RATTEN-00RL0G IN BRABANT
DE NEBO
Vertraagde
Aprilgrap
leekepreeken
Kind doodgereden
Op speurderstocht
LOONSVERLAGING
BIJ DE SPOORWEGEN
of (en)
OPZETTELIJK BEDROG?
ZATERDAG 9 APRIL
Verzet van het personeel
NIEUW COLLECTIEF
CONTRACT
In het Lithografisch Bedrijf
SCHEPEN OP DRIFT
Op de Maas vóór Rotterdam
TWINTIG MILLIOEN TEKORT
STEUN AAN DE
PLUIMVEEHOUDERIJ
De vorm der hulpverleening nog
niet vastgesteld
CONTINGENTEERING
VAN STEENKOOL
Vermindering van 10 procent
voorgesteld
REGELING VAN DEN
VLEESCHINVOER
Belangwekkend geval" zegt de
Plantenziektekundige dienst
AUDIËNTIE
INDISCHE POSTVLUCHTEN
434
VREDE EN SOLIDARITEIT
Vier weken geleden publiceerden wij op
deze plaats een schrijven van een inzender
over vrede en solidariteit. De samensteller
Van dit stuk betoogde, dat, wanneer de
Kerk maar wilde, er aan twee groote ram-
Pen der menschheid: oorlog en armoede,
sPoedig een einde zou komen. Bij kerkelijke
^et moest het militaire dienstverband op
doodzonde verboden worden en eveneens
Roesten langs kerkrechtelijken weg de ar
beidsverhoudingen geregeld worden en wel
z°ó, dat er geen werkloosheid meer zou be
staan en ieder gezin ruimschoots in zijn
onderhoud zou kunnen voorzien.
Wij hebben de onjuistheden in dit betoog
rachten aan te toonen. Intusschen gevoel
en zich ook anderen geroepen tot inmen-
in deze polemiek; met eenigen daar
in hebben wij schriftelijk van gedachten
Gewisseld en alles bij elkaar heeft de eerste
dender ons een respectabel stapeltje cor-
ïesPondentie bezorgd.
Set invallende Paaschfeest en de reorga
nisatie van dit dagblad waren oorzaak, dat
de laatste Zaterdagen onze schriftelijk
®edane belofte niet konden vervullen om
ajn- op de vele bovenbedoelde ingezonden
tukken nog eens terug te komen. Wij wil-
eri daarmee echter niet langer wachten en
°Pen vandaag onze briefschrijvers, zoo al
te bevredigen, dan althans blijk te
van onze belangstelling. Hun werk
®ei1 zond ons twaalf dicht beschreven folio-
eÜen verdient dit ten volle!
Wij kunnen er niet aan denken ook maar
®eïl deel van het ons toegezondene af te
hikken; er zouden vele pagina's van de
®°urant voor noodig zijn. Veelal komt de
erh van de betoogen op hetzelfde neer,
°°dat wij de verschillende opmerkingen
®etbakkelijk in één antwoord kunnen sa-
®ehvatten.
moeilijkheden bewegen zich om deze
edachten: 1ste: de christelijke godsdienst
gebouwd op de leer der naastenliefde;
den oorlog vermoordt de eene mensch
ed andere; dus moet de Kerk den oorlog
erbieden. Zij kan hem door haar gewel-
ge organisatie onmogelijk maken. 2de: de
o°ederen der aarde zijn voor alle menschen
Rijkelijk gegeven; 't is wraakroepend, dat
de
leeft
te
een ten koste van den ander in weelde
Het behoort tot de roeping der Kerk
een ieder een menschwaardig bestaan
verzekeren. Naast deze twee hoofdge-
uchten, steunend op het betoog van den
rsten inzender, komen anderen tot een
geheel
deze
tegenovergestelde conclusie, n.m.
alles is zóó, als het wezen moet. God
gebruikt den oorlog, de ellende, zelfs het
b°lsjewisme, om de menschen langs een
v?eg
van langdurig lijden te louteren en te
"rengen tot een betere samenleving, waar-
de christelijke liefde overheerschen zal.
^•arom is het verkeerd op Marx en Lenin
schimpen; deze mannen zijn in Gods
bd de wegbereiders tot een betere maat-
happij.
°elijk men ziet: meeningen genoeg. We
leh trachten aan te toonen, dat de
aarheid ook hier in het midden en niet in
e bitersten ligt.
vooreerst dan nogmaals de reeds zoo
alc bestreden meening, dat de Kerk
°edwillig het militairisme in de hand
2^ r*t en nalaat den oorlog te voorkomen.
Ze zoo dikwijls gehoorde beschuldiging
bit enkel uit onwetendheid voort. De
banden van den godsdienst hebben er be-
bij het voor te stellen alsof de Kerk
elbewust de wereldlijke machten steunt,
6 biet haar legerorganisatie de massa in
bwang houdt. Diezelfde vijanden wijzen
e^b op bet kronen en zalven van koningen
keizers door pausen en pauselijke ge-
teh; op het zegenen van de wapenen;
i bitspraken van kerkelijke autoriteiten
Sunste van een of anderen oorlog. En
a] concludeeren dan: ziet, de Kerk staat
k achter de machtigen der aarde en
j b daarom niet vredelievend zijn! Die
er druppelt onwillekeurig in de harten
eenvoudigen; dezen zien den gruwel
b den oorlog en vragen zich af: maar
w a,r°bi verbiedt de Kerk dan eenvoudig-
biet aan haar millioenen onderdanen
- deel te nemen aan een oorlog? De
ssa der menschheid wil den oorlog niet;
dat opzicht zou de Kerk dus het grootste
der menschheid achter zich hebben!
b zaak lijkt heel eenvoudig, maar gelijk
biet alle zoogenaamd voor de hand lig-
bbe oplossingen gaat, zoo is ook deze er
eel naast. Hoe staat het met dien oorlog
bet militairisme? Als men over eenige
rkelijke macht van de Kers kan spre-
bevinden we ons al in de middel-
Web. Er werd toen altijd oorlogje ge-
Uj-b, soms op tien, twintig plaatsen tege-
an 156 eene ridder vocht tegen den
ere- Er waren roofridders, die de
ba fStreken onveiliS maakten; er waren
Öed die vallen in een anders gebied
6el 611er bioesten kruistochten tegen on-
eep°°Vi8en Sevoerd worden. Er heerschte
geii 8eheel andere geest dan in latere, zoo-
Schaamd beschaafde tijden; een men-
ail^bieven gold voor weinig, de eer boven
CeftS' °p dien ruwen geest heeft de Kerk
°btzaglijk grooten invloed uitgeoefend:
Wje eb tweedracht werden veroordeeld:
w een anders grondgebied binnenviel uit
Üe of veroveringszucht, hem werd door
bep ^erbelijke overheid een halt toegeroe-
en wanneer hij niet luisterde, werd hij
°bi 611 ban seslagen. Een algemeen verbod
g;, WaPenen te dragen zou een dwaasheia
js geweest. Het recht op zelfverdediging
'cchï 's bienschen meest natuurlijke
en bij de ruwe zeden van dien tijd
öa» rie zelfverdediging voor iedereen een
bard ^'iscbe zorg, vooral voor hen, die met
Scbe goederen bedeeld waren. En bij
de
Patriarchale verhoudingen dier dagen,
in r b burchtheer en onderdanen één ge-
tburrSChap vormden' was het de meest na-
en ,.b'ïe zaak ter wereld, dat de bezitter
bh onderhoorigen zich wapenden tegen
den indringer, den gemeenschappelijke!)
vijand.
Volgt men nu den historischen groei van
onze westelijke landen, dan ziet men de
kleine kernen tot grootere samenlevingen
uitdijen. De lijfeigenen verdwijnen en wor
den vrije burgers. Zij bouwen hun steden
en slaan daar rondom stevige muren met
zware poorten, die des nachts worden af
gesloten. Op en in de poorten worden bol
werken gemaakt en de geschiedenis blijft
dezelfde, is alleen in een andere phase ge
komen. In plaats dat de burchtheer zijn
kasteel verdedigt en de brug laat ophalen
over zijn slotgracht, zoo verdedigen nu de
burgers hun gemeenschappelijk bezit, hun
stad, tegen wangunstige belagers. En weer
gaan wij eenige eeuwen verder in de histo
rische ontwikkeling: de stadsmuren wor
den geslecht, de vrije steden groeien tot
een nationale organisatie onder één mo
narch. De vorst is de vertegenwoordiger der
nationale idee en de natuurlijke aanvoer
der der nationale landsverdediging. Ook
het land kan door een vijand veroverd wor
den en daarom moet er een landelijke de
fensie zijn.
Het was vooral de wereldveroveraar Na
poleon, die in heel Europa de zelfverdedi
ging wakker riep, doordat hij met zijn
staande legers overal brutaal binnenviel
en het eene land na het andere aan zijn
macht onderwierp. Zijn legerorganisatie
schiep overal de behoefte aan eenzelfde
soort defensie en bij dat laatste streven zat
alleen de gedachte aan zelfbehoud en zelf
verdediging voor; alleen het verlangen om
den overweldiger aan banden te leggen.
Hoe de legerorganisaties na den val van
Napoleon groeiden, behoeven we hier niet
te memoreeren; het is de jongste geschie
denis van onzen eigen tijd. Wij weten, hoe
de legers, oorspronkelijk bedoeld tot verde
diging der landsgrenzen en om den Fran-
schen tyran te verdrijven, spoedig in de
handen der diplomaten de voornaamste
stukken werden in het internationale
schaakspel. Totdat de groote wereldoorlog
van 1914/18 het fiasco van de nationale be
wapening aantoonde en de wereld nu zoe
kende is om van de staande legers, van het
„militairisme", bevrijd te worden, ten einde
niet nog eens en dan erger de gruwelen
van een wereldkrijg te beleven.
Wie dezen historischen gang in vogel
vlucht overziet, die gevoelt de onmogelijk
heid van den eisch aan de Kerk om „den
oorlog te verbieden." De geschiedenis leert
overduidelijk, dat alle bewapening wordt
opgezet met het doel van zelfverdediging
en voor een zeer groot deel was die defen
sie ook geoorloofd en noodzakelijk. Had
men nu gewild, dat er ooit een Paus was
geweest, die gezegd had: verzaak aan uw
bezit, aan uw stad, aan uw land, aan uw
vrijheden; maak u zelf weerloos en wees
deènoods een prooi voor een invaller? Na
tuurlijk niet! Welnu, zoodra men het on
mogelijke van dezen eisch toegeeft, moet
men erkennen, dat de Kerk nooit anders
kon doen dan zij heeft gedaan, n.m. in het
verleden de onrechtvaardige oorlogen ver-
oordeelen; in der tijd, toen zij nog rechts
macht over wereldsche personen had, met
alle haar ter beschikking staande midde
len invallers en roovers straffen en ver
der naastenliefde en vrede prediken. Ook
in dit opzicht is de Kerk haar gezonde tac
tiek getrouw geweest, door n.m. alleen het
bereikbare na te streven. In dezen tijd, nu
er nagenoeg overal een scheiding tusschen
den wereldlijken Staat en de geestelijke
macht, de Kerk, bestaat, zou het een
dwaasheid zijn om de regeering van een
a-Katholiek land te verbieden een leger
macht op de been te houden. In den groo
ten oorlog is de delicate taak van Bene-
dictus XV geweest zoo neutraal mogelijk
de verschillende volkeren op de oorzaken
van den gruwelijken oorlog en het onchris
telijke van den haat en de overdreven va
derlandsliefde te wijzen; en nog verweet,
ieder voor zich, aan den Paus partijdig
heid. Direct na den oorlog is de leuze van
het Vaticaan geweest: algemeene, gelijktij
dige, internationale ontwapening! Dat is
doelbewuste en reëele en op den duur ook
de eenig vruchtbare vredespolitiek.
Ziedaar één kant aan het vraagstuk van
„vrede eri solidariteit", n.m. den historischen
kant. Er zijn aan deze twee problemen nog
verschillende andere facetten, die wij in
volgende beschouwingen hopen te belich
ten.
HOMO SAPIENS
Naar wij vernemen, hebben de werknemers en
werkgevers in het lithografisch bedrijf thans
overeenstemming bereikt over het nieuwe col
lectief arbeidscontract. Van patroonszijde wer
den de onderhandelingen gevoerd door den Ned.
Bond van Steendrukkerspatroons, van werkne
merszijde door den Ned. Litho-, Foto- en Che-
migrafenbond, den R.K. Grafischen Bond en
den Nea. Chr. Grafischen Bond
Volgens het nieuwe contract worden de con-
tractueele loonen verlaagd met 2 per week
ing. 1 Mei a.s. en ing. 1 Aug. a.s. opnieuw met
I 1.
De loonen, die boven het minimum waren
vastgesteld, kunnen ook slechts met deze be
dragen worden verlaagd.
De eischen van de werkgevers betreffende
inkorting van het aantal vacantiedagen en een
extra verlaging van de loonen der offset-druk
kers zijn door de werknemersorganisaties al
gewezen.
Het resultaat van de besprekingen zullen par
tijen nog ter beslissing aan de leden voorleggen
Op de Maas vóór Rotterdam is Donderdag
avond het Hongaarsche stoomschip „Tanger"
door den zwaren wind van zijn trossen ge
slagen en op drift geraakt. Met sleepboot-
assistentie wist men na vier uren zwaren ar
beid de boot weer op haar plaats te brengen
Later op den avond geraakte ook het Duit-
sche vrachtschip „Laak" op drift en kon eerst
na anderhalf uur weer gemeerd worden.
Naar wij vernemen heeft de Directie der Ne-
derlandsche Spoorwegen aan den Personeel-
raad medegedeeld, dat volgens de voorloopige
cijfers het jaar 1931 een tekort zal opleveren
van twee millioen gulden. De geschatte ont
vangsten van Januari toonen een vermindering
aan van 2.445.000, die van Februari van
1.462.000. De uitgaven zijn in die twee maan
den met ruim 400.000 gedaald. Op dezen basis
verwacht de directie voor 1932 een tekort van
15 20 millioen gulden.
Onder deze omstandigheden acht zij zich ver
plicht tot loonsverlaging over te gaan, welke
naar haar oordeel bepaald moet worden op 10
procent van alle bezoldigingen, periodieke ver
hoogingen, premiën, toelagen en verdere ver
goedingen, waardoor over een geheel jaar een
besparing van ongeveer negen millioen gulden
zal worden verkregen.
De loonsverlaging zal 1 Juli a.s. moeten in
gaan.
Zij is echter bereid haar in de eerste drie
maanden slechts voor de helft toe te passen,
zoodat zij pas op 1 October ten volle in wer
king zal treden. De directie acht het voorts
wenschelijk de geldigheidsduur van het thans
geldende Reglement Dienstvoorwaarden na de
wijziging met één jaar, dus tot 1 Juli 1933, te
verlengen.
In een spoedvergadering van den Personeel-
raad is Vrijdagmorgen deze kwestie behandeld
Deze sprak er zijn groote verbazing over uit.
dat in de conferentie van 29 Maart j.l. de di
rectie zelfs met geen woord over deze verlaging
heeft gesproken, hoewel toen reeds bezuini
gingsmaatregelen aan de orde zijn geweest.
De Personeelraad besloot deze zaak niet in
behandeling te nemen, doch haar over te leg
gen aan de verschillende organisaties.
Het vierjarig dochtertje van den rijwielher
steller Steinvoort, dat Donderdagavond op den
Harderwijkerweg te Dieren plotseling achter
een stfstaanden auto te voorschijn kwam,
werd door een passeerenden auto aangereden
en op slag gedood.
Den bestuurder D. M. uit Marssum treft
geen schuld.
Naar aanleiding van een bericht omtrent
een vergadering van pluimveehouders te lip.
waarin werd medegedeeld dat bij de Regeering
in overweging was een steunverleening aan de
pluimveehouderij in den vorm van een bijslag
per stuk pluimvee, hebben wij bij informatie
ter bevoegder plaatse vernomen, dat weliswaar
gedacht wordt over steunverleening aan de
pluimveehouderij, doch dat de vorm, waarin
zulks zal geschieden, nog niet vaststaat.
In het ministerie van Buitenlandsche Zaken
te Brussel heeft Vrijdagmiddag, naar Reuter
bericht, een vergadering plaats gehad van Ne-
derlandsche en Belgische gedelegeerden, belast
met het onderzoek naar de kwestie der contin-
genteering van steenkool in beide landen. De
Belgische gedelegeerden stelden een verminde
ring van 10 procent voor van den invoer van
Nederlandsche steenkool in België, waarmee
van zelf een vermindering gepaard zal gaan
van den invoer van Belgische steenkool in
Nederland. Een officieel communiqué is niet
verstrekt.
In de Memorie van Antwoord aan de Tweede
Kamer inzake het wetsontwerp tot regeling van
den invoer van versch of gekoeld rund- en
kalfsvleesch en van bevroren rund- en kalfs-
vleesch wordt erkend, dat de methode welke bij
de behandeling moet worden gevolgd, niet zon
der bedenking is.
Minister Verschuur herinnert er echter aan
dat deze methode in het Oorspronkelijk ont
werp Crisisinvoerwet niet was voorgeschreven,
doch in de wet bij amendement is opgenomen.
Nu deze methode eenmaal is voorgeschreven,
moeten ook de daaraan noodzakelijkerwijze ver
bonden bezwaren aanvaard worden, en kan de
Minister daarvoor geenerlei verantwoordelijk
heid aanvaaraen. Waarschijnlijk zullen zich bij
de toepassing der Landbouwuitvoerwet soort-
geli'ke moeilijkheden voordoen.
Wat verder betreft de vergelijking van het
Deensche en het Argentijnsche vleesch, wijst
de Minister er op, dat het laatste minder dan
het eerste in aanmerking komt ter vervanging
van het Nederlandsche vleesch. Dat de invoer
van Argentijnsch vleesch de laatste jaren is
afgenomen, kan derhalve de noodzaak van con-
Een onzer medewerkers is op speurtocht uit
gegaan in de Brabantsche Kempen, waar sedert
eenigen tijd een ernstige rattenplaag woedt.
Het centrum van het gebied, waar de ratten
met duizendtallen worden aangetroffen, is de
gemeente Budel, welk uitgestrekt Kempisch
dorp tot observatie- en onderzoekingsterrein
werd genomen Vanuit Eindhoven bereikt men
via het schilderachtige Heeze per auto binnen
een klein uur het dorp Budel, waar, naar uit
alle inlichtingen blijkt, een ware
rattenoorlog
ontketend is.
Gij, dameke en ook gij, heerke uit de stad,
hebt het wel eens wit om uwen neus voelen
worden, als ge zoo'n héél klein diertje, één zoo'n
héél klein muisje in uwe nabijheid wist. Maar
de boeren uit de Brabantsche Kempen, die niet
alleen ,-an een klein geruchtje en evenmin van
'n enkele muis of rat vervaard zijn, hebben
thans de bewijzen te leveren, en leveren die ook,
het zelfs van honderden ratten in elk hunner
boerderijen niet op de zenuwen te krijgen. In
derdaad, in Budel, in Soerendonk, en andere
plekjes dezer streek, regeeren thans de ratten
in kolonies op talrijke boerderijen.
Op velerlei wijzen tracht de landelijke bevol
king zich van deze ongewenschte klanten te
ontdoen. Er worden razzia's in de stallen en
schuren gehouden, er worden verdelgingsmidde
len aangewend, er worden hondenjachten op de
vunzige horden van knagende, bijtende en wroe
tende viervoeters georganiseerd. Doch het suc
ces is tot nu toe miniem.
Ten gemeentehuize van Budel
Alvorens op een der boerderijen een bezoek te
brengen en een onderzoek in loco in te stellen,
hebben wij ten gemeentehuize van Budel in
lichtingen gevraagd, die ons met de meeste be
reidwilligheid werden verstrekt.
Men dient namelijk te weten, dat de ratten
plaag in de Kempen in studie is genomen door
den Plantenziektekundigen Dienst, welk onder
zoek werd geleid door den ambtenaar van dien
Dienst te 's Hertogenbosch, den heer Koene.
Vanwege dezen Dienst zijn cadavers van te Bu
del gevangen ratten onderzocht. De Plantenziek
tekundige Dienst acht, blijkens de over deze
materie gevoerde correspondentie, dit in zoo
groote mate voorkomen der ratten een belang
wekkend geval, en is tot de conclusie gekomen,
dat men hier niet te doen heeft met de alge
meen bekende bruine rat (mus decumanus),
doch met de huisrat of zwarte rat (mus rattus).
Het komt inderdaad belangwekkend voor, dat
het juist deze rattensoort blijkt te zijn, die
de landbouwstreek van Budel terroriseert, daar
volgens onze deskundigen de zwarte rat in ons
land bijna niet meer voorkomt. Hoogeveen en
Peeters („Leerboek der Mensch- en Dierkunde",
pag. 95) zeggen erover, dat deze rat waarschijn
lijk met de schepen der Kruisvaarders naar
Europa is gekomen. Thans echter, zeggen zij, is
zij niet veelvuldig meer aan te treffen. Buckers
(„Beknopt Leerboek der Dierkunde") zegt (pag.
45), dat de zwarte rat in ons land tegenwoordig
zoo goed als uitgeroeid is. In den strijd op leven
en dood tusschen de zwarte rat en de grootere
en sterkere, slimmere en kwaadaardige bruine
rat kwam de laatste meer en meer als over
winnaar te voorschijn.
Zelfs als leek is men derhalve alleszins ge
neigd te erkennen, dat wat thans in de Brabant
sche Cempen, blijkens een deskundig onderzoek,
aan den dag is getreden, zeer zeker belangwek
kend dient te worden genoemd.
Wat landbouwer Evers vertelde
De gulle Brabantsche aard verloochende zich
niet toen wij bij landbouwer Evers, die eenige
honderden meters buiten het centrum van de
dorp zijn fraaie, zindelijke boerderij heeft, aan
klopten om eenige mededeelingen over de er
varingen met de ratten. In de binnenkamer,
waar de kachel op dezen druilerigen natten
Aprildag heerlijk snorde, kregen wij uit den
mond van den landbouwer en diens huisgenoo-
ten een hoogst interessant verhaal over de rat-
tengeschiedenis te hooren.
„We hebben er al met massa's gedood en toch
bemerken we niet, dat het er minder op wordt.
Onlangs slaagden we bij een formeele jacht op
het gedierte erin niet minder dan zeventig
stuks, groote en ook jonge, nauwelijks ter groote
van een muis, te vangen. Maar ondanks dat
hebben we er nog zat. Overdag worden de die
ren niet gezien, doch des avonds komen ze in
grooten getale te voorschijn. Als we dan in
den stal komen en het licht aanmaken, springen
ze langs alle kanten vóór en boven je uit en
nemen de vlucht, klauteren tegen de stalpalen
op naar boven in het hooi en stroo. Het zijn
bijna allemaal zwarte exemplaren, soms een
enkele er tusschen door met een grijsachtige
tint".
„Wat de ratten in de stallen komen doen?"
vragen wij.
„Zij komen daar dan hun honger stillen. In
de voederbakken van paarden en varkens voor
al doen zij zich te goed aan het daar aanwezige
voer. In de rogge- en havervoorraden doen zij
zich eveneens geducht gelden en het gekste
daarbij is nog, dat de dieren, zelfs al vreten zij
niet alle korrels op, toch het koren grootendeels
waardeloos maken, omdat hunne uitwerpselen
zich tusschen het koren mengen. Na het dor-
schen blijven deze tusschen het graan aanwezig
er men kan ze er niet uitziften, omdat ze onge
veer even groot zijn als de graankorrel. Zoowel
om het rechtstreeks verorberen van het koren
als om dit bijverschijnsel richten de ratten dan
ook zeer groote schade aan.
Wij informeeren ook nog naar de mate, waar
in het lugubere volkje zich voortplant. Het is
immers bekend, dat de ratten de eigenschap
hebben zich op bijzondere wijze te vermenigvul
digen. Welnu, hier zijn nesten van ratten ge
vonden, waarin niet minder dan 10 tot 15 jon
gen werden aangetroffen.
Op hoe veelzijdige wijze de landbouwers tegen
ie ratten op hunne hoede hebben te zijn, bleek
ons uit de mededeeling, dat in een hok met
moedervarken en biggen de ratten doordringen
en zich aan het moedervarken op natuurlijke
wijze voeden, waardoor niet zelden de biggen ten
gronde gaan. Hiertegen heeft men echter
kunstmiddelen. Zoo laat men bijvoorbeeld des
nachts in zulk een varkenshok het licht bran
den, omdat de ratten uit een verlichte omgeving
plegen weg te blijven. Ook plaatst men wel een
loopende wekkerklok in de nabijheid. De onder
vinding schijnt te hebben geleerd, dat ook het
klokgetik de ongewenschte bezoekers op een af
stand houdt.
Op onze vraag of het voorkomen der groote
massa's ratten vroeger nimmer werd waargeno
men, kregen we ten antwoord, dat inderdaad
nooit sinds menschenheugenis zulk een plaag
in dezen omvang is gekend als thans. Merk
waardig is nog, dat het voorkomt, dat sommige
boerderijen plotseling door het goedje verlaten
worden. „Het schijnt wel of ze nu en dan er
een verhuizing op na houden".
Onder dankzegging aan de bewoners voor
hunne interessante mededeelingen hebben wij
de boerderij van den heer Evers verlaten. Tien
tallen andere boerderijen liggen overal in het
rond en vrijwel overal ook regeeren in den
volsten zin des woord de rattenscharen.
Straks echter, als het zomer wordt, gaan
ze weer de schuren verlaten en het open veld
bevolken Om tegen den volgenden winter op
nieuw met versterkte legioenen in de land
bouwersbehuizingen terug te keeren? Wij willen
voo' de landbouwers hopen, dat dit niet het
geval zal zijn, en dat, misschien, in den loop
van den zomer Moeder Natuur op de een of
and wijze een gevo.lige slachting onder het
weerzinwekkende gedierte zal aanrichten.
tingenteering van den vleeschinvoer niet we
zenlijk verminderen.
De regeering gevoelt zeer levendig de bezwa
ren, welke de contingenteering van den vleesch
invoer hier te lande voor Denemarken oplevert;
anderzijds meent zij, dat men ook daar te lan
de begrip heeft van de moeilijkheden, waar
mede ons bedrijfsleven heeft te kampen. De
Minister kan dan ook niet aannemen, dat De
nemarken, indien het van maatregelen onzer
zijds in eenig opzicht nadeelige gevolgen mocht
ondervinden, daarin aanleiding zou kunnen
vinden tot tegenmaatregelen. Veeleer moet
worden ondersteld, dat de Deensche maatrege
len, zooals die betreffende de deviezen-restric
tie, uitsluitend door de Deensche belangen ge
boden zijn en dat derhalve elk element van
represaille daaraan vreemd is.
Bij de contingenteering van seizoenartikelen
zal zoo mogelijk een bepaalde kalenderperiode
als basis zijn te nemen. De moeilijkheid, dat
een ondernemer, wiens zaak nog niet of slechts
in een gedeelte van de periode, welke als basis
dient voor de contingenteering. bestond, geen
of slechts een gering contingent ban worden
toegewezen, doet zich niet alleen bij seizoen
artikelen voor. Met dit bezwaar wordt zooveel
mogelijk rekening gehouden.
De Minister kan niet instemmen met de en
kele leden, die een nog strengere toepassing
van de contingenteering noodzakelijk achten
Immers, het is geenszins gebleken dat de maat
regel zijn doel heeft gemist. Daarvoor is een
langere ervaring met betrekking tot de werking
der contingenteering onontbeerlijk.
Bij nota van wijziging wordt alsnog een straf
bepaling ingevoegd, waarbij opzetteliike invoer
in strijd met de bepalingen dezer wet of ver-
kooping. aanbieding of in voorraad hebben van
aldus ingevoerd goed bedreigd wordt met ge
vangenisstraf van ten hoogste zes maanden of
geldboete van ten hoogste f 10.000.
Vrijdagmorgen werd in het hoofdgebouw van
den Haagschen Dierentuin de Nederlandsche
Bouwtentoonstelling (NEBO) geopend.
Een groot aantal genoodigden had zich daar
toe vereenigd in een der zalen, waar aller
eerst door den voorzitter van het tentoonstel-
lingscomité, dr. W. Finkhuyzen van Maerssen,
een woord van welkom werd gesproken tot alle
aanwezigen, speciaal tot verschillende autori
teiten, waaronder de directeur van Stadsont
wikkeling en Volkshuisvesting van 's Graven-
hage, de inspecteur der Genie, de legercom
mandant der 1ste afdeeling enz. De burgemees
ter had bericht van verhindering gezonden.
Met de mededeeling dat gedurende de ten
toonstelling voordrachten zullen worden gehou
den door Fransche en Duitsche autoriteiten,
waardoor de NEBO als het ware een interna
tionaal karakter krijgt, eindigde spr. zijn rede.
Vervolgens nam de heer P. Bakker Schut,
directeur van Stadsontwikkeling en Volkshuis
vesting het woord om de eigenlijke openings
rede uit te spreken.
Hij begon met te wijzen op de moeilijke om
standigheden (crisistijd) waaronder deze ten
toonstelling is tot stand gekomen en brengt
een woord van hulde aan de inrichters dezer
tentoonstelling.
Het bouwbedrijf, aldus vervolgde hij, neemt in
onze industrie een voorname plaats in, wat niet
te verwonderen is, daar de snel toenemende be
volking den voortdurenden bouw van woningen
noodzakelijk maakt. In den laatsten tijd zijn er
dan ook ongeveer 50.000 woningen per jaar ge
bouwd in Nederland.
Maar niet alleen woningen, ook fabrieken,
ook scholen en allerlei andere gebouwen waren
noodig en het stemt tot verheugenis, dat de
Nederlandsche Bouwkunst zich op zoo uitne
mende wijze van haar taak, voor het tot stand
komen van al die bouwwerken te zorgen, heeft
gekweten.
Maar ook de industrie heeft in die ontwikke
ling een groot aandeel en het aantal personen
die hun bestaan vinden in het bouwvak is dus
zeer belangrijk; een groot deel van het tentoon
gestelde hier heeft dan ook betrekking op de
bouw-industrie.
Het bouwvak bevindt zich gelukkig in een
voortdurende evolutie en het is dus een goed
denkbeeld, eens te laten zien wat daarin tot
stand gebracht kan worden.
Intusschen, de tentoonstelling is geenszins
tot de industrie beperkt; zij omvat ook de ar
chitectuur en de binnen-architectuur
Zeker, de tentoonstelling is niet volledig,
maar zij moet beschouwd worden als een eerste
poging om den bezoeker een moment-fotografie
te laten zien van wat bereikt is.
Spr. besluit met 't uitspreken van den wensch
dat het niet bij een eerste poging zal blijven.
Hierna werd door de aanwezigen een rond
wandeling gemaakt over. de tentoonstelling,
waar vele exposanten nog druk met het etalee-
ren en ordenen hunner inzendingen bezig wa
ren.
Onder die inzendingen noemen wij in de eer
ste plaats die van officieele zijde. Zoo exposeert
de directie van den Wieringermeerpolder een
belangwekkende maquette, schaal 1 op 1000 van
een dorp in dit nieuwverworven land met mo
dellen van woningen, boerderijen en scholen,
een overzichtskaart van den ganschen polder,
met vele foto's, teekeningen en wat dies meer
zjj.
Elders in de zaal is het departement van De
fensie vertegenwoordigd met een gedeelte van
het ontwerp voor de nieuwe kazerne van de
bereden wapens in Den Haag, een maquette
daarvan, teeken werk van andere kazernemen-
ten met statistiek; gegevens betreffende troe
penlegering, barakken en kampeerterreinen,
teekeningen van marechausséekazemes, ma
quette van een lichttoren voor het loodswezen
enz.
Het gasbedrijf van Den Haag toont o.a. eenige
modelkamers met gasverwarming, badinstalla
ties met heetwatervoorziening enz.
Bouw- en Woningtoezicht demonstreert den
invloed van de wetgeving op den woningbouw,
de oudste toestanden (krotwoningen), de nieu
were en nieuwste situaties op het gebied der
volkshuisvesting, grafieken, die een overzicht
geven van de evolutie van het bouwbedrijf en
de woningmarkt, particulieren- en overheids-
bouw, een maquette van den ouden toestand en
een van den nieuwsten, met in het midden het
borstbeeld van mr. Goeman Borgesius, den
geestelijken vader van onze woningwet en nog
veel meer, dat de moeite waard is aanschouwd
te worden.
De Dienst van Stadsontwikkeling en Volks
huisvesting en die van Gemeentewerken zijn
op het podium aanwezig met foto's, teekeningen
en maquettes van nieuwen stadsaanleg, van
het gemeente-museum aan de Stadhouderslaan
naar het ontwerp van dr. Berlage, het ont
werp voor het nieuwe Leeszaalgebouw aan
de Bilderdijkstraat met winkelgalerij, ont
werpen van scholencomplexen, de brug aan de
Laan van Meerdervoort over het Ververschings-
kanaal, het laadstation voor de vuil verwijdering,
de nieuwe groenten- en fruithallen en markt,
een overzichtsfoto van het zwembad Zuider
park, de magazijnen van het G. E. B„ de H B.S.
in het plan Bohemen, een maquette van het
parkeerterrein aan den Strandboulevard, nieuwe
stratenplannen en nog veel meer, waarvoor ten
minste iedere goede Hagenaar zich moet inte
resseeren.
De Ned. Vereeniging van Huisvrouwen en
haar Instituut toonen een bescheiden keuken,
zoo efficient mogelijk ingericht en van zoodani-
gen opzet, dat deze in ieder huis kan worden
aangebracht, met door het Instituut goedge
keurde materialen en werktuigen, die in een
moderne keuken thuisbehooren.
Voorts zijn er: een collectieve inzending van
de vereeniging „Onderneming en Vrijheid", op
Heeft de zure, met haat en wijd gevoede
„Tribune" kans gezien, zich een ookenblikje te
buiten te gaan aan een opvroolijkende ver-
.aagde April-grap?
Of heeft het grof-onbetrouwbare Moskou
orgaan opzettelijk bedrog willen plegen?
Zooals men weet, werd de vorige week in
het .Kasteel van Aemstel" de formidabele
pers, welke met ingang van Zondag tweemaal
daags „De Nieuwe Dag" in vele duizendtallen
zou afleveren, na plechtige inzegening door
Z. H. Exc. den Bisschop van Haarlem in wer
king gesteld.
Afijn, men heeft er in ons blad wel ge
ïllustreerd het een en ander van kunnen
ervaren.
Om die pens te laten proefdraaien, moest
er natuurlijk ook zooiets als 'n krant op ge
drukt worden, en uiteraard was deze krant,
een proefkrant, waarin verschillende op-
maak-vormen en lettertypen geprobeerd
werden.
Men nam lukraak een hoeveelheid onschul
dig feuilleton-zetsel, voegde hier en daar
enkele „opzienbarende koppen tusschen en
maakte aldus, zoo smakelijk mogelijk, een
proef-pagina op: ook werd er (hoe ongeloof
lijker, des te beter was het!) een telegram
metje uit Tokio gefantaseerd, waarboven in
pakkende koppen; „Japan bezet Wladiwostok
Bombardement vooraf Groote oorlogs
buit Russen vluchten
Misschien had een herinnering aan den
Russisch-Japanschen oorlog den oolijken sa
mensteller dezer pagina een oogenblikje te
pakken....
Met deze, natuurlijk uitsluitend als proef
bedoelde vóórpagina kwamen de eerste „krant"-
exemplaren van de pers, en op een der kiekjes
in ons blad heeft men kunnen zien, hoe Mgr.
Aengenent „met zichtbaar genoegen" een dier
eerste exemplaren bekeek.
Door een of ander, al dan niet stom toeval,
heeft echter ook de „Tribune"-redactie de
voorpagina der proef-krant met al het fraais,
dat we hierboven vermeldden, onder de oogen
gekregen, en het gevolg daarvan is geweest
ófwel.... een vertraagde April-grap, ófwel
èn April-grap (voor de redactie) èn bedrog
(voor de lezers).
Als ware dit druk-proef-exemplaar immers
een heel geheimzinnig document, dat uit de
misdadigste duisternis aan het reine „Tribune"-
lieht moest worden gebracht, zoo drukte de
redactie dezer dagen een facsimile van de be
sproken vóórpagina af: en wat daarbij ont
huld werd??
Waarom bekeek de Bisschop van Haarlem
deze voorpagina zoo „met zichtbaar genoegen"?
Waarom was de Bisschop zoo verheugd?
Omdat hij daar las; „Japan bezet Wladiwos
tok" „Groote oorlogsbuit" ,,Een groot
deel der stad in asch gelegd" Jijden der
burgerbevolking" „Het arsenaal ging de
lucht in"
Weet u; da&r lachte de Bisschop om!!
En de heeren, die op een andere foto als
„kenners" het eerste product van de nieuwe
pers beschouwden, dat waren volgens „De
Tribune" de -kenners" op het gebied van
de „verleugening", „deskundigen in de vuilste
laster en de gemeenste oorlogsophitsing tegen
de Sowjet-Unie, het vaderland van de arbei
ders der geheele wereld!"
En dat allemaal naar aanleiding van een
geheel gefingeerde (en voor een ieder direct als
gefingeerd te onderscheiden) voorpagina van
een druk-proefkrant!
Met deze scheld-tractatie is de grappige
of (en) bedriegelijke taak, welke „De Tribune"
zich stelde, echter niet voltooid; Om al dat
fictiefs nog iets meer geloofwaardigs te geven,
doet de redactie net, alsof het geheime rapport
van den Japanschen Baron Tanaka, waarin
weinig vreedzame bedoelingen ten opzichte van
China tot uiting komen (welk repport wij
curiositeitshalve en behoorlijk becommenta
rieerd in onze Maandagavond-editie weer
gaven) geheel zou strooken met onze intenties,
alsof wij zeggen, wat Tanaka gezegd zou
hebben!
De „Tribune"-redactie kan zich hierin niet
vergist lifebben, maar kom, wij gunnen de
zure redactie wel eens wat vroolijkheid en haar
lezers.... het bedrog, dat de grappige redactie
op hun kosten pleegd.
Wie zoo naief is, zich op „De Tribune" te
abonneeren, moet maar weten, dat hij daaraan
iederen dag blootstaat.
het gebied van het particuliere bouwbedrijf, een
paviljoen van de vereenig de Betonfabrieken, de
vereeniging van Schelpkalkfabrikanten, inzen
dingen van cement-, baksteen- terrazzo-, dak
pannen-, asfalt-, linoleum-, meubel-, en nog
tal van andere fabrieken.
In den tuin exposeert de Hardinxveldsche
Houtbouw-ondememing aanlokkelijke weekend
huisjes waarvan er reeds veel meer zouden
zijn afgeleverd indien niet in tal van gemeen
ten de plaatselijke verordeningen deze plaatsing
verhinderden de Amsterdamsche machine
fabriek „Voorwaarts" heeft een stalen steiger
toren opgesteld, de Bond van Patroons in het
Steen-, Hout-graniet-, en kunststeenbedrijf in
Nederland richtte een gemeenschappelijk mo
dellen- en werksoortengebouwtje op en zoo zou
er nog héél wat te vermelden zijn, doch het wil
ons voorkomen dat het bovenstaande reeds vol
doende is, om een bezoek aan de tentoonstelling
te stimulceren.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal de
volgende week Maandag en Dinsdag geen
audiëntie verleenen.
De „Raaf" op de terugreis is Vrijdag te 5.44
uur uit Cairo vertrokken, te 8.28 uur te Mersa
Matruh geland, vandaar te 9.10 uur vertrokken
en te 14b4 uur te Tthene geland.
