Z58
fcFOMGERS
HEERENBAAI
I
HET „BOSSCHE GEVAL
DE VIJANDEN VAN HET BIJENDORP
RADIO-PROGRAM
AADIO - MOORS
TOEN WAREN GEEN BEWIJZEN
MEER NOODIG
Gaforiël
ENORME
i
Tweehonderd gulden boete
Garcia Moreno
ZATERDAG 30 APRIL
IR. A. KNAPPERT GEDOOD
Bij het beruchte „Groene kerkje"
te Oegstgeest
ROOF-OVERVAL
TE COEVORDEN
Acht jaren geëischt
DE HAAN UIT 'T KIPPENHOK
Een verstoorde bruiloftsidylle
HERLEVING VAN DEN
AARDAPPELHANDEL
STAKING BIJ DE
WERKVERSCHAFFING
BELANGRIJKE
VERDUISTERING
VERDACHT HEERSCHAP
ERNSTIG MISDRIJF
Verkeers-ongevallen
Boerderij afgebrand
Brand te Moerdijk
PRIJSDALING
Dezelfde kwaliteit
dezelfde garantie
dezelfde veiligheid
FELLE BRAND TE
GORCUM
Twee woningen in de
asch gelegd
DE PLAAG DER BOEREN
Kippendieven veroordeeld
Aan de gevolgen overleden
Zondag 1 Mei
Maandag 2 Mei
KONINGSTRAAT 27
HAARLEM TEL. 14609
VERHAAL VAN
DEN DAG
Aan bekomen verwondingen
overleden
X"
per
Vz pond
20d.perons lOdper'/ions
i—FEUILLETON j
Vrijdagmorgen om zes uur is op den Rijks
straatweg onder de gemeente Oegstgeest een
doodelijk verkeersongeluk gebeurd, waarvan
Ingenieur A. Knappert, leider van de afdeeling
bankwerkerij en bouwbedrijf der N. V. Philips
Gloeilampenfabrieken te Eindhoven, het slacht
offer is geworden.
De heer K. kwam met zijn twoseater aange-
en uit de richting Haarlem en kwam op
.1 gegeven oogenblik bij het beruchte groene
irkje, het z.g. autokerkhof, met zijn wagen
.n aanraking met de rails van de stoomtram,
die daar ter plaatse boven den weg uitsteken.
De auto vloog eerst tegen een steenen paaltje
dat langs den weg stond, en kwam vervolgens
in botsing met een boom. De carrosserie werd
totaal verbrijzeld. De heer K. werd dood ach
ter het stuur vandaan gehaald. Hij had een
ernstige snijwonde aan het hoofd. Zijn lijk zai
naar Eindhoven worden overgebracht. De heer
Knappert was gehuwd en vader van een kind.
Voor de rechtbank te Assen stonden terecht
H. V. en W. G., wonende te Coevorden, thans
gedetineerd, die in den avond van 23 Februari
den landbouwer Bos van Tarel bij zijn woning
hadden opgewacht en dezen met 'n hamer op 't
hoofd hadden geslagen, teneinde hem van zijn
geld en de sleutels van zijn huis, om zich daar
toe toegang te verschaffen, te berooven.
Het O. M. eischte voor ieder der verdachten
acht jaar gevangenisstraf. Uitspraak over 14
dagen.
Het gebeurde dezer dagen, vertelt de Maasb.",
In een klein plaatsje, gelegen tusschen Maas
tricht en Groningen, dat een paartje zich in
den echt zou laten verbinden.
Waar de mannelijke candidaat de zeventig
reeds gepasseerd was en de bruid nog slechts
even twintig lente's telde, was deze trouwpartij
op zich zelf al reeds een bijzondere gebeurte
nis, doch het pikante van deze historie zou
worden aangebracht door een feit van gansch
anderen aard.
Als te doen gebruikelijk is, werd na de kerke
lijke inzegening, door de resp. familieleden het
noodige kwantum .mik"* verorberd om daarna
het huis en erf van de jong-gehuwden te be
zichtigen.
Voorzitter zijnde eener pluimvee-vereeniging
had de echtgenoot natuurlijk gezorgd voor een
behoorlijk kippen bedrijf, waarin een forsche,
trotsche haan de alleenheerschappij voerde.
Ofschoon reeds jaren oud, stapte het levens
lustige dier als een pauw door de ren, de om
standers uitdagend tot den strijd.
Met trots verhaalde de eigenaar van zijn
prima kwaliteit als tentoonstellings- en fokdier,
maar gewaagde tevens van de nukken en gril
len, die het soms vertoonde.
Tijdens deze „causerie" had een der brui
loftsgasten zeer waarschijnlijk geen interesse
voor hanen, maar wilde liever de functioneering
der controle-nesten be'iudeeren.
Niemand bemerkte, dat op zeker oogenblik
de deur der ren openstond en ofschoon men
wel iets bijzonders in de houding van den haan
waarnam, had men toch niet het geringste ver
moeden. dat thans de catastrophe zou plaats
grijpen.
Op eenmaal rekt zich het dier, rept met kor
ten vleugelslag het tuinpad op en begeeft zich
in de richting der bruiloftszaal.
De verschrikte gasten rennen at zij kunnen
om naderend onheil te voorkon.cn, maar door
hun geagiteerdheid bereiken zij het tegenover
gestelde var hun doel.
De minder fraaie eigenschappen, waaraan de
eigenaar tijdens zijn causerie gewaagde traden
thans in alle volheid naar voren en geen pen
vermag te beschrijven wat het woedende dier in
eemgc oogenblikken vernielde.
Drifrige handen grepen naar bezemstelen en
blikken, men schreeuwde, sloeg en vernielde,
tot eindelijk de jonge vrouw kans kreeg om den
haan bij den staart te grijpen en hem op te
sluiten.
Het duurde geruimen tijd alvorens rust en
orde hersteld waren en de echtgenoote verze
kerde met nadruk, dat het dier nimmer meer
gedegenheid zou kr'jgen het hok te verlaten.
's Anderendaags werd de stoute haan ge
slacht.
In Oostelijk Noord-Brabant heerscht momen
teel een levendige aardappelhandel tegen prij
zen van 2.302.40 per 100 K.G. Belangrijke
hoeveelheden worden aan de Maas verscheept.
Te Heesch hebben ongeveer dertig arbeiders
by de gemeenteiyke werkverschaffing den ar
beid neergelegd, daar zy bezwaren hadden te
gen het te gering geachte loon. Zij demon
streerden nabij het gemeentehuis. Nadat hun
door den vertegenwoordiger der Heide Maat-
schappy was medegedeeld, dat bij niet-hervat-
ting van den arbeid de werkverschaffing zou
worden stopgezet, werd het werk hervat.
M. uit Schaesberg, die verdacht wordt 1400
gulden te hebben verduisterd, is te Echt aan
gehouden. Hy is in het Huis van Bewaring
te Maastricht ingesloten.
Vrijdagnacht heeft de politie in de Toorop-
straat te Nijmegen een Duitscher aangehou
den, die pogingen deed een woning binnen te
dringen. Hij weigerde zijn naam te zeggen en
was in het bezit van een rijwiel, waarvan hij
de herkomst niet kon opgeven.
In de gemeente Hulsberg is op klaarlichten
dag een vijfjarig meisje door een man in een
weiland gelokt. De onverlaat heeft zich aan
het kindje vergrepen. De man is bekend, doch
nog niet gearresteerd.
Donderdagavond is in de Jur. Kokstraat te
Den Haag de 23-jarige behanger A. J. G. uit
de Scheepersstraat door de tram aangereden.
Een been van het slachtoffer werd verbrijzeld.
Hy werd naar het R.K. ziekenhuis gebracht.
Op den Rijswjjkschen weg te Den Haag is
Donderdagavond een ou.streeks 30-jarig man
gevonden, die hevig bloedde en by onderzoek
een schedelbreuk «bleek te hebben. Vermoede-
lyk was hy door een auto overreden. De G. G. D.
braacht het slachtoffer in ernstigen toestand
naar het ziekenhuis.
Te Bakel is brand uitgebroken in de groote
boerderij van den landbouwer J. van den Broek
in de Veerstraat. Het vuur, dat vermoedelijk
door kortsluiting is ontstaan, greep zoo snel
om zich heen, dat de bewoners slechts weinig
van den inboedel konden redden.
Verzekering dekt de schade.
Te Moerdijk is de landbouwschuur van W. H.
afgebrand. Twee paarden vonden in het vuur
den dood.
FONGERS KWALITEIT
FONGERS GARANTIE
TKANS
COMPLEET MET VRUWIEL
BANDREM, BAGAGEDRAGER
EN KETTINGTROMMEL
tf
Het Hoog Militair Gerechtshof te 'sGraven-
hage deed heden uitspraak in de zaak van den
29-jarigen luitenant der jagers, die in een roes
op 21 November j.l. een agent van politie te
Gravenhage zou hebben mishandeld.
Zookls .«en weet heeft de Krijgsraad te
's Hertogenbosch den officier op 22 Maart j.l.
op grond van het uitgebrachte rapport der
psychiaters, die hem niet aansprakelijk oordeel
den voor deze daad, vrij gesproken. Het l'of
heeft beklaagde t^ans veroordeeld tot wee
honderd gulden boete, subs, vijftien dagen
hechtenis. De eisch van den advocaat-liscaal
had veertien dagen gevangenisstraf geluid.
Vrijdagmiddag tegen twee uur is te Gorcum
een felle brand uitgebroken in het perceel Mo
lenstraat 54, hoek Krabsteeg, bewoond door
mevr. de wed. Oudsboom. In zeer korten tyd
was het geheele perceel een prooi der vlammen,
terwijl ook een achter het perceel gelegen wo
ning, bewoond door P. Goeij, vlam vatte. Beide
perceelen brandden geheel uit, terwijl niets van
den inboedel kon worden gered. Van mevr.
Oudsboom is ook een bedrag aan geld een prooi
der vlammen geworden.
De oorzaak v n den brand is onbekend.
Verzekering dekt de schade.
Aan de boerderijen ln Eindhoven en omge
ving werden volgens de telling uit de proces
sen-verbaal van den Officier van Justitie te
Den Bosch in de laatste 4 maanden 2000 kip
pen ontvreemd. De officier bracht dan ook
hulde aan de politie te Eindhoven, aan wie hei
mocht gelukken weer 3 dieven te grijpen, die
in den nacht van 31 Maart bij den landbou
wer R. Coppelmans te Eindhoven 47 kippen
hadden ontvreemd. Tegen de verdachten H. v.
d. W., 33 jaar, arbeider en A. K., 24 jaar, ar
beider, beiden te Eindhoven, ,werd een jaar.
en tegen D. de B., 22 jaar, los arbeider te Eind
hoven, 1 jaar en 6 maanden gevangenisstraf
geëischt.
De bejaarde O., die onlangs te MierloHout
door de tram werd aangereden, is aan de ge
volgen overleden.
!UiJllU14!jl!!llllJllJlUIUWIIIUliUUliÜtliliijIII!!)lltl]llUJIIinMUl!lljlll!lllinilIlllUll
97. Toen de by. die voor hommel spelen moest, stond te wachten
op het tee&en van aanvang, kwam er een andere hommel naar
hem toe. „Zoo," zei de hommel, „speel JU ook mee?" ..Ja,"
antwoordde de bij. „Nou," zei de hommel toen, „Ik zal Jou
optillen en Je ln de lucht laten zweven." Dat vond de aange-
kleede hommel heel fijn en gearmd gingen ze het toonerl op.
Toen de twee hommels op het podium kwamen, trapten alle
bijen van de pret. „De groote krachttoer." kondigde de dikste
hommel aan en daar begon het lieve leven. De dikste Dommel
ging op den grond liggen en de andere werd met één voet
opgetUd. „Hoera." riep de heele bende bijen uit en de tv.ee
hommels moesten het krachtstuk nog eens overdoen.
7.05
9.30
11.20
12.20
2.50
4.20
6.50
7.20
7.50
9.30
9.40
11.45
6.20
8.05
9.00
10.50
11.20
12.00
12.20
1230
1.00
130
2.20
230
2.30
3.35
4.20
430
5.00
5.45
6.30
7.20
7.45
8.05
8.15
835
9.00
9.30
9.30
9.50
10.15
10.20
Gramofoonplaten
Parjjs (1725).
Huizen, K.R.O.
Brussel (508)
Parijs (1725)
Brussel (338)
Brussel (338)
Parijs (1725)
Rome (441)
Parijs (1725)
Brussel (338)
Huizen, K.R.O.
Hilversum, Vara.
Concerten:
Langenberg (473) Havencor
Hilversum Vara, orgelspel
Hilversum, Vara-kinderkoor.
Langenberg (473) Bachcanta
Kalundborg (1153) Concert.
Hulzen K.R.O., Concert.
Langenberg (473) Concert.
Hilversum, Vara, concert.
Hilversum, Vara, A'damsch Klein-
kunst-ensemble
Kalundborg (1153) Harmonikacon-
cert.
Daventry (1554) Kwintet,
Kalundborg (1153) Omroeporkest
Huizen, K.R.O. Concert.
Daventry (1554) B.B.C. Orkest.
Brussel (308) Concert.
Daventry (1554) Viool-recital.
Huizen, N.C.R.V., Orgelspel.
Hilversum, Vara, Mandol u-
semble.
Hilversum, Vara, Koorzang.
Langenberg (473) Beriynsch m-
roep-orkest.
Huizen K.R.O., Kathol. Meihulüc
Rome (441) Gevarieerd concert.
Hilversum, Vara, Orgelconcert.
Daventry (1554) B.B.C.-theater-c-
Kalundborg (1153) Omroep-orkest
Hilversum, Vara-orkest.
Brussel (508) Dansmuziek.
Kalundborg (1153) Dansmuziek
Kalundborg (1153) Dansmuzie'
Brussel (508) Dansmuziek.
Voordrachten
11.45 Huizen, K.R.O., lezing.
1.40 Huizen, K.R.O., lezing.
2.10 Huizen, K.R.O., causerie
9.15 Huizen. KB.O., lezing.
Kerkdiensten
10.00 Huizen, K.R.O., uitzending Hoogm
4.00 Huizen, K.R.O., Ziekenlof.
10.40 Huizen, K.R.O., Epiloog.
Persberichten
9.00 Huizen, Vaz Dias.
Gramofoonplaten.
6.25 Langenberg (473).
7,05 Parijs (1725).
8.00 Hilversum, VARA.
8.15 Huizen, NCRV.
10.40 Langenberg 473).
11.30 Huizen, NCRV.
11.50 P a r s (1725).
12.20 Brussel (508).
10.30 Huizen NCRV.
Concerten.
9.00 Hilversum Vara, Solisten Kwintet.
10.30 Hilversum, Vara. Vervolg Concert.
1130 Daventry (1554) Concert.
11.20 Kalundborg (1153) Concert.
11.20 Langenberg (473) Concert.
12.00 Hilversum, VARA-Septet.
12.05 Daventry (1554) Comm. Grond-or
kest.
12.30 Hulzen. NCRV, Orgelconcert.
2.50 Kalundborg (1153) Concert.
3.00 Hilversum, VARA, Kwintet.
3.05 Daventry (1554) Sonaten-concert.
3.35 Daventry (1554) Orkest.
4.20 Brussel (508) Concert.
5.00 Hilversum, VARA, Schrammel-
Kwintet.
5.00 Huizen, NCRV. Concert.
5.50 Daventry (1554) Kwartetten.
7.00 Hilversum, VARA, Paedagogisch
Concert.
7.20 Daventry (1554) Wisbeck mannen
koor.
7.20 P. a r ij s (1725) Concert.
7.50 Langenberg (473) Koormuziek.
8.10 Huizen, NCRV. Concert door de
H. O. V.
8.20 Rome (441) Omroeporkest.
8.20 Hilversum VARA Philh.-orkest.
8.35 Kalundborg (1153) Kwintet.
9.00 Hilversum, VARA, Kasseier Madri
gal-Ver.
9.00 Daventry (1554) B. B. C.-orkest.
10.30 Hilversum, VARA-Septet.
Voordrachten enz.
10.30 Huizen, NCRV. Ziekendienst.
2.00 Hulzen, NCRV, Voor de scholen.
2.35 Huizen, NCRV. Causerie.
3.15 Huizen, NCRV. Knipcursus.
Persberichten.
10.00 Huizen, Vaz Dias.
10.15 Hilversum, Vaz Dias.
Christl Bachlestner stond in zijn kamer en
bekeek zich opmerkzaam in den wandspiegel,
want dit pronkstuk bevatte de kamer, al was
ze overigens nog zoo armzalig gemeubeld. Ja
heel opmerkzaam bekeek hij zich. Zoo zag
hy er dus een „pittige kerel" uit! Dat had de
vreemde ski-looper gezegd, die daaronder bij
den boer op de bank by de kachel lag Met
verbonden voet.... beenbreuk.... Het zou nog
een poosje duren eer deze weer zou skiën. En
wanneer Christl hem niet gevonden had daar
buiten en naar hier gesleept, dan was hy
waarschijnlijk bevroren! Hij was tenminste al
aardig op weg! 't Was heusch geen licht kar
weitje geweest om dien grooten zwaren mijn
heer den berg af te brengen, maar hy had het
toch klaar gespeeld. Nu ja.... wanneer men
een pittige kerel is.... een kerel waar ras in
zit! Christl hing den spiegel weer aan den
wand, jammer dat hij zoo klein was! Naden
kend keek hij door de ruiten, veel hebben de
ijsbloemen niet vrij gelaten't Was toch
een echt kruis met het weer dit jaar. 't Ging
al tegen Maart en de sneeuw lag nog een huis
hoog. Maar iederen dag kon de föhn komen,
dan was het uit met de heerlijkheid. Afschu
welijk lang is toch zoo'n berg winter maar
wanneer er geen sneeuw is, dan zyn er ook
geen ski-loopers. Zeker, toeristen zooals die
vreemdeling ginds, waren zeldzaam. Een bui
tengewoon hoog bedrag aan geld had hy zijn
levensredder geschonken. Lieve hemelzoo
veel geld! In zyn heele 25 jaar had Christl nog
zooveel geld niet by elkaar gezien. Wat daar
mee al te beginnen was! Hy zou maar eens be
ginnen met zijn boer op te zeggen, knecht zyn
behoefde hy voortaan nooit meer. Op de twee
de plaats kon hy de schulden aflossen, die nog
op het gedoetje van zijn vader stonden, hij kon
zyn oude ouders van alle zorgen bevryden en
later zelfs een paar zomergasten nemen. Ja,
de bovenkamer kon hy laten vergrooten. er een
kast in zetten met een spiegel, waarin hy zich
ten voeten uit kon zien! Maar wat had de
vreemdeling tot hem gezegd. Jammer was het
van hem, dat hy zich in zulk een woestenij
begroef, waar men in April nog sneeuw had en
in October al weer. Zeker, hij weet niets van
de heerlykheid van een Alpenzomer, van het
geruisch der dennen, van de betoovering der
bergwereld, die zyn vaderland is.... maar toch,
hij zou nog eens goed over zijn aanbod naden
ken
„Christl! Christl!" riep hem de stem der
boerin uit zijn droomen, „ge moet bij den pro
fessor komen!"
Want de vreemdeling was een gezocht chi
rurghad een groote kliniek thuis, veel
werk, haast en nu nog pech bovendien. Met
moeite had hij den gewenschten plaatsvervan
ger gevonden om enkele weken in de bergen
te kunnen doorbrengen en nu moest hy me
daar reeds den derden dag zijn voet bieken
Maar toch wilde hy hier blijven, de boer had
plaats en de absolute rust was misscnien het
beste voor hem. Christl kon de verpleging op
zich nemen, kon hem al het noodige bezorgen,
want de kerel kon immers skiloopen alsof hy er
mee op de wereld gekomen was!
„Ja Christl laat ik nooit meer los, daar zit
ras in! Menschen als wy, krygen maar al te
vaak minderwaardig tuig in de vingersik
wil hier de genezing afwachten en de volksziel
een beetje bestudeerenzei de patiënt by
Ondankbare vreemdeling.
Namëns de paters Capucynen is te Rotter
dam aangifte gedaan, dat iemand in hun kerk
aan de Rechthuislaan een offerblok heeft ge
licht.
Van dezen diefstal wordt verdacht een 19-
jarige Tiroler, die Donderdag by de paters met
succes heeft aangeklopt voor een middagmaal.
De vreemdeling is buitengewoon goed op de
hoogte van godsdienstige aangelegenheden.
De man, die Donderdagavond gewond op den
Rijs wij kschen weg te 's-Gravenhage is gevon
den, is gebleken door een vrachtauto te zyn
aangereden. Het slachtoffer is Vrijdag in het
ziekenhuis overleden en was de dertigjarige J.
M. uit de Molenaarstraat.
ECHTE FR1ESCHE
C2
zich zelf. Maar de volksziel is een preutsch
ding, zy wil afgewacht, niet veroverd worden
en daarvoor had de professor geen geduld. Na
eenige dagen, toen hij geen pyn meer had,
begon hy zich reeds te vervelen.
„Waarom hebt ge geen radio? De aansluiting
is toch zoo moeilyk niet", vroeg hy den boer.
„Hebben we niet noodig!" antwoordde de
boer.
„En wanneer ik er nu op myn kosten eens
een maken liet voor u?"
„Ja dandan zou ik zeggen: God loone
u!" lachte de boer.
Christl werd direct naar het dal gestuurd
en had zijn boodschap uitstekend gedaan.
Den volgenden Zondag sneeuwde het zoo ge
weldig, dat het scheen alsof er een wit gordijn
voor de ramen hing, dat door den wind be
wogen werdmen kon geen pas vooruit zien.
„Vandaag kan er geen mensch naar de kerk"
zei de boer, „het sneeuwt zoo al sedert gisteren,
het zou levensgevaarlyk zyn zich er in te
wagen."
„Kom dan hier en luister dan tenminste
naar de morgenoefeningen die door de radio
gegeven worden", zei de professor.
In de halfdonkere huiskamer zaten zy toen
byeen en luisterden met aandacht naar de
godsdienstoefening. Daar belt het voor de Con
secratie en allen vallen op de knieën, Naden
kend staart de professor over die gebogen hoof
den, hy begint te gevoelen hoeveel deze een
voudige, geloovige menschen voor hebben op
hem, den rijken benyden man.... Geen ge
heim van het menschelijk lichaam is onder zyn
mes verborgen gebleven, maar Eén, de oor
sprong van het leven, de Goddelijke vonk die
wy ziel noemendie had hy niet gevonden.
Want daartoe zyn de oogen van een geloovi
ge noodig.
Later, toen hy met Christl alleen was, vroeg
hy hem: „Zoekt gy dan nooit naar bewyzen
voor dat wat gy gelooft?"
„Bewyzen?" vroeg Christl verbaasd, „bewy
zen.... maar die heb je toch niet noodig, het
zyn toch allemaal oude waarheden.... daar
twyfelt niemand aan."
Allemaal oude waarhedenvoor de eerste
maal kwam er twyfel in hem op of hy er wel
goed aan deed dezen man los te rukken uit
den bodem, waarmede hy dieper verworteld
was dan hij zelf wist. Als de verzoeker kwam
hij zich voor, die met de heerlykheden der we
reld verblinden wil, waarvan hy toch zeker
weet, hoe leeg zij zijn, hoe zij de menschen be
drogen ten koste van geluk en geloof
„Maar als u bewyzen noodig hebt", vervolg
de Christl, „dan kan ik u een goeden raad
geven. Ginds in Mariazell is een oude pastoor,
een zeer geleerde heer, doctor is hy. Binnen
kort, wanneer het sneeuwen gedaan is, doet hij
weer een Mis voor ons in de boschkapeldie
moet u vragen, die kan u alles uitleggen."
„Denkt u?" lachte de professor.... het was
een vermoeid, sceptisch lachen.
De dagen verliepen, eentonig en rustig. Maar
de sneeuw had nu een grijze kleur en was heel
wat gedaald. In de bergen rommelde het, de
föhn was op komst. De professor was thans
meer buiten. Hij hinkte weliswaar nog maar
waagde zich toch reeds tot de kapel in het
meer buiten. Hij hinkte weliswaar nog, maar
dennengroen versierde een schertsenden groet
toe. Maar de donderende bergstroom verslond
zijn woorden
Den volgenden Zondag kwam de pastoor van
Mariazell naar bovenin de hand hield hij
het bruin mahoniehouten kistje, wgarin zich
de kelk met hosties bevond, want volis&ns oud
gebruik ging ook iedereen te Communie. Ter-*1
wyl in het kapelletje de H. Mis opgedragen
werd, blies de föhn er lustig op loos en de berg
stroom wierp zijn schuim tegen de muren
Toen de pastoor later bij de boeren aan de
koffietafel zat, ging de wind zóó te keer. dat
men de vensters sluiten moest. Midden in een
druk gesprek kwam plotseling de boerin binnen
gestormd: „Mijnheer pastoor, de beek werpt de
kapel omver!"
De beek was veranderd in een geweldigen
stroom, die de oude, bouwvallige muren van
alle zijden omspoelde. Alles was zoo snel ge
komen, dat allen verstijfd stonden van schrik.
Iedereen wist dat daarbinnen op het armzalig
altaartje de houten koffer stond, die het Aller
heiligste bevatte.
Daar dringt Christl zich door het jamme
rende volk, begeeft zich te water, voorzichtig,
want ieder der afvallende steenen kon hem het
hoofd verpletteren.... bereikt de kapel en
neemt het koffertje op. Tot onder de armen
staat het ijskoude water, maar hij komt geluk
kig terug. Terwijl hij bevend van koude en hij
gend naar adem den pastoor het geredde ge
heim overreikt, vallen allen op de knieën
ook de professor.
Eenige dagen lang had Christl hevige koorts,
daarna stond hij weer op alsof er niets gebeurd
was. De professor had hem verpleegd als was
hij een broermaar „ras" zei hij nu niet
meer.... doch geloof.... En Christl had ook
niet meer ln den spiegel gekekende berg
stroom heeft al deze ydelheden meegesleurd in
zijn wilde woede.
Een week later vergezelde Christl den pro
fessor door het woud. Het was een afscheid.
„Cliristl" zei hij ernstig, „gij hebt uw leven ge
waagd in het meesleurende water en in de rol
lende rotsblokkendie overtuiging kan geen
utopie zijnChristl, ik heb geen verdere
bewijzen meer noodig. Blijf trouw aan je ge
boortegrond, die je gemaakt heeft tot wat je
bent; wat ik je daarvoor in de plaats kan geven
is maar armzalige rommel. En wanneer er ie
mand komt die je in verzoeking wil brengen,
zooals ik, wijs hem dan af
Beide mannen drukten elkander de handen
als twee menschen die ondanks verschil in
ouderdom en stand de waarde van elkander er
kend hebben
„Tot ziens!" riep de professor nog; toen daal
de hij af naar het dal, waardoor de föhn zijn
jubelend Lentelied zong.
uwiiiiHittiiuiiiiiiuiiiuuiiiiiiiuiuiiiiiiiiiiiuiuiiiiiiHiiiiuuiiiiiuiiiiuiiiiiiiuinmiuiHiimiiiiiiiiiiniuiiuiiiiiiiiil
5.
Ofschoon we geneigd zijn aan te nemen, dat
Garcia Moreno door zijn optreden voor Kerk
en Staat een compleet katholiek is, ook in de
praktijk, wekt het desillusie te vernemen, dat
hy zyne kerkeiyke plichten verwaarloosde. De
politieke stryd en zijn wetenschappeiyke be
slommeringen hadden zijn godsdienstig leven
verkild. Er was een schok noodig om hem dit
te doen inzien.
Op een morgen, toen hy met eenige kennis
sen in de Jardin de Luxembourg wandelde,
kwam het gesprek op een man, die in zyn laat
ste uur de H.H. Sacramenten geweigerd had
Men vond dit niet te laken. Garcia Moreno
echter protesteerde levendig. Zoo het al (e be-
grypen was, dat iemand tydens zyn leven af
dwaalde, meende hy, was het toch r«ieer dan
een misdaad in net uur van den dood de ge
nade te weigeren. Hierop trad een zyner kame
raden naar voren en zelde: „Vriend, je praat
of het gedrukt staat, maar waarom verwaar
loos je dan je verplichtingen van dien mooien
godsdienst. Hoe lang is het geleden, dat jy ge
biecht hebt?"
Garcia Moreno voelde zich overrompeld en
boog een oogenblik het hoofd. Toen zyn tegen
stander recht in de oogen ziende, antwoordde
hy: „Je hebt me verslagen met een persoonlyk
argument, dat voor het oogenblik uitstekend
ïykt. Maar ik verzeker je, morgen gaat het niet
meer op." Bruusk afscheid nemende, rende hij
naar zyn kamer, waar hy verslagen dacht aan
zyn jonge jaren, toen hy zoo godsdienstig was,
dat hy zelfs meende Gode te zyn toegewyd,
en op zyn knieën vallende, smeekte hy God om
vergiffenis voor zyne nalatigheden. Denzelfden
middag ging hy nog biechten en den volgen
den morgen ontving hy de H. Communie
Vanaf dien datum zag men hem vrywel lede
ren dag in de kerk van Saint Suipice voor hy
aan zijn dagtaak begon. Veelvuldig naderde hy
tot de H. Tafel. Dikwyis bezocht hy de kapel
van de Missions Etrangëres, waar hy Dy de
relikwieën der H.H. Martelaren moed en kracht
kwam verzamelen voor zyne toekomstige roe
ping. Onbekend en alleen bereidde hy zich op
vreemden bodem voor op zyn taak van regeer
der, die als God wilde, voor hem scheer weg
gelegd. De ballingschap had Garcia Moreno
doen groeien ln wysheid en kracht en hem ge-
rypt tot dien man, die niet alleen groot zou
worden ln zyn vaderland, maar een flguui van
biyvende beteekenis in de geschiedenis der
wereld en van het Christendom. Een man, om
met Dr. Schaepman te spreken, in wien ver-
persoonlykt was „Een strydkreet en een leus".
In Ecuador werd de toestand intusschen nog
veel wanhopiger. Urvina verviel van kwaad tot
erger. Scholen en colleges werden gesloten. Hij
zoog de toch reeds zoo verarmde bevolking
verder uit onder voorwendsel van gefingeerde
oorlogen en vyandelijke invallen. Plunderde
systematisch de schatkist, wierp jong en oud,
aanzienlijken en rijken, die critiek dorsten uit
te oefenen, in de gevangenis onder het motto.
De vrijheid moet gered worden. Met zyn iyf-
wacht van wilden tyranniseerde hy het geheele
land. Eindelijk kwam zyn beurt van aftreden,
doch de geslepen misdadiger wist zyn Presi
dentschap over te dragen op zyn satelliet Ge
neraal Robles en aldus zijn macht en invloed
voor het grootste deel te handhaven. In Oc
tober 1856 ging dan de macht van Urvina op
Robles over. De nieuwe President, die de be
volking vriendelijk wilde stemmen, beging ech
ter de fout, die Urvina nooit begaan zou heb
ben, om n.l. ook aan Garcia' Moreno amnestie
te verleenen. Dat de poppen nu spoedig aan
het dansen zouden gaan, was niet anders te
verwachten.
De tijger zou opnieuw in de arena verschy-
nen en de beminnelyke tweeling Robles-Urvina
de genoegens van zyne tegenwoordigheïa ver
schaffen.
Nauweiyks was Garcia Moreno uit Parys te
ruggekeerd of hy werd met gejuich binnen
gehaald en met eerbewyzen der bevolking over
laden. Reeds aanstonds werd hy tot burgemees
ter van Quito en tot rector van de Universiteit
benoemd. Als zoodanig wachtte hem een groot-
sche taak, die hy direct met alle energie aan
pakte. Aan het titels verleenen by wijze van
gunst maakte hy onmiddellyk een einde. De
Universiteit verkeerde in een deplorabelen toe
stand. Vele professorenplaatsen waren onbezet,
vele laboratoria ontbraken en die aanwezig wa
ren konden slechts gebrekkig werken door het
ontbreken van instrumenten. De chemie werd
in het geheel niet gedoceerd. Deze wetenschap
was in Ecuador nog vrywel onbekend. Hy richt
te deze faculteit op en belastte zich voorloopig
met dit professoraat, zyn Parysch laboratorium
gaf hy aan de Universiteit ten geschenke.
Overtuigd, dat alleen van een georganiseerde
oppositie heil te verwachten was, richtte hy in
April 1857 een nieuw periodiek op, „La Union
Nacional". De verkiezingen waren nabij en als
vertegenwoordiger van een bepaalde groep wil
de hy zoo mogelyk het Congres binnentrekken
Hy werd in Mei 1857 na harden stryd werke-
lyk tot Senator van Quito gekozen en deed 15
September onder applaus der bevolking en om
geven door zyn politieke vrienden zyn intrede
in het Congres. De taak zyner party stond hem
duidelijk voor oogen: „Absolute intransigentle
wanneer het gold de rechten van de Kerk en
het volk te verdedigen".
In de eerste zitting kreeg hy het reeds met
Robles aan den stok, toen hy dezen een ver
klaring vroeg van zijn boodschap aan het Con
gres. Een volgenden keer wist hy vernietiging te
krygen van een aan Indianen onrechtvaardig
opgelegde schatting. In October volgde zyn
aanval op de Vrijmetselary. Hy redeneerde al
dus: De katholieke godsdienst is krachtens de
constitutie de godsdienst van het volk en het
land. Het Congres is derhalve verplicht de
Vrymetselaarsloges en andere door de Kerk
verboden vereenigingen te ontbinden niet al
leen, maar ook de grenzen weder open te zet
ten voor de verbannen religieusen. Voorts
eischte hy het Patronaatsrecht het recht om
de geestelyken aan te wyzen geheel voor de
Kerk op.
Om de wederoprichting van de religieuse
communauteiten te verhinderen, verzochten de
liberalen niet aan het Patronaatsrecht te tor
nen alvorens met den H. Stoel overleg te plegen
over het Project van een Concordaat, dat vele
jaren geleden gemaakt was. Maar Garcia Mo
reno gaf geen krimp. Hy wees op de zeer fic
tieve mogelykheid van een spoedig Concordaat
en dat het niet verstandig was een goede zaak
daarvoor uit te stellen. Onder den invloed van
zyne welsprekendheid werden zyn voorstellen
aangenomen en werd er een bres geschoten in
de rei van knikkende jabroers van Urvina en
Robles. Het steeds in het Congres zegevierende
lieberalisme had een zwaren slag gekregen. Het
uitvoerend bewind maakte echter gebruik van
zyn recht om de wet niet uit te geven alvorens
deze in het nieuwe Congres was gepasseerd.
Het volgende jaar 1858 was een jaar vol op
winding. Peru dreigde om grenskwesties Ecua
dor binnen te vallen. In November kwam de
tyding te Quito, dat de Peruanen Guayaquil
blokkeerden. In allerijl voteerde het Congres
de noodige gelden voor de verdediging, Robles
werd dictator, Urvina minister van Oorlog.
Garcia Moreno bemerkte al heel spoedig, dat
zy van deze gelegenheid een dankbaar gebruik
gingen maken om zich zelf te verryken Het
was best aan hem toevertrouwd den volke be
kend te maken, dat het tweelingpaar onder het
motto, de Peruaansche inval die ze in alle
stilte mee hielpen ensceneeren zich de zak
ken ging spekken. Het Congres, woedend, wilde
hierop de volmacht aan Robles voor het dic
tatorschap intrekken, doch de volgelingen van
Urvina wisten, door uit het Congres weg te
blyven, te verhinderen, dat de noodige stem
men voor een bindend besluit genomen konden
worden. De zaak zat van dien kant goed in
elkaar. Het was echt de georganiseerde bri
gandage
Garcia Moreno was er echter de man niet
naar om zich met handigheidjes te later van
gen. Met de te Quito aanwezige afgevaardigden
en Senatoren vergaderd, kwam men overeen
het dictatorschap van den President vervallen
te verklaren, om het land van completen on
dergang te redden. Hy begaf zich nu aanstonds
naar Guayaquil om met zyn daar aanwezige
vrienden te confereeren, werd echter gevangen
genomen onder beschuldiging van samenzwe
ring tegen het gezag en voor de zooveelste maal
uit Ecuador verbannen.
(Wordt vervolgd).
