VOLKENBOND
OP HARDE PROEF GESTELD
Chineesch-Japansch conflict voor
de vergadering
De kwestie van
vertrouwen
DE FRANSCHE CRISIS
Painlevé formateur
TROUW AAN HUIS
HOHENZOLLERN
Dr. Hugenberg verwelkomt
Prins Oscar
DE OORLOGSBRAND
TE SJANGHAI
Enorme schade aan de
Hoogescholen
HERADEMING TE
SJANGHAI?
Japan zou zijn actie een
week ooschorten
DE VERKIEZINGEN
IN IERLAND
Cosgrave en de Valera
herkozen
"JUKUU bLAL)
DONDERDAG 18 FEBRUARI 1932
Li~.AUL.lj i
EEN REGEERING VAN DE
OVEREENSTEMMING?
MISS SLADE GEARRESTEERD
MACDONALD
ONGEHOORZAAM AAN
GENEESHEEREN
400 BROUWERSKNECHTEN
ONTSLAGEN
DE FRANSCHE KIESWET
HERVORMING
DE OCEAANVLIEGER LEVINE
GEARRESTEERD
CANADA KOOPT LABRADOR
NIET
VAN EEN DOODE, DIE KWAM
STEMMEN
VALSCHE MUNTEN
GEVONDEN IN DE MAIN
JAPANSCHE GEWELDDADEN
EN VERKLARINGEN
ENGELAND TEGEN EEN
BOYCOT
DE „EUROPE" IN DEN STORM
POLITIEK HANDGEMEEN TE
KARLSRUHE
ONLUSTEN IN KLEIN-AZIË
MACDONALD WEER IN
FUNCTIE
DIPHTE RIE-EPIDEMIE OP EEIT
SCHOOL
Genève, 16 Februari.
In de pacifistische atmosfeer, welke de
Ontwapen-ngs-Conferentie, zij het minder
door toedoen van de deelnemende landen,
dan wel van de groote buitenwereld, leek te
zullen omgeven, is de Chineesche bom, waar
van Japan vóór maanden al de lont ontsto
ken had, wel zeer luidruchtig tot uitbarsting
gekomen.
Het deed al zeer eigenaardig aan dat de
aanvang der bijeenkomst, welke door Mi
nister Beelaerts van Blokland gistermorgen
een Vredes-Conferentie werd genoemd, een
vol uur moest worden uitgesteld, wijl Tho
mas' verklaringen over de Chineesch-Japan-
sche kwestie een buitengewone zitting van
den Volkenbondsraad noodzakelijk maakten.
Dit is echter gebleken nog niet alles te zijn.
Toen geen der leden van den Volkenbond
gebruik maakte van zijn in het door China
aangeroepen artikel 15 omschreven recht
om de voltallige vergadering bijeen te roe
pen, deed dr. Yen dat zelf, een paar uren
voor het verstrijken van den gestelden ter
mijn van veertien dagen.
En zoo kwam men dan hedenmorgen tot
het besluit dat de volgende week of in de
eerste dagen van Maart de Ontwapenings
conferentie tijdelijk onderbroken zal wor
den ter behandeling van den weliswaar niet
verklaarden, maar in feite toch woedenden
oorlog, die de volgende maand een half jaar
oud wordt.
Geven we nog even een kort overzicht der
gebeurtenissen in het verre Oosten.
Een stukje geschiedenis.
Den 18 September 1931 werd een gedeelte
van den Zuid-Mandsjoerijschen spoorweg
met dynamiet opgeblazen. Twee uren later
arriveerden de eerste afdeelingen van een
Japansch expeditie-leger ter plaatse en
Moekden werd bezet. Vastgesteld kon wor
den dat Japan reeds einde Augustus begon
nen was zijn expeditie-leger te mobiliseeren
en de voor de hand liggende veronderstelling
welke van verschillende kanten geuit werd
en nog altijd op een afdoend tegenbewijs
wacht, is deze: dat Japan dezen aanslag
zelf plegen liet.
Japan zond dan zijn troepen verder het
land in ter bescherming van de Mandsjoe-
rijsche en nog twee andere spoorlijnen, welke
zijn eigendom zijn. Daarna echter meende
het niet alleen de spoorwegen, maar ook de
soldaten die ze bewaakten, te moeten be
schermen tegen de roovers die voor een goed
deel doodgewone Chineesche soldaten ble
ken te zijn. Dus drong men verder en ver
der door in het land, en omdat de Japan-
sche belangen zich verder uitstrekten dan
langs de spoorlijnen alleen en omdat er
onder de Chineesche bevolking een begrijpe
lijke stemming begon te heerschen tegen de
landgenooten van den indringer, eindigden
de steeds dringender en steeds ingewikkel
der wordende beschermingspogingen daar
mee, dat de Rijzende Zon momenteel 200.000
vierkante mijlen dat is zoo ongeveer elf
malen de oppervlakte van ons vaderland
van het Hemelsche Rijk beschijnt.
Niet alleen in Mandsjoerije echter, maar
in heel China wonen er Japanneezen, en de
Japansche belangen zijn er nog wijder ver
spreid dan de onderdanen van Zijne Keizer
lijke Majesteit. En zoo werden er dus ook
groote manoeuvres Japan neemt alleen
politie-maatregeleij; Ch'na heeft den oorlog
niet verklaard; en men kan dus niet voor
zichtig genoeg zijn met zijn woorden
ondernomen om „de rust in het Oosten te
herstellen" en om Japans „internationalen
plicht te vervullen": deze aanhalingen doen
wij uit de verklaringen welke de Japansche
Minister van Buitenlandsche Zaken over de
gebeurtenissen te Sjanghai, Tsapei, Woo-
soeng en Nankin aflegde.
Hoe China de zaak bekijkt.
Men houdt Europa tot vervelens toe voor
dat er aan gene zijde van den Grooten
Muur toestanden heerschen, waarvan het
nooit iets begrijpen zal. Dat is natuurlijk
mogelijk en wanneer Japan werkelijk gelijk
heeft, kunnen wij niet beter doen dan het
maar toegeven: de gebruikte argumenten
toch gaan ieder westersch begrip te boven.
Nu heeft echter dr. Yen, China's moedige,
Oostersch-taaie, zij het ook niet Oostersch-
geduldige vertegenwoordiger bij den Raad
van den Volkenbond en de Ontwapenings
conferentie, aan de te Genève verzamelde
diplomaten en journalisten een „exposé"
van zijn regeering uitgedeeld dat een heel
ander geluid laat hooren: immers, behalve
zich volkomen aan te passen bij onze wester-
sche mentaliteit, sluit deze uiteenzetting
bovendien direct aan bij feiten welke wij niet
alleen kennen, maar ook te beoordeelen ver
mogen, omdat ze van gisteren en eergisteren
zijn.
Reeds tijdens en na den Russisch-Japan-
schen oorlog lezen we welke voor een
groot deel op Chineesch gebied gevoerd
werd, trachtte Japan vooral in Mandsjoerije
overwegenden invloed, om niet te zeggen
souvereiniteit, te verkrijgen. Het steeds veel
eischender wordende Toko profiteerde van
den wereldoorlog om China zijn fameuze
21 punten" te overhandigen, nota bene
met den eisch er. bij dat dit verlangens
lijstje geheim gehouden moest worden tot
na zijn inwilliging. China weigerde, maar
moest zwichten voor een ultimatum van
het sterke Japan dat in de oorlogsjaren geen
interventie der Mogendheden te duchten
had en 14 der 21 punten werden aan
vaard. Het zijn deze 14 punten die Japan
zijn absoluut oeconomisch overwicht ge
ven in de „drie verre provinc es" zooals
Mandsjoerije in het Cnineesch heet en
de noodiga concessies verleenden voor de
spoorwegen, de mijnen en de fabrieken wier
be~cfaerm'ng thans de kern is van het
conflict. Het Verdrag der 9 Mogendheden
dat te Washington gesloten werd, erkende
dezen door China aangevochten toestand
en bepaalde alleen uitdrukkelijk dat China
in Mandsjoerije en elders zijn souvereine
rechten behield, terwijl Japan beloofde de
-olitifk van de open deur te zullen aan
houden.
Een tactische fout van China.
De strijd ontbrandde en met bewonderens-
waardigen ijver begon de Raad van den Vol
kenbond acht dagen later zijn besprekingen.
Een maand later had er te Parijs een tweede
zitting plaats, welke geheel aan het conflict
gewijd wej-d.
Doch nu maakte dr. Sze, de toenmalige
vertegenwoordiger van China, een ermtige
fout. Het conflict liet hij aanvankelijk voet-
wat het was, en zijn kracht zocht hij in dit
gevaarlijke argument: dat China voor het
geweld ge/-wich was, teen het Japan in
Mandsjoerije de concessies verleende welke
nu de •orzdak waren van de moeilijkheden.
Hij hernieuwde de Chineesche protesten t--
gen de Japansche overweldiging.
Als gezeg d, was c e aangelegenheid ge
regeld door het Verdrag van Washington en
de Raad moest er het zwijgen tos doen, daar
hem elke bevoegdheid om in dit opzicht
eenig oordeel te vellen, ontbreekt.
Yoshizawa, vertegenwoordiger van Japan
en thans Mini iter van Buitenlandsche Za
ken, greep de hem geboden gelegenheid met
beide handen aan. Was het conflict als zoo
danig moeilijk te verdedigen, de driewerf
heilige onschendbaarheid der verdragen is
een nummer dat het voorloopig nog overal
doet.
Het ongeluk wilde dat staatssecretaris Von
Bülow, die Duitschlands permanenten zetel
innam, zich ook nog in de zaak mengde ten
voordeeie van China. Briand koos de zijde
der verdragen die a out prix gehandhaafd
moeten worden en viel dus in de armen van
Japan. En op de kaart van Mandsjoerije
welke ter oriëntatie van diplomaten en jour
nalisten in den Salon de l'Horloge waar
de Raad te Parijs zijn zittingen hield,
opgehangen was, werden bij uitstek Euro-
peesche problemen uitgevochten.
De strijd om Sjanghai.
Mandsjoerije liet de diplomatieke wereld
in het algemeen koud. Het feit valt immers
niet te loochenen dat deze „Japansche ko
lonie" een voorbeeld is van orde en indus-
trieele ontwikkeling. Men heeft zelfs reeds
geschreven dat het een goede afscheiding
vormde tusschen het roode Rusland en
China dat sinds jaar en dag wordt afge
schilderd 3Is het land van den chaos waar
voor enkele maanden het twintigjarig voort
duren van den burgeroorlog luidruchtig
werd gevierd.
Engeland heeft altijd in de beste ver
standhouding geleefd met Japan en verlies;
die vriendschap niet graag. Waar het China
voor niets te bedanken heeft en er geen
enkel Britsch belang op het spel stond, was
er niets dat Londen tot ingrijpen dwong.
Amerika stond er precies hétzelfde voor.
Het informeerde eens hoe het gaan zou :nst
de eenige belangen welke de Vereenigde Sta
ten in Mandsjoerije hebben, die van den
handel namelijk, en toenen het hoorde dat de
politiek van de open deur gehandhaafd werd.
had het practisch vrede met wat er gebeurde.
Frankrijk had vrede met alles, daar ver
dragen nu eenmaal verdragen zijn; de ver
zekering dat Japan geen territoriale doel
einden nastreefde, nam het aan als een
succes voor den Voorzitter van den Volken-
bonds-Raad, Ariitide Briand.
Ruslana vroeg hoe het met zijn spoor
wegen in Mongolië gaan zou en zweeg ver
der.
Japan profiteerde intusschen van de ge
legenheid. Een beetje verlegen nog, beloofde
het aanvankelijk niet verder te zullen gaan
dan Moekden. Toen er echter niets gebeurde,
ging het toch verder, maar beloofde Tsitsihar
te zullen sparen. Er gebeurde weer niets en
het ging dus toch naar Tsitsihar en zelfs
naar Tsjintsjeoe. Teen deed de Raad van
den Volkenbond heel boos en Japan trok
terug. De rust keerde echter spoedig weer en
omdat er almaar niets gebeurde, werd
Tsjintsjeoe ten tweeden male ingenomen en
blijvend bezet.
Overmoedig legde Japan dan de hand op
den spoorweg welke Engelsch is, van Moek
den naar Peking. Er gebeurde nóg niets. Dan
werd de aanslag op Sjanghai gepleegd.
Misschien was dat een fout, want er zijn
daar andere, grootere belangen dan die van
Japan. Maar het was te wagen. Zeer zeker
zouden de Mogendheden than., hun afwach
tende houding laten varen, het eigenbe
lang overheerscht, ondanks alles, nog steeds
de internationale politiek maar wat
de bedoelingen in Mandsjoerije ook wa
ren, aan een blijvende bezetting van Sjang
hai heeft men te Tokio geen moment ge
dacht. Als zoodanig kon men die stad dus
ell: oogenblik verlaten, terwijl en hier
ging het om de kans bleef bestaan dat
de teruggave van Sjanghai het onderpand
kon zijn voor een inwilliging der eischen be
treffende Mandsjoerije.
Wat de Volkenbond kan doen...
De vraag die in deze situatie wel zeer
klemmend is, luidt aldus: Wat zal de Vol
kenbond kunnen doen, wanneer mi schien
over enkele dagen, misschien ook over twee
weken, zijn voltallige vergadering bijeen
komt?
Een vriendschappelijke oplossing mag bui
tengesloten geacht worden door de onver
zoenlijke houding van Japan. Men vergete
nie dat nog tijdens het conflict een politieke
partij een motie aannam waarin geweigerd
werd aan China het burgerrecht onder de
staten toe te kennen. „China Is geen land,
maar een aardrijkskundig begrip", heette het.
De partij waarvan deze motie afkomstig is,
kwam intusschen aan de regeering. Uit haar
bestuur weiden de mini-ters van Tokio ge
kozen! En het zegt ook -vel iets dat de mi
nister van Financiën Inoeky, die den val
van het vorige kabinet veroorzaakte door
verdere credieten voor den strijd in Mand
sjoerije te weigeren, dezer dagen midden
in Tokio doodgeschoten werd, en dat de
autoriteiten geen aanleiding vonden om
tegen den dader van dezen politieken moord
een vervolging in ts stellen....
•Dus geen vriendschappelijke, maar toch
een oplossing?
De middelen welke het Pact van den Vol
kenbond biedt, lijken sterk genoeg. Alle com-
mercieeie en financieele relaties Immers
kunnen afgebroken worden, en terwijl En
geland en Frankrijk respectievelijk ongeveer
een-vijfde en een-tiende van den Japanschen
uitvoer ainemen, is Amerika zelfs voor ruim
twee-vijfden klant. Dat Japan dit zou willen
verliezen om eventueel, de door boycot ge
sloten Chineesche markt welke 16 pet. pleegt
af te nemen, terug te winnen, lijkt niet
Waarschijnlijk.
Daarnaast bestaat ook nog de mogelijkheid
tot het nemen van sancties. Het Volken-
bonds-Pact voorziet reeds lang Minister
Beelaerts van Blokland was de eerste die dit
zeer terecht opmerkte in een internatio
naal leger, als Tardieu met zooveel drukte
voorstelde.
Maar men verwachte liever niet zooveel!
Reeds vertellen de kranten, dat de En-
gelsche uitvoer van wapenen naar Japan
verdubbeld is. Amerika levert de noodige
producten voor het vervaardigen van pro
jectielen. China schijnt in Engeland niet
alleen vliegmachines te koopen, maar ook
vliegeniers. In Buenos Aires werken en
kele vleeschfabrieken dag en nacht om de
legers van proviand te voorzien.
Naen, men verwachte liever niet zoo
veel!
Of was het niet Sir John Simon, Er.ge-
land's Minister van Buitenlandsche Za
ken, die dezer dagen te Genève, ih ver
band met het conflict tusschen China en
Japan, op de noodzakelijkheid wees van
sommige oorlogen. „Wij kunnen de gren
zen niet cristalliseeren?" Waren dat niet
zijn woorden?
En verkondigde dezelfde Sir John Slmon
gisteravond niet in het Lagerhuis, dat ar
tikel 16 van het Volkenbonds-Pact
waarin de bovengenoemd» sancties voor
komen, heelemaal niet in werking hoeft
te treden wanneer de ondernomen actie
van den Volkenbond mislukt?
en wat zal hij doen
Nog altijd is de Volkenbond op zoek
naar het superstatelijk karakter, dat men
hem had toegedacht en dat ook eigenlijk
de conditio sine qua non van zijn bestaan
is. Zijn besluiten waren nog nooit anders
dan het slappe gemeene veelvoud der
meeningen van de landen uit wier verte
genwoordigers hij is samengesteld.
Zal de voltallige vergadering het spel
voortzetten, dat de Raad van den Volken
bond begonnen is: de scheiding der kwestie
in Mandsjoerije die practisch onoplos
baar geworden is zonder een algemeene
oorlogsverklaring aan Japan waarvoor nie
mand iets voelt van den aanslag op
Sjanghai waaraan, onder den drang der
Mogendheden en met een belofte van be
terschap van China, wel paal en perk kan
worden gesteld: zal met andere woorden de
poging tot chantage, wat de aanslag van
Japan op Sjanghai ongetwijfeld is, kun
nen slagen?
Voorloopig wijst alles in die richting.
Zal dr. Yen, die aanhoudend verklaarde,
dat hij Mandsjoerije en Sjanghai niet
scheiden laat en dat hij ook voor Mand
sjoerije de artikelen 10 en 15 van het Vol
kenbonds-Pact inriep, werkelijk tot de
noodlottige ontdekking moeten komen, dat
zijn dertien tegenstanders In den Raaa
er in de voltallige vergadering ruim vijf
tig geworden zijn?
Dan honen we, dat hij zal weten vol te
houden. Nadat China het Kellogg-Pact en
het Verdrag van Washington teekende,
nadat het als lid toetrad tot den Volken
bond, heeft het 't recht aan zijn zijde. De
heele wereld heeft het op die wijze bur
gerrecht toegekend onder de staten en
wanneer Japan dat bestreden wil, heeft het
ongelijk. Het ware een schreeuwend on
recht, wanneer men voor wat wapenge
kletter op een eenmaal genomen, zoo be
langrijke beslissing terugkwam.
„De heele boel kraakt hier!" is iets,
dat men te Genève aanhoudend en in alle
talen hoort mompelen.
Welnu, laat het kraken! Wanneer onze
wereld nog niet rijp is voor den Volken
bond, dan moge hij verdwijnen. Aan illu
sies heben we niets. Maar men zegge niet,
dat het Pact zijn ondeugdelijkheid bewe
zen heeft, zoolang er nog niet één artikel
volledig van is nageleefd.
En wanneer hij moet verdwijnen, moge
de Volkenbond ook moedig sneven, mid
den in den strijd om het recht. En koope
hij vooral niet zijn voortbestaan met de
laffe proclamatie, dat hij die het sterkst
is, gelijk heeft.
J. H.
PARIJS, 12 Febr. (V.D.) De besprekingen
van den President der republiek Doumer
met de leidende personen uit Kamer en Se
naat zijn gisteren tot laat in den nacht
voortgezet. De formule van „een regeering
van de overeenstemming" neemt steeds vas.
tere vormen aan. De radicaal-socialisten en
socialisten, die bij de komende verkiezingen
op groote successen rekenen, staan vijandig
tegen deelneming aan elke combinatie, doch
zullen waarschijnlijk een regeering als de
bovengenoemde geen moeilijkheden in den
weg leggen. Een dergelijk kabinet zou de
groepen omvatten tot aan de groep Marin
naar rechts en de radicaal-socialisten als
grens naar links. Op het oogenblik is het
slechts de vraag wie met de vorming van
een dergelijke regeering kan worden belast.
President Doumer schijnt zeer groote waar
de te hechten aan de meening van den mi
nister van oorlog Tardieu, die hedenmorgen
te Parijs arriveerde en in den loop van den
dag op het Elysse wordt ontvangen.
Algemeen verwacht men, dat Doumer
vandaag nog den kabinetsformateur zal aan
wijzen.
PARIJS, 18 Febr. (Reuter). Doumer heeft
Painlevé met de vorming van het kabinet
belast.
Betooging voor Laval
PAÖIJS, 18 Febr. (V.D.) Gisterenmiddag
hielden nationalistische studenten op de
groote Boulevard een protestbetooging tegen
den val van het Labinet.Laval. Ongeveer
500 studenten waren bijeengekomen en
trachtten onder het zingen van de „Marseil
laise" naar het Senaatsgebouw te gaan.
De weg daarheen was echter versperd door
een inmiddels gealarmeerde groote politie
macht. Het kwam tot een tamelijk heftige
botsing, waarbij eenige agenten en talrijke
studenten werden gewond. De politie arres
teerde ongeveer 25 personen.
BERLIJN, 17 Febr. (W.B.). De persdienst
van de Duitsch-Nationale Volkspartij deelt
mede:
Gisteren heeft het bestuur van de
Duitsch-Nationale Volkspartij te Berlijn
vergaderd. Op de vergadering was ook aan
wezig de onlangs in het bestuur gekozen
Prins Oscar van Pruisen.
Dr. Hugenberg heette den prins hartelijk
welkom en verklaarde, dat zijn aanwezig
heid hier kon gelden als een zichtbaar tee-
ken van den nauwen en trouwen aanhang
van de Duitsch-Nationale Volkspartij aan
het huis Hohenzollern.
Hugenberg hield daarna een lange rede.
waarin hij het bekende standpunt vjn de
Duitsch-Nationa'.en tegen de candidatuur-
Hindenburg uiteenzette.
Aan het slot van de vergadering verklaar
de het bestuur dat het de terughoudendheid
vande Duitsch-Nationale Volkspartij bij het
noemen van een naam van een candidaat
voor het presidentschap goedkeurde, terwijl
het vertrouwen in de leiding van Hugenberg
te dier zake werd uitgesproken.
BOMBAY, 18 Febr. (Reuter). Miss Slade,
de trouwe volgelinge van Gandi, is gearres
teerd.
Ach, de kwestie van vertrouwen
Is zoo een van die problemen,
Die wij, in den grond bekeken,
Maar wat luchtig moeten nemen!
Héb vertrouwen en dan doorgaans
Hebben wij ook niet te klagen.
Want het staalt niet het prestige
Er doorloopend om te vragen.
Doch vertrouwen, saamgekoppelcf
Aan het politiek beginsel
Schijnt als autogenisch laschwerk
Inderdaad meer een verzinsel.
Wel heeft politiek behoefte
Aan een onbegrensd vertrouwen,
Maar men kent te goed de pijlers
Om er huisvast op te bouwen!
En de Fransche Ministeries
Staan al zeer op losse schroeven;
Daarom dat zij zoo voortdurend
Den moreelen steun behoeven.
Breng het zwakke punt naar voren
En men bokst je in de touwen:
Zoo is thans Laval gevallen
Door de kwestie van vertrouwen!
MARTIN BERDEN.
(Nadruk verboden).
LONDEN, 18 Febr. (V.D.) Volgen de
„News Cronicle" bestaat de mogelijkheid,
dat MacDonald reeds dezer dagen naar Ge
nève zal vertrekken, zonder zich te storen
aan de hem door zijn geneesheeren voorge
schreven rustperiode van drie weken.
HAMBURG, 17 Febr. (V.D.). Het Braue-
reiverband deelt mede, dat het zich genood
zaakt ziet Dinsdag en Woensdag rond 400
arbeiters te ontslaan, aangezien voor hen
geen werk meer is als gevolg van de bier
staking.
PARIJS, 17 Febr. (Reuter). De desbetref
fende Senaatscommissie verwierp met alge
meene stemmen het door de Kamer aange
nomen wetsontwerp tot hervorming van het
kiesrecht, wat betreft de afschaffing van de
herstemmingen.
De commissie verwees het vrouwenkies
recht naar een speciale commissie.
Zij staat in beginsel gunstig tegenover
den stemplicht.
NEW YORK, 17 Febr. (Reuter). Charles
Levine, de bekende vliegenier die in 1927
over den Atlantischen Oceaan vloog, is on
der arrest gesteld.
Hij wordt verdacht van diefstal van 100
aandeelen van een telefoonmaatschappij ii»
1930 gepleegd.
De politie heeft hem toegestaan in het
ziekenhuis, waar hij op het oogenblik wordt
verpleegd, te blijven.
OTTAWA, 17 Febr. (Reuter). In het La
gerhuis is heden de correspondentie over
gelegd, waaruit bleek, dat New Foundland
de 120 vierkante mijl gronds van Labrador
aan Canada heeft aangeboden voor 110 mil-
lioen dollar.
Canada is op dit voorstel niet ingegaan
om financieele redene. dezelfde, waarom
New Foundland het te kocp aanbiedt.
Bij de verkiezingen in Bulgarije gebeuren
vaak rare dingen. Er wordt geroepen, gesla
gen, geschoten, er vallen dooden en gewon
den niet onder de verschillende partijen,
maar onder de misnoegde kiezers en al te
ijverige nolitie-agenten. Het is een algemeen
gebruik om de namen der overledenen op
de kiezerslijsten te laten staan en nog ja-en-
lang wordt er voor deze dooden gestemd, 't Is
ook vaak voorgekomen, dat men de stem.
briefjes der vermoedelijke leden van de op
positiepartij een bepaald kenmerk gaf.
Bij de jongste gemeenteraadsverkiezingen
verscheen een burger Dimitri Todoroff, om
zijn stemplicht te vervullen. Zooals is voor.
geschreven, gaf hij zijn oproepingskaart af.
waa op zijn naam, beroep, 'eeftijd en woon
plaats vermeld stonden.
Glimlachend gaf de voorzitter van het
stembureau de kaart terug, zeggende: ,.U
kunt niet stemmen, want u bent reeds
dood!"
Algemeene verbazing, het levende lijk
Todoroff kneep zich in den arm en consta
teerde dat hij nog leefde. Daarna begon hij
heftig te protesteeren, het hielp niet, want
de voorzitter van het stembureau kon hem
zwart op wit bewijzen dat achter den naam
Todoroff m de kiezerslijst aangeteekend
stond: overleden.
Todoroff mc ht niet stemmen, er was niets
aan te doen. De voorzitter gaf hem een of
ficieel bewijs mee, dat hij gestorven was en
bijgevolg ontslagen van de verplichting van
te stemmen. Dergelijke verklaringen zijn in
Bulgar^e noodig, want als men zonder wet
tige reden niet aan de stemming deelneemt,
dan kan men 2000 lewa boete krijgen.
FRANKFURT AAN DE MAIN, 17 Febr.
(V.D.) Kinderen vonden bij het spelen
in de bedding van de Mam een groot aan
tal 2 mark stukken. De politie werd hier
van in kennis gesteld. Tn totaal werden on
geveer 1000 geldstukken gevonden. Deze geld
stukken bleken evenwel valsch. Mogelijk
hebben de valsche munters hun producten
daar ter plaatse zoolang bewaard.
SJANGHAI, 16 Febr. (Eigen telegram). De
onderwijsinstituten, die rondom Sjanghai
liggen, hebben door de militaire vijandelijk
heden ontzettend geleden. Behalve de Tung-
schi-universiteit zijn nog zes andere Hooge
scholen en scholen door het geschutvuur dei
Japanners of door brandbommen in puin-
hoopen veranderd. De schade wordt geschat
op 120 millioen Mexicaansche Dollars. De
schade, die de Tungschi-Universiteit heeft
opgeloopen bedraagt naar een mededeeling
der Duitsche professoren 100.000 Taels, waar
bij niet gerekend is de particuliere eigendom
der leeraren. De bibliotheek van prof. Otn-
rner, die 20.000 Mark waard is bevindt zich
nog immer in Woesung. men vreest dat zij
volkomen verloren zal gaan, wanneer de
vijandelijkheden voortduren. Tegen de ver
wachting in zijn er groote moeilijkheden ont
staan om de Universiteitscursussen in Sjang
hai weer te beginnen. Er heerscht overal ge
brek aan geld. De professoren hebben reeds
9 maanden lang geen salaris ontvangen. Er
heerscht volkomen onzekerheid over de toe
komst der Duitsche professoren. De Chitze-
Universiteit is volkomen vernietigd. Haai
bibliotheek, die 300.000 boeken bevatte, is
verbrand.
De Japansche consul Iguchi heeft van
daag zijn leedwezen uitgesproken tegenover
den Amerikaanschen consul-generaal voor
de ruwe behandeling, die de Amerikaausche
consul Ringwalt van de zijde der Japanners
had ondervonden. Ringwalt had 'n geameri-
kaniseerde Chineesche vrouw naar Hongkong
vergezeld, die daar haar zevenjarig doch
tertje dat vermist was wilde zoeken. Niette
genstaande zijn officieele geloofsbrieven werd
de consul door gewapende Japansche our-
gers aangegrepen, die de kieeren van zijn
gezellin doorzochten en haar handboeien
aanlegden
De Japanners verklaarden het luchtbom
bardement der vluchtelingskampen, waarte
gen Sir John Hoge Simpson in Genève heeft
geprotesteerd, door te constateeren, dat de
piloten der vliegtuigen in ae meening haa-
den verkeerd, dat die kampen het centrum
waren van militaire activiteit. Omdat van
Chineesche zijde geen protest werd geuit,
had men het bombardement drie dagci: lang
voortgezet. De protesten uit Ger.eve nebben
de uitwerking gehad, dat vandaag clJapan
sche autoriteiten hebben verzekerd, dat m
de toekomst de Japansche vliegers niet meei
over de concessies zouden vliegen, als daar
voor niet een dringende noodzakelijkheid De-
De chef van het Chineesche hoofdkwartier
verklaarde, dat men hedennacht een groot
offensief der nieuwe aangekomen Japansche
troepen verwachtte. De Japanrche gezai.t
Sjigimitzu verklaarde echter, dat er eerst drie
maal aan de Chineesche autoriteiten dc
eisch zou worden gesteld, om hare troepen
terug te trekken.
Nadruk verboden.
WALTER BOSSHARO.
SJANGHAI, 17 Febr. De Japansche
gezant Sjigemitsoe verklaarde aan Reuter,
dat Japan het 19e Chineesche legercorps
een korten tijd zal toestaan, om zich vrij
willig terug te trekken: gaat het corps
hiermee niet accoord dan zal een ultima
tum op korten termijn worden overhan
digd.
Volgens de politie zijn in de internatio
nale concessie 45 bommen gevallen, welke
vier personen doodden en veertien wond
den.
Het is zeer waarschijnlijk, dat de Ja
panners de militaire actie in Sjanghai
gedurende een week zullen opschorten.
De geheele Japansche openbare meening
zoo wordt uit Tokio bericht neemt
op zeer scherpe wijze stelling tegen den
eisch van den Volkenbond, dat Japan zijn
troepen uit Sjanghai zal terugtrekken.
In officieele kringen wordt verklaard,
dat van een onvoorwaardelijk teiugtrekken
der troepen geen sprake zal kunnen zijn
De Japansche regeering zal vanzelfspre
kend dergelijke eischen van de hand
wijzen.
Chineezen paraat!
POEKOW, 17 Februari (Reuter)
Tsjang Kai Sjek en Wang Tsjing Wei,
minister van oorlog, hebben medegedeeld,
dat de Chineesche troepen geheel klaar
staan om het Japansche offensief, dat ver
moedelijk over eenige dagen zal plaats
hebben, het hoofd te bieden.
Twee Eng«Ische slachtoffers
SJANGHAI, 17 Februari Twee der
door Chineesche granaten gewonde Engel-
sche matrozen, zijn overleden.
Het Geneefsche beroep.
GENèVE, 17 Febr. (Reuter). Het Volken
bondssecretariaat publiceert den tekst van
het beroep der 12 neutrale Raadsleden aa:i
Japan. In zijn begeleidend schrijven aan de
Japansche gedelegeerden te Genève verklaart
Paul Boncour: De 12 raadsleden hielden net
voor noodzakelijk, in vriendschappelijken
geest een dringend beroep tot de Japanscne
regeering te richten.
De slotzinhen van het in hoofdzaak reeds
bekende beroep luidden:
Voor de publieke opinie der wereld draagt
Japan de geweldige verantwoordelijkheid,
zich in zijn betrekkingen tot China recht
vaardig en gematigd te toonen. Een beroep
doend op zijn groot eergevoel, verzoeken de 12
Raadsleden Japan, de verplichtingen te er
kennen, welke hem worden opgelegd door
zijn bijzondere positie, alsmede door het ver
trouwen, dat de naties der wereld in Japan,
als deelnemer aan de organiseering en hand
having van den vrede, hebben gesteld.
De raad van twaalf kwam hedenmiddag
bijeen, om de kwestie opnieuw te bestu-
deeren.
Engeland tegen een economische
boycot van Japan.
LONDEN, 17 Febr. (Reuter) In het Lager
huis werd de vraag gesteld, of de Britsche
regeering de regeeringen der Vereenigde
Staten, Frankrijk, liane en Duitscmana za-
poisen, om een Krachtig protest te richten
aan a'e Japansche regeermg, zoo noodig ge
volgd door de terugtrekking der versciuuen-
de amoassaaeurs en de ve. breking der nan-
deisoetrekkingen. Minister Simons beant
woordde deze vraag ontkennend. De situatie
zoo zeide hij is voorgelegd aan den
Volkenbond, waarvan wij lid zijn en de
Britsche regeering zal blijven handelen in
nauwe samenwerking met de in aen Volken
bond ve.tegenwoordigc.-e mogendheden en
met de regeering der Vereenigde Staten.
Vervolgens werd de vraag gesteld, of het
niet gewenscht was artikel 16 van het Vol-
kenbondsstatuut toe te passen. Hierop ant
woordde Simon: De Britsche regeering acht
het zeer ongewenscht een oordeel te vormen
over een kwestie, welke is onderworpen aan
de juridische beschouwing van een gerechts
hof, waarvan zij deel uitmaakt: zij zou een of
andere zinspeling betreuren, welke zou uit-
ioopen op een ontijdige conclusie.
Amerikaansehe opmerking
WASHINGTON, 17 Febr. (Reuter) Na
mens het ministerie van buitenlandsche za
ken is de aandacht van den Japanschen ge
zant gevestigd op de complicaties die kun
nen ontstaan, als de levens en eigendommen
in de internationale concessie te Sjanghai
ernstig gevaar zouden loopen bij de aan
staande gev»-w<-?n a'^aar. Deze mededeeling
had een officieus karakter.
24 uren vertraging
PARIJS, 17 Febr. (V. D.) De Oceaanstoo-
mer „Europa" is Woensdag met 24 uur ver
traging te Cherbourg aangekomen.
De Oceaanstoomer heeft tijdens den over
tocht met een zeldzaam hevigen storm te
kampen gehad, ten gevolge waarvan ernstigs
materieele schade werd aangericht. Het eer
ste en tweede dek werden onophoudelijk door
zeer hooge golven overstroomd, waarbij bijna
alle ruiten werden vernield.
Eenige passagiers werden tegen den grond
geslingerd, zonder evenwel ernstige kwetsu
ren op te hebben geloopen. De „Europa" had
400 millioen franken aan goud aan boord,
bestemd voor de Banque de France.
O
DUBLIN, 18 Febr. De parlementsverkie
zingen in den Ierschen Vrijstaat zijn rustig
verloopen.
Omstreeks middernacht waren negen uit
slagen bekend voor de 149 zetels, welke te
verdeelen zijn. De president van den Vrij
staat Cosgrave en de leider der Republikei
nen de Valera zijn beiden herkozen. Tot nog
toe kregen de Vrijstaat-partijen twee, de
republikeinen vier en de onafhankelijken
drie zetels.
KARLSRUHE, 17 Febr. (V.D.) Aan het
einde van de ochtendzitting van heden van
den Badenschen Landdag vroeg de Cen
trumafgevaardigde Hilbert het woord voor
een persoonlijk feit. omdat hij in de zit
ting van gisteren den natunaal-socialisti-
schen leider Hitier een Oostenrijkschen deser
teur had genoemd. Hilbert zeide, dat men
hem wegens deze opmerking had uitgeschol
den en dat de nationaal-socialistische af
gevaardigde Kraft hem de woorden „zwijn"
en „luipaard" had toegevoegd.
Aanvankelijk had hij deze woorden niet
ernstig genomen omdat in een dergelijk ge
val paragraaf 51 van toepassing zou zijn ge
weest. Er ontstond in de zaal een geweldig
tumult. De nationaal-socia listen riepen den
Centrumleden toe: „Waarom maken jullie
je niet los van dezen man?" Toen de na
tionaal-socialistische afgevaardigde Koeh-
ler. Hilbert wilde antwoorden, werd het tu
mult zóó groot, dat de voorzitter de zitting
sloot.
Hierop liep Kraft op HUbert toe en gaf
hem een oorvijg, waarop Hilbert den afge
vaardigde Kraft aanviel en hem op den
grond wierp. Bijna tegelijkertijd ontstond
een algemeene vechtpartij in de gang.
Slechts aan het optreden van een der afge
vaardigden is het te danken, dat de strij
denden zich spoedig weer scheidden. Onder
groote opwinding van de meeste leden ver
lieten de afgevaardigden het gebouw voor de
middagpauze.
Kraft is voor dén tijd van 60 dagen uit
gesloten van deelname aan de landdag-
bijeenkomsten.
Nationalisten contra Politie
LONDEN, 17 Febr. (V. D.) Te Aleppo is het
tot ernstige botsingen gekomen tusschen po-
lil,ie en nationalisten. Vier personen, w.o. 2
politie-beambten werden gedood, en vijftien
gewond.
Honderden nationalisten bestormden de
politiebureaux. Aan beide zijden werd ge
schoten. Eerst na een langdurig gevecht kon
de politie den toestand meester worden. 60
demonstranten werden gearresteerd De
meeste winkelzaken in de stad zijn gesloten
Het zakenleven ligt volkomen stil.
LONDEN, 17 Febr. (Reuter) Mac Donald
heeft hedenmorgen het ziekenhuis verlaten
en zal hedenmiddag naar Checquers gaan.
Zijn gezondheid is zeer goed; hij draagt ech
ter een doek voor het oog.
Uit het ziekenhuis is hij naar Downing -
street gegaan, waar hij den kabinetsra:
voorzat.
GLEIWXTZ, 17 Febr. (V. D/> Van de
meisjesleerlingen een?r Katholieke volk
school zijn sinds 1 Januari j. 1. vijf kin
deren aan dipbteie overTdm. H t aan
tal leerlingen (lezer instelling, dat thans
ziek is, bedraagt 20. De school is uit voor
zorg tot 6 Maart gesloten.
