Van Alles en van Over
pa
VERKIEZINGEN
IN DEN IERSCHEN VRIJSTAAT
LAKEROL
TWEEDE BLAD
DONDERDAG 18 FEBRUARI 1932
BLADZIJDE 1
BRUGGENBOUW TE BARENDRECHT
LUCHTVAART
VERBETERINGEN OP
WAALHAVEN
Dezen zomer een vliegfeest?
BINNENLANDSCH NIEUWS
STAATSMIJNBEAMBTEN
Samenstelling van een Reglement
DE R. K. VOLKSPARTIJ
TE ZWOLLE
HET STUCADOORSBEDRIJF
LIBERALE KAMERLEDEN
De gunstige kansen van De Valera De partij
verhoudingen Wat de republikeinen verlangen.
President Cosgrave en De Valera Ierlands eco
nomische afhankelijkheid van Engeland De
mogelijke gevolgen eener republikeinsche over
winning.
SUPPLETOIRE INDISCHE
BEGROOTING
DIETSCH STUDENTEN
VERBOND
Rede van Wies Moens
NIEUWE BURGEMEESTER
VAN KATWIJK
i ur&m
330.
Wegen en bruggen, daar gaat het maar om
tegenwoordig, heel het land door worden die
ten behoeve van het verkeer, dat steeds
grootere eischen stelt, verbeterd of nieuw
gebouwd en telkens weer kan je getuige zijn
onderstuk op de beide opleggingen staat.
Tegen kantelen zijn de onderstukken tijde
lijk geschoord op de nieuwe brug.
Op gelijke wijze geschiedt het plaatsen van
het Zuidelijke onderstuk, waarvan het
Het 50 ton zware gevaarte hangende aan
naar den pijler, waarop dit gedeelte van het
van belangwekkende werken, die door de
Nederlandsche industrie worden uitgevoerd.
Zoo heb ik Dinsdag te Barendrecht weer een
van die werken bezocht, waarvan ik hier
een en ander wil vertellen.
De groote brug te Barendrecht, die in 1885
is gebouwd ten behoeve van het drukke ver
keer daar ter plaatse en die toen als een
prachtige verbetering werd beschouwd en
dat dan ook inderdaad was, is nu alweer on
voldoende. Dat wil zeggen, voor het verkeer
over de brug is, al is dit dan ook druk, de
capaciteit wel voldoende, het verkeer er
onderdoor dreigde echter, nu Dordrecht
meer-en-meer zich er op toelegt ook de zee
schepen naar zijn haven te trekken, in de
klem te raken. Letterlijk in de klem, want
de grootste doorvaartwijdte was maar 18
meter. De nu in gang zijnde wijziging van
de brug heeft ten doel, Dordrecht, via de
Oude Maas, voor groote zeeschepen bereik
baar te maken. De bestaande brug bestona
uit een draaibrug met twee doorvaartwijdten
van 18 M. en aan weerskanten daarvan twee
vaste bogen met een spanning van 67 M. De
verandering bestaat nu hierin, dat een van
de beide Noordelijke vaste bogen en wel die,
welke onmiddellijk aan de draaibrug grenst,
wordt vervangen door een hefbrug. De eigen
lijke nieuwe brug ligt er al, die heeft men
den 20sten December j.l. in de plaats van den
ouden boog gelegd, maar bewegen kan het
gevaarte, dat natuurlijk dezelfde spanning
heeft als het stuk waarvoor het in de plaats
gekomen is, nog niet. Daarvoor is een groot
constructiewerk ontworpen, bestaande uit
twee breede torens van 57 M. hoogte, die
69 M. uit elkaar staan en waartusschen zich
een vakwerkkoppeling bevindt, die dus ook
69 M. lang is.
Met de montage van dit constructiewerk,
dat met een bruggenbouwkundigen vakterm
d) iescharnierenportaaï wordt genoemd en
waaraan de brug 40 y„ M. hoog opgeheschen
zal kunnen worden, is Werkspoor, dat at
opdracht heeft gekregen om het plan va.,
den Rijkswaterstaat uit te voeren, nu bezig.
De te hijschen brug, die 420.000 K.G.
weegt, zal worden uitgebalanceerd met z
beton-tegengewichten, die in de torens op
en neergaan en hangen aan kabels, welke
loopen over schijven boven in de torens. Met
andere kabels wordt de brug dan op- en
neerbewogen en rechtgeleid.
De constructie is ontworpen door den
Rijkswaterstaat, Directie Groote Rivieren, en
wel onder leiding van den ingenieur o.
Klerk, en is uitgewerkt door Werkspoor, die
de brug vervaardigt en monteert.
De brug zelf werd, zooals gezegd, in De
cember reeds op haar plaats gebracht. Ze
werd daartoe gemonteerd op een steiger
naast de oude brug; op één dag is toen de
oude brug uitgevaren en de nieuwe op haar
definitieve plaats geschoven.
Daarna zijn op de 4 nieuwe pijlers, die
paarsgewijze naast de oude pijlers staan, en
op welke nieuwe pijlers de torens geplaatst
moeten worden (de torens zijn n.l. onderaan
29 M. breed) de opleggingen voor de torens
gesteld en bevestigd en dezer aagen is men
nu begonnen de onderste stukken der torens
Noord en Zuid te stellen.
Het onderste Noordelijke stuk bestaat weer
uit 2 stukken, wegende 90 en 80 ton en is
thans reeds gesteld; van het onderste Zuide-
HJke stuk, dat ook weer bestaat uit 2 stuk
ken, welke echter „maar" 50 en 40 ton wegen,
is nu Dinsdag het gedeelte dat 50 ton weegt
gesteld.
Het groote gewichtsverschil tusschen de
Noordelijke en de Zuidelijke onderstukken
vindt zijn oorzaak in het feit, dat aan het
Noordelijke deel het machinehuis bevestigd
wordt; overigens zijn de stukken Noord en
Zuid gelijk van vorm.
Het eerst gestelde stuk, d.i. de Westelijke
helft van het Noordelijke stuk, is geplaatst
geworden op de definitieve oplegging en op
een tijdelijke ondersteuning, die aan de oude
brug bevestigd was. Daarna werd de Ooste
lijke helft gesteld en verbonden met de
Westelijke helft, waarna de tijdelijke onder
steuning verwijderd kon worden en het
de takels der „Kolossus II", die het brengt
driescharnierenportaal moet komen te rusten.
Westelijke gedeelte Dinsdag werd gemon
teerd.
Dat stellen van zoo'n gevaarte van 50 ton
gewicht is geen kleinigheid, ook al heeft men
er den 200-tons drijvende bok „Kolossus II"
van Van der Tak's Bergingsbedrijf voor be
schikbaar, zooals hier het geval was.
Zie je die ijzerconstructie daar zoo liggen
op een paar groote zolderschuiten en zegt
een ingenieur je dan, dat die met dat eene
puntje moet komen te staan op dien pijler
daar, die zoo eenzaam midden in het water
staat, dan geloof je wat de man je zegt,
maar je snapt er niets van hoe ze dat nu
eigenlijk willen klaarspelen.
Dan gaat echter, nadat alle voorbereidende
maatregelen zijn getroffen, de drijvende bok,
die op zichzelf ook al geen klein dingetje is,
aan het werk; hij grijpt het bruggedeel in
zijn takels, heft het op, vaart er mee weg
en vlijt het neer op zijn hooge plaats boven
op den nieuwen pijler, zóó zacht, zóó voor
zichtig, alsof het een zachte dameshand
was, die het zaakje hanteerde en niet een
klauw met een grijpvermogen van 200 ton!
In een klein uurtje was de heele geschie
denis afgeloopen en stond het onderstuk op
zijn definitieve oplegging en zijn tijdelijke
ondersteuning, totdat ook het Oostelijke ge
deelte zal zijn gesteld en met het nu ge
plaatste verbonden.
Behalve de heer de Klerk waren bij het
werk aanwezig de chef van het constructie
bureau „Bruggenbouw" van Werkspoor, Ir.
P. Stelling, die de leiding had, de heer Min
derhout, hoofdingenieur bij Werkspoor, ir.
Visser, chef Algemeene Zaken van Werk
spoor en de heer Blom, chef van de mon
tage.
ARTHUR TERVOOREN.
„We zijn van plan voor onzen burgemees
ter een ketting te koopen. Vinden jullie dat
geen pracht idee?" .,'t Kan zijn, wij laten
den onzen altijd vrij rond loopen."
Wij lezen in het „Rott. Nwsbld.":
Met de expansie van ons luchtverkeer zijn
in den loop der laatste jaren steeds hoogere
eischen gesteld aan de outillage van onze
vliegvelden. De Amstevd'amsche vlieghaven
is zooals bekend dermate gemoderni
seerd, dat zij tot de best ingerichte Europee-
sche vliegvelden mag worden gerekend. Waal
haven steekt daarbij wel af! Maar ons v.ieg-
yeld zou zeker al 'ang beter geweest zijn, als
niet telkens weer de vraag „blijven of ver
plaatsen?" d'e noodzaak van een duurzame
verbetering had verslapt.
Intusschen roeit men op Waalhaven met
de riemen, die men heefi. En het moet ge
zegd worden, dat ciie pogingen uitnemend
slagen. Maandag j.l. is weer een nieuw ge
touw in gebruik genomen. Dit gebouw waarin
de technische dienst onacdak heeft gevon
den, is waarlijk geen overbodige weelde.
In dit gebouw is onde-gebracht de geheele
technische dienst, benevens het administra
tiekantoor, de archieven, de ingenieurskamer,
de bedrijfsboekhouding en de teekenzaal. De
inrichting van één en ander stemt tot groote
tevredenheid.
Op een wandeling over het terrein treft
men nog een nieuwigheid aan, n.l. een proef
station voor vliegmotoren. In een klein hou
ten huisje staan eenige mannen bij instru
menten, die aangeven welke capaciteiten de
motor heeft, welke buiten een oorverdoovend
lawaai maakt. Hier worden alle motoren ge
regeld gecontroleerd.
Zoo zijn er dus op Waalhaven enkele nieu
we dingen te bezichtigen. Voor den outsider
zijn ze weliswaar van weinig belang, doch de
interne dienst weet ze te waardeeren en dat
is het voornaamste.
Omtrent de plannen voor den zomerdienst
kon de heer Bouman ons nog niets mededee-
len. Wel vernamen we, d'at de lijn naar
Haamstede zeker zal worden doorgetrokken
naar Vlissingen. Driemaal per week zal een
vliegtuig de verbinding tusschen onze stad
en de Zeeuwsche havenplaats onderhouden.
Verder maar dat hangt nog in de lucht
wordt er op Waalhaven gefluisterd over
een vliegfeest voor den a.s. zomer. Afwachten
is de boodschap!
Destijds hebben wij bericht dat de direc
tie der Staatsmijnen zich in principe bereid
verklaarde mede te werken aan het in het
leven roepen van een contact-commissie
voor hare mijnbeambten. In verband hier
mede werd door de drie mijnbeambten-ver-
eenigingen een commissie van samenwer
king in het leven geroepen, welke commis
sie thans zeer binnenkort beginnen zal met
het samenstellen van een reglement van de
eventueel op te richten Beambten-commis
sies, waarvan sprake is geweest in het on
derhoud dat de drie beambtenvereenigin-
gen hebben gehad met de directie der
Staatsmijnen.
De commissie wil trachten het reglement
zoo aan de directie der Staatsmijnen voor
te stellen dat het veel overeenkomst heeft
met de bedrijfsorganisatie, neergelegd in de
laatste encycliek van Paus Pius XI. Men
hoopt zoo spoedig mogelijk gereed te zijn
met het werk.
dagelijks voor Uw
gorgel droog met
het behoort tot de hygi»
ene, nèt als 't poetsen
van Uw tanden I
Alléén In origlneele doozen 25, 45 en 65 ets.'
Een aanklacht tegen
Mr. A. Brandsma
Tijdens de algemeene beschouwingen over
de begrooting in den Zwolschen gemeente
raad heeft het iid der R.K. Staatspartij, de
heer mr. A. W. E. Brandsma. het lid der
R.K. Volkspartij den heer J. Houtsma be
schuldigd van verraad aan zijn partij met
het oogmerk een wethouderszetel te bemach
tigen. De heer Hout'ma, die dit ontkende,
heeft den heer Brandsma uitgedaagd deze
beschuldiging buiten den raad in het open
baar te herhalen.
Mr. Brandsma en enkele andere raads
leden drongen aan op instelling van een
eereraad, waaraan de R.K. Staatspartij alle
medewerking zou verleenen.
De heer Houtsma echter herhaalde zijn
uitdaging, waarop mr. Brandsma in het
„Overijsselsche Dagblad" van 16 Februari
de volgende verklaring publiceerde:
„De heer Houtsma heeft mij gesommeerd
buiten den Raad in het openbaar te her
halen de beschuldiging aan zijn adres. Het
geen ik hierbij doe.
Ik verklaar, dat de heer Houtsma eenige
dagen vóór de jongste Wethoudersverkie-
zingen zich gewend heeft tot een vooraan
staand lid der R.K. Staatspartij te Zwolle
en diens bemiddeling verzocht heeft voor
het herstel der politieke eenheid onder de
Katholieken van Zwolle. Hij verzocht dezen
het volgende te willen bevorderen; hij, de
heer Houtsma, was bereid zeer spoedig
weer lid te worden van de R.K. Staatspartij
en zijn best te doen dat de leden der R.K
Volkspartij te Zwolle lid werden van de
R. K. Staatspartij mits de Raadsfractie
der R. K. S. P. hem toen tot wethouder
hielp verkiezen."
In antwoord hierop heeft de heer Houts
ma Woensdag bij den commissaris van
politie te Zwolle een aanklacht ingediend
tegen den heer Brandsma, daar hij zich
doe diens verMariu" in het .Overiis-
selsch Dagblad" voelt aangerand in zijn
eer en goeden naam en aangetast in zijn
politieke onkreukbaarheid.
De commissaris van politie heeft proces
verbaal opgemaakt terzake smaadschrift.
Openbare aanbestedingen gewenscht
De leden van den Nederlandschen Stuca.
ring te Utrecht het hoofdbestuur opgedragen
die stappen te doen, waardoor voor het
stucad'oorsbedrijf een gereglementeerde open
bare aanbesteding zal worden ingevoerd, om
daardoor het leurèn met prijzen tegen te
gaan.
Mej. Westerman en mr. Knottenbelt
stellen zich niet herkiesbaar
Het „Hdbl." meldt, dat mej. Westerman
en mr. Knottenbelt naar aanleiding van de
tot alle liberale leden der Tweede Kamer
fractie gerichte vraag of zij zich het volgenc
jaar voor herkiezing beschikbaar stellen, heb
ben medegedeeld, niet meer voor een Kamer
zetel in aanmerking te willen komen.
Op het Raadhuisplein te Heemstede staan mooie villa's, een lust voor het oog.
Op het Raadhuisplein te Heemstede staat een prachtig raadhuis, dat een sieraad voor
de gemeente genoemd mag worden.
Op het Raadhuisplein te Heemstede staat een rij onoogelijke onbewoonbaar verklaarde
woningen, die al het mooie op dat plein ver doezelt. Op deze foto ziet U er drie, maar
men kan er nog meer aanschouwen.
LONDEN, 15 Febr. 1932.
De kiezers van den Ierschen Vrijstaat
gaan ter stembus.
Aangezien het Iersche parlement, de Dail,
in tegenstelling tot het Engelsche, gekozen
wordt op den grondslag van evenredige
vertegenwoordiging, is het onwaarschijn
lijk, dat de uitslag van den strijd u reeds
bekend zal zijn op het oogenblik dat deze
brief u onder de oogen komt. ofschoon het
mogelijk is, dat één der partijen zoo over
weldigenden steun van de kiezers onder
vinden zal, dat het eindresultaat gemakke
lijk voorzien kan worden.
Groot is die mogelijkheid evenwel niet.
Algemeen verwacht men dat die partij, wel
ke de overwinning behaalt, slechts op een
zeer geringe meerderheid zal kunnen reke
nen. Niemand durft dus iets met zekerheid
voorspellen.
Maar op één punt stemmen alle berich
ten uit Dublin met elkaar overeen. De
kansen van De Valera staan gunstig. Deze
regeeringspartij staat „met den rug tegen
den muur", zij heeft de hoop op de zege
praal niet opgegeven, maar maakt zich
geen illusies.
Er zijn in den Ierschen Vrijstaat twee
groote partijen, n.l. de Regeerings- of Ver
dragspartij, aan welker hoofd de tegen
woordige president, Mr. Cosgrave, staat en
de Fianna Fail, of Republikeinsche partij,
welke aangevoerd wordt door Mr. De Va
lera. De kleinere partijen, ofschoon elk
op zich zelf numeriek-zwak, kunnen even
als de liberale partij in Engeland een be
langrijke rol spelen, indien nóch de Ver
dragspartij, nóch de Republikeinsche partij
over een volstrekte meerderheid in de Dail
Eireann beschikt.
De regeering-Cosgrave heeft in het Par
lement wel de grootste, doch geen meer
derheidspartij achter zich gehad, en
steunde op de onafhankelijken, en vaak ook
op de boeren- en de Labourpartij.
De machtsverhoudingen waren:
Regeering 64 zetels.
Fianna Fail 56 zetels
Labour 12 zetels.
Onafhankelijken 11 zetels.
Boeren 6 zetels.
Nationale Bond 2 zetels.
Onafhankelijk Republikein 1 zetel.
De speaker (partijloos) 1 zetel.
Totaal 153 zetels.
De regeering behoeft slechts vier zetels
aan de Fianna Fail te verliezen om haar
betrekkelijke meerderheid kwijt te zijn.
Zelfs optimisten onder haar aanhangers
vreezen, dat haar verliezen aanmerkelijk
grooter zullen zijn. Men heeft evenwel in
aanmerking, te nemen, dat Ierland nog zeer
weinig, en Engeland nog in het geheel geen
ervaring heeft van de werking van het
evenredige stelsel, en dat de pogingen om
resultaten te voorspellen hierdoor bemoei
lijkt worden.
Partijgangers van de Fianna Fail hebben,
zoowel op verkiezingsvergaderingen als in
hun bladen, gezinspeeld op de mogelijkheid
eener volstrekte meerderheid, hetgeen dus
wil zeggen, dat zij minstens 77 zetels zouden
moeten innemen. Anderen meenen, dat De
Valera in het gunstigste geval op niet meer
dan 70 volgelingen zal kunnen rekenen.
Waarschijnlijk zal dus veel afhangen
van, zoo niet de doorslag gegeven worden
door de kleinere partijen. Er is sprake van
dat de Labourpartij na de verkiezingen een
bondgenootschap zal aangaan met de Fian
na Fail. Cummanna Goedheal (de partij-
Cosgrave) daarentegen zal kunnen rekenen
op den steun der Onafhankelijken. Men
verwacht, dat dezen en de Labourpartij,
ongeveer even sterk zullen zijn. In dit ge
val kunnen de -iog kleinere partijen een
belangrijke rol spelen. Het is evenwel
waarschijnlijk, dat zij haar houding eerst
na afloop der verkiezingen, dusbij de on
derhandelingen over de vorming eener nieu
we regeering, definitief zullen vaststellen
of herzien.
De Boerenpartij is steeds eenigszins on
berekenbaar, doordat het gros harer volge.
lingen zich meer door oogenblikkelijke dan
door principieele overwegingen laat leiden.
De Iersche boeren lijden natuurlijk onder
d'e algemeene crisis, maar zij zijn er op het
oogenblik beter aan toe dan de boeren in
Engeland. Zij zijn evenwel geneigd de schuld
van eiken tegenslag te geven aan de regee
ring en overdreven waarde te hechten aan
de beloften der oppositie. Aan den anderen
kant zijn zij scherp-berekenende zakenmen.
schen. Het over enkele weken in te voeren
Engelsche tariefstelsel, dat preferentie ver
zekert aan de Dominions, zal de positie der
Iersche landbouwers en veehouders tegen
over hun voornaamste concurrenten, de De
nen, aanzienlijk versterken en de meerder,
heid der boeren zou niet de kans willen
loopen, dat Ierland onder een republikeinsch
bewind-De Valera de voordeelen zou moeten
derven, welke het als Dominion aan de nieu
we fiscale wetgeving van Westminster ont
leent.
Het voornaamste en meest principieele ver
schil tusschen de regeeringspartij en de
Fianna Fail bestaat hierin, dat eerstge
noemde zich stelt op den grondslag van het
z.g. Iersche verdrag, waarbij Ierland auto.
noom verklaard werd als lid van 't Britsche
gemeenebest, en dat opgenomen is in de
Constitutie van den Vrijstaat, terwijl de Re
publikeinsche partij in overeenstemming
met haar naam de republiek wil uitroe
pen, den eed aan den koning wil afschaffen,
en cïie bepalingen van het verdrag wil in
trekken. welke de regeering verplichten tot
het uitbetalen van de z.g. land-annuïteiten
en van de pensioenen aan de leden der voor
malige koninklijke gendarmerie.
Het zijn deze punten, welke vooral ook
Engeland interesseeren. Zij immers zijn niet
gelijk andere geschilpunten, van lokaal be
lang, maar betreffen de verhouding tus
schen Ierland, Engeland en de andere leden
der Commonwealth.
Onder het tienjarig beleid van president
Cosgrave zijn de betrekkingen tusschen den
Vrijstaat en Groot-Brittanië voortdurend
verbeterd. Het heeft aan beide zijden van
het Kanaal van St. Georges niet ontbroken
aan onruststokers, die elke verzoening en
toenadering poogö'en te fnuiken door het op
halen van oude en het fabriceeren van nieu
we grieven, maar in weerwil hiervan zijn de
officieele betrekkingen steeds vriendschap
pelijk geweest.
Dit is voor een niet gering deel te danken
aan het beleid van William Cosgrave (of,
gelijk zijn naam in het Iersch luidt, Llam
MacCosgair), een der merkwaardigste staats
lieden van onzen tijd. Men ziet dezen-her-
bergierszoon zijn beteekenis niet aan. Zon
dert men zijn levendige, intelligente oogen
uit, dan is hij een bijna kleurloos man. Men
zou hem houden voor een ambtenaartje,
wiens levensdoel is eenmaal zijn pensioen
te trekken. Men kan zich nauweijks voor.
stellen dat hij 'n jaar of vijftien geleden
gestaan heeft in de voorste rijen der „rebel
len", en in Engelsche „krijgsgevangenschap"
heeft moeten zuchten. Maar nog veel on
waarschijnlijker lijkt het dat deze beminne
lijke, maar schijnbaar zoo onbeduidende
man, Ierland uit den staat van anarchie,
welke op de Britsche overheersching volgde,
heeft bevrijd, om het te maken tot een de-
mocratischen gezagsstaat; dat hij met ijze
ren hand gewelddadige oproeren bedwongen
heeft; dat hij met scherp vernuft Ierland's
positie in de Britsche gemeenebest onnoe
melijk heeft versterkt. Hij is de Louis Botha
van Ierland.
Cosgrave is op-en-top idealist. Wij weten
niet of hij van Engeland „houdt". Doet hij
dit wel, dan houdt hij ongetwijfeld nog veel
meer van Ierland, en alle vriendschap voor
Engeland ten spijt, zou hij er zeer zeker de
voorkeur aan geven Ierlands autonomie te
vervolmaken door de uitroeping der repu
bliek. Maar hij verspilt geen energie aan
hét praktisch-onmogelijke. Door zijn lig
ging, door ziin belangen zal Erin steeds
aangewezen zijn op het grootere Britsche
eiland, zelfs indien het geheel onafhankeliik
werd. Als „Dominion", in het verband eener
machtige statengemeenschap, kan het eco
nomisch een plaats innemen, waarop het als
kleine en arme republiek geen kans zou
hebben. Ierlands eerste taak is zich innerliik
te herstellen, niet alleen van de gevolgen
van Britsch wanbeheer, maar ook van die
der onderlinge partijtwisten en clan-veeten
zonder welke (men vergete dit niet) de En-
gelschen in de achttiende en negentiende
eeuw onmogelijk hun tirannie over het
Groene Eiland hadden kunnen vestigen en
staande houden.
President Cosgrave en diens partijgenooten
zijn vóór alles Iersche patriotten, die alleen
Ierlands belang op het oog hebben. De Va
lera is óók een Iersch patriot, maar vaak
krijgt men den indruk dat zijn haat tegen
Engeland nog sterker is dan zijn liefde voor
Ierland. Hü zou in staat zijn de werkelijke
belangen van Ierland op te offeren, ten einde
bevrediging te schenken aan zijh anti-Britseh
temperament. Niemand zal ontkennen dat hij
gesneden is uit het hout, waarvan men vrij
heidshelden maakt, maarals vrijheidsheld
leeft hij een paar dozijn jaren te laat. Ier
land heeft thans geen behoefte meer aan
heroïeke daden, doch aan een wijs en be
zadigd beleid.
En het heeft onverschillig of de Re
publikeinen in beginsel weigeren dit te er
kennen behoefte aan de meest vriend
schappelijke samenwerking met Engeland.
Door uitroeping der Republiek zouden de
Iersch-Engelsche betrekkingen hopeloos ge
compromitteerd worden-. Dit zou voor Enge
land een politiek gevaar en een economisch
nadeel zijn. Voor Ierland evenwel zou het een
economische ramp zijn.
Men lette op de cijfers. In 1931 heeft de
Vrijstaat goederen uitgevoerd voor een waar
de van 37.000 OOü (tegen 46.000 000 in
1930). Daarvan ging alleen naar Engeland
voor een waarde van 35.000.000.
Alle andere landen tezamen hebben
dus voor slechts 2.000.000 Iersche
producten betrokken. De invoer be
droeg 50.000.000 (tegen 56.000.000 in
1930)daarvan werd voor 36.000.000 uit En
geland ingevoerd, en voor 14 000.000 uit an
dere landen. Wij zien dus dat het niet-En-
gelsche buitenland zeven maal meer aan
Ierland levert dan het uit Ierland betrekt.
De warme sympathieën, welke in vele lan
den voor het volk van den Vrijstaat heeten
te bestaan, schijnen tot nu toe nog slecnts
ver genoeg te gaan opdat die landen geld
aan Ierland kunnen verdienen, maar niet zóó
ver dat zij Ierland ook geld verdienen la
ten. Het gevolg hiervan is dat Ierland eco
nomisch volmaakt afhankelijk is van Groot
Brittannië, den eenigen noemenswaardigen
afnemer zijner producten. Een breuk met
Engeland zou een onmiddellijke economische
en financieele ineenstorting van Ierland
tengevolge hebben.
Zou een overwinning van De Valera nood
zakelijkerwijze tot zulk een breuk, en dus
tot zulk een ineenstorting moeten leiden?
Dit wordt in het vuur van den verkiezings
strijd beweerd, maar deze conclusie gaat,
naar wij hopen, te ver.
Een De Valera, die niet langer het hoofd
eener oppositie is, doch de regeeringsverant-
woordelijkheid draagt, zal, ondanks zijn vu
rig temperament, zichzelf en wat moei
lijker kan zijn zijn volgelingen in toom
weten te houden. Maar onder een nieuw
regiem, met al zijn onzekerheid, zal de Vrij
staat voor moeilijkheden komen te staan,
welke in een crisistijd, gelijk de wereld
thans doormaakt, dubbel gevaarlijk kunnen
zijn. Het vertrouwen zal ondermijnd wor
den, terwijl stabiliteit noodzakelijker is dan
ooit. De door Cosgrave afgekondigde wet,
volgens welke politieke geweldpleging voor
den krijgsraad moet worden verantwoord,
zal (blijkens De Valera's verkiezingsbeloften)
onmiddellijk worden ingetrokken. Rebellie
en anarchie zullen den kop dus opnieuw op
steken. De kans op gewapende conflicten
met Ulster (dat deel uitmaakt van het Ver-
eenigd Koninkrijk) zal verre van denkbeel
dig zijn.
Een overwinning van De Valera zal ge
varen opleveren, die niemand miskennen
mag, ook al heeft men bewondering voor den
moed en de vurige vaderlandsliefde van der,
Republikeinschen leider. Maar de eenige
hoop zal dan zijn dat juist zijn vaderlands
liefde hem tot gematigdheid stemmen zal.
bij guur en vochtig weer!
30 en 50 ets. bij Apoth. en Drog.
De Bestuurshervorming in de
Buitengewesten
Volgens het voorloooig verslag der Twee
de Kamer over het wetsont.-.erp tct goed
keuring van de besluiten van den Gcuv.-
Generaal tot wijziging en aanvulling en tot
nadere wijziging en aanvulling van onder
scheidene afdeeüngen der begroeting vaö
Ned. Indië voor 1932. werden uitvoerige be
schouwingen gehouden over de aanvullings-
begrooting in verband met de doorvoering
der bestuurshervorming in de gewesten bui
ten Java en Madoera.
Verscheidene leden opperden ernstige be
denking tegen het tijdstip van behandeling
van het onderhavige vraagstuk. De econo
mische en financieele crisis, waarin ook In.
dië zich thans bevindt, nfjopt tot een scherp
doorgevoerde bezuiniging cp nagenoeg elk
onderdeel van het staatsbestuur en verbiedt
elk besluit tot het doen van uigaven, welke
niet strikt noodzakelijk zijn. Tot de zoodanige
behoorer, ook de uitgaven, verband houdende
met d'e doorvoering van de hierbedoelóe re.
geling.
Verscheidene leden achtten den opzet,
waarvan bij de regeling van deze materie is
uitgegaan, onjuist. In werkelijkheid neeft
de Indische regeering met dit voorstel ge.
praejudicieerd op de organisatie der in te
stellen gewesten.
Algemeen was men van oordeel, dat in
ieder geval niet tot de uitvoering zal kunnen
worden overgegaan, voordat de daartoe be-
noodigde gelden door den begrootingswet-
gever zijn gevoteerd.
Voor een overvolle zaal sprak Dinsdag
avond te Nijmegen de bekende Vlaamsche
dichter-redenaar Wies Moens. Behalve een
groot aantal studenten waren aanwezig de
Rector-Magnificus Prof. Jansen O.P., Prof,
Sassen, Prof. Bellefroid, de Moderator P.
Hoogeweegen S.J. en de Senaat van het Nij-
meegsch Studentencorps.
De spreker, die door de vergadering met
een dreunenden Vlaamschen Leeuw en het
Wilhelmus werd ontvangen, behandelde in
een tweeledige rede het tragische verhaal
van het verval, de verbastering en achteruit
zetting van het eens zoo rijke en groote volk
van Vlaanderen. Hij toonde aan, dat nu in
België de honderd-jarige strijd eindelijk zal
worden uitgevochten.
De nieuwe Vlaamsche generatie, waartoe
spr. zich rekent, zal de ééne kans op de hon
derd op het leven van hun volk niet voorbij
laten gaan. Hun ideaal is het groot-Neder-
landsche. Ook in maatschappelijken zin wil
len zij vernieuwing. Zij willen door het
Duitsch Nationaal Solidarisme, dat met de
Hitlerbsweging slechts den strijd tegen het
Marxisme gemeen heeft, een sociale ordening
in him staat, die beantwoordt aan de orga
nische structuur van het volk. Het komt
voornamelijk nqer op bevestiging van het
corporatie-wezen en de publiekrechterlijke
bedrijfsorganisatie. Door dit streven wordt
in Vlaanderen de periode van het min of
meer romantieke flamingantisme afgesloten.
Een harde, zeer moeilijke maar schoor.e
strijd begint. Doch hoe zwaar hij ook zijn
zal, spreker verkiest dit krampachtige, hevige
strijden om het bestaan boven het gemakke
lijker leven in het Noorden. Tenslotte ver
klaart spreker, dat hij niet behoort tot de
genen die Noord-Nederland om steun smee-
ken.
Steun of niet, hij en zijn generatie zullen
den strijd tegen de vijanden van zijn volk,
het Fransche imperialisme met zijn Belgi
schen handlanger handhaven zoolang het
kan, maar als Vlaanderen verloren zal gaan,
zal Nederland deslen in zijn val.
Na de ademloos aangehoorde slotrede werd
spreker door een geestdriftig applaus be
loond. De voorzitter dankte.
Onder het zingen der volksliederen eindig
de deze vergadering, die eens te meer toonde,
dat de Vlaamsche strijd ook in Noord-Neder-
landsche kringen geestdrift weet te wekken.
Naar het „Handelsblad" verneemt, zou de
heer Van Boeyen, lid van Ged. Staten van
Zuid-Holland en oud-wethouder van Voor
burg, err lig in aanmerking komen om zijn
geestverwant mr. Schokking als burgemees.
ter van Katwijk op te volgen.
?Ps|®;|Ss
„Zeg, ik heb een fijn receptje op den
kop getikt voor dessert je neemt 4000
eieren, 1000 flesschen aardbeien jam en
738 liter melk (Judge).
