DE STAKING DER
VIJANDELIJKHEDEN
VAN HET BINNENHO?
Resolutie te Genève aangenomen
derde blad
SATO GENOOPT
TOT TOESTEMMEN
Toestand nog onzeker
SCHILDERIJEN EN
HUN DIEVEN
Het raadsel van Nijenrode
EERSTE KAMER
De regeering antwoordt
TWEEDE KAMER
Stemming over moties
ZATERDAG 5 MAART 1932
BLADZIJDE 1
VATICAAN EN QUIRINAAL
Onderscheiding van Italiaansche
ambtenaren
GEMENGD NIEUWS
DOOR EEN TREIN GEGREPEN
HEIDEBRAND OP
SOESTERBERG
STUKKEN NAAR HET
BUITENLAND?
ZENDER HEEFT HOOGE
KOORTS
Hij moet tijdelijk stoppen
BRANDEND WINTERLAND
Door de geroosterde Peel
ONDER EEN AANHANG
WAGEN GERAAKT
HET LIMBURGSCHE
GROENE KRUIS
GENÈVE, 4 Maart «V. DP De buitenge
wone plenaire vergadering van den Volken
bond ter behandeling van het Japansch-
Chineesche conflict is Vrijdag, volgens de
^ritrche parlementaire methode, in een
ander gebouw bijeengekomen dan de bijzon
dere commissie
Voorzitter was de Belgische minister van
Euitenlandsche Zaken, Hymans die mede
deelde dat de tegenstrijdige berichten be
seffende de staking aer vijandelijkheden
111 het gebied van Sjanghai een buitenge
woon pünlijken indruk hebben Rewekt.
De Japansche ambassadeur Sato ver-
blaarde, dat op bevel i an den Japanschen
opperbevelhebber de vijandelijkheden feite-
'Üb zijn gestaakt, doch dat ten gevolge van
Chineesche aanvallen eenige voorpostenge
vechten hebben plaats gehad, welke zonder
beteekenis zijn.
De Chineesche gezant Yen viel de mede
delingen van den Jananschen ambassadeur
j® scherpe bewoordingen aan en verklaarde
dat de Chineesch» opperbevelhebber de vol
komen staking der vijandelijkheden heeft
bevolen. Hij stelde voor, dat de vier neutrale
dmiraals ter plaatse onverwijld een onder
hoek instellen naar den toestand.
De Britsche minister van Buitenlandsche
W^ken, Simon, eischte eveneens directe op
heldering over den toestand.
Paul Boncour wees er op dat zulks niet
v°ldoende Is en dat veeleer een directe en
effectieve neutra'e bemiddeling tot staking
öer vijandelijkheden moet worden verschait
De vertegenwoordiger der Italiaansche
fegeering sloot zich aan bij de verklaringen
Van Simon en Paul Eoncour.
De Japansche ambassadeur Sato eischte,
oat allereerst de kwestie van de handhaving
oer orde in de ontruimde zone moet worden
opgehelderd. De conf2-entie. waaraan ook
o°°r <je vertegenwoordigers der belangheb
bende mogendheden zou worden deelgeno
men, welke zich hiertoe bereid hadden ver
gaard. heeft voor alles tot taak de voor
waarden voor den wnpensti'stand vast te
'®ggen en vervolgens de principieele kwes-
We der handhaving van de ve'lighe'd der
onifenlandsehe onderdanen te Sjanghai op
lossen. Een terugtrekken der Japansche
poepen is slechts stap voor stap mogeink
Ir.
verband met het herstel van rust en vei-
Igheid
De Chineesche gezant Yen waarschuwde
®r voor zich door de verklaringen van den
Jaranschen vertegenwoordiger niet van de
Wijs te laten brengen. Volgens zoo iuist ont
vangen telegrammen aldus Yen, is het
^Pansche lever verder ongerukt.
Vrdr'a-'middag hebben 8 Japansche trans-
b°rlschepen 35.000 man met tanks en artil-
W'e ontscheept in de omgeving van Stang
hel. Een ernstige strijd wordt gevoerd. De
b'-'t°ngewone Volkenbondsvergadering moet
thans aandringen cp de feitelijke staking
®er yitandeliikhertt?.
De Japansche ambassadeur Sato eischte
Vervolgens dat de Ronde Tafelconferentie
PPverwiild te Stanyhai tal bijeenkomen, ten
pPde de wanensMFtandsvoorwearden vast te
'bg^en en de staking der vitandelükheden
te bewerkstelligen Slechts onder deze om
standigheden zou een terugtrekken der Ja-
Psn.sche troepen mogeliik zim
De president der Assemblee. Hvmans. re-
^"meerende verklaarde dat thans voor alles
Oe fiirpctg gfpking der vijandelijkheden moet
Worflen tot Sfan(j gebracht.
De zitting werd hierna geschorst.
Set presidium der conferentie, waartoe
e groo'e Europsesche mogendheden behoo-
bfiP. kwem in geheime vergadering bijeen.
i einde een resolutie inzake de directe
®topzetting der vijandeii'kheden Uit te wer
den. Deze resolutie zal de basis vormen voor
verdere onderhandelingen.
Een resolutie aangenomen.
Een resolutie van den volgenden Inhoud
Werd samengesteld:
1. De V.B..vergadering verzoekt de Ja.
Pansche en Chineesche regeering onverwijld
Öe noodzakelijke maatregelen te treffen ter
doorvoering van de heden door de beide
°Pperbevelhebbers bevolen staking der vy-
WPdelijkheden;
2. De bij het Internationale conressiege-
k'-ed te Sianghai belanghebbende mogend-
beden worden opgewekt de VB.-Assemblee
onverwiji'd rapport uit te brengen nopens de
doorvoering van de staking der vijandelijk
heden;
3. De Japansche en Chineesche regeeringen
Worden opgewekt, onder deelneming der be
langhebbende mogendheden een overeen,
komst te sluiten nopens de definitieve sta-
bfng der vijandelijkheden en de terugtrek-
bfng der Japansche trcepen.
Het voorstel stuitte op krachtiger, tegen
stand van den Japanschen ambassadeur
Sato, die een schikking eischte. waarbij de
toekomstige stand der Chineesche troepen
eQ de voorwaarden voor de terugtrekking
her Japansche troepen zullen worden vast-
Bslegd in het definitieve verdrag tusschen
he Japansche en Chineesche regeering.
President Hymans verwierp evenwel het
Japansche voorstel. Bondsraad Motta deea
hl een korte, buitengewoon scherp gestelde
verklaring het voorstel de resolutie van den
President in stemming te brengen.
Aangezien in de zaal een voor Japan on
gunstige stemming heerschte. zag Sato zien
Bedwongen onder voorbehoud toe te stem.
Pien, President Hymans verklaarde dat thans
he resolutie door de commissie was aar.ge
nomen.
De plenaire Vo'kenbondsvergadering, welke
ha een onderbreking van zeven minuien
bijeenkwam, nam bij hoofdelijke stemming
hiet algemeene stemmen de resolutie aan.
Japan wil schadevergoeding
eiscben!
SJANGHAI, 4 Maart (Reuter). Uit half-
officieele bron wordt uit Tokio gemeld: De
Japansche regeering zal op de Ronde Ta
felconferentie te Sjanghai het recht ver
langen, om vergoeding te vragen vcor de
schade, voortvloeiende uit de gebeurtenis
sen te Sjanghai: verder zal Japan een
strenge onderdrukking der anti-Japansche
bewegingen verlangen.
De Japansche regeering zal bereid zijn
een duurzaam plan te bespreken, om alle
fundamenteele kwesties betreffende Sjang
hai te regelen, teneinde de veiligheid der
concessies en haar bewoners blijvend te ga
randeeren.
Onder welke voorwaarde
Japan wil terugtrekken
TOKIO, 4 Maart (Reuter! Tot de be
langrijkste kwesties, die op de conferentie
te Sjanghai moeten worden besproken, be
hoort ook de vraag wie toezicht zal houden
op de ontiuimde districten, nadat de Ja
panners zich hebben teruggetrokken uit de
20 K.M. zone. De officieele Japansche zegs
man zeide, dat het Japansche leger bereid
is terug te trekken naar Sjanghai en het
Woesoeng-district, ter voo. bereiding van
een volledig terugtrekken, zoodra Japan er
van overtuigd is, dat de Chineesche troepen
niet zullen pogen het gebied opnieuw te'
bezetten.
Verwacht wordt, dat Tsjang-Kai-Sjek
het 19de leger zal ontwapenen, zoodat er
dan geen nieuwe moeilijkheden te dushten
zijn, maar het is noodzakelijk, dat de Ja
pansche troepen dienaangaande zekerheid
krijgen voor zij zich terugtrekken.
De zegsman wees er op, dat het terug
trekken der Japansche troepen uit Sjangha'
een veel eenvoudiger kwestie is dan het
terugtrekken uit Mandsjoerije, omdat men
in Sjanghai niet met bandieten te doen
heeft, zoodat de troepen zich kunnen te
rugtrekken zonder vrees voor banditisme in
de ontruimde zone, zcodra er zekerheid be
staat, dat de Chineezen geen herovering in
den zin hebben.
Hoe In Tsjapel is huis
gehouden; wie zal de lij
ken begraven?
NANKING, 4 Maart (V.D.). Uit Sjanghai
wordt gemeld, dat in Tsjapei 5000 huizen
in de asch zijn gelegd, terwijl gedurende
den strijd van de afgeloopen weken 8000
burgers zyn gedood, waarvan de meeste lij
ken nog in de straten liggen. Het Chinee
sche stadsbestuur heeft zich thans tot het
Japansche opperbevel gewend, met het ver
zoek voor de teraardebestelling van de
slachtoffers te willen zorg dragen.
Terugtrekking der Japansche troepen
ook uit Mandsjoerije geëischt.
NANKING, 4 Maart (V.DDe Chi
neesche premier Wang Sin Wei heeft ver
klaard, dat de Chineesche regeering niet
geneigd is de Japansche voorstellen aan te
nemen. Japan heeft eenige malen de inter
nationale verdragen en de Cnineesche sou-
vereiniteit geschonden. De Chineesche re
geering zal slechts dan onderhandelingen
r-et Japan aanknoopen. indien zij de zeker
heid heeft dat Japan zijn troepen uit Mand
sjoerije en Sjanghai terugtrekt. Voor China
is er geen bijzondere Mandsjoerijsche kwes
tie. doch slechts een algemeen probleem.
Indien Japan niet zijn troepen uit Mandsjoe
rije terugtrekt, zal China den verdedigings
strijd verder voortzetten.
China wil Mandsjoerije heroveren.
SJANGHAI, 4 Maart (V.D.) Het of
ficieele Chineesche telegraafagentschap
Gomyn deelt mede, dat de Chineesche re
geering thans een leger van 200.000 man op
de been wil brengen, ter bevrijding van
Mandsjoerije. Het hoofdkwartier wordt te
Peking gevestigd.
ROME, 4 Maart Z. H. de Paus heeft
het grootkruis van de ord. van Pius IX
toegekend aan den onderstaacs;ecretaris
van den Itaiiaanschen minister-president.
Giunta Verder is de onderstaatssecretaris
van het Italiaansche ministerie van Bui-
tenlandsche Zaken, Fani, vereerd met het
grootkruis van de orde van den H. Grego-
rius.
Blijkbaar is dit het antwoord van het
Vaticaan op de aan Kardinaal Pacelli ver
leende onderscheiding.
Door een kist gered
Vrijdagmorgen wilde de ouder marskra
mer G. van der Neut te Gouda den onbe-
yaakter overweg aan den Z'A-arteweg nabij
Gouda passeeren, toen juist een trein uit
de richting Utrecht naderde. De locomo
tief greep de vierkante kist .die de marskra
mer voor het lichaam droeg, waardoor deze
achterover tuimelde en buiten de rails te
recht kwam. Door deze omstandigheid heelt
de marskramer slechts eenige verwondingen
aan gelaat en handen bekomen.
Gemengd.
Omstreeks twaalf uur ontstond Vrijdag-
m'ddag een groote heidebrand op het mili
tair vliegterrein te Soesterbsrg. Door een
groot aantal militairen en de Soesterbeig-
sche brandweer werd de brand bedwongen.
De sterks Noordoostenwind wakkerde het
vuur ontzettend aan. Om ongeveer kwt t
voor een was men den brand meester. De
verbrande oppervlakte is 2 H.A.
Het is een eigenaardig verschijnsel dat
bij schilderijendiefstallen altijd iets bijzon
ders moet gebeuren, aldus lezen wji in „De
Telegraaf". Daar is bijvoorbeeld de gerucht
makende diefstal, die. vele jaren geleden in
„Arti" werd gepleegd. Hier verdween op een
expositie plotseling een schilderij en dit
bracht het bestuur tot wanhoop. Niet zoo
lang daarna bleek, dat de dief iemand was,
die thans professor is aan de Rijksacademie
van Beeldende Kunsten.
Hij had een schilderij van zijn hand inge
zonden doch meende dat her op een ongun
stige plek gezet was Uit protest stal hij het
en nam het mee naar huis.
Een andere «*eh°urtenls vond eveneens
hier ter stede plaats en deze bracht den be
nadeelde, een vermogend jongmensch. dat
de schilderkunst bedreef, buiten zichzelf
van vreugde. Hii was er zóó verheugd over
dat hii ziin vrienden een umer aanbood.
Men informeerde raar de oorzaak van zijn
pleizier en vroeg of hij een schilderij had
verkocht, of er-»en rijke tante van hem ge
storven was 0$ iets soort^el'-^s bemoedi
gends. Neen p"f-"nnrdde hij. doch een dief
heeft een selderij van mij gestolen. Hij
is do pov,frre rUo rnün we-k pp""'""rt
Over het a!«em?"i echter apprecieert de
gewone dief of inbreker een sclr'^erij in
het o-oViopi Tiiof Sch"d*riior.^jefstallen zijn
dan ook vergeleken met andere diefstallen
uiterst zeldzaam. Wenneet n inbreker iets
van ziin o-ad'nor ziekt, zal hij de schilderden
op opvallende wüze mijden. Hij weet, dat
bekende schil^iritan b°,',<wl"tr t>~""v>'-even
en bekend ziin. hii weet. dat hij ze niet
kwijt kan ra'-°n d«n na la""° ta-en en dat
hii dan nog de kans lo-nt dat men het ge-
sto'ene oip-d'"»uiik herkent.
Een pzknrierüeTid'ef kan e°n maniak zijn.
Daar is b°t bekende geval met de Mona
Lisa do drr*r oori T f n 1 i O n ,7 W6rd gCSto'en.
Doch dn» gre-oUm ziin er n'et om den dief
te -"'i-Tijken. Diefstal uit wraak is ook mo
gelijk.
En wordt er een hor^t pni-°v maal ge
stolen om zich te verrilken, dan komt in
den regel het schilderij toch nog terecht.
Vreemde snaken.
Deze feiten, aldus het blad, hebben dan
ook de vraag doen rijzen, welke vreemde
snak»- het toch wel geweest zijn, die hun
nlundertocht hebben uitgestrekt tot het
be wo—-d? kast»el van Nijenrode te B-euke-
len. Zijn het be-oeosinbrekers geweest, die
wisten, dat de bewuste z-len schilderijen
van waarde bevatten? Of zijn zil simnel
gel-e-mn om in te b-pk°n en om mede te
Tfij, v«V""a e-fBriof 70U 7,1T1? BM
schilderijen alleen hebben zij het dan ook
ilrt gelaten.
Ook hier zijn de raadsela"-hfige elementen
in deze inbraak aan te wijzen.
De daders t-ekken. na ruitjes verbroken
te k"-'nnen weg. De s*"V"e wind
die om het kasteel speelt maakt hen niet
hef»"-"'! Von Zif
binnen zijn schuiven zij de zware gordijnen
dicht en doen hun keus. Zij nemen een aan
tal -zh'-d—sh-'"ken va- den wand, halen de
paneelen er uit en snüden een paar doeken
'lit de l"-ten. Zij Stelen viiftig m'ni-turen
en den ir-lmnd van een vitrine. Zij passee
ren een andere vitrine waarin óók bijoute
rieën H"~—i en raken die niet aan. Doch op
de schi]d=ru->n binken zij verzot en zeven
verdwünen er In de kn-"4"» -
achtste hebb-m zij o"+1,'-"t. do-h d'e laten
zij li-een. Het fo—pat hiervan is grooter
dan d-t van de andpre
In het oog van den politieman moeten dat
fo"h v ~°mde '"ed n grwee-t ziin Zii heb
ben zich geprepareerd door met hand
schoenen te werken en dus geen sporen
achter te laten. Door het feit. dat zij de
tweede vitrine niet aangeraakt hebben zou
men mogen aannemen, dat zij in koortsach
tige haast hebben gewerkt. Daarentegen
hebben zij wèl tijd om een aantal schilde
rijen uit de zalen van den wand te halen en
deze van de liisten te ontdoen. In hun ze
nuwachtigheid breken zij één lijst volkomen.
Welke gril is oo-'-ak geweest, dat zij juist
die zeven verspm'de schilderijen hebben uit
gekozen? Het formaat? De waarde? Doch
wat dit laatste betreft, waren er toch wel
duurdere zaken in de zalen, die den door
snee inbreker meer konden bekoren dan de
ze zeven schilderijen, welker vervaardigers
niet genoemd mogen worden en wier waarde
niet bekend wo-dt gemaakt.
Men kan zich ock nog andere vragen
stellen. O.a. deze: Waarom is het misdrijf
zoo lang geheim gehouden? Des morgens
vroeg werd de diefstal ontdekt dom den
heer Onnes, waarna de portie terstond wordt
gewaarschuwd De heer Goudstikker, van
wien een aantal «childerHen bij het ge-
stolene is, komt terstond naar Nijenrode
met de nanieren en de foto's, die hij als
voo-zlchtig kunsthandelaar van zijn doeken
heeft.
Pas des midd-as om vier uur gaat het
extra radio-politlebe-icht coor den aether
en kunnen de politiecorpsen in Neerland
op de hoogte worden gebracht. In die uren
had een snelle wagen en zelfs de trein de
daders reeds over de grens kunnen brengen.
De fotografische reproducties voor publi
citeit bestemd, ziin laat gedM,r<b'-°°rd: de
beschrijvingen, de wa.arde en titels der
schilderijen worden nog geheim gehouden
uit vrees dat de daders dan zouden beseffen
welke waarde de schilderijen vertp-e—-o->r-
digen. die zij zco zo—vuldig gesorteerd heb
ben en naar aanleiding waarvan openlijk
10.000 worden uitgeloofd. Dat alles doet
een weinig vreemd aan.
Het is moge.iidat bij de Justitie andere
redenen bestonden om deze zaak buiten het
publiek te houden, doch vooralsnog is dat
e'en niet duidelijk.
Zes en dertig uur na het misdrijf komt de
politie-deskundige. de heer C. J. van Led-
een Hulsebosch op het kasteel. Doch hij is
niet ontboden door de politie maar door de
assurantiemaatcchappijen, die een bedrag
van meer dan een ton moeten betalen en
daarom niets onbeproefd wenscnen te laten
om da schilderijen terug te vinden.
In elk geval, de groote jacht op de dieven
is geopend, al is de start zoo op h°t eerste
gezicht ietwat stroef geweest. Hn vol span
ning wacht men op de oplossing van het
raadsel van Nijenrode.
Wat gestolen is
In de opgave van de rechercheüjst van
hetgeen uit de vitrine Is gesto en, komt.
voor: een gouden émail ring. versierd met
hart met twee pijlen en 2 X 2 nanden; een
gouden geëmailleerde ring met weinig email,
met helderen steen; een gouden geëmail
leerde ring met wit émail, met robijn; een
gcudën flacon met kettinkje, Louis XV,
Fransch; een gouden flacon met idem stop-
je, Louis XV; een gouden flacon met
schroefdeksel, waarop opschrift in émail,
Louis XV; een gouden horloge. Louis XV,
met ieeren étui met papierknipsels: een
gouden horlog» met ieeren étui bezet met
gouden spijkertjes; een gouden horloge, ge
signeerd Tho. Tompion, Londen: een acht
hoekig gouden horloge, 16e eeuw: een gou
den chateleine, een gouden naaldenkoker
met jaspin, Louis XV; een gouden naai-
étui met completen inhoud. Louis XV; een
gouden naaldenkoker met Rom. buste op
dekseltje. Louis XV: een gouden lodderein-
doosje in peervorm: een gouden hangertje
met twee antieke cameeën in parelrand,
Engelsch, I6e eeuw: een vergulde empire
tooneelkiiker mer émail figuren: een pi
stooltje. ijzer en vermeil, Duitsch, 16e <euw;
een zilv. sleutel, Louis XVI: een ovaal hor
loge, z.g. Eieruhr. mooi gegraveerd, Duitsch,
16e eeuw: een zilv. huwelijkskoffertje met
gecompliceerd slot. met vergulde bijbelsche
voorstellingen en monogrammen I.C. en
S.A.; een zilv. huwelijkskoffertje met ge
compliceerd slot, me' vergulde voorstelling
van St. Joris met den draak en zinnebeel
dige voorstellingen: een steenen borstbeeld
van Hercules.
De Rotterdamsche „potentiaalzender"
heeft zijn uitzendingen tijdelijk moeten sta
ken: hij ligt met hooge koorts te bed.
Maandagavond, aldus „Het den
laatsten keer, dat hjj in de 13, viel
het den luisteraars reeds op, dat hij zwaar
hoestte.
Aan de vele belangstellenden in het werk
van den potentiaalzender wordt het verzoek
gedaan om ondanks de tijdelijke stopzet
ting der uitzending heu iniamelen van
handteekeningen voort te zetten.
Een onzer correspondenten, die een auto
tocht maakte door het geheele Peelgebied
en de Brabantsche streek terzijde daarvan,
schrijft ons:
Het land, dat men via de talrijke verbin
dingswegen overal per auto gemakkelijk
doorkruisen kan; het land, feitelijk nog
volop in zijn winterrust, biedt thans het
eigenaardig beeld, dat men weieens in de
volle hitte van de zomersche dagen kan
waarnemen. In den zomer namelijk komt
het meer dan eens voor. dat men in ver
schillende richtingen boven den einder var
het landschap rookpluimen ziet opstijgen.
Deze pluimen zijn de onmiskenbare teeke
nen, dat er weer talrjjke heidebranden woe
den. Welnu, datzelfde beeld, maar in den
major-toon en ongewoon sterk geaccen
tueerd, levert thans het gebied op. gelegen
tusschen de spoorlijnen Den Bosch--Eind
hovenHelmondVenloMaasDen Bosch
Neen. die uitgestrekte streek staat niet ge
heel in lichte laaie, m-iar toch, als men
er dwars doorhem rijdt, ziet men heel dik
wijls vanuit zijn wagen de verraderlijke
rookpijpen hier of daar als uit de aarde
opstijgen. En dat in Maart! Met alle recht
mag gesproken worden een een brandend
winterland.
Overal vlammen
Veelal is het, alsof de langs de aarde
vretende vlammen een guerilla-strijd voe
ren. Langs de bermen der wegen knetteren
de vlammetjes, honderden, duizenden vlam
metjes. Zijn het allemaal de fameuze heide
branden? Geen sprake van Wij rijden hier
langs de Zuid-Willemsvaart voorbij Hel
mond in de richting Limburg. Ter hoogte
van het dorp Lierop zijn toren steekt
daar boven het landschap uit staan de
kanaaltaluds in vollen brand. De rook ver
duistert den kanaalweg, alsof een puffende
stoomtram er langs heen rijdt. Het dorre
gras vergaat tot pulver, nu en dan taait het
vuur hoog op, als het 'n stuk kreupelhout
op zijn weg ontmoet. Als je over den Ka
naalweg rijdt, dringt de hitte door het ge
opende venster. Honderd meter verder is
van brand weer niets te bespeuren, maar
de zwart geroosterde bermen zijn op ette
lijke punten de stemme getuigenissen van
het feit, dat het vuur er gisteren of eergis
teren reeds woedde.
Maar, zcoais gezegd, dit zijn de fameuze
heidebranden niet. Deze of gene heeft een
lucifertje aan het dorre grasdek gehouden.
Meer niet. En zoo rookt en brandt het op
tien-, neen op hondeidtailen punten der
landstreek. Er zijn oo< nog anders oorzaken.
Hier op den grooter weg BrabantLim
burg, van Deurne naar Meijei, stoppen we
even en vragen een landbouwer, wijzend op
een dikke rookmassa, daar een honderd
meters het veld in, naar de oorzaak van het
vuur.
De man trekt zich het geval niets aan.
.Het is een boer die zijn sloot uitstookt."
Maar dit alles zijn de incidenteeJe ge
valletjes, die niets beteekenen, het sprok
kelhout, het klein-goed in brandend win
terland.
Ginds verder bij Helenaveen en Sevenum
en Helden is het erger geweest. Geweest.
Van vuur bespeur je niets meer. Maar het
zwarte dek van veen en hei en bosch be
hoeft geen commentaar. Hier ziin honder
den en honderden hectaren tot vieze asch
vergaan. Kent gij, lieve lezer, het
land van heide, veen en boscli?
In zijn soort kan het schoon en zéér
schoon zijn, óók des winters! Maar nu. zoo
als het daar ligt heeft het iets, dat afstoot,
iets arms, iets héél arms en unhe'mlichs.
Bij het meewarig gezicht dezer landschaps
ruïne begrijpt ge eerst, hoe gróót gelijk de
minnaars der Reel en der heide rebben, dit
deze reservaten en stuk werkelijk natuur
schoon noemen.
Zoo gaat de tocht verder. Naar het noor
den zijn we omgezwenkt. Overal het bran
dend winterland. OveraJ de guerilla Tct
we bij Ottersum weer op ginot-w-wk stuiten.
Eenige duizenden hectaren zijn nier kaalge-
roosterd. In de omgevingen van Oss van
Uaen, van Erp, van Gemert. voortdurend
spreken telkens weer opnieuw de zwarte
vlekken hun sinistere taal....
Jongen gedood
Hedenmorgen omstreeks 10 uur is te Bol
nes, gem Ridderkerk, een enrstig ongeval
net doodlijken afloop gebeurd. De 15-jarige
A. Kooyman, wonend aldaar, wilde op een
zwaren aanhangwagen, getrokken door een
tractor van ae N.V Kalkzandsteenfabriek
van Dijk Co. te Dordrecht, springen. Hij
kwam hierbij te vallen juist vóór de wielen
van den aanhangwagen. Deze gingen over
het hoofd, zoodat de dood onmiddellijk in
trad.
DEN HAAG, 4 Maart 1932.
De meest verstokte tegenstander van
jhr. Ruys, degene, die een absoluut ver
keerden kijk op de merites van dezen be
windsman hebbend, bij iedere gelegenneic
zjjn critiek op diens doen en laten plaatst,
zal moeten erkennen, dat de leider van ons
Kabinet in den Senaat zoo consciëntieus
mogelijk, ernstig en waardig en met ver
onachtzaming van maar zeer weinig van
de ter sprake gebrachte détails, zijn oe-
ieid ontvouwd heeft. Voeg daarbij de weer
zéér knappe rede van jhr. De Geer, den
hoeder onzer financiën, rede, die zeifs
eenige bravo's van sommige senatoren uit
lokte, en de indruk, dien de Regeering dezen
middag m de Eerste Kamer maakte, kan
als prima worden gekenschetst.
De premier, vooropstellend, dat het ka
binet, ondanks de speciale taak, die net
zich door de crisis op de schouders ziet
gelegd, nog steeds wenscht te regeeren naar
de beginselen, levende in de rechtergroepen
al zal het ook van andere zijde iederen
steun met graagte en dank accepteersn
heeft stuk voor stuk de punten van a'ge-
meen regeerbeleid, die de senatoren heb
ben aangeroerd, behandeld.
Zelfbeperking geëischt
Met grooten ernst heeft hij dengenen, die
niet tevreden zijn, omdat de Regeering niet
genoeg en niet voldoende snel ingrijpt ten
behoeve van allerlei groepen, die de crisis
met ellende slaat, onder het oog geb-acht,
hoe zwaar de taak van den verantwoorde
lijken bewindsman in dezen tijd wel is. De
staat der financiën en de dure plicht, om
niet door onvoorzichtig royale politiek den
gulden in gevaar te brengen en het Neder-
landsche volk over heel de linie te ver
armen, dwingen tot zelfbeperking, waar
het geldt directen steun uit 's Rijks schat
kist: de maatregel, in het belang van de
eene bevolkingsgroep getroffen, mag de
andere niet te zeer benadeelen: en stappen,
waartoe sommigen met den grootst moge
lijken drang op handelspolitiek gebied
aansporen, dienen zóó te zijn. dat niet het
buitenland met tegenmaatregelen op zijne
beurt greote groepen van Nederlanders
treft. Dit ailes eischt beleid, voorzichtig
heid en overleg en het grieft de Regeering.
dat sommigen dit zwakheid of gebrek aan
moed noemen.
De werkloozenzorg. de steun aan in nood
verkeerende bedrijfstakken en de handels
politiek, dat waren de drie hoofdzaken,
waarover het debat ook in den Senaat ge-
loopen had. Was het reden tot verbazing,
dat na de verschillende Interpellaties in
de Tweede Kamer, jhr. Ruys weinig nieuwe
gedachten hierover brengen kon?
Werkl oozensteunregellng
De grief, dat de werkloozensteunregeling
niet deugt, dat de staat hier veel te veel
op de gemeenten afwentelt, achtte de be
windsman ongegrond. Wij hebben nu een
maal nog geen wettelijke regeling van de
werkloosheidsverzekering de crisis heeft
het noodzakelijk gemaakt, daar nog mede
te wachten. Wijl de werkgevers in dezen tijd
onmogelijk ook nog met deze premiebeta
ling kunnen worden bslast en Duitsch-
land en Engeland hebben bewezen, dat een
centrale steunregeling veel duurder werkt
dan de onze, die de gemeenten in deze
taak betrekt. Hebben niet deze landen de
verschil'ende normen moeten verlagen? En
kan hier te lande de Regeering althans
niet de hoop koesteren, dat voorloopig deze
stap niet gedaan zal behoeven te worden?
Minder dan 25 pet. subsidie op wat zij
zelf aan steunregeling en werkverschaffing
ten koste legt, zal geen enkele gemeente
ontvangen. Integendeel, een zéér groot
aantal zal op 75 pet. kunnen rekenen.
Dat nu en dan eens een gemeente b.v.
Arnhem, dat een te ruime Kerstgave uit
deelde vanuit Den Haag wordt gemaand
tot grooter soberheid, kan de bewindsman
onmogelijk als een aantasting der autono
mie zien. Juist als de regeering niet inci
denteel ingreep tegen sommige excessen
van gemeentelijke steunpolitiek, zou de
autonomie wel eens in gevaar kunnen ko
men. En bovendien geeft toch het feit, dat
het Rijk subsidie verleert, aan deze con
trole wel de noodige rechtvaardiging.
Ten aanzien van het bouwvak, aan welks
werkloosheid de regeering geen crisiskarak
ter wil toekennen op grond van de hooge
loonen. die daarin met name te Amsterdam
voorkomen, heeft de Mini'ter-President nog
eens herhaald, wat ri-iister Verschuur gis
teren in de Tweede ilmer verklaarde, nm.
dat de regeering de verleening van bouw-
credieten overweegt, mits de betrokken par-
tijen aan bepaalde voorwaarden van loons-
en prijspolitiek voldoen.
In nood verkeerende bedreven
De verschillende steunmaatregelen voor
in nood verkeerende bedrijven het kwam
bij de interpellatie-Weitkamp reeds genoeg
tot uiting hebben de volledige aandacht.
Achter de hulp aan de zuivelbedrijven
wordt thans de noodige haast gezet Of dc
aardappelmeelindustrie ook verder gesteund
zal worden, zal afhangen van de mate,
waarin de opgehoopte voorraden worden
afgezet. En voor het overige wikt en weegt
men, wat ook voor andere takken van volks
bestaan want alles .klopt aan bjj de
regeering kan worden gedaan.
De verwaten van den katholieken demo
craat De Bruijn, als zou de politiek van
het kabinet niet op de belangen van de be-
zitioozen zijn ingesteld, noemde jhr Ruys
kortweg onredelijk. 300 millioen gaat per
jaar in totaal aan werkloozenzorg weg
daarnaast blijft de soriale verzekering, blijft
de bestaande arbeidswetgeving op volle
kracht werken. Hoe kan men dan toch in
vredesnaam nog meer doen zonder den
gulden naar beneden te lagen, het bestaan
van de natie en dus ook van de arbeiders
in gevaar te brengen en alle toekomstige
welvaartsbronnen te stoppen' Levensvra
gen geldt het hier van geheel ons volk. En
als de heer De Bruijn in zijn afwijzen van
loonsverlaging de stelling in het debat
brengt, dar het loon zoo'n weinig belang
rijke factor is bij de bepaling van den prijs
van het product, ziet hij tctaaJ voorbij,
hoezeer bij die prijsbepaling ook andere
loonen Jan die in het betrokken bedrijf,
loonen voor aanmaak of voortbrenging van
de grondstoffen, voor administratie, ver
voer. enzbetrokken zijn.
Gangmaakster van algemeene loonsverla
ging wenscht de regeering niet te zijn. Zij
R'il alleen niet door maatregelen harerzijds
de dalmg van hier en daar nog onverant
woordelijke loonen tegenhouden.
Wat de verplichte arbitrage een van
's heeren De Bruijn's desiderata betreft,
de regeering acht haar voor ons land in
dezen tijd mede om de minder goede re
sultaten in Duitschiand niet geschikt.
Meer verwachting heeft zij van de bedrijfs
organisatie en daarom hoopt zij, dat de
ernst der tijden alle partijen er toe zal
brengen de poging, met het ontwerp-Be-
drijfsradenwet in die richting gedaan, te
doen slagen.
Een enquête terzake van het Twentsch
conflict wensch van mr. Mendels zou
op het oogenblik minder tactisch zijn, om
dat sedert enkele weken weder overleg tus
schen de partijen gaande is.
Verder heeft de minister-president zich
tegen prof. De Savornin-Loliman's klacht,
als zou zijn houding af en toe niet krach
tig genoeg zijn gewpest, verdedigd De za
ken zijn niet van zoo groote importantie,
dat we er hier op in behoeven te gaan. Al
leen dient vermeld, dat 's ministers afwe
zigheid, toen in de Tweede Kamer 't Kor
tingswetje behandeld werd. eenvoudig voort
sproot uit het feit, dat hj) andere plichten
had. Minister De Geer verklaarde later nog
eens ten overvloede, dat hij zich geen mo
ment ongelukkig gevoeld had en dat ook
hij het een eisch van efficiency achtte, niet
met twee man achter de regeeringstafel te
zitten. Men moet toch ook aan de rechter
zijde wat breeder de zaken bezien. Vooral
de Utrechtsche hoogleeiaar verloor zich
deze week in allerlei ondergeschiktheden,
die bij de geweldige problemen, die de cri
sis stelt, in het niet verzinken. Het kabinet
heeft reeds genoeg aan de voortdurende
onbillijkheden, die b.v. de S D. A. P. In
haar pers lanceert. Kan het daarom ver
wonderen. dat jhr. Ruys zijn rede besloot
met de verklaring, dat de regeering, ont
vankelijk voor gegronde en opbouwende
critiek, haar weg vervolgt onder het devies:
„Doe wel en zie niet om"?
Salariskorting.
Het was een lust, Jhr. de Geer weer- in
actie te zien. Vooral zijn bescheid aan Pref,
van Embden over diens wonderlijke theorieën
terzake van de salariskorting en de Defen-
siebsgrootlng was zoo afdoend als we nog
maar zelden hebben meegemaakt.
Van 's hooggeleerden vergelijking van den
ambtenaar met een anderen Rijkscrediteur
bleef niets overeind. Heeft Prof. van Emb
den, aldus de bewindsman, toen in 1920 op
grond van de stijging van net indexcijfer
de ambtenaarssalarissen werden verhoogd,
gepleit voor óók eene verhooging van wat
obligatiehouders en leveranciers van den
Staat konden eischen? Heeft de gemeente
Haarlem, waar Professors fractiegenoot Mr.
Siingenberg de salarissen met 7 pCt. ver
laagde, ook haar obligatiehouders en andere
crediteuren op hun vorderingen gekort? De
stelling van den hoogleeraar deed aldus
Jhr. de Geer denken aan de theorieën van
het Tweede KamerlidBraat over de
pensioenen. Want ook deze generaliseert: óf
allemaal pensioen óf niemand.
En dan het gegoochel m«t het indexcijfer
der groothandelsprijzen ten opzichte van de
Defensiebegrooting! Het was op het humo
ristische af, zooals de Minister aantoonde,
hoe Prof. v. Embden's vergelijking op vier,
vjjf plaatsen mank ging en eigenlijk stum
perig tendentieus was.
Nieuwe belastingen.
Ernstige woorden heeft Jhr. de Geer ge
richt tot den Katholiek de Bruijn, die „het
geld wil halen, waar het rit" en die des
noods opnieuw wil gaan leenen voor onge
rept behoud, ja, uitbreiding van de werk
loozenzorg. Weet men wel. zoo vroeg ny,
dat o.a. om Indië's vlottende schuld te fi
nancieren, nog veel meer geleend zal moe
ten worden? De heer de Bruijn moge dna
den arbeider, die loonsverlaging dulden moet,
vergelijken met iemand, wiens inkomen van
f 50.000.— tot ƒ30.000.— daalde door de
crisis, en den laatste gelukkig prijzen, net
is volgens Jhr. de Geer een feit, dat dege
nen, wier inkomen van 50.000.— tot nihil
slonk, niet zeldzaam zyn. Dat wijst op al
gemeene verarming, dat maant tot groote
voorzichtigheid met leenen. dat is ook een
factor, waarmede ernstig moet worden ge
rekend bij het opperen van nieuwe belas
tingobjecten. De financieele vooruitzichten
kan men zich moeilijk te ongunstig voor
stellen.
Tóch zal aan nieuwe belastingen moeilijk
kunnen worden ontkomen. Zij zullen op den
duur noodig rijn naast de heffingen en
bezuinigingen van thans. Daarom wil de
bewindsman ernstig de mogelijkheid onder
de oogen zien van een door Dr. Wibaut en
de heer de Bruijn bepleite conjunctuurbe
lasting, al zal het moeilijk zyn, deze dusda
nig te ontwerpen, dat men geen duur invor
deringsapparaat zal noodig hebben. Daarom
is hij ook niet afkeerig van tydelijke op
centen op de inkomstenbelasting en vermo
gensbelasting, ingaande in 1933. Tydelijke
opcenten op de successiebelasting acht Jhr.
de Geer echter onbillijk tegenover dat deel
van de contribuabelen dezer heffing, die
toevallig in die periode van tijdelijkheid
door die opcenten zouden worden getroffen.
Zooals reeds vermeld, een „bravo!" hul
digde den ernstigen, conscientieuzen Minis
ter voor zyn knap óetoog.
Den Haag, 4 Maart 1932.
De Eerste Kamer heeft ook heden nog
dusdanig beslag op ons gelegd, dat we een
uitvoeriger overzicht over de Tweede Kamer
tot Dinsdag moeten uitstellen. De motie-
Hiemstra. die voor de werkverschaffingen
tarieven vroeg, die aan de arbeiders by een
behoorlijke arbeidsprestatie een behoorlyk
levensonderhoud verzekeren, werd met 43
tegen 22 stemmen verworpen; de tweede
motie, welke voor de werkloozenkassen ook
voor 1932 een Rijkssteun vorderde, die hen
in staat zou stellen, de reglementaire uit-
kcering zonder gevaar van uitputting te
blijven verstrekken, werd zonder hoofdelyke
stemming aanvaard.
Tevens aanvaardde de Kamer met 51 te
gen 23 stemmen de motie-Joekes, die de
Regeering verzocht te overwegen, om. wat
de crisisregeling voor de werkloozenkassen
betreft, alsnog ook het bouwvak als crisis
vak te beschouwen.
Op de Indische begrootirg. waarover heden
reeds de sociaal-democraat Cramer, de
Christelyk-Historicus Baron v. Boetzelaer
en de Katholieke deskundige Ir. Feber het
woord voerden, komen we Dinsdag a.s. uit
voerig terug.
Voor het secretarisschap van het Llmburg-
sche Groene Kruis nebben zich m totaal
220 sollicitanten aangemeld.
Zes van hen zyn bereids schrifteiyk op
geroepen.
De definitieve benoeming heeft Maandag
a.s. plaats.
