»Hier is de Pinksterbruid"
JU
'r«s£>
Blo
emen en groen
E VIJANDEN VA
ET BIJENDORP
III
RADIO-PROGRAM
DE ISRAËLIET
1 MINDERBROEDERS
^abriël
areia
ZATERDAG 14 MEI
Een dwaas verhaal
Bezuiniging P. T. T.
HEEREN-BAAI
Zondag 15 Mei
Maandag 16 Mei
Dinsdag 17 Mei
abonné's ole"aüf3000.- Mf 750.- SSoSKT'ïö f250.- eLT'Utf 125.-f50.- bir bSu*f40.-SS*S2T
FEUILLETON
oreio 1
*mburgsche en Brabantsche
Pinkster gebruiken uit
het verleden
A
7
^344// in elk c
VERHAAL VAN
DEN DAG
MIJNHARDT's
Zenuw-Tabletten 75 ct.
Laxeer-Tableften 60 ct.
Hoofdpijn-Tabletten 60 ct.
Bij Apoth. en Drogisten
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
Cera*l Iw°reno had zijn oog gevestigd op
^lor' 'hans Uea' een eerlÜk en dapper sol-
aelf S°Uverneur van Guayaquil. Garcia
^et h'® fout Weiger<fe elke candldatuur. Mijn
ab$ii ^identleven is de aanname van
^Uit 6 cory hap in 1861 geweest onder deze
de vert(?lstitutie zeide hij. Bij een reis te
Sh^hdiclaVencie stelde hij zijn menschen
W zijn Uur van generaal Darqua voor,
e*bs. ^«eenooten
gen ,mo<Jerne leven heeft zijn zegenin-
2al'ik y?0*1 ook zijnwelk t antithese
tiernit -iezen om de slippendragers der mo-
in de? niet diep te grieven? Als ik mij
VW ,e v°ege uitdruk: de huidige samenle-
licht ?eeft zijn voor en zijn tegen, zijn
Zoo vp r 11CG eeuw was- letterlijk gesproken,
zijfjp rllcht als deze?) en zijn schaduw-
v.'0ndPVertrouw dat zelfs de wildst® be
llied Taar. van de Pandoradoos der tech-
lUerigïï.1! niet naar de keel zal vliegen. Ieder
tal hpf waarin een sprankje poëzie schuilt,
v°lksrh et mii betreuren, dat zooveel naïve
^erkiri gebruiken, door de nivelleerende
he *ti-j orizer samenleving ten grave dalen.
Eurot,J zal komen, dat de folklore in
lo0g 7i oitsluitend de taak van archaeo-
ik ezal. vervullen. En ik vrees, dat wanneer
den f ~e aardige Pinkstergebruiken in
toornfgenwoordigen tijd opvoer, het heden
l°ge tegen mij op zal staan om mij te
tfuikp geen andere woorden ge-
Was>' i?d dan deze: „Dit is niet meer, dit
ip ri.'°m wille der veiligheid zal ik spreken
Pinv Yerleden tijd.
brengt bloemen en groen. Te
kindeenveen bestond de gewoonte, dat de
twriren een der kleinste meisjes op den
Wat n Pinksterdag fraai optuigden met
Uitvptjyeld en haag" hun aanboden. Het
gen0(TOren kind werd „Pinksterbroed"
tiet k welke term niets uitstaande heeft
te^ a^°eden, doch simpelweg „bruid" be
ien °nder een groote schcrt verscho-
V/g' ™erd het van huis tot huis geleid.
lrede»? de kinderen een woning binnenge-
Zooda? dan ~~d de schort weggenomen,
hien het meisje den cijns van zijn
de i07aering kon betalen. Onderwijl zong
Jeugdige stoet:
■■Hier is de Pinksterbroed!
'Wil 'i bum zijn voor een par doet?"
bit w baar zien voor een paar duiten)
dat p be zangregels overduidelijk blijkt,
tejj u1"1. stoffelijke cijns door de jonge gas-
Ij. -eduidend hooger werd aangeslagen.
.^Limburg heette zoo'n versierd kindje
"listf '0111". Het was een meisje van
stt,ikkeks zeven jaar> dat met bloemen,
ba typ? en prentjes werd behangen. Daar-
Was ard zij. nadat haar bekoorlijk aanschijn
doQj.^büerd, op een leuningstoel gezet en
ëedfa r makkertjes van huis tot huis
Sen. Voor elke deur zongen zij:
P°ze roos marina
^ey (hier) kumpt de PinkstLlom Fina
ï?eeit er get (iets) en lo t er goa,
mot nog urges wiejer (ergens
2 verder) goa.
j® mot nog noa Maria goa.
mria makt inne wekkebrey,
J^aria maakt voor haar weitepap)
°a zitte vy (wij) alle moale bey.
Kleen en groeët (klein en groot)
i Naksj en bloeët
En et kindje op Maria sjoeët.
t (schoot)
ISJq Noord-Brabant werd tot omstreeks
te r zeer veel plaatsen, e langer nog
uiksgestel, het Pinksterfeest aldus ge
vierd: Meisjes van 4 tot 13 jaar gingen
den dag voor Pinksteren in de tuinen en
op de velden bloemen plukken, die in een
korfje met twee oortjes we ..en gelegd. Op
Pinkstermiddag ging dan de heele stoet,
op het mooist uitgedost, langs de huizen;
één meisje, door de anderen tot Pinkster
bloem gekozen, droeg daarenboven een
mooien strik om het midde en een bloem,
zoo mogelijk een Cornelisroor (pioen). Twee
anderen, evenals de Pinksterbloem met een
strik getooid, droegen het korfje met bloe
men; dan zongen zij haar liedjes, en waar
zij wat kregen, een cent, een ei of zoo iets,
daar strooiden zij een paar bloempjes neer.
Den volgenden dag, Pinkste twee, werden
de opgehaalde gaven gezamenlijk genoten.
Het liedje dat gezongen werd, luidde:
Hier is de ieverige Finksterblom.
Van waa- komt zij gegangen?
Met twee roosjes in haar hand,
Met opgeblazen wangen.
Pinksterblom
Keer u eens om,
Keer u eens om Gods zangen.
(Hier draait de Pinksterbloem zich een
maal rond).
De Pinksterbloem is opgestaan,
Zij is van hier naar huis gegaan,
Slapen zonder zorgen
Van den avond tot den morgen.
Pi 'rsterblom
Keer u eens om.
Pinksterhaan wat zijt gij schoon,
Boven op uw gouden kroon,
Die kroon van goud, drie gouden,
Die ik wel kiezen zoude.
Pinksterblom
Keer u eens o
Kregen zij niets, dan zongen de kin
deren een soort verwenschingsliedje:
Boven in den hemel
Daar hangt een pakske met zemel
Zoo menige zemel, zoo menige duit,
Hier hangt de „gierige duvel" uit.
Te Bergeik, door de folkloristen van ons
land nog al eens vermeld wegens vele oude
sagen die er bewaard werden, zongen zij:
Pinksterbloem! Gij zijt zoo schoon,
Boven uw hoofd daar staat een kroon,
Een kroon van rozen goude,
Die ik wel kiezen zoude.
Rommelommelaai
Geef de Pinksterbloem een aai (ei).
De Pinksterhaan is opgestaan,
En is van lui naar bed gegaan.
Rommelommel:,ai
Geef den Pinksterhaan een aai.
In en bij Zutfen, verneem ik, maakten
de kinderen op Pinksteren en Maandag,
kronen van hoepels, die zij et groen en
bloemen versierden en tusschen twee hoo
rnen of staken dwars over den weg hingen.
Wie er onder door ging moest een cent
betalen.
Onder Soest in Westfalen, aldus mijn
geachte zegsvrouw, ligt een klooster van
zusters, Welvern genaamd. In dit klooster
werd de tweede Pinksterdag, misschien de
stichtingsdag van het klooster, op een
eigenaardige manier gevierd. De burgemees
ter en andere aanzienlijken van Soest wer
den daarbij genoodigd, en verzuimden dan
ook nooit, tegenwoordig te zijn. Na het
eindigen der godsdienstoefeningen steeg de
stads-secretaris te paard, reed driemaal het
grondgebied »an het klooster rond, onder
paukenslag en trompetgeschal, en riep
telkens weer
„Niemand wage het de grenzen van het
«mmiRimiiiu;
Nu het zuinig-zijn een sport is
En dus ieder zuinig wordt,
Doet men het zoowel tot sparen
Als tot dekking van tekort.
En de zuinigheidsbevlieging
Dreigt nu ook al bij de Post,
Daar 't bezorgen van de brieven,
Ondanks porti, te veel kost!
Daarom wordt thans overwogen
Eén bestelling minder, maar....
Daarbij knoopt men niet de eindjes
Der tekorten bij elkaar.
Doe het goed, royaal en practisch,
Tante Pos wees bij de hand,
Zet de hééle postbestelling
Kort en krachtigaan den kant!
Laat de brieven maar de brieven,
Want de brief, dien men verwacht,
En van bankpapiertjes bol staat,
Wordt je toch niet thuis gebracht!
Eerder ligt zoo'n post-stop-zetting
Met de crisis in één lijn;
Daar er van de tien epistels
Minstens negenmaanbrief zijn!
MARTIN BERDEN
(Nadruk verboden)
klooster met vijandige bedoelingen te nade
ren, want het staat onder bescherming der
stad Soest! Ter belooning ntving hij dan
eenige lederen riemen, die men vroeger ge
bruikte om de schoenen vast te maken.
Als deze plechtigheid achter den rug was,
werd voor de tafel „geblazen", die onder
een soort afdak was aangericht.
Onmiddellijk na de soep werd een groote
houten kan met bier gepresenteerd, die met
stroo omwonden en overal met verschen
koemest duimen dik besmeerd was; met
uitzondering van het handvat en zooveel
van den rand, dat eenige ruimte voor den
mond was vrijgelaten. De priorin dronk
het eerst uit dezen smakelijken beker op
het welzijn \an het convent en dat der
gasten; het overige gezelschap moest haar
voorbeeld volgen. Alle muzikanten, bedien
den, enz. moesten, op straffe van anders
niet meer aan het feest te mogen aanzit
ten, op dezelfde plek uit den beker drinken.
Als deze ceremonie was afgeloopen, werden
de glazen met wijn en bier gevuld, en voor
menigeen werd het op die manier de vroo-
lijkste en natste dag van het jaar.
In de nabijheid van Soest lag ook een
Dominicanerklooster, op welks eigendom
men een groote boer woonde. Wellicht zijn
tot op den dag van heden de steenen op
elkander gebleven, en woont er op ver
melde eigendommen nog een boer. Deze
was verplicht elk jaar één ei op een
overigens ledigen wagen met vier paarden
bespannen naar het klooster te brengen.
Doch dit verhaal munt zoozeer uit door
dwaasheid en onwaarschijnlijkheid, dat ik
vrees ook nog door den verleden tijd ge
desavoueerd te worden. Wat rest mij dan
meer als de toekomende tijd? En is er
moeilijker labeur, dan te wroeten in de
archieven van de toekomst? „Hier hangt
de gierige duvel uit!"
ECHTE FRIESCHE
w ^20 50 cf. per ons
c/Kctpuniest aa. voorfriesch Aardewerk est Koperwerk.
illlllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllIilllllllllllllllB
w
1 wagentje begon gevaarlijk heen en weer te wiegelen. Jaap klemde
ztch krampachtig' vast, maar er was niets aan te doen. Het viel recht
nkar beneden. Hij hoorde hoe alles 'piepte en kraakte, hoe he net
^as of ae heele lucht vol electricitelt zat en met angst dacht ie
at zijn laatste uur geslagen had.
Het wagentje vloog finaal In stukken. Jaap tolde heftig heen en
weer en stond duizend angsten uit. „Waar zal lk terecht komen,"
huilde le en durfde zijn oogen niet naar beneden te houden, uit
angst een rivier onder hem te zullen zien. Maar hij had geluk
Gram of oo n p Ia ten.
7.05 Parijs (1725).
12.20 Brussel (508).
12.20 Parijs (1725).
1.50 Parijs (1725).
4.30 Hilversum, AVRO.
5.05 Parijs (1725).
5.35 Brussel (508).
11.00 Hilversum, AVRO.
Concerten.
6.20 Langenberg (473) Havenconcert.
7.20 Kalundborg (1153) Pinkstermuziek,
8.05 Kalundborg (1153) Koor en orgel
concert.
9.30 Hilversum, VARA, Orgelspel.
9.30 Huizen, NCRV, gewijde muziek.
11.20 Kalundborg (1153) Blaasorkest.
11.20 Brussel (508) Dansmuziek.
11.40 Parijs (1725) Religieuze muziek.
12.00 Hilversum, AVRO, Kon. Mil. Kapel.
12.00 Huizen, KRO-Sextet.
12.20 Langenberg (473) Concert.
2.20 Kalundborg (1153) Radio-orkest.
2.20 Daventry (1554) Militair orkest.
2.30 Huizen, KRO, Koor-concert.
2.30 Huizen, KRO, Kon. concert.
3.40 Daventry (1554) B.B.C.-orkest.
3.50 Langenberg (473) Concert.
4.20 Brussel (508) Concert.
5.00 Huizen, NCRV, Gewijde muziek.
6.00 Hilversum, VARA, Concert.
6.05 Parijs (1725) Concert.
7.15 Hilversum, VARA, Harmonie.
7.20 Langenberg (473) Concert.
7.20 Brussel (508) Concert.
8.15 Huizen. KRO, Orkestconcert.
8.25 Daventry (1554) Orkest.
8.35 Hilversum, AVRO, Gevarieerd pro
gramma.
8.50 Parijs (1725) Dansmuziek.
9.40 Langenberg (473) Dansmuziek.
10.00 Kalundborg (1153) Mandolineorkest.
Tooneel en Opera.
6.20 Zees en (1653) Opera Aida van Verdi.
8.05 Rome (441) Operette „De kuische Su-
zanna", van J. Gilbert.
Voordrachten.
1.40 Huizen, KRO, Godsd. onderricht.
2.00 Hilversum, AVRO, Boekenhalfuurtje.
2.10 Huizen, KRO, Lezing.
4.30 Huizen, KRO, Ziekenhalfuurtje.
7.45 Huizen, KRO, Lezing.
10.40 Huizen, KRO, Epiloog.
Persberichten.
4.30 Hilversum, Vaz Dias.
8.00 Hilversum, Vaz Dias.
8.10 Huizen, KRO, Sportnieuws.
9.10 Huizen, Vaz Dias.
Gramofoonplaten
7.05
8.30
Parijs (1725).
Hilversum, V.A.R.A.
9.30 Huizen, K.R.O.
11.50 Parijs (1725).
Brussel (508).
Daventry (1554).
12.20
1.20
1.45 Huizen, N.C.R.V.
6.20 Parijs (1725).
7.20 Brussel (508).
7.20 Rome (441).
11.00 Huizen, N.C.R.V.
Concerten
6.20 Langenberg (473) Mannenkoor.
9.00 Hilversum, Vara-Septet.
11.20 Daventry (1554) Tango-orkest.
11.20 Kalundborg (1153) Orkest.
11.20 Brussel (508) Trio-concert.
12.00 Hilversum, Vara-orkest.
12.05 Daventry (1554) Orkest.
12.15 Huizen, N.C.R.V., Marine-muziekkorps
12.20 Langenberg (473) Concert.
1.45 Hilversum, Vara-kinderkoor.
1.50 Kalundborg (1153) Harmonica-con
cert.
2.15 Hilversum, Vara, Arnh. Orkestver.
2.50 Kalundborg (1153) Orgelconcert.
3.20 Daventry (1554), Orkest.
3.20 Kalundborg (1153), Concert uit
Rest. Wivex.
3.30 Langenberg (473), Militair Concert.
4.15 Hilversum, Vara, Balalaika-muziek,
trio.
4.20 Brussel (508) Concert.
5.00 Huizen, N.C.R.V., Orgelconcert.
5.00 Hilversum, Vara, Willy Derby.
5.50 Brussel (508)Dansmuziek.
5.50 Daventry (1554), Beethoven muziek.
5.50 Hilversum, Vara, Concert.
6.00 Huizen, N.C.R.V., Dubbelmannen-
kwartet.
6.40 Hilversum, Vara-orgel.
7.20 Kalundborg (1153), Harmonie
concert.
8.00 Huizen, N.C.R.V., Concert H.O.V. en
zang.
8.00 Hilversum, Vara, Koorconcert.
8.05 Rome (441), Concert.
8.20 Hilversum, Vara-orkest.
Een pater minderbroeder predikte veel mis
sies en was dientengevolge dikwijls op reis.
Toch had hij, gelijk de Pranciscaansche Regel
het hem voorschreef, nooit geld op zak. Aan het
station van vertrek bezorgde men hem vanuit
het klooster een spoorkaartje. Had hij onderweg
soms een nieuw kaartje noodig, dan verliet hij
zich op de milddadigheid van brave menschen.
En dat deed hij nooit tevergeefs.
Eens was hij weer in den trein om op grooten
afstand in een afgelegen stadje een missie te
gaan preeken met eenige andere paters, die hij
daar zou treffen. Hij had geen kaartje kunnen
krijgen tot het eindstation en moest dus ver
trouwen op de Goddelijke Voorzienigheid.
Hij reisde in gezelschap van een onbekenden
Israëliet. Nieuwsgierig als deze was, stelde hij
den goeden pater alle mogelijke vragen: Wat de
monniken den ganschen dag toch doen of het
scheren van het hoofd veel pijn veroorzaakt,
of hij kans heeft om bisschop te worden, en der
gelijke dingen meer.
Onder het praten vertelde pater C. ook, dat
hij altijd zonder geld reisde. De Israëliet zette
groote oogen op. Zoo iets leek hem wel wat
sterk en hij was bijna geneigd te gelooven, dat
de oude pater hem in het ootje wilde nemen.
Toen deze echter in vollen ernst verklaarde, dat
het de zuivere waarheid was, en er nog bij
voegde, dat de H. Antonius hem altijd, wanneer
hij om een kaartje verlegen was, een helper in
den nood deed vinden, die het voor den pater
betaalde, toen begreep hij er niets meer van.
Zulke dingen had hij van zijn leven nog niet
gehoord. In zijn hart wenschte hij zich echter
ook zulk een H. Antonius, die op kosten van
anderen voor reisgeld zorgt.
Daar beiden aan hetzelfde station moesten
uitstappen, verzocht pater C. zijn gezel een poos
je op het perron te blijven om een proef te
nemen en zich met eigen oogen te overtuigen
van de waarheid. Deze nam het aan, omdat de
zaak hem altijd nog wat twijfelachtig voor
kwam.
Pater C. moest een half uurtje wachten. Rus
tig en onbezorgd ging hij op een bank zijn bre
vier zitten bidden. De Israëliet wandelde als 'n
schildwacht vóór den pater op en neer, en ver
loor hem geen oogenblik uit het oog.
Reeds meer dan twintig minuten zijn verloo-
pen; nog heeft geen milddadig hart zich ont
fermd over den bescheiden kloosterling op de
bank. De ander begint al half en half te trium-
reeren.
Pater," zegt hij eindelijk, „het is zoo rijd; ik
heb het u wel voorspeld, dat ge bedrogen zoudt
uitkomen.
Maar pater C. blijft heel rustig zitten en ant
woordt kort: „Het is nog tijd genoeg."
Ondertusschen komt de trein voor.
„Pater! Pater! het is hoog tijd. Ge kunt zeker
niet meer mee."
Pater C. blijft echter even kalm en zorgeloos.
Alle reizigers zijn uit- of ingestapt.
„Maar pater, wilt ge dan niet mee?" zegt de
Israëliet weder, die zich voor den goedhartigen
pater begint te interesseerën en ongerust te
maken.
„Zeker wel, vriend. In ieder geval moet ik
met dezen trein weg, en daarmee zal ik ook ver
trekken", herneemt pater C. nog altijd even
kalm en bedaard.
„Wanneer ge wachten wilt, totdat uw H. An
tonius u iemand stuurt, dan zit ge hier over
14 dagen nog," meent de ander, thans zeker
van de overwinning.
„We zullen eens zien," is het antwoord.
Alle portieren zijn gesloten. De man wordt
steeds onrustiger. Half blij over zijn zege in het
verschiet, heeft hij toch in zijn hart medelijden
met den armen monnik.
Ieder oogenblik kan het teeken tot vertrek
worden gegeven. Pater C. zit nog altijd rustig
op de bank. De Israëliet weet geen raad meer.
„Ja, Pater," zegt hij plotseling, „als er dan
inderdaad niemand komt om u uit den nood te
helpen, dan zal ik r .ar gauw naar het loket
loopen en een kaartje voor u halen.
Als ge mij dezen dienst zoudt willen bewijzen,
ben ik er u ten zeerste dankbaar voor," ant
woordt de pater bescheiden en kalm, en blijft
intusschen rustig op de bank zitten. Vlugger
dan gewoonlijk snelt de man naar het loket
en haalt een kaartje voor den pater, zoodat
deze nog juist op tijd kan instappen. Vanuit
het raampje bedankt hij zijn weldoener nog
voor den goeden dienst en zegt met een schalk-
schen en wat plagenden glimlach: „Ziet ge nu
wel, dat de H. Antonius me toch iemand ge
stuurd heeft?"
Toen lachte de weldoener toch hartelijk
mee.
Bij zijn „goeden dienst" had hij er ln de ver
ste verte niet aan gedacht, dat hij op die ma
nier zelf de bewering van den pater waar zou
maken.
8.20 Brussel (508)Concert.
8.55 Daventry (1554), B.B.C.-orkest.
9.45 Hilversum, Vara, Dansmuziek.
10.20 Kalundborg (1153), Concert.
10.20 Daventry (1554), Dansmuziek.
10.30 Hilversum, Vara-Septet.
10.30, Huizen, N.C.R.V., Orgelspel.
Tooneel en Opera.
7.20 Parijs (1725), „De Troubadour", Opera
van Verdi.
7.20 Langenberg (473), „Jugend in Mai",
zangspel van Leo Fall.
7.50 Brussel (338), Operette „lm Weissen
Rössl, van Benatzky en Stolz.
Voordrachten..
8.30 Huizen, N.C.R.V., Morgenwijding.
12.45 Hilversum, Vara, Voordracht.
Persberichten.
10.00 Huizen, Vaz Dias.
10.15 Hilversum, Vaz Dias.
Gramofoonplaten
6.20 Langenberg (473)
7.05 Parijs (1725)
8.00 Hilversum, Avro
8.00 Huizen, Kro
10.00 Huizen, Kro
10.15 Hilversum, Avro
10.40 Langenberg (473)
10.45 Huizen, Kro
11.50 Parijs (1725)
Fotograaf: „En nu goed letten
op het vogeltje, hè?"
Het jongetje: „Och man schiet
op, plaat insteken, lens open en
klaar is Kees!"
4.25 Huizen, Kro
5.45 Huizen, Kro
11.00 Huizen, Kro
Concerten
6.50 Langenberg (473) Orkestconcert
10.30 Hilversum, Avro, Kerkconcert
11.20 Daventry (1554) Orgelconcert
11.20 Langenberg (473) Concert
11.20 Kalundborg (1153) Concert
12.00 Hilversum, Avro, Salonorkest
12.15 Huizen, Kro, Trioconcert
12.20 Daventry (1554) Concert
2.20 Kalundborg (1153) Omroeporkest
3.20 Daventry (1554) Concert
9.50 Daventry (1554) Concert
4.00 Hilversum, Avro, Pianorecital
4.20 Langenberg (473) Kamerkoor en
Strijkkwartet
4.20 Brussel (508) Concert
5.00 Huizen, Kro, Concert
5.30 Hilversum, Avro, Dansmuziek
6.00 Huizen, Kro, Orkestconcert
6.45 Daventry (1554) Dansmuziek
6.50 Hilversum, Avro, Draaiorgelmuziek
7.20 Brussel (508) Concert
8.00 Hilversum, Avro, Omroeporkest
8.00 Huizen, Kro Orkestconcert
8.05 Parijs (1725) Concert
8.20 Brussel (508) Populair concert
8.40 Daventry (1554) Kamermuziek
9.20 Zee sen (1635) Populair concert
9.20 Kalundborg (1153) Concert
9.55 Daventry (1554) Dansmuziek
1T05 Kalundborg (1153) Dansmuziek
11.00 Hilversum, Avro, Dansmuziek
Tooneel en Opero
1.20 Langenberg (473) „Hansel und Gre-
tel", sprookjesspel van A. Witte. Muziek
van Humperdinck
8.05 Rome (441) „II giglio d'Ali", Arabische
comedie van F. Romagnoli
Voordrachten
11.10 Hilversum, Avro, Knipcursus
11.30 Huizen, Kro, Godsd. halfuurtje
2.00 Hilversum, Avro, Voor de huisvrouw
2.00 Huizen, Kro, Vrouwenuurtje
3.00 Huizen, Kro, Modecursus
7.00 Huizen, Kro, Voordracht
7.45 Huizen, Kro, Lezing
Persberichten
9.30 Huizen, Vaz Dias
10.00 Hilversum, Vaz Dias
- irrr rriTrnr iie/ nniF HM A A f \71V T> CM TU/IWT/r tlCCM MA U CT CKNflCV A I
gevallen verzekerd voor een der volgende Ultkeermgen vwvverlies van oeiuc aimca, uwuu uccucu w ueiae oogen uuuucijjis.cn
van H
vinger
iiiiiiiiii
miniiiiiiiiiii!
}e ""'iiiiiiuuumuiimiuiiiiiiiiiumiiiiiiiuiHHiiuiiiunuiiuiiiuiiiiuiiiiiumuiüuiiiimumumimïa
1 d
h>, °^1tne Espinosa wilde dit alles niet ge-
,:i rlZon zag geen donkere wolken aan den
o? 1^orer,llgerust en teleurgesteld verliet Gar-
«ÜH u*uQuito weer, om zich te Kuacliala
6 voo^^a terug te trekken, God de
ja?13® teokomst toevertrouwend.
ik0653 de i868 lieP einde en Januari 1869
anar bet esidentsverkiezing plaats vinden,
Mandaat van Espinosa in Augustus
(JU heerschte in geheel Ecua-
Qaateraai r)Q oreno had zijn oog gevestigd op
Uea' een eerlijk en dapper sol-
waren het niet met
,Er hunne meening was. om uit
het liberale en Urvinistische labyrinth te ge
raken, nog iets anders noodig dan een ach
tenswaardig generaal. Garcia Moreno was de
eenige man en niemand anders. De Patrioti-
sche Lega stelde hem daarom ook 28 No
vember 1868 met groote gedecideerdheid can-
didaat. De provincies betuigden haastig en
met klem hunne instemming. De liberalen en
Urvinisten razend! Hij werd uitgemaakt voor
alles wat maar leelijk was en geen beleediging
bleef hem bespaard. Terwijl Espinosa alles
over zijn kant liet gaan zich beroepende op de
vrijheid van drukpers bleef Garcia Moreno
wonderlijk stil en zwijgend, totdat hij 18 De
cember de stilte verbrak met een manifest,
waarin hij tegen de revoiutionnairen straf van
leer trok en daarnevens een geheel program
ontwikkelde voor het geval hij tot President
zou worden gekozen. Men most weten wat men
aan hem had.
„Het is goed te weten de beginselen welke ik
aanhang: Eerbied en bescherming voor den
katholieken godsdienst dien wij belijden, on-
veranderbjken adhesie aan den H. Stoel, be
vordering der opvoeding gebaseerd op de mo
raal en het geloof uitbreiding en ver
volmaking van het onderwijs in alel vakken
voleinding van de begonnen wegen en begin
van andere veiligheid voor burgers en eigen
dommen, voor handel, landbouw en industrie.
Vrijheid voor alles en allen, behalve voor
het kwaad en de kwaaddoenersin een
woord: alles wat kan bijdragen om >ran Ecua
dor een zedelijk, vrij, beschaafd en rijk land
te maken."
Garcia Moreno zou zonder twijfel de meer
derheid' behalen bij den stembus. Er bleef
voor de Urvinisten en liberalen geen anderen
weg open om den presidenteelenzetel te veroveren
dan een samenzwering. Reeds was een dusda
nig plan in voorbereiding om Spinosa te loo-
zen en Urvina in zijn plaats te proclameeicn.
Dit bericht bracht de heele hoofdstad in be
roering. Garcia Moreno en zijn vrienden na
men aanstonds' maatregelen. Zij hadden Es
pinosa doen kiezen om Urvina te beletten aan
de macht te komen, niet om hem tot spring
plank te dienen. Dat Espinosa vallen zou, was
zeker. Zou het niet geoorloofd zijn de vijan
den van den Staat te voorkomen? Besloten
werd de middelen tot verdedigen gereed te
houden en Gracia Moreno zou het bevel op
zich nemen, indien dit noodig was. Reeds had
hij een plan de campagne gereed, toen hij üen
16en Januari vernam dat de revolutionairen
den 18en Espinosa ten -al zouden brengen.
Eenige uren later, na in allerijl zijn vrienden
te hebben verzameld, deelde hij hijn zijn plan
nen mede. „Indien gij het land wilt redden,
zeide hij hun, moet het in dezen nacfit z\Jn.
Om 12 uur zal ik mij naar de kazerne bege
ven om deze voor onze zaak te winnen. Als
men mij dood, kunt gij zonder bekend te
worden terug gaan, maar slaag ik, zooals ik
hoop, dan zal ik ieder een detachement sol
daten medegeven om de natie te redden.
Constateeren we hier weer even den hyper-
brutalen moed van Garcia Moreno, die voor geen
gevaar op zij gaat.
Toen de orders waren rondgedeeld begaf Ga-r
cia Moreno zich, gevolgd door zijn getrouwen
in de duisternis naar de kazerne. De schild
wacht riep hem aan: „Wie daarr?" Je kent
me wel, antwoordde hij, laat me gaan.
„Leve Garcia Moreno," riep deze. In het of
ficierenkwartier doorgedrongen wist hij dit al
heel spoedig voor zich te winnen. Geestdriftig
werd hij als bevrijder begroet. Toen de solda
ten op dit gerucht kwamen toegeloopen, hield
hij weer een van zijn onweerstaanbare toe
spraken, waarmede het pieit gewonnen was.
Onder applaus van alle officieren nam hij
het commando van alle troepen op zich. Espi
nosa werd in zijn huis bewaakt en de voor
naamste revolutionairen gevangen genomen.
Het rondtrekken der militaire muziek met
vroolijke marschen brafcht alle menschen op
de been en kondigde de regeeringsverandeving
aan. De feestvreugde brak van ale kanten los
en de bevolking en de soldaten riepen om het
luidst: „Leve Garcia Morano".
Denzelfden ochtend verzamelden zich de no
tabelen en afgevaardigden van de huisvaders
van uQinto in het Rege 3 rings paleis onder
voorzitterschap van Rafael Carvajal. De Re
geering werd om den gevaarlijken toestand
waarin de godsdienst van het vaderland zich
bevond van zijn macht ontheven en het vooi-
loopig rPesidentschap opgedragen aan Garciai
Moreno, met opdracht de Nationale Vergade
ring bijeen te roepen en de Constitutie tt
hervormen. Van dit besluit werd met donde
rende Viva's kennis genomen. De Voörloopige
President gaf een gloeiende proclamatie uit
aan het volk, waarin hij eerst de redenen aan
gaf voor deze staatsgreep, aldus besluitende.
,Blj Jiet het aannemen van de eervolle op
dracht om het land te redden, ben ik alleen
bewogen door het zuiverste en onzelfzuchtigste
patriotisme: en als bewijs van de zuiverheia
mijner voornemens beloof ik voor God en voor
het volk op mijn woord van eer dat ik nog
nooit heb gebroken, dat ik mijn ambt zal
neerleggen, wanneer de orde eenmaal is ge
grondvest en verzekerd en de hervormingen
zijn tot stand gebracht."
Na de triomf te Qinto was het noodzakelijk
het geheele land te winnen. Snelle koeriers
werden naar alle provincies uitgezonden om
mededeeling te doen van de Regeevingswisse-
ling. Garcia Moreno ging persoonlijk naar Gua
yaquil en op zijn tocht daarheen vestibde hij
in de passeerende steden en dorpen het nieuwe
Bewind. Den 20en, gedurende den nacht, te
Guaqaquil aangekomen, begaf hij zich aan
stonds naar de Artilleriekazerne, die het meest
Umivistisch besmet was. Nauwelijks haa
Garcia Moreno verslag gedaan van de Regee-
ringswijziging of hij werd met enthousiasme
begroet. Generaal Darguea stelde zich met al
zijn troepen ter beschikking van den voor-
loopigen president. Met een proclamatie werd
de bevolking van de veranderingen in kennis
gesteld. Een groote menigte kwam hem hul
digen en aan de Viva's kwam geen einde.
Verschillende beroeps-onruststokers werden
opgepakt en verbannen. Terug te Quito, vona
hij de verblijdende tijding dat de provincies den
nieuwen toestand met acclamatie hadden be
groet. Het volk was dol en uitgelaten van
blijdschap nu de dreigende nachtmerrie ver
dwenen was en men weer rustig kon adem
halen. Het regende duizenden gelukwenschen
uit alle oorden des lands, doch Garcia Mo
reno wees allen dank en lof terug zeggende:
„Onze dankgebeden moeten zich naar den
Hemel richten. God is het die ons op den
juisiten tijd heeft gered van de rampen die
ons bedreigden."
Met alle kracht begon Garcia Moreno de
katholieke constitutie voor te bereiden. Doch
deze grondvesten zonder de fundamenten van
de oude door de revolutie geschapen consti
tutie te vernietigen had geen zin en met grof
geschut trok hij te velde.
Den 12en Februari, nauwelijks in de hoofd
stad terug, hief hij met een pennestreek de
Universiteit van Quito op wier liberale en
verderfelijke beginselen hij als student en
later als rector had leeren kennen. Een ander
decreet beval de sluiting van het nationale
College te Riobamba. Twee jaar later richtte
hij hier een katholiek College op.
(Wordt vervoled).
