract in de Bloembollen streek. De Nazi's dreigen H'tler candidaat te stellen voor het pres'denfschap, tenzij Hindenburg Brüning verloochent. De voetbalwedstrijd HollandBelgië. Tal van sportwedstrijden voor Zondag afge- last m Barometerstand 9 uur vjn.: 7.72 stilstand. Groote Houtstraat 166 Haarlem Lich t »P De lantaarns moeten morgen worden, opgestoken om: 5.37 en overmorgen 5.39. Hedenmorgen heeft het 8 graden ge vroren. Ernstige: aanrijding te Naarden De heer R.architect uit Amsterdam reed Vrijdagavond omstreeks zeven uur met zijn auto op den lV4jksweg onder Naarden, toen uit de Remt randtlaan een wielrijder den straatweg over.t,talc. De wielrijder werd ge grepen en over1 den weg geslingerd, waar door hij een groote hoofdwonde en een lichte hersensch adding opliep. De automobi list heeft den c Wielrijder, den 25-jarigen B. uit Bussum naai: een geneesheer vervoerd, waarna het slachtoffer op eigen verzoek per rijwielbrancard van den Militairen Genees kundigen Dienst van Naarden naar zijn wo ning te Bussum i*s vervoerd. Den heer R. treft geen schuld, daar het ongeval te wij ten is aan de onvoorzichtigheid van den wielrijder. m Pe voorbereiding voor de bloemententoonstelling v;ui „St. Der. Dedit" te Bennellsrneli I Het stilleven, als de werklieden (schafttijd hebben. i

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1932 | | pagina 1