DE AUDIËNTIE VAN MUSSOLINI TEGEN STROOM IN GEN door Benito Mussolini, Dictator van Italië EEN HISTORISCHE DONDERDAG Is een overeenkomst APPONYI MAAKT INDRUK Met een pittige rede te Genève KERKVERVOLGING IN MEXICO Om de benoeming der priesters BELGISCH NOODPROGRAM Salarisverlaging en leening NOBILE IN DIENST DER SOVJETS Neemt deel aan Russische expeditie VON BÜLOW CONTRA ZAUNIUS Boettcher's Berlijnsche reis WAT DOET HINDENBURG? Duitsche Volkspartij voor zijn herkiezing WOESTELING IN EEN DANSZAAL „Hij kon niet slapen" KOUDEGOLF IN CHICAGO BUITENLANDSCH NIEUWS DE PAUS BEDANKT VON HINDENBURG DE KERK STAAT OP HAAR RECHT DESKUNDIG RAPPORT WORDT SAMENGESTELD 13 MAART DE GROOTE DAG Wij staan in den meest critieken tijd, dien wij sinds drie jaren hebben beleefd. Wij verkeeren in een zwevenden toestand en kunnen er maar niet toe gebracht war den de noodzakelijke besluiten te nemen. Een talmende natie is als een talmende man. Hij stelt uit en stelt uit en doet tenslotte een noodlottigen stap. Zoolang er besluite loos gedraaid wordt in een atmosfeer van bedruktheid, om in de toekomst in te grij- Mussolini. pen, zal er stagnatie zijn in ons economisch en commercieel leven. De ontmoedigende cijfers van den inter nationalen handel, die zoo juist onder onze aandacht zijn gebracht, toonen onmisken baar, tot welk laag peil de internationale handel is gezonken. Zij toonen een reus achtige afneming van den omvang van den afzet. Ook al mogen sommige landen een gunstige handelsbalans toonen ten opzichte van andere landen, dan beteekent dit nog geenszins dat zij welvarend zijn. Neem b.v. de Vereenlgde Staten. ZU vertoonen een handelsbalans met een gunstig saldo van 300.000.000 dollar en toch toont de omvang van den handel een postvermindering van iets meer dan een billloen dollar en een daling van den invoer van weinig minder dan een billloen. Frankrijk toonde over het afgeloopen Jaar een tnvoervermlndertng van ongeveer 400.000.000 en een uitvoervermindering van 500.000.000. Groot-Brittannië heeft niet al leen een passieve balans met rond 2.000.000 dollar, doch doet bovendien de onaangename ondervinding op, van een import-decres van 900.000.000 dollar en van een export-afname van 1 billloen. Italië is er weliswaar in ge slaagd zijn ongunstige handelsbalans te verbeteren, doch zijn invoer is verminderd met 300.000.000 dollar en zijn uitvoer met meer dan 100.000.000. Ons verlangen is niet alleen dat de han del terugkomt op het peil van 1928, wij wenschen zelfs dat hij tot den toestand van •venwicht komt, als voor den oorlog be stond. De wereld heeft zijn evenwichtstoe stand nog niet bereikt. Er is zooveel uit het evenwicht geslagen, en de wereld is zoo vol tegenstrijdigheden, dat het tijd kost om alles weer zoo te regelen, dat het als duur zaam geregeld kan gelden. De vulkaan die in den oorlog tot uitbarsting kwam, is aan het inslapen, maar dit gaat niet zonder aardverschuivingen, die de late gevolgen zijn van de groote catastrophe. De toestand van voor den oorlog had zich ontwikkeld naar een eeuw van vooruitgang. Op economisch gebied zoo al niet op politiek gebied had ieder zijn plaats ge vonden. al was een ieder niet met die plaats tevreden. Wij waren echter zoover gekomen, dat de economische positie van elk land min of meer gestabiliseerd was, en dat het ver breken van het evenwicht veel tijd zou heb ben gekost. Duitschland en de Vereenlgde Staten gingen constant vooruit in handel en Industrie, terwijl Engeland zijn heerschap pij over de internationale markt bezig was te verliezen. Maar deze verschuiving was ge leidelijk en werd gemeten naar tijdperken van tien of twintig jaren. Z« wekte daar om minder moeilijkheden en verwarring. De groote oorlog kwam en het evenwicht werd totaal verstoord. En zelfs thans veertien jaren na het conflict is het evenwicht nog niet hersteld en het zal niet worden hersteld wegens de nieuwe belangen, welke de verschillende landen kregen sedert de oorlog den geheelen toestand overhoop wierp. Enkele naties hebben nu en dan gunstige tijden doorgemaakt na den oorlog, maar dit was geen regel. De Vereenlgde Staten had den oplaaiingen van welvaart, die drie of vier Jaar duurden en enkel hinder onder vonden van een internationale situatie, die elk land van zijn geluk beroofde. De pe- ioden van welvaart zijn bij wijze van spre ken samengeflanst evenals de heele struc tuur van het economische wereldsysteem. Langzamerhand hebben wij ons duidelijk gerealiseerd dat er iets niet goed werkte. Mogelijk slagen wij er in, nog enkele dagen goed werk te krijgen, maar de machine is eaduc en is al te veel opgelapt, zoodat zij er niet veel reparaties meer bij kan hebben. Thans moet er beslist worden wat er aan te doen valt. Meermalen heb ik gewezen op den vemie'lgenden invloed van slecht toe gepaste tarieven, die niets meer of minder beteekenen dan een politiek van dommen naijver. Omtrent het vraagstuk der herstel en oorlogsschulden alsmede het belangrijke onderwerp der ontwapening, beeft de Ita- liaansche regeering haar standpunt reeds bepaald en zij heeft geëischt, dat deze vraag stukken zoo spoedig mogelijk zullen worden Opgelost. Volgens onze meening moeten eerst deze kwesties van het internationaal terrein ver dwijnen, voordat wij een herstel van vrede en rust kunnen beleven. Genoemde proble men zijn hinderpalen op zichzelf en him verwijdering opent voor Europa de mogelijk heid, zich toe te leggen op een stelselmatig weloverlegde poging, om tot een betere toe komst te komen. Wanneer deze kwesties zijn opgelost, dan kunnen wy met groote helderheid den in grijpenden invloed nagaan van de machine op onzen internationalen toestand. De we tenschap heeft het handwerk reeds zoover verdrongen, dat wy ons verwonderd afvra gen, hoe de volgende stap er uit zal zien. De uitvindingen van slechts eenige tiental len jaren geleden waren eenvoudig mecha nische verbeteringen, die slechts tien of twintig werklieden konden vervangen. De uitvindingen van tegenwoordig verdringen echter werklieden bU massa's. Nog zijn wy niet zoover verwyderd van de uitvinding van het machinale weefgetouw, dat de hand wevers tot woede bracht, daar deze ver betering hen van hun bestaan beroofde. De weefmachine werd opgevolgd door vele an dere verbeteringen van geiyken aard, de zaalmachine, de schoenmachine, naaimachi nes en vele andere, die dozynen mannen en vrouwen verdrongen en destyds niet weinig beroering en onrust verwekten, omdat voor werkelooze handen andere bezigheden moes ten worden gezocht. Werkloosheid en gebrek waren aan de orde van den dag, totdat er een nieuw evenwicht kwam. doordat de on- ophoudeiyke vooruitgang van de machine nieuwe behoeften schiep. De nieuwe gebieden van handel en in dustrie, die door de wetenschap geopend zyn, wyzigen zich echte voortdurend met zulk een snelheid, dat het ontzettend moeliyk is aanpassingen te vinden by de steeds nieuwe voorwaarden, waaronder moet worden ge werkt. De uitvinding van den verbrandings motor en de vervanging van kolen door olie, heeft den handel van Engeland ernstig ge schaad en een onvoorziene welvaart ver schaft aan de petroleumgebleden van de Vereenlgde Staten, en aan de petroleum- trusts. Nemen wy de uitvinding van de geluids film en denken wy na hoe de wetenschap er in slaagde licht in geluld om te zetten en vice versa, dan staan wy tegenover een van die verschynselen van den modernen indua- trleelen vooruitgang. De Invoering van de „talkie" zette met een slag duizenden en dui zenden musici in alle landen en wereldstre ken op straat. Na een opleiding van jaren en jaren in de kunst, worden deze ongeluk kige artisten op de arbeidsmarkt geworpen. Wy kunnen protesteeren tegen een mecha nische muziek zooveel als wy maar willen, de onverbiddeiyke macht van den handel heeft haar oordeel uitgesproken en de arme muzikanten worden op zy gezet als onbruik bare pionnen op het schaakbord Wy zou den het voorbeeld van de geluidsfilm dui zendmaal kunnen vermenigvuldigen, om een idee te krygen van wat de wetenschap heden ten dage doet op het gebied van de in dustrie. Chemie en physica scheppen won deren en maken menscheiyke inspanning in de mechanische bedryven meer en meer overbodig. De wetenschap werkt in het groot en maakt de werkkrachten by duizenden overbodig. Kunstvaardigheid, handwerk en gewonen arbeid worden weggevaagd door een enkele ontdekking van de krachten, die overal rondom ons verborgen liggen. Moeten wy dezen loop van zaken aanklagen als de oorzaak van steeds grootere ontwrich ting van ons huldig economisch stelsel? Moeten wy halt roepen, de machines ver nielen geiyk sommigen voorstellen of het ge bruik er van beperken? Moeten wy terug- keeren tot de primitieve landbouwperlode, waarin het leven eenvoudig was en er geen sprake was van de zenuwsloopende haast van ons geslacht? Deze oplossing zou kinderachtig zyn in haar overmaat van simpliciteit. Het zou onmogeiyk zyn, zelfs al was het wensche- ïyk om sporen van een heel tydperk van menscheiyke geschiedenis uit te wischen en terug te keeren sic et simpliclter tot den z.g. goeden ouden tyd. Ook die was in werkeiykheid vol moeiiykheden en leed en ook toen werd er geworsteld -net net l.'t Want dit is de bestemming van de mensch- heid, al zien wy dien goeden ouden tyd thans door het romantische waas van den afstand en van het heimwee. Reactie is nooit daadwerkeiyke actie ge weest. De nieuwe krachten, ale In het leven zyn geroepen door den menscheiyken wil- tot macht moeten veroverd worden, -zy zyn niet weg te cyferen. Indien slechts een en kele natie zou weigeren haar machines te vernietigen of ze in het geheim weer zou opbouwen, dan kon dit de ondergang rijn voor de huisproductie der geheele wereld. Overigens zou een dergeiyke negatie der machine een laffe en onverdiende vernede ring zyn van het scheppingsgenie van de menschheid. Wanneer ons wetenschappeiyk genie ons de middelen aan de hand doet nuttige goe deren te vervaardigen met een minimum van menscheiyken arbeid, dan moeten wy onze maatschappy zoo Inrichten, dat allen voor deel trekken van de nieuwe uitvindingen die worden gedaan. De fout ligt niet hierin, dat wy te veel vorderingen maken, of dat wy ons de pro ductie te gemakkeiyk maken, neen de fout is, dat wy niet in staat zyn deze productie onder onze macht te houden, zóó, dat de ge heele samenleving haar ondervindt als een voordeel en niet als een pyniyke verplich ting. De machine moet geen oorzaak van el lende, maar een brengster van meer com fort en welvaart zyn. wy kunnen niet toe laten, dat de machine ons de baas wordt. Wanneer wy daarentegen meesters worden over de machine, dan kunnen wy haar In onzen dienst stellen zooals wy dat vroeger deden, toen haar macht ons niet zoo over stelpte. Het vraagstuk, dat aan de wereld zal wor den gesteld; wanneer de eeuwigdurende oor logsschulden en herstelbetalingen van de baan zyn is: een beteren weg te vinden voor de geheele menschheid, om te profiteeren van de vruchten, die de wetenschap van de 2ste eeuw binnen ons bereik heeft gebracht. De handel zal dan een vryen weg vinden en de enorme overproductie zal ofwel wor den verbruikt door de volkeren zelf of op zoodanige wyze worden gecontroleerd, dat zy nuttig wordt voor de menschen en niet voortdurend die geweldige massa's slacht offers van werkloosheid ten gevolge heeft, wy moeten er aan denken, dat de geheele wereldgeschiedenis vol crisis en moeiiykhe den is geweest. Wy kunnen evenmin de toekomstige geschiedenis van het mensch- dom voorspellen als een generaal den ge heelen loop van een langen oorlog kan voor zien. Elke generatie moet actief genoeg zyn om zichzelf een weg te banen evenals elk leger actief genoeg moet zyn, zelf zyn hou ding te bepalen, wanneer het komt te staan voor een onverwachte gebeurtenis. Het is taak van elke generatie, om op haar beurt haar eigen problemen te overwinnen en om de nieuwe generaties te laten zorgen voor de toekomstige vraagstukken (Copyright Opera Mundi Press. BERLIJN, 13 Febr. (W.B.) Z. H. de Paus heeft rykspresldent von Hindenburg met harteiyke woorden bedankt voor het hem ter gelegenheid van zijn 10-jarig kro ningsfeest gezonden telegram. Onze Romelnsohe correspondent schryft ons d.d. 11 Mei: In den vallenden avond beginnen de ge vels der regeeringsgebouwen en de groote monumenten te glanzen van een feesteiyk licht en Rome neemt het aspect der groote nationale feestdagen aan. Palazzo Venezia, de verschillende ministeries, het groote witte monument van Victor Emanuel II en ook sommige antieke gebouw 3n, zooals de mar meren zuilengevel van de beurs, staan als fantastische lichtbeelden, als phosphorisee- rende schimmen van zichzelf in den vagen nevel van den regenaehtlgen avond. Vooral Palazzo Venezia, welks ongeëve naarde ïynen men niet met het slaafsche licht van eleotrische lampjes heeft uitge stippeld, maar met duizenden fladderende vlammetjes tot een subtiel leven heeft ge wekt, glanst in het rossige blond van zyn muren en tinnen als een plechtig en gloei end phantasma. De nationale vlag waalt over den gevel en van het baloon hangt een zood tapyt met een gouden „fasclo". De nationale feestdag, die vandaag wordt gevierd, is de herdenking der Lateraansche verdragen, waardoor Italië de hoofdstad die het zich feitelijk had toege- eigend, door een politiek verdrag met den sinds zestig jaren protesteerenaen Heiligen Stoel nu ook in onbetwiste rechtvaardigheid in eigendom kreeg, terwyi de Kerk en de Staat die door dit conflict in 'n pyniyke ver deeldheid leefden, zich verzoenden en in ge- meenschappeiyk overleg hun belangen regel den. Men kent den inhoud der verdragen en ook de bewogen geschiedenis, die zy in die jaren reeds doorleefden. Maar vandaag was de herdenkingsdag byzonder feesteiyk en b'yna een herhaling van de sluit ng der ver dragen zelf. Want vanochtend heeft Mus solini, na drie Jaren, voor het eerst een be zoek aan het Vaticaan gebracht. De politieke beteekenis van dit bezoek, dat, zooals wy reeds by de aankondiging ervan schreven, het aanzien van den Duoe zoowel by het Katholieke volk als tegenover het buitenland in aanzienlyke mate zal sterken, deze politieke beteekenis brengt mee, dat men er een zoo groot mogelyk relief aan heeft willen geven. De kranten, wier zwyg- plicht vóór twee dagen eindelijk werd opge heven, hebben het evenement met den grootst mogeiyken ophef aangekondigd, daarin ook voor eenige overdryving, byv. ten aanzien van het Vaticaansche ceremonieel, niet terugschrikkend. En aan de plechtigheid zelf was van Italiaansche zyde een grootsch aspect gegeven Vér buiten de omgeving van het St. Pieterplein begon al de ordedienst en herhaaldeiyk moest onze auto stoppen, ter controle onzer toegangsbewyzen. De Borgo Nuovo en het St. Pietersplein waren door dichte cordons van troepen en fascis tische militie afgezet. De veiligheidsdienst der „advokaten", zooals men hier de agen- ten-in-burger noemt, die zich door de tegemoetkoming der Vaticaansche autoritei ten tot üi het Vaticaan uitstrekte biyft daar- by, als althans theoretisch „onzichtbaar", bulten beschouwing. De weg over het plein was met geel zand GENEVE, 13 Febr. (Reuter) By de ope ning van de zitting der Ontwapeningscon ferentie verzocht Henderson hedenochtend, dat de staten zoo spoedig mogeiyk de voor stellen, welke zy reeds gedaan hebben of nog willen doen, in beknopten vorm zou den indienen. Vervolgens voerden een aantal vertegen woordigers van kleinere staten het woord. De Canadees Perley herinnerde er aan dat 50.000 Canadeezen op de Europeesche slagvelden sneuvelden. Zyn regeering staat op het standpunt, dat de be perking der bewapeningen op zich zelf een bron van veiligheid zou kunnen zyn. Letland voor het Fransche voorstel. De Letlandsche minister Zartne verklaar de, dat feyn land als een der slagvelden tydens den wereldoorlog de zaak des vredes byzonder is toegewyd. Met groote belang stelling nam Letland kennis van het Fran sche voorstel tot vorming van een interna tionaal leger. Apponyi voor geiyiie rechten. De gryze leider der Hongaarsche delega tie, graaf Apponyi, bestreed met onverbidde- ïyke logica het Fransche standpunt, dat de vredesverdragen nopens de bewapeningspo litiek eens vooral een uitzonderingstoestand hebben geschapen voor de overwonnen sta ten. Het recht van alles op veiligheid moet den grondslag vormen van een ontwape ningsovereenkomst. Wanneer het verdrag van Trianon bepaalt, dat het Hongaarsche leger uitsluitend mag worden aangewend tot handhaving der orde en als grenspolitie, dan bestrooid voor de paarden de bereden ca rabinieri, die den auto van den Duce bege leiden. De muziek van hetzelfde korps, op het plein opgesteld, zette by zyn aankomst de Koningsmarsch en daarna de „Glovinez- za" in. In tegenstelling met deze grootsche voor bereiding was vry eenvoudig het ceremonieel binnen het Vaticaan. De Duce ging ter audiëntie als minister president van Italië en ontving de aan een minister-president verschuldigde eerbewyzen, waarby zich nog enkele byzondere attenties voegden jegens den onderteekenaar van het Lateraansch verdrag. Maar zyn prestige en macht als leider der fascistische revolutie werd niet in de gebarentaal van het ont vangstprotocol vertaald. Zoo ging alles vry vlug en eenvoudig. Een korte begroeting by de aankomst twintig minuten vóór den bekendgemaakten tyd op het Damasusplein, een kleine, snelle stoet van eenige lakeien en kamerheeren, en de grootere begroeting in de Sala Clementina. Mussolini werd begeleid door den gezant by het Vaticaan graaf de Vecchi di Val Cismon en den minister van justitie Rocco; by het pauseiyk appartement werd hy door den Maestro di Camera, Mgr. Caccia Dominioni, begroet en in de Sala Clementina wachtten hem de leden der Nobile Anticamera Segreta. Vandaar ging het na de wederzydsche voor stellingen door de verschillende zalen, waar in de gardes de eerbewyzen verrichten, tot aan de kleine troonzaal, van waaruit de re- geeringschef aan den Paus werd aangekon digd en door den Maestro di Camera in de private bibliotheek binnengeleid. Na de audiëntie gaat de korte stoet door de zalen en gangen naar het appartement van kardinaal Pacelli, en vandaar naar den St. Pieter. By het Maria-altaar staat een bldstoel gereed; in de kerk, reeds voor het feest van morgen Ingericht, wacht een klein aantal toeschouwers, meest burgers der Va ticaansche stad, op de komst van Mussolini. Zonder veel plechtigheid, in vlug tempo, komt hy met zyn gevolg binnen; het gebed duurt zeer kort. En reeds heeft de kleine stoet, onaanzieniyk onder het hoog gewelf, de basiliek veriaten, gaat haastig langs de sacristie naar den uitgang; reeds ryden de eerste auto's weg en klinkt het gejuich van de menigte op het plein, waar de Duce langs rydt. Maar zoo het ceremonieel in een vlug tempo en zonder veel byzondere plechtigheid verliep, de audiëntie by den Paus zelf duurde lang, een uur en vijf minuten en ook het bezoek by kard. Pacelli, of schoon van veel korter duur, was aanmer kelijk langer dan men verwachtte. Wat mag er binnen deze plechtige wanden besproken zijn? Bij het verlaten der audiëntie zag de Duce er, naar het sommigen toescheen, somber uit; maar dat aspect is voor hem niet ongewoon. Men verwachtte, met hoeveel recht is moel iyk te zeggen, van dit onderhoud aanzien lyke gevolgen. Eenerzyds grootere vrijheid voor de Azione Cattolica eti de katholieke beweging in het algemeen; anderzyds echte een grootere toenadering van de Azione Cat tolica tot de fascistische party. Zelfs spreekt men ervan, dat terwyi voor driekwart Jaar de fascistische party het lidmaatschap der Az. Catt. nog met het hare onvereenigbaar verklaarde nu de Az. Catt. haar leden officieel tot. toetreden tot de party zou uit- noodigen. Het zou voor den Duce geen gering succes zyn. is dat een verbod, hetwelk in strijd is met het natuuriyk recht op verdediging tegen een aanval. Het verbod is slechts tydelyk bedoeld ge weest; dit wordt duidelyk gezegd in de inlei ding tot artikel V van het verdrag van Tria non. De opneming van Hongarye in den Vol kenbond beteekent het einde van deze voor- loopigheid. Herhaaldeiyk door levendlgen byval onder broken vatte Apponyi aan het slot van zyn rede zyn eischen tot gelykrechtigdheid en daadwerkel ke ontwapening tezamen. De ont wapening tot een zoo gering mogelyken stand moet niet alleen de vermindering van het effectief, maar ook het oorlogsmateriaal om vatten. Verder moeten de aanvalswapenen en mi litaire vliegtuigen, naar het voorbeeld der verboden in de verdragen van Versailles, St. Germain, Neuilly en Trianon geheel worden afgeschaft. Graaf Apponyi werd door vele delegatie leiders gelukgewenscht met zyn indrukwek kende rede, welke hy met Jeugdig vuur en grootendeels geïmproviseerd heeft voorge dragen. ROME, 13 Febr (VJD.) De „Osserva- tore Romano" spreekt met beslistheid het gerucht tegen, d'at de H. Stoel de Mexi- caansche geestelykheid heeft geadviseerd de verordeningen van de Mexicaanscne regee ring te aanvaarden. Juist is, dat de anti religieuze bepalingen van de grondwet en de verordeningen der regeering, die reeds meer malen door den H. Stoel veroordeeld zyn, evenals vroeger veroordeeld blijven. In eiken staat van den Mexicaanschen Bondsstaat, schryft de „Osservatore Roma no", waar de autoriteiten zelf de priesters met veronachtzaming van de kerkehjke hiër archie, willen benoemen, hebben de bis schoppen, gemeend te moeten verbieden, dat een praktyk wordt aanvaard, waarby de re geering haar toestemming moet verleenen voor het uitoefenen van het.priesterambt. Tengevolge hiervan is de uitoefening van den kerkdienst practisch onmogelijk. Wanneer echter in andere staten de bis schoppen in de gelegenheid worden gesteld, hetzy dan onder allerlei reserves en waar borgen. zelf de priesters te benoemen, dan beteekent dit nog geen aanvaarding van de gemaakte verordeningen, doch slechts een dulden, of beter gezegd een gedwongen dul den, om het grootere kwaad van het geheel verdwynen van de openbare godsdienstoefe ning te voorkomen. BRUSSEL, 13 Febr. (Reuter). De minis terraad stelde heden vast, dat het wets ontwerp tot financieel herstel Woensdag of Donderdag by de Kamer zal worden inge diend. In het ontwerp wordt voorzien, dat de salarissen der staatsambtenaren en be ambten met 10 procent worden verlaagd; de salarissen van gehuwden van beneden de 20.000 franken worden sléchts met 5 pro cent verlaagd. De douanerechten zullen verhoogd wor den met 15 procent. Een uitzondering is gemaakt voor de douanerechten, die ge regeld zyn door internationale verdragen. Verder zal het parlement worden gevraagd, om toestemming tot het uitschryven. van een leening van twee milliard. BERLIJN 13 Febr. (W.B.) Generaal Nobile heeft met toestemming van Mussolini te Moskou een contract voor 4 jaar mst de Russische luchtvaartautoriteiten gesloten en bevindt zich op het oogenblik op zyn te rugreis naar Rome. Nobile zal, naar hy vandaag op zyn door reis te Beriyn mededeelde, in April zyn woonplaats van Rome naar Moskou verleg gen. Hy heeft zich verplicht, in den zcmer van dit jaar deel te nemen aan de Poolex peditie naar Nicolaas II-land (tegenwoordig Noordland geheeten), welke thans door het Poolinstituut te Leningrad wordt voorbereid GENEVE, 13 Febr. (V.D.) De Volken bondsraad is hedenmiddag onder voorzitter schap van Paul Boncour byeengekomen in 'n openbare zitting ter behandeling van de Memelsche kwestie. De Duitscne regeering was vertegenwoordigd door staatssecretaris van Bülow, die er op wees, dat door de Li- tausche regeering het orgaan, dat volgens 't Memelstatuut de uitvoerende macht moet uitoefenen, met geweld afg„zet is. Deze in breuk op het recht wordt door ae Litausche regeering gemotiveerd met het feit, dat Boettcher, begeleid door twee leden van den landdag zonder voorkennis van de Litausche regeering naar Beriyn is gegaan om onder handelingen te voeren met de Duitsche overheid. Voor het uit hun functie onthef fen van de overige directeuren is nooit eer reden opgegeven. Vervolgens schilderde von Bülow uitvoerig van welken aard de te Berlijn gevoe-rïe on derhandelingen zyn geweect waarby hy er op wees, dat deze in geenen deele in stryd waren met 1e Litausche belangen, maar In tegendeel zakelyk geheel in de lijn lagen van de wenschen der Litausche regeering Het private karakter van d'e reis maakte een in kennis stellen van de Litauscne regeering niet noodig. Spr. wees er op, dat de jongste gebeurtenissen niet beschouwd "mogen wor den als op zichzelf staand, doch dat zy een schakel vormden in een keten van maatre gelen, waaraan de Memellandsche bevolking sedert jaren lo blootgesteld. Ten slotte betoogde spr. dat het de taak is van den Volkenbond om den thans geschie den inbreuk op het recht, dat is vastgelegd in Memelconventie en Memelstatuut, met alle noodige maatregelen weer goed te ma ken opdat ook in de toekomst de autonomie van het Memelgebied gewaarborgd zal wor den. De Litausche regeering zou zich door geen sche zaken. Zaunius. die hierna aan het woord kwam, ontkende, dat de gebeurtenis sen op de door den vorigen spreker geschil- dede wyze hadden plaats gevonden en was van meening, dat het optreden van de Li tausche regeering volstrekt in overeenstem ming ls met de bepalingen van het Memel statuut en de Memelconventie. De Lituasche regeering zou zich door geen Duitsche provocaties van den weg van het recht laten afbrengen en ook in den ver volge consciëntieus haar internationale ver plichtingen nakomen. Colbans rapporteur. GENÈVE, 13 Febr. (Reuter). De Volken bondsraad heeft na 3 uur beraadslagen den Noor Colbans, als permanent rapporteur voor de Memelkwestie, opdracht gegeven met enkele juristen zoo spoedig mogelyk een rapport uit te brengen over de vraag, of het optreden der Litausche regeering een schending der Memelconventie is. Paul Boncour verklaarde, dat de raad over twee drie dagen een beslissing meest nemen en dat in dien tyd in den huidigen toestand in het Memelgebied niets mocht worden veranderd. Spr. verzocht von Bulow uitdrukkeiyk af te willen zien van zyn verlangen betreffende instelling van een voorloopig directorium, daar de raad zyn beslissing zeer spoedig zou geven. De Noorsche gezant zal thans de Juristen der Italiaansche, Engelsche, en Fransche delegaties uitnoodigen met hem een rapport aan den raad uit te werken. BERLIJN 13 Febr. De beslissing, of Hin denburg de nieuwe candidatuur voor bet presidentschap zal aanvaarden, zal vermoe- delyk eerst Donderdag vallen. Het Harzburger front heeft den geheelen dag beraadslaagd en ook de Stahlhelm is no gdruk aan het besprekingen voeren. Het Hindenburgcomité deelt mede, dat he denavond het aantal inteekeningen op de ïysten voor de verkiezing van Hindenbuig de twee millioen heeft overschreden. Hierby zyn de heden verkregen resultaten grooten deels nog niet opgeteld. Duitsche Volksparty voor Hindenburg BERLIJN, 13 Febr. (V.D.) De ryksdagfrac- tie van de Duitsche Volksparty heeft in haar zitting van heden besloten, dat de Duit che Volksparty met alle kracht de herk e ing van rykspresident von Hindenburg zal steu nen. De Duitsche Volksparty richt in verband hiermede een oproep aan alle verantwoor- delyke politieke persoonlykheden om, onder afzien van machts- en partypo.itieke aan spraken, de verkiezing van Hindenburg te maken tot een gemeenschappelyke zaak vaa het Duitsche volk. 13 Maart de groote dag BERLIJN, 13 Febr. (V.D.) De rijksminister van binnenlandsche zaken heeft den ryks presldent verzocht een besluit te doen nemen door den rijksdag betreffende den verk.e- zingsdag voor een nieuwen rykspresident. Namens de rijksregeering stelde de minister Zondag 13 Maart en voor een eventueel noodzakeiyke herverkiezing Zondag 10 April voor. De ryksminister van binnen'andsche zaken heeft dit aan den ryksdag medege deeld en in de veronderstelling, dat de rijks dag in overeenstemming met zyn voorstel zal beslissen, den landsregeeringen verzocht de gemeenteautoriteiten onmidde ïyk te doen aanvangen met het opstellen en controlee ren van de stempartyen. WARSCHAU, 13 Febr. (Reuter) In den afgeloopen nacht was een Joods h gezel schap In een danszaal byeen, toen plotse ling een-half aangekleed man, met bijl en een revolver bewapend, naar binnen drong en onder het roepen van: „lk vermoord alle Joden!" begon te schieten en te slaan. In de danszaal ontstond eer. wilde paniek. Enkele personen sprongen uit het raam van de eerste verdieping Nadat de woesteling een meisje gedood en een zwaar gewond had vluchtte hy terug in zyn woning, welke onder de danszaal ligt, waar hy zich tegen de politie verschanste. Hy werd gearresteerd en tijdens het ver boor verklaard"! hy slechts „een weinig orde te willen scheppen" aangezien hij door het lawaai boven rijn hoofd niet nad kunnen slapen. CHICAGO, 12 Febr. (V.D.). Een herige koudegolf woedde Vrydag in het midden westen na een record-hooge temperatuur en onweer als in midden zomer. Tengevolge van de sneeuwstormen zyn drie personen gedood en vele anderen gewond. Er is belangrijke schade aangericht. De storm was hevig. In Chicago bereikte de wind een snelheid van 65 myi. Zaterdag verwacht men een nog strenger vorst. Sneeuw toT-r» 'n M'nnesota St. PAUL. (T - ->. r T' U*. O» 'Hevijc - n bl-H—'-d Vele >■_-» i- •-> a en Dako'a waren Vrydag verbroken. Het treinverkeer had zeer veel vertraging. l*%

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1932 | | pagina 6