VREDESGERUCHTEN TEMIDDEN OORLOGSLA WAAI Ronde-Tafelconferentie te Sjanghai? ENGELSCHE BEMIDDELING Gevaar in Mandsjoerije? Vruchtelooze aanvallen op Tsjapei DE SOVJETS NEMEN MAATREGELEN Troepenzendingen uit Europa? SNOWDEN GEESELT DE TARIEVEN Zinspeling op verkiezingen FINLAND ONDER CONTROLE Militaire maatregelen SPOEDZITTING TE GENÈVE Conferentie te Genève voorgesteld DE STRIJD OM DUITSCHLAND IJzeren front roept op voor Hindenburg „VRIJHANDEL BEGRAVEN" De Engelsche tarieven van kracht SMOKKEL OORLOG Bende te Xanten HERSTELLINGSOORD VERWOEST Het bosch gered CHINA EN SOVJET-RUSLAND Herstel der betrekkingen POLITIEKE MASSA-HARTS- TOCHT IN INDIË Een viertal dooden VAN DE LAPPO-S GEEN NIEUWS JAPAN EN CHINA ERVOOR HOE ENGELAND TEVOREN WERD VOLGEPROPT GEMENGD NIEUWS FELLE WIND JOEG DE VLAMMEN AAN Brandweerwagen tegen een boom KERKNIEUWS DE VASTENBRIEF VAN MGR. AENGENENT Mr. Dr. J. VAN BRUGGEN Opvolger van Mr. J. Schokking VERBANNING SPAANSCHE JEZUÏETEN Protest der R.K. Universiteit SJANGHAI: 29 Febr. (V. D.) Bij de onder handelingen tusschen de Chineesche en Ja pansche vertegenwoordigers werd in den be ginne geen overeenstemming bereikt. Daarna diende evenwel de Enge'.sche gezant, Sir Mi- les Lampson n'euwe geheime voorstellen in. De Chineezen namen deza voorstellen aan, de Japanners stuurden de voorstellen even wel eerst door naar hun regeering. Dinsdag zal opnieuw geconfereerd worden, waarbij, naar verluidt, definitieve overeen stemming zal worden bereikt. Tokio wü Mandsjoerije er balten houden. TOKIO, 29 Febr. (Reuter). Officieele krin gen geven te verstaan, dat Japan geneigd is te handelen in samenwerking met de mo gendheden, om het Ohmeesch-Japansche conflict te regelen door middel van een Ronde Taf elconf eren lie ter plaatse. Vermoedelijk zal Japan gaarne overeenko men, (lat orde en rust in de te vormen neu trale zóne zullen worden gehandhaafd door buitenlandsche troepen, nadat de Chineezen zullen z(jn afgetrokken. Japan zal er echter op staan, dat deze aftocht voorafgaat aan de conferentie. Deze zal zich uitsluitend moeten beperken tot de „ongeregeldheden" te Sjang hai en het Mandsjoeri)3che vraagstuk met rust moeten laten. Het is de politiek der Japansche regeering zoo wordt verklaard de autoriteiten (te Sjanghai) zooveel mogelijk vrijheid te laten zelf de bijzonderheden vast te stellen. SJANGHAI, 29 Febr. (Reuter). De Ja panners deden sedert vanmorgen drie aan vallen op Tsjapei, waarbij hun artillerie en luchtvloot grocta diensten bewezen. De Chi neezen ondernamen echter telkenmale te genaanvallen en wisten lederen keer het verloren gegane terrein te heroveren Op het oogenblik nemen zij dus nog dezelfde stellingen in als vanmorgen, Hoevele dooden en gewonden elk der par tijen telt is niet bekend. Het gevecht was echter in leder geval bloedig. Ameriha's Atlantische Vloot naar den Stillen Oceaan WASHINGTON, 29 Febr. (V.D.). Bijna de geheele Amerikaansche Atlantische Vloot heeft plotseling bevel ontvangen zich te verzamelen in de vlootbases San Pedro en San Diego Califomië), ten einde deel te nemen aan de groote manoeuvres in den Stillen Oceaan. Deze maatregelen kwamen zelfs voor de hoogere marine-officieren onverwacht. Zij wezen evenwel categorisch de onderstelling van de hand, dat deze maatregel ook maar iets te maken zou hebben met den critie- ken toestand te Sjanghai, In den Atlantischen Oceaan blijven thans in totaal slechts negen onderzeebooten, acht kleinere vaartuigen en het oefenschip „Wyoming". De drie slagschepen Mexico, Mississippi en Idaho zijn thans gedokt. De Amerikaansche Atlantische vloot be staat uit 199 oorlogsschepen, waarvan 12 slagschepen, 1? kruisers, 33 duikbooten, 81 torpedojagers, 3 vllegtulgmoederschepen en 57 hulpschepen. Bij de manoeuvres moet de „blauwe vloot" enkele punten van de kust trachten te nemen, hetgeen door de „zwarte vloot" moet worden verhinderd. NANKING, 29 Febr. (Reuter.) De com missie van Buitenlandsche Aangelegen heden van de Chineesche nationale re geering .besloot de betrekkingen met Sov jet-Rusland, welke sedert 1929 zUn afgebro ken, weer op te nomen. De Volkenbondscommissaris te Tokio TOKIO, 29 Febr. (Reuter). De leden van de enquête-commissie van den Volkenbond naar onderzoek van den toestand In Mand sjoerije is hier aangekomen Socialistische groep BRUSSEL, 29 Febr. (Reuter). De „Psuple" publiceert een manifest van de Socialisti sche Internationale tegen den Japanschen aanval op China. TOKIO, 29 Februari (Reuter) Volgens den Japanschen consul te Wladiwostock zyn rondom deze stad bijna twee korpsen van het Russische leger geconcentreerd. De consul verklaart, uit geloofwaardiee bron te hebben vernomen, dat Russische troepen reeds sedert December uit Euro- peesch Rusland arriveeren. Verder bericht de consul aan zijn regee ring dat dag en nacht voorraden munitie worden vervoerd: inderhaast worden te Se- danka aan de Amoer-baai drie nieuwe for ten aangelegd, terwijl een jodiumfabriek aan de Olgabaai wordt omgevormd in een fabriek voor gifgassen. Het spoorwegtraject in het Ussoeri- district wordt bewaakt door communistische vrijwilligers Zich geheel onthoudend van een oordeel over deze actie, meldt de consul, dat de Russen een conflict met Japan vroeg of laat onvermijdelijk achten, hetzij dit be trekking heeft op het Mandsjoerijsche vraagstuk, hetzij op de visscherü-kwe^ie. Worosjilow inspecteert de Russische stellingen. LONDEN, 29 Februari (V.D.) De cor respondent van de „Daily Herald" meldt uit Charbin dat de Russen uitgebreide maatregelen hebben genomen om de gehee le RussischMandsjoerijsche grens te be zetten. Langs de geheele grens zouden zij loopgraven-stellingen hebben aangelegd. De hoofdsteunpunten der Russische troepen zijn Wladiwostock, Chabarowsk. Irkoetsk en Tsjita. Groote troepentransporten met mu- nitievoorraden en vliegtuigen zijn in deze plaatsen aangekomen. De Volkscommissaris van Oorlog, Worosjilow, en de Russische be velhebber der troepen in het Verre Oosten, hebben de stellingen reeds geïnspecteerd. Het is uiterst moeilijk, om paspoorten voor Wladiwostock of Chabarowsk geviseerd te krijgen. Japansche troepen per Russische spoor CHARBIN, 29 Febr. Reuter) Drie duizend Chineesche soldaten onder com mando van Tsjao-Tsji-Hsiang, zouden gisteravond Nlnguti hebben aangevallen er. er een zeker aantal huizen van Ko- reaansche Japanners hebben geplunderd. Deze Japanners vluchtten naar Haalin en vroegen vandaar den Japanschen consul te Charbin telegrafisch om bescherming. Nu de Sovjets den Japanners toestemming hebben gegeven, ,ich het Russische deel van .den Oosterspoorweg binnen zekere grenzen- te bedienen, zijn de Japansche troepen per spoor naar Imjenpo vertrokken. MOEKDEN, 29 Febr. (V. D.) Maan dag zijn Japansche troepen aangekomen te Imjenpo. De Chineezen trokken zich terug, zonder tegenstand te bieden. I Een capitulatie? TOKIO, 29 Febr. (Reuter) Volgens een bericht uit Mcekden, heeft generaal Tingtsjau zich met zijn troepen overge geven aan de regeering der provincie Kirin. Communistische Chineezen te Swatou in actie SWATOU, 29 Febr. (Reuter) De Brit- sche vuurtorenwachter, zijn vrouw en vier kinderen werden gevangen genomen door Chineesche communisten, die een inval deden in den buitenlandschen vuurtoren te Breakpoint, 30 mijl ten Zuid-Westen van Swatou. Vermoedelijk zijn ook de andere vuur torenwachters gevangen genomen. De commandant van het Britsche oor logsschip „White Hall", alsmede de Chinee sche autoriteiten, stellen alle pogingen in het werk voor de bevrijding. Of de vuur toren op het oogenblik nog werkt, is niet bekend. PATNA, 29 Februari (Reuter) Officieel wordt medegedeeld, dat ongeveer 7000 met stokken bewapende inboorlingen het poli- tie-posthuis te Sheohar hebben aangeval len. Een officier en twee man van de mili taire politie werden gewond, waarop de politie van haar vuurwapens gebruik maak te, vier inlanders werden gedood, acht ge wond. Laatste debat in het Hoagerhuis LONDEN, 29 Febr. (Reuter) Een on gewone belangstelling wordt aan den dag gelegd voor het slotdebat over het wets ontwerp betreffende de invoertarieven in het Hoogerhuis. De publieke galerijen zijn druk bezet met lieden, die de „begrafenis van den vrijhandel" zooals de conser vatieven deze zitting noemen willen bijwonen. De regeeringsbanken zijn ge vuld met ministerie-ambtenaren, die over het algemeen van meening zijn, zich te kunnen verheugen over hun eindzegepraal üi den langen strijd voor de tarieven- hervorming. LONDEN, 29 Febr. (Reuter). In het Hoo gerhuis voerden verscheidene conservatie ven het woord ten gunste van het wetsont werp betreffende de invoerrechten. Snow- den bestreed het ontwerp op bittere wijze. Het is een misdaad, zoo luidde in hoofd zaak zijn betoog, met de vitale belangen van het land te spelen door een douane- politiek te aanvaarden, welke In andere landen een rampzalig echec heeft geleden. Snowden geeselde de douanetarieven, die van alle standpunten te verwerpen waren. De vrijhandel is echter niet dood; ik ver trouw er op, dat de Britsche democratische kiezers, wanneer de gelegenheid zich zal voordoen, de in het ontwerp vervatte voor stellen zal veroordeelen. Aangenomen LONDEN, 1 Maart, Het wetsontwerp is door het Hoocerhuis definitief aangenomen. HELSINGFORS, 29 Febr. (Reuter). De Finsche regeering heeft heden alle publica ties van gedrukte berichten, alsmede het geheele telefoon-, radio- en telegraafver- keer onder controle gesteld. Van het leger van de opstandige Lappo- aanhangers te -Maentsalae is niets nieuws gehoord. Tot dusver hebben geen gevechten plaats gehad. Er zijn omvangrijke militaire maat regelen getroffen. Vermoedelijk zal in Maentsalae de staat van beleg worden af gekondigd. GENÈVE, 29 Febr. (Reuter) Heden middag is de Volkenbondsraad in plenaire zitting onverwachts bijeengekomen om te beraadslagen over den toestand te Sjang hai. Beide partijen zijn in principe tot een overeenstemming gekomen, welke aan de regeeringen te Tokio en Nanking ter be oordeeling zal worden toegezonden. De Volkenbondsraad stelt nu voor te Sjanghai een conferentie te beleggen, waar aan zoowel de vertegenwoordigers van Japan als van China deelnemen, alsmede vertegenwoordigers van de geïnteresseerde mogendheden. In een resolutie wordt gezegd: le. Japan is niet voornemens geweest Chineesch gebied te Sjanghai tot een Ja pansche concessie om te vormen. 2. China neemt aan de conferentie deei en verklaart, dat de Internationale con cessie en haar bewoners geen gevaar loopt. In de avondzitting deelde minister Simon den inhoud mede van een ontvangen telegram uit Sjanghai, volgens hetwelk Maandagavond op het Britsche vlaggeschip te Sjanghai een conferentie heeft plaats gehad van de opperbevelhebbers der Ja pansche en Chineesche strijdkrachten, waaraan eveneens werd deelgenomen door den Chineeschen staatsman Wellington Koo en den Britsehen admiraal Kelley en waarin de basis eener directe wederzljdsche staking der vijandelijkheden en contröle op de ontruimde gebieden door neutralen, wordt goedgekeurd. Een definitieve over eenstemming is evenwel nog niet bereikt. Dit feit heeft de directe bijeenkomst van den Volkenbond noodzakelijk gemaakt. Verder verklaard Slmon, dat de voorstel len tot staking der vijandelijkheden zijn voorgelegd aan de regeeringen te Nanking en Tokio. Het is evenwel nog niet zeker of ze zullen worden aangenomen. Slmon verklaarde voorts, dat hij gemach. tigd is mede te deelen, dat de Amerikaan sche regeering het voorstel van den Raads- president steunt en bereid is op iedere wijze mede te werken. Namens de Fransche regeering verklaarde Paul Boncour de bereidheid der vertegen woordigers van Frankrijk te Sjanghai mede te werken aan het tot stand komen van het verdrag. De Japansche ambassadeur Sato verklaar de vervolgens, dat hij nog niet gemachtigd is bijzonderheden mede te deelen nopens de wapenstllstandsond'erhandelingen. Hij accep. teert evenwel het voorstel van den Raads- president op voorwaarde, dat zijn regeering, die dit voorstel reeds ontvangen heeft, haar toestemming geeft. De Chineesche gezant Yen deelde mede, dat de Engelsche admiraal Kelley als voor. waarde van den wapenstilstand heeft voor gesteld een terugtrekken der Japansch-Chi- neesche troepen en de inscheping der Ja- pansch-Chineesche troepen en de Inscheping der Japansche troepen. Het terugtrekken der troepen zou langzamerhand geschieden onder contróle van de troepen der neutrale mogendheden. De voorstellen van den Raadspresident worden door de Chineesche regeering aannemelijk geacht. Paul Boncour sloot de bijeenkomst met de verklaring, dat thans de hoop aanwezig is, dat de mogendheden met succes zullen sa menwerken aan de beslechting van de vl). andelljkheden en het herstel van den vrede voor het bijeenkomen der buitengewone Vol kenbondsvergadering. Tijdens de zitting had Grandi reeds de zaal verlaten ten einde een bespreking te hebben met Tardieu. BERLIJN, 29 Febr. (V.D.). Het IJzeren front verspreidt de volgende proclamatie, „Wij verslaan Hitier. Den 13 Maart wordt bij de Rijkspre sidentsverkiezing de groote slag geleverd voor volksrechten tegen dictatuur. Alle geledingen van het ijzeren front gaan dezen strijd in met den vasten wil reeds bij de eerste stemming de overwinning te be halen De poltiieke leiding van het ijzeren front heeft het doel bepaald: Nóch een Hitler, nóch een Düsterberg mag Rijkspresident worden, ook niet met behulp van de Moskousche machthebbers, die met de candidatuur-Thalmann een springplank voor Hitier plaatsen. Al bukt Th&lmann nog zoo diep, ook over zijn rug mag Hitler den stoel van Friedrich Ebert niet bereiken. Omdat Hindenburg den eed op de grondwet niet alleen heeft afgelegd, doch ook heeft gehouden, omdat hij con stitutioneel zijn ambt waarnam, daarom wil men hem van zijn plaats stooten. De weg tot den staatsgreep en een schending van de grondwet zou moeten worden vrijgemaakt. IJzeren fmnt Thans f?aafc het er om te strijden, Hitier moet verslagen worden. Verslaat Hitier, dan stort het fascistische front vanzelf in. Het IJzeren front strijdt, het discussieert niet. Thans gaat het er om in ijzeren dis cipline de leiding te volgen. De overwin ning zü het parool. De overwinning van onze zaak, niet van een naam. Hindenburg is niet een man van het ijze ren front. Maar Hindenburg staat tegen over Hitier. Iedere stem voor Hindenburg is een slag voor Hitier. Iedere stem voor Thalmann is een stem voor Hitier. Daarom heeft het ijzeren front besloten voor Hindenburg en tegen Hitier te strijden. IJzeren front, voorwaarts tot dtn strijd Den 13den Maart wordt Hitier verslagen." De nieuwe Engelsche tariefwet is van nacht om 12 uur officieel in werking ge treden. Gistermiddag om 5 uur sloten echter de douane-kantoren reeds, wat toen nog niet was ingeklaard, valt vandaag onder de nieuwe bepalingen. Sinds de vorige week ontstond een wed loop van schepen op de Engelsche havens, die nog voor Maart goederen wilden in voeren. In den regel komen er 's Maandags 125 schepen te Londen binnen, maar vandaag werden er tenminste 200 verwacht en zoo is het in alle havens, vooral in het Zuiden des lands. Zondag hadden de schepen met storm en hooge zee te kampen, maar niet temin waren er tegen den avond ai zestig schepen te Londen binnertgeloopen, wat voor den Zondag een bijzonder hoog getal is. Duizenden tonnen fruit, groenten, melk in blik, margarine, spek, boter, eieren, pot ten en pannen, glaswerk en textielgoederen zijn te Huli aangevoerd. Te Liverpool wer den extra groote hoeveelheden graan, petroleum, sago, rijst en bloem aange bracht, benevens groote ladingen hout uit Scandinavië en fruit en groenten uit Spanje. Lord Beaverbrooks „Sunday Express" spreekt van een „Dumpers Armada". Hetzelfde blad meldt, dat de „Tairoa" die Zaterdag de Theems is binnengevallen met een lading boter en kaas uit Nieuw- Zeeland, ter waarde van 205.000 pond, het 'eerste schip zal zijn, dat „Rijkszuivelpro ducten aanvoert onder Rijksvoorkeurrech ten". Hoe minister Thomas de tarieven opvat Zaterdagavond heeft Thomas, de minis ter der dominions, in een tafelrede te Londen gezegd, dat men niet moet ver wachten, dat de invoering van de tariefwet het werkloozenvraagstuk zal oplossen. De plicht van de staatslieden van onzen tijd is den uitvoer aan te moedigen. HU heeft de tariefwet niet gesteund, omdat hU in de tarieven een oplossing zou zien, in tegendeel, hU aarzelde niet te zeggen, dat zU overal ter wereld een vloek waren. HU had ze echter gesteund als een hefboom en een onderhandelingsmiddel, om in andere deelen der wereld de tariefmuren omlaag te krijgen en Engeland een eerlUke kans te geven. De Noord-Limburgsche correspondent schrUft aan het „Handelsblad": In de afgeloopen week heeft de smokkel handel langs onze Oostgrens weer In alle hevigheid gewoed. SchletpartUen op smokkelaars zUn thans aan de orde van den dag Er gaat haast geen nacht voorbU, dat de in de onmiddellijke nabUheid van de grens wonende lieden niet door schoten worden wakker geschrikt. De schrik is dezen grensbewoners zóó om het hart geslagen, dat ze zich na het invallen van de duisternis nauwelijks meer bulten durven wagen. En niet ten onrechte, want er wordt vaak maar in het wilde weg ge schoten. De activiteit van de douanebeambten en ook de omvang van den ongeoorloofden grenshandel zUn het best af te leiden uit de groote hoeveelheden in beslag genomen waren. De volgende levensmiddelen uit sluitend afkomstig van klein-smokkelarU werden in twee dagen tUds verleden week Donderdag en VrUdag alleen in het Duit- sche grensplaatsje Kaldenkirchen nabU Venlo in beslag genomen: 2500 sigaretten; 173 pond tabak; 114 pond tarwe; 60 pond koffie; 34 pond meel. Om alle ongewenschte individuen beter te kunnen weren zUn thans door de Duitsche douanebeambten op verschillende plaatsen langs de Noord-Limburgsche grens prikkel draad-versperringen aangebracht. Verwoed gevecht. Dat dit geen overbodige maatregel was, is in den nacht van VrUdag op Zaterdag j.l. gebleken, toen in de omgeving van de Duit sche grensplaats Rheindahlen een waar ge vecht heeft plaats gehad tusschen een ben de bestaande uit meer dan twintig smokke laars en een tiental douanen. BU dezen veld slag werden drie smokkelaars en een be ambte gewond. Drie andere smokkelaars ge raakten in de prikkeldraad-versperring en konden zoo gearresteerd worden. Er werden hierbU in beslag genomen: 1600 sigaretten, 250 pond tabak en 170 pond koffie. DergelUke sensationeele gevechten behoe- ren nijt tot de uitzonderingen. De brutali teit van de smokkelaars wordt met den dag grooter. In het plaatsje Kessel bij Goch heeft zich het volgende gehéimzinnige tooneel afge speeld. Een gepantserde smokkelauto met geruischloozen motor kwam daar met ge doofde lichten over de Hollandsche grens Duitschland binnen. De Duitsche douane beambten, die tevoren over een en ar, der reeds ingelicht waren en zich verdekt op gesteld hadden, kwamen bU het naderen van den wagen plotseling uit hun hinderlaag te voorschUn. Op dat moment werden „t echter door de schijnwerpers van den auto verblind; een snelvuur werd uit den gepant- serden wagen op hen geopend en tegeiyker- tUd verdween het geheimzinnige voertuig in de richting Goch. Een grensbeambte kreeg hierbij een schot onder den arm in de okselholte: door den rug verliet de kogel het lichaam weer. Een dergelijke geheimzinnige auto is ook gezien in de buurt van het Duitsche plaatsje Walbeek. Ooggetuigen beweren, dat op den gepantserden wagen een machinegeweer ge monteerd was! De douanebeambten in Kleef hadden de zer dagen een zeldzaam goede vangst: ze hebben beslag weten te leggen-op een partij van niet minder dan 300.000 K.G. beetwortel- suiker wat voor den Duitschen Staat op accijns een schadepost van Mk. 80.000 zou beteekend hebben. Het plan was als volgt uitgedacht: Om de groote onkosten van het vervoer per spoorweg te ontloopen, vervoert men ge regeld goederen van Oost-Duitschland ovei de Oost- en Noordzee naar het westelijk ge deelte van dit land. Men is voor dit transi- toverkeer geen invoerrecht verschuldigd: er worden hiervoor door de douane-autoritei ten declaratie-bewijzen afgegeven. Bovengenoemde partij suiker zou volgens de declaratie uit Fommeren afkomstig zijn. Bij een ingesteld onderzoek bleek aan de douanebeambten in Kleef echter, dat men hier met valsche papieren te doen had en dat de suiker in werkelijkheid uit Tsjecho- Slowakije kwam! Men heeft reeds een lid van de smokkel bende, die bij deze afaifre is betrokken, kunnen arresteeren; men is de anderen op het spoor. Pantserauto in beslag genomen In den nacht van Zaterdag op Zondag is het den douanebeambten van Xanten mogen gelukken, de gevreesde smokkelbende van den geheimzinnigen pantserauto te arestee- ren. De aandacht was reeds gerulmen tijd ge vallen op de groote hoeveelheden waren, die geregeld van het station Wardt verzonden werden naar Hamburg. Het onderzoek leid de naar de woning van een posttreinbe ambte in Xanten. In dit huis werd in genoemden nacht een inval gedaan en het resultaat hiervan was, fat men den hoofdman van de bende, een Rus, die in Goch woonachtig is, met de drie andere beruchte smokkelaars kon ar- rfsteeren. De Rus heeft ten slotte bekend met een smokkelauto de grens bij Goch te hebben gepasseerd en daar op de douane beambten te hebben geschoten. Tengevolge van de bekentenis leidde het onderzoek verder naar een gebouwtje in het nabije Carcar, dat geheel als opslagplaats van allerlei smokkelwaren, vooral koffie en tabak, was Ingericht. In een schuur vond men hier ook den bewusten geheimzinnigen auto. Het was dezelfde, die één dezer nach ten bij Goch gezien is. Op den wagen be vond zich een repeteergeweer. Verder werd in verband met deze arres tatie aan het station te Meurs een party van 400 K.G. tabak in beslag genomen, die van uit de opslagplaats Carcar met bestem ming voor Hamburg verzonden was. Zooals wy reeds in een deel onzer vorige oplage meldden, is Maandagmiddag brand uitgebroken in het herstellingsoord van den Nederlandschen Bond van Onderwyzers te Lunteren. Omstreeks kwart over twaalf werd de brand ontdekt. De ongeveer 25 patiënten waren juist aan tafel gegaan, toen het alarm weerklonk. Zoo snel greep het vuur om zich heen, dat geen der inwonenden gelegenheid had iets anders te doen clan het veege ïyf te redden. De directrice van het herstellings oord, zuster Baarda, nam onmiddeliyk maatregelen om de patiënten ergens anders onder te brengen. Een aantal van hen vond onderdak in hotel Rutgers, terwyi de ove rigen bij omwonenden werden opgenomen. Fel joeg de Oostenwind de vlammen aan. Het herstellingsoord bestond uit een twee verdiepingen hoog frontgebouw en twee vleugels. De brand brak uit in het Noorde- ïyk gedeelte van het frontgebouw en de wind had vry spel In deze open omgeving. Brandweer machteloos De Luntersche brandweer, onder leiding van brandmeester Brouwer, was spoedig ter plaatse, doch kon tegen de vuurzee, die steeds grooter afmetingen aannam, weinig uitrichten. Daarom werd de hulp ingeroe pen van de brandweren uit Ede, die ver scheen onder leiding van hoofdbrandmees ter v. Egmond en die uit Bameveld. Tevens kwam ook de politie uit Ede te hulp en onder leiding van commissaris Hulsman werd de omgeving afgezet. Van alle zijden stroomden de belangstellenden toe. Het vuur zette zijn vernielend werk voort en na anderhalf uur was het gebouw voor het grootste gedeelte verwoest. Nog een ander gevaar dreigde: het uitbreken van een boschbrand. Reeds hadden eenige hoo rnen vlam gevat, doch de brandweer slaag de er tot gistermiddag twee uur in, om verdere verspreiding van het vuur te voor komen. Pas gemoderniseerd Het herstellingsoord van den Bond van Onderwijzers dateert van 1900. In 1898 heeft de Bond van Onderwyzers het besluit tot het bouwen genomen, Gedurende het afge loopen half jaar was men bezig het gebouw te modernlseeren. Het is geheel uit steen opgetrokken. Aan het werk voor de moder niseering werd thans de laatste hand ge legd. In het gebouw waren arbeiders, als schilders, metselaars, electriciens en lood gieters werkzaam. Spoedig zou het werk gereed zijn en zou het herstellingsoord een modem sanatorium zyn geworden. De oor zaak van den brand is niet bekend, doch het is niet onmogelijk, dat deze in verband staat met de werkzaamheden. Patiënten naar huis De burgemeester van Lunteren, baron Creutz, verscheen in den loop van den mid dag op het terrein van den brand. Het gebouw is verzekerd. Het nablusschingswerk duurde nog den geheelen middag. De patiënten van het herstellingsoord, die, zooals gezegd, in de omgeving onder dak zyn gebracht, zullen heden allen naar hun woonplaatsen vertrekken. Tijdens de blusschingswerkzaamheden by den brand m het Herstellingsoord van den Nederlandschen Bond van Onderwyzers te Lunteren werd de brandweer omstreeks kwart over vier opnieuw gealarmeerd voor een biand in de boerderij van den landbou wer van B. aan den Bisschopsweg. Geluk kig bleek de brand van minder emstigen aard te zyn, daar slechts de hooiberg in brand stond, welke was veroorzaakt door enkele kwajongens De brand kon dan ook spoedig worden gebluscht. Terwyi de brand weerauto naai Ede terugreed botste deze op den Amsterdamschen straatweg tegen 'n boom, waardoor drie brandweerlieden van den wagen vielen. Een van hen bloedde hevig, zy werden in de woning van den commissaris van politie Hulsman binnen gedragen, waar dr. de Haan en dr. Weyer de eerste hulp verleenden. Een der mannen bad een schouderfractuur en hoofdwonden terwyi een der beide anderen een enkel had gebroken. De derde bleeft ongedeerd. Per ziekenauto werden de brandweerlieden naar huis vervoerd. Hulp aangeboden. Het bestuur van het Herstellingsoord voor Kantoorbedienden en Handelsreizigers „Dennenheuvel te Ossendrecht (Nrd.-Br.) heeft aan het Bestuur van het Herstellings oord van den Nederlandschen Bond van Onderwijzers naar aanleiding van den brand in laatstgenoemd gebouw, aangebo den een aantal patiënten, waarvoor di recte verpleging noodzakeiyk is, in haar Herstellingsoord op te nemen. Wij lezen in „St. Bavo": De Vastenbrief van den bisschop van Haarlem schynt op sommige plaatsen een verkeerden indruk te hebben gegeven aan hetgeen de bisschop zegt over de arbeiders- loonen. Men moet begrypen, dat als een bisschop een Vastenbrief schryft, hy dat doet, niet voor een of andere bepaalde plaats, maar voor heel zyn bisdom. Hier in 't byzonder, nu Mgr. Aengenent aan zijn beminde diocesanen voorlegt de En cycliek van Paus Pius XI „Quadragesimo Anno" over de sociale en economische ver houdingen, houde men er rekening mee, dat gesproken wordt over toestanden m het al gemeen. Nu zegt de bisschop van Haarlem in zyn vastenbrief van Februari JJ. het volgende: „Allereerst beantwoordt het arbeidsloon lang niet altyd aan hetgeen door de rechtvaardigheid, het algemeen weizijn en de naastenliefde gevorderd wordt. Want terwyi deze drie factoren te zamen een loon eischen, dat voldoende is om een arbeider en zijn gezin te onderhouden, biyft dit in vele gevallen beneden die grens". Wy spatieerden enkele woorden. Misschien kan het gebeuren, dat iemand, die den brief hoort voorlezen, niet voldoende aan elk woord zijn aandacht heeft gegeven en dan direct de conclusie trekt, dat ae bisschop ook al weer komt zeggen, dat de arbeidsloonen nog niet hoog genoeg zyn. Laten we eens even er van af zien, of het waar kan zijn, dat inderdaad overal de arbeidsloonen nog te laag zyn. We hebben hier in den tekst van den brief de uitspraak van den bisschop, dat lang niet altyd het arbeidsloon beantwoordt aan hetgeen door de rechtvaardigheid, het algemeen wel zijn en de naastenliefde gevorderd wordt. Dat is heel wat anders, dan zeggen dat: de arbeidsloonen te laag zyn, overal en aL tyd en op elke plaats. Nog eens herhaalt de Vastenbrief dan: „dat het in vele gevallen (dus niet altyd en overal) beneden die grens blijft". De werkgever heeft dus geen recht den bisschop te verwyten, dat hy den werkne mer ontevreden maakt: en niet jeaer werk nemer heeft het recht, weer meer loon te gaan eischen, omdat de bisschop het zou gewild hebben. De bisschop wyst alleen op het liberale stelsel, en zegt, dat ook zelfs katholieke werkgevers er door werden aan. getast, en dat zoodoende duizenden arbei ders de Kerk den rug hebben gekeerd. Men denke er nog eens aan, dat de bis schop feiteiyk niet anders doet, dan de pau. seiyke woorden ons overbrengen. En laten we hopen dat onze katholieke Nederland- sche werkgevers zeer gunstig afsteken bij alle andere, maar ook, dat dit voorbeeld dan nagevolgd moge worden. Laten we ook hopen, dat de liberale ideeën hoe langer hoe meer mogen verdwijnen uit de hoofden van ook katholieke werkgevers. Vooraleer men er toe overgaat den bis schop iets te verwyten, leze men eerst met aandacht na, wat hij schryft. En we zouden haast zeggen, dat iemand, die toch vindt, dat de bisschop de werknemers tot onte vredenheid aanspoort, zijn hand eens in eigen boezem moest steken, om er de laatste restjes van zyn liberale ideeën uit te ver- wyderen. De voorzitter van het Centraal Stembu reau voor de verkiezing van de leden van de Provinciale Staten van Zuid-Holland heeft in de vacature, ontstaan door het bedanken van mr. J. Schokking, tot lid van dit college benoemd verklaard mr. dr. J. van Bruggen te Dordrecht, lid van den ge meenteraad en voorzitter van den Raad van Arbeid aldaar. Professoren en studenten der RK. Uni versiteit te Nijmegen hebben een telegram van protest gezonden aan den president der Spaansche republiek en den Spaan- schen gezant te 's-Gravenhage, waarin zij hun verontwaardiging uitspreken over de schandelijke aanvallen tegen de Katho lieke Kerk. In naam van de rechtvaardig heid, de wetenschap en het gezond verstand protesteeren zij tegen de verbanning der Paters Jezuïeten en de Kerkvervolging.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1932 | | pagina 10