Mgr. Aengenent en de
R.K. Arbeidersbeweging
Amsterdamsche Universiteit
Roof-overval
Hoofdredacteur
ontslagen
WOENSDAG 29 JUNI
Groote zegen voor de
maatschappij
Principe vóór alles
Doodelijke steekpartij
Zes jaren geëischt
Verklaring Java-bode
Feesten bij het 300-jarig
bestaan
Vijf jaren geëischt
BRIEF WEGGENOMEN»
Advocaat voor het Hof
„Het is een moreele plicht van
iederen arbeiderhaar gele
deren uit te zetten"
Bewaar het vertrouwen
Niet alleen ik als bisschop, alle bisschoppen
Z.H. Exc. Mgr. J. D. J. Aengenent
Dankwoord A. C. de Bruyn
VULCANISCHE WERKING
Voortgezette behandeling voor het
Amsterdamsche Hof
LEDER NAAR FRANKRIJK
Commissie voor uitvoer ingesteld
De Raad van Justitie te Batavia
heeft de uitspraak in de zaken
tegen den journalist de W.
en den ambtenaar N.
uitgesteld
NA DE KOLONIALE
TENTOONSTELLING
Opening door dr. De Vlugt
De promotie
Dankwoord dr. De Vlugt
Gelukwensch gemeente
bestuur
Koninklijke onder
scheidingen
Namens de buitenlanders
Gesckenk der studenten
Feestmaal in Artis
Rede Ministerpresident
KATWIJKSCHE ARBEIDERS
IN HET GEDRANG
Wering uit het bloembollenbedrijf
Verzoek om steun
HAAGSCHE FASCISTJES
Fakkeloptocht
Telegram Koningin Emma
Oude man te Nijmegen werd doof
de inbrekers neergeslagen
Rechter-commissaris moest zich'
zelf als getuige hooren
Requisitotf
Pleidoo
NU DE ZOMER BROEIT
Onweer in den Achterhoek
DUITSCHER BEROOFD
Ter vergadering van het RJC. Werklieden
verbond in Nederland, te Haarlem, gehouden,
heeft Z.H. Exc. Mgr. J. D J Aengenent de
volgende rede uitgesproken:
Ik behoef u wel niet te zeggen, dat ik het
buitengewoon aangenaam vond, toen ik eenige
maanden geleden de uitnoodigtng ontving, de
voorjaarsvergadering van het R. K. Werklie
denverbond bij te wonen. Want de groote sym
pathie, die ik steeds getoond heb gedurende
mijn professoraat, ook naar buiten, is sedert
den datum, dat ik tot bisschop werd verkozen,
niet verflauwd, maar integendeel, mijn be
langstelling en sympathie voor de R. K. ar
beidersbeweging is nog grooter en intenser ge
worden. Reeds het gezicht alleen van vele oude
bekenden van 20, 25 en 30 jaar terug is voor
mij aangenaam en wekt in mij ook aangename
herinneringen uit vroeger jaren. Bijzonder
aangenaam is het mij, dat ik nog eens de ge
legenheid heb, om mijn warme sympathie voor
uw beweging uit te spreken.
Wanneer iemand mij de vraag zou stellen,
waarom deze groote sympathie? dan zou ik
daarop antwoorden dat ik daar vele motieven
voor heb. De drie voornaamste daarvan wil ik
thans naar voren brengen.
Allereerst heeft de katholieke arbeidersbe
weging steeds mijn sympathie gehad en nog,
omdat die beweging boteekent een machtige
cultureele beweging, die geheel en al ligt in de
de lijn van de menschelijke natuur, zooals die
door den Schepper is gemaakt. Haar doel is nl.
tweeledig: de godsdienstige en zedelijke ver
heffing van den arbeider en, materieele en
stoffelijke verheffing van diens stand. Beide
doeleinden liggen in de lijn van de mensche
lijke natuur, zooals God die heeft geschapen.
Want Hij schiep ons niet alleen als geest,
maar met het geestelijk element verbond hij
in ons het stoffelijke lichamelijke element.
Dientengevolge ligt het ook in Zijn bedoeling
en beantwoorden wij daaraan, wanneer wij dit
stoffelijke en materieele trachten op te voeren
tot hooger ontwikkeling, peil en cultuur.
Wat sommigen zeggen: dat het streven der
arbeidersbeweging meer materialistisch zou
zijn; d.i. een miskenning van den aard, het
wezen van de menschelijke natuur, zooals God
die heeft gemaakt.
Het streven naar maatschappelijke welvaart
materialistisch te noemen, is verkeerd, even
Verkeerd als 't is, indien men 't socialistisch
zou noemen. Alleen dén is het verkeerd, wan
neer men het deed met achterstelling van de
geestelijke belangen. Zooals wij den mensch
zien, is het streven der kath. arbeidersbeweging
geheel en al in de lijn van Gods bestel.
Ten tweede heb ik zooveel sympathie voor u,
omdat ik de kath. arbeidersbeweging beschouw
als te zijn een groote zegen voor de maat
schappij. De maatschappij verkeert in onze da
gen in 'n tijdvak van beroering. Sedert tiental
len van jaren trachten oproerige elementen de
maatschappij uit haar voegen te lichten, de
fundamenten, waarop zij rust, om te woelen, ten
einde te stichten 'n geheel nieuwe collectivisti-
sche maatschappij-ordening terwijl zij nastreven
een fantastisch ideaal, dat onbereikbaar is niet
alleen, doch dat, als het verwezenlijkt zou
kunnen worden, spoedig zou blijken te zijn een
ramp voor de maatschappij en de leden daar
van duizendmaal ongelukkiger zou maken dan
thans. Maar daarom is hier juist zoo het be
wustzijn, te weten, dat wij hebben een katho
lieke arbeidersbeweging, die niet tracht, de
maatschappij-ordening omver te werpen, maar
die overeenkomstig den wil der Pausen een
betere ordening trachten te scheppen.
Om tegen die woelingen in te gaan is noodig
een krachtige katholieke arbeidersbeweging.
Daarom is die zoo toe te juichen. Als eenling
kunnen wij niets bereiken: noodig is een
krachtige kath. arbeidersbeweging. Ik durf te
zeggen, dat de omstandigheden zóó zijn, dat
ik niet alleen toejuich dat er een katholieke
arbeidersbeweging is, maar dat het zelfs een
moreele plicht is van iederen arbeider, van
iederen ordelievenden katholieken werkman
om toe te treden tot deze beweging en haar
gelederen uit te zetten. Moge het R, K. Werk
liedenverbond blijven bloeien in aantal leden
en dat mijn woorden ook het succes mogen
hebben, dat zij, die nog niet georganiseerd zijn,
tot de overtuiging komen, dat ook zij daarin
thuis hooren in het belang der maatschappij.
De derde reden van mijn groote sympathie
is, dat de katholieke arbeiders in uw verbond
zullen genieten bescherming en beveiliging te
gen de groote gevaren, waarin zij in dezen
tijd van wereldcrisis en wereldmalaise op bij
zondere wijze zijn blootgesteld. De tijd, dien
wij thans moeten doormaken en die reeds
eenige jaren duurt, die wereldcrisis, is een tijd
die voor de arbeiders speciaal zeer groote ge
varen medebrengt. Groot is het gevaar, dat zij
een prooi zullen worden van den invloed tot
ophitsing, die op onze arbeiders wordt uitge
oefend.
De bodem is zoo ontvankelijk. Wanneer men
maandenlang, misschien enkele jaren lang
werkloos is, dan is de bodem zoo
ontvankelijk om opgehitst te worden tot on
tevredenheid, tot ongelijk, tot verlies van ver
trouwen in die mannen, die toch ons volk
moeten besturen. En dit is de grootste ramp:
als dit vertrouwen verdwijnt.
Het is moeilijk, toch staande te blijven en
het vertrouwen niet te ontnemen aan die man
nen, die door God zijn gesteld in het gezag.
In de katholieke arbeidersbeweging is de be
veiliging, de beschutting en oplichting, die de
arbeiders noodig hebben. Dit is haar taak: om
de beginselen hoog te houden; de arbeiders te
blijven doordringen van onze kath. beginselen,
die weliswaar moeilijk zijn na te leven in deze
moeilijkheden; om den eerbied en het respect
voor het door God gestelde gezag te bewaren.
Dit zal dikwijls moeilijkheden medebrengen,
doch de leiders in uw beweging kunnen u geen
grooteren dienst bewijzen dan wanneer zij zoo
principieel mogelijk voor den dag komen;
want zij bezitten het gezag, dat zij van God
hebben gekregen.
Dat wil niet zeggen, dat zij hun stem niet
mogen laten hooren om verbetering te verkril
gen; maar daarbij moeten toch eerbied en
respect voor het gezag altijd blijven.
Daarom waardeer ik de taak der kath. ar
beidersbeweging zoozeer, omdat zij tegen alle
verkeerde invloeden zoo principieel mogelijk
stelling heeft te nemen.
van de wereld en de Pausen dragen sympa
thie toe aan de arbeidersbeweging en hebben
daarvan meermalen doen blijken.
Wat ook van andere zijde gezegd wordt, als
zou de Kerk tegen de arbeiders zijn; Gij weet,
dat dit een leugen is, die door de feiten gelo
genstraft wordt
Heeft ook de Paus niet gesproken, dat ook
hij wil de materialistische verbetering van
den arbeidersstand? Heeft Hij het niet duide
lijk gezegd, dat ook Hij het gewenscht en
naadzakelijk acht, dat een grooter deel van
hetgeen geproduceerd wordt aan de arbeiders
wordt toegewezen: en dat gestreefd wordt naar
publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie? Hij heeft
het onomwonden gezegd, dat het streven naar
die bedrijfsschappen geheel en al ligt in de lijn
der katholieke levensbeschouwing, en dat Hij
aldegenen die met gezag zijn belast er toe
opwekt, dergelijke bedrijfsschappen mogelijk te
maken en haar vorming te bevorderen.
Daardoor is in de arbeidersbeweging een
sterke positie gekomen, wat mij ten zeerste
verheugt.
Z.HExc. eindigde met den wensch uit te
spreken, dat Gods zegen moge blijven rusten
op het R. K. Werkliedenverbond in Nederland.
Wanneer die zegen rusten blijft, zal het Ver
bond een zegen blijven voor de gansche maat
schappij en voor de honderdduizenden leden,
die het nog zullen komen versterken.
De voorzitter, de heer A. C. de Bruijn, dank
te en zei, dat zeker thans nu de woorden van
den vroegeren professor Aengenent gedragen
worden door de bisschoppelijke waardigheid,
het Verbond de wijze lessen aanvaardt. Ik wil
niet zeggen, aldus spr., dat wij in ons beleid
nooit zullen falen, maar toch kunnen wij zeg
gen, dat wij ons best doen, en in den geest, als
u bedoelt, te handelen. Het vertrouwen der
BUITENZORG, 28 Juni (Aneta). Een tele
gram van den assistent-resident van Endeh
meldt, dat de prop van den krater Lobetobl
Lelakl langzaam stijgt. De controleur van La-
rantoeka schat het zichtbare gedeelte op een
hoogte van 70 meter. Overigens zijn slechts af
wisselend witte en zwarte rookwolken waar te
nemen. Ook werden sporadische geluidsver
schijnselen geconstateerd.
arbeiders hebben wij verworven om de wijze,
waarop de leiders hun taak verrichten en hun
werk doen. Wij hebben den moed om met ver
trouwen, gesterkt door uw bisschoppelijke hulp,
de toekomst in te gaan. Aan den drang om in
den geest van „Quadrageslmo anno" ons werk
te doen, zal beantwoord worden. Spr. gaf ten
slotte de verzekering, dat de katholieke arbei
ders bewust zijn van het gezag der Neder-
landsche bisschoppen en zij dit met volle
overtuiging en onderwerping zullen aanvaar
den.
Z. H. Exc. gaf daarna zijn bisschoppelijken
zegen en verliet de vergadering, welke heden
wordt voortgezet.
In de Wagenstraat te 's-Gravenhage ontstond
In den nacht van 15 op 16 Juni van het vorige
jaar ruzie bij het uitgaan van een café. Een
woordenwisseling tusschen chauffeurs leidde
tot handtastelijkheid. Politie verscheen en de
jnenschen gingen uiteen, plotseling echter
stortte een der chauffeurs neer. De gevallene
bloedde hevig en bij onderzoek bleek, dat hij
een messteek in de borst had gekregen. Kort
na het gebeurde overleed de gewonde en de
chauffeur, met wien het slachtoffer twist had
gehad, werd gearresteerd.
De rechtbank te Den Haag sprak den man
vrij, de officier ging in hooger beroep en het
Hof te Den Haag veroordeelde den chauffeur
wegens zware mishandeling den dood ten ge
volge hebbende tot vier jaar gevangenisstraf.
De Hooge Raad vernietigde het arrest en ver
wees de zaak naar het Gerechtshof te Amster
dam.
Op 17 Juni werd de behandeling voor het
Amsterdamsche Hof geschorst om nog eenige
getuigen te doen dagvaarden. De procureur-
generaal had opnieuw vier jaar gevangenisstraf
geëischt. Twee getuigen verklaarden, dat verd.
niet zooals hij voorgaf dronken was. Hij
had zeer laat in den avond, na het gebeurde,
in een café het telefoonnummer aangevraagd
van het etablissement in de Wagenstraat.
De directeur van laatstgenoemde zaak ver
telde, dat een hem onbekend persoon hem om
streeks half één had opgebeld en naar den
portier had gevraagd, deze was echter reeds
weg.
Verd. hield vol, dat hij dien nacht dronken
was en zich niets meer herinnerde.
De procureur-generaal mr. Bauduin wees er
in zijn requisitoir op dat verd. direct na het
gebeurde naar een café was gegaan om te te-
lefoneeren met het café in de Wagenstraat en
te informeeren hoe het met zijn slachtoffer
ging. Verd. was dus zich welbewust wat hij
deed, van dronkenschap is geen sprake ge
weest. Uit alles blijkt de opzet om te dooden.
Spr. meende dan ook terug te moeten komen
op zijn reeds gehouden requisitoir, waarbij hij
vier jaar gevangenisstraf vorderde.
De procureur-generaal eischte tenslotte ver
nietiging van het vonnis van de rechtbank en
verd.'s veroordeeling wegens zware mishande
ling den dood ten gevolge hebbende tot een ge
vangenisstraf van zes jaar.
De verdediger Mr. H. Parfumeur persisteerde
bij zijn reeds gehouden pleidooi en vroeg ont
slag van rechtsvervolging subs, vrijspraak voor
zijn cliënt. PI. deed een beroep op noodweer.
Arrest 8 Juli.
De Minister van Economische Zaken en Ar
beid heeft ingesteld een commissie voor den
uitvoer naar Frankrijk van leder, en in deze
commissie benoemd tot leden de heeren Ch. J.
van der Aa te Oisterwijk, L. S. Gompen te
Amsterdam, mr. W. P. M. van der Loo te
's Gravenhage, L. J. Uytendaal te Reijen, L.
F. Verwoerd te Blaricum, en aangewezen als
voorzitter den heer L. F. Verwoerd te Blaricum.
BATAVIA, 27 Juni (Aneta). De Raad van
Justitie alhier heeft de uitspraak in de zaken
tegen den journalist E. M. de W. en den amb
tenaar N. uitgesteld tot 1 Juli a.s., in verband
met het feit, dat de Raad nog niet gereed is
met het vonnis.
De Java Bode van hedenavond drukt de me
dedeeling af, waarin zij mededeelt, dat zij, na
gezette overweging, besloten heeft den hoofd,
redacteur van dit blad, den heer Van W., te
ontslaan, zulks mede op grond van het feit,
dat de heer Van W. op eigen gelegenheid een
rondschrijven heeft doen uitgaan, gericht aan
de Indische pers en de pers in Holland, waarin
wederom critiek en polemiek worden ontketend.
De directie van de Java Bode deelt voorts me
de, dat het kennisnemen van alle verslagen
onomstootelijk heeft aangetoond, dat de W.
niets anders heeft nagestreefd dan informatie
en berichtgeving, maar dat hij het bereiken
van dit doel heeft bevorderd door betalingen
te doen aan een ondergeschikt ambtenaar, die
daardoor met den strafrechter in aanraking is
gekomen. De Java Bode stelt er prijs op te
verklaren dat, hoezeer zü ook een goede be
richtgeving nastreeft en hoezeer zij er ook van
overtuigd is, dat het belang van den Lande
menigmaal werd gediend door publicatie van
gegevens, afkomstig van Landskantoren, zij deze
handelingen volstrekt afkeurt en verwerpt. De
rechtszaak, aldus gaat het communiqué ver
der, heeft aangetoond hoe gebiedend deze eisch
is. ZU bracht er den journalist De W., die ge
dreven werd door een overmaat van beroeps,
ijver, toe het door zijn hoofdredacteur Van W.
terecht bedenkelijk en voor het Landsbelang
gevaarlijk geachte contact te onderhouden. De
Java Bode stelt de goede bedoelingen van den
heer Van W. nadrukkelijk voorop, maar voegt
er aan toe, dat de heer Van W. het bestaan
van deze goede bedoelingen ook bij den heer
De W. had moeten aannemen, en dat hij dezen
had moeten kennen in de door hem onderno
men stappen. „Zeker zal het voor ieder vast
staan dat de heer Van W. zich bij de door hem
gevolgde handelwijze verliet op wat hij be
schouwde als een toezegging van den Procu.
reur.Generaal, doch niettemin ontstond eene
figuur waarbij men, met voorkennis van den
Procureur-Generaal en met voorkennis van zijn
directen chef, De W. handelingen liet plegen
waarvan een enkel waarschuwend woord hem
zonder twijfel zou hebben teruggehouden."
Tenslotte kondigt de Java Bode aan dat met
ingang van heden de heer mr. A. Roeterink,
gewezen secretaris van de hoofdredactie van
„De Telegraaf", optreedt als waarnemend hoofd
redacteur van dit blad.
Fransche onderscheidingen
Dinsdagmiddag heeft de Fransche Gezant,
Baron de Vitrolles, tijdens een receptie, gevolgd
door een thee in de salons van het Legatiege
bouw te 's Gravenhage namens de Fransche
Regeering de volgende onderscheidingen uitge
reikt, welke zijn verleend in verband met de
te Vincennes gehouden Internationale Koloniale
Tentoonstelling: Het Grootkruis in de Orde van
het Legioen van Eer is verleend aan mr, D.
Fock, minister van Staat, algemeen voorzitter,
belast met de opperste leiding van de Neder-
landsche deelneming aan de Internationale Ko
loniale Tentoonstelling; tot Grootofficier in de
zelfde orde is benoemd de Minister van Kolo
niën, de heer S. de Graaff; tot commandeur
mr. A. G. N. Swart, viceijpresident van het
Dinsdag.de groote dag van de Amsterdam
sche Universiteitsfeesten.
Want de dag der plechtige Senaatzitting in
het Concertgebouw I
Dit was een heele prestatie van den directeur
van het Stedelijk Museum, om zijn gebouw niet
voor een officieele ontvangst, maar feitelijk voor
een groote kleedkamer in te richten, maar voor
de noodige kapstokken, tafels, spiegels enz. was
gezorgd en iedere vertegenwoordiger van de
Internationale wetenschap kon zijn eigene klee-
dij terug vinden en zich met de teekenen zijner
waardigheid tooien.
Dan opende burgemeester dr. W. de Vlugt,
president-curator de plechtige zitting, verwel
komend Prins Hendrik, de Minister en de tal
rijke geleerden uit binnen en buitenland.
De rector-magnificus professor mr. P. Schol
ten hield vervolgens de eigenlijke feestrede die
hij aanving met een terugblik op het verleden;
de stichting der „Doorluchtige School" in 1632,
de zwakke opleving na ernst, inzinking in 1732,
den bescheiden opbloei vol behaaglijke tevreden
heid in 1832 en de verheffing tot Universiteit in
1877.
Alsnu had de plechtige promotie plaats der
door den Senaat tot eere-doctor verkozen bin
nen en bultenlandsche persoonlijkheden: bur
gemeester W de Vlugt, P. Adrian!, privaat-do
cent te Amsterdam, prof Gosses te Groningen,
8. van Mesdag te Groningen, prof. Biezeno te
Delft, prof. W. de Graaff te Utrecht, dr. P.
Korteweg te Amsterdam, prof. Ter Meulen te
Delft, H. Polak te Laren, H. Poutsma te Am
sterdam, F Schmidt Degener te Amsterdam, E.
Heldring aidaar en L. Simons, inmiddels over
leden.
Van de buitenlanders: Prof. Herford in Ches
ter (Engeland), prof. Mowinckel te Oslo, prof.
Scheel uit Kiel, prof Anzilotti uit Rome, prof.
Bartin uit Parijs, dr. Levaditi te Parijs, prof.
Cotton te Parijs, prof. Levi-Civita te Rome,
prof. Wanner te Bonn, prof. Petersen te Berlijn,
mr, Wace te Londen, mr. L. Willems te Gent,
mr. Robertson te Cambridge, prof. Milne te
Oxford en prof. Schoeter te Ztlrich.
Ditmaal werden geen promotie-uitspraken
gehouden. Met een geluk wensch reikte de rec-
tor-aenificufi de bullen uit
Onmiddellijk na deze plechtigheid nam bur
gemeester dr. W. de Vlugt 't woord, eerstens
om een persoonlijk woord van grooten dank te
spreken. Met groote toewijding en liefde heeft
hij als burgemeester en president-curator voor
het heil der Universiteit gewerkt. „Ik kan me
denken dat ge me indertijd niet zonder beden
king en zorg in den voorzitterszetel van de cura
toren zaagt plaats nemen", aldus meende dr.
De Vlugt. Maar juist hierom was hij te meer
erkentelijk voor de eer van heden.
Dr. W. de Vlugt vervolgde alsdan zijn rede
om als burgemeester van Amsterdam de Uni
versiteit geluk te wenschen met deeze herden
king Tegenover den verheugenden groei staat 'n
keerzijde. Drie eeuwen geleden waren de jaar-
lijksche kosten voor de doorluchte school ge
ring Nu geenszins meer! Maar Amsterdam is
trots'ch op zijn universiteit en heeft er veel of
fers voor over. Met Intense belangstelling leeft
het gemeentebestuur met de Universiteit mede-
Moge de Universiteit onder Gods zegen tot
heil van stad en wetenschap hare schoone roe
ping getrouw blijven 1
Minister Terpstra zei zich deswege te ver
heugen, dat het Hare Majesteit de Koningin
heeft behaagd om bij dit derde eeuwfeest te
bevorderen tot Commandeur in de Orde van
den Nederlandschen Leeuw dr. W. de Vlugt,
burgemeester dezer stad en president curator
dezer universiteit;
te benoemen tot commandeur in de orde van
Oranje-Nassau: dr. c. Ch. Delprat, curator
dezer universiteit, mr. p. Scholten, rector-
magnificus, tot ridder in de Orde van den Ne
derlandschen Leeuw: de hoogleeraren dr. B.
Brouwer, dr. L. E. J. Brouwer, mr. Ph. Klein
tjes, dr. W. J. Kiihler, Th. Limperg jr., dr.
A. E. H. Swaen;
tot officier in de Orde van Oranje-Nassau:
mr. W. L. Hendriks, directeur der afdeeling
Onderwijs ter Gemeente-secretarie;
tot ridder: A. J. van Laren, hortulanus aan
den Hortus Botanicus;
toe te kennen de eere-medaille der Orde
van Oranje-Nassau: in goud aan: J. van der
Zwaai, bedrijfschef aan het Laboratorium
„Physica"; in zilver aan: J. M. Redeker, ama
nuensis aan het Laboratorium voor Gezond
heidsleer en P. Lemstra. amanuensis-concierge
aan het Anorganisch-Chemisch Laboratorium;
in brons aan: J. J. van der Voort en H. Schuur
man, bedienden aan het Hoofdgebouw aan
deze Universiteit.
Met deze Koninklijke onderscheidingen wensch
ik de jubileerende Universiteit van harte geluk.
Dat het haar ook In deze nieuwe eeuw moge
welgaan!
voerden drie hunner het woord om te getuigen
hoezeer men ook over de grenzen meeleeft met
de Amsterdamsche Alma Mater.
Alsdan vond een défilé plaats der aanwezige
officieele vertegenwoordigers langs den Senaat.
Het feest is voor de studenten een aanleiding
geweest om alle geschillen en tegenstellingen op
zü te zetten en zich te vereenigen in een Alge-
meene Lustrum-Commissie, namens welke de
heer B. W. L. Siemens als praeses een gips
afgietsel voor een beeldgroep aanbood, „de Be
zinning" geheeten, ontworpen door Johan Polet
en dat in brons zal worden afgegoten.
Met één slotwoord van den rector-magnificus,
prof. mr. Scholten. werd deze indrukwekkende
Senaatszitting gesloten. De hoogleeraren verlie
ten weer gezamenlijk het Concertgebouw.
De eigenlijke feestdag der Amsterdamsche
Universiteit al volgen nog yele dagen van
feestelijkheden de dag der plechtige Senaats
zitting is Dinsdag besloten met een groot feest
maal in de aula van het Genootschap „Artis
Natura Magistra".
Een feestmaal was het ditmaal waaraan
Z.K.H. Prins Hendrik en twee minister, n.l. de
min. Ruys de Beerenbrouck en mr. Reymer aan
zaten met talrijke vertegenwoordigers der inter
nationale wetenschappen, stedelijke autoriteiten
en andere genoodigden in groote getale.
Daarom hier het allervoornaamste saamgevat.
De eerste tafelrede werd uitgesproken door den
rector-magnificus professor mr. P. Scholten in
het Fransch. In de aanwezigheid van zoovele
Internationale vertegenwoordigers der weten
schap zag'hij bij alle verschillen van metho
den en objecten en nationaliteiten de éénheid
van wetenschap gedemonstreerd in drang naar
begrijpen en verklaren en in samengaan van
personen. Daarom deed de rector-magnificus
een beroep op allen voor de toekomst om een
kracht tot vrede te zijn in den strijd
tusschen klassen en volkeren, die voortduurt
maar niet tot vernietiging mag voeren. Dit ligt
niet in onze handen maar aller krachten moeter
worden ingespannen. We moeten pogen
elkaar te verstaan. Het is zoo eenvoudig en het
kan zoo gemakkelijk als wij van goeden wille
zijn.
Na deze oproep tot vrede kwam de Mi
nister-president jhr. Ruys de Beerenbrouck aan
Uitvoerend Comité met den titel van commis
saris-generaal; tot officier dr, L. J. van der
Waals, secretaris-generaal van' het Uitvoerend
Comité, A. F. Marmelstein, penningmeester,
prof. dr. L. P. Ie Cosquino de Bussy, lid van
het Uitvoerend Comité, F. P. J. Vester, voor
zitter van het finantieel comité, R. Zuyderhoff,
voorzitter van het „Nationaal Comité Tentoon
stelling Parijs", N. van Zalinge, voorzitter van
het Uitvoerend Hoofdcomité in Nederlandsch-
Indië; tot ridder: dr. J. Stroomberg, secretaris
generaal van het Indische Comité, W. J. G.
Zweedijk, architect van het paviljoen te Vin
cennes, J. H. A. de Voogt, chef de bureau bij
het Uitvoerend Comité, ir. Chr. Wegerif, inge
nieur voor de constructie-werken, W. A. Engel-
brecht, voorzitter van de Kamer van Koop
handel te Rotterdam, mr. dr. P. Ch. Witte, re
ferendaris bij het Departement van Bulten
landsche Zaken, ir. J. L. Moms, hoofdingenieur
B.O.W. te Djocjakarta en ir. W. L. Utermark,
algemeen conservator van de afdeeling Han
delsmuseum bij het Koloniaal Instituut te Am
sterdam.
Men zal zich herinneren, dat de gedelegeerde
van het Uitvoerend Comité, de heer Mooyen
ter gelegenheid van de opening van het tweede
Nederlandsche paviljoen te Vincennes reeds is
benoemd tot Officier in het Legioen van Eer.
Naar wi) vernemen is door de burgemeesters
van Hillegom, Lisse, Noordwijkerhout, Sassen-
heim en Voorhout besloten, bij de werkgevers
in het Bloembollenbedrijf erop aan te dringen,
dat geen arbeiders van elders in dienst worden
genomen. Door dezen maatregel zal de werk
gelegenheid van vele Katwijksche arbeiders die
reeds sedert vele jaren in het bollenbedrijf hun
normaal arbeidsveld vinden, ernstig worden
aangetast en zal dientengevolge de in deze ge
meente steeds scherper aan den dag tredende
werkloosheid in nog ongunstiger mate worden
beïnvloed. Intusschen heeft het Gemeentebe
stuur van Katwijk zich tot genoemde burge-
meesers gewend met het verzoek, den voren-
bedoelden maatregel in te trekken of althans de
gevolgen ervan ten opzichte van de Katwijksche
arbeiders zooveel mogelijk te verzachten.
Wordt eenerzijds getracht de Katwijksche ar
beiders van de markt te voeren, anderzijds wor
den, naar ons gebleken is, pogingen in het werk
gesteld om in deze gemeente arbeiders van el
ders te plaatsen. Vanwege het departement van
Binnenlandsche Zaken wordt namelijk getracht,
om de Zuiderzeevisschers, die door het afsluiten
van de voormalige Zuiderzee werkloos zijn ge
worden, o.m. op de Katwijksche visschersvloot
te werk te stellen.
Burgemeester en Wethouders van Katwijk
hebben hierin aanleiding gevonden het bestuur
van de Reedersvereenigingen met aandrang te
verzoeken zijn leden uit te noodigen in de eer
ste plaats Katwijksche visschers aan te mon
steren.
Het gemeentebestuur van Katwijk aan Zee
heeft het volgende telegram verzonden aan den
Minister van Economische Zaken:
Gemeentebestur van Katwijk verzoekt Uwe
Excellentie in verband met de steunmaatregelen
elders, deze ook te doen gelden voor de visscherij
dezer gemeente, daar blijvend toenemende werk
loosheid gevreesd moet worden.
Geen zaal beschikbaar
Dinsdagavond wilde een aantal in „uniform"
gekleede fascisten een vergadering beleggen in
de lunchroom „Webo" in de Wagenstraat te
's Gravenhage. De directie van deze inrichting
besloot echter hiervoor geen zaal beschikbaar
te stellen, waarna de fascisten voor de lunch
room bleven demonstreeren, hetgeen tengevolge
had, dat vrij spoedig een groot aantal nieuws
gierigen ter plaatse samenliep, zoodat zelfs het
gewone verkeer dreigde te worden belemmerd.
Het duurde evenwel niet lang of er kwam een
aantal agenten opdagen, die de aanwezige fas
cisten verspreidde en het samengestroomde pu
bliek tot doorloopen aanmaande.
Door het tactisch optreden van de politie had
alles een rustig verloop.
het woord. Had des middags Minister Terpstra
de Amsterdammers in 't hart getroffen, dezen
avond was het jhr. Ruys de Beerenbrouck die
tot de feestvierende stad en haar Universiteit
sprak.
Wethouder Boekman, na minister Ruys het
woord verkrijgende, uitte den wensch van: een
bloeiende Universiteit in een bloeiend Amster
dam. Intusschen raakte hij het probleem aan
van universiteit meer dienstbaar gemaakt aan
de democratie, doordat meerderen worden in
staat gesteld een wetenschappelijke opleiding
te genieten voor den arbeid in het leven van
dezen dag.
En na den minister voerden nog verschillen
de anderen het woord. Zoo Leidens burgemees
ter mr. A. van de Sande Bakhuizen als voor
zitter van het curatorium van 's lands oudsten
universiteit namens alle Nederlandsche cura
torencolleges, van universiteiten en hooge-
scholen. Zoo ook de rector-magnificus van de
Utrechtsche Universiteit prof. dr. L. I. Onstein
namens de senaten dezer universiteiten. Het
was wel zeer vleiend wat deze woordvoerder
zei tot en over Amsterdam:
Hadden des middags de vertegenwoordigers
van de Parijsche universiteit en de Fransche
regeering, der Koningsbergsche universiteit en
die van Ovideo namens de buitenlanders ge
sproken, des avonds deden dit de vertegenwoor
digers uit Engeland, Japan en België.
De aan alles denkende en alles organiseerende
secretaris van den senaat, prof. J. H. Scholte,
hield een in het Duitsch en inslaande studenti
koze rede tot de pasbenoemde eere-doctoren.
Namens de nieuw benoemden dankte prof.
Julius Peterson uit Berlijn. Professor H. Burger
stelde een dronk in op de studenten die door
den rector van het corps, den heer Jolles, be
antwoord werd.
Met een slotwoord van den rector-magnificus
werd de maaltijd besloten.
Reeds lang te voren hadden zich de studenten
opgesteld voor den fakkeloptocht die te half
twaalf ongeveer onder geweldige belangstelling
van het publiek met de muziek van het Amster
damsche politie-muziekgezelschap naar Artis
trok alwaar aan den feestvierenden senaat een
serenade werd gebracht.
Na afloop werden de academische senaat en
zijn gasten op de studenten-sociëteit in de Sar-
phatistraat ontvangen.
In de plechtige zitting van den Senatus Am-
plissimus van de Amsterdamsche universiteit
heeft de burgemeester van Amsterdam, dr. W.
de Vlugt, als president-curator van de universi
teit medegedeeld, dat een telegram was ontvan
gen van H. M. de Koningin-Moeder, waarin zij
het college van curatoren en den academischen
senaat geluk wenscht met het 300-jarig bestaan
der universiteit van Amsterdam en de hoop uit
spreekt, dat deze universiteit nnc een gelukkige
toekomst tegemoet gaat
Voor de Arnhemsche Rechtbank is Dins*
dag behandeld de zaak betreffende den
kenden roofoverval aan den Groesbeeksche'
weg te Nijmegen. f
Terecht stonden de 27-jarige schoenmate
E. B. F. en de 37-jarige bakker H. H., beid®.
uit Nijmegen, die zich in den nacht van
2l
op 22 April j.l. toegang hadden verschaft
een huis aan den Groesbeekscheweg te Nüm®^
gen, waar de reeds bejaarde heer J. Smits ai'
leen met zijn dochter woont. Beide inbreker
hadden eerst de beneden-kamers van het bm®
doorzocht maar niets van hun gading gevoh*
den dan een paar sleutels, die naar zij meendeb
op de brandkast pasten. Zij zijn vervolgen
naar boven gegaan waar de oude heer S., dj
ongeveer 70 jaar oud is, sliep en waar
brandkast stond. Zij hebben in het donke
geprobeerd, de brandkast te openen mam
werden daarin verhinderd, daar de heer
wakker werd en het electrische licht ontstak-
De beide indringers hebben den ouden mah
daarop vastgegrepen en hem met een hard
voorwerp op zijn hoofd geslagen, waardoor d
oude man niet ernstig werd gewond.
Inmiddels kwam de dochter van den aaö*
gevallene op het gestommel af, waarop de in
brekers de vlucht namen.
Zij bekenden voor de rechtbank volledis-
Tezamen met een Duitscher, die momenteel m
Duitschland in arrest zit, hebben zij den ovef"
val gepleegd.
Het O. M., waargenomen door mr. Lazoh'
der, achtte de feiten zeer ernstig en eiscm®
tegen elk der verdachten, die reeds meermalen
veroordeeld zijn, vijf jaar gevangenisstraf-
De verdedigers, mr. Roobol en mr. Van Rap-
pard. pleitten clementie.
Uitspraak 12 Juli.
Dinsdag zette het Amsterdamsche Hof de be'
handeling voort van de strafzaak tegen den ge
wezen Haagschen advocaat, die zich te verad'"
woorden heeft wegens het wegmaken va11
stukken.
De advocaat bevond zich in het Huis va*1
Bewaring te Den Haag, verdacht van oplichting
Hij kreeg op zijn verzoek het dossier, op zijn zaak
betrekking hebbend, ter inzage onder toezicb'
van twee rijksveldwachters. Toen de rechter
commissaris het dossier terugkreeg bemerkte bil-
dat er een brief ontbrak.
De Haagsche rechtbank sprak verd. vrij van
de oplichting, doch veroordeelde hem wegen®
het wegmaken van stukken tot een gevangenis
straf van zes maanden met aftrek van voor
arrest. Verd. ging van dit vonnis in hooger be
roep en het Hof veroordeelde hem wegens ver'
duistering van het stuk tot een gevangenisstra1
van een jaar, met aftrek van voorarrest.
In cassatie verwees de Hooge Raad de zaak
op 20 December naar het Rerechtshof te Amster
dam voor een nieuwe behandeling. Verd. t>!0®!
hardnekkig ontkennen, dat hij het stuk ba"
weggenomen.
Na een uitvoerig getuigenverhoor op 16 Jdp'
jX werd de zaak geschorst, daar twee getuig®1;
a décharge niet waren verschenen. De waarne
mend directeur van het Huis van Bewaring 'f
Den Haag verklaarde, dat hij get. de0
brief nooit had gezien en het stuk ook niet ba°
weggenomen. Een bewaarder, die op den bewüS'
ten dag dienst had gedaan in het Huis van Es-
waring, wist ook niets van het vermiste stuk-
Hij had verd. gevisiteerd toen hem werd gezegd'
dat er een stuk werd vermist.
Het getuigenverhoor was hiermede ten eind®'
verd. hield zijn onschuld vol.
De procureur-generaal mr. Van Harinxm*
thoe Slooten, requisitoir nemend, achtte be
duidelijk, dat verd. het stuk had weggemaakt'
Niemand anders immers, aldus de procured1"
generaal, had er belang bij.
Spr. achtte de door het Hof opgelegde stra*
juist. Wegens opzettelijk wegmaken van stukk®11
requireerde het O. M. tenslotte een gevangen'8'
straf van één jaar met aftrek van voorarrest.
Het is de vraag, aldus de verdediger Mr. F-
Kokosky, of de brief is weggemaakt of wegS®
raakt. Het eenige wat in dit proces vast staat
het feit, dat de brief weg is. Hoe dat is gebem
en door wien is niet vaststaand. Het is absoiu^
niet onmogelijk, aldus pl., dat de brief uit b
dossier is zoek geraakt, de bevestiging aan b
koordje was verre van stevig. Een felle criti
laat spr. hooren in verband met het feit, dat
rechter-commissaris, mr. Haga, als zoodanig' 9^(
trad in deze zaak. Hij toch miste het stuk, 11
novum deed zich dus voor, dat de reebt®
commissaris zichzelf als getuige moest hoor®
Psychologisch is het zeer goed verklaarbaar. dr,
verd. bij de behandeling van de strafzaak,
bij hij wegens oplichting terecht stond, gabrjj^
maakte van het feit, dat de brief weg was. g
voerig ging pl, na wat er met het dossier
gebeurd op den bewusten Zaterdag. Om V®L.
te veroordeelen moet er toch heel wat meer
wijsmateriaal aanwezig zijn, dan in dit
aldus mr. Kokosky. Er komt nog bij, dat de 1
houd van het stuk volkomen vast stond, z0?.gp.
verd. niets geen voordeel had bij het wegruk
Met klem drong pl. aan op vrijspraak.
Het Hof zal 8 Juli a.s. arrest wijzen.
hev-i
Achterhoek in Gelderland een kort doch 11 •-
d"!!
onweer, gepaard gaande met slagregens.
de gemeente Eibergen werd de schuur van
landbouwer Siewerink door het hemelvuur
troffen, waardoor deze met den geheelen n
oogst in vlammen opging.
Verzekering dekt gedeeltelijk de schade.
Dinsdagmiddag heeft te Rotterdam gejj
Duitscher, die Juist daar was aangekom®n^,0eb
pand bezocht aan de Aert van Messtraat.
hij dit weer verlaten had, kwam hij tot d
dekking, dat hij 15.000 Zwitsersche franceeb
kwijtgeraakt. Uit woede heeft hij toen m ^ge-
steen een ruit van het bewuste perceel $e'
gooid, waarop de politie zich met het Se efde
moeide. Een onderzoek in het pand 0ick®^
echter niets op, daar de bewoners vert
bleken te zijn. Het onderzoek wordt
voortgezet.
