VAN HET BINNENHOF
HET ..KORTINGS
WETJE"
Nog geen beslissing
R.K. BOND VAN HANDELAREN
IN HEERENMODES
ROTTERDAM LLOYD RAPIDE
BESMETTELIJKE ZIEKTEN
PROF. MR. J. E. HEERES
OVERLEDEN
W ONIN GEXPLOIT ATIE
Commissie van Advies ontbonden
HET ONTSLAG AAN DE
MIJNEN
Voornamelijk buitenlanders
opgezegd
Algemeene Vergadering te Utrecht
GELDLEENINGEN
Maximum van 200 millioen gulden
JEZUIETENVERVOLGING
IN SPANJE
PARIJS—UTRECHT
Verbeterde nachtverbinding
HET GROENE KRUIS
Secretaris-penningmeester ontslagen
HET DAGBLAD „DE MORGEN"
ONZE OOST
EEN ZOENOFFER
Rijst met kip
WAANZINNIGE OPZIENER
Schiet als een dolleman in het rond
MINISTER DECKERS
GEVECHT MET EEN
ROOFVOGEL
ZICH AAN DEN KRATERGOD
GEOFFERD?
Vijf bundels kleeren gevonden
DE CHINEESCH-BATAKSCHE
RELLETJES
SOCIAAL LEVEN
R.K. WERKLIEDEN-
VEREENIGINGEN
In het Aartsbisdom Utrecht
OMVANG DER WERKLOOS
HEID
OVERZICHT DER WERKLOOS
HEID
Ingeschrevenen bij de kassen
VREEMDSOORTIGE
WERKVERSCHAFFING
Een verbluffend plan
GEMENGD NIEUWS
LANDBOUWSCHUREN
AFGEBRAND
NOG EEN IJS-SLACHTOFFER
BRANDSTICHTING TE OSS?
Verdachte gearresteerd
FRAUDE BIJ WONINGBOUW
TE UTRECHT?
Schatgraverij naar steenen
BAND TEGEN BLOIC
KNAAPJE OVERREDEN EN
GEDOOD
Voor een auto gestruikeld
TUSSCHEN MACHINES
BEKNELD
Gehuwde arbeider omgekomen
BOEKBESPREKING
KATHOLIEKE ILLUST
RAfIE
66ste Jaargang no. 20
Den Haag, 17 Pebr. '32
Er ls ten aanzien van de korting op de uit-
kesringen uit het Gemeentefonds nog geen
beslissing gevallen. Nadat de Minister het
ontwerp knap en met de noodige kracht,
zooals dat zijn gewoonte is, verdedigd haa
al® „een eenvoudige, onschuldige regeling",
„een natuurlijken, doodonschuldigen maat
regel" en nadat van al de tegenstanders van
gisteren bij dé replieken alleen Jhr. Rutgers
van Rozenburg, zij het met weinig animo
was omgezwaaid, heeft voorzitter van Schalk
den bewindsman welwillend in de gelegen
heid gesteld, zijn antwoord in tweede instan
tie tot morgen (Donderdag) te verschuiven.
Jhr. de Geer maakte van het aanbod gaarr.e
gebruik, al had hij aan de verschillenden
van de talrijke leden, die om hem heen ston
den geschaard, toch ook nog vandaag even
iets te zeggen. Wat dat was, viel door het
rumoer niet te verstaan. Doch morgen zullen
we van dezen bewindsman nog wel, vóór net
op stemmen aankomt, een aantal scherpzin
nige redeneeringen te hooren krijgen, om als
nog een poging tot overtuiging van de Ka
mer te doen. Het is wonderbaarlijk, o.'er
welk een geheugen en welk een geweldige
kennis van feiten en détails Jhr. de Ge-r
altijd beschikt. Hij is de eenige minister uit
het kabinet, die nooit een ambtenaar in de
loges heeft zitten. Doodalleen verwerkt hy
de geweldige massa's notities, die hij tijdens
de debatten maakt, en, hoe slechter de zaken
staan, hoe dichter de beslissing nadert en
hoe meer leden zich om de Regeeringstafel
verdringen, des te beter voelt hij zich in ztm
element, des te sprankelender wordt zijn be
toog, des te expressiever zijn gebaren.
Zoo ook weer hedenmiddag. Maar des
ondanks staan de kansen slecht. Het valt
natuurlijk bij een ontwerp als dit nooit voor
af te zeggen, hoe de leden, die hun stem
niet lieten hoo-en. denken en zullen stem
men. Maar het feit, dat de S.D.A.P. natuur
lijk als één man haren woordvoerder Ir. van
den Tempel volgt en dat het al zeer on.
waarschijnlijk zijn zou, als ook ds Katholie
ke fractie niet eenparig de heeren Goseling
en van Vuuren, wier bezwaren niet werden
weerlegd door 's Ministers antwoord, volgen
zou, wijst met groote beslistheid op verwer
ping. Temeer, daar ditmaal de portefeuille-
kwestie niet werd gesteld. Sommigen hadden
dit ook thans verwacht, maar waarschijnlijk
heeft het ons geen moment geleken. Daar
voor is tenslotte het ontwerp van te geringe
waarde voor den beheerder der schatkist.
Zou hij immers het ééne zijdelings gestelde
doel, de verlaging van de salarissen in de
gemeenten bereiken, doordat alle gemeente,
besturen zonder uitzondering zouden buigeft
voor dezen zijdelingschen drang, dan zou hij
zijn hoofddoel, de besparing van 6 1 1
millioen, voor een zéér groot gedeelte voor.
beschieten, omdat hij in dat geval alleen de
gemeenten, die minder dan 40 opcenten op
de Gemeentefondsbelasting heffen, met de
korting op de uitkeering zou kunnen treffen
Rotterdam en Amsterdam b.v. zouden er
dan buitenvallen. En Amsterdam alleen reeds
zou f 1.200 000 schelen!
Sensationeele gebeurtenissen behoeven we
dus morgen niet te verwachten. Hetgeen
maar heel goed is. 's Lands belang eischt
zoo weinig mogelijk wrijving tusschen Kabi.
net en Kamer. En dezen Minister van Fi
nanciën in dezen zwaren tijd te moeten mis
sen. zou een onheil zijn.
Dat er een niet toelaatbare aantasting van
de gemeentelijke autonomie in het ontwerp
zou gelegen zijn, zooals b.v. mr. Marcbant,
die alleen een concreet en repressief optre
den tegen gemeenten stuk voor stuk ge
rechtvaardigd acht, had betoogd, ontkende
jhr. de Geer op goede gronden. Wilde niet
het rapport van de Staatscommissie Raay-
makers indertijd de regeling der gemeente,
lijke wedden in haar geheel aan een Alge.
meenen Maatregel van Bestuur opdragen?
En ging ook het ontwerp-Heemskerk van
1920 voor een Rechtstoestandwet niet in deze
richting?
Mr. de Wilde, die in tegenstelling met Mr.
Marchant óók zulk een algemeen ingrijpen
in de autonomie der gemeenten op dit punt
niet als a priori verwerpelijk beschouwt, had
zich echter gisteren verzet tegen de ge
volgde methode, het gebruik tot dit
doel van de wet op de tinancieele verhou
ding van 1929. Hem voerde de bewindsman
tegemoet, dat de Rijksbijdrage aan het Ge
meentefonds onverwacht hoog moet worden
opgevoerd, omdat de Gemeentefondsbelas
ting minder dan vroeger opbrengt tengevol
ge van de crisis, dat daarnaast de salarissen
der Rijksambtenaren omlaag moesten en dat
het dan toch niet onredelijk is, op de uit-
keeringen aan de gemeenten zooveel te kor
ten als de gemeenten zichzelf kunnen be
sparen door ook harerzijds de salarissen
harer ambtenaren te besnoeien in de mate
ais het Rijk dit doen moest. De oud-wethou
der van DeifHaag was echter met bekeerd.
Het verband, tusschen Rijksbezuinigings
maatregelen en gemeentelijke salarispolitiek
door middel van de wet van 1929 gelegd, bleef
hij afkeuren. En hij wees er bovendien op,
dat dit verband kan leiden tot nog grooter
korting voor de Rijksambtenaren. Weigert
b.v. Amsterdam te zwichten, dan ontstaat in
zijn begrooting een gat van f J.200.000.—,dat
gestopt zal moeten worden door hoogere be
lastingen of hoogere bedrijfstarleven. En
deze verzwaring van lasten zal óók op den
Amsterdamschen Rijksambtenaar drukken.
Dit voorbeeld van den man. die de klappen
krijgt, demonstreert wel duidelijk, tot welke
consequenties het voorstel leidt.
Ook de heeren Goseling en Van Vuuren
handhaafden hun bezwaren. Een generale
korting op de uitkeering zouden zij prefe-
reeren. Dus zonder eenig verband met de re
gelingen in de gemeenten zelf.
De groote bedenking, die Jhr. de Geer
hiertegen aanvoert, ls deze, dat hierdoor de
zwaarst belaste gemeenten het ergst in de
verdrukking zullen raken. De heffingslimiet
in de wet van 1929 vastgelegd, hebben zij
bereikt. Komt haar dan ook een gedeelte van
de uitkeering uit het Gemeentefonds te ont
vallen, dan looren zij absoluut vast. En eeni
ge degressie toe te passen bli deze algemeene
korting zooals de heer Rutgers van Ro
zenburg had bepleit leidt tot groote prac-
tische bezwaren. Daarvoor dient veel gron
diger te worden in<*p"aan op den financiee-
len toestand van ieder dier gemeenten af
zonderlijk dan het onderhavig ontwerp
vereischt.
Men ziet: hoe dieper men op de zaak door
gaat, des te moeilijker en veelzijdiger worat
zij Maar in tweede instantie zal de Minister
wel geen zieltjes meer winnen, al debatteert
hij nog zoo handig Voor zijn al bij andere
gelegenheden aangevoerde stelling, dat altijd
het voorgestelde minder aannemelijk is kan
het niet voorgestelde, doch uit de Kamer oe-
pleite, had hij dezen middag een alleraar-
st voorbeeld. Verleden jaar, bij de behan-
t' ig van 't ontwerp tot heffing van op
centen op de sigarettenbelasting had mr. Oud
een amendement, om tegelijkertijd de opcen
ten op de grondbelasting van ongebouwde
eigendommen af te schaffen. De S.D.A.P.
wij mesnen: de heer IJzerman verdedigde
het. Maar de bewindsman wees het af, om
dat hij op dat moment deze gelden niet kon
missen. Gevolg: de roode pers schreeuwde
moord en brand, omdat de Minister ook dit
weer niet den armen boeren gunde. Thans
is er met eenige belastingvoorstellen een ont
werp tot afschaffing der bewuste crisisopcen-
ten ingediend. En ziet: dezelfde roode pers
kwalificeert den eens toegejuichten maatre
gel als een kapitalistische bevoorrechting van
het grondkapitaal, die „bij de beesten af" is!
Men kan erom lachen en dit deed ook de
fractie der S.DA.P. maar het is toch in
derdaad van een droevige en verachtelijke
onverantwoordelijkheid.
Bij den aanvang der vergadering heeft de
Kamer met 72 tegen 3 stemmen mr. Beu-
mer en prof. Eerdmans stemden per abuis
voor een verzoek van den communist
Wijn koop afgewezen, om vragen te mogen
richten tot den Minister van Justitie „naar
aanleiding van een bevreemdend sterfgeval,
dat zich op 20 September j.l. heeft voorge
daan in het Jongenshuis St. Jan te Soest."
De lezers herinneren zich nog wel dit treu
rig geval, waarbij een niet geheel tactiscn
optreden van de Overheid van het Missie
huis, waartoe men besloot in het belang van
de ouders van den student in kwestie, op de
meest tendentieuze wijze in de roode pers
werd uitgesponnen en uitgebuit.
Wij kunnen niet achterhalen, welk novum
de communist in deze triests zaak ontdekt
heeft. Maar de voorzitter achtte de zaak
waarover de intarpellatie-candidaat notabene
bij de Justitiebsgrooting in alle talen heeft
gezwegen niet van zóó acuten aard, dat
een interpellatie gemotiveerd zou zijn.
De Kamer was het met haar praeses eens.
Met de grootst mogelijke meerderheid ver
wees zij den Bolsjewiek naar het instituut der
schriftelijke vragen.
De firma Ruys Co.. Hoofdagenten van
de N. V. Rotterdamscne Lloyd. meldt, dat de
boottrein van het mailschip „Insulinde", dat
Donderdag 18 Februari des morgens 7 uur te
Marseille zal aankomen, Vrijdag 19 Februari
7.16 uur te Roosendaal. 8.51 uur te Rotter
dam D.P. en 9.28 uur te Den Haag N.S.M. zal
arriveeren.
De boottrein, aansluiting gevend op het s.s.
„Slamat", hetwelk 19 Februari van Marseille
vertrekt, zal Donderdag 18 Februari 13.46 uur
van Den Haag HS.M.. 14.15 uur van Rot
terdam D.P. en 15.15 uur van Roosendaal
vertrekken.
In de week van 7 tot en met 13 Fabr. jJ.
werden de volgende gevallen van besmstt?-
lijke ziekten ter kennis gebracht van het
Staat:toezlcht op de Vclksgezord'ae d: febris
typhoïdea 5, para-typhus 5, dysentheris 12,
roodvonk 186, diphterie 136, hersenvliesont
steking 4, kinderverlamming 3 en lepra 1.
Geval'en van encephalitis na inent.ng kwa
men niet voor.
Oud Tweede Kamerlid
In den ouderdom van 73 jaar is te 's Gra-
venhage overleden Mr. Jan Emt Heeres.
oud-hoogleeraar en oud-lid van de Tweede
Kamer der Staten Generaal.
De thans ontslapene, die bekend stond ais
een uitnemend kenner van de geschiedenis
van Nederlandsch-Ir.dië, zag zich in 1897
benoemd tot hoogleeraar aan de Indische
Instelling te Delft, en in 1C02 werd hi)
hoogleeraar aan de Leidsehe Universiteit om
onderwijs te geven in de geschiedenis van
Nederlandsch Indië en de Historie en Me
thoden der zending.
van 1914 tot 1918 had prof. Heeres voor de
Liberale Unie zitting voor het toenmal ge
kiesdistrict Leiden in de Tweede Kamer. In
latere jaren behoorde prof. Heeres tot de
Democratische partij van we'ke pa-tij hij
een der oprichters was aan welker hoofd hij
tot aan zijn dood als voorzitter heelt ge
staan.
In den loop der jaren zijn tal van weten
schappelijke werken van zijn hand ver
schenen. Bovendien schreef hij vele tijd
schrift-artikelen over de geschiedenis van
Groningen en over de koloniale geschiedenis
van zijn hand.
Bij beschikking van de Ministers van Fi
nanciën en van Arbeid, Handel en Nijver
heid is ontbonden de commissie van advies
inzake de moeilijkheden, welke zich voor
doen bij de exploitatie van de met finan-
cieelen steun van het Rijk en de gemeenten
gebouwde woningen, onder dankbetuiging
aan den voorzitter en leden en den secreta
ris dier commissie voor de door hen als
zoodanig bewezen diensten.
Zooals gemeld, is aan een 500-tal arbeiders
op de particuliere mijnen ontslag aangezegd.
In verband hiermede wordt nader vernomen,
dat op Oranje-Nassaumijn III aan 137 man
ontslag per 1 Maart is aangezegd, op de
Oranje Nassau-mijn IV aan 51 man, op de
Oranje Nassau-mijn I aan 35 man, op de
„Laura" en „Vereenlging" aan meer dan 100
man, op de „Julia" aan 80 man, op de Do-
maniale Mijn aan 70 a 80 man en op de
„Willem Sophie" aan 2 3 man. By de
laatste mijn dient te worden opgemerkt, dat
over de laatste maand reeds meer dan 100
arbeiders zijn ontslagen. De positie by de
Staatsmynen is in verband met de beperking
van den afzet in het buitenland en de con
currentie op eigen markt van dien aard, dat
er zal worden onderzocht of niet dient te
worden overgegaan tot inkrimping van het
personeel. Op het oogenblik is het nog niet
tot een massa-ontslag gekomen. Het groot
ste percentage der op de particuliere mynen
aangezegde ontslagen wordt gevormd door
buitenlanders.
Dinsdagmiddag had in hotel „Het Kasteel
van Antwerpen" te Utrecht een algemeene
vergadering plaats van den R. K. Bond van
Handelaren in Heerenmodes „St. Gerardus
Majella", onder presidium van den heer G.
Peters uit Amsterdam.
Ter vergadering werd door den penning
meester verslag uitgebracht over het verloop
van de kasgelden in het jaar 1931. Per 1
Januari 1932 was een batig saldo van 98.15
aanwezig.
Na een toelichting door den voorzitter werd
besproken de gemeenschappeiyke propa
ganda met de werving van nieuwe leden voor
den Bond en de Inkoopvereeniging, terwijl
tevens besproken werd de verbinding van het
lidmaatschap van den Bond met dat van de
plaatseiyke middenstandsvereeniging of bij
niet bestaan daarvan van den Diocesanen
Bond, en omgekeerd.
Tevens werd bekend gemaakt, dat adhaesie
was betuigd aan het adres van den R. K.
Bond van Manufacturiers, waarin verzocht
en aangedrongen werd op betrekken der
goederen via den R. K. Middenstand, waar
het betreft aankoop van costumes, door de
R. K. Jeugdbeweging.
Besloten werd, dat in den vervolge twee
maal per jaar zal worden vergaderd met het
bestuur van de Inkoopvereeniging, ter be
spreking van aanneming van leden, etc.
De heer La Seur hield een causerie over
het onderwerp „Het winnen en fabriceeren
van zyde en kunstzijde".
De interessante lezing werd door voorbeel
den en lichtbeelden verduideiykt.
Bij de rondvraag werden enkele zaken van
huishoudelijken aard behandeld.
De Eerste Kamer heeft heden zonder noof-
deiyke stemming aangenomen het wetsont
werp voor het aangaan van een of meer
geldleeningen, ten laste van het Ryk tot
een maximum bedrag van 200 millioen
gulden.
Protest van de R.K.S.V. „St. Augustinus"
De R.K. Studentenvereeniging „Sanctus
Augustinus" te Leiden heeft in een algemee
ne vergadering onderstaande motie aange
nomen
„De RJC Studentenvereeniging „Sanctus
Augustinus", in vergadering byeen, betreu
rende de maatregelen, welke door het Spaan-
sche Gouvernement genomen zijn ten opzich
te van de Katholieken en de Katholieke
cultuur; van meening zijnde, dat hier een
protest past van de geheele weldenkende we
reld, besluit tot de volgende motie:
„L'association des Etudiants catholiques,
Leiden, Hollande, proteste avec indignation
contre les mesures du Gouvernement espag-
nol l'endroit des catholiques, des religleux
et plus spécialement contre les Jésui-
(w.g.) P. A. M. E. VAN VELZEN.
president.
besluit vervolgens:
deze motie ter kennis te brengen van den
President der Spaansche Republiek, en aan
het bestuur van de Unie van R.K. Studenten-
vereenigingen in Nederland en haar te pu-
bliceeren in het Rfl.B. en in de Katholieke
pers".
De Belgische Spoorwegen zullen, naar
„Spoor- en Tramwegen" bericht, met de
nieuwe dienstregeling van 22 Mei a.s. den
Paryschen nachttrein 16 min. vroeger teEs-
schen doen aankomen, waardoor te Roosen
daal de sinds jaren gewenschte aansluiting
aan trein 304 naar de richting 's-Hertogen-
bosch zal worden verkregen.
De dienst zal aldus geregeld worden: Pa-
rys V. 0.15, Brussel-Zuid V. 6.40. Antwerpen-
Oost V. 7.29. Roosendaal A. 8.32. Trein 304
zal van Roosendaal vertrekken ten 8.47,
Breda A. 9.08, Tilburg A. 9.34, 's Hertogen
bosch A. 9 57, Utrecht A. 10.57. Eindhoven
zal worden bereikt 10 47, Oss 10.29, Nijmegen
11.07 en Arnhem 11.46.
wy vernemen dat vanwege het hoofdbe
stuur der R. K. Vereenlging Het Limburg-
sche Groene Kruis het volgende rondschry-
ven is verzonden aan de afdeelingen:
In aansluiting aan de circulaire d.d. 9
Febr. J.l., moet ik u tot myn leedwezen na
mens het hoofdbestuur mededeclen, dal
nader gebleken feiten het hoofdbestuur er
toe hebben genoodzaakt den heer J. V. met
ingang van 15 Febr. ontslag te verleenen als
secretaris-penningmeester onzer vereeniging
Naar de „Stand." verneemt zyn de finan-
cieele bronnen van het democratisch R.K.
dagblad „De Morgen" vrywel uitgeput, waar
door voortzetting van de exploitatie niet lan
ger mageiyk zou zyn en opheffing zelfs
reeds met ingang van 1 April a.s. verwacht
moet worden.
MEDAN, 16 Febr. (Aneta.) Twee inheem-
sche jongelui vochten met elkaar. Hierna
hebben hun vaders voor de Kerapa'.an de
zaak verder behandeld. Een der vaders werd
een boete van 10.— opgelegd. Hy diende
by den Gouverneur-Generaal een request in
om gratie te verzoeken, waarop Z. E. ïver-
eenkomst'g het advies van den Gouverneur
van Sumatra's Oostkust, den man een zoen
offer oplegde, bestaande uit ryst met kip.
Dit zoenoffer ls thans door den vader van
den gewonden zoon in ontvangst genomen.
JAPARA, 16 Febr. (Aneta.) Een Europee-
sche opziener bij den Waterstaat te Band-
jaran sprong in een vlaag van waanzin rond
met een geladen geweer en patronengordel.
Hy schoot een stroopverkooper neer en mik
te vervolgens op ieder, die onder zqn bereik
kwam. Hy wondde daardoor een Europeaan
en den wedana, waarna de ongelukkige door
de veldpolitie werd overmeesterd.
Op de terugreis
BATAVIA, 17 Febr. De minister van De
fensie, de heer Deckers, is heden per „Mar-
nix van St. Aldegonde" naar Nederland ver
trokken. Een groot aantal personen deed
Z.Exc. uitgeleide, doch op verzoek van Z.Exc.
droeg dit uitgeleide geen officieel karakter.
De Bandoengsche correspondent van het
„N. v. d. D. v. N.-I." maakt melding van een
vreemd geval, dat zich te Tjiamis (Prean-
ger) heeft voorgedaan.
De bediende van een onderwyzer aan de
Kollandsch-Inlandsche school aldaar, werd
op een morgen toen hy bezig was met een
plumeau de ramen voor het huis af te stof
fen onverwachts door een roofvogel aange
vallen en deeriyk gewond. De vogel, een hu-
lang of groote kippendief, die een der hoen
ders op het erf tot prooi had uitverkozen,
kreeg eensklaps, toen deze vluchtte, de „Boe-
loe ajam" in het oog, en denkende, dat het
een andere prooi was viel hij er op aan, den
niets vermoedenden bediende daarby even
eens heftig attakeerende
Het gevecht was niet van langen duur. De
omwonenden toch. het kabaal hoorende, ont
zetten den aangevallene, die inmiddels ech
ter reeds deerlijk was gehavend aan gezicht
en handen, door den hulang te dooden!
BATAVIA, 17 Febr. (Aneta). Thans zyn bij
den Merapi-krater vijf bundels kleeren ge
vonden welke naar men aanneemt behoord
hebben aan de vyf Javanen, die sedert drie
maanden waren verd"wenen en naar men
meent zich aan den kratergod hebben ge
offerd.
Arrestaties cp greoten schaal
MEDAN, 17 Febr. (Aneta). Omtrent de rel
letjes, welke zooals gemeld werd op de pas-
sar van Brastagl uitbraken, tusschen Chi-
neezen en Batakkers, kan wórden gemeld,
dat zy ontstonden nadat een Chinees een
Batakker een oorvijg had toegediend. De
Chinees schrok er zelf van. Hy vloog zijn
toko binnen, alwaar hy werd achtervolgd
door Batakkers, zoodat weldra een alge
meene vechtpartij omstond ir. de toko van
den Chinees. In den winkel werd alles kort
en klein geslagen, terwijl, als gevolg van het
gevecht, tien gewonden moesten worden weg
gebracht.
Nadat dit eerste gevecht was bezworen
vingen later beide partijen opnieuw aan. Ten
gevolge van deze nieuwe gevechten werden
wederom drie personen gewond. Thans werd
een arrestatie op groote schaal door de po-
litie-autoriteiten noodzakehjk geacht, terwyi
de samengetrokken politiemacht momenteel
elke verdere demonstratie voorkomt
De Dioc. Bond van R. K. Werklieden-
vereenigingen in het Aartsbisdom Utrecht
telt thans 28000 leden; in het afgeloopen
jaar werden 22 nieuwe afdeelingen opge
richt.
Tot het Centrale Ziekenfonds van dezen
bond traden 3 afdeelingen toe met 800
leden; in 20 plaatsen is een ziekenfonds
1*3 voorbereiding.
In „Mooi Gaasterland", instelling van
dezen bond, werden in het afgeloopen Jaar
420 kinderen verpleegd.
Volgens de laatste opgave was het aan
tal werklooze leden van de gesubsidieerde
werkloozenkas 145.924 of 27 procent. De
opgave van een maand terug was 26.1
procent; In het vorig jaar op denzelfden
tqd 18 procent.
Aan het overzicht betreffende de werk
loosheid onder de leden der ingevolge het
Werkloosheidsbesluit-1917 gesubsidieerde
werkloozenkassen (week van 25 Januari
tot en met 30 Januari) is het volgende
ontleend:
Groepen geheel ged
wrkl. wrkl.
Grafische vakken 1800 897
Bouwvakken 34139 1472
Schilders 5806 480
Houtbewerking 6066 283
Kledingindustrie 1038 1055
Bewerking van leder, wasdoek
enz. 979 519
Metaalnijverheid 24680 6105
Textielnijverheid 6463 6277
Voedings- en genotmiddelen 1218 332
Sigaren- en tabaksindustrie 1563 2057
Handels- en kantoorpersoneel 2205 19
Technici en opzichth. perso
neel 954 23
Hotelbedryf e. d. 386 6
Land- en tuinbouw 20960 5058
Mynbouw 174 3610
Transportbedryf en ze:vaart 14544 5518
Fabrieksnijverheid 17302 1404
Kappersbond 70
Andere grospen 492 325
Totaal 143924 35560
Om de werkloosheidskwaal te verzach
ten, worden in den laatsten tyd tal van
middelen aangevoerd en aangeprezen.
Meestal echter zqn die aanbevolen oplos
singen te eenvoudig om doeltreffend te
zijn. En bij eenig nader onderzoek biyken
ze als regel van weinig serieus karakter.
Verbluffend aldus ,De Middenstands
krant" is thans echter een plan, uitgedacht
door de Reedervereeniging voor de Neder-
landsche Haringvisschqry. Verbluffend, om
dat mer hier de werkloosheid en de werk-
loosheidszorg gebruikt als middel, om met
zoo weinig mogeiyk eigen risico het debiet
van de haringvangst te vergrooten.
Men kent het bericht uit de dagbladen.
De Reedersvereeniging stelt zich voor, dat
voor het komend seizoen een aantal werk-
loozen wordt opgeleid tot haringverkooper.
Deze zullen dan straks, gesteund door een
reclamecampagne in steden en dorpen wor
den belast met den verkoop van haring. Al
dus hoopt men deze werkloozen aan den
steun te onttrekken en hun een eigen in
komen te verschaffen, dat met serieus wer
ken 25 tot ƒ30 per week kan bedragen.
De opzet van het plan schynt van ware
liefde voor de nooden van onzen tyd te ge
tuigen. En zelfs al zou het belang van de
in den vischhandel werkzame middenstan
ders er door worden geschaad, men zou er
vrede mee moeten hebben. Om leege han
den werk te verschaffen worden thans reeds
vele, misschien nog zwaardere offers ge
bracht.
Maar de zaak wordt een beetje anders,
als men nader kennis neemt van de ma
nier, waarop het plan moet worden uitge
voerd.
De adspirant-haringverkoopers hebben
natuurlyk eenige hulpmiddelen noodig voor
hun taak. Een juk met emmers is te een
voudig, de menschen moeten dan loopende
een wyk afdoen, verliezen te veel tijd en
de afzet zou gering biyven. Daarom acht
de Reedersvereeniging het beter den men
schen een bakfiets te verschaffen, omdat
sneller verplaatsing ook meer verkoopmo-
gelijkheid met zich brengt. En dan luidt
het plan verder heel nuchter: Deze bak
fietsen kunnen dan voor de betrokkenen
worden aangeschaft door plaatselijke crisis-
comité's of maatschappeiyk hulpbetoon.
Spraken wy ten onrechte van een „ver
bluffend voorstel"? De reeders wenschen
hun afzet uit te breiden, zullen daarvoor
krachten recruteeren uit het werkloozenle-
ger, maar laten de bedryfskosten betalen
door de gemeenschap.
Ons dunkt zoo, dat op dergeiyke manier
wel meer bedrijven geneigd zijn om uit ie
breiden. Maar ook, dat hier toch wel wat
al te veel aan eigen zak wordt gedacht. En
we zouden slechts deze vragen willen stel
len:
Waar biyven de haringverkoopers en de
bakfietsen als het seizoen is afgeloopen?
Worden ze dan verder onderhouden uit de
extra winsten door de haringreeders ge
maakt? Of mag de gevestigde middenstand
in dat bedryf, na de bakfiets en het gelag
mede betaald te hebben, ook weer zorgen
voor de verdere bydrage in den steun aan
werklooze haringkooplieden?
wy lazen ergens van 'n „sympathiek"
voorstel! Maar de lezer mag oordeelen, naar
wie die sympathie het meest uitgaat!
Veel vee omgekomen
Dinsdagavond omstreeks 10 uur is brand
uitgebroken In de groote landbouwschuur
van den landbouwer A. A. K. aan de Onder
straat te Lage Zwaluwe. In korten tyd stond
de met veel graan gevulde schuur in lichter
laaie. Zes en twintig melkkoeien kwamen U)
de vlammen om. Ook twee paarden en drie
varkens verbrandden. De tegenover gelegen
landbouwschuur van den heer J. v. d. E.
werd eveneen sdoor het vuur aangetast en
verwoest. Hier kon het vee worden gered.
Ook de m de nabyheid staande groote vlas
schuren van den heer C. B. de V., waarin
300 000 kg vlas was opgeslagen, werd een
prooi der vlammen. De brandweer bestreed
het vuur met twee handspuiten en drie slan
gen op de waterleiding. Met groote moeite
werd verdere uitbreiding van den brand voor
komen.
Eenige in de nabyheid gelegen woonhui
zen liepen nog schade op. De brand, die tot
ver in den omtrek zichtbaar was, trok groote
belangstelling, zelfs uit Breda. De oorzaak
is vermoedeiyk kortsluiting. De eigenaars van
de drie afgebrande landbouwschuren waren
verzekerd.
Te Leeuwen-Beneden is de 11-jarige Jacobs
door het ys gezakt en verdronken.
Te Oss is Z. gearresteerd, in wiens woning
brand uitbrak. De aangehoudene wordt ver
dacht den brand te hebben gesticht.
Dezer dagen werd de nieuwsgierigheid
van de bewoners van de Laan van Char
treuse, achter het Ondiep te Utrecht, op
danige wyze geprikkeld, aldus bericht de
„Telegraaf", door een gemeente-werkman,
die gewapend met schop en houweel een
verwoeden aanval ondernam op den
hardbevroren grond van het voetbalter-
reintje, dat daar gelegen is, terwyi eemge
meer officieel uitziende personen belang
stellend stonden toe te zien. Na eenigen tyd
graven steeg de verwondering ten top, toen
er een vry groot aantal gave, roode met-
selsteenen te voorschyn kwam. Hoe verder
men groef, des te groote» werd dit aantal.
Wat was hier het geval? Omstreeks 1918
heeft de gemeente Utrecht in deze buurt
harentwege een aantal woningen laten
bouwen. Over dezen woningbouw deden at
spoedig de raarste geruchten de ronde, en
wel betreffende de wijze, waarop materia
len werden ingeslagen en al of met ver
werkt. Een speciale raadscommissie nam de
zaak in onderzoek en vermeldde in haai
tapport, dat wel ls waar zeer royaal te
werk was gegaan met het aankoopen van
bouwmateriaal, maar dat van eenige frau
de niets was gebleken.
De geheele kwestie raakte in het ver
geetboek, tot dezer dagen een adres by den
raad inkwam, waarin een oud-gemeente
arbeider de kwestie oprakelde van de by
bedoelden douw verloren gegane metsel-
steenen, en zeide de plaats te Kunnen asn-
wyzen, waar deze steenen verborgen zou
den zijn. Toen men op d? aangeduide plek
is gaan graven, bleken zijn mededeelingen
waarheid te hebben bevat.
By de opgravingen waren tegenwoordig de
wethouder voor Openbare Werken, de neer
Smulders, en de inspecteur van het gemeen
telijk bouw- en woning.oezicht, de neer De
Zwart. Thans zal uitgemaakt moeten wor
den of de gevonden steenen inderdaad af
komstig zyn van den woningbouw in het
Ondiep, waarna de raad zal moeten beslis
sen of men naai aanleiding van het ge
vondene dieper op de zaak meet ingaan.
Rumoerige chauffeurs
Het was wel te verwachten, dat het of
fensief der politie tegen de bar.d-taxi's van
verschillende kleur een tegenactie van den
kant der chauffeurs zou uitlokken.
En ja, Woensdagavond te omstreeks half
tien kwamen uit de richting Amstelveld,
waar, naar wij vernamen, de chauffeurs een
vergadering hadden gehouden, een goede
tweehonderd witte, gele. oranje, roode en
anci.erkleurig-gebande taxi's het Rembrandt-
plein oprijden.
De politie, die weet, dat dit plein het
verkolen plekje is van alles, dat wagens heeft
te verhuren, was op haar hoede en diri
geerde de file van auto's een heel anderen
kant uit. zy zag zich later zelfs genood
zaakt Reguliersbreestraat, Utre.htsche-
straat, Amstelstraat en vyzelstraat, de toe
gangswegen naar het uitgaanscentrum voor
a auto-verkeer af te zetten, waarvan ook
verscheidene bestuurders van luxe-auto's de
dupe werden.
Door heftig toeteren protesteerden de
chauffeurs tegen de handelwyze der politie,
terwyi voorts op „onverklaarbare" wyze
verschillende taxi's plotseling op de tram
baan door hun motor in den steek werden
gelaten.
Door een en ander werd het verkeer niet
weinig belemmerd. De politie achtte het
raadzaam versterking naar het terreiu van
den strijd te sturen en zond een detache
ment onder leiding van inspecteur Van
Kluf.
Den geheelen avond bleef het rumoerig.
Toen Woensdagmiddag te ongeveer
kwart over drie een troepje kinderen, dat
bij de Keulsche Vaart had gespeeld, den
rüweg van de Weesperzijde te Amsterdam
wilde oversteken, kwam een bijna zeven
jarig kiaapje ongeveer ter hoogte van de
Celsiusstraat, te struikelen het het droevig
gevolg, dat het werd aangereden door een
luxe-auto, welke uit de richting Duiven-
drecht kwam. Het kind was onmiddeliyk
dood.
Het ïykje is per auto van den Gemeen
telijken Geneeskundigen en Gezondheids
dienst naar de ouderiyke woning ver
voerd.
Den chauffeur van den auto treft geen
schuld.
Woensdagmiddag is de dertig-jarige mon
teur B. Muilwijk te Hardinxveld, werkzaam
op de Machinefabriek „Holland" tusschen
de machines bekneld geraakt. De dood trad
onmiddellijk in.
Het slachtoffer was gehuwd en vader van
één kind.
Aan den Coadjutor van den Bisschop van
Roermond is in dit nummer de voorplaat ge-
wyd. Nadat Neré Valk ons weer geboeid
heeft met „Het geheim van de Witte Kapel",
'n pakkenden Limburgschen roman, be
schouwt F. J. Wahlen „De bekeering van
John Henry Newman". Hans Lqn tracteert
op Handen-allerhande, een snoepje, dat de
Vasten niet breekt. Amanda Vroklage Wolf
verhaalt ontroerend van „De zwarte wolk",
W. S. geeft een schets van een door z'n ge
weten gekwelde in „Oude Schuld". H. de
Greeve S.J. behandelt In de vyf-minuten-
preek „Heer, het is ons goed hier te zyn".
„Van volksgeloof en gebruiken in Provence"
vertelt M. Berghof J. Cats Jr. geeft een
lyrische ontboezeming over „Holland op de
schaats." Naast de keurig verzorgde foto's:
actueele, genre e.a„ naast de amusante bU-
diagen „Aan den vrooiyken kant" en rijm
kroniek, heeft Oom Frans zich weer genoeg-
ïyk in z'n praatstoel genesteld.
„Bootje's vacantie" door Otto
van Laar
Jeugduitgave N V. Drukkery De Spaamestd,
Haarlem.
Wie „Boutje", het eerste boek van' dezen
auteur, gelezen heet, zal onwillekeurig ken
nis willen nemen van de kwajongensstreken,
die de snaak met z'n vriendjes in de vacan
tie uithaalt. Hy zal smullen in den „zien
voelenden" Boutje by het toelatings-examen
voor het Klein-Seminarie, waar de zich tot
het priesterschap geroepen voelende jongen
zijn eerste opleiding zal gaan ontvangen.
Ook zal hy genieten van het visch-avon-
tuur en de onderaardsche-gang-vondst waar-
bü Boutje's vriendje Henk Donkers zoon
„figuur" sloeg.
Ook het afscheid van huls, waarbij zelfs
de eenzelvige „Pruim" niet na kon laten,
Boutje een vaarwel toe te roepen, is een
pakkend moment.
Voor wie „Boutje" niet gelezen heeft, be
staat er echter geen enkel bezwaar, dit twee
de boek over zy'n vacantie te beginnen, zoo
los staan de gebeurtenissen, die hierin ver
haald worden van die, in het eerste boek
beschreven.
De auteur heeft het geheel In pakkenden
verhaaltrant afgeleverd, en mej. C. Damen
teekende by de Hoofdmomenten een paar
aardige prenten.
Een brok jeugdliteratuur, waaraan lezers
met echte jongensharten zich enkele uren
met smaak kunnen vergasten
