si
lev
RlSIS EN NIJVERHEID
FuJ5
Bp
Ï:1
Pond's Creams
S>
i
[Er1
r
I s
y
SPORT
LET OP DE FLESCH
VRIJDAG 24 JUNI
V
V $*1
o.»5,
^Senieene vergadering van de
Qderlandsche Mij. voor
Handel en Nijverheid
VERTROUWEN
Rede mr. M. Slingenherg
K
De vergadering
'e?
h
Export en Nederlandsch
fabrikaat
Versobering noodig
Geen vertrouwen
Omvorming bedrijfsleven
Loonen en salarissen omlaag
De moreele beteekenis
der crisis
f
cJ
De economische en finan-
cieele wereldcrisis
VEREENIGING
„HET BROKKENHUIS"
Jaarverslag over 1931
Bestrijding der tuberculose
als U
ij is Uw
waarborg
voor
Gevonden dieren en voorwerpen
VRAGENBUS
Algemeene Vergadering te Haarlem
]ej eci- Maatschappij voor Nijverheid en
i'; n°udt te Haarlem haar 155ste alge-
k ^gadering. Gisteravond werden de
<e p ten ontvangen in café Brinkmann
W oote Marlct- De voorzitter van het
te departement Haarlem, de heer G J.
'eke een bssroetingsrede.
r begint met een woord van hartelijk
ij„ aan den algemeen voorzitter, het hoofd
Jam vertegenwoordigers der Nederland
!»v S van koophandel in het buitenland
aardigden der departementen, de dona
de
verder aanwezige leden der Maat-
Wa vermeldt spreker, dat volgens art. 44
(ievan de Maatschappij de jaarlijksche
t ne vergadering „als regel om de vt'f
ijf, Haarlem moet plaats vinden.
j|. eJh. het oudste der 36 departementen
l" nio-vU j.
ke]
bierbij zeer gaarne de plichten van
bij deze lustrumvergaderingen,
geheel andere omstandigheden komt
i Schappij dezer dagen naar Haarlem als
H Jubileumjaar 1927. Deze g'roote zorgen
If.,08 thans het geheele Nederlandsch"
le?en te kampen heeft, geven voor bij.
feestvreugde tijdens deze vergadering
bas. Het departement Haarlem heeft
j. gemeend ditmaal bij de ontvangst van
Vaardigden en leden een zekeren eenvoud
lijf en n acht nemen, welke naar het
vertrouwt, bij u allen welwillend zal
reet
aoO^
ragt"
Kb"1
ft
d«"
eie"
Ultf
opgenomen.
gen de beproevingen van de crisisjaren
Edging Zjjn en hierbij gaan mijn ge-
Uit naar de zeer vele Nederlanders, die
reheele of gedeeltelijke werkloosheid thans
Jj^Ulken tijd doormaken, waarbij wij ook
Ihet oog verliezen in welke mate vooral
gébracht worden door alle geleidingen
[j? volk juist echter in een bijeenkomst
o. wanneer de nu 155 jaar oude Maat
if" voor Nijverheid en Handel haar leder
Jgadering roept, moet het ons gegevet:
gijn, in zekeren zin de betrekkelijkheid
s'e dingen, óók zelfs van deze crisis
5h van den huidigen tegenspoed in te zien
Jbéer dan eens hebben in deze 155 jaar
J 'üerïandsche volk en onze oude Maat
Jj moeilijke tijden gekend. Steeds is men
bunnen slagen qp den duur deze moei
te boven te komen.
g®r herinnerde vervolgens aan vorige
jöaaruit mogen we de conclusie trekken.
Öe misère van thans tijdelijk zal blijken.
i> spreker moet het oude principe der
'lappij de vrijhandel ook in deze
'fb tijtdsomstandigheden staande gehou-
./Ofi
kden.
streven blijve gericht, ook al moet men
^onzakelijkheid van tijdelijke noodmast
3 erkennen, op vrije ontwikkelingsmoee-
j;®1» van het particulier kunnen, op een
- h.rn.ationale belemmeringen en onzeker-
bevrijd bedrijfsleven, op een vrijen han-
bet slot roept de spreker nogmaals een
aan de algemeene vergadering toe en
V? hij de aanwezigen uit om in fee Groote
kort orgelconcert bij te wonen,
de afgevaardigden ruim* een half uur
"f mooie klanken van het oude Bavo orgel
«d hadden, begaven zij zich naar het
|J*. waar om 9 uur de officieele ontvangst
jond.
'Uirnemend burgemeester, mr. M. Slingen
Stak het volgende:
kees op de luisterrijke viering van het
J6 jubelfeest, dat de Maatschappij in
|.wer de meest gunstige omstandigheden
vierde, terwijl thans de jaarverga-
bier ter stede onder economisch ongun
Jbistandigheden wordt gehouden.
!8°Ugunst der tijden treft niet alleen in
tiate de overheidslichamen, met name de
jhfen. maar ook en niet in mindere mate
Insloeg alle takken van nijverheid; onder
5'en, die de bestanddeelen vormen van
aatschappij, aldus spr. en wier welvaart
ptval van zoo grooten invloed is op de
s.bte, waarin zij ziln gevestigd.
Wankelt thans niet al!
'.alleen zijn het materieele goederen, maa.
^Proefde beginselen van handelspok. ne.c
van economische wetenschap! Handel
étheid; hoe kunnen zij zich vrijelijk ont-
hoe kunnen zij tot bloei geraken of
*ar een kwijnend bestaan voort sleepen bh
'éenstapelen van douanetarieven aan de
tfinzen. bij invoerverboden, contingentee-
®h welke economische dwaasheden men
'8®r moge verzinnen.
voor ons staat toch vast. voor over
%el als voor particuliere ondernemingen
eens in een niet al te ver af liggende
*St een tijd zal aanbreken, dat (om met
J'ézaghebbend lid van het Haarlemsche
Jltebestuur te spreken) het rad weer in
be richting zal draaien.
1 kil voor uw energiek bestuur de belang-
:a&k zijn weggelegd, om bij de betredine
8 nieuwe banen mede éen weg te wijzen,
zullen ook de gemeentebesturen zich
beraden omtrent de taak, die alsdan
zijn toebedeeld. Voor mij, besloot spr
vast, dat deze wederopbouw de krach
bewerking van de gemeentebesturen van
beeft. En mij schijnt het niet twijfel
de, of de gemeenten, althans zij die hun
ch hun belang verstaan, zullen alsdan.
,)C|Veel in hun vermogen is, die medewer
ktenen.
°orzitter van de Maatschappij, de heer
H. Guépin, dankte den heer Slingen-
'ftrna een samenkomst plaats had in de
Vereeniging aan den Zijlweg.
tl
*U
"Jihiorgen werd de vergadering door den
WWU UC vci&aui-ii"b
der Maatschappij, dén heer mr. C.
bip geopend met een rede, waaraan het
6® ontleend is:
ij wij de economische geschiedenis na
°*ises, welke in de vorige eeuw dcor-
Su zÜh, dan treft het dezelfde wan-
o ihgen te vernemen, welke thans aan
van den dag zijn. Ook toen werd
.e.'eh geen uitkomst gezien. Toch weten
die uitkomst steeds is gekomen.
'Ses van de vorige eeuw zijn niet zoo
Geveest als de huidige omdat het
®vkeer niet zoo intens was, maar de
.it,, 'h de landen waar de crisis woedde,
k dstens even zoo groot als nu.
\®erder is werkelijke verbetering te ver-
dan wanneer eerst de „afbouw" nog
Zai zijn doorgevoerd en ook niet eer-
a Wanneer de leiders van de macht-
volken hebben begrepen, dat deze
'et ophoudt bij de grenzen van hunne
dat dus het spel in „Egormus und
,®®staakt moet worden cm ook voor
®en débftcle te voorkomen.
sb«P
liet (internationaal) vertrouwen belangrijk
verminderd is, terwijl daarbij rekening moet
gehouden worden met de menta iteit van de
Vereenigde Staten, wier vertegenwoordigers
van den toestand in Europa niet begrijpen en
nog steeds van oordeel zijn, dat zij het volle
pond, ook van dubieuse debiteuren, nog steeds
kunnen blijven eischen.
Eerst de harde noodzaak zal de naties tot
een regeling brengen en wel eerst dan, wan
neer degeen of degenen, die zich sterk wanen,
begrijpen, dat de ondergang der zwakken ook
hun eigen ondergang beteekent.
Van de internationale gedachte is op dit
oogenblik niet *eel meer te bespeuren. Egois-
mus und Neid werden immer wie böse Da-
monen ihr Spiel trciben".
Wij moeten met een nog verderen teruggang
van onzen export rekening houden en wij
zullen ontzettende verliezen lijden, doordat
vele bedrijven noodlijdend worden De kapitaa1-
verliezen, thans reeds aanzienlijk het zou
mij niet verwonderen, indien het belastbaar
vermogen, per 1 Mei 1932 zal blijken niet veel
meer dan een derde te bedragen van dat per
1 Mei 1929 zullen dan ook nog in omvang
toenemen. De kans dat Nederlandscb-Indië
zich spoedig zal herstellen en weer belang
rijke baten zal opleveren als in de «mede 5arer„
is ook zeer gering. Het crediet van Ind'ë is
bovendien te sterk geschokt om met eigen
leeningen zich te redden, het zal dus voor-
loopig zwaar op Nederland steunen. Ook dit
zullen we onder de oogen hebben te zien.
Alle krachten zullen dus moeten worden
ingespannen om een drageliike basis voor ens
economisch leven te behouden en daarvoor
wordt samenwerking van allen vereischt.
Eensdeels zullen wij ales in het werk moeien
stellen om te blijven exporteeren, waarbij wij
in het bijzonder ons moeten toeleggen op die
producten, waarvoor ons land speciaal is
aangewezen en waarvan ook in de toekomst
verwacht mag worden, dat het verarmde
buitenland ze van ons zal willen en moeten
betrekken. Voor export is noodig een zoo
laag mogelijk kostprijs Voorts moet gestreefd
worden naar heropening van voor onze pro
ducten -gesloten grenzen door onderhandelin
gen, door aanbod van een soort rui'handel en
wellicht ook door crediet-faciliteiten.
Hoever wij af zijn van de beginselen van
vrijhandel, bewijst het z.g. deviezen clearing
wetje, dat de Regeerlng o. m. de bevoegdheid
geeft beperkende bepalingen te stellen be
treffende de betaling van uit bepaalde landen
in te voeren goederen.
Anderdeels zullen wij voor eigen gebruik zoo
veel mogelijk de voorkeur moeten geven aan
Nederlandsch fabrikaat.
Ik beschouw echter de bevordering van den
verkoop van het Nederlandsch fabrikaat niet
als één der belangrijkste middelen ter ver
betering van onze huishouding. Primair moe
wij onze aandacht bliiven vestigen op de
exportmogelijkheden. Dit hebben wij echter
slechts voor een klein deel in eigen hand.
ill!
UDDING f /\J3Rl/EI'<L 0/E20A//TV<G£.TV
^..^chillende fec-r »-nwezie, di
!j - maken, dat sinds bet vorige jaar
En voorts zal en dit is één van de meest
dringende plichten onze geheele gemeen
schap zich moeten gaan versoberen. De ver
spilling van kapitaal in de oorlogsjaren is
slechts door een schijnwelvaart gevolgd, Nu deze
schijnwelvaart is verdwenen, moeten wij terug
naar de werkelijkheid en dit beteekent, dat
zal moeten worden teruggegaan tot den le
vensstandaard van vóór den oorlog zoowel
in de huishouding van staat en provincie als
die van het individu. Versobering dus in zeer
sterke mate.
Ons land kan zelf niet voldoende opleveren
om zijn dichte en nog steeds toenemende be
volking in het leven te houden. Groote hoeveel
heden granen voor voeding van mensch en dier
moeten ingevoerd worden; hetzelfde geldt voor
de meeste grond- en hulpstoffen van onze in-
dustrieele bedrijven. Om dezen noodzakelijken
import te kunnen betalen is een volstrekt ver-
eisehte, dat wij op ruime schaal producten naar
het buitenland leveren en diensten aan het
buitenland bewijzen. Die export en die diensten
zal het verarmde buitenland echter alleen aan
vaarden, voor zoover het ze werkelijk noodig
heeft en de prijs niet te hoog is. Gezien de
steeds toenemende export-belemmeringen zal
hier wellicht een min of meer ingrijpende om
vorming van ons bedrijfsleven noodig zijn en
bij overheidsmaatregelen tot steun aan nood
lijdende bedrijven zal zeker ook overwogen moe
ten worden, dat het niet aangaat kunstmatig
bedrijven in leven te houden, die in de gewij
zigde constellatie geen reden van bestaan meer
hebben zeker is voor alles noodig een aan
passing van ons prijs-, loon- en kosten-niveau
aan dat van de wereldmarkt.
Wij moeten zoo snel mogelijk naar een lager
levenspeil en daartoe zullen alle klassen zonder
onderscheid zich naar evenredigheid van draag
kracht offers moeten getroosten. Offers, die
ieder betrokkene natuurlijk zwaar zal voelen,
maar die niet opwegen tegen de ellende en al
gemeene economische ontreddering, die een
kunstmatig op te hoog peil houden van het
inkomen-niveau binnen korten tijd onvermijde
lijk zou teweegbrengen»
Natuurlijk zullen ook de loonen en salarissen
van dat'offer niet vrijgesteld kunnen worden.
Hoe zouden onze exportbedrijven, onze scheep
vaart enz. concurreerend kunnen werken, indien
de loon- en salariskosten, zooals thans, vrij aan
merkelijk boven het peil der ons omringende
landen blijven, indien hun algemeen kosten
niveau te hoog blijft door een bevoorrechte
positie van beschutte bedrijven in het binnen
land, te zware lasten van de overheid, hooge
tarieven van openbare bedrijven enz.
Zoolang het indexcijfer aanwijst, dat voor het
verlaagde loon tenminste dezelfde hoeveelheid
goederen kan worden aangeschaft, als vroeger
voor het hoogere, kunnen noch gevoel noch ver
stand tegen zulk een aanpassing van het loon
ernstige bezwaren inbrengen.
Het gaat om de bestaansmogelijkheid van ons
bedrijfsleven, om het aanpassen van het geheele
levenspeil aan de algemeen verlaagde welvaart.
Dat dit niet mogelijk is zonder aantasting van
loonen en salarissen, behoeft toch wel geen
betoog Daartoe behoef ik er u slechts op te
wijzen, dat weliswaar het directe aandeel van
de loonen in de meeste bedrijven niet meer dan
20 a 25 bedraagt er zijn gevallen, waarin
het veel hooger, andere, waarin het lager is
maar als men ook de indirecte loonkosten, ver
werkt in machines, gereedschappen, grond- en
hulpstoffen, vrachtkosten enz. in rekening
brengt, stijgt het loon-aandeel zeker wel tot
80 van den kostprijs.
Tenslotte uitte spr. de beste wenschen voor
het slagen van het congres.
Uit het jaarverslag vernemen wij, dat in 1931
de departementen Zaltbommel en Meppel wer
den opgeheven.
Het aantal leden bedroeg 1 Januari van dit
(aan 3372. het aantal donateurs 372, tegen 3429
leden en 412 donateurs in 1931.
De kans dat een nieuw Museum van Kunst
nijverheid te Haarlem zal komen, is uiterst ge
ring geworden.
Tusschen 1 Juni 1931 en 1 Juni 1932 werden
aan werklieden van leden 459 getuigschriften
uitgereikt, waarvan vele vergezeld van een
I medaiile.
Aan een kunstenaar is opdracht gegeven een
nieuw getuigschrift te ontwerpen,
j In het jaarverslag der Centrale Commissie
ivoor bezuiniging lezen wij, dat voor alles noodig
is een zoo snel mogelijke verlaging van de over
heidsuitgaven tot een peil, dat in overeenstem
ming is met den sterk gedaalden algemeenen
I welstand. De rijksuitgaven, bezuinigingen in de
gemeenten e.a. worden dan onder de loupe ge
nomen.
Prof. dr. J. R. Slotemaker de Bruine hield
vervolgens de volgende belangrijke rede:
Volgens den opzet dezer vergadering' vormt het
economische niet het eenige in de huidige crisis;
er wordt immers ook op het moreele gelet, aldus
spreker.
Is er een zoodanige moreele zijde of misschien
zelfs achtergrond, dan moet er ook terdege op
worden gelet; omdat men anders slechts de
helft der elementen in de hand heeft en dus
ook slechts de helft der geneesmiddelen aan
wendt.
Ik acht de moreele zijde inderdaad aanwezig
en meen dus, dat zij aandacht vergt. Ter in
leiding daartoe en ter verklaring daarvan eerst
een woord over het wezen dezer crisis.
Zij is m.i. een complex. Ten deele vormt zij
één der periodieke crisissen, die onze huidige
productie-orde vergezellen. Doch zij moet blij
kens haar hevig en taai karakter méér zijn.
Echter is zij niet te beschouwen als de laatste
heftige crisis, die in een gansch nieuwe econo
mische orde ons zal bipnen voeren; daartoe is
de huidige orde ondanks de tegenwoordige ont
reddering nog veel te stevig en een andere orde
nog veel te weinig in het zicht. Er moet naast
het periodieke een geheel andersoortig element
werken. Men kan het met één woord aanduiden
door het Vredesverdrag.
Daarin worden betalingen gevergd zonder dat
men zich de vraag gesteld heeft, hoe die be
talingen zouden mogelijk zijn. In goederen?
Dan wordt het bedrijfsleven van het ontvangen
de land bedreigd. In geld? Dan moet het be
talende land pen bloeiende industrie hebben,
die uitvoeren kan en treedt hetzelfde euvel in.
Toen redde men zich, door de staten; ook de
nieuwe; selfsupporting te maken via hooge tol
muren en kunstmatig bedrijfsleven. Doch men
realiseerde zich niet, dat zulk een gesloten huis
houding hoogstens mogelijk zijn zal op veel
lager levens-niveau, financieel en cultureel.
Aldus loopt alles vast. En naast deze alge
meene vragen rijzen bijzondere. Amerika koppelt
begrijpelijkerwijs vermindering van schulden aan
vermindering van bewapening. Maar Europa kan
tot ontwapening niet komen, eer de onderlinge
volgorde van „veiligheid, arbitrage, ontwapening"
vaststaat en deze kan niet vastgesteld worden
Alles grijpt in elkaar en alles zit thans vast.
De genoemde elementen zijn echter in den
grond der zaak noch economisch noch zelfs poli
tiek van aard; zij dragen een moreel karakter.
In één woord kan het aldus worden uitge
drukt, dat de solidariteit ontbreekt.
Tusschen de volkeren ontbreekt zij blijkens het
nationalisme en de autarkie. Maar zij kan niet
ontbreken zonder rampspoed te brengen; want
de solidariteit is een economisch en een moreel
feit. De onderscheiden deelen der wereld zijn
voor het economisch leven op elkander aan
gewezen blijkens het verschil in klimaat, hulp
bronnen, natuurlijke voortbrengselen.
De menschheid hangt economisch samen.
Weigert men uit anti-solidarisme dit te erken
nen, dan dwingen de feiten er straks toch toe.
Sociaal-economische gebeurtenissen in Japan
verwekken economische wrijving in Twente. Er
openbaart zich een solidariteit van leed en zorg;
alle landen worden meegesleept en -niemand
leeft geïsoleerd, thans zelfs Frankrijk niet lan
ger.
Een ander tegendeel van het solidaire is het
individualisme. Allen denken egocentrisch. Niet
enkel de landen, die met het ontwapeningspro
bleem worstelen en die niet vorderen door vol
komen gebrek aan vertrouwen. Hetzelfde geldt
van de onderscheiden deelen van het economi
sche leven: industrie en handel en landbouw,
waarin elk op eigen ondersteuning is bedacht
zonder op de anderen te letten. In kleiner for
maat doet dezelfde vraag zich voor tusschen de
werkgevers èn de arbeiders; en bij de laatsten
weder voor de onderscheiden takken van het
bedrijf, die elk aan zichzelf denken.
Ok hier echter kan alle egocentrisch
werken en willen van de groepen het
nuchtere feit van den economischen
samenhang niet ongedaan maken. Het moreele
defect manifesteert zich dus in economische ^er-
warring en verstarring.
Sport en spel zullen Uw huid niet
schaden wanneer ge haar geregeld met
beide Pond s Creams verzorgt.
Pond's Vanishing Cream overdag
geeft U steeds een frissche teint.
Een korte massage van Uw gelaat met
Pond's Cold Cream voor ge U
ter ruste begeeft, reinigt Uw huid ep
houdt haar jong.
VERZORGT UW TEINT
RON MONSTERS
beide Creams ontvangt
i U na inzending van 10 ct. J
I pc>.lo aan Pond's Extract Co.
a#$7 Amsterdam.
Naam
Wie dit moreele element niet erkent en zich
tot het economische beperkt, wordt straks door
de feiten van ongelijk overtuigd.
Men zoekt reeds jaren den uitweg door een
moratorium, een andere regeling van de her
stelbetalingen, een nieuwe bepaling inzake de
schulden. Telkéns dus eenige wijzigingen, blij
vende binnen hetzelfde vlak. Maar aldus komt
alleen uitstel, geen uitweg en geen uitkomst; al
len uitstel van executie. Verleden week na een
rede van Dr. Repelius over dit geheele onder
werp voor het Nederlandsch Instituut van Doc
torandi in de Handelswetenschap werd in de
discussie gevraagd, of wij dan door een noodlot
en door de onafwendbaarheid worden be-
heerscht, of er geen tegenkrachten werkzaam
kunnen worden.
Het is een voortreffelijke vraag. Doch het
eenig mogelijke antwoord is: dat de tegen
krachten slechts gevonden kunnen worden, in
dien men boven het economische uit naar het
moreele grijpt.
Verwonderlijk is dit allerminst; het economi
sche zelf drijft in die richting. De vraag van
macht of recht, van belang of beginsel, van
profijt of toewijding is niet te ontgaan zoodra
het bedrijfsleven als geheel wordt in het oog
gevat. Dit is alles echter reeds moreel. Boven
dien zal het leven toch een zin moeten hebben
en kan men onmogelijk voortwerken in donke
ren tijd, wanneer men aangevreten is door den
twijfel, of het bestaan nog een doel en een zin
heeft.
Men kan nog één stap verder gaan en zeggen,
dat de economische crisis met de algemeene
moreel-zedelijke crisis niet enkel in tijdsorde
uiterlijk samenvalt, doch dat hier tevens een
innerlijke samenhang is.
Uit dit alles volgt, dat het oude woord: „Wij
aanmerken niet de dingen, die men ziet, maar
de dingen, die men niet ziet" thans blijkt, de
hoogste wijsheid te wezen en niet gelijk het
scheen de hoogste dwaasheid. De niet zicht
bare dingen bepalen de situatie.
Daarom zal dan ook met een andere econo
mische orde de uitkomst niet verkregen wezen
en het laatste woord niet zijn gezegd; ongeacht,
hoe men overigens over de huidige en over een
andere economische orde denken moge.
Onmisbaar blijven een moreele kracht, mo
reele drijfveer, moreele maatstaf, moreel ideaal
De wereld vraagt om overwinning van het ego
centrische zoowel bij de volkeren als bij de
groepen en de individuen. De samenbinding
met anderen en de toewijding aan de anderen
moet de uitkomst brengen. Niet het „ik" maar
het „wij" moet gaan regeeren. Anders zal de
boei, die ons huidige internationale leven om
klemd houdt, niet breken. Anders vindt ook het
nationale leven geen bevrijding en bedreigt ons
een economische crisis in permanentie.
Het is te doen om den nieuwen geest. Hoe die
kan worden verkregen, worde in deze vergade
ring slechts met één zeer kort doch zeer klaar
woord aldus aangewezen, dat een ander oud
woord hier klinke. „Hebben wij niet allen éénen
Vader? heeft niet één God ons geschapen?"
Prof. mr. G. W. G. Bruins sprak over:
De tegenwoordige crisis is de ernstigste, die
onze moderne economische samenleving getrof
fen heeft. Zij duurt reeds bijkans drie jaren
en de dalende lijn heeft zich tot dusver voort
gezet. Een ongekende pi-ijsval, een catastrophale
werkloosheid kenmerken haar. Geen land is
van haar verschoond gebleven, het geheele
economische bestel heeft zij in haar benauwen
den greep gevat.
Op deze economische crisis heeft zich ruim
een jaar geleden een niet minder ernstige fi-
nancieele en vertrouwenscrisis geënt. Heb in
ternationale kapitaalverkeer heeft voor een
groot deel opgehouden te functionneeren, in tal
van landen is het ruilmiddel van zijn ankers
geslagen, elders zijn de meest drastische be
perkingen ingevoerd.
Spr. ging uitvoerig na het wezen van dit ver
schijnsel en de drijvende krachten.
In den regel draagt de voorafgaande periode
een uitgesproken hausse-karakter. Ditmaal is
dit slechts in de Vereenigde Staten het geval
geweest. Desniettemin is ook elders deze periode
er een geweest van een massalen herbouw en
uitbouw van het productie-apparaat. De ratio
nalisatie, die in zeer veel gevallen leidende ge
dachte was, kan tot belangrijke besparing in
de productiekosten per eenheid van product
leiden, doch bijna steeds tot den prijs van
sterke opvoering der productie. Verstorend
werkt ook haar kapitaal-intensief karakter, dat
tot overmatige opvoering der capaciteit van de
machine-nijverheid en verwante bedrijven moest
voeren.
Daarnevens stond de neiging der nieuwe
Europeesche landen zich in verschillend indus
trieel opzicht zelfstandig te maken en een ver
sterkte neiging tot industrialisatie in overzee-
sche landen.
Tenslotte vond op agrarisch gebied de ratio
nalisatie haar tegenhanger in de mechanisatie
van het grootbedrijf, terwijl op verschillende
voorbeelden van sterk opbrengstvermeerderende
soortveredeling kan gewezen worden.
Spr. ging vervolgens na, welken omvang de
overmatige expansie van het productie- en ver-
lceersapparaat heeft aangenomen.
De ideale oplossing der crisis is, dat door
toeneming der consumptie het evenwicht wordt
hersteld. In vele crises voor den oorlog was men
aldus in enkele jaren ln de te wijde jas inge
groeid. De bevolkingstoeneming is thans echter
vrijwel tot gtaan gekomen en op ontsluiting van
nieuwe markten mag voorshands niet gerekend
worden.
Het aanpassingsproces zal hierom ditmaal een
veel gecompliceerder en tevens ingrijpender ka
rakter moeten dragen.
Spr. staat vervolgens stil bij het verhoogde
regeeringsingrijpen. dat deze crisis zeer in het
bijzonder kenmerkt.
Voor Nederland, dat in in- eh uitvoer per
hoofd van bevolking in de rij vooraan staat en
bovendien onder de scheepvaartnaties een be
langrijke plaats inneemt, zijn de vooruitzichten
zorgvol. Ook onze Regeering heeft zich tot
steun aan verschillende bedrijven genoopt ge
zien en gezegd kan worden, dat de genomen
maatregelen over het geheel gunstig afsteken
bij wat elders geschiedt. Maar tevens is het
voor ons zaak, den anderen kant in het oog te
houden en waar het maar mogelijk is tegen de
hypertrophic der internationale afsluiting ons
te weer te stellen. De teekenen wijzen er trou
wens op, dat ook elders het besef doordringt,
dat men met uitsluitend eenzijdige afweermaat-
regelen gevaar loopt in een doodstap te ge
raken. Maar ver is helaas van het woord de
daad.
Spr. wijdt vervolgens nog in het bijzonder
aandacht aan de financieele crisis, uiting van
het door de crisis geboren, door internationaal
^olitieke en andere factoren versterkte alge-
v?ne wantrouwen.
Het handelsverkeer op den ouden voet van
internationale betaalmiddelen te voorzien is
ondoenlijk gebleken, waardoor aan dit verkeer
een nieuwe slag is toegebracht, niet alleen tus
schen de landen waar wederzijds zoodanige be
lemmeringen bestaan, doch ook in het verkeer
met landen, die in dit opzicht de vrijheid heb
ben gehandhaafd.
Aan alle moeilijkheden kan enkel door her
stel van vertrouwen een eind komen. Houdt de
drang naar kapitaalvlucht op, en is het vreem
de kapitaal bereid, zoo mogelijk in meer gecon-
solideerden vorm in het land te blijven, dan
zijn de voorwaarden voor opheffing der belem
meringen vervuld.
Het nauwe verband tusschen lit vertrouwen
en de internationale politieke verhoudingen
geeft aan Lausanne haar enorme beteekenis.
Ten slotte wees spr. op de groote moeilijk
heden waarvoor het verlaten van den gouden
standaard door Engeland en een aantal andere
landen de nog overgebleven goudlanden stelt.
De voorsprong, die van den maatregel he*, ge
volg is, doet zich onder de oogenblikkelijke
moeilijkheden dubbel gevoelen, terwijl de zeker
heid, dat in de toekomst definitief met belang
rijk lagere prijzen gerekend moet worden, hier
door nog vergroot is. Alle goudlanden staan
voor een onvermijdelijk aanpassingsproces, dat
voor een deel reeds in gang is, voor een ander
deel door het voorbeeld der Overheid alsmede
door het besef van het gemeenschapsbelang bij
het instandhouden van het economische leven
gedragen zal moeten worden.
In de morgenzitting werd bij acclamatie tot
voorzitter herkozen, de heer mr. C. H. Guépin.
De rekening over 1931 en de begrooting voor
1933 werden vastgesteld.
Bij de bespreking van het orgaan ontspon zich
een levendige discussie over het Ned. fabrikaat
Eenige afgevaardigden meenden, dat in deze
richting door het hoofdbestuur geen propa
ganda genoeg gevoerd wordt.
Gewezen werd echter op een artikel, waarin
ons nationaal fabrikaat werd aanbevolen. Het
moeilijke blijft echter altijd, dat men ons eigen
fabrikaat maar al te dikwijls niet kan krijgen,
omdat de winkeliers er geen voldoende vraag
voor hebben.
Aan het jaarverslag over 1931 van „Het Brok-
kenhuis" is het volgende ontleend:
Het schijnt nog niet van algemeene bekend
heid te zijn, dat de vereeniging een strikt neu
traal karakte-' draagt en zich ten doel stelt, hulp
en steun te bieden aan behoeftige en onvermo
gende gezinnen en personen zonder onderscheid
van godsdienstige gezindte, in den vorm van
kleeding, beddegoed, meubilair, schoeisel e.d. De
benoodigde goederen worden eensdeels verkre
gen van de ingezetenen van Haarlem en om
streken (gedragen kleeding), terwijl deze wor
den aangevuld door aankoop van nieuwe goe
deren. In het verslagjaar werd hiervoor een
bedrag van ƒ1103.2714 aangewend. Het jaar
1931 onderscheidde zich van het voorgaande
jaar in die mate, dat het aantal aanvragen
om hulp in verband met de slechte economi
sche omstandigheden weder aanmerkelijk toe
nam, terwijl het aantal ontvangen kleeding etc.
hiermede helaas geen gelijken tred hield. Daal
de financiën niet toelieten een grooter bedrag
dan het genoemde voor aankoop van goederen
te besteden, moesten noodgedwongen vele ge
zinnen die hulp dringend behoefden, worden te
leurgesteld. Vrijwel het geheele jaar werd één
maal per week des Vrijdags uitdeeling van klee
ding e.d. gehouden onder leiding van de presi
dente, bijgestaan door eenige dames van het
bestuur, terwijl de dames mevr. Captij'n-Schoen-
makers, mevr. Steenhuis-Polman en mevr.
Harkema-Verhaar niet tot het bestuur behoo-
rende. hierbij zoo noodig hunne zeer gewaar
deerde medewerking verleenden. Hiervoor be
tuigen wij genoemde dames gaarne onzen har-
telijken dank.
In het afgeloopen jaar werden er 41 middagen
uitdeeling van kleeding etc. gehouden en be
droeg het aantal gezinnen dat hiervan gebruik
maakten 750. Hiervan werden er in verband
met de geringe inkomsten 227 gezinnen gratis
geholpen, terwijl de overige gezinnen voor de
ontvangen hulp een kleinigheid betaalden of
voor rekening van derden werden geholpen.
In 1930 bedroegen deze cijfers resp. 37 midda
gen, 680 en 127, zoodat het aantal gezinnen dat
in 1931 gratis is geholpen, niet onbelangrijk is
toegenomen. Dit houdt verband met het feit,
dat vele gezinnen door de langdurige werk
loosheid niet in staat waren zelfs de geringste
vergoeding te betalen. Het totaal bedrag, dat
van den verkoop werd ontvangen, bedroeg
1047.24. Deze gelden werden hoofdzakelijk ont
vangen van instellingen van weldadigheid, die
door middel van het Brokkenhuis de door hen
ondersteunde gezinnen lieten voorzien van klee
ding e.d.
Op 31 Januari j.l. werd met toestemming van
B. en W. te Haarlem een collecte langs de hui
zen der ingezetenen gehouden, die in totaal
799.53 opbracht. Hiervan werd weer een groot
bedrag besteed voor aankoop van nieuwe goe
deren.
Behalve eenige kleine giften, werden er in
1931 geen extra bedragen ontvangen, terwijl ook
geen bazar of verloting ter versterking van
de kas werd gehouden.
Het ledental onderging niet veel verandering.
Nam het aanvankelijk met *16 toe, door vertrek
uit de gemeente, overlijden en andere oorzaken
verminderde het aantal weer met 13, zoodat de
toename slechts 3 bedraagt, terwijl enkele bij
dragen werden verminderd. In totaal telt de
vereeniging thans 178 leden-contribuanten.
De ontvangsten bedroegen 3.473.04 'A, de uit
gaven ƒ2.603.5734, zoodat er 31 December 1931
in kas wac ƒ869.47.
Aan het jaarverslag over 193i van de N. H.
Ver. tot Bestrijding van de Tuberculose is het
volgende ontleend:
Voor Haarlem werd de toestand, mede in ver
band met de moeilijke tijdsomstandigheden,
nog niet veranderd. Aan de stichting van een
nieuw Consultatie-bureau kon voorloopig niet
meer worden gedacht, terwijl daarmede ook het
plan, om Haarlem als nieuw district by de
Noord-Holl. Vereeniging te brengen, tot nader
order van de baan is.
De grenzen van het district omstreken van
Haarlem ondergingen geen veranderingen, de
bevolking telde 137.053 inwoners. De zittingen
werden als in het vorige verslag vermeld ge
houden, terwijl ieder bureau, behalve dat van de
omstreken van Haarlem over dezelfde gemeen
ten zijn arbeid uitstrekte. Van 1 Januari 1931 af
werd ook te Zandvoort liet onderzoek gedaan.
In den loop van het jaar kwam daar het be
loofde gebouw gereed.
Zoo blijkt, dat in het geheele district 664 (527)
nieuwe personen werden onderzocht, terwijl
1610 (1405) personen zich voor heronderzoek
aanmeldden, zoodat in totaal 4120 (3770) con
sulten werden verstrekt.
Het aantal onderzochte personen per 10.000
inwoners was 175.7 (142.6).
Het Consultatiebureau Beverwijk hield een
maal per week zitting. In 1931 werden 413 (387)
personen onderzocht, 285.4 (271.2) per 10.000
inwoners van de betrokken gemeenten. Aan hen
werden 770 (773) consulten verstrekt.
Aan het Consultatiebureau Hoofddorp werden
in 1931 446 (349) personen onderzocht. 112.8
(90.7) per 10.000 inwoners. Aan hen werden
verstrekt 737 (677) consulten.
Het Consultatiebureau Velsen hield tweemaal
per week zitting. In 1931 werden 894 (845) per
sonen onderzocht, 215.8 (215.2) per 10.000 inwo-
ners. Aan hen werden 1688 (1645) consulten ver
strekt.
Het Consulatiebureau Zandvoort hield een
maal per week zitting. In 1931 werden onder
zocht 121 personen, 154.9 per 10.000 inwoners.
Aan hen werden 216 consulten verstrekt.
Het aantal consulten nam in het district
Haarlem gelukkig iets af. Het aantal bekende
tuberculoselijders nam toe. niet* alleen in abso
lute getallen, doch ook per 10.000 der gemid-
oelde bevolking» welke laatste in 1931 bedroeg:
121120 tegen 118.500 in 1930. Het aantal bekende
lijders aan open longtubereulose toont ook een
vermeerdering.
In 1931 overleden te Haarlem 89 personen aan
tuberculose, van welke echter 11 elders woon
achtig waren.
Het sterftecijfer vertoonde een verdere daling,
en bedroeg 6.5 per 10.000 voor alle vormen van
tuberculose.
In 1931 werden 2500 (2445) personen onder
zocht, terwijl het bureau nog bemoeienis had
met 268 (219) personen, die door een verblijf in
een ziekeninriehting of om andere redenen het
consultatiebureau niet konden bezoeken. Totaal
dus 2768 (2664) personen, 229 (225) per 10.000
der gemiddelde bevolking, aan wie 4654 (4764)
consulten werden verstrekt.
De rekening sluit met een bedrag van
f 90.132.62.
De begrooting voor 1932 sluit met een bedrag
van f 123.865.13^
Siemens, Kastanjestr. 38, bal; Meiierink,
Pieter Kiesstr. 57, beursje met inh.; Slagter,
Verspronckweg 56, bumper v. e. auto: Deen,
Romolenstr. 11, beursje; Politiebureau, Smede.
straat 9, boek (Fr.), bont; de Zyart, Azalea
straat 19, canozeil met steun; Hofman, Kruis
weg 27 rd, h.horloge; Vaars, KI. Houtstr. 122,
hark; Kleijn, Pladellastr. 26, hondenpennning;
Kennel Haerlem, Regentesselaan, hond; Ken
nel Fauna, Parklaan, hondje, 3 'ratten; Smit,
Plein 4rood, muts; Amana, 2e Hoogervvoerd-
dwarsstr. 43, portem. met inh.: Oachtegaal,
Schoterveenstraat 5, idem; De Groot, Soenda-
straat 17, idem; v. d. Weijden, K'ooscerstr.
58rood, riem (v. bagagedr.)Bergen, Peganus-
straat 13, rol loodleiding; Duivenvoorde, Edi-
sonstraat 8, tang.
Vr.: Welke Is de kortste weg van Heer Hu.
gowaard naar Keulen? Hoeveel K.M.?
Antw.: Heer-Hugowaard, Alkmaar, Marken-
Binnen, Wormerveer, Zaandijk, Koog aan de
Zaan, Zaandam, Amsterdam (46.1 K.M.), Die.
merbrug, Baarn, Soestdijk, Oud-Leusden, Nieuw
Leusden, Woudenberg, Scherpenzeel, Rens-
woude, De Klomp, Ede, Arnhem (95 K.M.),
Westervoort, Zevenaar, Babberich, Elten, Em
merik, Bienen. Rees, Bergerfurth, Wesel <69.3
K.M.), Bü 'rich. Grüntai, Rheinberg, Born-
heim, Mors, Herdingen, Haus Meer. Neuss,
Dormagen, Woningen, Merheim, Keulen (.94.4
K.M.) Totaal 304.8 K.M.
Vr. van C. V. te L.
Antw.: Schrijft u eens een briefje aan den
inspecteur.
Vr. van W. v. S. te H.
Antw.: Die onkosten komen zeker niet ge
heel voor uw rekening. Tracht een overeen
komst met den architect te treffen.
Vr. van L. te B.
Antw.: Die adressen zijn ons niet bekend.
Vr.: Waar kan ik mij vervoegen om les te
nemen in blokschrift, voor kaartjes te maken?
Antw.: Dergelijke adressen kunnen wij in
deze rubriek niet opgeven. Plaats eens een
advertentie.
Vr.: Hoe maak ik een linnen tent water
dicht?
Antw.: Haal het linnen tweemaal (foor een
warme oplossing van 200 gram zeep op 15 liter
water. Daarna tweemaal door een oplossing
van 200 gram aluin in 15 liter water. Druk de
overtollige vloeistof een beetje uit en laat goed
drogen.
Vr.: Heeft een pension-houdster recht op
kostgeld, wanneer haar kostganger ln het Zie
kenhuis ligt?
Antw.: Ja, indien van tevoren geen andere
overeenkomst is gemaakt. Het is echter niet
billijk het geheele bedrag in rekening te bren
gen, omdat de pensionhoudster ook geen on
kosten heeft te maken.
Vr.: Waar kan men de onderdeden voor het
Pan Europa-toestel krijgen?
Antw.: Handelsadressen worden in deze ru
briek niet opgegeven.
Vr.: Hoe moet ik een vuil geworden witte
regenjas weer schoon krijgen?
Antw.: U deelt ons niet mede van welke stof
die regenjas is. Derhalve kunnen wü u geen
antwoord op uw vraag geven.
Vr. omtrent loten.
Antw.: Geen uitgeloot.
Vr.: Kunt U mij ook mededeelen wanneer
en hoe laat de Haarlemsche Processie naar Hei-
loo vertrekt?
Antw.: 5 Juli, om 8.27 uur.
Vraag van S. J. te W.
Antw.: Het beste doet u deze inlichtingen aan
den burgemeester te vragen. Bent u met diens
uitspraak niet tevreden, dan kunt u het tot een
uitspraak van den kantonrechter laten komén.
Voor zoover wy de zaak kunnen beoordeelen,
moogt u dat wel doen.
Vr.: Welke is de kortste weg per fiets van
Haarlem naar Varel en Oldenburg (Dtld.)?
Antw.: Haarlem, Halfweg, Amsterdam (19
K.M.)Diemerbrug, Baarn, Eembrugge, Nijkerk
(53 K.M.)Putten, Ermelo, Harderwyk, Nun-
speet, Doornspijk, Elburg, Oldebroek, Wezep,
Katerveer, Zwolle (64 K.M.), Berkumerbrug, De
Lichtmis, Rouveen, Staphorst, Meppel, Havel-
terbrug, Uffelterbrug, Dieverbrug, Hooger-Smil-
de, Smilde, Kloosterveen, Assen, Rolde, Gieten,
De Hilte, Bareveld, Wildervank, Veendam (99.5
K.M.), Meeden, Westerlee, Heiligerlee, Hessen-
bril, Bovenburen, Oostereinde, Beerta, Beester-
hoogen, Nieuw-Beerta, Oudezijl, Nieuwe Schans
(30.5 K.M.), Bunde, Weener, Leer, Loga, Hesel,
Remels, Varel (60.5 K.M.). Totaal 326.5 K.M.
Vr.Welke is de kortste weg per fiets van
Beverwijk naar 's Hertogenbosch? Hoeveel K.M.?
Antw.: Beverwijk, Velsen, Santpoort, Haar
lem (12.1 K.M.), Heemstede, Hoofddorp, Aals
meer, De Kwakel, Uithoorn, Mydrecht, Wilnis,
Breukelen, Maarssen, Utrecht (55.8 K.M.), Hou
ten, Schalkwijk, Culemborg, Buurmalsen, Gel-
dermalsen. Waardenburg, Tiel, Zaltbommel, He-
del, Orthen, 's-Hertogenbosch (55.9 K.M.). To
taal 123.8 K.M.
Vr.: Kunt U my het adres van de R.K. Bouw-
vereeniging, die de huizen aan de Houtvaart zal
bouwen, opgeven?
Antw.: R.K. Coöp. Bouwvereeniging „St. Jo
zef" G.A. te Haarlem; secretariaat Gasthuislaau
118, aldaar.
