De ontbinding van
het Nazi-leger
Druk program te
Genève
De Vrouw, die Parijs in spanning houdt
-k.
Het nieuws van heden
Spaansche paleizen
OPROEP VAN HITLER
CHINEESCHE ÏMMIGRA TIE
De terugkeer van
Mme Hanau
Mr.G.M.J.F.Goseling m
DR. J. TH. DE VISSER
VRIJMETSELARIJ IN
SPANJE
Vrij rustig verloop
Teruggeloopen met meer
dan S0 procent
STAKERSTERREUR
IN AUCKLAND
Juwelierszaken geplunderd
Stakingsonlusten te
Ossuna
m R.K. Kiesvereeniging g
Donderdagnacht overleden
Nationaal bezit
De gouden lepels
der Republiek
VRIJDAG 15 APRIL 1932
VIJF EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18050
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TELEF. 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem er?.
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal 3.25; per post, per
kwartaal 3.58 bij vooruitbetaling.
ADVERTENTIEPRIJZEN:
De S.A.- en S.S.-mannen aan
gespoord voortaan als ge
wone partij genooten
meer dan ooit
propaganda
te maken
De Nazi-leider
Eischte Frankrijk
het verbod?
Hugenberg veroordeelt
verbod
Bruine Huis weer
vrijgegeven
Hitier inspecteert de stormtroepen na het uniformverbod in den
herfst van het vorig jaar
Volkenbondsraad betreffende hulp
aan Z. O. Europeesche staten
Commissie-van-19 inzake
J apansch-Chineesch
conflict
ZIJ SPEELT MET GELD
EN MENSCHEN
De orde hersteld
OVERSTROOMINGEN
IN DE OEKRAÏNE
Dagblad uitgegeven door de N.V Drukkerij
De Spaarnestad, Haarlem Telefoon 13866
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Per losse regel: 30 ets. Ingez Med 50 ets. per regel
Idem op pag één: 65 cents oer regel.
Bij contract sterk verlaagde prijzen.
Voor de kleine annonces „OMROEPERS" zie de rubriek.
TELEFOONNUMMER: 13866
BERLIJN, 14 April Naar aanleiding van
het verbod van de S. A., en S. S.-formaties,
heeft Adolf Hitler een oproep gepubliceerd,
Waarin hij de „voormalige" S. A.- en S. S.-
troepen bevel geeft voortaan als partij-
Kenooten hun plicht te doen en zich meer dan
ooit beschikbaar te stellen voor de verkiezings
propaganda, vooral in Pruisen.
Zij mogen echter den huidigen machthebbrs
Been aanleiding geven om de verkiezingen
Uit te stellen.
Indien zij hun plicht doen zal de slag van
Beneraal Groener op hemzelf terugkomen.
Het geloof in de toekomst moet bewaard
Worden.
In de „Völkische Reobachter" het hoofd
orgaan van de Nationaal-Socialistische Partij,
schrijft de hoofdredacteur, Rosenberg, dat
de S. A.'s tien jaar lang den waarborg hebben
Bevormd voor de veiligheid der Nationaal-
Socialisten; zonder hen kon men zelfs niet
ftieer vergaderen, zonder geweld te moeten
Vreezen. Voorts wordt geconstateerd, dat ook
van hooggeplaatste officieele zijde dikwijls ge
dreigd is met het toepassen van geweld door
hiiddel van het IJzeren Pront, de Rijksbanier
enz., ook bij een illegalen staatsgreep van
Hitier. Niettemin zijn de S. A.'s wel en de
Rijksbanier en het IJzeren Front niet ont
bonden. De Nationaal-Socialistische bewe-
Sing zal echter ook dezen slag te boven ko-
ihen er in de herinnering der Nationaal-Socia-
listen zal de 13e April een blijvende beteekc-
nis houden.
Saksen en Bronswijk in de
in de contramine
DRESDEN, 13 April (V. D.) Naar wel
ingelichte zijde verluidt, heeft de Saksische
minister van binnenlandsche zaken niet deel-
Benomen aan de bespreking der landen over
de ontbinding van de nat.-soc. weerforma-
ties, aangezien de Saksische regeering er ken
nis van had gekregen, dat de beslissing der
rijksregeering reeds te voren vast had ge
staan.
Het verbod tot opheffing van de S. S. en
S. A. is in Bronswijk nog niet doorgevoerd.
De Brunswijksche regeering zou zelfs over
wegen, een aanklacht bij het staatsgerechtshof
in te dienen tegen de rijksregeering inzake
het verbod.
Men weet, dat de Brunswijksche minister
Van binnenlandsche zaken een nationaal-socia-
list is.
By de huiszoeking in de Hamburgsche bu
reaux der N. S. D. A. P., zijn in totaal 20 per
sonen gearresteerd; onder dezen waren 7 Ham
burgsche gemeenteraadsleden en een rijksdag
afgevaardigde der N. S. D. A. P. Eenig ma
teriaal is in beslag genomen en wordt nog
onderzocht.
Te Berlijn werden vandaag reeds 50 S. A.-
®n S. S.-bureaux gesloten.
Gisteravond heeft de politie te Leipzig een
hationaal-socialistische vergadering ontbonden,
Waarin een Saksische Landdagafgevaardigde,
Studentkowski, volgens mededeeling van het
Politiepresidium den Rijkspresident en de
ledenleden der Rijksregeering ernstig belee-
tiigd heeft. In verband hiermede is Student
kowski hedenmorgen gearresteerd.
De ïolitie te München zet haar inderzoek
hi het Bruine Huis nog steeds voort.
Het omvangrijke in beslag genomen mate
riaal wordt met vracht-auto's weggevoerd.
De politie moet geregeld de toestroomende
nieuwsgierigen in de omgeving van het Bruine
Ruis verstrooien, verder is de toestand zeer
rustig.
Duitsche pers
BERLIJN, 14 April Op levendige wijze
bespreken de Berlijnsche ochtendbladen de
ontbinding der S. A- en S. S.-formaties. Het
blad van rijkskanselier Brüning, de „Germa-
hia", meent, dat ook die kringen van rechts,
die gewoon zijn scherp maar eerlijk over het
staatsgezag te oordeelen, den maatregel zul
len billijken. Er is thans een duidelijke schei
ding gemaakt tuschen het wettig staatsgezag
en de illegale particuliere machtsstrevingen.
De democratische liberale „Vossische Zei-
tung" schrijft: Niet alleen het rijkskabinet
heeft met algemeene stemmen de noodzake
lijkheid erkend van ontbinding der S. S. en
8. A. Alle landen hebben zidh ermede accoord
verklaard, alleen Bronswijk was er tegen, doch
heeft beloofd de verordening te zullen uit
voeren. De rijkspresident heeft, na zorgvuldig
onderzoek, zijn handteekening gegeven, ge
trouw aan zijn belofte, het Duitsche volk den
binnenlandschen vrede te beveiligen en een
einde te maken aan de dreiging van den
burgeroorlog. Al deze factoren hebben tot de
overtuiging geleid, dat een overeenstemming
öiet de nat.-soc. voor afzienbaren tijd noch
iuogelenk noch gewenscht is. Daarmede is een
Politieke beslissing gevallen, die zijn uitwer
king hebben moet, allereerst in de uitvoering
Van het verbod. De bezorgdheid, dat de S. A.-
biannen thans tot illegaliteit gedreven zullen
■Worden, is tendentieus overdreven. Deze ille-
Baliteit zou in ieder geval minder gevaarlijk
zUn, dan de toestand van schijn-legaliteit, die
het den S. A.-organisaties mogelijk maakte
hi alle kalmte mobilisatie-voorbereidingen te
blaken tegen den staat. Eenmaal werkelijk
ontbonden zal de nat.-soc. strijdorganisatie het
lot deelen van den Rooden Frontstrijdersbond,
hie alleen nog spookt in communistische
bladen".
„Gij komt laat"
De socialistische „Vorwarts" schrijft o. a.:
Noch verontwaardiging, noch enthousiasme is
°P zijn plaats, wanneer men tegenover het feit
Van het verbod staat. Hoogstens het woord:
„Gij komt wel, mar gij komt laat". De dingen,
waarop deze verordeningen betrekking hebben,
zijn niet eerst sedert vandaag en gisteren
bekend. De oprichting en volledige organisa
tie van het particuliere leger van Hitier, heeft
lange jaren noodig gehad. Steeds weer is op
het gevaar voor het leven van den staat ge
wezen, dat het resultaat moest zijn van deze
organisatorische na-aping van de weer-
Het „Berliner Tageblatt" schrijft o.a.:
De eisch tot verbieden van de SA is uitge
gaan van een reeks landen, en eenige van hen
waren overeengekomen, om voor het geval de
rijksregeering niet zou hebben ingegrepen,
zelfstandig op te treden. Het initiatief heeft
hier niet zijn oorsprong gevonden bij het z.g.
roode Pruisen, maar bij Beieren, waar de
Beiersche volkspartij met de Duitsch.
nationalen tezamen regeert, bij Wurtemberg,
waar eveneens de Duitsch-nationalen in een
burgerlijke regeering zitten en bij Baden. De
voorgeschiedenis van het verbod bewijst dus
juist het tegendeel van een druk van links.
(Wij laten deze zienswijze geheel voor reke
ning van het „B. T." Red.)
PARIJS EN LONDEN
PARIJS, 14 April. (V.D.) De Pransche pers
volgt de jongste gebeurtenissen in Duitsch-
land met groote aandacht. Van de ontbinding
der Nationaal-Socialistische stormafdeeling
maken de bladen met groote voldoening mel
ding.
Algemeen leggen de groote bladen verband
tusschen dezen maatregel van de Rijksregee
ring en de Ontwapeningsconferentie en zij
interpreteeren het aldus, dat de Duitsche re
geering er prijs op stelt met een zuiver geweten
de hoofdbesprekingen te Genève te willen be-
ginen.
De Enelsche pers verklaart algemeen, dat de
verdere ontwikkeling der Duitsche toestanden
nog ernstige zorg blijft baren.
BERLIJN, 14 April. De leiders der Nationaal-
Socialisten zijn bijna voltallig in Hotel Kaiser-
hof te Berlijn in vergadering bijeen, en bespre
ken op het oogenblik met Hitier en hun rechts
kundige adviseurs welke stappen tegen het ver
bod van de S. A. zullen worden ondernomen.
Waarschijnlijk zal een beroep worden gedaan
op het Rijksgerechtshof, vooral omdat de po
litie materiaal in beslag heeft genomen, dat niet
de S. A., doch aan de partij behoort.
De Berlijnsche politie-president Greszinski
heeft thans in uitvoering van de verbodsbepa
lingen ook de nationaal-socialistische volks-
sportvereeniging en de Hitler-jeugdorganisatie
voor het geheele politie-district Berlijn verbo
den.
In een onderhoud met den bijzonderen cor
respondent te Berlijn van de „Evening Stan
dard" heeft Hitier verklaard:
„Het verbod der stormtroepen kan niet eeuwig
duren. Het is slechts een tijdelijke maatregel.
Spoedig zullen de stormtroepen er weer zijn en
wanneer zij er weer zijn, zullen de 400 000 man,
die thans op ambtelijk bevel „ontbonden" zijn,
zijn aangegroeid tot 600.000 of meer.
Op een aantal vragen antwoordde Hitier als
volgt: Van de 400.000 leden der verboden na
tionaal-socialistische organisaties zijn 300.000
werkloos. Zij zullen moeilijke tijden moeten
doormaken. Het verbod zal hun voorliefde voor
de thans regeerenden niet verhoogen.
Hitier verklaarde tevreden te zijn, indien de
NSDAP bij de verkiezingen in Pruisen de 8V2
millioen stemmen zal behouden, welke bij de
presidentsverkiezingen op haar zijn uitgebracht.
Dan zullen wij, aldus Hitier, 160 zetels verkrij
gen in den Pruisischen Landdag en zou de
NSDAP daar de sterkste partij zijn.
Op de vraag hoe Hitier de nationaal socialis
tische beweging in Duitschland zou willen hand
haven zonder de hulp der stormtroepen ver
klaarde hij: Mijn methoden om aan de macht
te komen, waren en blijven streng constitutio
neel. Ik heb daarvoor niet de hulp der storm
troepen noodig.
Op de vraag welke beweegredenen naar zijn
meening de Rijksregeering hebben genoopt tot
haar maatregel, verklaarde Hitier, allereerst te
gelooven, hoewel hij daarvoor geen bewijs heeft,
dat dr. Brüning den sociaal-democraten de
door hen geëischte belooning voor den steun
aan Hindenburg bij de presidentsverkiezingen
heeft willen geven. De beslissende reden is
evenwel naar zijn meening van buiten)andsch
politieken aard geweest. Een jaar geleden heëft
de Fransche regeering de ontbinding der storm
troepen geëischt, welke zij beschouwt als een
bedreiging voor Frankrijk.
Dr. Brüning schijnt te meenen, dat buiten-
landsche politiek des te gemakkelijker kan wor
den gevoerd naarmate een land zwakker is.
Waarom heeft de regeering dan niet evenzoo de
Rijksbanier en de Stahlhelm-organisatie ver
boden? Deze beide organisaties werden be
schouwd, naar het schijnt, als zijnde slechts
werkzaam binnen Duitschland. Het is voor hem
als Duitsch patriot een eer, dat zijn organisatie
alleen als doelschijf voor den aanval is uitver
koren.
In verband met het bovenstaande wordt of
ficieel medegedeeld: Herr Hitier heeft tegen
over correspondenten van buitenlandsche bla
den beweerd, dat hij bewijzen bezit dat de ont
binding der S. A. heeft plaats gehad door den
Rijkskanselier onder druk van den Franschen
premier. £)eze bewering is volkomen uit de lucht
gegrepen en heeft slechts ten doel de Rijksre
geering verdacht te maken en haar aanzien in
binnen- en buitenland te schaden.
De leider de Duitsch-Nationalen, Dr. Hugen
berg, publiceert naar aanleiding van het ver
bod der nationaal-socialistische SA de volgen
de verklaring:
„De ontbinding der nationaal-socialistische
SA is de eerste regeeringsactie van den nieuw
gekozen Rijkspresident. Zij toont met onheil
spellende duidelijkheid, hoe het Marxisme zijn
rekening voor zijn steun bü de Hindenburg-
verkiezing presenteert. Er is menige aanwijzing,
dat op de ontbinding der SA de ontbinding vai-
de Stahlhelmorganisatie zal volgen. Doch de
Rijksbanier en het z.g. IJzeren Front mogen
zich onder bescherming van de regeering met
hun burgeroorlog-formaties, met. hun terroristi
sche actie, met hun openlijke bedreigingen
tegen een legaal tot stand komende regeering
van rechts als staat in den staat groepeeren.
Een onverdraaglijk regiem van willekeur zal
vrijheid en nationalen geest onderdrukken.
Daarop kan slechts één antwoord worden ge
geven: Werpt bij de Pruisische verkiezingen het
systeem over hoop. Schept een meerderheid in
den Pruisischen Landdag welke dit systeem
tegen den grond werpt. Wie dat wil, stemt
Duitsch Nationaal".
Uit München wordt gemeld, dat de politie-
bezetting van het in de Briennerstrasse gelegen
Bruine Huis tot Donderdagmiddag heeft ge
duurd. Toen is de landspolitie op vrachtauto's
met in het Bruine Huis aangetroffen materiaal
vertrokken en werden de afzettingen, waar-
achte' zich in den loop van de ochtenduren
duizenden hadden verzameld, opgeheven.
In den loop van den middag vormden zich in
de omgeving van het Bruine Huis opnieuw
groote volksoploopen, zoodat andermaal de om
trek door de politie werd afgezet.
De nationaal-socialistische fractie in den
Hessischen Landdag heeft Donderdag voorge
steld den Landdag ten laatste tegen Zaterdag
16 April a.s. bijeen te roepen, ter behandeling
van den politieken toestand in Hessen. Daar de
Landdag voor meer dan 1/3 uit Nazi's bestaat,
moet aan het verzoek worden voldaan.
GENèVE, 13 April. (V.D.) De beschouwingen
ter Ontwapeningsconferentie zijn voorloopig
onderbroken tot Maandagmorgen. President
Henderson heeft verklaard, dat de algemeene
beschouwingen over art. 1 van de Ontwerp-
conventie voorloopig gesloten worden
De Hoofdcommissie is voor Maandagmorgen
in vergadering bijeengeroepen. Het presidium
der conferentie zal Vrijdag bijeenkomen ter
uitwerking der talrijke afzonderlijk ingediende
voorstellen.
De Volkenbondsraad is tegen Vrijdagmorgen
bijeengeroepen ter behandeling van afzonder
lijke voorstellen der financieele commissie inzake
hulpmaatregelen ten behoeve van Oostenrijk,
Hongarije, Bulgarije en Griekenland,
Zaterdag zal de CommissTe-van-Negentien
der buitengewone Volkensbondsve. gaderir.g
bijeenkomen inzake het Japansch-Chineesche
conflict.
De onverwachte onderbreking der beschouwin
gen ter Ontwapeningsconferentie tot Maandag
wordt algemeen in verband gebracht met de
aanstaande komst van den Amerikaanschen
staatssecretaris Stimson en van Rijkskanse
lier Bruening.
Nooit te voren werd in Batavia zulk een
sterke vermindering van de immigratie uit
China geconstateerd als thans, in de eerste
twee maanden van dit jaar.
Ter illustratie diene, aldus meent de „Loco
motief", dat in bedoelde periode van 1930, Ja
nuari en Februari dus, dit cijfer ruim 1250 was
en in de eerste twee maanden van het vorige
jaar bijna 1200.
De cijfers van thans zijn 349 in Januari en
190 in Februari, of in de beide maanden totaal
539.
Reeds viel in het vorige jaar, vooral in de
tweede helft, in deze immigratie een groote
vermindering te constateeren, vergeleken bij het
jaar te voren.
Er werden namelijk in het afgeloopen jaar
Mme Hanau is weer eens gearresteerd! Op
het jongste nummer van haar nieuwe krant
„Forces" is beslag gelegd. En waarom? O.a. om
dat „Madame la Présidente" documenten heeft
laten afdrukken, die niet gepubliceerd mochten
worden. Wat voor documenten? Niets meer of
minder dan geschreven beschuldigingen, ge
richt tegen mevr. Hanau. Zij zou onderhande
lingen hebben aangeknoopt met verschillende
Russische en Duitsche ondernemingen, en de
belangen van Frankrijk zouden hierdoor ge
schaad worden. Wat voor reden kan mevr. Ha
nau hebben gehad om juist deze zeer zware
aanklachten in haar eigen blad over te ne
men? Natuurlijk wilde zij de onjuistheid ervan
aantoonen. De zaak is overigens zoo duister
als een moord in een detective-geschiedenis.
De eigenares van de „Forces" deelde mee (tij
dens het eerste verhoor), dat zij geen papieren
had laten stelen om ze daarna voer haar doel
te benutten, maar dat Zijne Excellentie de
Minister van Financiën in hoogst eigen per
soon haar de verdachtmakingen in kwestie
telefonisch heeft doen weten
Haar loopbaan.
De vrouw, die op het oogenblik geheel Parijs
in spanning houdt, is allerminst een geboren
avonturierster. Zij is geen zigeunerkind of
bedelaarstelg maar stamt uit een zeer aanzien
lijke familie. In 1908 trad zij in het huwelijk
met Lazare Bloch, een eenigszins twijfelachtig
zakenman, die niets anders „meebracht" dan
eenige connecties, die in de toekomst misschien
voor 't één of ander konden gebruikt worden.
Mevr. Hanau zag dit in en maakte zich dat
inzicht ten nutte.
Haar grootste successen behaalde zij, nadat
zij een klein winkelkrantje had gekocht, ge
naamd „Gazette du Franc". Onder haar leiding
werd het een veelgelezen blad, dat op zijn
wijze verbetering poogde te brengen in het
financieel gestel. Madame la Présidente voer
er wel bij en ettelijke millioenen francs werden
uit de zakken der landgenooten getrommeld.
Toen de franc werd gestabiliseerd was het
afgeloopen met de winstgevende propaganda
voor financieel herstel. Thans begon de specu
latieve dame zich een voorstandster te betoo-
nen van den wereldvrede en de „Gazette de
Nation" deed dienst als vredesorgaan. De be
roemde Fransche publicist Audibert onder
steunde haar. Ze bezat niet minder dan zeven
ondernemingen, haar kranten niet meegere
kend. Het kapitaal, waarmee zij werkte, be
droeg ruim 17 millioen francs. Ontelbare diplo-
.maten en andere hooggeplaatste personen wa
ren bij deze bladen, leeningen enz. geïnteres
seerd en zelfs de minister van financiën Klotz
had er alles bij te winnen of te verliezen. Toen
mevr. Hanau werd gearresteerd en de zaak
misliep, pleegde Klotz zelfmoord.
De felste tegenstanders van Madame la Pré
sidente: de groote banken, wisten haar einde
lijk te treffen. De emissie, die zij juist had
uitgeschreven (groot 170 millioen francs, voor
gespiegelde winst 40 werd verboden en
Mme Hanau in verzekerde bewaring gesteld
Ieder weet het verhaal van haar ontvluchting
uit het hospitaal (waarin zij was opgenomen
na een hongerstaking, die haar bevrijdde van
een langer verblijf in de cel) en ok het feit,
dat zij werd veroordeeld tot twee jaar gevan
genisstraf mag als bekend worden veronder
steld,
Thans heeft zij wederom de aandacht op zich
weten te vestigen en het publiek, dat niet bij
de zaak is betrokken, wacht in spanning
op de voortzetting van de prikkelende avontu
renfilm, waarin mevrouw Hanau de rol ver
vult van de dame, die schandaal veroorzaakt.
ongeveer 10 duizend Chineesche immigranten
in Tandjong Priok ontscheept tegen ongeveer
18 duizend in het daaraan voorafgaande jaar
Voor het Rijk beteekent deze terugloop een
belangrijke vermindering van inkomsten.
Voor Batavia alleen is de zuivere ontvangst
aan immigratiegelden na aftrek van alle kos
ten dus, in 1930 geweest ongeveer 5'/. ton, en
in het afgeloopen jaar niet meer dan 2 ton.
Er zijn vier factoren, die op de vermindering
invloed hebben gehad, namelijk de zeer lage
dollarkoers in China, de economische depressie
in Indië met zoo goed als geen werkgelegen
heid voor de immigranten, de oorlog in China
en de verhooging van de ontschepingsgelden.
Men weet, dat in Juli van het vorige jaar het
verschuldigde ontschepingsbedrag voor immi
granten van 100 gulden gebracht is op 150
gulden.
Volgens algemeene bewering van de uit China
komende immigranten gaan in dat land de
prijzen voor levensbehoeften en vrijwel alle
andere artikelen steeds omlaag.
Een bedrag van 150 gulden in dollars om
gezet is voor den kleinen man in China, die,
naar bekend, niet veel voor zijn levensonder
houd noodig heeft, voldoende om er zoo noodig
jaren van te leven.
Vroeger werden deze sommen, zooals ook de
passage- en andere kosten voorgeschoten door
de werkgevers in Indië, die hun menschen lie
ten uitkomen.
Thans is dit geheel anders.
De Chineesche werkgevers laten zoo goed als
geen nieuwe krachten meer uitkomen. Zij kun
nen in Indië volop personeel krijgen.
Er is meer aanbod dan vraag.
Bovendien zijn ook deze werkgevers, de Chi
neesche kleinhandelaren en de. tauké's in de
meubel- en andere industrie aan het bezuinigen,
met het gevolg, dat er meer werkkrachten wor
den ontslagen dan nieuwe aangenomen.
Wat dézen kleinhandel betreft, kan in het
algemeen gezegd worden, dat deze malaise zich
meer doet gelden in den manufacturen- en
goederenhandel dan in de levensbehoeften-
handel.
De Chineesche waronghouders b.v., vooral die
van de kleine warongs in de Inlandsche wijken,
ondervinden al heel weinig invloed van de al
gemeene depressie.
Ook bij het Chineesche element in Indië be
gint de werkloosheid merkbaar te worden.
Vele werkloozen zijn om financieele redenen
niet in staat, naar hun land terug te keeren
Het komt daardoor nogal eens voor, dat een
Chinees zich bij de politie komt aanmelden met
de verklaring, dat hij geen vergunning tot ves
tiging in N. I. heeft, in de hoop, dat hij dan op
Gouvemementskosten naar China zal worden
teruggezonden, terwijl later blijkt, dat hij wei
vergunning tot vestiging kreeg, doch zijn immi
gratiepapieren eenvoudig vernietigde.
AUCKLAND (Nieuw-Zeeland), 14 April.
(Reuter.) Stakers hebben ernstige troebelen
veroorzaakt, waarbij een aantal politie-agenten
zoo ernstig werd gewond, dat zij in het zieken
huis moesten worden opgenomen. Ook talrijke
burgers zijn gewond.
De betoogers sloegen alle winkelruiten in een
der hoofdstraten stuk en plunderden de ju
welierszaken.
De burgemeester richtte een draadloozen op
roep tot de burgerij, om mee te werken aan het
herstel der ordee.
Mariniers, die dringend ontboden werden,
konden den toestand niet meester worden. De
aangerichte schade wordt op honderdduizend
pond sterling geschat.
Nader wordt gemeld, dat de orde hersteld is.
Er zijn maatregelen genomen om te voorkomen
dat de ongeregeldheden zich herhalen.
Er zijn eenige honderden burgers gewond en
een twintigtal agenten ernstig gekwetst.
MOSKOU, via Kowno, 14 April. (V.D.) Vol
gens berichten uit Charkow is Woensdag de
waterstand van Dnjepper en Dnjester sterk
gestegen. Talrijke plaatsen staan onder water.
In het bijzonder werd de omgeving van Tiras-
po ernstig geteisterd.
SEVILLA, 14 April. (Reuter). Te Ossuna ls
een algemeene staking uitgebroken.
Bij een gevecht tusschen stakers en de natio
nale garde werd een staker gedood en drie ern
stig gewond; drie politiemannen liepen lichte
kwetsuren op.
Het bureau van de syndicalistische partij ls
gesloten, de leider gearresteerd.
Poging tot moord op een 22-jarig meisje te
Tubbergen. De dader ontkomen.
Overeenstemming bereikt in het bakkersbedrijf
te Rotterdam.
Overval te Diessen. De daders bekend.
Een vliegboot van de Indische Marine in brand
gevlogen; waarschijnlijk vier dooden.
Huis ingestort aan de Anjelierstraat te Am
sterdam.
Hitler's leger ontonden.
De vronw, die Parijs in spanning houdt
Stakingsterreur te Auckland in Nieuw-Zeeland.
OOOOO
J. J. WEBER ZOON
OPTICIENS FABRIKANTEN
Groote Houtstraat 166 Haarlem
M HAARLEM
Hedenavond buitengewone verga-
dering in de St. Joseph-Gezellen-
vereeniging, Jansstraat 59, aanvang
half negen. Spreker:
De Voorz. der R. K. Staatspartij
Donderdagnacht is in het Roode Kruiszie-
kenhuis te - 's-Gravenhage overleden, de Mi
nister van Staat, Dr. J. Th. de Visser.
De Spaansche republiek heeft het geheele
eigendom van de ten val gebrachte dynastie in
beslag genomen en het verklaard tot staatsbe
zit, „Patrimonium der republiek". Omdat de
ex-koning door de uitspraak van de constitu-
eerende nationale vergadering tot verrader des
vaderlands is gestempeld, bestaan er ook geen
plannen, om hem later op een of andere wijze
financieel schadeloos te stellen.
Het koninklijk paleis in Madrid heet thans
„Nationaal paleis" en is als museum voor het
publiek ter bezichtiging opengesteld, uitgezon
derd een paar vertrekken, die den president der
repubhek als ambtelijk bureau dienen, die ech
ter gelegen zijn in 'n tamelijk afgelegen deel
van 't groote slot. Daar resideert president Za-
mora alleen als officieele persoonlijkheid. Hij is
in z'n particulier huis blijven wonen. Wanneer
de presdent thans "n officieelen maaltijd geeft,
worden borden en schalen met koningskroon
tjes er op gebruikt. Het couvert is van goud en
draagt de initialen van den koning en de ko
ningin. Om redenen van bezuiniging zijn er nog
geen nieuwe couverts aangeschaft.
In het Madrileensche paleismuseum worden
thans ook de bijzonder waardevolle kunst
schatten en historische voorwerpen uit andere
paleizen in het land samengebracht. Ook de
„Casa del Campo", een uitgebreid natuurpark,
komt onder machtsbevoegdheid van Madrid. In
het paleis El Pardo bij Madrid bevindt zich de
rijkste gobelin-verzameling der wereld: 414 ten
deele uiterst kostbare stukken ter waarde van
talooze millioenen. Waarschijnlijk blijven de
wandtapijten in dat slot, dat dan als gobelin
museum voor het publiek toegankelijk zal zijn.
Het vruchtgebruik van het enorme eigenlijke
„Pardo", vroeger koninklijk jachtgebied, is
eveneens aan den staat vervallen.
De paleizen van Riofrio en La Granja beide
in de nabijheid van Segovia, zullen tei be
schikking worden gesteld als zomeroponthoud
voor schoolkinderen. Andere kasteelen en pa
leizen blijven in stand en ter bezichtiging,
vooral voor vreemdelingen. Ex-koninklijke land
goederen en bosschen worden verpacht of van
staatswege geëxploiteerd. Op een dier goederen
komt een openlucht-school voor schilders. An
dere gebouwen en grondstukken van het vroe
gere koninklijke patrimonium zijn bestemd voor
sociale, sanitaire en wetenschappelijke doel
einden. Een klein kasteeltje wordt bestemd
voor rustoord van oude journalisten.
Het spreekt van zelf, dat het een ze^r schoone
reclame voor de republiek is, aan te kondigen,
dat thans het Spaansche volk zelf aandeel en
vreugde heeft aan alles, waarover vroeger en
kel en alleen de „buitenlandsche" heerscher-
familie kon beschikken.
MADRID, (K.WP.). Br. Levi, de voorzitter
van de Vrijmetselaarsloge van New-York, heeft
in Madrid een conferentie gehad met den Mi
nister van Onderwijs Sr. Ferran de los Rios en
in Barcelona met den burgemeester St. Aigua-
der. Naar het schijnt heeft Levi, die van Fran
sche afkomst is, de orders van den grootmeester
der Fransche vrijmetselarij overgebracht aan
bovengenoemde Spaansche autoriteiten. Het zou
wel de moeite waard zijn te weten, hoe deze
orders luiden; misschien zou men dan te weten
komen, van wie het initiatief is uitgegaan van
enkele maatregelen en wetten der laatste
maanden
