f f 750.- f 250.- f125.- f50.- 140.- goud IwW*' Taaschvee V oornaamste Nieuws MAANDAG 21 MAART 1932 AMERIKAANSCHE OCEAANVLIEGER Zijn papieren door IJmuider trawler opgevischt INTERVENTIE DER MOGENDHEDEN In Memel-kwestie DEFENSIEMINISTER ALS DEFAITIST Merkwaardig debat in Denemarken THEATERSLUITING IN FRANKRIJK? Vermakelijkheidsbelasting te hoog BEMIDDELINGS ONDERHANDELING De vier punten van overeenstemming X BUREAUX NASSAULAAN 49 ADVERTENTIEN 35 ct. p. regel D'T NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN VIER EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18032 AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL Ie 'o &OUD* VOOQRAOEN „GOETHE UBER ALLES" GEEN STEUN, DOCH SYMPATHIE DUITSCH-NATION ALEN STEMMEN NIET MEE ERNSTIG GEVANGENIS- OPROER IN ROEMENIË DE „GRAF ZEPPELIN' GESTART ES BAROMETER J. J. WEBER Sc ZOON HET STAATSVISSCHERS- HAVENBEDRIJF ZES DOODEN BIJ ONTPLOFFING IN ANDORRA LIJK UIT DE DUIKBOOT M 2 GEBORGEN WAALBRUG TE ZALTBOMMEL Telefoon No. 13866 (drie lijnen) Postrekening No. 5970. ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen: per week 25 et.; per «wartaal 3.25; per post, per kwartaal 3.58 bij vooruitbetaling. VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN TIES. 1—4 regels 60 ct. p. plaatsing; elke regel meer 15 ct.. bü vooruitbet. Bö contract belangrijke korting. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN tusschen den tekst 60 ct. per regeL A'le abnnné's 00 dit blad zijn ingevolge de veizekerinasvoorwaardenf QOflO ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen C dUUUi" Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken dooi verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen bij een ongeval met doodelijkeu afloop bij verlies van een hand een voet of een oog bij verlies van een duim of wiisvingei bij een breuk van been of arm verlies van *n anderen vinger Vroeger: teen het goud nog rolde over de toon- aRken van de doodgewone winkels. 'Oen een kellner het niet vreemd vond oen muntstuk van tien gulden in 'ia broekzak zat; toen de vrouwen en e meisjes nog vaak een louis a'or als roclie op hun kleeren hadden steken; een er nog velen waren, die 's avonds gesloten blinden en een walmende etkaars de gele schijven door hun vin ders lieten rollen en ze in stapeltjes van "intig voor zich deponeerden of in een °kcie kous verborgen, vroeger: toen was men niet bang voor het Soud men bewaarde het met genoe- gen. of men gaf het uit met genoegen, want men vond er niets vreemds aan. ^at alles is veranderd. Er is meer gcud dan vroeger in de gereld. Maar men ziet het niet. Men est van banken, die het bezitten en banken, die het niet bezitten, waar k is weggevloeid uit den gezichtskring. ^et ligt opgestapeld in New-York en ui arijs, in Londen en Berlijn, Brussel, fVksterdam en Moskou. Ingekerkerd ligt et achter stalen muren, diep onder r®11 grond, in gepantserde kazematten, stille catacomben, bewaakt door staal ea ijzer, spiegels en kruit en ai hun ®°mbinaties, die het menschelijk vernuft teeft kunnen uitdenken. Sindsdien is over het goud een waas VaQ geheimzinnigheid gevallén. Iets angstigs ligt er omheen, iets van „ick weet niet wat", iets dat huivering Verwekt en lach tegelijk. Huivering: als men bedankt, waar het naar toe gaan met de verdeeling van het goud. °P het einde van het vorig jaar be- ^hikten Amerika, rrankrijk, België. Nederland en Zwitserland tezamen over pet. van den wereld-goudvoorraad. Efankrijk alleen over bijna 20 pCt., ter- het vóór den oorlog ongeveer 10 t'Ct. bezat. Een overzicht over de laatste jaren S^ft het onderstaande statistiekje, ont- leend aan een Duitsch blad, waarin de goudvoorraad der verschillende banken borden aangegeven in millioenen Rijks- Op het einde van 1931 1930 1929 1928 ^Wtschland ^geland 'fankrijk 1.055 2.282 2.349 2.795 2.478 3.030 2.983 3.148 11.326 8.812 6.855 5.260 ®Uropa S. van 26.614 22.673 20.333 18.823 f. Amerika Verige wereld 18.715 19.283 17.984 17.386 6.515 8.404 10.081 11.193 Totaal 51.844 50.360 48.398 47.401 Voor wie deze cijfers even aandachtig ~ekijkt zal het duidelijk zijn, welke de ,ehdenz is geweest in het afgeloopen laar. Nog duidelijk toont zich deze ais ®eU toevloeien van goud naar Frankrijk (ed Amerika) op het graphiekje hier- °Uder, waarin wij de waarden van 1930 etl 1931 in guldens omwerkten en ver bleken met den toestand van vóór den °°«og einde 1913, zooals die door het "jks-statistisch Bureau in Berlijn 0rdt voorgesteld. c u m 1 a t i e, opeenstapeling, is dus tendenz en circulatie is daar- e in strijd. Het goud is onttrokken aab den omloop omdat het bestemd is °°t de opeenhooping van kapitalen, die 5r°°ter zijn, dan Croesus, Fugger of °tschild ooit hebben gekend, tot hui- eritigwekkende kapitalen. Hit is toch werkelijk niet de bedoe- DLR W6REIO 6IHOE iqft 1 I eiNoe. icp>o WB ciihoc. iNMiuuAftoen öuuo&ns I.AHO, FftAJNK V.S.v GLV< ling, de oorspronkelijke bedoeling van het goud; het goud is door den mensch bestemd om als ruilmiddel te dienen; Is het eigenlijk redelijk, dat de mensch mijnen graaft in Zuid-Afrika en elders om het goud uit den grond te halen, waar het veilig lag, door niemand ge zien om het te verschepen naar de oude of nieuwe wereld, waar het op nieuw naar beneden gebracht wordt, door liftschachten van beton, en waar het zeven verdiepingen laag rust op glimmend metalen regalen, in houten kistjes verpakt, bewaakt door de wijs heid van ingenieurs en nog altijd onge zien, onberoerd door menschenhanden'? Nog ééns: is dat redelijk? Zeker, het goud wordt vervangen door papier, dat „te allen tijde door den toon der kan worden ingeruild" tegen het metaal, dat zijn waarde bepaalt. Maar laat men het eens probeeren bij de eerste de beste bank in Nederland, waar heusch geen gebrek is aan goud, en waar men zijn papier nog kan vertrou wen! Laat men het eens probeeren: zelfs in Nederland! Of nog anders: laat er eens een aard beving komen of een andere booze natuurkracht die, zonder de directeuren te waarschuwen, de kelders doet ver dwijnen in de diepte, de kelders van New-York of Parijs, de kelders van Fe deral Reserves of Banque de France. Wat dan? 't Is natuurlijk eigenlijk de opperste dwaasheid, dat het goud 't welk tot dekking van papier dienen moet. wordt opgehoopt in diepe kelders en daar praktisch onbereikbaar ligt voor de bezitters van het papier, dat door dit verborgen goud gedekt wordt.' 't Is echter een van de vele dwaas heden, welke in dezen door de krisis verdwaasden tijd wel aanvaard en ge duld moeten worden; wanneer het goud zou afvloeien, doordat de particu liere bezitters het in hun angst voor waarde-vermindering of waarde-vemie- tiging van het papier gingen oppot ten diep onder den grond of gingen stoppen in oude kousen onder een ge- neimzinnige bedstee, dan zou het on heil nog veel grooter worden, juist door dat men dan omtrent de dekking vol komen in het onzekere zou tasten. Het wachten is op normalere tijden. Het in circulatie brengen van goud kan den ekonomischen toestand niet verbeteren integendeel, kan de ver warring slechts vérgrooten. Breekt de normalere tijd aan, dan komt het goud vanzelf weer in omloop; en 't is daarom, dat wij de gouden tientjes zoo spoedig mogelijk weer in omloop hopen te zien: als bewijs, dat de ergste nood geleden is. In Juli van het vorige jaar is de Ameri- kaansche vlieger Parker D. Cramer, bij een poging om over Groenland en IJsland naar Denemarken te vliegen met zi)n mecanicien om het leven gekomen. Geruimen tijd ver keerde men in het onzekere omtrent zijn lot. De eerste dagen na zijn verdwijning hoopte men nog, dat het toestel op zee zou ronddrijven of op een der eilanden langs de Noorsche kust terecht zou zijn gekomen. Allengs gaf men deze hoop op, en aanvaard de men de zekerheid, dat de beide mannen om het leven waren gekomen, hoewel van het toestel nooit eenig spoor werd gevon den. Thans is deze zekerheid nogmaals op droeve wijze bevestigd. Bij het visschen in het Noordelijke gedeelte van den Atlanti- schen Oceaan, op 29 Februari j.l., heeft de Nederlandsche trawler „Eendracht" IJm. 130, onder schipper W. Gravenmaker uit IJmuiden, op 59 gr. 38 see. N.B.. 3 gr. 42 sec. O.L. een pakket opgevischt, dat de papieren van den verongelukten Amerikaanschen pi loot Parker D. Cramer bleek te bevatten. Terstond na zijn thuiskomst heeft schip per Gravenmaker het pakket Vrijdag den Amerikaanschen consul-generaal te Am sterdam, den heer Charles L. Hoover, ter hand doen stellen. Alvorens de heer Hoover de papieren verzond naar het Amerikaan- sche Staatsdepartement te Washington, opdat zij van daar zullen worden doorge stuurd naar de moeder van den om het le ven gekomen vlieger, mochten wij een blik werpen in het op vele plaatsen door het zeewater aangetast pakket, dat nog tal van herinneringen bevat aan de koene poging van de beide mannen om over het Poolge bied van Groenland van de Nieuwe naar de Oude wereld te vliegen. Wellicht het kostbaarste van den inhoud althans voor Cramer zelf, die het papier bij zijn belangrijkste documenten opborg zijn de stukken van den gedeeltelijk on leefbaar rewovden laatsten brief, dien Cra mer, toen hij startklaar op het gunstige oogenbllk cm van Groenland te vertrekken wachtte, van zijn moeder ontving, en die begint met de woorden: „Dear Parker, I hope this will reach you in time before you startVerder bevat het pakket eenige stukken van een sextant met een gradenboog, verschillende navigatie-kaarten van Groenland, IJsland, het Noordelijk ge- Een Berlijnsche porceleinfabrikant heeft het druk inet het vervaardigen van Goethe- plastieken. Vooral de plastiek van het in Weimar staande Goethe standbeeld schijnt zeer in zwang te zijn deelte van den Atlantlschen Oceaan en van het Noordpoolgebied. Het logboek is ge deeltelijk onleesbaar en trouwens slechts ingevuld tot den achtsten Juli. Behalve navigatie-tabellen zijn tal van adresstrook jes gevonden, die vermoedelijk van ontvan gen telegrammen afkomstig zijn en mis schien door het zeewater zijn losgeweekt. Ook een lijst van den geheelen inventaris der aan boord zijnde instrumenten en goederen is nog gedeeltelijk leesbaar gebleven, terwijl 't Amerikaansche vliegbrevet, dat op 1 April 1930 aan Cramer werd uitgereikt, nog zoo goed - als ongeschonden is. Tezamen vormt het pakket echter een armzalig overblijfsel van wat eens de grootsche en gedurfde plan nen van twee koene mannen waren. De Amerikaansche consul-generaal, de heer Hoover, ontving het pakket Vrijdag en heeft het reeds Zaterdag doorgezonden naar het Staatsdepartement te Washington, met een betuiging van zijn dankbaarheid jegens schipper Gravenmaker, die voor de gevonden papieren heeft zorg gedragen en ze, na thuiskomst, terstond op zoo correcte wijze heeft gedeponeerd bij de instantie, waar zij behoorden. KOWNO, 19 Maart. (Reuter). Het Li- tausch telegraafagentschap meldt, dat de vertegenwoordigers van Groot-Brittannië, Frankrijk en Italië Zaterdagmiddag aan den Litauschen minister van buitenland- sche zaken nota's van hun regeeringen heb ben overhandigd over de instelling van het directorium-Simaitis. De Litausche minister heeft bij het ont vangen der nota's het Litausch stand punt duidelijk gemaakt. Hij zette uiteen, dat het directorium-Simaitis na langdurige onderhandelingen samengesteld was en dat men in Genève overeengekomen was, het geval Böttcher niet in verband te brengen met de instelling van het directorium. Hi) voegde er aan toe, dat naar zijn inzicht een opheffing van den landdag onder de be staande omstandigheden niet in strijd zou zijn met de Raadsbesluiten of het Memel- landsch statuut. Zooals wij reeds gemeld hebben, heeft de Deensche Tweede Kamer een ontwerp tot reorganisatie va'1 de Weermacht aangeno men, dat weliswaar een belangrijke inkrim ping behelst, doch dat minder ver gaat dan het oorspronkelijk door de regeering zelf in gediende „ontwapenmgsontwerp." Bij de beantwoording van het debat be leefde de Kamer dan ook de ietwat vreemd soortige vertooning, dat de minister van landsverdediging tegenover zijn aanvallers den defaitist uithing. Als volbloed ontwapenaar betoogde hii o.m. dat de Deensche vloot niet in staat was tot het leveren van een gevecht Een deskun dige had hem verklaard da de Deensche vloot zelfs tegenover een ongeveer even sterken tegenstander 'n smadelijke nederlaag zou moeten lijden. De Deenscne vloot zou zelfs niet de hoop kunnen koesteren van ontvluchting, aangezien haar meeste schepen slechts de helft van de snelheid der andere vloten kunnen ontwikkelen. De eenige hoop die men van Deensche zijde kon koesteren, dat dat in zoo'n geval Je dichte mist de Deensche vloot aan 't gezicht van haar te genstanders zou onttrekken. Daarom kon men dan ook zeggen, dat kunstmatige nevel t voornaamste verdedigingsmiddel van de Deensche vloot is. Drze verklaring van den Minister veroor zaakte groote hilariteit bij de afgevaardig den. Hij besloot zijn rede met de woorden: „Wanneer men zegt dat de nieuwe voorstel len een technische verbetering beteekenen, wil ik herinneren aan den man, wiens broek gelapt moest worden en wiens mouwen in flarden erbij hingen en die zijn versleten costuum naar den kleermaker bracht. Toen de kleermaker de versleten broek lapte met een stuk van de mouwen, kon men moei lijk zeggen, dat de toestand van het costuum hierdoor verbeterde, terwijl er zeker geen nieuw costuum het resultaat van was." PARIJS, 19 Maart. (V.D.) De theater crisis in Frankrijk, die vooral aan het licht is getreden door het aftreden van den intendant van de Groote Opera te Parijs, verscherpt zich steeds meer. De crisis wordt niet alleen gevoeld door de door den Staat ge subsidieerde theaters doch door alle toneel gezelschappen, varieté's en bioscopen, die onder de hooge belastingen en onkosten te lijden hebben. De Vereeniging van Fransche Theaterdirecteuren heeft zich dezer dagen bezig gehouden met het denkbeeld om als teeken van protest alle theaters te sluiten. De voorzitter der Vereeniging verklaarde gisteren, dat een dergelijke maatregel ern stig overwogen wordt. Men zou er echter van tevoren niet te veei publiciteit aan geven, doch de regeering en het publiek voor een voldongen feit stéllen. Het technisch personeel der verschillende theaters verklaarde, zich met alle middelen tegen een verlaging der salarissen te zullen verzetten, aangezien de crisis niet was ont staan en niet kon worden opgeheven door den stand der salarissen. Japan's houding tegenover Mandsjoe-staat TOKIO, 19 Maart (Reuter) In ant woord op de Chineesche nota van 1 Maart j.l., is aan het Chineesche gezantschap te Tokio een mededeeling overhandigd, waar in ontkend wordt, dat Japan op welke ma nier dan ook in verbinding staat met Nieuw-Mandsjoerije, of dat Japan verant woordelijk is voor de stichting van dien staat. Japan wijst in deze mededeeling, op de oorzaken, die de onafhankelijkheidsverkla ring van den Mandsjoe-staat hebben ten gévoïge gehad. Het geeft toe gunstig te staan tegenover de nieuwe regeering, om dat deze doet hopen, dat de Japansche rechten en belangen geëerbiedigd zullen worden en dat de vrede en orde in Mandsjoerije gehandhaafd zullen worden, doch Japan doet opmerken, dat deze gun stige gezindheid goen daadwerkeljjken Vaderlandsche Verbonden voor Hitier BERLIJN, 19 Maart. De Duitsch-Natio- nale Volkspartij publiceert een verklaring, waarin zij constateert, dat het voorstel in zake het houden van rijksdagverkiezingen in ruil voor een reeds thans gekozen ver klaren van Hindepburg als rijkspresident, is afgewezën. Onze bezwaren tegen de verkiezing van Hindenburg blijven bestaan. Zoolang geen beslissende koersverandering in het rijk en in Pruisen tot stand is gekomen, zijn wij tegen hem. Zijn verkiezing is echter door de getallen van de eerste verkiezing reeds beslist. Een opnieuw inzetten van onze krachten voor de tweede verkiezing zou nut teloos zijn en alleen voor de tegenstanders een gewenschte verzwakking vormen van onze stootkracht. Een actief deelnemen van de Duitsch-Na- tionale Volkspartij aan de tweede rijkspre sidentsverkiezing komt derhalve niet in aanmerking. Alle problemen staan thans achter bij dit eene: Pruisen. Het gaat er thans om Prui sen te veroveren. Hier ligt thans de hef boom voor het ten val brengen van het systeem. De Pruisische staat moet weer dra ger worden van de rijksgedachte, kernstuk van een nationaal Duitschland, wachter van het met den dood bedreigde Oosten. Hier roept het groote doel. Op dit doel richt zich onze levendige wil tot overwinnen. De Vereenigde Vaderlandsche Verbonden van Duitschland hebben besloten, bij de herstemming den candidatuur-Hitler te stunen. In de motiveering wordt er op gewezen, dat deze houding geen verbintenis aan een of andere partij beteekent. De komende verkiezingen in Pruisen eischen een samen gaan van alle anti-Marxistische krachten. De Vasten is al haast voorbij En 't zal nu Paschen worden. Dus komt ook nu het zwaargewicht Van Paaschvee aan de orde! De beesten worden prijsbekroond, Al naar ze goed gemest zijn En naar hun stukken voor den disch Het malschte en het best zijn. En als we nu de foto's zien In deze schrale tijden, Dan zien we, dat de beesten niet Veel van malaise lijden! De biefstuk ligt er dikjes op, De ossenhaas is prachtig. En trek je van de beenen soep. Dan is ze vet en krachtig. Maaraltijd is er ook een maar En die geeft weinig hope: Hun welgedaanheid moeten ze Thans met den dood bekoopen! MARTIN BERDEN. (Nadruk verboden). BOEKAREST, 19 Maart (Reuter). In de gevangenis van Tighina, waarin een groot aantal communistische agenten uit Bessara- bië wordt gevangen gehouden, trachtten gisteren, den herdenkingsdag der Parijsche Commune, de politieke gedetineerden een de monstratie te ensceneeren. De gevangenisautoriteiten waren dit te weten gekomen en wilden de raddraaiers naar een andere gevangenis brengen. Toen zij dit hoorden verzetten zij zich. De bewakers wa. ren genoodzaakt te schieten. Toch gelukte het eenige gevangenen de celdeuren open te breken en eenige medegevangenen te bevrij den. Met steenen en allerlei andere voor. werpen gewapend, vielen zij het gevange. nispersoneel aan, dat met moeite den op stand meester werd. Twee bewakers werden zwaar gewond. Reis naar Zuid-Amcrika FRIEDRICHSHAFEN, 21 Maart. (V. D.) Nadat het luchtschip „Graf zeppelin" in den afgeloopen nacht om 0.25 uur uit de hal was gesleept, is het om 0.33 uur onder lei ding van dr. Eckener opgestegen voor zijn eerste reis naar Zuid-Amerika van dit jaar. Vele toeschouwers waren ondanks het mid dernachtelijke uur bij den start aanwezig, klankfilm-operateurs trachtten nog zoo veel mogelijk interessante beelden en klanken vast te leggen. Een verstekeling In den nacht van Zaterdag op Zondag was de 22-jarige kunstnijveraar Anann uit Augs burg in de luchtscheeoshal gesloopen, met de bedoeling met den „Graf Zeppelin" naar Zuid-Amerika te reizen. Hij werd echter nog bijtijds ontdekt en aan de politie overgele verd. SHANGHAI, 20 Maart (V, D.) De bij de Japansch-Chineesche bemiddelings- onderhandélingen op het Britsche consu laat te Shanghai getroffen overeenkomst, zijn ter goedkeuring verzonden naar de JapanJapansche en Chineesche regeering. Hoewel de tekst van de overeenkomst nog niet gepubliceerd is, is reeds bekend, dat de regeling loopt over de volgende vier pun ten: 1. De vijandelijkheden worden defini tief gestaakt. De Japansche troepen worden binnen de internationale concessie en de daaraan grenzende straten teruggtrokken. 3. De Chineezen blijven binnen hun huidige stellingen en verplichten zich, geen uitvallen te doen of tot nieuwe aanvallen over te gaan. 4. Het beheer van de neutrale zone wordt door de Chineesche autoriteiten overgenomen. Omtrent het tijdstiop, waarop de Japan sche troepen teruggetrokken zullen worden, is nog geen overeenstemming bereikt. Ook de vaststelling van den omvang der vol machten der neutrale controlecommissie is nog niet geregeld, aangezien van Chinee sche zijde wordt geëischt, dat deze vol machten zich zullen beperken tot de be voegdheid van contróle op den terugtocht der Japansche troepen, doch niet op het overnemen van net bewind door de Chi neesche autoriteiten in de neutrale zone. De onderhandelingen over deze punten zul len in dn loop van de komende week wor den voortgezet. De Mandsjoerijsche commissie van den Volkenbond heeft tot nog toe geen dee! gehad aan de onderhandelingen, doch heeft zich voor verdere besprekingen ter be schikking gesteld. De partijen zijn het er over eens, dat de voorgenomen internatio nale Ronde Tafel-Conferentie moet wor den gehouden, zoodra de overige voorwaar den vervuld zijn. „Le Journal" erkent, dat de „kanonloopen" van Krimpen a. d. IJssel niet voor Duitsch land bestemd zijn. Interventie der mogendheden in de Memel kwestie. Japan verklaart den Mandsjoe-staat niet te eteunen, doch er sympathiek tegenover te staan. Voorschriften van Kard. van Roey inzake deelneming aan de politiek. Doodelijk ongeval op het Centraal-Station te Amsterdam; machinist van zijn machine gevallen. Barometerstand 9 uur v.m.: 7.73 vooruit OPTICIENS FABRIKANTEN Groote Houtstraat 166 Haarlem LICHT OP. De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om 6.16. Benoeming assistent directeur De heer Van Dijk, handelseconoom te Delft, is benoemd tot assistent van het Staatsvissöhershavenbedrijf te IJmuiden. MADRID, 19 Maart. (V. D.) In Andorra heeft zich heden bij het aanleggen van een tunnel voor electrische centrales een ern stige ontploffing voorgedaan. Daarbij wer den 6 arbeiders gedood en 20 zwaar gewond. LONDEN, 8 Mrt (Reuter). Duikers hebben heden uic het wrak van de gezonken duik boot M 2 een lijk geborgen; ofschoon het onherkenbaar was kon toch worden vastge steld, dat men hier met de stoffelijke resten van een der matrozen van de duikboot te doen had. Nu de nieuwe Waalbrug te Zaltbomme] In wording is, moeten de moeren en bouten stevig worden vastgezet. De „Schroeven draaiers" hebben een verantwoordelijke taak.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1932 | | pagina 1