BINNENLANDSCH NIEUWS
i
'^RDE
DONDERDAG 10 MAART 1932
FREDERIK VAN EEDEN
ALS KATHOLIEK
Een
getuigenis van zijn
zoon
BOSSCHE
HANZE BANK
De geruchtmakende fraude
DE MOORDAANSLAG TE AMSTERDAM
tem:
M
ERKNIEUWS
Z. EXC. MGR. L. SCHIOPPA
MGR. DR. J. H. G. LEMMENS
HET NATIONAAL
M ARIA-CON GRES
ZILVEREN PASTOORSJUBILÉ
LOOPENDE
PACHTOVEREENKOMSTEN
ONDERWIJSBEGROOTING 1932
Memorie van Antwoord
„ST. FRANCISCUS VAN
ASSISIË"
PROV. STATEN VAN
ZUID-HOLLAND
DE ARNHEMSCHE
ORKESTVEREENIGING
Verlaging van de salarissen
onvermijdelijk
J. VERSTRAETEN
NIEUWE ELECTRO-MAGNEET
Een gevaarte van 14.000 K.G.
R. K. LAGERE
LANDBOUWSCHOOL
Plechtige inwijding
GROEIEND HILVERSUM
De 60.000ste
BESMETTELIJKE ZIEKTEN
ZILVEREN DIENSTJUBILEUM
IR. WEVE
DE IEPENZIEKTE
Hoe kan de bestrijding het best
geschieden?
DE OUDE BOSSCHE
VEEMARKT
bekeering ran Frederik van Eeden tot
de Katholieke kerk is in de laatste jaren
Vaak een teeken tot tegenspraak geweest:
ue oude dichter is om deze daad verheer
lijkt
en verguisd; hij is het middelpunt ge-
w°rden van tallooze polemieken en in een
Uitvoerig geschrift heeft de jonge G. Kalff,
Cen zoon van den beroemden geschiedschrij-
Ver der Nederlandsche Letterkunde, deze
la®tste wending in 's dichters leven voorge-
':te,d als een gevolg van diens „oneerlijkheid
Nens zich zeiven."
>.Er is bijna al te veel over Van Eeden ge-
£°hreven en gesproken," zegt E(vert) v(an)
Steden) in de G. G. G.-brochure, die hij
Uügaf over zijn vader. En hij vervolgt; „Met
harde woorden heeft men hem gescholden
ctl "iet geestdrift vereerd, met nieuwsgierig-
heid en wantrouwen zijn ondernemingen
Saciegeslagen. zelfs hevig om hem gestreden
etl Heegedaan in den strijd, dien hij voerde
tegen velerlei onrecht en misdrijf."
hlaar juist om deze veelheid van verschii-
tencle reacties op Van Eeden's geschriften
etl daden, is het nuttig, dat thans duidelijk
getUigd wordt door iemand, die den dichter
^et meest van nabij heeft gekend. Immers,
Zo°als zijn zoon schrijft: „Thans is Frede-
rlk van Eeden een behoeftige grijsaard ge
worden, lijdend aan een onherstelbare ziek
te, thans ziet hij al zijn gedachten en wer-
teh wegvagen in den schemer van zijn le-
tehsavond, thans dankt hij niet helder meer
etl ontvangt geen scherpomlijnde indrukken
1,3,1 de wereld om hem heen; want hij is
°ud geworden en zijn gebrekkigheid neemt
toe.»
Öoch de zoon, die den levensgang van zijn
v®der gevolgd heeft naar dit zoo tragische
"tedium, ziet het anders, dan wij het op
jtet eerste gezicht zouden beoordeelen„Ock
II dien ouderdom," zoo schrijft hij „ligt
olimax van Van Eeden's leven. Wat velen
te^it hebben vermoed en de meesten ont-
etld, heeft zich in stilte en in Gods een-
teauiheid, naarmate hij zich afzonderde, in
^zen ouden man voltrokken: al zijn stre-
te®' al zijn denken, al zijn lijden van hart
Üei hebban zich na zijn bekeering naar
•ihen gewend en daar reden of bevredi-
glng gevonden. In zijn behoeftigheid is hij
dwenuig sterk geworden, in zijn hulpeloos-
e;d en zijn nederig meedoen aan het voor
etn nieuwe Roomsche leven, heeft hij de
Vervolrnaking gevonden van zijn diepste we-
i:en> onmerkbaar voor anderen, afgekeerd
an de buitenwereld, in eenzaamheid en zelfs
III verlatenheid, met God alleen."
"Er zijn er, die hem onevenwichtig noe-
te®0. en die een comediant in hem zien. Wat
de reden daartoe? Heeft men dan geen
Vertrouwen meer in hem. die altijd, geduren-
6 keel zijn rijk en afwisselend leven, open-
voor zijn meening. al was deze nog zoo
teranderljjk, uitkwam, nu hij zijn overtuiging
e Srojte verandering deed ondergaan, die
ern schijnbaar al zijn werkkracht en genie
Cnteatn? Deze daad zal toch niet minder
terlijk geweest zijn. al viel ze misschien hee-
aal buiten het kader, dat de menschen
'te'11 toegemeten hadden en was zij tegen-
',tritöig met al zijn vroegere uitspraken en
"«weringen.»
^'a dit argument, welks kracht door ieder
teoet worden toegegeven, die den levensgang
Vah den bij uitstek openhartigen Frederik
',an Eeden gevolgd heeft, getuigt de zoon van
Jh dichter rechtstreeks: „En ik heb gezien,
Gods genade hem werkelijk getroffen
teft, hoe zijn menschenwil zich naar het
°ddelijke richtte, hoe het gebruik van zijn
'erstand hem langzamerhand ontnomen
Vp-rd om nog slechts God te dienen."
^te toestand, waarin de grijze dichter zich
vinet, wordt door diens zoon op ontroeren-
e wijze geschetst aan het slot van zijn
lochum;
'Ee dag begint voor hem met het ongemak
zijn gebrekkigheid en duurt lang door
jet flauwe besef, dat hij de menschen tot
te is. En 's avonds begeeft hij zich ter
J"te met het moede gevoel, niets te hebben
khen doen, want zijn krachten zijn niet
•deei-
r In staat om zelfs nog maar "een ge-
dachte
in schrift te kunnen ondersteunen.
Thomas gesmeekt, zijn leven te mogen ein
digen „als een kind".
Wie twijfelen mocht aan de oprechtheid
der bekeering van Frederik van Eeden, leze
het piëteitvolle boekje van diens zoon; het
is overtuigend en het werd met liefde, doch
zonder verblindheid, geschreven.
De Pauselijke internuntius, Z. H. Exc.
Mgr. L. Schioppa, zal aanstaanden Zaterdag
voor herstel zijner gezondheid naar Napexs
vertrekken.
Roermond's coadjutor, Mgr. dr. J. Lsm-
mens, zal in het Redemptoristenklooster te
Wittem de retraite vóór zijn H. Wijding
houden.
,v aar voor zijn ziel is er nacht noch dag,'
arte zij leeft in eeuwigheid.
te Pijnlijk, als men ziet hoe hij ge-
'"te en praat tegen iemand, die door nie-
8jld gezien wordt, als men hem hoort vra-
L„en naar iemand, die reeds lang gestorven
als hij zijn eigen kinderen vraagt: „Wie
hf- u?" en Ho8 ls uw naam ook weer?"
n te het moeilijk hem te antwoorden en
blijft
men zwijgen, om hem niet door
t°ntkennend of ontgoochelend antwoord
d kwetssn. Maar een troost is het te weten
f. N, al kent hij zelfs den weg in zijn
y'rjn huis niet meer, den weg naar het
Rrhuis gevonden heeft en nu geduldig
ut te wachten tot hem wordt opengedaan.
Tegelijk
met de brochure „Frederik van
eh als Katholiek" verscheen bij het Geert
°3Le"Geno3t£chap te 's-Hertogenbosch een
G r' biografie van den heiligen Albertus den
ni °teen, geschreven door Dr. C. A. Lamber-
jCv d P. Daarin lezen we over de laatste
6r*sjaren van den heilige:
I ©drukt onder den last der jaren, trok
I ?lch terug in het klooster te Keulen".
l-, fteuk der j-~en openbaarde zich bij den
'ten n Altlertus op dezelfde wijze als bij
,,cEfijzen Van Eeden. Immers uit devote
Jerlgheid had de groote leeraar van Sint
6, 7 en 8 Augustus
Zooals wij reeds mededeelden, zal in
Augustus van a'xt jaar wederom een groot
Nationaal Maria-congres in ons land worden
gehouden. De data voor dit cong'res zijn
thans officieel vastgesteld op Zatercag, Zon
dag en Maandag, 6, 7 en 8 Augustus.
Het voorloopig' plan is als volgt: De eer.
ste groote algemeene, tevens opemrigsver-
gaöering wordt gehouden Zaterdagmiddag
om 3 uur. Des avonds om 8 uur vindt de
ee:ste opvoering plaats van het Middel-
eeuwsch Maria_spel: „Die erste B.iscap van
Onser Vrouwe", onder regie van pastosr W.
Smulders.
Zondagmorgen wordt een pontificale Hoog
mis opged:agen, waarna vroeg in den min-
dag weer een opvoering plaats heeft van
het Maria-spel. Om 4 uur zal een luisterrijke
godsdienstige plechtigheid plaats hebben, die
het hoogtepunt van het Congres zal vormen.
Met groote praal za.l de jaa.Hjksche Maria,
omdracht door Nijmegen's straten trekken,
waarbij het oude Mariabeeldje uit de St. Ca-
nisiuskerk in de Molenstraat zal worden
meegedragen. Na de omdracht zal de plecn-
tige kroning van dit Mariabeeld plaats heb.
ben, gevolgd door een pontificaal Lof. Des
avonds heeft weer een algemeene vergade
ring plaats.
De Maandagmorgen is bestemd voor sec
tie-vergaderingen. Des middags heeft weer
een opvoering van het Maria.spel plaats en
des avonds te 8 uur wordt de plechtige slot-
vergadermg gehouden.
Zooals wij reeds hebben medegedeeld,
wordt dit Congres opgebouwd op de groote
godsdienstige en sociale organisaties van
Katholiek Nederland. Reeds openbaart zich
van allen kant levendige belangstelling om
de schoone traditie voort te zetten en in
Augustus 1932 te Nijmegen een grootsche
hulde aan onze hemelsche Moeder en Ko
ningin te betuigen. Hunne Excellenties Mgr.
Schioppa en de vijf bisschoppen van Neder,
land, alsmed-e de vier katholieke ministers
aanvaardden volgaarne het beschermheer
schap van het Congres. In het eere-comitè
hebben de meest vooraanstaande priesters en
leeken van ons land zitting genomen, ter
wijl ook het eere.lidmaatschap door een
groot aantal personen werd aanvaard.
Zoo heeft dit Congres thans reeds een bij-
zonöeren luister gekregen. Aan de groote
godsdienstige en sociale organisaties van
ons land, waarop het Congres is opgebouwd,
thans de taak om hun leden tot massale
deelname op te wekken. De katholieke uni
versiteitsstad verwacht op 6, 7 en 8 Augus
tus een stroom van duizenden, om met baar
hulde te brengen aan de groote Middelares
bij Gods troon en Haar hulp in te roepen
in deze benarde tijden.
Dinsdag was het 25 jaar geleden, dat pas
toor A. A. L. Ledel te Wijnbergen werd be
noemd. Des morgens droeg de jubilaris esn
plechtige H. Mis op. Namens de parochie
werd een geschenk in enveloppe overhan
digd.
De verdere viering is uitgesteld tot na den
vastentijd.
Heden is voor de Bossche Rechtbank de
strafzaak behandeld tegen den gewezen cu
rator in het faillissement van de Bossche
Hanzebank, H. Tr. 57 jaar, te St. Michiels
gestel, .thans gedetineerd in het Huis van
Bewaring te Den Bosch en den chauffeur E.
ter H„ 37 j., te Den Bosch, eveneens aldaar
gedetineerd.
Aan H. Tr. wordt verduistering van effec
ten ten laste gelegd; aan E. ter H. oplich
ting en valschheid in geschrifte.
Dc crediteuren van de Hanzebank werden
door de fraude voor meer dan twee ton be
nadeeld.
Voor de behandeling var. deze gerucht
makende strafzaak was niet minder belang
stelling dan voor de groote vergadering in
„Casino" nu al jaren geleden, teen de
rechtzaal te klein was en de rechtbank in
„Casino" zitting hield, om met de honder
den gedupeerde crediteuren te spreken over
de surseance van betaling der Bosrche
Hanzebank. Op dien srikbeeten langen dag
stonden en zaten buiten „Casino" de wach
tende teleurgestelden langs de randen der
trottoirs aan den Papenhulst.
Zoo stonden nu cok honderden buiten het
Palcis van Justitie terwijl het in de zaal
stampvol was.
Het rechterlijk podiujn, de gereserveerde
en de publieke tribune waren meer dan „ge
vuld". De groote rechtzaal was alweer te
klein en de vele verslasgevers der dagblad
pers moesten zich behelpen.
Niemand werd voor het gereserveerde ge
deelte binnen gelaten zonder bewijs van toe
gang.
President is mr. TJmmels, rechters mr. K.
Sassen en mr. A. van Sehuylenburgh.
Verdediger voor verdachte Tr is mr. Bour-
lier, Den Haag, voor verdachte T«r H.
mr. Roobol, Arnhem.
Cp de 82_jarigc wed. P., wonende Westerstraat 182 te Amsterdam, is Woenrdag ccn
moordaanslag gepleegd. Be drukte voor het huis na het bekend worden van den
aanslag.
Voorloopig verslag der
Tweede Kamer
Volgens het voorloopig verslag over het
voorstel van wet van den heer Ebels c. s.
houdende bijzondere maatregelen ten aan
zien van loopenüe pachtovereenkomsten,
konden vele leden zich met de st.ekking van
hst voorstel verasnigen, hoewel zij het be
treurden, dat de regeering niet met een der
gelijk voorstal of a.thans met ande.e maat
regelen gekomen is. Da nood in dan land
bouw is zóó hoag gestegen, dat naar hun
overtuiging bijzondare voorzieningen a s in
den geest van het wetsvoorstel dienen te
worden getroffen.
Scmmige leden, de mérites van hat wets
voorstel erkennende, betwijfelden, of wel
elke pachter, die in financieel ongunstige
omstandigheden verkeert, zich tot den kan
tonrechter zal wenden, uit vrees voor het
feit, dat de verpachtar ham voor verleng.ng
van de pacht niet maer In aanmerking zal
laten komen. Zij achtten daarom een aan
vullends bapaling, houdende een recht van
continuatie gedurende dan tijd dat de wef
in werking is, noodzakelijk.
Tegen de inai.ning van wetsvoorstellen als
het onderhavige werd van andara zijde het
bezwaar geoppeerd dat de regaering, ind en
zulke voorstallen tot wet ve.heven worden,
zich wellicht m'.nder actief zal badghouden
met de leniging van den nood der land- en
tuinbouwers.
Verscheidene laden wezen er op dat,
mccht dit wztsvoorztal eens wet worden, het
gevolg zou zijn, dat de taak des kantonrech
ters ten plattelar.de aanmerkelijk zal worden
verzwaard.
Eenige leden vestigden met nadruk op da
mogelijkhaid van invoering ecner glijdenda
pachtschaal of een mobiele pacht, waarbij de
pachtsom op en neer gaat met den prijs
van bspaalde producten.
Sommige leden hadden er bezwaar tagen,
dat het verzoekschrift eerst kan worden in
gediend, nadat een termijn vervallen is. De
verpachtar moet er immers toch op kunnen
rekenen, of hij op den vervaldatum de
pachtgelden al of niat zal ontvangen. Zij
acht ten het beter dat de pacht ar zich vóór
dien datum tot dan verpachter wendt en
indien partijen het niat eens kunnen wor
den, de eerste verplicht is zich bijv. uiter.ijk
één maand voor den vervaldatum tot den
kantonrechter te wenden.
Andere leden maakten bezwaar, dat da
voorstellers alleen rekening houden met da
pachtovereenkometan, welke vóér 1 Januari
1S32 zijn tot stand gekemen, omdat na d en
datum contracten met onredelijk hooge
pachten kunnen afgesloten zijn of afgesloten
worden. Zij stelden de vraag, of wellicht in
dien zin geen regeling zou kunnen worden
getroffen, bijv. door da wet van toepassing
te verklaren op pachtovereenkomsten, aan
gegaan vóór de inwerkingtreding van deze
wet-
Eanige leden aclftten da samenstel mg van
da Crisispachtcommissies niat galukkig. Het
schijnt niet aanbevelenswaardig, aan de be
rechting van gedingen over burgerlijke rech
ten te doen deelnemen d:or personen, d e
niet tot de rechterlijke macht behoorer.,
maar die partijdig zijn.
Verscheidene leden hadden er bezwaar te-
gen, dat de commissia in het bijzonder be
hoort te letten op dan vermogenstoestand
van partijen. Hiermede wordt een subjectief
element ingeschakeld, hetgeen ongewenscht
werd geacht.
Verscheidene leden achtten hooger be-
roap gewenscht.
Onderscheidene leden wenschten aan de
wet geen terugwerkende kracht te verkenen.
Andere leden waren van oordeel, dat de be
paling, waarbij terugvordering van reeds be
taalde pachtsommen mogelijk wordt ge
maakt, onredelijk was en dat daarmsde be
ter rekening kan worden gahouden bij een
verlenging van den pachttermijn.
Aan de Memorie van Antwoord (Eerste
Kamer) wordt het volger.de ontleend:
Met het denkbeeld, door een der leden
bepleit, om over te gaan tot de benoeming
van een directeur-generaal van onderwijs,
kan de minister niet instemmen.
Het vraagstuk of een opleiding tot jour
nalist langs universitairen weg mogelijk en
wenschelijk is wordt reeds door de eerste
afdeeling van den onderwijsraad overwogen.
De minister is gaarne bereid aan deze af
deeling te verzoeken hem te gelegener tijd
met het resultaat van haar bevindingen in
kennis te stellen. Intusschen wijst hij er
op, dat met medeweten van den Ned. jour
nalistenkring aan versc'nl lende unlvers.t.i-
ten in den iaatsten tijd :eeds de eerste stap
pen zijn gedaan om verband te leggen tus-
schen de journalistiek en het hoogere on
derwijs. Daargelaten, of de tiestand, zooals
deze nu is, te eenenmale onvoldoende mag
worden genoemd, schijnt het geraden thans
een afwachtende houding aan te nemen.
De minister meent voorshands, dat het
treffen van maatregelen tot kunstmatige be
perking van het aantal studenten geen aan
beveling zou verdienen.
Overweging van de vraag, of het niet
wenschelijk is het Academisch Statuut te
wijzigen in dien zin, dat na het doctoraal
examen nog een examen zou kunnen wor
den afgelegd in esnige speciale vakken,
heeft den minister aanvankelijk tot de ge
volgtrekking geleid, dat zoodarige wijziging
niet dient te worden bevorderd.
Maatregelen tegen buiten-po:ighsden bij
het groenloopen zou de minister alleen noo-
dig achten, wanneer hem dienaangaande
klachten hadden bereikt, die ingrijpen van
overheidswege zouden motiveeren.
Aangezien juist in de laatste jaren geen
klachten meer zijn vernomen, schijnt er
thans geen grond te bestaan om speciale
maatregelen te overwegen.
Nieuwe subsidiën ten behoeve van scholen
voor voorbereidend hooger en middelbaar
onderwijs kunnen met het oog op den toe
stand van 's Lands middslen voorshands niet
in uitzicht worden gesteld.
De vraag of het wenschelijk is, onder dc
bezuinigingsmaatregelen mede op te nemen
een verhooging van het minimum-getal leer
lingen, vereischt voor de stichting van een
bijzondere lagere school, heeft de minister
aanvankelijk gemeend met de Staatscommis
sie ontkennend te mesten beantwoorden.
De pogingen die van verschillende kanten
worden aangewend om rteun te verlsenen
aan noodlijdende schilders en andere
kunstenaars, hebben 's ministers sym
pathie. Hoewel niet bedoeld als tege
moetkoming in de moeilijkheden van
dezen tijd sluit zich hierbij toch aan het
van Rijkswege geven van opdrachten aan
beeldende kunstenaars, waarvoor de minister
onlangs een commissie in het leven geroe
pen heeft, die hem van advies zal dienen b'j
het besteden der hiervoor beschikbare Rijks-
gelden.
De afdeeling Zwolle van den Nederl. R.K.
Bond van Handels-, Kantoor- en Winkelbe
dienden „St. Franciscus van Assisië" hield
dezer dagen een goed bezochte vergadering.
De Bondsvoorzitter, de heer A. van Ha-
mersveld, was aanwezig en gaf een zakelijke
uiteenzetting over de functionneering van
de afdeeling in de toekomst.
Aangelegenheden over de propaganda en
acties werden besrroken, waar b'j werd vast
gesteld, dat ook te Zwolle binnenkort een
nog grootere activiteit aan den dag zal wor
den gelegd.
Op de eerstvolgende vergadering welke op
31 Maart a.s. zal worden gehouden, zal een
definitief werkprogram ten opzichte hier
van worden vastgesteld, terwijl dan tevens
een nieuwe voorzitter zal worden gekozen.
Een punt van levendige gedachtenwisse-
ling maakte uit de 7 uur-sluiting, mede in
verband met een vroegere actie hiervoor ge
voerd.
Enkele vacatures in het bestuur werden
aangevuld.
Verschillende belangrijke ingekomen stuk
ken, welke wegens het vergevorderd uur niet
meer konden worden behandeld, zullen op
de eerstvolgende vergadering in bespreking
worden gebracht.
Besloten werd de leden door huisbezoek te
bewerken hieron aanwezig te zijn.
Aan het einde bracht de voorzitter war
men dank aan de aanwezigen voor hun za
kelijke en collegiale besprekingen.
De voorzitter van het Centraal Stem
bureau heeft benoemd tot lid der Prov.
Staten van Zuid-Holland als opvolger van
den heer J. W. van Houdt den heer H. van
Rpssum te Melissant.
In de vergadering van den Raad der ge
meente Arnhem van 19 October j.l. werd bij
het voorstel tot verhooging der subsidie aan
de A.O.V. besloten tot het instellen van cene
commissie welke ten doel had middelen aan
te geven, die het noodlijdend orkest weer tot
nieuwen bloei zouden kunnen brengen.
Deze commissie is onmiddellijk aan het
werk getogen en mocht als direct resultaat
boeken de aanwerving van een groot aantal
nieuwe leden en abonné's, benevens een bate
van f 1500.— die een extra concert afwierp.
Voorts heeft deze commissie een rapport aan
het bestuur der A.O.V. doen toekomen waar
in verschillende middelen worden aangege
ven. die h. i. zouden kui-nen leiden tot ver
betering van de financiën der A.O.V.
Het bestuur der A.O.V. heeft thans aan
het college van B. en W. eenige beschouwin
gen doen toekomen, waartoe hem het rap
port der commissie aanleiding heeft gege
ven.
Genoemd bestuur komt tot de conclusie
dat geen andere oplossing om de A.O.V. te
behouden mogelijk is, dan een drastische be
zuiniging, die slechts door een verlaging van
den voomaamsten uitgaafpost de salaris
sen te bereiken valt, maar dat dan ook
wanneer men daartoe overgaat en zich na
tuurlijk ook overigens blijft inspannen om
de financiën nog verder te saneeren, de tos-
stand der vereeniging geenszins hopeloos valt
te nosmen. Elke achteruitgang van de gel
delijke positie der vereeniging kan op dit
oogenblik haar bestaan bedreigen.
Bij het plan om de A.O.V. te maken tot
een Geldersch-Overijsselsche instelling tee
kent het bestuur aan, dat reeds op dit
oogenblik de vereeniging wegens het geven
van concerten steun ontvangt van verschil
lende gemeenten in beide provinciën (Nijme
gen, Rheden, Zutphen, Deventer), Het be
stuur vreest, dat het vooral in dezen tijd
niet gelukken zal provinciën of gemeenten
sterker voor de vereeniging te interesseeren,
afgezien nog hiervan, dat een bestuur waar
in afgevaardigden van een aantal gemeen
ten buiten Arnhem zitting hebben, zeker
minder vlot zal werken dan mogelijk is voor
een college dat zijn leden in Arnhem heeft.
Het denkbeeld, dat mr. Huges in een bij
het rapport gevoegde nota aan de hand
doet, de fusie namelijk van U.S.O. en A.O.V-,
heeft mede de volle aandacht van het be
stuur gehad. Het meent echter dat het na
de critiek, die daarop van vele zijden in de
pers is geoefend, niet diep op het denkbeeld
behoeft in te gaan. Het bestuur is het eens
met de critici, die daarin practisch het einde
van de A.O.V. zouden zien; met broodeloos
heid voor een aantal verdienstelijke leden
der A.O.V., achteruitgang van bijverdiensten
van hen, die, over zouden gaan. Financieel
voordeel ware er alleen in'gelegen, wanneer
verwacht zou mogen worden, dat er ver
schillende subsidieerende lichamen hun
steun ook voortaan niet aan het gecombi
neerde orkest zouden onthouden. Maar zal
men b.v. van de gemeente Arnhem mogen
verwachten, dat zij met 24.400.zou blij
ven steunen een orkest dat zijn zetel te
Utrecht zou hebben?
Mocht de liquidatie der vereeniging noo-
dig zijn, dan zou een fusie als deze zeker
nog de zachtste vorm daarvan zijn, maar
zooals boven werd betoogd, behoeft aan liqui
datie nog niet gedacht te worden.
Vijf en twintig jaar Statenlid
De heer J. Verstraeten, burgemeester van
Mill en St. Hubert, hoopt in Juli a.s. zijn
zilveren jubileum te vieren als lid van de
Provinciale Staten van Nocrd-Brabant.
De Statenkieskringorganisatie Grave zal
eken jubileumdag' een bijzondere bijeen
komst beieggen in Mill ter huldiging van
den jubilaris.
Dinsdag 15 Maart ais., des namiddags te
3 uur zal in tegenwoordigheid van Z. Exc.
den Minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen de groote electro-magneet
van het Natuurkundig Laboratorium te Lei
den officieel in gebruik worden gesteld.
Deze magneet is op één na de grootste
der wereld. Het totaal-gewicht bedraagt
14000 K.G., de hoogte is 2.43. Elk der pool-
schoenen weegt 900 K.G De magneet is
volgens berekening van wijlen prof. Kamer-
lingh Onnes en zijn medewerkers vervaar
digd bi) Siemens en Halske te Berlijn. De
schakeling van den magneet was toen nog
niet gereed en deze is vervaardigd volgens
aanwijzingen van prof. dr. W. J. de Haas
en zijn medewerkers, waarvan in het bijzon
der ir. Blom genoemd mag worden.
De magneet dien in hoofdzaak voor on
derzoekingen bij lage temperaturen.
Bij de officieele ingebruikneming zal prof.
de Haas een overzicht geven van de ge
schiedenis van de tot standkoming en van
de werking van den magneet, terwijl verdei
de president-curator der Leidrche Universi-
siteit, mr. A. van de Sande Bakhuijzen en
wellicht ook minister Terpstra het woord
zullen voeren.
Naar we vernemen, wordt de nieuwe R. K.
Lagere Landbouwschool te Spanbroek inge
wijd op Dinsdag 29 Maart, dus den derden
Paaschdag.
Te Hilversum is de 60.000ste ingezetene
aangegeven. Het is een meisje. De 50 000ste
inwoner is op 7 Mei 1928 aangegeven, zoo
dat de bevolking in nog geen 4 jaren met
10.000 zielen is vermeerderd.
In de wexk van 28 Februari tot 5 Maart
zijn 144 gevallen van roodvonk en 121 van
diphterie geconstateerd.
In dezelfde week zijn 114 sterfgevallen aan
ziekten van het ademhalingsstelsel (uitge
zonderd t.b.c.) voorgekomen, n.l. bronchitis
16, pneumonie 84 en andere ziekten 14;
voorts influenza 18.
Te Hooge Zwaluwe vierde het echtpaar
P. van den Hoven-Va.» Iersel den dag,
waarop beiden vóór 25 jaren in dienst tra
den der Nederl. Spoorwegen, hij als arbei
der, zij als wachteres. Talrijk waren de blij
ken van belangstelling, o.m. van de zijde
der directie van de N. S., het gansche sta-
tiorr,personeel en de dorpsgenooten De
meeste gelukwenschen waren vergezeld van
stoffelijke blijken van waardeering.
Ir. Weve, oud-directeur van gemeente
werken te Nijmegen en president der St.
Vincentiusvereeniging, clie op charitatief ge.
b'.ed en op 't gebied van Nijmegens historie
en uitbreiding zeer veel voor zijn stad ge
daan heeft, hoopt Vrijdag a.s. zijn 80sten
verjaardag te vieren. Ir. Weve is. de vader
van professoren Weve te Tilburg en Utrecht.
Het comité inzake bestudeering en be
strijding van de iepenziekte verzoekt ons
opname van het volgende:
In den nazomer van 1931 hebben wij er cp
gewezen, dat het in verband met de be
strijding van de iepenziekte noodzakelijk is,
de doode en stervende iepen tijdig op te
ruimen en de schors er van onschadelijk te
maken door deze onmiddellijk na de veiling
te verbranden, of al dan niet met uen stam,
gedurende ten. minste drie maanden onder
water gedompeld te houden.
Deze maatregelen zijn noodzakelijk om
de iepenspintkevers. die de ziekte overbren
gen, zooveel mogelijk de gelegenheid te be
nemen, zich te vermenigvuldigen. Boven
dien worden dan veel kevers en hunne lar
ven verdelgd.
Bedoelde kevers planten zich ml. uitslui
tend voort in de schors van stervende en
doode iepen en verspreiden uit deze boomen
de iepenziekte.
Aangezien er tot dusver geen afdoend
middel is gevonden om de ziekte recht
streeks te bestrijden, moet de strijd dus te
gen de iepenspintkevers worden gevoerd, die
zich de laatste jaren ten gevolge van het
groote aantal stervende en doode iepen
sterk hebben kunnen vermeerderen.
Het is derhalve van het grootste belang,
dat er geen iepen zijn, waarin de spintke
vers kunnen voorttelen, m.a.w. het is nood
zakelijk, dat stervende en doode iepen zoo
spoedig mogelijk worden opgeruimd, liggen
de iepenstammen worden ontschorst en de
schors van al deze boomen onschadelijk
word: gemaakt.
Nadrukkelijk zij er op gewezen, dat alle
gevelde iepen, hetzij deze vóór de veiling
ziek of gezond waren, broedplaatsen voor
cpintkevers vormen, zoodat het noodzakelijk
is, al deze boomen te ontschorsen of onder
water te bewaren.
Inzonderheid zij hier gewezen op het
groote gevaar, dat uitgaat van opslagplaat
sen van niet ontschorst iepenhout. Deze
opslagplaatsen vormen veelal een haard van
iepenspintkevers met alle nadeelige gevol
gen daaraan verbonden.
Ook het verwerken van iepenstammen tot
z.g. kachelblokken is niet voldoende om de
spintkevers de broedgelegenheid te bene
men, daar de schors, die zich veelal nog
aan deze blokken bevindt, hiertoe meestal
nog voldoende gelegenheid overlaat. Het
verdient zelfs aanbeveling, de dikkere tak
ken te ontschorsen, daar ook hierin nog
vaak spintkevers voorkomen.
Voor een zoo volledig mogelijke bestrij
ding der iepenziekte is het dan ook een
vereischte, dat niemand nalate zijn doode
en stervende boomen op te ruimen en de
sfchors er van onschadelijk te maken.
Daar de eerste spintkevers reeds vroeg
de schors van de aangetaste boomen ver
laten en daarna de ziekte verspreiden, is
het dan ook een vereischte, dat niemand
nalate zijn doode en stervende boomen op
te ruimen en de schors er van onschadelijk
te maken.
Daar de eerste spintkevers reeds vroeg de
schors van de aangetaste boomen verlaten
en daarna de ziekte verspreiden, is het
noodzakelijk, dat alle stervende en doode
boomen zoo spoedig mogelijk, liefst vóór 20
Maart a.s. worden opgeruimd.
Laat dus ieder eigenaar van iepen na-<
gaan, of er onder zijn boomen thans n»g
zijn, waarvan de schors spintkeverlarven
herbergt. Dit is te zien aan kleine ronde
gaatjes die in de schors aanwezig zijn. Het
betreft hier een nationaal belang, zoodat
met recht mag worden gehcopt, dat een
ernstig beroep op den gemeenschapszin van
alle eigenaren van iepen, om door het ne
men van de hierboven omschreven maat
regelen mede te werken aan de bestrijding
der iepenziekte, niet vergeefsch zal zijn.
In de Woensdag voortgezette vergadering
van den gemeenteraad van 's.Hertogen-
bosch werd lang geredeneerd over wat er
met de oude veemarkt moet gebeuren, 't Is
een fraai bebouwd plein, maar thans zon
der vaste bestemming. B. en W. stelden
voor de meeste boomen te rooien, het plein
gedeeltelijk in te richten voor parkeerter
rein, omdat het nabij het Groot.Zieken-
Gasthuxs gelegen is. Tevens zouden er
eenige banken gezet worden, ten behoeve
van het wandelend publiek, incluis dus de
jeugd, die op een druk verkeerspunt toch
feitelijk maar beter weg kan blijven. Ze
zou aan tevens „herdoopt" worden in „Van
Tuldenple'n", want het ligt in de bedoeling
daar. zoodra het fonds voor dat doel zal
zijn volgestort, een standbeeld te deen ver
rijzen van den vermaarden Bosschen mees.
ter in de schilde) kunst Theodoor v. Tulden.
Om ai deze bezwaren, weike de meerder,
held tegen het wat gecompliceerde voorstel
had, werd het verworpen met 14 tegen 11
Stemmen.
De ontruimingstermijn van 109 krotwo
ningen die al jaren geleden onbewoonbaar
werden verklaard, moest al weer gerekt
worden, omdat de woningvoorziening nog
lang niet voldoende kon vorderen.
Een crediet van ƒ11.000 werd toegestaan
voor verharding en beplanting van het
plantsoen m verband met het gereed ma.
ken van bouwgrond in de nabijheid.
Bij het vaststellen van het verkavellngs-
plan van het terrein der voormalige gas
fabriek en tot net verleenen van een ere.
diet voor rioleering werd, mede voor aanleg
van wegen en voor beplant.ng, een bedrag
van ƒ66.000 gevoteerd.
Nu de gemeente mijngas betrekt en de
gasfabriek geen dienst meer doet, worden
de uitgestrekte terreinen voor villabouw
gereed gemaakt en de grond, naar gelang
do ligging, te koop aangeboden tegen 15,
12 en 10 per vierkanten Meter.
Kleine jongen: „Mag ik cok even
schommelen as uwes met oome klaar
bent?"
