Ngeland en de wereld
s
J. H. DE WERD
Pondenverlies der Ned. Bank
klNAME'S TOEKOMST
EX-KEIZER WILHELM
RELIGIEUZE ARTIKELEN
COMMUNIEGESCHENKEN
SYSTEEM TOT DEKKING
VRIJDAG 22 APRIL
CHAMBERLAIN'S
BUDGET
'fint tevens een stuk
ttenlandsche politiek
?efl uitzending deskundige
Even slank als toen zij 20 was
KLEVERPARKWEG 4
Motie Hiemstra verworpen
Van „kapitalistische"
bladen
te
'<f
^orie van Antwoord aan de
Eerste Kamer inzake
de begrooting
Economische verbeteringen
VOOR HET AFSCHEID
Vertrek van Mgr. I. Verriet O.P.
EEN TAART VAN DRIE METER
KORTINGSWETJE
Heden in werking
Invoer van vleesch
STADSNIEUWS
EIGENAARDIGE RECHTSZAAK
Het Garnizoen Nijmegen
Leestklaar schoenwerk
Waar begint of eindigt
de Kinderhuissingel?
HAARLEMSCHE
JOURNALISTENKRING
RECLAMECAMPAGNE
Door de Kleverparkvereeniging
PERSONALIA
Van het Binnenhof
Tegen oprichting van een
Staats-circulatiebank
Dekkingsvoor stel
Penibele consequenties
Een tusschenstandpunt
De onafwendbare motie
DONATEURSAVOND
„THALIA"
KOELIES UIT DELI
Pater Cyrillus Thewes O. Carm. t
OUD HUWELIJKSGEBRUIK
Bij het huwelijk van mr. A. R. Gar
ner en miss Marjorie Frettwell te
Sheffield droeg de bruidegom zijn
lachende bruid na de huwelijks
inzegening uit de kerk
'*J wezen reeds op de belangrijkheid van
nieuwe Engelsche budget in verband
"tèt.niet-uitgekomen ekonomische
«eën.
bister Chamberlain's nieuw budget ver
achter niet minder de aandacht, omdat
1 onbewust of bewust! een stuk
^andsche politiek verwerkt is.
een zeer belangrijk stuk buiten
ge politiek!
Nederland daarbij een veer moet laten
"k te heffen invoerrechten op buitenland-
"leo, was te voorzien, dat het Neder-
bedrijfsleven voor een goed deel de
ervan zou worden door het voortduren
1161 protectionisme, was eveneens te ver-
''etl en dat misschien het oprichten van
te industrieën in Engeland door het bui-
dus ook Nederland zou worden
^erd, was evident,
is voorts buitengewoon belangrijk, dat
begrooting geen inkomsten zijn uitge-
■a uit hoofde van de herstelbetalingen
evenmin onder de uitgaven iets geboekt
kt
de betalingen der buitenlandsche oor-
chuiden, zelfs niet over de halfjaarlijk-
rentebetalingen over de schulden aan de
'6,%de Staten.
i het waar, dat onder normale omstan-
ÏJen Engeland hetzelfde te betalen zou
1 als het aan den anderen kant ontving,
Naar het zoo goed als zeker is, dat
^hland niet meer aan zijn verplichtingen
"bhen en zal willen voldoen, is het ty-
H dat men ook de betalingen aan Ame-
^eft weggelaten. Is dit een gevolg van
rNng overleg met Washington of is dit
v°oruitloopen op Lausanne?
Neten, dat de stemming in Amerika hoe
S( hoe meer gekant is tegen het schrappen
!chuiden, het Amerikaansche budget ver-
Sfoote hiaten en het deficit zou bedui-
toenemen, wanneer geen gelden uit den
dienst meer binnen vloeiden. De
^an s sterk gekant tegen belasting-
/°Sirig en de meer dan 10 millioen werk-
die geen wettelijke ondersteuning ont-
en die zijn aangewezen op de parti-
Steunactie, zullen hun invloed natuur-
^Owenden om wettelijken steun te krij-
^vendien eischen de veteranen hun oor
kus en alles tezamen genomen is het
^taerika vrijwel onmogelijk om afstand
h van de Engelsche betalingen, tenzij
[flen weg volgt, dien velen in Amerika
n. Immers is bij den Senaat eenwets-
ingediend, waarbij geëischt wordt, dat
ral Reserve Board gemachtigd zal wor-
dollar zoodanig te stabiliseeren, dat
lerenprijs-niveau overeenstemt met dat
6, hetgeen tenslotte neerkomt op sterke
depreciatie van den dollar.
"btkent de Engelsche Regeering dat reeds
Ss de memorie van antwoord aan de
W Kamer inzake de Surinaamsche be-
"C? voor 1932 handhaaft de minister van
if, zijn standpunt, dat het momenteel
.Aanbeveling zou verdienen over te gaan
.„^ending van een deskundige om het
hik van Suriname's toekomst te doen be-
!ttireh, rnet het oog op de geldelijke conse-
A's aan de eventueel door zoodanigen des-
Uk" in te dienen voorstellen verbonden. De
■t.fj Af geeft gaarne toe, dat mogelijk daar
in- andere plannen ter tafel zouden kunnen
gebracht, waarvan de verwezenlijking
L°ï) het terrein van het particulier initia-
Sj u üggen. Op grond van de in dergelijke
W opgedane ervaring zou de minister het
V ^n groote mate betwijfelen of ook der-
Plannen levensvatbaarheid zouden heb-
1 ahneer niet eveneens in de eerste plaats
%Uvernement m zeer belangrijke mate
ti eele medewerking zou verleenen. Boven-
de minister het niet raadzaam achten,
1 fi,e tjjden' zich te begeven in het maken
Va»nen, die eerst later tot uitvoering zou-
Abnen worden gebracht. Het ware wel zeer
dat de factoren, van welke men
*>U meenen te mogen uitgaan, tegen het
Naarop die plannen in daden dienden
,|en omgezet, zouden blijken, hun waarde
°f in groote mate te hebben verloren.
Ste t niet weg, dat ook volgens den
(j0 r Voldoende overblijft, waarop Regeering
avernement zich in de naaste toekomst
i^ch toeleëgen tot bevordering van de eco-
V 5!® ontwikkeling van Suriname. Het be-
Nt (j te dien aanzien geenszins stil; o.m.
Net aanleggen van wegen, het voor
in1 van irrigatiewerken, het verbeteren
3t!i£r afwatering van gronden en andere
i* »r5,?'en van dien aard ernstig in die rich-
\>eefd-
Atig wordt medegedeeld, dat met mede-
köiehiVan de daaromtrent geraadpleegde be-
Nit jaar de verscheping van
k W?®lan naar Nederland weder ter hand
weglaten van deze posten uit de begrooting
slechts een interne opvatting betrof. Dit neemt
echter niet weg, dat men hieruit rekenen mag
op een gedecideerde houding van Engeland om
het geheele herstelvraagstuk te annuleeren
want mochten in Lausanne de Duitsche ver
plichtingen worden geschrapt maar de oorlogs
schulden blijven bestaan, dan is het Engelsche
budget opnieuw sterk passief, waaruit weer
hoogst ernstige consequenties zouden volgen.
Een tweede opmerkelijke bepaling bestaat in
het invoeren van een wisselkoers-fonds. De
Regeering vraagt machtiging voor dit doel ten
hoogste £150 millioen te leenen. Men wil hier
mee de heftige fluctuaties in den koers van
het pond sterling tegengaan, alhoewel hieruit
niet de gevolgtrekking mag worden getrokken
dat Engeland binnenkort tot den gouden
standaard zal terugkeeren. Bij stijging van het
pond zou men ponden moeten verkoopen en
buitenlandsche valuta koopen. Heeft het om
gekeerde plaats, dan zal men buitenlandsche
saldi weer gedeeltelijk realiseeren en ponden
hebben terug te koopen. Het wisselkoersfonds
heeft dus eenzelfde tendenz als destijds de
goudwisselstandaardpolitiek bij de Nederland-
sche Bank. Dit fonds is voor den handel op
Engeland van groote beteekenis, mits men het
punt weet waarop de Engelsche Regeering za!
intervenieeren. Men zal dit spoedig gewaar
worden en vanaf dat moment zal de grootere
stabiliteit het zaken-risico verminderen. Of dit
voordeel echter zal opwegen tegen de nieuwe
invoerrechten zal eerst de toekomst uitwijzen.
De nieuwe Engelsche budgetmaatregelen ko
men tenslotte neer op nieuwe belemmering
voor het bedrijfsleven, dat zich hoofdzakelijk
met export bezig houdt.
e en genomen. Daarnevens is gelijk
hMe lc*®r werd te kennen gegeven overleg
bii2ölet een onderneming welke meer in
Aft. °hder de ananascultuur op het oog
jk
«-aiw de voortzetting van de proefneming
lVr 7®n van de mechaniseering der rijst-
Ahejrj Pt de minister spoedig in de ge-
k ho,. te ziJn> een beslissing te nemen.
v arisch gebied biedt Suriname naar het
^ea minister voor een werkelijk be-
tk^lsho *3estaal1 van Nederlandsche kolonisten
1 W Weinig kansen.
8^ °nale besprekingen ten opzichte van
AA'denvraagstuk zijn gevoerd en dat het
Heden gaat Z. H. Exc. Mgr. I. Verriet O.P.,
apostolisch vicaris van Curasao, scheep naar
West-Indië. Tevoren heeft hij van de hoofd
stedelingen afscheid genomen met een Ponti
ficaal Lof in de St. Thomas-parochie aan de
Rijnstraat, welk Lof het kerkgebouw geheel
deed gevuld zijn.
Z. H. Exc. werd geassisteerd door de Paters
Franciscanen W. Hasebroek en J. Gillissen en
door de Dominicaners paters Dito, Binkhorst en
Trooster.
De Curacaosche bisschop werd uit het school
gebouw aan de Rijnstraat door een groep van
Graalleden geleid naar de kerk, waar Mgr.
werd ontvangen door de geestelijkheid en een
stoet van bruidjes.
Aan het eind van het Lof, gedurende hetwelk
het liturgisch reisgebed werd gebeden in ver
band met het vertrek van Mgr. naar de Missie,
heden om twaalf uur van de Surinamekade,
gaf Mgr. den verzamelden geloovigen zijn bis-
schoppelijken zegen.
De goede wenschen van heel Nederland mo
gen den opvolger van Mgr. Vuylsteke verge
zellen op zijn reis naar en voor zijn arbeid in
het Curacaosche missiegebied.
Velen hebben den vereerden Dominicaanschen
bisschop nog vóór zijn vertrek hun afscheids
groeten medegegeven.
Nog „fit" en actief op 55-jarigen leeftijd.
„Gedurende de afgeloopen 3 jaar heb ik
iederen morgen de kleine dosis Kruschen Salts
ingenomen. Ik kan het gewoon niet meer mis
sen in huis. Ik leed altijd aan hardlijvigheid en
aambeien, maar nu heb ik er heelemaal geen
last meer van. Ik ben 55 jaar en net zoo slank
als toen ik 20 was. Ik moet hard werken, om
dat ik mijn huisgezin en een invaliden vader
moet verzorgen en ik zeg altijd maar dat het
Kruschen is dat mij zoo flink houdt." M. S
Nadat U een paar weken iederen morgen Uw
dagelijksche dosis Kruschen hebt ingenomen
zult U krijgen, wat over de heele wereld bekent
is als „het Kruschen gevoel". De drang naa-
bedrijvigheid zal Uw heele wezen vervullen -
U zult er niet meer tevreden mee zijn in dei
ouden leunstoel te zitten, nadat Uw dagelij ksclr
bezigheden zijn afgeloopen. U voelt den gees
der jeugd in U dat vreugdevolle gevoel I
wilt lange wandelingen maken, aan sport doen
en Uw werk zal geen last meer zijn integen
deel, het wordt een genoegen.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar bij
alle apothekers en drogisten a ƒ0.90 en ƒ1.60
per flacon. Imp. N. V. Rowntree Handels Mij.,
Heerengracht 207, A'dam (C.).
Naar wij uit Doorn vernemen, had de ex-
Keizer heden (Donderdagmorgen) nog geen
uitnoodiging ontvangen om zich naar het
Amerikaansch-West-Indisch eiland St. Tho
mas te begeven.
Verder vernemen wij, dat de ex-Keizer,
wanneer hem een dergelijke uitnoodiging zou
geworden, hieraan geen gevolg zal geven. Aan
deze mededeeling wordt toegevoegd, dat de
ex-Keizer zich niet als „reclame-object" wil
laten gebruiken.
Thans is afgekondigd het Staatsblad, waarbij
o.m. is bepaald, dat het Kortingswetje heden
in werking treedt.
Op het wetsontwerp der Tweede Kamer tot
regeling van den invoer van versch of gekoeld
rund- en kalfsvleesch en van bevroren rund- en
kalfsvleesch, heeft de heer van Voorst tot
Voorst een amendement ingediend, om in art. 2
te lezen 30 pet. in plaats van 60 pet., terwijl de
jaartallen 1929, 1930 en 1931 worden vervangen
door 1928, 1929 en 1930.
.v.... .V.
Ter gelegenheid van liet jaarfeest van de vereeniging Koninginnedag afd. Haarlem-
Oost, heeft het bestuur een taart laten maken van drie meter lang en een meter
dertig breed. Deze werd op den feestavond aan negenhonderd leden verdeeld. De ma
ker van deze reuzentaart is de banketbakker Marrinissen, Nagtzaamplein.
In Nijmegen en Arnhem waren geruchten
verspreid, dat in verband met een rapport der
commissie-Seyffordt aan den Minister van De
fensie het Elfde Regiment Infanterie te Nijme
gen zou worden-overgeplaatst naar Arnhem.
Van bevoegde officieele zijde vernamen wij
dat van een dergelijk advies geen sprake is. De
commissie-Seyfford moet haar rapport nog uit
brengen..
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp in
gediend tot regeling van den invoer van leest
klaar schoenwerk.
Het ontwerp is samengesteld ter voldoening
van het bepaalde in art. 3 der „Crisisinvoer-
wet".
De overweging, welke de commissie tot het
voorstellen van dezen maatregel heeft geleid,
is deze, dat contingenteering van leestklaar
schoenwerk noodig is, ten einde het effect, be
oogd met de contingenteering van schoeisel, te
bereiken. Het zoude immers mogelijk zijn, en
van deze mogelijkheid werd reeds gebruik ge
maakt, gedeeltelijk afgewerkte schoenen in te
voeren en aldus aan de gevolgen van de con
tingenteering van schoeisel te ontkomen.
ARTISTIEKE H. HART- en MARIA-BEELDEN, KRUISEN en
PLAQUETTEN. - ZILVER en PARELMOER ROZENKRANSEN.
JEUGDMISSAALS - ZONDAGSMISBOEKEN.
Een Rraadsbesluit van 1876.
Wat kan het toch eigenaardig met de recht
spraak loopen en wat hangt een veroordeeling
toch dikwijls af van een dagvaarding!
Gisteren hebben wij tijdens de zitting van de
Haarlemsche Rechtbank weer het bzewijs ge
kregen, dat spitsvondige advocaten altijd wel
een gaatje weten te vinden om den letter van
de wet al dan niet streng toe te passen.
Een ingezetene veroorzaakte op 29 Augustus
van het vorige jaar een aanrijding. In de dag
vaarding stond vermeld, dat hij zeer roekeloos
en onvoorzichtig had gereden met zijn auto
over den Kinderhuissingel, dicht bij de Schoter-
brug en toen aldaar een wielrijder, die aan den
rechterkant van d enweg een auto passeerde,
inplaats van achter hem te blijven, hem pas
seerde en hem daardoor aangereden heeft, waar
door hij kwam te vallen en aan zijn hand dus
danig gewond werd, dat hij geruimen tijd zijn
beroepsbezegiheden niet kon waarnemen.
De aanrijding stond vast, maar de verdediger
mr. L. G. van Dam, meende, dat zij niet plaats
had gevonden op den Kinderhuissingel. De offi
cier van justitie merkte op, dat ter plaatse een
bordje aan een huis is bevestigd, waarop wel
degelijk „Kinderhuissingel" staat.
Eenige deskundigen zouden nu uit moeten
maken, waar de aanrijding plaats gevonden had.
Het resultaat was verbluffend. In Niemands
land, op een naamloos stuk grond. Dat kwam
zoo. Vroeger was op de plaats waar nu het via
duct van het Kenaupark is, een spoorwegover
gang. Bij raadsbesluit van 1876 werd vastgesteld,
dat aan den eenen kant van de spoorwegboo-
men de Kinderhuissingel begon of eindigde en
aan den anderen kant de Schotersingel. De
grond daartusschen in, waar dus de rails liepen,
droeg geen naam. Het raadsbesluit is na dien
tijd niet gewijzigd, dus het stukje grond is nog
naamloos
En juist op dezen grond had de aanrijding
plaats! Eenige ambtenaren van Openbare Wer
ken en van het Kadaster, benevens een sein
huiswachter, die toentertijd de spoorboomen
bediende, legden in dien geest verklaringen af.
De officier van justitie stelde niettemin vast,
dat de aanrijding een feit is en dat de volks
mond ter plaatse altijd van Kinderhuissingel
spreekt. Spreker eischte 50— boete of 25
dagen hechtenis.
Mr. Van Dam toonde nogmaals aan, dat het
absoluut onmogelijk is hier een veroordeeling
te laten volgen.
De rechtbank zal 4 Mei beslissen. De uit
spraak lijkt ons niet twijfelachtig, er is een
gokkie op vrijspraak te wagen!
De Haarlemsche Journalistenkring hield
Woensdagmiddag in een der zalen van Hotel
„Lion d'Or" een buitengewone ledenvergadering
onder leiding van zijn voorzitter, den heer F.
Primo. Dadelijk na de opening verzocht hij de
aanwezigen, even van hun zetel op te willen
staan, waarna hij met eenige treffende woor
den het overlijden herdacht van den heer P. C.
van Dobben, lid der redactie van de Opr.
Haarl. Crt.
Vervolgens deelde de heer Primo het doel
van deze vergadering mee, namelijk om afscheid
te nemen van den oud-voorzitter, den heer J. H.
van Oosten, en eenige andere leden, die aan den
wensch van de kerkelijke overheid gehoor had
den gegeven om voor het lidmaatschap van deze
neutrale vereeniging te bedanken. Spreker her
innerde aan de vele verdiensten van den schei
denden voorzitter, die mede door zijn lidmaat
schap van het hoofdbestuur van den Ned. Jour
nalistenkring een schakel tusschen beide orga
nisaties vormde. Hij dankte hem voor alles, wat
hij voor de collega's had gedaan en uitte den
wensch, dat de onderlinge vriendschap zou blij
ven bestaan.
Onder applaus overhandigde hij den heer Van
Oosten namens den Haarlemschen Journalisten
kring een fraaie ets als herinnering.
De heer Van Oosten dankte voor de hulde,
aan hem en zijn vrienden gebracht. Hij deelde
mede, dat hij slechts zijn plicht gedaan had,
maar dat hij dien met groote liefde voor den
Kring vervuld had. Hij verklaarde met groot
leedwezen afscheid te nemen van een organisa
tie, waarvan hij zoovele jaren lid was geweest
en waarin hij een groot aantal vrienden had
verworven.
De heer Tervooren sloot zich als oudste der
vertrekkende leden bij de woorden van den heer
Van Oosten aan. Zij hoopten beiden op een
vruchtbare samenwerking tusschen de oude en
de nieuwe jöumalistenvereeniging, welke laatste
intusschen reeds is opgericht.
Tenslotte werd van de aanwezigen een foto
genomen.
In de ledenvergadering der Kleverparkvereeni
ging is o.m. besloten, gedurende de geheele
maand Mei een „Weldadigheids-reclamecam
pagne te organiseeren.
Bij de winkeliers, die deelnemen aan deze
campagne (kenbaar aan een kaart in de étalage)
wordt bij aankoop van 1.een lot verstrekt.
Van de opbrengst wordt 60 pCt. afgestaan
aan een liefdadigheids-instelling.
Van het resteerende bedrag worden, na aftrek
van de kosten, prijzen voor het pbliek beschik
baar gesteld, welke op een bepaalden dag ten
overstaan van autoriteiten zullen worden uit
geloot.
Winkeliers in het Kleverpark, die alsnog aan
deze reclamecampagne willen deelnemen, kun
nen zich tot Dinsdag 26 April opgeven bij den
secretaris der vereeniging, de heer H. van der
Ham, Ostadestraat 4.
De juiste aanvangsdatum zal nader per ad
vertentie in dit blad worden bekend gemaakt.
Onze stadgenoot, de heer J. W. du Croo, is
benoemd tot le violist bij het muziekkorps aan
boord van een der schepen der Holland-Ame-
rikalijn.
Voor het examen apothekersassistent is te
Amsterdam geslaagd mej. E. Jonkmans alhier.
Den Haag, 21 April.
Met weemoed herinnert ieder vaderlander
zich, hoe de val van het Engelsche pond ook
voor de Nederlandsche Bank een verlies van
tientallen millioenen guldens heeft meege
bracht. Doordat inmiddels met Nederlandscn-
Indië een transactie is aangegaan, krachtens
welke Indische ponden-leeningen met deze ge-
deprecieerde ponden zullen worden afgelost, be
weegt het verlies van onze centrale bankinstel
ling zich tusschen de 28.5 en 30 millioen. Dit
bedrag kan verder door aftrek van het bedrijfs-
overschot, dat, afgezien van het verlies op de
ponden, over hetzelfde boekjaar 1931-'32 te ver
wachten is, en door gedeeltelijk aanspreken van
de algemeene en bijzondere reserve tot onge
veer ƒ20 millioen gereduceerd worden. Doch
deze 20 millioen vragen dekking. Hoe dient dit
bewerkstelligd?
Men wil over een reeks van jaren het ver
lies uit de te maken winsten afschrijven, zoo
dat in de komende periode het jaarlijksch aan
deel in de winst, dat de Staat beurt, alsmede
de uitkeeringen aan de aandeelhouders zullen
gedrukt worden. De Minister van Financiën
legt thans het ter dekking van het verlies ont
worpen systeem aan de Tweede Kamer voor.
Zij komt hierop neer, dat de staat een vorde
ring van de Nederlandsche Bank tot het be
drag van het bovenvermelde saldo-pondenver-
lies erkent, opdat de Bank tegenover dit saldo-
verlies een actiefpost in haar balans kan opne
men. En verder is er een tijdelijk gewijzigde
winstverdeeling ontworpen, waarbij de Staat
een deel van het verlies op zich neemt en die
kan leiden tot een geleidelijke delging van net
verlies zonder dat een toestand geboren wordt,
waarin de aandeelen der Nederlandsche Bank
wegens hunne onaantrekkelijkheid te zeer ge-
deprecieerd zouden worden.
Moet de Staat een deel van het verlies voor
zijn rekening nemen? Mr. Oud daarin reeds
voorafgegaan door den sociaal-democraat ir.
van der Waerden heeft het ontkend, al legde
hij zijn stem ook nog niet vast. Hij beschouwt
het winstaandeel, dat de Staat geniet, zuiver
als een contraprestatie voor het feit, dat hij
aan de Nederlandsche Bank met het monopolie
van de bankbiljettenuitgifte de kans gegeven
heeft, winsten te maken, die geen enkele andere
bank maken kan; hij is met mr. van Gijn van
oordeel, dat de Staat niet in het verlies behoeft
te deelen, alleen reeds daarom, dat hij geen
behoorlijk actief aandeel in het beheer heeft;
hij vindt het niet meer dan billijk, dat de aan
deelhouders de verliezen dragen.
Lijnrecht daartegenover echter staat de anti-
revolutionnair de Wilde, daarbij gesecondeerd
door den katholieken afgevaardigde Fleskens.
Zij achten het geheel voor de hand liggend, dat
de Staat, die groote baten uit het bedrijf van
de Nederlandsche Bank getrokken heeft,
boven zekere marge zelfs 7/8 van de winst
thans ook in het verlies deelt. Mr. Oud's denx-
beeld, dat de Nederlandsche Bank de verliezen
dan maar op het kapitaal moet afschrijven en
trachten nieuw kapitaal te plaatsen, vinden zij
met het oog op eer, eventueele mislukking van
zulk een emissie de circulaire immers zou
momenteel weinig fraai kunnen zijn! en de
mogelijke penibele consequenties daarvan voor
ons crediet verwerpelijk. Ook jhr. Rutgers van
Rozenburg, christelijk-historisch financieel ex
pert, deelt deze meening, evenals hjj met den
heer de Wilde de heeren Oud en van der
Waerden bestrijdt, dat er van Staatswege te
weinig invloed op de gestie van de Nederland
sche Bank kan geoefend worden. Al was mr.
Oud's betoog, dat de Regeeringscommissaris
prof. Bruins zijn belangstelling te veel aan
Weenen en Bazel wijdt, ongetwijfeld op goede
gronden gebaseerd, men ziet in dien hoek totaal
voorbij, dat de Regeering den president der
Nederlandsche Bank benoemt en zich van diens
voorgenomen gestie toch wel tevoren terdege
op de hoogte stellen zal.
Dr. Bierema tenslotte, de liberale deskun
dige, neemt
in. Hij acht het 't meest geschikt, dat de Staat
de helft van het verlies voor zijn rekening
neemt en de Bank het restant afschrijft op het
kapitaal en nieuw kapitaal plaatst. Deze afge
vaardigde heeft bovendien terecht geklaagd
over de veel te royale belooning, die commis
sarissen voor hun bemoeiingen genieten.
Over de voorgeschiedenis, die dit ontwerp
heeft noodig gemaakt, is betrekkelijk weinig
gesproken. Men moge aanvankelijk in het Voor-
loopig Verslag nogal wat critiek hebben geoe
fend op de door de Nederlandsche Bank ge
voerde politiek, die haar tenslotte, toen aan
haar uitgebreide buitenlandsche wisselporte
feuille de solide basis van het pond ontviel,
noodlottig werd, daartegenover staat, dat voor
het aanhouden van zulk een belangrijke bui
tenlandsche portefeuille ook zeer goede argu
menten zijn aan te voeren, daartegenover
staat óók en ziedaar de reden, waarom de
mondelinge critiek op dit punt slechts beschei
den omvang had dat deze politiek der Ne
derlandsche Bank in het openbaar gevoerd en
absoluut niet verheimelijkt werd. Critiek ach
teraf kon dus dadelijk worden ontzenuwd met
de vraag, waarom de criticus zelf dan niet
eens eerder een woord van waarschuwing had
doen hooren.
Het eenige, dat men aan de leiding der Ne
derlandsche Bank verwijten kan, is dit, dat zij,
toen zij, blijkbaar ten aanzien van het pond al
eenigszins huiverig geworden, naar Londen ge
reisd is, om haar licht over de toekomst van
het pond bij de Bank of England te gaan op
steken, te grif geloof geschonken heeft aan de
geruststellende verklaringen van de leiders der
Engelsche circulatiebank en daarop op hare
beurt in een communiqué die geruststellende
verklaringen aan het Nederlandsche publiek
heeft doorgegeven. Dit heeft, toen kort daarna
Engeland inderdaad den gouden standaard
losliet, een pijnlijken indruk gemaakt. Dat de
Nederlandsche Bank zich toen niet van haar
pondenbezit ontdaan heeft, om geen interna
tionale paniek te verwekken, schijnt achteraf
te wijten te zijn aan te goeder trouw door de
Engelsche bankiers afgelegde verklaringen, die
door politieke invloeden achteraf onwaar wer
den gemaakt.
De middag zou niet volledig geweest zijn, in
dien niet de sociaal-democraten met een motie
gekomen waren. Zij wordt op een nader te be
palen dag behandeld en vraagt in verband met
het voornemen der Regeering, om het octrooi
tegen 1937 aan de Nederlandsche Bank op te
zeggen, voorbereiding van de oprichting eener
Staatscirculatiebank. De Kamer is daar natuur
lijk tegen. De toestand wordt er niets beter
mee. Ook bij een Staatsbank bestaat precies
dezelfde kans op fouten of teleurstellingen,
zooals thans met het pond beleefd. Bovendien
is het veel meer voor de hand liggend, dat zij.
die het beheer voeren, ook de verantwoorde
lijkheid dragen. En tenslotte vergat Ir. van der
Waerden geheel, dat het vermaarde socialisa-
tie-rapport vaststelt, dat de Staat er, zoo hij
zelf exploitatie van de circulatiebank ter hand
neemt, in ieder geval financieel op achteruit
gaat.
De motie-Hiemstra er is vrijwel perma
nent zoo iets roods in voorraad! die krach
tens haar toelichting óók op socialisatie neer
kwam, is met 49 tegen 19 stemmen verworpen.
Alleen de bentgenooten schaarden zich achter
den voorsteller. Hebben zij, gezien de vaardig
heid, waarmede de heer Hiemstra allerlei be
grippen als socialisatie, Planwirtschaft en der
gelijke dooreen klutste, zelf wel allen begrepen,
waaraan zij hun stem gaven?
Zelfs al stuurde de motie enkel maar aan op
een nationale Planwirtschaft, dan nóg was zij
verwerpelijk. Want dr. Colijn had uitnemend
uiteengezet, dat juist al dat nationale gemasz-
regel tot protectionisme leidt en eigenlijk dè
oorzaak van alle ellende is. Daaraan moest
toch eigenlijk een rechtgeaard en internationaal
ingesteld S.D.A.P.'er óók niet meedoen.
PrikfeeWraad
Van de dooden niets dan goeds....
Jawel! maar we zitten toch wel 'n beetje
met de moeilijkheid, van m'nheer Ivar
Kreuger wereldoplichter en zelfmoorde
naar „niets dan goeds" te zeggen.
Evenals ieder fesoenlijk-burger-mensch
is natuurlijk ook „De Tribune" hevig ver
ontwaardigd over het geknoei van den
ras-kapitalist, die ten slotte nog te laf
was om de consequentie van zijn „groote"
daden te aanvaarden en zich door een
revolverschot aan het gevangenisleven ont
trok.
't Is gewoonweg 'n schandaal, zoo'n ka
pitalist en onder een plaatje van de
commissie tot onderzoek der zaak-Kreuger
lamenteert de communistische redactie dan
ook:
„De commissie, die wij hierboven afbeel
den, is belast met het onderzoek van de
zaken van de balansvervalscher en mil-
lioenen-zwendelaar Kreuger, de held van
het door de sociaal-democratie bezongen
„georganiseerde kapitalisme". Zooals be
kend, zijn reeds verscheidene zwendelprak-
tijken van Kreuger aan het licht gekomen,
die doen zien, op welke wijze Kreuger zijn
millioenen verkreeg, die hij besteedde om
vele kapitalistische bladen te koopen voor
de oorlogsophitsing tegen de Sowjet-Unie."
Gemeen, hè, zoo'n „balansvervalscher",
zoo'n „millioenen-zwendelaar", zoo'n op-
kooper van bladen!
En geméén ook de lieden, die van dat
stinkende geld profiteerden!
Zooals om 'n voorbeeld te noemen
de leiders van hetcommunistische blad
„Volket Dagbladet" te Stockholm
Die hebben zich met het stinkende geld
van Kreuger laten omkoopen om den lu
ciferskoning in zijn handelsbelangen van
dienst te zijn: in het najaar van 1930 moet
directeur Lange, op bevel van Kreuger, aan
Kilbom, den hoofdredacteur van genoemd
communistisch blad. uitbetaald hebben:
80.000 Zweedsche kronen, 20.000 Zweed-
sche kronen, 25.000 Zweedsche kronen en
10.000 Zweedsche kronen; in totaal 135.000
kronen.
Ook dit onfrissche gevalletje zal nader
onderzocht en aan 't licht gebracht worden
door de commissie, waarvan „De Tribune"
een plaatje gaf met bijbehoorend onder
schrift.
De derde donateursavond van bovengenoemd
tooneelgezelschap zal plaats hebben Zondag 24
April in den Schouwburg Jansweg, met na afloop
een gezellig samenzijn tot sluiting van het too-
neelseizoen.
Opgevoerd zal worden „De Nalatenschap",
blijspel in drie bedrijven, naar het Engelsche
,,Elisa oemes to Stay", van H. van Emond, ver
taald door A. van de Broek.
Dit stuk belooft de donateurs wederom een
gezelligen avond, terwijl een jazz-band voor het
muzikale gedeelte zal zorg dragen.
Wegens het groote aantal donateurs is voor
dezen avond slechts een gering aantal kaarten
verkrijgbaar, doch in het volgende tooneelsei-
zoen hoopt „Thalia" onder de bekwame leiding
van haar regisseur, den heer J. P. v.d. Nouwland,
twee achtereenvolgende avonden haar stukken
te kunnen opvoeren, om alle donateurs in de
gelegenheid te stellen, de uitvoeringen bij te
kunnen wonen.
BATAVIA, 18 April (Aneta). De terug
zending van koelies uit Deli is aan het afne
men. In de maand Februari bedroeg het aantal
teruggezondenen 7.288 en in Maart werden 5.370
koelies teruggezonden. Op het oogenblik is de
verdere stuiting van de terugzending in beraad.
In het klooster der Paters Carmelieten te Sao
Paulo (Brazilië) is voorzien van de H. H. Sacra
menten der stervenden overleden Pater Cyril
lus Thewes.
Pater Thewes werd geboren te Goes 17 Febr.
1870 en trad op 4 Oct. 1889 in de orde van O. L.
Vrouw van den Berg Carmel te Boxmeer. Op *0
Augustus 1896 werd aij priester gewijd. Na enkele
jaren leeraar te zijn geweest aan het Gymnasium
te Zenderen, werd hij in 1902 prior van het
klooster te Boxmeer. In October 1904 vertrok h«
als overste naar Brazilië om de Braziliaansche
Provincie der Paters Carmelieten die wegens ge
brek aan leden dreigde te verdwijnen, weder
op te bouwen. In Brazilië was hij werkzaam in
Rio de Janeiro en Sao Paulo.
Na den dood van den laatsten Braziliaanschen
Provinciaal werd Pater Thewes diens opvolger.
