DE ZIEL VAN IERLAND
Honger in het
Korenland
Valsche van Goghs
Hitler's vergissing
Bij een kop koffie
aT
Bestorming van
New-F oundlands Parlement
Niet te temmen
Het nieuws van heden
Sterke fantasie?
De orde weer
hersteld
Australisch wonderpaard
gestorven
Landverhuizersvlucht
uit Canada
CHILI EN ARGENTINIË
LLOYD GEORGE
KARDINAAL PREDIKT
SAMENWERKING
Tusschen Duitschland
en
Polen
Minister-President
gevlucht
DONDERDAG 7 APRIL 1932
VIJF EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18044
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TELEF. 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem er
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal 3.25; per post, per
kwartaal 3.58 bij vooruitbetaling.
ADVERTENTIEPRIJZEN:
De Corsicaan kent de bloedwraak
van familie tot familie.de
Ier van volk tot volk
Het jongste verleden
«tin
IERLANDS SUZEREIN
Cosgrave
Koning Georgedrager der
Britsche Kroon
Winnaar van 300.000 dollar aan
prijzen
Wacker vertelt hoe hij
na een dansavond
ze in bezit kreeg
„Ik heb veel bijval geoogst,
maar nooit zag ik uitingen
van vreugde als thans"
NU EEN GESLAGEN MAN!
Spoorwegdirectie dreigt het trein
verkeer tusschen de beide staten
stop te zetten
WEGENS TARIEVENOORLOG
Verlaat practisch de
politiek
De geslagen man
GEVECHT AAN HET
TANGANJIKAMEER
Massa-arrestaties te Chemnitz.
DYNAMIET EN MUNITIE
12 fabrieken sluiten zich aaneen
Dagblad uitgegeven door de N.V. Drukkerfs
De Spaarnestad, Haarlem - Telefoon 13866
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Per losse regel: 30 ets. Ingez. Med. 50 ets. per regel
Idem op pag. één: 65 cents oer regel.
Bij contract sterk verlaagde prijzen.
Voor de kleine annonce» .OMROEPERS" zie de rubriek.
TELEFOONNUMMER: 13866
(Van onzen naar Ierland gezonden
medewerker).
De eerste indruk, dien men krijgt, al is men
Pas een paar uren in de levendige hoofdstad
van Ierland, is er een van verbazing, dat dit
khd zich opmaakt op dit moment, om een poli
tiek te gaan voeren, die naar het oordeel van
a'le Weldenkende menschen slechts kan leiden
ti>t nieuwe verwarringen en onlusten. Wij heb-
hier te doen met een natie, die een halve
geleden nog minder vrijheid genoot dan
ïen kolonie. Zij heeft eerst veroverd het be
roemde „Home Rule". Dit woord is nu nog
f^chs in saat, om sarcasme te wekken. Nauwe-
yks tien jaar geleden had deze natie reeds
Zich verheven tot een vrijen staat, d. w. z. dat
tij een onafhankelijk staatswezen vormt, onder
eenige reserve, dat haar afgevaardigden
J°uw moeten beloven aan Koning George van
beland. Van den anderen kant is het waar,
^at zes graafschappen van een der provincies
es lands onder een bijzonder regime zijn ge
steld en dat de Britsché vloot eenige steunpun-
en heeft in Iersche kusthavens. Op den eer
den blik zou het toch zoo schijnen, dat deze
°haangenaamheden gemakkelijk te verdragen
voor een volk, dat door zoovele eeuwen
een is mishandeld en uitgebuit. En wat voor
Compensaties zijn er nu. Ierland leeft van
tijn landbouw en leeft bijna zonder arbeid. In
tie meeste graafschappen van het land ziet de
k°s reenvoudig toe, hoe zijn vee het prachtige
&ras afknabbelt en afscheert, dat de regen van
tien goeden God laat opschieten in alle hoeken
Van dit vruchtbaar land. Hij wordt rijk zonder
te werken. Zijn nabuur Engeland koopt van hem
leder jaar voor 18 millioen pond van dat vee.
"at hij nauwelijks heeft te verzorgen, omdat
0e gelijkmatigheid van het klimaat het niet
stelt aan de gevaren van groote tempera-
hloot
tuurveranderingen. Er zijn' om zoo te zeggen
^een crisissen in Ierland. Er is zelfs een duide-
lj klaar bewijs van Ierlands voorspoed. Men
8chat namelijk, dat er ongeveer 150 millioen
aan iersche spaarpenningen in Engeland
vastgeiegcl. De Iersche landbouwer doet niet
minste moeite om koren te verbouwen, of-
°°n het groene eiand uit eigen bron maar
T tirie en twintig dagen brood heeft en of-
°°n in geval van een crisis, die het van de
ei'ge wereld zou afscheiden, de Ieren ver-
Wicht
zouden zijn, zich alleen met vleesch te
°oden. Niettegenstaande dat veroorlooven zij
ch de weelde, het noodige koren te koopen en
°°t^ opdrachten te geven aan Engelsche
aatschappijen, die het t*aurpori»erea.
Dit
Waren de overwegingen, die mii voor den
^eest kwamen, toen ik aan land stapte te Dun
~anghaire, dat de Westerlingen Kingstown
e°ben gedoopt. Tijdens de twee ea half uur
Van tien overtocht had ik mijn geest volgepropt
®let talrijke dagbladen, waarin spxake is van
e iersche eischen, van de Engelsche onder-
1 ukking en waarin minister Thomas verschijnt
s een soort nieuwe incarnatie van Oromwell
Maar dat waren misschien van die logische
c°atinentale gedachten, die men in Ierland
nÊelsche wijsheid" noemt. Ik behoefde maar
11 paar uren in Dublin te zijn, maar eenige
"lenden op te zoeken, naar den schouwburg te
fcfcan, op mijn wandelingen met een paarmen-
Schen te spreken, om er mij rekenschap van
geven, dat ik heelemaal op den verkeerden
^eg was. ik was niet meer in Ierland geweest
^tiert de groote schokken van 1920'22. Ik had
erland vergeten. Zoodra ik contact had gekre-
^en met de moderne psychologie van dit land,
etnerkte ik, dat hier meer dan ergens anders
et woord van de H. Schrift van kracht is: „De
Wensch leeft niet van brood alléén". Het Ier-
ncl van 1932 leeft nog altijd van droomen, van
Een onzer bekwaamste medewer
kers op het gebied der buitenlandsche
politieke verhoudingen heeft in
de verscherping van de Iersch-Engel-
sche verhouding aanleiding gevonden
tot het brengen van een bezoek aan
Ierland. Na het in ons blad van
Maandag j.l. gepubliceerde artikel
van Lloyd George zullen wij spoedig
een interview met president De Valera
brengen. Wij drukken thans af een
eerste artikel, waarin onze medewer
ker zijn eerste impressies weergeeft.
het nationale ideaal en van de voorvaderlijke
haat. De Corsicaan kent de bloedwraak van fa
milie tot familie en alleen maar voor een reens
van jaren. De Ier kent die vendetta van volk
tot volk, van stam tot stam gedurende de
eeuwen. Bij andere volken ontbranden en bre
ken de nationale aspiraties uit in tijden van
ongeluk en ellende, bij de Ieren schijnt een in
wendige vulkanische kracht te woelen en te
werken ook in tijden van voorspoed en geluk.
Sedert een eeuw is de Iersche natie met reu
zenschreden voortgegaan op den weg van de
vrijheid. Maar voor een groot gedeelte der Ier
sche burgers, misschien voor de meerderheid
van dit volk, telt niet, wat reeds is veroverd en
verkregen, maar alleen wat nog niet veroverd
en verkregen ls„ en hetongeluk wil, dat in
gedchten en mentaliteit alijd naar voren
komt, dat iedere politieke vooruitgang behaald
is op het Engelsche machtsgeweld.
„Home Rule" werd gevolgd door de terroris
tische beweging der Sinn Feiners. En het ver
drag, dat aan Ierland de vrijheid schonk, kon
pos worden ondereekend door de regeering van
Koning George na vele maanden van vreese-
lijken guerilla-oorlog, die den naam heeft ge
kregen van den oorlog der „Blacks and Tans",
Zwarten en Bruinen, zinspeling op de uniform-
kleur der Engelsche politie.
Indien het geweld van wapenen is geslaagd,
dan mist de onderdrukking van een opstand,
een beweging hier altijd haar doel. De geschie
denis van den Vrijstaat is er het beste bewijs
voor. Toen in 1922'23 president Cosgrave en
zijn vrienden solied in hun machtspositie waren
gezeten, vonden ze plotseling een diepgaande
revolutionnaire beweging tegenover zich. De Va
lera en zijn getrouwen grepen naar de wapenen
en pleegden aanslagen, zelfs in de hoofdstad
zelve, op de ministers, die met Lloyd George
het verdrag hadden gesloten, dat de republi
keinen als oneervol beschouwden. De strijd was
soms verschrikkelijk. Groote gebouwen werden
verbrand midden in het hart van Dublin. Er
vielen dooden bij honderden. Maar wat was er
tenslotte te doen tegen een regulair leger, dat
door Engeland
voorzien werd
van wapenen
en munitie?
De republi
keinen moes
ten dan ook
capituleeren.
Zeven en ze
ventig werden
er gefusilleerd.
Honderden
werden in de
gevangenissen
geworpen.
Maar toen zag
men weer, dat
de Iersche ziel
eenvoudig niet
te temmen is.
Honderden menschen, die veelal behoorden tot
de Iersche intellectueele wereld, traden in
hongerstaking. Eenigen stierven. Enorme mas
sa's menschen omringden de gevangenissen en
versterkten door religieuze gezangen en liederen
de slachtoffers van den burgeroorlog. Jaren
lang kwam de oppositie niet in het parlement.
De republikeinsche, revolutionnaire armee was
ontbonden. Meer dan dat, zij was veroordeeld
door het episcopaat. Men had De Valera niet
durven fusilïeeren. Verschillende malen ging hij
naar Amerika. Cosgrave kon van meening zijn,
dat hfj meester was van den toestand. Tien
jaren kon hfj zonder moeite regeeren. Maar on-
deraardsch bleef het vuur smeulen. Nauwe
lijks een paar maanden geleden besloot de
mystieke, patriottische organisatie van De Va
lera deel te nemen aan de verkiezingen. Van
de 152 zetels wonnen de aanhangers van De
Valera er 72. Met de arbeiderspartij, wier trouw
in bepaalde gevallen zeker is, hebben ze de
meerderheid.
Maar er is meer. Men dacht, dat de republi-
NEW-YORK, 6 April (V.D.). Te Mènlo-
Park In Califomië is het beroemde Australische
wonderpaard Phar Lap, dat nog onlangs de
groote Handicap-race van Agua Caliente won,
plotseling tengevolge van een koliek gestorven.
Eigenaar van het kostbare dier was D. J. Davis
uit San Francisco. Phar Lap heeft meer dan
300.000 dollar aan prijzen gewonnen en wordt
slechts voorbijgestreefd door n»* beroemde
paard Sun Beau, dat ee: ter record
had. Van de 48 races wa Lap heeft
geloopen, heeft hij er 33
keinsche armee verdwenen was. Plotseling was
zij er echter weer. Op Paschen defileerden op
eens weer meer dan twee duizend goedgewa
pende mannen, gevolgd door de republikeinsche
organisaties van vrouwen en kinderen, in de
straten van Dublin. Zij werden levendig toege
juicht door de volksmassa's. Zij brachten hulde
aan de dooden van 1916 en 1923. En De Valera,
den volgenden dag meester des lands gewor
den, knielde neer op de heilige graven.
Zoo verkeert Ierland dus weer in zware crisis.
Het gouvernement, dat nu de macht heeft, ver
klaart zich solidair met de republikeinsche or
ganisaties. Het wenscht het verdrag van 1921
niet langer. En het wordt direct bedreigd door
de extremisten, als het maar de minste zwakte
en toegeeflijkheid toont.
De terugkeer van een groep Britsche immi
granten uit Canada heeft blijkens een opzien
barend bericht in de „Daily Herald" het lot aan
het licht gebracht van duizenden Engelsche
landverhuizers in het Noord- Amerikaansche
dominion.
Zij zijn bijna zonder uitzondering uit Canada
uitgewezen, doch zij zijn dankbaar het Moeder
land terug te zien na hetgeen zij in het onme
telijke dominion aan ellende hebben beleefd.
Velen hebben misdrijven gepleegd met het en
kele doel om in conflict te komen met de wet,
in de hoop naar Engeland teruggestuurd te
worden op staatskosten.
Zonder een cent op zak en halfdood van hon
ger hebben deze landverl izers duizenden mij
len afgeloopen om werk te zoeken. Van stad tot
stad gejaagd, vonden zij de wegen vol lotge-
nooten. Duizenden jonge Engelschen, die ge
meend hadden uit te trekken naar het land
van belofte, maken queue voor de instellingen
van liefdadigheid en wachten er op een bord
soep ep een paar sneden brood.
Loonen niet uitbetaald.
De Canadeesche landbouw verkeert in zulk
een treurigen staat, dat veel farmers niet by
machte zijn de loonen der Engelsche arbeiders
uit te betalen. Na een seizoen werken zqn velen
weggestuurd, zonder het geld te ontvangen, dat
zij hadden verdiend.
In 1913 werden er 402.000 landverhuizers,
onder wit 150.000 Engelschen in Canada toege
laten. Thans wordt geen enkele volwassene meer
aan land gelaten en de „Daily Herald" vernam
oficieel dat de door de Canadeesche regeering
voor dit jaar toegestane quota slechts zullen
bèstaan in een klein aantal jongens uit bepaalde
inrichtingen.
De groep, die gisteren te St. Pancras is aan
gekomen, is afkomstig van Halifax in Nieuw-
Schotland en arriveerde aan boord van de
Cunard-liner „Alaunia".
Bedriegelijke reclame
„Er zijn geen booten genoeg in het oude En
geland om alle kameraden terug te halen, die
terug zouden willen als zy de kans kregen", ver
klaarden de aankomelingen. Een van hen is
een ware athleet,.32 jaar oud, die in den oor
log vocht met het Welsche regiment. Hy liet in
1930 een betrekking by de yzerfabrieken van
Port Talbot in den steek om naar Canada te
gaan. Hij wilde geld sparen om te kunnen trou
wen en zag de groote aanplakbiljetten voor
Canada, welke werk, goede betaling en goed
voedsel garandeerden. Meenende, dat dit een
goede kans was, vatte hy het plan op z«n ver
loofde later naar Canada te laten overkomen.
Hij kreeg £20 de eerste drie maanden, maar
toen had de farmer me niet langer noodig.
Iemand van die immigratiedienst bezorgde hem
een andere betrekking a 25 shilling per dag,
maar de farmer heeft hem nooit betaald.
Onder de terugkeerenden is ook een vader en
moeder met een vijfjarig dochtertje. Twaalf
duizend mijlen heeft dit gezin de laatste twee
jaar gereisd op zoek naar verdiensten. Sedert
November 1.1. had de man maar tien dagen
gewerkt. Hy was gekomen tot in Saskatchewan
en de prairies van Manitoba. Overal trof hy
menschen, die wel vriendeiyk gezind waren,
maar de meesten van hen waren zelf geruï
neerd.
BERLIJN, 6 April (W.B.). Het proces tegen
den Berlijnschen kunsthandelaar Wacker be
treffende de van Gogh-vervalschingen heeft
heden een aanvang genomen. Men weet dat
Wacker dertig valsche van Goghs als echte wer
ken van den grooten Hollandschen meester te
gen prijzen van gemiddeld 10.000 Mark heeft
verkocht.
Het gaat er om te weten te komen, of Wacker
by den verkoop wist, dat de schilderyen ver-
valscht waren.
Wacker verklaarde op een dansavond te Ber-
iyn een Rus te hebben leeren kennen. Deze had
hem by een latere ontmoeting in hotel Espla
nade gesproken van een verzameling van Goghs.
Verder weigerde Wacker iets naders mede te
deelen over den Rus. Ook toen hem werd voor
gehouden, dat de politie te Bern aan het Ber-
ïynsche politie-presidium heeft medegedeeld,
dat zü aangaande den gezochten Rus een vorst
op het oog had, weigerde Wacker zich uit te
laten.
Wel verklaarde hy de schilderyen ln com
missie overgenomen te hebben, waarby hy zich
op eerewoord had verplicht, den naam van den
Rus niet te noemen, waartoe hy als koopman
ook niet verplicht was. In Zwitserland had hy
ook familieleden van den Rus leeren kennen
en er vernomen, dat ook een familie te
Zürich twee van Goghs V at. De Rus zelf had
voor de schilderijen slechts enkele duizenden
Mark betaald. Voor het duurste, het zelf-
Thans zqn de New-Yorksche bladen binnen
gekomen, die den tekst bevatten van het ge
sprek, dat de Amerikaansche journalist Knic
kerbocker op de ndag vóór den eersten verkie
zingsdag met Adolf Hitler had. Dit heele ge
sprek werd een formidabele blunder.
Hitier begon, aldus Knickerbacker, bij een
kopje koffie met te constateeren: „Hindenburg
kan onmogelijk meer dan 12 millioen stemmen
halen, terwijl ik niet minder dan twaalf mil
lioen kan krijgen. Ik zal zeker meer stem
men in de eerste ronde op mü vereenigen.
(Zooals bekend is kreeg in werkeiykheia
Hindenburg meer dan 17 en Hitier slechts li
millioen). Het is absoluut onmoge'yk, dat de
eerste ronde de beslissing brengt. Er moet een
tweede ronde plaats hebben op 11 April en dan
beslist de relatieve meerderheid. En het is ab
soluut geen kwestie, wie dan overwint. Ik. Als
ik mij bedrieg, dan zal het de eerste maal zijn,
dat ik de nationaal-socialistische stemmen over
schat. Ik ben er tot dusver altijd onder geble
ven. In September 1930 rekende ik met zeker
heid op 35 zetels ln den Rijksdag, met waar-
schyniykheid op 45 en op een mogelijk maxi
mum van 75. wy kregen er 107.
Tien jaren sta ik nu in het openbare leven.
Ik heb veel bijval en geestdrift geoogst, maar
nooit zag ik zulke losbarstingen van dronken
enthousiasme als thans. Hindenburg heeft abso
luut geen kans en ik vind het een onvergeef
lijke en onverantwoordelyke frivoliteit van dr
Brüning, dat hy den veldmaarschalk aan dit
treurspel, deze nooit meer te herstellen neder
laag blootstelt."
Behalve deze overwinningsprofetie maakte
Hitier den Amerikaanschen journalist bekend
portret, had hy slechts 800 Mark gegeven.
De Rus had de schilderyen zelf naar Beriyn
gebracht. Eenige malen had de Russische emi
grant 2 of 3 schilderyen in een auto uit Zwitser
land meegebracht. Ongeveer 14 tot 16 van Goghs.
welke in gebrekkigen toestand verkeerden, waren
door Wacker's broer te Düsseldorf gerestau
reerd. De opbrengst uit den verkoop der schilde
rijen had hy den Rus ter hand gesteld bij diens
bezoeken te Beriyn of wanneer hy zelf in Zwit
serland kwam.
Toen in den herfst van 1926 hier en daar be
weerd werd, dat de schilderyen niet van Van
Gogh waren, hadden zijn vrienden er bij hem
op aangedrongen, den naam van den Rus te
noemen. Hij was daarop naar Zwitserland ge
reisd, doch de Rus was reeds op weg naar
Egypte.
Toen hy te Zürich geld wilde opnemen, om
den Rus naar Genua na te reizen, werd hy ge
arresteerd.
Verder verklaarde Wacker, dat de Rus hem
van de opbrengst der schilderyen een leening van
80 tot 90.000 Mark had toegestaan. Met dit geld
had hy de kosten voor de inrichting van zyn
zaak in de Victoriastraat bestreden.
Hiermee is het verhoor van den beklaagde
beëindigd. Morgenmiddag wordt het proces
voortgezet.
VALPARAISO, 6 April. (Reuter). De tarie-
venoorlog tusschen Chili en Argentinië dreigt
zich zeer ernstig te ontwikkelen. De zich in
Britsche handen bevindende Argentynsche
spoorweg door het Andesgebergte heeft een ul
timatum gezonden aan de Chileensche regee
ring, waarin verklaard wordt, dat de lqn 20 April
zal worden gesloten, tenzij het handelsverkeer
tusschen de twee staten wordt hersteld. Wan
neer deze bedreiging ten uitvoer wordt gebracht,
beteekent dit dat de eenige spoorwegverbinding
tusschen deze twee Zuid-Amerikaansche repu
blieken wordt afgesneden.
Voor deze krachtige houding der spoorweg
directie is zeer zeker een verklaring te vinden.
Tengevolge van Chili's uitdagende belasting
op Argentynscb vee is de handel nihil gewor
den. Dit beteekent voor de spoorwegmaatschap-
py en voor de vereenigde Britsche spoorwegen
een verlies aan transportinkomsten van min
stens een millioen pond sterling.
LONDEN, 6 April. Reuter meent te weten,
dat Lloyd George besloten heeft, zich verder
practisch van deelneming aan de actieve poli
tiek in het Lagerhuis te onthouden, hoewel
hy zijn zetel niet prijsgeeft.
Lloyd George wil zich zelf hoofdzakeiyk wy-
den aan de beoefening der letterkunde en aan
het leven op een boerdery.
Volgens menschen, die met Lloyd George in
nauw contact staan, zal de liberale leider alleen
bij groote, thans niet te voorziene politieke ge
beurtenissen naar het politieke strydperk
terugkeeren.
met zijn „verkiezingsprogram".
„Ik zal" zoo verklaarde hij, „absoluut niet
probeeren al de noodverordeningen van Brü
ning direct op te heffen en ik ben ook niet van
plan het verdrag van Versailles direct te ver
scheuren. De noodverordeningen en het ver
drag hebben een situatie geschapen, die met
alleen door opheffen en verscheuren kan wor
den verbeterd, wy zullen de noodverordeningen
pas opheffen, als we iets anders hebben, om er
voor in de plaats te stellen. En we zullen van
het Verdrag van Versailles eerst dan bevrijd
worden, wanneer een conferentie samenkomt,
om een nieuw verdrag op te stellen."
Deze uitlatingen vormen een bewonderens
waardig commentaar op de beloften der natio-
naal-sociaüsten, dat hun zegepraal met één
slag een einde zou maken aan allen nood.
Wanneer men in de laatste dagen de natio
naal-socialistische pers heeft gelezen, dan komt
men alras tot de ontdekking dat de groote
„leider", Hitier, alweer bezig is, zich danig te
vergissen. Hij verkondigt in snorkende woorden
zyn eindoverwinning, en is toch reeds een
geslagen man.
DACESSALAAM, 6 April (Reuter). Te Ujiji,
het oud-Arabische centrum van den slaven
handel aan het Tanganjikamee, hadden ern
stige onlusten plaats tuschen Afrikaners en
Arabieren.
Naar verluidt zyn veertig personen gewond.
De regeeringscommissaris is op onderzoek uit
gegaan.
Het van Gogh-proces te Berlijn; Wacker in ver
hoor genomen.
Twaalf fabrieken van ontploffingsstoffen en
munitie sluiten zich te Londen aaneen.
Bezoek van Minister Ruys aan de Rijks serum-
inrichting te Rotterdam.
Defensie-begrooting door de Eerste Kamer aan
genomen.
Voorloopig verslag der Eerste Kamer over de
nieuwe departementale indeeling.
CHEMNITZ, 6 April (V.D.) Hedenmiddag
heeft de politie te Chemnitz onverwacht een
inval gedaan in het lokaal van de gemeente-
lyke voedselvoorziennig. In het lokaal verza
melden zich namelijk in den laatsten tijd ele
menten, die de werkloozen die hun uitkeerin-
gen hadden gehaald op de Karl Marxplatz
trachtten over te halen om mee te doen aan
hazardspel. De politie arresteerde een hon
derdtal personen, die met greote auto's naar
het politiepresidium werden overgebracht.
LONDEN, 6 April. (Reuter.) Onder de firma
Chemical Industries (explosives) Ltd. is heden
in het handelsregister ingeschreven een be
langengemeenschap van fabrieken van ont
ploffingsstoffen.
Als doel van de onderneming, welke over
een kapitaal van 5 millioen pond sterling be
schikt, wordt aangegeven de aanmaak en de
verkoop van ontploffingsstoffen en munitie.
Tot de twaalf groote firma's, welke zich op
deze wyze hebben aaneengesloten, behoort ook
de Engelsche Nobels-maatschappy.
WEENEN, 6 April (Reuter). De Jteichspost"
publiceert een gesprek met Kardinaal August
Hlond over de betrekkingen tusschen Duitsch
land en Polen.
In het verschil van meening dat bestaat over
de rechtvaardigheid en noodzakeiykheid der
bestaande grenzen ziet de Poolsche Kardinaal
geen voldoende reden om zich in wederzijdschen
haat te verteren. Ongeacht deze politieke
kwesties is een Poolsch-Duitsche samenwerking
zeer te wenschen, ja onmisbaar.
In het Oude Oostenrijk hebben Polen en
Duitschers elkaar goed verstaan. De kardinaal
wil de politieke tegenstellingen niet verdoezelen,
doch deze hebben een zeer twijfelachtige reaen
van bestaan en moeten door de bevoegde po
litici uit den weg worden geruimd.
Geve God, besloot de Kardinaal, dat dit zon
der bloedig conflict kan gebeuren.
NEW-YORK, 6 April. (V.D.) In de
hoofdstad van New-Foundland, St. Johns,
waar reeds eenige weken geleden ernstige werk
loosheidsonlusten plaats vonden, waarby de
Minister-President door werkloozen mishandeld
dreigde te worden, zijn thans opnieuw onlusten
van veel grooter en ernstiger aard uitgebroken.
Een menigte van 15000 menschen heeft gisteren
het Parlementsgebouw en de regeeringsgebou-
wen bestormd, een groot deel van den inven
taris vernield en de meeste leden der regee
ring en byna de geheele politiemacht van St.
Johns in het gebouwencomplex ingesloten. De
menigte barricadeerde het gebouw en ook ge
durende den afgeloopen nacht hield een
menigte van vierduizend menschen het Parle
mentsgebouw belegerd.
Toomelooze volkswoede
De ontevredendheid is ontstaan door de groote
werkloosheid, die op New-Foundland heerscht
en waartegen door de regeering onvoldoende
maatregelen worden genomen, terwyi de werk»
loosheidsuitkeering zeer onvoldoende is. Gedu
rende het gisteren gevoerde werkloosheidsdebat
in het Parlement, bood een delegatie van bur
gers en werkloozen de regeering een petitie aan.
Uit den gang der debatten bleek echter, dat de
regeering geen bijzondère maatregelen zou
nemen, waarop de menigte in woede ontstak
en het gebouw bestormde.
Geëischt werd, dat opheldering gegeven zou
worden omtrent verschillende beschuldigingen
tegen den Minister-President Sir Richard Squi
res en tegen eenige Ministers, die documenten
van kabinetszittingen zouden hebben vervalscht.
Inmiddels was de menigte uit het Parlements
gebouw in de regeeringsgebouwen doorgedron
gen, waar vènsters, deuren en meubelen wer
den ingeslagen en uitroepen werden gehoord
als: „W" met de regeering", „De regeering
moet aftreden" en „Smijt den Minister-Presi
dent in de haven".
Politie delft onderspit
Bq na terstond na de bestorming was zoo
goed als de geheele politiemacht van St. Johns
gealarmeerd en er ontstond een gevecht tus
schen de politie en de menigte, waarby de
politie het onderspit moest delven en in het
gebouw werd gedreven, evenals een aantal
Mininters. De Minister-President, die door
eenige werkloozen bedreigd was, kon dank zy
de bemiddeling van den leider der oppositie
in het Parlement en met behulp van eenige
priesters uit bet Parlementsgebouw vluchten.
Nu de politie en de meeste leden der regeering
in het gebouw waren ingesloten, dreigde de
menigte het gebouw ln brand te zullen steken,
doch de leiders der oppositie wisten dit voor
nemen te verhinderen. Zij konden echter niet
verhinderen, dat alle uitgangen van het par
lementsgebouw gebarricadeerd werden en een
menigte van vierduizend menschen het gebouw
den geheelen nacht in staat van beleg hield.
By de schermutselingen met de politie werden
twintig burgers en vijf politieagenten gewond,
waarvan een politieagent ernstig.
Sir Richard Squires vormde zi.in Kabinet ln
Ortober 1930. Zyn regeering verkeert reeds
maanden in een uiterst moeilijke positie ten
gevolge van den financieelen toestand van New.
Foundland en de zeer sterke stiiging der werk
loosheid in de laatste maanden.
De premier vertrokken
St. JOHN, 6 April. (Reuter). Squires en nog
een aantal leden van de regeering zijn uit de
stad vertrokken.
Naar wordt vernomen, is het aftreden van de
regeering nog niet ingediend en ls den gou
verneur verzocht Squire te vragen zijn ontslag
ln te dienen, om de bevolking tot rust te
brengen.
LONDEN, 6 April. Hedenmorgen vroeg
kon de rust te St. Johns, de hoofdstad
van New-Founland, hersteld worden, na
dat 300 man van het Verbond van Oudstrij
ders waren georganiseerd, die de bewaking der
hoofdstraten en officieele gebouwen op zich
namen. De ministers en de politie werden ont
zet en konden het parlementsgebouw verlaten.
Het parlement is vandaag niet byeengekomen,
omdat minister-president Squires nog steeds af
wezig is. Men kan dus ook niet met hem in
contact treden, om zyn beslissingen te verne
men. De haat tegen Squires wordt steeds groo
ter. Groepen menschen trekken door de stad
en eischen zyn aftreden. Geeft hy hieraan geeft
gevolg, dan dreigen ze met nieuwe ongercgnfc#
heden.
