kamerlid en vrijgestelde Aan den rand van den afgrond De nood stijgt Loonsverlaging te Rotterdam IJMUIDER HAVEN IN DEN ECONOMISCHEN MIST Tachtig opcenten DINSDAG 10 MEI De functies onver- eenigbaar? HET BEROEPSKADER Gevaar van inkrimping De tekorten bij de Spoorwegen In de boekenweek Telegram aan de Kamer kun fiOSSCHE WERKLIEDENBOND Centrale Raadsvergadering te Tilburg Congres van de Ned. R.K. Onder- officiersbond „St. Martinus Het salarisvraagstuk Geen ziekenfonds? DE BLOEIENDE BETUWE Bovenstaande foto illustreert wel overduidelijk de schrikbarende slapte, die er heerscht in het Noord zee-visscherijbedryf. Opgelegde treilers in sombere rijen bijeen Slechts drastisch ingrijpen kan aan het door en door zieke trans portwezen genezing brengen Het vervoer terug- geloopen Moordende concurrentie UIT HET AUTOMOBIEL BEDRIJF De strijd tegen den chaos VERKOOPPRIJZEN DER KALIZOUTEN Acte tot belangrijke prijsverlaging Jeugddag te Gouda HET CONFLICT IN DE DRENTSCHE VENEN Te Roswinkel het werk hervat Het gemeentepersoneel met 3 percent gekort HERNIEUWDE DEVOTIE De Noodkist door Trichts straten Dringend verzoek tot behandeling van het wetsontwerp tot steun aan de melkveehouderij ke R. K. Bond van Overheidspersoneel •>St. Paulus" heeft beslist, dat de functie Van voorzitter vrijgestelde zijner or ganisatie en die van Kamerlid niet gecom bineerd kan blijven. De heer Guit, wien deze beslissing trof, blaakte zich de keuze niet moeilijk: het Voorzitterschap van den bond ging bij hem koven het kamerlidmaatschap; hij ging neen uit de Kamer en bleef als voorzitter Van „st. Paulus" in functie. Hiermede was dit incidenteele geval baar ieders genoegen opgelost. Maar de vraag: kan een vrijgestelde 'evens Kamerlid zijn? was door het ge- val opnieuw aan de orde gesteld en van Vele zijden werden er nadere beschouwin- 6en aan gewijd. Over het algemeen werd de beslissing Van „st. Paulus" toegejuicht. Een bezoldigd bestuurder heeft tot taak, de bijzondere belangen van een bijzondere gr°ep te behartigen, terwijl hij als Ka merlid. zijn handelingen enkel en alleen 'bag laten leiden door overwegingen van algemeen belang. Het bestuur van „St. Paulus" wenscht kjkbaar niet, dat zijn bezoldigd bestuur- der zich als Kamerlid genoodzaakt kan in het algemeen belang mede te wer- en aan beslissingen, welke hij als vrijge leide voor de belangen van een groep Ê1genlijk zou moeten bestrijden. inderdaad zal een Kamerlid-bezoldigd Vakvereenigingsbestuurder zich zooals r°f. van der Grinten het in „De Tijd" bitdrukte uiteraard herhaaldelijk voor ^blijke situaties en moeilijke gewetens- c°nfiicten geplaatst zien, en er is dus veel om de combinatie zooveel mogelijk e vermijden. Hu moet men in deze zaak o.i. echter el goed onderscheiden: ket is natuurlijk heel verklaarbaar, dat eeb Vak-organisatie het Kamerlidmaat- ^kap voor haar vrijgestelden onge acht acht, omdat de belangen dezer b'ganisatie geschaad kunnen worden door et optreden in de Kamer, waartoe die fde vrijgestelden zich handelend aar eer en geweten verplicht kunnen Zieri. Het beteekent echter nog geenszins, at een bezoldigd vakbestuurder geen °e3 Kamerlid zou kunnen zijn. Jbist de heer Guit heeft o.i. het tegen- eel daarvan bewezen: in zeer moeilijke handigheden, toen de vakvereeniging fllch biet hand en tand verzette tegen de °°r de regeering voorgestelde salariskor- 'bg, heeft de heer Guit, die als Kamer- het algemeen belang behartigen moest b ervan op de hoogte was, welke buiten- 6e\Voon groote belangen hier voor land en V°lk op het spel stonden, den grooten Gelijken moed gehad, vóór het regee- Hftgsvoorstel te stemmen. Een en ander kan dus wel samengaan. De Chris.-Hist. „Nederlander" drukt het h°S sterker uit: »Het staat niet zóó" aldus lezen wij b genoemd blad „dat er een conflict ehoeft te wezen tusschen hetgeen plicht ab den vakbestuurder en hetgeen plicht b het Kamerlid is. Deen van beiden dienen zij een „be- lapg» S"; beiden komen zij op voor hetgeen recht schijnt. Natuurlijk zal de vakbestuurder als zoo- had te Tilburg de centrale raadsver- ®rjng plaats van den Bossche Diocesane g. -liedenbond. De vergadering werd vooraf- 2e?an b°or eene H. Mis, welke door Aalmoe- 0 bier Bannenberg voor de deelnemers werd ^gedragen in de kapel der Eerw. Zusters van visitatie. Omstreeks half 12 werd de ver- bering, welke gehouden werd in de groote (Jq der R k. Werkliedenvereniging geopend jje°r den Bondsvoorzitter A. v. Rijen, die met arb i°°S op de tijdsomstandigheden de R. K. 2a eidersbeweging aanmaande actief en waak- Wate blijven, de hoofden koel en de harten Rb "n bouden. In z'n openingswoord wees den tevens °P den goeden gang van zaken in 2 b Bossche Diocesane werkliedenbond, die ®wel finantieel als cultureel, ontwikkelend 0Q, bioreel 'n gunstig jaar achter zich heeft en in dit jaar voor 'n degelijke groei en waarborg biedt. Jaarverslagen van secretaris en penning- 20 ester werden na enkele vragen hieromtrent stat hoofdelijke stemming goedgekeurd. De i^ uten en 't huishoudelijk reglement werden de ^rband met de hernieuwde aanvrage van ee koninklijke en kerkelijke goedkeuring aan b!ge wijzigingen onderworpen. V^lbteu werd de bijdrage voor de R. K. Uni- rsiteit voor de afdeelingen met 2 jaar te ver- I2veeb- Hierdoor kan bij gelegenheid van het Sor*"jarig bestaan der universiteit de ronde j, m van f 10.000 worden afgedragen en de hip H- worden ingeschreven als „Bescher- der Universiteit." Vjr® heeren J. Peeters uit Boxmeer en F. van led Eindhoven, werden gekozen als bestuurs la voor het pensioenfonds, jg e voorzitter deed nog mededeeling dat op sturv^ en 15 Augustus a.s. een tweetal sociale lp pGdagen zullen gehouden worden, n. 1. een Eindhoven en een in Tilburg of Nijmegen. ge biaand September is uitgekozen voor eeni- Seestelijke meetings. lied ben enkele weken zal de lang verbeide gin renbundel voor de R. K arbeidersbewe- 'h S «Zang en arbeid" verschijnen en tegen minieme prijs worden beschikbaar gesteld, kond Slot van de vergadering sprak de Ver- opw f fgevaardigde de heer Veldman nog 'n bOhri woord en dankte namens 't ver licht C'e Hossche Bond voor 't vele werk ver- voor de Jonge Werkman. eVen°k Hector Mommersteeg bepleitte nog be financieele en moreele steun voor de jSe Werkman, lljj e vergadering was bezocht door 123 afdee- «jg5eb met 203 stemgerechtigde afgevaardig- danig een zaak in haar bepaalde vakver- band zien èn zal het Kamerlid als zoo danig dezelfde zaak zien in ander, bree der verband en dies in ander licht. Dus kan het zich voordoen, dat hij an ders stemt. Maar hiertegen is geen enkel bezwaar. Want hij is geen Kamerlid geworden om als zetbaas of stemmachine met bindend mandaat te zeggen, wat een ander vindt in casu: zijn organisatie. Doch hij is gekozen, om in de Kamer en in zijn eigen fractie het standpunt te doen kennen, dat terzake door de vakbeweging ingenomen wordt, opdat dit standpunt bekend zij en opdat dus óók met dit standpunt gere kend worden kan, wanneer de Kamerle den en met name de leden van zijn frac tie hun stem uiteindelijk bepalen gaan. Doch hij stemt zelf; niet zijn organi satie. Hij stemt als verantwoordelijk man en dus vrij." De vraag, of de functies van Kamerlid en vrijgestelde al dan niet vereenigbaar zijn, lijkt ons. niet met een enkel ja of neen te beantwoorden. Er hangt heel veel van af, in welken persoon de beide functies vereenigd zijn, èn hoe men de taak van een vrijgestelde ziet. Menschen met ruggegraat zooals de heer Guit er een gebleken is kunnen het Kamerlidmaatschap zeer zeker goed vervullen, ook al wenschen zij de belan gen der naast aan 't hart liggende groep naar eer en geweten gezien in het licht van het algemeen belang zoo krachtig mogelijk te dienen. De vak-organisatie heeft echter het recht, van haar vrijgestelden te eischen, dat zij de bijzondere belangen der orga nisatie ook in 't bijzonder zullen beharti gen en daarom zal er in de praktijk maar al te gemakkelijk een zekere con troverse ontstaan, wanneer de vrijgestelde in Den Haag zijn plicht als Kamerlid moet vervullen. „St. Paulus" maakte daaraan een einde. Wat zeker verstandig was, omdat daar door moeilijke situaties worden voorko men, niet omdat er in princiep en steeds tegenstelling zou moeten gezien worden tusschen het algemeen belang en het groepsbelang. De Nederlandsche R. K. Onderofficiersbond ,St. Martinus", hield Maandagmiddag de ope ningsvergadering van haar tweedaagsch con gres, in Hotel van Zebeu, te 's Gravenhage. welke werd bijgewoond door den Bondsadvi- seur, majoor-aalmoezenier Van Straelen. de zes leden van het hoofdbestuur, afgevaar digden van de afdeelingen Amersfoort, Am sterdam, Arnhem, Bergen op Zoom, Breda, De venter. Ede, Gorinchem, Den Haag, Haarlem, 's Hertogenbosch, Leiden, Nijmegen, Maastricht, Utrecht, Venlo en de afd. technisch personeel der Luchtvaart-afdeeling. Voorts was aanwezig kapelaan A. de Wildt, geestelijk adviseur der Haagsche afdeeling. Na een korte begroeting door den afdeelings- voorzitter opende de bondsvoorzitter, de heer J. J. M. van 't Walderveen uit Amersfoort, het drukbezochte congres met den christelijken groet, waarna hij de openingsrede uitsprak, waarbij hij den groei van den Bond met cijfers uiteenzette en wees op de pogingen om bij de overheid verbetering van de positie der leden te verkrijgen. Een bijzonder woord van dank werd gebracht aan den geestelijk-adviseur, majoor- aalmoezenier van Straelen. Spr gaf een overzicht van de moderne be wapening, waarna hij met enkele woorden het weermacht-vraagstuk hier te lande besprak. Op de reeds vroeger uitvoerig besproken gron den, ontraadde spr. het verder inkrimpen van het'beroepskader. De landen rondom ons too- nen duidelijk aan welke gevaren daaraan ver bonden zijn. Weermacht in de handen van di lettanten verhoogt deze gevaren, en brengt zeer zeker geen beperking van uitgaven mede. (Kolonel J. J. J. N o o r d m a n, hoofdaalmoe zenier komt, met applaus begroet, de zaal bin nen). Zijn rede vervolgend zeide spr. ten aanzien van het salarisvraagstuk, dat alles er op ge zet moet worden, om te behouden wat men thans heeft. Samenwerking met het R. K. Werkliedenver bond achtte spr. dan ook gewenscht. Ten aanzien van het bevorderingsvraagstuk merkte spr. op dat, hoe bescheiden de positie van den onderofficier moge zijn, men toch op dit oogenblik nog een bestaan heeft en sprak het vertrouwen uit, dat de voorgestelde reor ganisatie van de weermacht niet te veel slacht offers zou maken. Met een beroep op onderlinge samenwerking besloot spr. zijn met applaus onderstreepte rede. Aan H. M. de Koningin en aan Z. H. Excel lentie Mgr. Jansen, aartsbisschop van Utrecht, werden telegrammen van hulde verzonden. De agenda bevatte een 20-tal punten, waar onder het voorstel van de afdeeling Bergen op Zoom, tot het oprichten van een ziekenfonds, waarbij een uitvoerige toelichting is gevoegd. Het prae-advies van het hoofdbestuur is even als in 1928, afwijzend, terwijl het van een actie voorgesteld door de afdeeling Leiden, om te verkrijgen dat zij die vVÓór hun 20e levensjaar zijn aangesteld, vanaf den datum van aan stelling worden bezoldigd, in tegenstelling met thans, n.l. met hun 20e levensjaar, geen succes verwacht. Het prae-advies op de voorstellen van Ber gen op Zoom tot wijziging van de bezoldigings- schaal, zooals door die afdeeling voorgesteld, luidt dat dit voorstel niet op een directe of binnen afzienbaren tijd op inwilliging kan reke nen en hiermede een gunstiger tijd dient te worden afgewacht. H. M. de Koningin en H. K. H. Prinses Ju liana hebben Zaterdagmiddag per auto een be zoek gebracht aan de bloeiende Betuwe. De heer S. A. Reitsma, hoofdredacteur van „Spoor- en Tramwegen", oud-hoofdambtenaar van de Staatsspoor en -tramwegen in Ned.- Indië, schrijft naar aanleiding van de door de directie der Ned. Spoorwegen aangekondig de loonsverlaging in zijn blad, onder het op schrift „Aan den rand van den afgrond" onder meer het volgende: Eenigen tijd geleden wees ik er op, dat de Spoorwegen zich als gevolg van de hier te lan de gevolgde verkeerspolitiek op een hellend vlak bevonden en snel naar den financieelen afgrond gleden. Dat de Nederlandsche Spoor wegen zoo spoedig reeds aan den rand zouden staan kon niemand vermoeden. Maar het feit, dat de onafwendbare tekorten er zijn, maakt het nog meer dan voorheen noodzakelijk, dat de regeering, die in laatste instantie de ver keerspolitiek beheerscht, den koers vaststelt, waarin deze zich definitief zal bewegen ten einde tot gezondere toestanden te komen. Om zich een klaar denkbeeld te vormen van de oorzaken der tekorten bij de Spoorwegen, moet men zich duidelijk voor oogen stellen, dat deze het gevolg zijn van geslonken vervoer. De redenen van dit terugloopen van het vervoer zijn tweeërlei. Eerstens de tegenwoordige economische con junctuur, de malaise, de tolbarrières, de con- tingenteeringsvoorschriften, deviezenverorde- ningen, e.t.q. Daarnaast is echter de moordende concur rentie van het motorverkeer een internationaal verschijnsel, waartegen in de geheele beschaaf de wereld met uitzondering van Nederland en Nederlandsch-Indië, krachtig wordt gevochten, de tweede oorzaak. Tegen het laatste kan de strijd aangebonden worden. Dat nog nergens een oplossing van het autovraagstuk is gevon den, welke tot ieders bevrediging werkt, doet niets ter zake. Dit mag geen aanleiding zijn om stil te zitten en de bevoordeeling van het autovervoer te laten voortduren tot het goed functionneerende en voor de volkswelvaart van Nederland onmisbare nationale spoorwegstel sel vernietigd is. En op dit laatste loopt het uit, want wezen voorzichtig gestelde berekenin gen niet uit, dat de personen- en vrachtauto's in 1930 ruim ƒ11.000.000 schade aan de Ne derlandsche Spoorwegen berokkenden? Dit be drag is in 1931 nog grooter geworden. In de Nederlandsche Spoorwegen en in de locaalspoor- en tramwegen werd ongeveer een milliard gulden gestoken, welk kapitaal met vernietiging bedreigd wordt, door in het land overvloeiende van ijzeren wegen, landwegen, kanalen en rivieren, in de eerstvolgende vüf en twintig jaren een wegennet te bouwen voor ƒ882.500.000, waarbij nog niet gerekend is op de verbetering der tertiaire wegen, de kosten der gemeentelijke „traversen", verkeerspolitie, verlichting, parkeergelegenheden enz. Gezien de doorbraken in de steden, die schatten gelds kosten, zal een raming van het kapitaal, dat voor de vernietiging der spoorwegen noodig is. op twee milliard, te verdeelen over vijf en twintig jaar, wel niet te hoog zijn. Dit bedrag moet door de belastingbetalers grooten deels rechtstreeks opgebracht worden. De vernieti ging van het spoorwegvervoer door het motor transport komt den Nederlandschen staatsbur ger niet zoo goedkoop uit. Vaak genoeg is er op gewezen, dat het niet aangaat de spoorwegen de kosten van de baan en het onderhoud zelf te laten betalen en het motorverkeer nagenoeg vrijuit te laten gaan om den spoorwegen den exploitatie- en ver- voerplicht op te leggen, hen te' binden door tariefs- en dienstregelingsvoorschriften, te be lemmeren bij het Zondagsverkeer, schadever goedingsplicht en regeling der dienst- en rust tijden dwingend voor te schrüven en de auto in al dergelijke zaken vrjj te laten als een vogel in de lucht. In den strüd om het bestaan vraagt het na tionale instituut der Nederlandsche Spoorwegen niet om hulp en steun noch om protectie Het vraagt alleen om gelijkmaking der concur- rentiemogeiykheden teneinde zich te kunnen handhaven. Tot nog toe is de stem der Nederlandsche Spoorwegen vrüwel geweest als die van den roepende in den woestyn. Indien men thans by Waterstaat en ook by Financiën inziet, dat het meer dan tyd is om zich te bezinnen en het verkeerswezen te land in overeenstemming te brengen met de beginselen eener gezonde verkeerseconomie dat elk verkeersmiddel zelf de lasten moet opbrengen, welke het aan de gemeenschap be zorgt, dat de concurrentievoorwaarden tus schen de verschillende verkeersmiddelen gelijk moeten zijn, m.a.w. dat ook op dit gebied geldt geiyke plichten, geiyke rechten dan kan nog verhinderd worden, dat het spoorweg stelsel ineenstort en dat op den belastingbeta ler een ondraagiyke last wordt gelegd. Ideaal mag niet zijn over vijf en twintig jaar één auto op dertig inwoners, een prachtig we gennet, schitterende bruggen, een vrijgevochten wegvervoer met een lange dageiyksche dooden- lyst, hooge belastingen, een ineengeschrompeld spoorwegnet, doch dient te wezen: by een mi nimum van kosten voor de gemeenschap een vervoer te land te krijgen, dat aan redeiyke eischen beantwoordt en dit vervoer op de voor de gemeenschap meest economische wijze be dient. Veel tijd om het roer om te werpen is er niet. De spoorwegtekorten, die vermeden had den kunnen worden, zqn er reeds. Slechts dras tisch ingrypen kan aan het door en door zieke transportwezen genezing brengen. De Nederlandsche Unie van Chauffeurs en overig personeel in het Automobielbedrijf, hield een congres te 's-Gravenhage, waarin de vol gende motie werd aangenomen: „De algemeene vergadering van de Neder landsche Unie van Chauffeurs en overig auto- mobielpersoneel, aangesloten by den Centralen Bond van Transportarbeiders, gehouden op 7 en 8 Mei te Den Haag; gehoord de inleiding van den Unie-voorzitter betreffende den chaos in het automobielbedryf en de in verband met deze inleiding gevoerde discussie; spreekt als haar oordeel uit, dat in het auto mobielbedryf ten aanzien van de concurrentie in het bedrijf, den toestand van het gebezigd materiaal, de controle op de nakoming van de wetteiyke voorschriften enz., doch in het by- zonder ten opzichte van de diensttyden van de in het bedrüf werkzaam zünde arbeiders, zeer ernstige misstanden bestaan; voorts van meening zünde, dat deze misstan den een groot gevaar vormen voor de publieke veiligheid en directe of indirecte oorzaak zyn van talryke ongevallen, welke by het verkeer over den weg voorkomen; doet een dringend beroep op de Regeering en het Parlement om door het treffen van wetteiyke maatregelen en andere voorzienin gen in de eerste plaats door invoering aan de op de beroepschauffeurs betrekking hebbende bepalingen van de Arbeidswet 1919, aan de velerlei wantoestanden, welke in het automo bielbedryf heerschen, paal en perk te stellen; besluit deze op te zenden aar. de Regeering en de beide Kamers der Staten-Generaal. De Dagelü'ksche Besturen van de drie Cen trale Landbouworganisaties, t. w. den Christe- lyken Boeren- en Tuindersbond in Nederland, den Katholieken Nederlandschen Boeren- en Tuindersbond en het Koninkiyk Nederlandsch Landbouw Comité hebben met de vertegen woordigers van de Verkooporganisatie der Ka liproducten te Beriyn en Mulhouse en de Di rectie van de N. V. Vereenigde Kalimaat- schappy een conferentie gehouden te Amster dam. Van de züde der landbouworganisaties werd gewezen op den hoogst ernstigen toestand, waarin de land- en tuinbouw in Nederland ver keert. Aangedrongen werd op een belangrijke verlaging van den prüs der kalizouten. Indien de prüs niet wordt verlaagd en de prijsverla ging daarenboven niet belangrijk zou zün, zou het kaliverbruik dat in Nederland zeer inten sief is en dat thans reeds belangrijk is terug- geloopen, zonder eenigen twüfel in nog grooter mate verminderen. Van de zijde van de Verkooporganisatie der Kaliproducenten werd verklaard, dat men ten volle overtuigd was van de moeilükheden waar in de Nederlandsche land- en tuinbouw ver keert, dat weliswaar ook de Kali-Werke, spe ciaal in Duitschland, met ernstige financieele moeilijkheden hebben te kampen, dat men desniettemin bereid was bij de vasstelling van den prüs der kalizouten met de moeilijkheden van den Nederlandschen land- en tuinbouw ten volle rekening te houden en dat men tot dit doel onverwyid met de Kali Werke in overleg zou treden. Op tweeden Pinksterdag houdt het patronaat „St. Jan" te Gouda een jeugddag. Deze wordt voorafgegaan met een tentoon stelling op het gebied van jeugdwerk en or ganisatie, welke op len Pinksterdag door deken B. M. J. van' Rooy zal worden geopend. De Maandag wordt begonnen met een alge meene H. Communie der patronaatsjongens Des middags wordt een groote demonstratie door de stad gehouden, tydens welke op ver schillende punten een spreekkoor zal worden gGZCgCl. Des avonds is er in de schouwburgzaal „Con cordia" een groepenuitvoering met wedstrüd voor de beste prestaties. Omtrent het conflict in het Drentsche veen- bedryf kan worden gemeld, dat in het district Roswinkel hedenmorgen door de arbeiders het werk werd hervat, zy besloten Zaterdagochtend tot aanvaarding van 10 pCt. loonsverlaging, zooals door de werkgevers was voorgesteld. Te Emmen-Erfscheidenveen duurt de staking nog voort. Er hebben zich hier enkele feiten van sabotage voorgedaan op een der veenderijen waar met eigen menschen werd gewerkt. De burgemeester van Emmen heeft hierin aanlei ding gevonden tot het uitvaardigen van een tweetal verordeningen ingevolge artikel 219 der Gemeentewet. In de eerste wordt aan ieder de verplichting opgelegd, zich aan iederen be ambte der Koninklijke Marechaussee of politie op eerste aanvraag bekend te maken, onder op gave van reden van aanwezigheid ter plaatse, waar zü zich bevinden. Bovendien is ieder ge houden ten opzichte van het verkeer te gehoor zamen aan de bevelen door politiebeambten te geven. In de tweede verordening wordt het volgende bevel uitgevaardigd gedurende dezen tijd van stoornis der openbare orde. In verband met ge schillen in het veenbedrijf wordt het verblijf binnen de gemeente ontzegd aan allen niet- inwoners dezer gemeente, die in dezen tijd hebben aangespoord of aansporen rechtstreeks of zijdelings tot wanorde in het openbaar of tot daden die stoornis der openbare orde ten gevolge kunnen hebben. Personen, die zich daar aan schuldig hebben gemaakt of schuldig maken kunnen na aanzegging van het „ontzeggings- besluit" door de politie over de gemeentegrens gezet worden. Deze verordeningen zü'n Zaterdagmiddag en hedenmorgen in werking getreden. Tevens is de politie te Emmenerscheidenveen versterkt met een aantal manschappen der marechaussee. In het district Bargeroosterveen, waar de staking eveneens nog voortduurt, heeft zich geen enkele ongeregeldheid voorgedaan. Na dagenlange beraadslagingen heeft de Raad van Rotterdam Maandagavond besloten de loonen van het gemeente-personeel met 3 pet. te korten. Dit voorstel werd met 25 tegen 18 stemmen aangenomen. Tegen stemden S. D. A. P., C. P. H. en R. S. P. Voorts werd met 24 tegen 19 stemmen be sloten de opcenten op de hoofdsom van de gemeentefondsbelasting te bepalen op 80. By de tegenstemmers had zich ditmaal gevoegd de vertegenwoordiger van de Staatkundig Ge reformeerde Party. Voor het eerst sinds bijna drie eeuwen heeft de Maastrichtsche bevolking het noodig geoor deeld in den hoog gestegen nood de Noodkist rond te dragen om gezameniyk aan den schuts patroon der stad uitkomst te vragen in de be proevingen van crisis en malaise, welke licht erger mogen worden genoemd dan pest en oor log welke vroeger de poorten der stad rammei den. 't Ronddragen der Noodkist is Zondag ge weest 'n moment van indrukwekkende betee- kenis in de geschiedenis der Katholieke Maas stad, welke dien dag een Middeleeuwsch schouwspel bood van ongekende devotie. Een driedaagsch Triduum in de machtige Servaeskerk was de waardige voorbereiding tot dezen plechtigen ommegang en Pater Carolus Tesser O.F.M. heeft in de harten der Maas trichtenaren drie avonden achter elkander de begeestering geslagen, welke Zondagavond de straten der stadswijken, zelfs daar waar 't Ker- misvertier lokte, deed uitsterven. Nauweiyks had in de Servatiuskerk 't Mise rere geklonken, had van den kansel Pater Ca rolus' geestdriftig woord opnieuw aangemaand tot gebed, als nooit te voren gehoord, of 't de votie-kruis opende den plechtigen ommegang. Tienduizenden trokken biddend door de oudste straten der eerbiedwaardige stad. Voorop de vrouwen, dan het kostbare reliek de Nood kist en de zilveren buste van St. Servaes, gevolgd door de beide Dekens der Stad, den Commissaris der Koningin, 8en Burgemeester, leden van den Raad, alle pastoors en kape laans en talryke ordelingen. Toen sloten zich de mannen aan. Zoo werd de Noodkist door Trichts straten gevoerd, een levende gebedschoraal, welke ruim een uur op indrukwekkende wijze de toeschouwers tot denken stemde. De St. Servaeskerk vermocht geen plaats te bieden aan de ontelbare deelnemers van den Bedetocht, toen de beide relieken opnieuw op 't koor geplaatst waren. De Hoog Eerw. Deken Wouters celebreerde een plechtig Lof, tot slot van dezen bede-tocht, welke voorzeker 'n mach tige uiting is geweest van hernieuwde devotie tot den Schutspatroon der stad. PrifefceMraad „Catholica non leguntur" is een oud verwijt, dat onze vaderen gaarne gebruikten tegen de mannen van de liberale wetenschap: „De ka tholieke boeken worden niet gelezen". Ofschoon dit verwijt allengs minder waarheid begint te bevatten voor wat betreft de wetenschap, is het toch nog steeds van eenige kracht. Er worden te weinig katholieke boeken gelezen. De boekenweek, die thans is ingezet, bewyst het alweer. Voor de étalages ziet men bijkans geen katholieke boeken; het schünt wel, dat één Roomsche appel in de mand nog altyd iuu- trale fruit tot schand maakt! Maar hebben wü nog het recht, deze oude spreuk: „Catholica non leguntur" uit te spre ken op een toon van verwüt aan andersdenken den? Is het nog wel de waarheid, dat met katholieke schrijvers geen rekening wordt ge houden, alsof ze in het geheel niet bestonden? Wij meenen vaak het tegendeel te kunnen constateeren. In neutrale bloemlezingen zü'n de katholieke schryvers altyd vertegenwoordigd. Men spreekt in alle kringen over de jongere katholieke letterkunde als over een verrassende openbaring van de katholieke levenskracht in Nederland. Alleen in eigen kring is men daar van nog weinig doordrongen. Mén meent nog, dat het maar beter is, heelemaal niets te lezen. Een katholieke radio, een katholieke pers, een katholieke school, een katholieke staatspartij, een katholieke vakbeweging hebben wü' met geestdrift in het leven geroepen en met groote offers tot blrei gebracht. Wij dulden nauwelijks, dat er critiek wordt uitgebracht op deze in stellingen, omdat wü maar al te goed weten, hoeveel ze gekost hebben aan inspanning en offerzin. Maar een katholieke litteratuur heeft ons altijd een beetje koud gelaten. Wü hebben er altyd wat sceptisch tegenover gestaan. Wü hebben altyd gedacht, dat de litteratuur er was om critiek op uit te brengen, zelfs als men ze niet kent! Onze neiging om te waarschuwen hebben wü altyd wat eenzijdig botgevierd op het boek. Propaganda voor het boek hebben wü altüd als iets gevaarlüks beschouwd. En wanneer de boekenweek ons weer eens de gelegenheid geeft om vast te stellen, hoe weinig het katholieke boek naar evenredigheid nog meetelt op de Nederlandsche boekenmarkt, zeggen we rustig: „Catholica non leguntur". Het is nu eenmaal zoo. De katholieke boeken worden weinig gelezen. En wü berusten daarby. „Catholica non leguntur!" Maar zou dit oude verwüt niet tegen ons zeiven te keeren zün? Zou het niet veranderd moeten worden in „Catholici non legunt?": „De katholieken lezen niet!" Wij maken zooveel propaganda voor katho lieke dingen. Wij strüden zoo gaarne voor de goede zaak. Welk een reusachtige propaganda zou het zün, wanneer in deze week ieder ka tholiek voor zün overtuiging uitkwam en een katholiek boek kocht! Er valt voor ons, katholieken, héél wat ach terstand in te halen! De drie Centrale Landbouworganisaties, de Alg. Ned. Zuivelbond en de Bond van Kaas producenten hebben Maandag 9 Mei 1932 het volgende telegram aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal gezonden. „In verband met de steeds voortschrüdende daling van de prijzen der zuivelproducten ver zoeken de drie Centrale Landbouworganisaties, de Alg. Ned. Zuivelbond en de Bond van Kaas producenten de Tweede Kamer beleefd doch zeer dringend de behandeling van het wetsont werp tot steun aan de melkveehouderü met alle kracht te bespoedigen. De nood stügt met den dag étt iedere dag vraagt nieuwe slachS* offer s."

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1932 | | pagina 5