Von Papen, een catastrofe
Laatste beraad der schuldeischers
Het
nieuws van
heden
Frankrijk gaat
bezuinigen
PRUISEN KRIJGT
ONGELIJK
ROOSEVELT CANDIDAAT
DE BAROMETER
„Straat vrij"- het commando
De nieuwe verordening
Het Weer,
Bij de vierde stemming
gekozen
De Zep naar Engeland
Het proces tegen Curtis
Berichten van overal
Pruisische Staatsraad
tegen amnestie-wet
W. Brakel Jr. Botermarkt 17
ZATERDAG 2 JULI 1932
VIJF EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18115
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL.13866
ABONNEMENTENvoor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling.
ADVERTENTIEPRIJZEN:
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 kleine annoncesOmroepers zie «Je rubriek
Per lossen regel 30 c; ingez. med. 50 c.
per regel; idem op pag. één 65 c. per regel
Bij contract sterk verlaagde pri jzen.Voor de
Von Gayl
Begrooting moet sluitend gemaakt
MONUMENT VOOR BRIAND
Dr. Held
GESLAAGDE TELEVISIE-PROEVEN IN EEN VLIEGTUIG
Harry R. Lubcke, leider der televisie-af deeling van de Don Lee
Broadcasting System (Amerika) heeft een nieuw type televisie ont
vang apparaat geconstrueerd, dat voor het eerst gedemonstreerd is
in een der vliegtuigen van de Western Air Expresse
HET EINDVOORSTEL WORDT
UITGEWERKT
Franklin D. Roosevelt
Men spreekt van verregaande
tegemoetkoming van
Frankrijk
Commercieele schuldeischers
te Londen bijeen
Wij stellen loketten beschikbaar in onze brand- en inbraakvrije
kluisinrichting vanaf F. 5.- per jaar
Minimum- en maximumgrens
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Vier weken sedert het plotselinge op
treden der regeering von Papen
Schleicher heeft de worsteling om
het vrijgeven van de straat geduurd. Nu
kan men op het Bruine Huis te München
trots de hakenkruisvlag hijschen. S. A.
mag marcheeren! Het pact, waaraan ook
de huidige regeering des Rijks haar ont
staan heeft te danken, is loonend geweest.
De nationaal-socialisten hebben met een
regeering te doen, die van hen afhangt en
voor welke zij toch niet zichtbare verant
woording dragen. En deze regeering ruimt
op met alle hinderpalen, die haar nog in
den weg stonden. Inderdaad, het pact is
loonend geweest.
Door de nieuwe noodverordening van den
Rijkspresident is alles, wat tot dusver prin
cipieel was verboden, principieel geoorloofd
geworden. Dit beteekent geen versterking
der positie van Hindenburg. De groote lijn
is jammerlijk verloren gegaan. Het begin
sel der regeling tot nu toe was, dat demon
straties verboden waren en het was een
uitzondering, als zij werden toegestaan.
Lange jaren van verwarring, moord en
doodslag hadden tot deze regeling geleid.
Oorspronkelijk was de republiek voor de
monstraties. Zij hing er letterlijk van aan
elkander. Geen dag zonder optocht. Maar
er vloeide te veel bloed. Na debestorming
van den Rijksdag door het links- en radi-
kale gepeupel in 1920 bij de behandeling
van de bedrijfsradenwet werd een „ban-
mijl" in het leven geroepen. Alle hoofdste
den volgden Berlijn's voorbeeld en be
schermden hun parlementen tegen demon
straties. Voor demonstraties buiten het ver
boden terrein moest verlof worden aange
vraagd. En de politie beschermde dan de
demonstranten tegen hun politieke tegen
standers. Maar dit hielp niet. Men ging
elkaar toch te lijf. Toen de economische
crisis steeds erger werd, eischte men van
alle bezonnen zijden het demonstratie ver
bod. Het kwam, werkte heilzaam. Von Pa
penSchleicher—von Gayl geven de straat
thans weer vrij op een moment, dat meer
dan grotesk, dat tragisch is.
Ten gevolge van deze verordening is er
'n hevig conflict ontstaan tusschen de
regeering en de landen dat nog niet is
bijgelegd. De woordvoerder der landen was
op de eerste plaats Beieren. De Nazi's
schreeuwden moord en brand, dat van
Beieren uit een „Centrumrevolutie" plaats
heeft, die het Rijk dreigt te verscheuren.
De onwaarheid van dit geschreeuw bewijst
het feit, dat van de 17 Duitsche landen
maar drie, waar de natiönaal-socialisti-
sche invloed domineert (Brunswijk, Anhait,
PARIJS, 1 Juli. (Reuter). Herriot heeft bij
de Kamer het wetsontwerp ingediend, tot het
sluitend maken der begrooting. Hij vroeg hier
voor spoedbehandeling, wat met 434 tegen 1
stem werd toegestaan. De Rechterzijde echter
onthield zich van stemming. Maandag zullen
de besprekingen beginnen.
In het bij de Kamer ingediende bezuinigings-
ontwerp worden verschillende maatregelen
aangekondigd tot verlaging der uitgaven voor
leger, vloot en luchtmacht, terwijl wordt voor
gesteld de tractementen van den President der
Republiek, der Ministers, Senatoren en Kamer
leden mei vijf procent te verlagen.
PARIJS, 1 Juli. (Reuter.) De Ministerraad
besloot tot het houden eener nationale in
schrijving voor een monument ter eere van
Briaüd te Parijs.
Mecklenburg-Strelitz)zich niet bij de
Beiersche actie hebben aangesloten.
De onderhandelingen der ministers van
veertien landen in Berlijn zijn een bewijs
daarvoor. Het gaat hier werkelijk niet om
een „donkere samenzwering tegen het
Rijk", om een „geheime conferentie". Zulke
besprekingen waren allang in de mode en
liepen voornamelijk over politioneele en fi-
nancieele kwesties.
De conferentie der landen, die thans
werd gehouden, hield zich boven alle din
gen bezig met het beramen van verdedi
gingsmiddelen tegen aanmatigende veror
deningen van het Rijk.
N aar haar inhoud volgt de noodveror
dening een middellijn. Maar naar
naar ware karakter is zij een be
perking der rechten der landen. Er wordt
op grond van Rij ksrecht geboden en ver
boden. Op buitengewone wijze wordt de
uitvoerende macht van het Rijk versterkt.
In polititioneele kwesties is de Rijksminis
ter van Binnenlandsche Zaken direct tot
chef geworden der opperste landsautori-
teiten. Als er vroeger iets gebeurde bij een
demonstratie of als het een verbod betrof
vonden de bezwaren hun laatste instanties
bij de landsregeeringen. Thans kan de
Rijksminister van Binnenlandsche Zaken,
als het hem goeddunkt, uit eigen machts
bevoegdheid verboden opheffen of uit
vaardigen, ook tegen den wil der landen
Men is nog verder gegaan dan Brüning ooit
in 'n noodverordening is gegaan. Men heeft
zelfs de gerechtelijke beslissing bij conflic
ten uitgeschakeld. Dr. Held, minister-pre
sident van Beieren, heeft reeds een ener
giek protest naar Berlijn gezonden.
De verordening loopt op een middellijn.
Zij is geen aankondiging van strijd, schept
geen uitzonderingstoestand. En toch wel.
De tegen haar ingaande verordeningen
der landen worden opgeheven. De bestaan
de Beiersche en Boadische uniformverbo
den, de bijna in alle landen bestaande de
monstratieverboden gelden niet meer. Voor
iedereen is duidelijk, dat deze middellijn
waarnaar de regeering streefde, zeer sterk
overhelt, omgebogen is in de richting der
nationaal-socialisten en iedereen weet, dat,
wanneer deze regeering een uniformverbod
zou uitvaardigen, zij zeker niet de uniform
der Bruinhemden zou willen treffen.
Hitier en zijn aanhangers kunnen tevre
den zijn. Zij bekomen de waar bijna zon
der geld.
De stof voor conflicten van allerlei
aard is er dus. Er dient te worden
afgewacht, wat er zal gebeuren. De
atmosfeer is geladen met gevaarlijke
onweerselectriciteit. Een nieuw conflict is
er tusschen het Rijk en Pruisen ontstaan.
De Pruisische minister van Binnenlandsche
Zaken Severing heeft bij zijn weigering
om op verzoek van den Rijksminister van
Binnenlandsche Zaken de „Vorwaerts" en
de „Kölnische Volkszeitung" voor vijf da
gen te verbieden, een uitvoerige motivee
ring gevoegd, waarin hij o.a. verklaart,
dat hij in de scherpe critiek, die de beide
kranten op het beleid van den Rijkskanse
lier hebben geoefend, geen beleediging en
beschimping van den Rijkspresident en
Rijkskanselier heeft kunnen zien, terwijl
hij meent, dat de veiligheid van den Staat
er niet door in gevaar wordt gebracht. De
inhoud van de critiek was ondanks alle
scherpte zuiver zakelijk en werd ingegeven
door nationale motieven, in de eerste plaats
ook uit bezorgdheid voor de innerlijke een
heid van het Duitsche volk in zijn strijd
om de buitenlandsche bevrijding.
Wat zal von Gayl nu doen? Ook in dit
geval is afwachten de boodschap.
Eén ding is zeker: Zoo zwak het Rijks
kabinet staat tegenover de bedreigingen
en dreigementen van zijn nationaal-socia-
listische ondersteuners, zoo sterk en uitda
gend wil het zich toonen tegenover de
groepen, die nog maar heel kort geleden
door hun eendrachtig opkomen voor Hin
denburg het bewijs hadden geleverd van
een houding, die ook tot o f f e r s voor den
Staat bereid is.
De regeering von Papenvon Schleicher
—von Gayl is een catastrofe voor Duitsch
land.
H Meest matige tijdelijk wellicht toene-
g mende Zuid.Westelijke tot Westelijken
M wind, zwaar bewolkt met tijdelijke op.
g klaring, waarschijnlijk enkele regen-
g buien en iets koeler,
g Verdere vooruitzichten: afnemend
m buiig.
Zon op 4.45, onder 9.23. Nieuwe Maan
g Zondag n.m. 11.40. Licht op 9.53.
Hl
LEIPZIG, 1 Juli. (V. D.) De Vierde Straf-
senaat van het Rijksgerecht heeft onder voor
zitterschap van den president Dr. Buenger be
handeld den eisch van den Rijksminister van
Binnenlandsche Zaken Von Gayl aan de Prui
sische regeering om het sociaal-democratische
hoofdorgaan „Vorwaerts" te verbieden. Het
Rijksgerecht heeft devolgende uitspraak ge
daan:
„Het verbod wordt wettig verklaard. De Se
naat is van meening, dat de bedoelde artikelen
inderdaad beleedigend zijn voor den Rykspre-
sident en de Rijksregeering en bovendien ook
vitale binnen- en buitenlandsche politieke be
langen in gevaar brengen. De Senaat acht,
vooral in het huidige tijdsbestek, een doeltref
fende bescherming van deze belangen beslist
noodzakelijk."
Het verbod van de „Koelnische Volkszeitung"
is nog niet aan de orde geweest.
Na de beslissing van het Rijksgerecht wacht
de Pruisische Staatsregeering allereerst het
officieel bescheid af, wat waarschijnlijk morgen
zal binnenkomen. Daar het hier eeu gerechte
lijke beslissing geldt, is het naar in Pruisische
kringen verluidt vanzelfsprekend, dat het ver
bod wordt doorgevoerd.
De Pruisische minister van binnenlandsche
zaken zal na ontvangst van de officieele mede-
deeling den politie-president van Berlijn op
dracht geven het verbod uit te vaardigen.
CHICAGO, 2 Juli (Reuter). Franklin D.
Roosevelt is door de Democratische Party Con
ventie tot candidaat voor het presidentsschap
benoemd.
Nadat, zooals reeds gemeld, de drie eerste
stemmingen geen resultaat hadden opgeleverd,
werden bij de vierde en laatste stemming van
de 1148 uitgebrachte stemmen er 945 op Roose
velt uitgebracht.
Al Smith, den democratischen candidaat in
1928 kreeg 190 stemmen, hoofdzakelijk uit
Oostelyke staten.
Als democratisch candidaat voor het vice
presidentschap zal de Conventie waarschijnlijk
heden den speaker van het Huis van Afgevaar
digden, Garner, benoemen.
Roosevelt's carrière
Franklin Roosvelt werd 30 Januari 1882 te
Hyde Park, in den staat New York, geboren en
is dus 50 jaar oud. Het is een oomzegger van
den voormaligen president Roosevelt. Na de
Harvard-universiteit te hebben bezocht, stu
deerde hU nog 3 jaar in de rechten aan de
Columbia-universiteit en in 1907 werd hy toe
gelaten tot de New Yorksche balie.
In 1913 werd hij assistent-secretaris op het
departement van Marine, in welke hoedanig
heid hij van Juli tot September 1918 deel uit
maakte van de inspectie der Amerikaansche
strijdkrachten in de Europeesche wateren Ver
volgens leidde hij van Januari tot Februari
1919 de Amerikaansche demobilisatie in
Europa.
In 1928 werd Franklin Roosevelt gekozen tot
gouverneur van den staat New York.
LAUSANNE, 1 Juli. (Reuter.) De vfjf schuld-
eischende mogendheden ter Herstelconferentie
hebben heden zonder Duitschland onderhan
deld over het laatste voorstel, dat zij den Duit-
schen debiteur konden voorleggen tot oplossing
van het herstelprobleem.
De Vrijdagmiddagzitting van het Bureau der
Herstelconferentie duurde van drie tot vyf uur
D„ vüf deelnemende delegaties de Duitsche
was afwezig werkten aan het opstellen van
een document, waarin de punten zijn neerge
legd, waarover tot nog toe een zekere overeen
stemming is bereikt. De z.g. verzekerings.
clausule, die betrekking heeft op de kwestie
van de Amerikaansche houding tegenover de
intergeallieerde schulden, en de opgaven in ge
tallen zijn echter nog niet vastgesteld en wor
den voor de vergadering van Zaterdagmorgen
10 uur voorbehouden, als Herriot en Cham
berlain te Lausanne zu'len zijn teruggekeerd.
Het gemeenschappelijke voorstel zal dan in
den loop van Zaterdag aan de Duitsche dele
gatie worden overhandigd. Aan deze zittingen
van het bureau nemen de Duitsche gedelegeer
den geen deel.
Van zekere zijde wordt over het verloop der
huidige beraadslagingen van het Bureau be
weerd, dat de vyf betrokken mogendheden naar
het beroep van MacDonald op Frankrijk een
vergaande tegemoetkoming der Franschen in
de getallenkwestie hebben bereikt. Ook is het
gelukt, een alternatieve formule te vinden in
de kwestie van het verzekeringsvoorbehoud in
zake de schulden aan Amerika, die belangrijk
plooibaarder is dan de vroegere voorstellen. De
nieuwe formule zal echter eerst Zaterdag
verder worden vastgesteld.
Het rapport, dat wordt opgemaakt, zal Zater
dagnamiddag aan de Duitsche delegatie als
voorstel der vüf mogendheden worden voor
gelegd.
Engelsch-Fransch accoord
PARIJS, 1 Juli. (Reuter.) In den Minister
rad heeft Herriot verslag uitgebracht over de
jongste besprekingen te Lausanne, terwyi de
minister van oorlog Paul Boncour en de minis
ter van Marine Leygues rapport uitbrachten
over de ontwapeningsbesprekingen te Genève
Na afloop van dezen ministerraad ontving
Herriot eenige persvertegenwoordigers. Herriot
gaf hierby de volgende uiteenzetting van den
toestand:
In volkomen overeenstemming met Engeland
heeft Frankrijk het volgende vastgesteld:
le. Er moet verband bestaan tusschen de
herstelbetalingen en de oorlogsschulden.
2e. De eindvordering op Duitschland moet
een algemeen karakter dragen.
Er zyn nog eenige kleine vraagstukken te
regelen, o. a. betreffende den rentevoet en het
tydstip van uitgifte der obligaties. Men heeft
evenwel hoop dat alle kwesties op bevredigende
wyae zullen worden opgelost. Het komt er
thans nog slechts op aan te weten wat de
Duitschers doen zullen.
LONDEN, X Juli. (Reuter.) Vertegenwoordi
gers der commercieele schuldeischers van
AARNE
BAIMK
Duitschland zijn heden voor de eerste maal te
Londen byeengekomen cm te onderhandelen
met de Duitsche bankiers en industrieelen, die
op het oogenblik hier vertoeven ter bespreking
van de niet geregelde particuliere schulden, ten
bedrage van ongeveer 200 millioen.
Behalve vertegenwoordigers van Londensche
banken en andere financieele instellingen wa
ren ook aanwezig vertegenwoordigers van Ame
rika. Frankrijk, Zwitserland en Nederland. Men
gelooft dat de kwestie der rente een der eerst
besproken punten is geweest.
Het voorstel der geallieerden
LAUSANNE, 1 Juli. (V. p.) Het door de
crediteur-staten gemeenschappeiyk uitgewerkte
plan is hedenavond nog niet officieel aan de
Duitsche delegatie ter hand gesteld. Officieus
is de inhoud echter in groote trekken reeds
bekend geworden.
Tijdens interne beraadslagingen der Duit
sche delegatie zyn de mededeelingen over het
gemeenschappelijke plan der crediteur-staten
diepgaand besproken. Een definitieve stelling
neming zal van Duitsche zijde eerst geschie
den, wanneer de Zaterdag verwachte officieele
bekendmaking zal volgen, en vooral, wanneer
de door Duitschland gevorderde medeoeeling
over het bedrag der betaling zal zijn gedaan.
Omtrent den inhoud van het plan zijn voor-
loopig nog slechts gegevens van Franscbe en
Engelsche bron bekend, die echter geenszins
als volledig kunnen worden beschouwd en die
derhalve hier onder voorbehoud worden ver
meld.
Volgens deze mededeelingen bevat het plan
der crediteur-staten het volgende:
Het voorstel der crediteur-staten aan
Duitschland zal de Duitsche delegatie in den
vorm van een groote verklaring worden ge
daan, die door de conferentie-mogendheden als
besluit van de conferentie van Lausanne zal
worden aangenomen. De verklaring bevat al
lereerst 8 punten, die bij de groote redevoering
van MacDonald op de officieele zitting van
Donderdag werden opgesteld en waarover, vol
gens de verklaringen van MacDonald, reeds
volledige overeenstemming heerscht.
Deponeeren van Rijks-
spoorwegpapieren
Het voorstel bevat verder de volgende regeling
van het herstelvraagstuk.
De Duitsche regeering deponeert by de BJ-B.
te Bazel ten gunste van de crediteur-mogend-
heden Rijksspoorwegpapieren tot een bedrag, dat
definitief eerst Zaterdag door de crediteur-
staten zal worden vastgesteld. Voor een duur
van 3 tot 5 jaar treedt een volledig moratorium
voor Duitschland in. Na afloop van dezen ter-
myn zullen de rijksspoorwegpapieren in den han
del worden gebracht, echter slechts onder voor
waarde, dat de koers van de Young-leening een
bepaalde hoogte bereikt heeft.
De geallieerde crediteurstaten verplichten zich
met alle middelen te streven by de Amerikaan
sche regeering naar en schrapping der inter
nationale schulden. Ingeval de Amerikaansche
regeering de schrapping afwijst, worden 3/4 der
Duitsche rijksspoorwegpapieren door de geal
lieerde crediteurstaten aan de V. S. gegeven als
afbetaling der schulden. Het overblyvende 1/4
wordt gestort in de gemeenschappehjke kas voor
den wederopbouw van Europa, echter ten gunste
van Frankrijk. In geval de V. S. ingaan op een
schrapping der schulden worden de 3/4 weer
aan de Duitsche regeering teruggeven. In dit
geval zou de Duitsche regeering dus nog slechts
1/4 moeten betalen van het oorspronkelijk vast
gestelde bedrag aan rijksspoorwegobligaties.
Dit voorstel bevat dus een minimum- en een
maximum-grens voor de slotbetaling aan de
geallieerde mogendheden. Als totaalbedrag wordt
hedenavond in Engelsche en Fransche kringen
een bedrag genoemd van 4 tot 6 milliard.
Verder zou de Duitsche regeering verplicht
worden rentebetaling en amortisatie van de
Dawes- en Young-leening voort te zetten en
verder in 10-jaarlijksche termijnen van 117 mil
lioen, de door het Hoover-moratorium uitgestel
de som te delgen.
Van de door de geallieerde mogendheden ge-
eischte verbinding der intergeallieerde schulden
en de herstelregeling, is een „elastische" for
mule gevonden, die de eerste Zaterdag definitief
zal worden vastgelegd.
Tenslotte wordt van Fransche en Engelsche
zyde nog medegedeeld, dat op het oogenblik nog
besprekingen plaats vinden over het definitieve
vastleggen van dit plan, waarover in groote
trekken in de zitting van Vrydag overeenstem
ming is bereikt»
Laatste beraadslagingen der schnldeiscbende
mogendheden te Lausanne. Frankrijk zou
tegemoetkomend zijn.
Franklin Roosevelt gekozen tot democratisch
candidaat voor het Amerikaansche president
schap.
Verbod van „Vorwaerts" gaat door.
Bezuinigingen tot sluitend maken der Fran
sche begrooting.
Butler tot vooratter van het Int. Arbeidsbureau
gekozen.
Zeilschip vergaan aan Ieriands kust. Elf dooden.
De „Graf Zeppelin" naar Engeland vertrokken.
Groote brand te Alkmaar. Wasscherij ver
woest
Zwendel met aandeelen te Rotterdam ontdekt
Minister Ruys zal 19 Juli as. voor de radio
spreken over den huidigen toestand van ons
land.
Via Frankrijk
FRLEDRICHSHAFEN, 2 Juli. (W. B.) Het
luchtschip „Graf Zeppelin" is hedenmorgen om
7.09 onder bevel van dr. Eckener opgestegen
voor de vlucht naar Engeland.
Aan boord bevinden zich 12 pasagiers.
De route, die het luchtschip volgen zal, loopt
over Bazel, Dijon naar de monding van de
Theems.
Politie-onderzoek was vergeefsch
FLEMINGTON (New-Jersey), 1 Juli. (V.D.J
Donderdag werd in het proces tegen den
scheepsbouwer Curtis gehoord kapitein Lamb
van de Staatspolitie. Lamb verklaarde, dat
Curtis ten huize van kolonel Lindbergh, vooraat
hij zyn opzienbarende verklaringen had afge
legd, als een vriend werd hehandeld.
Bij het verdere verhoor gaf kapitein Lamb
toe, dat het onderzoek naar de ontvoering en
den moord op de baby van Lindbergn op niets
was uitgeloopen.
De nieuwe Duitsche slachtveebelastingwet is
in werking getreden.
De slachtvee-koopers zijn in staking gegaan,
zoodat geen noteeringen van slachtvee konden
worden opgemaakt.
Bij botsingen tusschen nazi's en cosi s te Stutt
gart werden Donderdag 5 personen zwaai ge
wond.
Te Kaiserlautem heeft een communistisch
werklooze een herbergierszoon doodgestoken.
De Pruisische Staatsraad heeft in zyn ple.
naire zitting met 60 tegen 19 stemmen van
communisten en eenige Duitsch-nationalen be
sloten, te protesteeren tegen de door den Land-
dag aangenomen amnestiewet.
De Staatsraad zal echter zelf een amnestie-
voorstel uitwerken, dat juridisch minder be
denkelijk is. Dit voorstel zal reeds in de vol
gende week aan den Landdag worden voorge
legd.
AMEG Stofzuiger 49.50, o. m. 1.- per week
RUBLI Stofzuiger 78.—. om. 1.50 per week
Hoogste stand op Zaterdag 9 uur van.