Ook nu geen Juni-consistorie
Zoekt gij betrouwbaar
Personeel
1 Plaats dan een „Omroeper" j
voor 75.000 gezinnen.
De nationale trekpaarden-tentoonstelling te 's-Hertogenbosch Een waterleiding-excursie
Crisiszuivelwet
GOED INGELICHTEN
Situatie in Spanje de
reden?
Vraag en antwoord
ÉJÜI
uiiiwaiuuim
VRIJDAG 1 JULI 1932.
De niet-Italiaansche kardinalen,
een tamelijk zeldzaam geval,
in de meerderheid
CHEMISCHE VOORLICHTING
Aan kunstschilders
Audiëntie
Pleidooi voor de minimum-
prijsregeling van
margarine
Aanbesteding schutsluis
Gemeentebelangen
Machinisten-Examen
Examen boekhouden
HET TRAJECT
KAMPEN—HATTEM
Burgemeester
contra Locaal Spoorweg Mij.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
muiiiunwumniiHg
(Van onzen correspondent).
Binnen enkele dagen is weer een Juni-maand
voorbij, zonder dat een zomer-consistorie de la-
cunen in de rij der kardinalen heeft aangevuld;
zonder dat de Paus aan de nieuwe leden van
het Heilig College den kardinaalshoed heeft ge
reikt met de indrukwekkende woorden; „Ont
vang dezen rood en hoed; hij beduidt, dat gij
voor de heerlijkheid van het geloof, voor den
vrede en den voorspoed van het christen volk,
voor het behoud en den groei der Heilige Kerk
onvervaard uw bloed veil moet hebben".
Het is de tweede maal, dat Juni zonder con
sistorie voorbijgaat, terwijl ook het winter-
consistorie tweemaal is uitgebleven. Ditmaal
hebben de gebruikelijke profeten, die twee jaar
lang werden gelogenstraft, zich zelfs aan geen
voorspelling meer gewaagd, maar het uitblijven
van het consistorie lijdelijk aanvaard.
Zij zijn des te bedroefder, wijl het achterwege
blijven van het Juni-consistorie ook de gelegen
heid beneemt tot een onderhoudend en spannend
tijdverdrijf waaraan zij bijzonder gehecht zijn:
het raden van de namen der toekomstige kar
dinalen.
Het is reeds een oude sport, die vroeger nog in
veel levendiger wijze de geesten, die niets beters
te doen hadden, bezig hield. In den tijd. toen
met de kardinaalswaardigheid vaak 'n groote vor
stelijke praal en hofstaat samengingen en man
nen als Robert d'Estouteville of Ippolito Sforza
met een gevolg van honderden ruiters door de
Romeinsche straten reden, was het consistorie
zelfs een aanleiding tot weddenschappen; en
men vertelt, dat Paus Sixtus de Vijfde er een
ironisch genoegen in schepte, zich eiken avond
den stand van de koersen op deze kardinaals-
beurs te laten mededeelen.
Van weddenschappen hoort men nu niet meer.
maar het raden van de niéuwe kardinalen ls een
spannende bezigheid gebleven voor degenen, die
gaarne als „goed ingelicht" gelden. De zaak is.
dat het niet moeilijk is een aantal personen te
noemen, die een vaste kans hebben, vandaag of
morgen den rooden hoed te ontvangen. De
Pausen plegen het overwegend meerendeel der
kardinalen te kiezen uit de belangrijkste figuren
der kerkelijke diplomatie, uit de Disschoppen der
voornaamste zetels en uit de actiefste en be
voegds te ambtenaren der Congregaties, die zoo
veel als de ministeries der Kerk zijn. Zoo worden
de nuntii der belangrijkste diplomatieke posten
aan het eind van hun ambtstijd bijna zeker tot
kardinaal benoemd. Sommige bisschopszetels
hebben van ouds bijna een recht op het purper
en hetzelfde geldt van enkele der belangrijkste
posten in de Romeinsche curie.
Het is dus gemakkelijk, een aantal Candida ten
te noemen; maar even moeilijk is het, te voor
zeggen. wie uit deze rij ditmaal zal worden ge
kozen. Het fcardinaalspurper ls een buitengewone
waardigheid, die de Paus op grond van de ge
noemde verdiensten, maar ook om andere rede
nen naar vrije keuze verleent. Bijzondere om
standigheden kunnen hier medespreken, poli
tieke belangen hun invloed doen gelden; soms
kan een kardinaalshoed aan een speciale zen
ding grootere waardigheid geven, internationale
betrekkingen beïnvloeden of een onderscheiding
beteekenen voor een natie.
Zoo zijn er dus vaak onder de gekozenen ook
eenige, die buiten het gewone kader vallen en
dan ook door de „goed-ingelichten" niet waren
voorzien. Dezen zijn dan spijtig en beklagen zich
over 's pausen willekeur, die geen rekening
houdt met hun voortreffelijke profetieën.
Onder de candidaten, die voor het Juni-consis
torie - indien dit zou hebben plaats gevonden - in
aanmerking zouden komen, zijn de nuntius in
Roemenië, Mgr. Dolci, die 'n zeer geprezen con
cordaat tot stand heeft gebracht, en de nuntius
in Madrid, Mgr Tedeschinl, die reeds tien jaren
op dien belangrijken post verblijft en wiens rijke
ervaring in de huidige onzekere omstandig
heden van groote waarde is geweest. Verder
noemt men den apostolischen delegaat in
Washington, Mgr. Fumasoni Biondi, den secre
taris van de congregatie der Sacramenten, Mgr.
Jorio, den president van het opperste kerkelijk
gerecht de „Rota", Mgr. Mariani, en den Aarts
bisschop van Florence, Mgr. Dalla Costa. Naast
deze Italianen wordt met bijzonderen nadruk
ook een Zwitser genoemd, Mgr. Besson, Bisschop
van Freiburg, wiens politieke kundigheid zeer
geroemd wordt en die dikwijls door den Paus
wordt geconsulteerd.
Maar waarom blijft nu het consistorie uit?
Vooropgezet, dat alleen de Paus hierover naar
eigen inzicht beslist, kan men twee redenen als
waarschijnlijke gronden van dit uitstel noemen.
Op de eerste plaats zou het de situatie in
Spanje zijn, die tot afwachten raadt. In een con
sistorie pleegt de H. Vader de voornaamste feiten
uit het leven der Kerk te vermelden en te be-
oordeelen, en de toestand in Spanje is wellicht
nog niet helder genoeg, om een dergelijk oordeel
te kunnen vellen. Bovendien zou de primatiale
bisschopszetel van Toledo, die door den afstand
van kardinaal Segura vacant is, moeten bezet
worden, een benoeming, die in de huidige om
standigheden groote consequenties met zich mee
brengt. Om hierin nog niet te beslissen, zou dus
het consistorie zijn uitgesteld.
Een andere reden is. naar men zegt, het vraag
stuk der Romeinsche voorstad-diocesen. Dit zijn
de bisschopszetels der kardinaal-bisschoppen,
zeven in getal: Frascati, Velletri, Ostia, Pales-
trina. Tarquinia, Albano en Porto-S. Rufina.
Deze stadjes, die in een kring om Rome heen
liggen, hebben van ouds een kardinaal als bis
schop; doch deze kardinalen resideeren niet in
hun diocees, maar bekleeden de voornaamste
ambten in de curie en wonen te Rome, terwijl
de diocesen door hun vicarissen bestuurd
worden.
Uiteraard Hjdt het leven dezer diocesen onder
dezen toestand, waarbij de feitelijke bestuurder
geen bisschoppelijke macht heeft. Sommige dio
cesen zijn trouwens in groot verval en Tarquinia
heeft bijv. niet eens een bisschoppelijk paleis.
Reeds Pius X heeft in dezen toestand, die
Rome omringt met 'n zone. waarin het godsdien
stig leven niet die ontwikkeling kan nemen, die
men zou mogen verwachten, verandering willen
brengen, en de regeerende Paus overweegt blijk
baar hetzelfde. Volgens het plan van Pius X
zouden de kardinalen den titel van Bisschop van
Ostia, Albano enz. behouden en ook zekere eere
rechten bezitten, maar het effectief bestuur zou
worden toevertrouwd aan een Utulair-bisschop,
die ter plaatse zou resideeren.
Op deze wijze zouden de kardinaal-bisschoppen
hun aloude titels kunnen behouden, terwijl in
het religieus bestu1"* iHI""OCQr' t/v>>> """''dig
wordt voorzien.
Het schijnt echter, dat deze hervorming inder
tijd op eenig verzet stuitte, daar sommigen
vreesden, dat de waardigheid der kardinaal
bisschoppen, die de belangrijkste functies in de
Romeinsche curie bekleeden, hierdoor te veel
lijden zou.
Het onderwerp is nu nog in studie, maar men
verwacht een spoedige oplossing. Het consistorie
wordt daardoor echter in zooverre geraakt, dat
de oudste kardinaal-priesters het recht hebben,
de opengevallen bisschopszetels te bezetten. Op
het oogenblik nu zijn er twee der zeven subur-
bicaire zetels vacant, nJ. die van Velletri sinds
den dood van kardinaal Pompilj en die van
Palestrina sinds den dood van kardinaal Van-
nutelli. In het eerstvolgend consistorie zouden
dus twee tegenwoordige kardinaal-priesters deze
zetels kunnen bezetten, waardoor dan de her
ziening van het geheele vraagstuk weer op
grootere moeilijkheden zou stuiten. En dit nu
zou een van de redenen zijn, waarom het con
sistorie uitblijft, totdat de hervorming der subur-
bicaire bisschopszetels haar beslag heeft ge
kregen.
Wat er nu van deze gronden waar zij, in elk
geval zün er twee jaren zonder consistorie voor
bijgegaan. Het feit is buitengewoon, hoewel niet
zonder voorbeeld, want ook Pius X liet een zelfs
nog langere consistorielooze periode verstrijken.
Paus Pius XI heeft in deze twee jaren echter
geen afstand gedaan van de gezamenlijke raad
pleging van het college van kardinalen, en ter
wijl de plechtige consistoriale vergaderingen
achterwege bleven, riep hij tweemaal op gewich
tige oogenblikken het Heilig College bijeen. Den
laatsten keer, toen het conflict met de Italiaan-
sche regeering over de jeugdorganisatie op zijn
scherpst gespannen was, had het bericht van die
bijeenroeping een bijna dramatisch effect.
Intusschen blijft dus voorloopig de lijst der
gepurperden ongewijzigd. Zij telt vier en vijftig
namen, van wie zes en twintig Italianen en acht-
en-twintig van andere nationaliteit, zoodat de
niet-Italianen, een tamelijk zeldzaam geval, in
de meerderheid zijn.
Tijdens den maaltijd ter gelegenheid van de
168ste algemeene vergadering van de Neder-
landsche Chemische Vereeniging op 21 Juli 1931
te Haarlem gehouden, heeft de heer G. D. Gra-
tema, directeur van Frans Halsmuseum, de
noodzakelijkheid bepleit van voorlichting van
chemische zijde te geven aan kunstschilders
betreffende door hen gebruikte verfstoffen.
Werd niet op een of andere wijze ingegrepen,
dan zouden al onze schilderijen binnen afzien-
baren tijd te gronde gaan.
De Haarlemshe Chemische Kring heeft deze
sombere voorspelling uitvoerig besproken. Als
gevolg daarvan heeft ir. L. N. M de Weer op
de 69ste algemeene vergadering in December
jj. te Amsterdam gehouden, deze belangrijke
zaak in de aandacht van het algemeen bestuur
aanbevolen.
Het algemeen bestuur heeft nu In een zijner
vergaderingen een speciale commissie voor dit
doel samengesteld, bestaande uit de heeren ir.
L. N. M. de Weer te Bloemendaal. voorzitter,
ir. M. J Schoen te Zaandam en dr. ir. A, M,
de Wild te Den Haag. Deze commissie zal bin
nenkort met haar werkzaamheden beginnen-
Z. H. Excellentie de Aartsbisschop van
Utrecht zal de volgende week wederom op de
gewone uren audiëntie verleenen.
In een zeer druk bezochte vergadering van
den Nederlandschen Bond van den Margarine-
handel Donderdagavond in „Amicitia" te
's-Gravenhage gehouden, waarbij ook talrijke
niet-leden tegenwoordig waren, werd het onder
werp: „Uitvoering van de Crisiszuivelwet" aan
de orde gesteld.
De voorzitter, de heer H. C. Brinkers, behan
delde aan de hand van de Memorie van Toe
lichting en de Memorie van Antwoord, het
Koninklijk Besluit zooals dit thans met betrek
king tot den verkoop van margarine is afge
kondigd, speciaal de voorschriften omtrent de
verpakking van de margarine.
Indien de minimumprijsregeling er niet
komt, zal naar spr.'s meening, de geheele mar-
garinehandel ten gronde gaan.
Spr. ontwikkelde eenige denkbeelden omtrent
de wijze waarop de bond zich deze minimum
prijsregeling had gedacht, er op wijzend dat
heden ten dage de handel, vooral door de jon
geren wordt bedorven. Alleen door de grootst
mogelijke saamhoorigheid kunnen de misstan
den in de toekomst verdwijnen. Dit geldt naar
spr.'s meening evengoed voor de fabrikanten,
die ook door samenwerking moeten trachten
den concurrentiegeest te dooden en zoodoende
een behoorlijke winst te waarborgen. Tegen
werkende elementen dienen uit de organisatie
te worden geweerd.
Spr. drong eveneens aan op een goede over
eenstemming met de Crisiszuivel Centrale, op
dat dit lichaam de overtuiging moge krijgen,
dat er met de margarine-handelaren samen te
werken is. Daar spr. momenteel nog niet de
beschikking had over de noodige stukken om
de vergadering in te lichten, meende hij aan
haar oordeel te moeten overlaten welke maat
regelen er thans moesten worden genomen.
Medegedeeld werd dat de bond gedurende de
komende vier jaren de leden op de meest af
doende manier zal inlichten omtrent den gang
van zaken. Door den regeeringscommissaris den
heer Bückman is alle medewerking toegezegd.
Spr. adviseerde de vergadering geen boter te
koopen van boeren indien deze boter niet van
de voorgeschreven banderole is voorzien.
Gewezen werd op de bevoegdheden van den
minister van Economische Zaken in deze ma
terie toegekend.
De vrees werd uitgesproken dat de fabrikan
ten ln de plaats van de handelaren zouden
treden hetgeen door den voorzitter werd ont
kend. Gevraagd werd hoe de aflevering uit ge
zegelde vaten moest geschieden, waarop het
antwoord luidde, dat er onderzegels te ver
krijgen zijn, naar gelang van de behoefte. Ook
de aflevering in bulk, die thans verboden
wordt, kan nog gewijzigd worden. Bepalingen
daaromtrent zijn nog niet bekend gemaakt. Ge
durende de komende twee maanden wordt de
aflevering nog vrij toegestaan.
Het bestuur zal al het mogelijke doen om de
vrije verpakking te behouden.
Met betrekking tot den verkoop tegen lage
prijzen, ook door groote combinaties, zeide de
voorzitter dat de oorzaak daarvan bij de klein
handelaren moest worden gezocht Zij die het
cadeaux-stelse! toepassen, hebben in den regel
de prijzen hoog gehouden.
Eenige discussie ontstond tusschen een aan
wezigen handelaar en een fabrikant omtrent 't
gebruik van de thans nog aanwezige wikkels.
Tot 10 Juli a.s., aldus de voorzitter, zullen de
wikkels houdende het woord „mélange" niet
mogen worden gebruikt.
Betwijfeld werd of een samenwerking tus
schen fabrikanten en kleinhandelaren mogelijk
zou zijn, welke zou kunnen leiden tot het vast
stellen van een minimumprijs.
Door een kleinhandelaar werd nog gevraagd
of nu het bestuur kon mededeelen of het den
kleinhandelaar geoorloofd was eigen wikkels en
niet die van den mélangeur te gebruiken, opdat
de boter versch afgeleverd zou kunnen worden.
De voorzitter antwoordde dat de groote vij
and voor den margarinehandel is de Crisis
Zuivel Centrale. De regeerings-commissaris wil
slechts met organisaties en niet met particuliere
handelaars onderhandelen. Daarom drong spr.
aan om door organisatie tot een gewenschte
oplossing te komen.
De voorzitter bepleitte de uitgifte van een
maandblad teneinde den ban# tusschen de
leden te versterken.
Tenslotte werd het bestuur machtiging ver
leend om in deze hangende kwestie zelfstandig
in het belang van den bond op te treden.
Het Prov. bestuur van Noord-Holland heeft
aanbesteed het maken van een schutsluis met
vaste brug, toeleidingskanalen en aansluitende
dijkvakken nabij Kolhorn in de gemeente Bar-
singerhorn. De laagste inschrijfster was de fir
ma Linsel, Gerhard en Dijker te Oegstgeest en
Musselkanaal met f 78.500.
's-GRAVENHAGE. a. Gemeente-administratie.
Gesl. W. H. Klomp, Woudenberg, H. N. Koers,
Noordwijk, H. A. Koks, Beverwijk, P. W. Kooi
man, Hilversum, J M. Kooiman. Dordrecht, P.
J. Korver, Schoorl, G. V. Kranenburg, Zwolle.
A. J. de Leeuw, Rhenen, J. J. Loerakker, Haar
lem, J. G. E. Mensingh, Overschie, Th. Meyer.
's-Gravenhage, L. Kielstra, IJlst, H. J. de Kin
deren, Valkenswaard, E. J. Koppe, Marum, M.
F v. d. Laan, Scheemda, V. Laban, Tholen, J
S. Lenselink, Middelburg, P. H. M. Libois, Maas
tricht, P J. van der Linden, St. Michielsgestel
C. Lodder, Heilo, A. A. L. M. Kruytzer, St. Odi-
liënburg, M. J. P. Kusters, Meerssen, H. van
Doorn, Zeist, D. Luteyn, Middelburg, J. J. Mar
tens, Oeffeit, E. F H. G. van Meer, Nijmegen,
J. M. Monningh, Zuidhorn, W. A. Mulder, Am
sterdam, J. B. Nienhuis, Buitenpost, A. M. M.
v d. Ven, Rotterdam.
b. Gemeente-financiën. Gesl. P. Despinois.
Boxtel, A. Huisman, Pijnacker, H. de Jong, Bor
ger, J. G. de Lange, Almelo, B. v. t Riet, Slie-
drecht.
's GRAVENHAGE. Gesl. voor dipl. B de hee
ren P. Landman, Middelburg; R. Schoonbeek,
Dordrecht; J. A. van Hoeke, Vlissingen; en J.
Bonne, Terschelling.
WEERT: Pensionaat „St. Louis". Gesl. voor
net praktijk-ex. van de ver. v. leeraren: Fr.
Bezemer, Helmond; H. Burger, Telawa Sema-
rang; R. Dekkers, Antwerpen; A. Hendricks,
Woerden; B. v. d. Horst, Eindhoven; M. v. d.
Hurk, Eindhoven; J. de Jong, Roelof arendsveen;
L. Plaghki, Helmond; W. Swinkels, Best.
De Rechtbank te Zutphen heeft Donderdag
uitspraak gedaan in de procedure tusschen den
Burgemeester van Kampen, als eischer voor die
gemeente optredend, tegen de N. V. Koninklijke
Nederlandsche Locaal Spoorwegmaatschappij, en
tegen de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maat
schappij als gedaagde in vrijwaring.
Deze procedure ging hierom, dat de Lokaal
Spoorwegmaatschappij geen trein meer liet loo-
pen op het traject Kampen—Hattem, hetgeen
zij naar eischers meening in gevolge de be
staande concessie verplicht was. De gemeente
Kampen ondervindt hierdoor een aanzienlijke
schade, welke de Lokaal Spoorwegmaatschappij
haar dient te vergoeden; terwijl de gemeente
tevens verzocht, dat op gemeld traject de dienst
wederom worde hervat.
De'Lokaal Spoorwegmaatschappij beroept zich
o. m. op het feit, dat de H. IJ. S. M. haar exploi
tatie heeft overgenomen, zoodat deze Maat
schappij in het onderhavige geval dient te wor
den aansprakelijk gesteld, op grond waarvan zij
deze in het geding heeft betrokken om haar te
vrijwaren tegen een eventueele veroordeeling.
De gemeente Kampen vroeg allereerst vergoe
ding van de schade, die tot op heden reeds is
geleden, nader bij staat op te maken, en voorts
vergoeding van nog te lijden schade, doordat
de maatschappij hare verplichting nog niet zal
nakomen, en welke gesteld wordt op 100 per
dag.
De rechtbank besliste ln het vonnis het na
volgende:
In de hoofdzaak ten eerste verstaat, dat ge
daagde gehouden is om de exploitatie van de
lijn Hattem—Kampen te hervatten of te doen
hervatten en op die lijn dagelijks te doen lóopen
drie treinen in beide richtingen, te Hattem di-
rechte aansluiting hebbende van en naar Apel
doorn. Ten tweede veroordeelde de Rechtbank
gedaagde om het sub I genoemde te praesteeren
en veroordeelde gedaagde om, ingeval zij in ge
breke mocht blijven, om aan de sub 2 genoemde
veroordeeling binnen drie dagen na het in
Kracht van gewijsde gaan van het ten deze te
wijzen vonnis te voldoen, aan eischer een ver
goeding der schade, welke de gemeente Kam.
pen dientengevolge zal lijden, te betalen ƒ10
per dag.
4e. Veroordeelt gedaagde, om aan eischer te
vergoeden alle kosten, schade en interessen,
door hare bovenomschreven wanpraestatie door
de gemeente Kampen reeds geleden en nog tot
den sub 3 genoemden dag te lijden, nader op te
maken bij staat en te verrekenen volgens de
wet; ontzegt het meergevorderde; veroordeelt
gedaagde in de kosten en begroot die kosten tot
heden op ƒ305.40.
In de vrijwaring:
verleent akte, waarvan acte werd gevraagd;
1. Verstaat, dat gedaagde in vrijwaring gehou-
den is, om de exploitatie van de Hjn Hattem—
Kampen te hervatten of te doen hervatten, en
om op die lijn dagelijks te doen loopen drie
treinen in beide richtingen, te Hattem direct
aansluiting hebbende van en naar Apeldoorn.
2. Veroordeelt gedaagde in de vrijwaring om
het sub 1 genoemde te praesteeren.
3. Veroordeelt gedaagde in de vrijwaring om
aan eischeres in vrijwaring tegen Kwijting te
oetalen al datgene, waartoe deze bij onherroe
pelijke rechterlijke uitspraak ten behoeve van
principiaai eischers op de dagvaardihg van 18
Juli 1929 gewezen, is veroordeeld.
Veroordeelt wijders gedaagde in de vrijwaring
in de kosten van de procedure in de vrijwaring,
aan zijde van eischer in vrijwaring gevallen, en
begroot die kosten tot heden op ƒ209.20.
DE OUDE WINDKORENMOLEN TE RHENEN, die is aange
kocht door de Ver. voor Vreemdelingenverkeer „Kimera" al
daar, is gerestaureerd en ingericht als Belvedère
TIJDENS HET CONGRES, dst de Ned. R. K. Loodgieters- en Koper-
slagers-patroonsbond te Den Bosch hield, werden de congressisten
door het gemeentebestuur genoodigd voor een bezichtiging der ge
meentelijke waterleidingsintallaties. Het gezelschap bij de zuive
ringsreservoirs.
HET ERNSTIG AUTO-ONGELUK op den Maastrichterweg te Echt heeft aan twee per
sonen het leven gekost, terwijl vier anderen zwaar gewond werden. De vernielde wagen
op de plaats des onheils.
OP DE NATIONALE TREKPAARDEN-
TENTOONSTELLING te 's-Hertogen-
bosch werden Donderdag 30 Juni
harddravetJjen gehouden.
FRANZ SELDTE. de grondlegger van de
„Stahlhelm" in Duitschland, is vijftig jaar
geworden.
DE REÜNISTEN, die deelnemen aan de feesten bij gelegenheid van het 300-jarig bestaan
der Universiteit te Amsterdam, zijn Donderdagmiddag officieel aan het Centraal Station
te Amsterdam ontvangen, waarna het gezelschap voorafgegaan door mnziek en eerewacht,
zich naar het Universiteitsgebouw begaf.
