NIEUWE P.E.N.-CENTRALE
v,
Kleinere centrales leveren
duurder stroom dan
grootere
VRIJDAG 17 JUNI
Mr. P. J. Reymer, Minister
van Waterstaat
Jhr. mr. dr. A. Roèll
Gedeputeerde Hendrix
herdacht
Alles wijst er op, dat Veisen, een voor
de vestiging eener centrale gunstig ge
legen plek, het middelpunt zal worden
van groot-industrie.
Het overleden lid van Gedeputeer
de Staten J. N. Hendrix
Minister Reymer
PROVINCIAAL NIEUWS
ASSENDELFT
BOVENKARSPEL
DEN HELDER
Stofzuigerhuis MAERTENS
NIEUWS
GROOTE HOUTSTR. 16
EDAM
ENKHUIZEN
HOORN
HOOGKARSPEL
MONNIKENDAM
HERINGA WUTHRICH,
BRAND TE BARNEVELD
Twee woningen
en een kistenmakerij vernield
MEDEMBLIK
WEESPERKARSPEL
WEESP
ZAANDAM
ZWAAG
V
3
Gisteren werd de nieuwe centrale van het
Provinciaal Electrisch Net te ÏJmuiden officieel
jeopend in tegenwoordigheid van vele autori-
ieiten.
Bij deze gelegenheid hield
Commissaris der Koningin in Noord-Holland
een rede, waarin allereerst erkentelijkheid werd
uitgesproken voor het feit, dat de Minister van
Waterstaat bereid werd gevonden het bedrijf
persoonlijk in werking te komen stellen.
Spr. acht het huidige moment voor de ont
wikkeling van ons gewest van zeer groote be-
teekenis. Het schijnt op het eerste gezicht in
strijd met het tegenwoordig op allerlei manle
ren te pas gebrachte begrip van „efficiency" om
tot de oprichting van een eigen Provinciale
Centrale over te gaan, terwijl Amsterdam en
Haarlem reeds goed toegeruste electriciteits-
faoneken bezitten en de energie, althans naar
het inzicht van den leek, zoo bijzonder gemak
kelijk te vervoeren is. Een koperdraadje en een
paar palen, of nog beter: een kabeltje is slecht,.-,
noodlg! Een schakelaar wordt ingezet.de
electrische energie plant zich met een snelheid
van ongeveer 300.000 K.M. in de seconde voort
naar de plaats waar men haar wenscht te be
zitten en te gebruiken. Zoo eenvoudig is echter
de zaak niet meer.
De groote hoeveelheden energie, waarom het
in den tegenwoordigen tijd gaat, maken, wil
men economisch transporteeren, het gebruik
van hooge en ultra-hooge spanningen noodlg
Het „Koperdraadje" is uitgegroeid tot een zwart
geleiding, die dikwijls belangrijke en kostbare
constructies vereischt, het „kabeltje" is vaas
een „kabel" van een armdikte geworden, die
zelfs thans nog ondanks de lage koperprijzen
veel geld kost. De hooge spanning dwingt er
toe de vernuftige, kostbare apparaten, die de
ontwikkeling der techniek nauwelijks kunnen
bijhouden en daarom vaak spoedig verouderd
zijn en vervangen moeten worden, te manipu-
leeren in ruimten, die gelijk u straks zien zult
tot imposante bouwwerken uitdijen. Een en
ander heeft tot gevolg, dat de economie aan
het transporteeren van electrische energie gren
zen stelt, die des te spoediger zijn bereikt, naar
mate de mogelijkheid tot vestiging van cen-
tralen eerder aanwezig is. Deze mogelijkheid
wordt voornamelijk beheerscht door de aan
wezigheid van goede verbindingen te land en
te water en van de aanwezigheid van voldoende
hoeveelheden geschikt koelwater. In dit op zich-
levert ons waterrijk land wellicht meer dan
andere streken mogelijkheden, die in de rich
ting van een verspreiding der productie wijzen
en wij Nederlanders zijn individualistisch ge
noeg aangelegd om daarvan een gretig gebruik
te maken.
Wij hebben er ons dan ook voor te hoeden
dat wij ons daardoor laten verleiden de energie
op meer punten op te wekken dan een juiste
economie vordert. Het is immers bekend, dat
grootere machine-eenheden zuiniger opwekken
en dat kleinere centralen duurder stroom leve
ren dan groote, al is ook hier naar boven een
zekere grens aanwezig.
Zou deze laatste overweging er weer toe bren
gen zoo weinig mogelijk en zoo groot mogelijke
centralen te stichten, aan den anderen kant
gebiedt de bedrijfsveiligheid en van hoeveel
belang deze is, springt in het oog, wanneer
men bedenkt welke sociale belangen, b. v. de
tractie der spoorwegen, de drinkwatervoorzie
ning, de industrie, de polderbemaling, enz. aan
de stroomvoorziening in deze provincie onlos
makelijk zijn vastgeknoopt niet alles op één
of twee kaarten te zetten. Men dient zich
althans tot zekere hoogte onafhankelijk te
maken van lokaal optredende destructieve in
vloeden en de stroomproductie over eenige cen
tralen te verdeelen.
Heeft nu de Provincie tusschen deze te
genstrijdige overwegingen den juisten mid
denweg weten in te slaan? Ik meen, dat op
deze vraag een bevestigend antwoord past, al
dus spr.
In de naaste omgeving zijn veel groote com
plexen, waarin belangrijke industrieën geves
tigd zijn, zooals Hoogovens, Mekog, Cement
fabriek, Papierfabriek Van Gelder Zn., enz.
Nog grootere terreinen, dan die reeds in
genomen zijn, liggen beschikbaar voor vesti
ging van groote bedrijven.
Zoo wijst alles er op, dat deze voor de ves
tiging eener centrale gunstig gelegen plek een
middelpunt zal worden van grootindustrie,
wier bloei in hooge mate gediend zal worden
door de beschikbaarstelling van in de onmid
dellijke omgeving (dus met weinig transport
kosten belasten) en goedkoop opgewekten
stroom.
Stellig speelt hierbij reeds nu een belangrij
ke rol het feit, dat de Hoogovens als „afval
product" brandstof leveren en, naar wij ho
pen, in de toekomst nog in toenemende mate
leveren zullen, nX het Hoogovengas, dat, on
danks enkele lastige eigenschappen, goed in
de stoomketels verwerkt blijkt te kunnen wor
den. Ook hierin lag een reden voor de vesti
ging der Centrale op deze plaats.
Dat er dus een centrale komen moest, dat
zij in deze omgeving moest worden gesticht,
daarover bestond geen meeningsverschil tus
schen de tot oordeelen geroepenen. Dat die
centrale een provinciale is geworden, heeft de
Provincie voor een groot gedeelte te danken
aan wijlen den heer J. N. Hendrix, die als Lid
van Gedeputeerde Staten tot haar oprichting
den directen stoot gegeven heeft. Nu wij hem
hier moeten missen, kunnen wij -'echts met
weemoed, maar ook met groote erkentelijkheid
gedenken, wat hij ten behoeve van de Pro
vincie heeft gedaan, meer in het bijzonder,
welk een geharnast strijder hij was voor de
belangen der hem zoo na aan het hart liggen
de Provinciale Bedrijven en zeer speciaal hoe
groot het aandeel is geweest, dat hij in de
tot standkoming dezer centrale gehad heeft.
Meer dan ergens anders is het hier de plaats
en is het thans het oogenblik ook tegenover
zijn weduwe en zijn oudsten zoon, wier aan
wezigheid spr. op bijzonderen prijs stelt, te ge-
tulgen van de groote waardeering zijner ver
diensten en aan zijn nagedachtenis hulde te
brengen.
Dank zij de toewijding van vele anderen is
in korteren tijd dan wij hadden durven hopen
de Centrale verrezen en te werk gesteld.
Gaarne breng ik den dank der Provincie aan
allen, die hunne beste krachten daartoe heb
ben ingespannen.
Een woord van bijzonderen dank mag zeker
niet ontbreken aan de beide adviseurs, prof. Ir.
A. J. ter Linden en ir. A. H. van Rood en aan
de Directie van de Hoogovens voor de van haar
tijdens den bouw in zoo ruime mate ondervon
den medewerking.
Doch indien het ten slotte is gelukt zonder
ernstige schokken of storingen het werk tot een
goed einde te brengen en eene vruchtbare sa
menwerking met de aannemers, hunne uitvoer
ders en werklieden te bewerkstelligen, dan komt
daarvoor in de voornaamste plaats hulde toe
aan de Directie van het bedrijf, in het bijzonder
aan den heer van Oldenborgh, die de onvolpre
zen leider was.
Het in bedrijf nemen der nieuwe centrale
maakt een einde aan de periode, waarin het
P.E.N. practisch uitsluitend als distributie-be
drijf optrad. Thans is ook een belangrijk opwek-
bedrijf aan zijn zorgen toevertrouwd. De taak
en de verantwoordelijkheid van de leiding van
het bedrijf zijn daarmede belangrijk in omvang
toegenomen.
Thans zij het mij veroorloofd het woord te
verleenen aan onzen Directeur voor het geven
eener korte uiteenzetting van hetgeen hier werd
tot stand gebracht, waarna ik Uwe Excellentie
moge verzoeken tot de officieele ingebruikstel
ling van de Centrale over te gaan.
De heer Oldenborgh gaf hierop een korte uit
eenzetting van hetgeen tot stand werd gebracht,
waarna
het woord verkreeg.
Minister Reymer zeide, dat het gereed zijn
van de centrale een gebeurtenis is van groot
gewicht.
Immers met dit werk is wederom en opnieuw
een getuigenis afgelegd van het onvermoeid
streven der provincie om aan de electricite.ts-
oorzienmg die ontwi".K.eli g te verzekeren,
welke alleen in staat en bij machte is, om aan
de wassende behoeften der maats happi) in
haar verschillende geledi.ip.en bi-ie-'iging te
geven.
Dit streven geldt niet alleen dit gewest,
maar indirect ook het geheele land.
Spr. voelt zich daarom gedrongen uiting te
geven aan zijn groote belangstelling voor wat
hier is verricht en nulde te brengen aan ont
werpers en bouwers en om aan net provinciaal
bestuur zijn hartelijke gelukwenschen aan te
bieden.
Hebben de ondervonden moeilijkheden den
wil van de directie van de vorige en de te
genwoordige en van het personeel wellicht
gestaald? Dan zouden die moeilijkheden, al
thans op dit oogenblik niet al te zeer meer
behoeven te worden betreurd, dan zouden de
bezwaren, die ook in het vervolg wel niet zul
len uitblijven, niet al te zeer behoeven te wor
den gevreesd.
Want een krachtige en onverzwakte wil om
de opgedragen taak naar eisch te volbrengen
zal, naast een kloek beleid, aan het bedrijf te
stade komen. De tijdsomstandigheden immers
zijn bi) uitstek moeilijk en de verlangens en
behoeften, die om vervulling vragen ziln vele en
verscheidene.
De Centrale dankt haar bestaan mede aan
de samenwerking met het hoogovenbedrijf. Er
is zeer in het bijzonder reden om zich over die
samenwerking, die over en weer vrijwillig kon
worden verleend, te verheugen.
De groot-industrie, de industrie in het alge
meen, kan de electriciteit niet missen, maar
daartegenover kan geen electriciteitsbedrijf
zich behoorlijk ontplooien, als de Industrie
zich van aansluiting zou onthouden; dus kan
ook het electriciteitsbedrijf, van zijn kant, de
industrie niet missen. 3»
Naai mate dit wordt beseft, wordt de toe
stand bereikt, die voor een blijvende en vrucht
bare samenwerking daarop komt het immers
aan een volstrekte voorwaarde is.
De Minister stelde vervolgens het bedrijf in
werking.
Zlekenhnlsverpleging. Woensdagavond heeft
in het hotel ,,'t Huis Assumburg" de vergade
ring plaats gehad ter behandeling van regle
ment enz. der in den afgeloopen winter opge
richte vereenlging voor Zlekenhuisverpleging
hier ter plaatse.
De voorz. der commissie uit den raad. de heer
Bijl, opende de vergadering en sprak zijn vol
doening uit over de goede opkomst Vervol
gens is aan de orde de bespreking van n ont
werp reglement. Enkele punten hierin zijn. De
contributie bedraagt 0.15 per maand en per
lid. Kinderen beneden de 16 jaar uit het gezin,
waarvan de ouders lid zijn, genieten dezelfde
rechten, doch zijn vrij van contributie betalen.
Dit is voor klasse A, waartoe behooren dege
nen, die lid zijn van het A. A. Z. Z. In klasse B
betaalt men ƒ0.30 per maand en krijgt men
ook de operatiekosten vergoed. Dit geldt dan
voor degenen, die geen lid zijn van het A. A.
Z. Z., daar de A-leden de operatiekosten ver
goed krijgen van het A. A. Z. Z.
Men kan verpleegd worden in de inrichting,
die men zelf verkiest. Om die reden heeft men
dan geen contracten met ziekenhuizen afgeslo
ten. De meeste patiënten zullen hun keuze
echter wel maken tusschen het katholiek of
gemeentelijk ziekenhuis te Zaandam, daar die
het gemakkelijkst bereikbaar zijn. Ook had men
echter de tarieven aangevraagd van zieken
huizen te Amsterdam en Haarlem, zoodat men
in de keuze niet beperkt is.
Na deze behandeling werd het ontwerp-reg-
lement, na eenige wijzigingen en aanvullingen,
goedgekeurd en vastgesteld, waarna werd over
gegaan tot de bestuursverkiezing. Na eenige
stemmingen waren gekozen de heeren D. Bijl.
G. Jongejans, S. Kroon, G. Z. H. Hoogestein
en C. Schoone, die allen hun verkiezing aan
namen.
De verkiezing van een contróle-commissie
had tot uitslag, dat gekozen waren de heeren
W. Noom, A. Keet en E. Corver. Als plaats
vervanger de heer M. Heijne Sr.
Te circa half twaalf nam de heer Bijl het
woord, om met genoegen vast te stellen, dat
de vereeniging thans definitief was opgericht
en 1 Juli a.s. haar zegenrijk werk kan aan
vangen. Reeds hebben zich volgens de beschik
bare gegevens 1700 leden opgegeven, een be
wijs dat in de gemeente aan een dergelijke
vereeniging een behoefte bestaat. Hij spoorde
tevens de aanwezigen aan om zooveel moge
lijk nog propaganda te voeren tot aansluiting
onder vrienden en kennissen, daar men na
1 Juli een Jaar moet wachten, vóór men van
de voordeelen kan profiteeren.
Vermelding dient nog, dat de vergadering
ook werd bijgewoond door de doktoren Onder
water en Ouwerkerk, die in verschillende pun
ten waardevolle adviezen konden geven.
Spanning In Bovenkarspel is men niet
erg tevreden over de stopzetting der werkver
schaffing, welke plaats had op 3 Juni 1.1.
Een steunregeling is er niet. In de gelederen
van den R. K. Volksbond heerscht groote ont
stemming en doet men alles om het leed te ver
zachten.
Men verwijt den R. K. Volksbond dat er zoo
weinig gedaan wordt, doch het verwijt is on
rechtvaardig. Dat er zoo weinig bereikt is, mag
niet aan het bestuur geweten worden. Op ver.
schillende andere plaatsen is het niet veel be-
ter, al is op tal van plaatsen de werkloozenzorg
peter geregeld, wat betreft loon, kindertoeslag,
huur en in de wintermaanden kolentoeslag.
Van deze twee laatste toeslagen is hier niets
genoten en toch mogen zij niet tot de luxe-uit
gaven gerekend worden.
Is men dan van meening, dat menschen die
ruim 5 maanden of langer werkloos zijn ge
weest en het met een karig werkverschaffings
loontje hebben moeten stellen, nu nog in staat
zijn drie weken zonder eenig inkomen rond te
tobben? En moet er dan niet gezorgd worden
voor de menschen, die daarna nog werkloos
blijven? Steeds is bij B. en W. aangedrongen
op het in elkaar zetten van een steunregeling.
Door de Werkloozen-commissie in Noord-
Holland is de aandacht van B. en W. op dezen
onhoudbaren toestand gevestigd onder bijvoe
ging van een concept-steunregeling, doch deze
commissie ontving ten antwoord, dat dit schrij
ven op 16 Mei j.l. voor kennisgeving was aan
genomen.
Het bestuur van den Volksbond laat 't hier
niet bij zitten en zal langs anderen weg trach
ten B. en W. tot andere zienswijze te brengen.
Gemeenteraad Dinsdagavond vergaderde
de Raad. Voorzitter was burgemeester Drlessen.
De heer Biersteker was wegens ziekte afwe
zig.
Aan de orde was het voorstel tot het maken
van een steenen brug ter vervanging van de
Postbrug, waarvan de raming is begroot op
40.000.—.
Het voorstel werd tenslotte na lange discussie
aangenomen met 147 stemmen, met dien
verstande, dat er nog een nader onderzoek zal
word'en ingesteld tusschen brug en overgang.
In verband met de aanneming van boven
genoemd voorscel is thans aan de orde het
voorstel tot bestemming van grond voor plein-
aanleg. Door de breedte van de brug, 20 M
is noodig een strook grond ter grootte van
175 M2 van de R. K. pastorie.
Na verschillende pogingen, aldus B. en W„
is een aanbod van het kerkbestuur binnenge
komen van 50.pei M2. Dit vinden B. en W.
te hoog, dat aankoop daarvan utigesloten moet
worden geacht Door vestiging van een bouw-
verbod op den benoodigden grond willen B. en
W. bebouwing verhinderen.
De heer Luyckx (R. K.) vindt, dat daaruit
zou blijken, dat het kerkbestuur het gemeen
tebestuur niet coulant heeft behandeld, wat
door hem wordt bestreden Het kerkbestuur
wilde het gemeentebestuur wei ter wille zijn,
doch hiervoor dan ook gaarne er een ander
voor terug zien Spr vindt een prijs van
50— per M2 trouwens niet zoo hoog, wat
hij met andere voorbeelden staaft.
Verschillende leden spreken zich in den
zelfden geest uit, wat betreft den gevraagden
prijs.
Wethouder v. d Vaart (S.D.A.P.) is er tegen
om 'n bedrag van 10.000.— te voteeren voor
dat stukje grond en wilde liever dan maar even
wachten.
Tenslotte werd de bijlage aangehouden om
met het kerkbestuur nog nader in overleg te
treden.
Een voorstel tot verplaatsing van de Zater-
Jagavondmarkt welke thans wordt gehouden
op het Koningsplein, een van de drukste pun
ten van de gemeente wordt aangenomen en
voorloopig als proef verplaatst naar de Molen
straat.
Aan B. en W. werd een crediet verleend voor
het aanstellen van een teekenaar in tijdelijken
dienst. Die aanstelling is toegestaan voor één
Jaar.
Zonder discussie werden aangenomen de
voorstellen inzake het toekennen van vergoe
ding aan raadsleden voor het bijwonen van
vergaderingen; tot vaststelling van verordenin
gen tot heffing van vergunning- en verlofrecht
en voor vaststelling van een verordening inzake
het verstrekken van alcoholhoudenden drank
op den openbaren weg
Aangenomen werd het voorstel om aan
Israëlietische winkeliers, die hun Sabbath vie-
ren, te vergunnen om hun winkels op Zaterdag
avond tot 11 uur open te houden.
Een voorstel tot reorganisatie van het on
derwijs aan de Zeevaartschool wordt zonder
discussie aangenomen.
Het was intusschen ruim 11 uur geworden. De
voorzitter wilde er nog een uurtje bij doen,
maar de Raad voelde er niet veel voor, zoodat
de vergadering verdaagd is tot a.s. Dinsdag,
waarin dan het Kortingswetje in behandeling
wordt genomen.
Ten slotte wist de voorzitter nog een crediet
te krijgen van 1500.— voor een verbinding
Bartel jorlsstraat 16 Tel. 10756
VAMPYR Stofzuigers 98.—
Eindelijk echt lekker zomerweer! En
de tijd voor het baden is dus weer
aangebroken.
Hebt U onze badetalages al eens be
keken? Wat een kleur collectie van
kleuren brengt ons dit seizoen. De
bekende Rïbana badcostuums, de bad
mantels, mutsen en schoenen zijn
fleuriger dan ooit. Daarbij hebben
wij in al deze artikelen een zeer uit
gebreide sorteering.
Ook in strandpyama's voor dames
en kinderen zult U bij ons uw keus
kunnen maken.
van het strand van de N. V. Zeebad te Huisdui
nen naar het z.g. stille strand. Hierna sluiting.
Centraal Genootschap. De afdeeling Edam
van het Centraal Genootschap voor Kinderher-
stellings- en Vacantiekolonies vergaderde in het
Nutsgebouw alhier.
Buiten het bestuur bleken slechts twee leden
aanwezig.
Nadat de vergadering door den voorzitter, den
heer P. Plas was geopend en de notulen der
vorige bijeenkomst door den secretaris den heer
Jst. de Moes waren gelezen en goedgekeurd,
deelde de voorzitter mede, dat in het afgeloopen
vereenigingsjaar 7 kinderen de kolonie voor re
kening der vereeniging hadden kunnen bezoeken,
waarvan 2 met verlengd verblijf.
De penningmeesteresse, mevr. Becker bracht
het financieel verslag uit; de ontvangsten had
den bedragen 658.20, de uitgaven 435.06,
alzoo een voordeelig saldo van 223.14.
De boeken werden in orde bevonden en onder
dankbetuiging werd de penningmeesteresse
décharge verleend.
Bij de hierop volgende bestuursverkiezing zag
de heer Jst de Moes zich bij acclamatie tot
secretaris herkozen en volgde met algemeene
stemmen de benoeming van Zuster Jansen in
de plaats van mevr. Bouwes, die door onge
steldheid gemeend had te moeten bedanken
Besloten werd tot het uitzenden van 6 kin
deren, terwijl rekening wordt gehouden met
eventueele verlengde verblijven en noodzakelijke
uitzendingen.
Van de rondvraag werd geen gebruik ge
maakt, zoodat sluiting der vergadering volgde.
Kermis De Enkhuizer Kermis heeft zich
den eersten dag over een groote belangstelling
mogen verheugen. Vooral des middags was er
geen doorkomen aan. In den avond was even
eens veel volk op de been. De diverse vermake
lijkheden werden druk bezocht, vooral de
schouwburg, waar Mevr. E. de Boervan Rijk
voor het voetlicht zou verschijnen in „Tropen-
adel", trok zeer veel belangstelling. Ook de re
vue „HollandAfrika" was flink bezet.
Wanneer het weer zoo blijft, belooft het Za
terdag erg druk te worden.
Raadsvergadering De Raad dezer gemeen
te komt Maandagavond 7.30 uur ten Raadhuize
bijeen.
4e Speeltuin Naar wij vernemen zullen B.
en W. den Raad voorstellen afwijzend te be
schikken op het verzoek van belanghebbenden
tot het aanleggen en exploiteeren van een speel
tuin aan de K. Tuinstraat op grond van het
feit, dat de Raad reeds besloot dit terrein voor
Arbeiderswoningen beschikbaar te stellen.
Zangersfeest te Hoorn Zondag 19 Juni a.s.
zal het 23ste zangersfeest vanwege den bond van
gemengde zangvereenigingen in N.-H. te Hoorn
in den Parktuin worden gehouden.
Om half 12 officieele ontvangst van besturen
en directeuren op het raadhuis.
Te 1 uur opening van het zangersfeest in
den Parktuin, waarna samenzang door alle
koren o.l.v. den heer R. Sasburg uit Benning-
broek.
Verder zullen twintig koren afzonderlijk een
nummer zingen. Medewerking wordt verleend
door de kinderen van mej. H. Wessemius, de
zangklassen van Jac. Scholten en het kinder
koor van Benningbroek o. 1. v. den heer
Sasburg.
Te 6.30 uur vindt een rondgang door de stad
plaats onder leiding van het bestuur der V.V V,
Om 7 uur is er een concert in de Groote Kerk
met George Robert (Haarlem), orgel; Wognum's
zangkoor en de dames H. Wessemius en Tru'is
Klaassen (zang).
Uitgevoerd wordt; „Ein Deutches Requiem"
van Brahms, enkele aria's van Bach, César
Franck en Handel, alsmede orgelstukken van
Bach en Mendelssohn.
Om 8 uur reunié en avondconcert in het
Park met medewerking van „Morgenrood".
VERZET TEGEN VAN DE BANNEN IN
NOORD-HOLLAND.
Aantasting van een historisch
gegroeid, plaatselijk recht.
Van de bannebesturen in Noord-Holland wa
ren gisteren een 36-tal te Hoorn vertegenwoor
digd, waar op initiatief van den heer V. Kay
(Hauwert) en de heer P. Rijbels (Ransdorp) een
vergadering was belegd om te spreken over het
aangekondigd voorstel van Ged. Staten tot op
heffing der bannen.
De voorzitter, de heer V. Kay, memoreerde,
hoe den laatsten tijd in alle vergaderingen van
bannebesturen is gebleken, dat men tegen deze
opheffing gekant is. Doel dezer vergadering was
dan ook om te komen tot een gezamenlijke actie
tegen de opheffing. Door Ged. Staten wordt na
druk gelegd op de bereikbare bezuiniging. Eigen
aardig noemt spr. het, dat deze bezuiniging weer
van onderen af geschiedt. Volgens hem kan een
loonsverlaging van ambtenaren, burgemeesters,
secretarissen en ontvangers, een besparing van
tonnen beteekenen!
Spr vraagt zich af, of centralisatie economi
scher zou zijn. Alleen de arbeid wordt verplaatst.
De uitvoering wordt misschien nog duurder
De vele kleine werkzaamheden van de banne
vormen tezamen de som, die aan arbeid te ver
richten valt buiten de algemeene jaarlijksche
verkiezingen en vergaderingen. Historisch ge
groeid zijn de bannen een plaatselijk recht ge
worden, op welks behoud men prijs stelt, mede
in verband met de overtuiging, dat opheffing
voor de Ingelanden een verlies beteekent.
De Bannen hebben thans te strijden tegen
Ged. Staten, de Prov. Bond van Waterschappen
en het Hoogheemraadschap.
Verschillende afgevaardigden voerden hierna
het woord. Daar alleen waren uitgenoodigd die
besturen, die tegen de opheffing waren, werd de
meening van den voorzitter niet weersproken
Alleen bestond er eenig verschil van meening
over de wijze, waarop een tegenactie moest wor
den gevoerd.
De heer Kuiper (Oostwoud) was tegenwoordig
geweest bij een onderhoud met Ged. Staten Ge
wezen was toen op de verslechteringen, die onge
twijfeld in de verschillende bannen zullen ont
staan. De vereenvoudiging van administratie
aan de Griffie kan tegen dit nadeel niet op
wegen.
Ged. Staten deden nu een tusschenvoorstel,
waarbij het bestaansrecht der bannen niet werd
aangetast. De Bannen zullen dan kunnen blij
ven bestaan om het interne werk te regelen en
in orde te maken. Ze zullen echter niet reken-
plichtig meer zijn aan de Provincie, doch aan
het grootere Waterschap. Ged. Staten zijn dus
geneigd tot overleg.
De voorzitter acht in het heele voorstel niet de
minste bezuiniging gelegen. Bovendien acht hij
't billijk, dat waar aan de Provincie toch ook 20
opc. en meer nog worden betaald, dit recht geeft,
dat de griffie iets voor de Bannen doet.
De heer Swan (Warmenhuizen) merkte op, dat
alle 10 bannen van Geestmer-Ambacht, Ooster-
dijk en Molengeerzen absoluut tegen de ophef
fing zijn. Spr. vreesde, dat de zeggenschap ge
heel verloren zou gaan. „We zijn dan niet meer
rekenplichtig aan Haarlem, we hebben niets
meer te zeggen. Die boeren moeten er uit. Daar
gaat het om!" (Applaus).
De voorzitter meende ook, dat dit het geval
zou zijn. Kunnen Ged. Staten 't niet in één
etappe bewerken, dan doen ze het in meer.
Burgemeester J. Groot (Andijk) is overtuigd,
dat er voordeelen van de opheffing zijn te noe
men. Doch daar staan groote bezwaren tegen
over. „Ook^al zou 't geen voordeel zijn, dan nog
zouden we allen er wel eenige tientjes voor over
hebben om baas te blijven in eigen huis."
Van alle bannen in Drechterland (23) was
alleen Hoorn voor de opheffing.
Waar gemeend werd, dat het voorstel van Ged.
Staten nog dezen zomer in behandeling zou wor
den genomen, kon spr. mededeelen, dat dit
zeker niet het geval zou zijn. Eerst zullen Ged.
Staten hun definitieve voorstellen moeten noe
men. Ingevolge de Waterstaatswet moet dan
daarover het advies der Bannen worden inge
wonnen. Vanzelfsprekend kunnen dan bezwaren
worden bekend gemaakt.
Spr. ontried daarom ernstig het aannemen van
een algemeene motie men kan immers niet
beoordeelen, of er misschien voor enkele polders
reden tot samenvoeging bestaat maar spr.
adviseert, dat iedere polder afzonderlijk tegen
opheffing zal protesteeren bij Ged. Staten.
Als de definitieve voorstellen van Ged. Staten
bekend zijn, bestaat er misschien wel weer ge
legenheid tot een algemeene vergadering.
De heer Kuiper (Enkhulzen) sprak van knech
ten en ontvoogden van het platteland door Ged.
Staten. „Ze maken, aldus deze, dat we vooringe
nomen worden tegen het gezag, terwijl ze toch
weten, dat ze Juist op het platteland kunnen
rekenen."
,,'t Is onvoorzichtig die menschen tegen Je in
te nemen, vooral wanneer 't niet goedkooper
wordt, ja, terwijl we kunnen bewijzen, dat 't vee!
slechter wordt."
Ook de heer Hart (Oudkarspel) verklaarde,
dat de 28 Banne-besturen unaniem tegen de op
heffing hadden gestemd.
De heer Rijkels (Ransdorp) had nog steeds
het idee, dat Ged. Staten het voorstel wel zullen
terugnemen. Een motie zal op hen wel niet veel
invloed hebben. Spr. stelde dan ook voor een
commissie te benoemen, die namens deze ver
gadering een bespreking met Ged. Staten zou
aanvragen. Daarvan is veel meer te bereiken
Na enkele besprekingen werd hiertoe besloten
en werd uit de vergadering een commissie be
noemd, bestaande uit de volgende heeren; V.
Kay (Hauwert), J. Rijkels (Waterland), Swan
(Geestmer-Ambacht), J. Groot (Drechterland)
en Kuiper (Vier Noorder Koggen).
De heer Kuiper (Enkhuizen) becritiseerde de
houding van den Prov. Bond van Waterschap
pen.
Met een woord van dank en hoop op succes
sloot de voorzitter hierna de vergadering.
Ernstige val. Gisterenmiddag is den 18-
jarigen kappersbediende Ellerbroek, toen hij bij
zijn broer in de Ramen vertoefde, een ernstig
ongeluk overkomen, toen hij door een raam op
ongeveer 6 M. hoogte naar beneden viel. Ernstig
gekneusd werd de ongelukkige opgenomen en
naar het St. Jans-Gasthuis overgebracht.
Jaarvergadering N. V. Zuivelfabriek De
jaarvergadering van de N. V. Zuivelfabriek
„Hoogkarspel" werd gehouden in het fabrieks
kantoor onder leiding van den directeur den
heer Zeilemaker. Alle leverenciers waren aanwe
zig. De directeur memoreerde in zijn opening
woord den huidigen, buitengewoon ernstiger
crisistoestand, welke vooral op landbouw gebied,
door de zeer lage prijzen der zuivelproducten
een dreigende catastrofe kan worden. Wanneer,
zoo zegt spr., spoedig geen verandering en be
tere prijsnoteering zal komen, zullen voor de
veehouders uiterst moeilijke omstandigheden
niet kunnen uitblijven.
Uit het jaarverslag door den directeur uit
gebracht bleek, dat ruim 2 millioen K.G melk
verwerkt is. Bij vorig jaar vergeleken een ver.
meerderde productie van 38000 K.G. De kaas-
prijs bedroeg in Mei van het vorig jaar ƒ32.
steeg tot 37.50 in October, om daarna in sterk
dalende lijn te komen op 20 en lager. Gewe
zen werd op de geringe hoeveelheid melk, welke
in de wintermaanden wordt geleverd. De direc
tie meent op alle leveranciers een beroep te
mogen doen om vermeerderden aanvoer te ver
krijgen.
De geheele kaasproductie werd wederom ge
leverd aan de firma Kroon te Hoorn. In totaal
werd 181.000 K.G. kaas geproduceerd. De ge
middelde prijs per 50 K.G. netto was 29.69.
(Vorig jaar ƒ38.25). De gemiddelde prijs van
de boter bedroeg 1.29 per K.G. (vorig jaar
ƒ1.60). Voor 1 K.G. marktrijpe kaas is gebruikt
12 K.G. melk. Aan de leveranciers kon gemid
deld voor alle melk worden uitbetaald 5.73.
Als toeslag uit het exploitatie-overschot kon
thans nog 27 cent per 100 K.G. geleverde melk
worden uitgekeerd. De netto prijs per 1 K.G.
melk komt dus op 6.per 100 K.G., of
6.18 per 100 Liter.
Wanneer de wei op 0.3 cent wordt gewaar
deerd, komt de waarde per 1 K.G. dus op 6.3
cent (vorig jaar op 8 cent). De exploitatiekos
ten hebben bedragen ƒ0.86 per 100 Liter (vorig
jaar ƒ0.92).
In het personeel der fabriek was geen ver
andering gekomen. Met de grootste waardeering
bespreekt de directeur de wijze waarop de eerste
kaasmaker, de heer Dekker, zijn taak vervult.
Zijn zorgvolle arbeid' verdient allen lof. De
directie sprak den wensch uit, dat genoemde
heer nog vele jaren zijn beste krachten zal
geven aan de gemeenschappelijke belangen der
fabriek. Met een extra woord wees ten slotte
de directeur op de noodzakelijkheid van een
goede en zuivere melkwinning op de boerderij,
vervolgens op het belang van rein vaatwerk en
de vereischte van grondig boenen en schoon
houden der gereedschappen.
Excursie voor ouden van dagen Alhier
heeft zich een commissie gevormd om aan
plaatselijke ouden van dagen een autotocht aan
te bieden. Deze commissie bestaat uit de vol
gende heeren: J. v. d. Geer, J. Stam, Em. Leuw,
J. Boumeester, J. B. Steur, E. Visser en J. Stam
Jr. Deelnemers moeten zich voor Woensdag
avond bij een dezer leden opgeven. De bedoeling
is een reis te maken door het Gooi en via de
Vechtstreek terug. Om de kosten te dekken zal
men in de gemeente een collecte houden.
Slecht vreemdelingenseizoen Het vreem
delingenverkeer is tot nu toe zeer slecht ge
weest. De tramdiensten en vreemdelingenboo
ten voeren dagelijks slechts enkele passagiers
aan, zoodat deze ondernemingen met verlies de
diensten onderhouden. Ook zij die een hoofd-
bestaan of bijverdiensten door het vreemdelin
genverkeer hebben, zijn dit jaar zeer gedupeerd
Burgerlijke Stand Geboren: Dirk, z. van
Hendrik Hardenbol en Neeltje Oud.
Posterijen. Naar wij vernemen bestaan er
thans ernstige plannen bij de posterijen om het
postkantoor alhier om te zetten in een hulp
postkantoor.
HAARLEM
CENTRALE VERWARMING
HERINGA-JOHNSON-OLIEBRANDERS
Donderdagmorgen te 10.30 zijn te Barneve^
de beide woningen, bewoond door de wed. H°*'
man en P. Weyman, met een daarnaast geleg®9
kistenmakerij van S. en N. Buddingh tot de0
grond toe afgebrand. De woningen waren
eigendom van de familie Romeijn. Alles W®5
verzekerd. De oorzaak van den brand is onb®'
kend.
Brand. Bij de gebrs. van Scheppingen, aaD'
nemers alhier, ontstond brand in de opsla?'
plaats van steigermaterialen. Door den stef'
ken wind sloegen de vlammen al spoedig °ve.
naar de achterwoning. De vrijwillige brandwe®'
die eenige minuten na melding arriveerde, wis®
den brand te beperken tot opslagplaats en ac®'
terwoning. Zeer veel inboedel ging verloren.
Verzekering dekt de schade.
Eerste zomerconcert. Het Harmonie-corP®
„Crescendo" gaf heden, Woensdagavond, ®a®
eerste concert in de tent op de Nieuwstraat, °n'
der leiding van den directeur, den heer Gro®1}}
Voor zeer velen een verrassing en dat het c0lT
eert op prijs werd gesteld, bleek wel uit het tak
rijke publiek dat met aandacht deze mooie n"j'
ziek-uitvoering volgde. Hopen wij op nog V®1
concerten gedurende de zomermaanden.
Geslaagd. De heeren J. Coppens, K. HeinK'
berger en Joop Moes, leerlingen van Huize
Radboud" alhier, slaagden te Amsterdam voof
het mondeling examen middenstands dipl®»1®9
der R. K. Vereeniging van Leeraren.
Aanbesteding. Op de heden door B. en
gehouden aanbesteding te Medemblik voor he"
maken van een brug over de plantsoensloO®'
was laagste inschrijver de heer Joh. Winnubs®
Hz., alhier, voor de som van ƒ354.00.
Burgerlijke Stand. Geboren: Jan Wille'}''
z. v. G. Bakker en J. Berghuis; Dirk, z. v-
Evers en G. v. d. Broek; Roelofje, d. v. H. De"'
ker en R. Gruppen.
Ondertrouwd: J. v. Dijk en S. Spans.
Getrouwd: W. L. van Klaveren en A. J. M
Walgering; J. van de Kemp en W. Verhoef.
Wethouder v. Soeren Thans kan bevestig
worden, dat de heer P .van Soeren, wethoud®
van financiën, inderdaad deze gemeente zal v®1"
laten, echter is geen datum vastgesteld.
Personalia. Mevrouw N. C. Belger 8®"'
Stemerding alhier, is aangewezen om op te t®®.'
den als plv. gecommitteerde bij de kweekschol'
examens te Hilversum.
Poiosport. Heden en gisteren werden do®'
Triton alhier de volgende partijen gespeeld;
TritonPinguïns (heeren) 32, zijnde voor
competitie II BNZB. Te Bussum speelden Tri®oP
I—Pinguins I (dames) 1—3 en Triton II—Pin'
guins II (heeren) 2—1. Verder Triton II—'Wils't
kracht I (heeren) O—l, en Triton II—WilskraC®
II (dames) 20.
Geldleeningen. Ten behoeve van den
bouw van de R.K. Meisjesschool, is de gemee®1
met het schoolbestuur een accoord aangegaa®'
waarbij overeengekomen wordt, dat het laa®s,
voor de gelden van den afbouw zal zorgen,
tisch dus hierop neerkomend, dat het kerk®®
stuur een bedrag van 4000 aan de gemee",
leent. De voorwaarden zijn parikoers, een ren®®
voet van pet., aflossing uiterlijk minsten
20 jaren, wat neerkomt op een jaarlijksch bed®9*
van 2000, rente ingaand 1 April 1932, aflossf*
1 April 1934.
Verder is de gemeente Rhenen bereid aan
d®
gemeente Weesp een leening te verstrekken v9
65000 4 K pet. 's jaars, op korten term®
af te lossen per 31 Augustus a.s.
Waterpolo Heeren (competitie). Zaandtf1^
Nereus IA. Z. I
Nereus III—A. Z. II
:f®
Huldiging Leo Plelage Dinsdagavond h«e.
in de bovenzaal van het R. K. Ver. Geb. de h1^
diging plaats gehad van den heer Leo Plelage 9
directeur der R. K. Mannen en Gemengde
vereeniging met onderafd. Kinderkoor
Nos", bij gelegenheid van het behalen e 0p
eersten prijs in de tweede afd. gem. koren
het groote internationale concours in t
Concertgebouw te Amsterdam Als te rui"1
uur directeur Plelage, vergezeld van zijn e®
genoote door voorzitter C. Kuik wordt „e
nengehaald, speelt de R. K. Harmonie. W® j,
zich op het tooneel heeft opgesteld, een
komstmarsch. .y
Nadat de heer en mevr. Plelage hebben P19 0$
genomen, worden door de R. K. Harmonie
eenige nummers ten beste gegeven, welke
zeerste in den smaak vielen van de a^
wezigen. De voorzitter van „Inter Nos",
Kuik, laat vervolgens het voor „Inter Nos f1)
succesvolle concours de revue passeereD. jg
complimenteert den heer Pielage met het n? nij
resultaat. Als blijk van waardeering ble llret;
den heer Pielage een ebbenhouten pianotab^ji,
aan, en ook wordt mevr. Plelage niet ver^„ge'
haar wordt een mand prachtige rozen aa
boden-
Namens de Zeereerw. heer Pastoor .^p
welke verhinderd is, complimenteert kap®
Suiker de feestvierende vereeniging Namens
R. K Volksbond worden woorden van fel'®1
gesproken door den voorzitter, den heef ^g(i
Kuil, die zijne gelukwenschen vergezeld
gaan van een enveloppe met inhoud. vgp"
De voorzitter der R. K. Harmonie biedt -pS
eens zijn felicitaties aan en laat deze eve
vergezeld gaan van een couvert. pe
Pielage brengt allen, die hunne felicitatie® .gpjtj
ben aangehouden een hartelijk woord v®n{0t
waarbij hl) tevens een opwekkend woord uIiP®
leden spreekt en hen dank zegt voor eSt®'
medewerking, die hem in staat hebben
een resultaat als behaald is te bereiken. p®
gens wordt door het koor de nummers V' g o
"oncours gezongen, waarna ter opluister .er®*}
heer Pielage het Kinderkoor eenige ^$8
laat zingen, welke buitengewoon i"
van de aanwezigen vallen.
Kruisbessenoogst Met den pluk Van
kruisbessen zijn enkele tuinders be® z<v9 j,
Hoewel de boomen over 't algemeen nie® jj®
bezet zijn, zijn de bessen mooi van stu '0p <X
ziet verlangend uit, wat de prijs zal P1.
gecombineerde veiling. De geruchten at0®
hoopvol, daar er heel weinig vraag naar
kruisbessen schijnt te zijn.
k
