Hosanna Lausanne!
VERDRAG VAN LAUSANNE
Een streep door de
rekening
Waarde wereld weken
op wachtte
Het nieuws van heden
Rapport Weiter
verschenen
De hoop herleeft
Volkspartij steekt
krijgstrompet
Davila voorloopig
president
Waar het om gaat
DE BAROMETER
ZATERDAG 9 JUL! 1932
VIJF EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18121
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling.
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 30 c; ingez. med. 50 c.
per regel; idem op pag. één 65 c. per regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen.Voorde
kleine annoncesOmroepers zie de rubriek
De man, die oogst, wat anderen
zaaiden.
De Vader van de Conferentie
Het Weer,
DE FAMILIE ROOSEVELT
Franklin Roosevelt, candidaat voor het presidentschap van Amerika,
temidden van zijn familie te New-York
Groote haast bij het opstellen
der documenten
Heden onderteekening
Politieke inleiding
Vijf deelen
Regeling met Duitschland
Memoratorium en
slotbepaling
CHINA NADERT TOT
RUSLAND
BLOEDIGE BURGERSTRIJD
IN PERU
Duitschland officieel
tevreden
Von Papen voor de radio
THANS WIL OOK AMERIKA
ONDERHANDELEN
Met alle schuldenstaten
afzonderlijk
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN
De besparingsvoorstellen, neer
gelegd in het rapport Weiter, dat
wij elders in dit nummer beknopt
publiceeren, komen in hoofdzaak
op het volgende neer:
lo. Inkrimping der personeelfor-
maties met 12 pet.;
2o. Blijvende salariskorting van
13 pet. voor de ongehuwden en
van 8 pet. voor de gehuwden;
3o. Verlaging met 15 pet. van den
werkloozensteun
4o. Afschaffing van vijftig kan
tongerechten en van de zes
rechtbanken te Roermond, Zut-
fen, Tiel, Alkmaar, Dordrecht
en Winschoten;
5o. Vermindering van 10 pet. op
de kosten van het Hooger On
derwijs;
6o. Doorvoering van de 45-schaal
en concentratie openbare scho
len;
7o. Besparing van 10 pet. op de
kosten van de marine- en leger-
organisatie;
8o. Uitstel van de Noordoostinpol
dering der Zuiderzee.
LANDDAG
SCHANDAAL
Pruisische Minister van
Justitie uitgebruld
W. Brakel Jr. Botermarkt 17
E HAARLEMSCHE COURANT
De nacht brengt raad" zegt een oud
Grieksch spreekwoord. Welnu, de nacht
van Donderdag op Vrijdag j.l. heeft te
Lausanne raad gebracht, want toen reeds stond
het zoo goed als vast, dat de met bewonde
renswaardige energie en uithoudingsvermogen
doorgezette beraadslagingen der leidende
staatslieden op de herstelconferentie tot een
resultaat zouden leiden. Dit resultaat is er
thans. En wel in den vorm van een door
Duitschland aanvaarde slotbetaling van drie
milliard goudmark, welke aanvaarding niet
van politieke voorwaarden afhankelijk is ge
steld. De laatste loodjes der conferentie hebben
zwaar gewogen, zwaarder dan noodig was, om
dat von Papen, die reeds had toegestemd in
een slotbetaling van twee milliard goudmark,
alleen dan Herriot, die 4.2 milliard vragen
bleef, een milliard tegemoet wilde komen,
wanneer art. 231 van het Verdrag van Ver
sailles zou worden geschrapt. In dit artikel
erkende Duitschland noodgedwongen, dat het
met zijn bondgenooten éénzijdig de volle ver
antwoordelijkheid van den wereldoorlog en zijn
gevolgen draagt. Met deze afgeperste erken
ning kocht de overwonnene den vrede van de
triomfeerende geallieerden. Het is begrijpelijk,
dat dit artikel van het verdrag van Versailles
steeds een felle doorn is geweest in het vleesch
van Duitschland en dat alle leidende Duitsche
politici sindsdien gepoogd hebben dezen steken
den doorn te verwijderen, temeer, waar de ge
kochte vrede voor Duitschland in werkelijkheid
een „koopje" bleek.
Maar even begrijpelijk is 't, dat Frankrijk
zich steeds en ook nu weer tegen deze po
gingen hardnekkig heeft verzet. Immers,
indien dit artikel zou worden geschrapt, zou daar
door de laatste schijn van recht aan 't Verdrag
van Versailles en al de bepalingen daarvan
worden ontnomen, en zou Frankrijk zijn heele
na-oorlogsche politiek tegenover Duitschland
feitelijk désavoueeren. Ook al zou Herriot be
reid zijn geweest Duitschland deze concessie te
doen, dan zou heel Frankrijk, de zeer toegeven
de socialisten incluis, daartegen in opstand zijn
gekomen. Wat Briand aan Stresemann steeds
heeft geweigerd, kon Herriot aan von Papen
niet geven. De tijd is daarvoor nog niet rijp.
Bovendien was deze politieke vraag niet aan de
orde. Het ging te Lausanne om de herstelbe
talingen, welke psychologisch en economisch
Duitschland en met Duitschland ook de overige
wereld aan den rand van vertwijfeling en van
den ondergang hebben gevoerd. Von Papen
heeft dan ook waarschijnlijk alleen pro forma
deze politieke kwestie in het geding gebracht.
Hij moet aan Hitier een bewijs van goed gedrag
kunnen overleggen en bewijzen, dat hij getracht
heeft het onderste uit de kan te halen. Hij
heeft daardoor het risico geloopen het lid op
den neus te krijgen, maar Herriot is zoo ver
standig geweest dit te voorkomen. Had von Pa
pen Tardieu tegenover zich gehad, dan zou Lau-
sanne het kerkhof van de hoop der wereld zijn
geworden.
Wij mogen de staatslieden en onszelf met
den hoopgevenden afloop van deze
moeilijke geboorte gelukwenschen. Her
riot verdient hulde voor de inschikkelijkheid,
waarmee hij zijn oorspronkelijken eisch van 25
milliard tot 3 milliard liet afdingen, zoodat er
thans feitelijk een streep door de Duitsche her
stelbetalingen is gehaald en Duitschland alleen
nog de in het Hooverjaar achterstallig geworden
jchuld zal behoeven te voldoen. Duitschland
mag tevreden zijn. Eigenlijk heeft het l en
noemenswaardige concessie behoeven te doen,
zoodat het enkel een diplomatieke omstandig
heid was ook nog een op dit oogenblik onmo-
gelijke politieke concessie van Frankrijk zonder
tegenprestatie te verlangen. Het heeft gelukkig
te elfder ure eieren gekozen voor zijn geld en
alle politieke voorwaarden laten vallen. De
grootste hulde komt echter toe aan Ramsay
MacDonald, die niet alleen de vader van deze
hachelijke en moeizame conferentie is geweest,
maar ook voortdurend als bemiddelaar is op
getreden bij de vele conflicten, welke het leven
van de conferentie herhaaldelijk ernstig heb
ben bedreigd. Hij mag met voldoening neerzien
op het werk, dat hem zooveel hoofdbrekens
heeft gekost, en met recht aanspraak maken op
den dank der wereld.
Feitelijk heeft het slagen van deze confe
rentie nog weinig aan den toestand der
wereld veranderd, maar psychologisch
des te meer. Er is niemand geweest, die nog in
een hervatting van de herstelbetalingen door
Duitschland na afloop van het Hoovermorato-
rium geloofde, maar ook niemand, die stellig
op een succes van Lausanne durfde rekenen.
Officieel is thans het Damocles-zwaard der her
stelbetalingen boven het hoofd van Duitsch
land weggenomen en opgeborgen op den rom
melzolder der historische vergissingen. Een der
ernstigste belemmeringen voor het herstel van
het vertrouwen in de economische toekomst
van Duitschland is daardoor komen te ver
vallen. Er is' een eerste kleine, maar gewichtige
stap gezet in de goede richting, welke nog door
vele en grootere zal moeten worden gevolgd,
vóórdat het doel: een economisch en politiek
gezonde internationale samenleving, is bereikt.
Ware de herstelconferentie te Lausanne mis-
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH
U Verwaching: Meest zwakke wind, uit f|
H Westelijke tot Noordelijke richtingen, S
§j Licht tot half bewolkt. Droog warm
H weer.
M Hoogste barometerstand 770.3 te Chili, g
H Laagste barometerstand 753.1 te Jan
Mayen.
m Zon op 4.51, onder 9.19. Eerste Kwar. g
M tier Maandag van. 4.27. Licht op 9.49,
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli
lukt, men zou de ontwapeningsconferentie te
Genève onverrichterzake naar huis hebben moe
ten sturen en zich de moeite hebben kunnen
besparen om de economische wereldconferentie,
welke te Londen zal worden gehouden, bijeen
te roepen. Bovendien zou Europa alle hoop op
eenige toegevendheid van de zijde van den
Amerikaanschen oorlogsschuldencrediteur heb
ben moeten laten varen.
Thans echter, nu het aan den eersten
Amerikaanschen eisch: orde te stellen op
zijn eigen zaken, heeft voldaan, kan het
met meer kans op eenig succes aan de poort van
het Witte Huis te Washington kloppen. Maar
Amerika heeft nog een tweeden eisch getseld,
n.l. bewapeningsbeperking. Nu de herstelkwestie
van de baan is, kan Europa al zijn aandacht
op Genève concentreeren en het practische
voorstel van president Hoover tot bewapenings
vermindering in welwillende overweging nemen.
De stemming tegenover dit voorstel is al aan
merkelijk verbeterd, getuige de Engelsche voor
stellen, welke reeds door Baldwin zijn ontvouwd.
Tenslotte moet men in onderling overleg alle
protectionistische prikeldraad - versperringen
successievelijk opruimen, waarmee de grenzen
thans zijn gesloten, opdat het handelsverkeer
zich weer vrij en natuurlijk kan bewegen vol
gens de eischen van een normalen gezonden
economischen bloedsomloop.
België, Nederland en Luxemburg hebben met
hun convéntie een voorbeeld en richting ge
vende daad gesteld, welke door de groote mo
gendheden moet worden nagevolgd. Er is dus
nog heel wat werk aan den winkel, vóór er
rustig Zondag kan worden gevierd. Maar dat
dit werk mogelijk is geworden en niet als vol
maakt doelloos achterwege behoeft te worden
gelaten, is te danken aan den gunstigen af
loop van de conferentie van Lausanne. De be-
teekenis van het welslagen dezer conferentie
ligt dan ook niet zoozeer in het onmiddellijke
resultaat, dat er bereikt werd, als-wel in de
mogelijkheden, welke door dit resultaat geopend
worden. Mogen de staatslieden, die na einde-
looze woorden door schade en schande wijs ge
worden eindelijk een eerste bescheiden daad
hebben aangedurfd, de consequenties van deze
daad moedig aanvaarden! Dan zal men eens
terecht kunnen getuigen: „Van Lausanne be
gint de victorie." Zoo niet dan zullen zij zelve
het slachtoffer worden van wereldverwachtin
gen welke zij thans hebben gewekt.
BERLIJN, 8 Juli. (V.D.) De Duitsche Volks
partij heeft een oproep gedaan, waarin wordt
gezegd: „Op 31 Juli zal beslist worden of in
Duitschland de partijdictatuur of de gedachte
van de nationale volksgemeenschap zal heer-
schen.
De Duitsche Volkspartij heeft den strijd te
gen de regeering Brüning gevoerd. Omdat die
een groote volksbeweging niet tot zijn recht
heeft laten komen omdat ze de noodige vast
beradenheid miste tot het doorvoeren van aan
gekondigde hervormingen, omdat zij bjj haar
politiek steeds meer in het kielzog van de so-
ciaal-democratiw geraakte en derhalve met haar
noodverordeningen onvermijdelijk slechts on
volledig en de stemming verbitterend werk le
verde. De ontwikkeling heeft bewe. n, dat het
parool der Duitsche Volkspartij „vóór Hinden
burg en tegen Brüning" juist was.
Tegenover de regeering-Von Papen staat de
Duitsche Volkspartij afwachtend. Zij zal de re-
LAUSANNE, 8 Juli. Vrijdagmiddag om vier
uur zijn de leiders der delegaties van de zes
uitnoodigende mogendheden in Hotel du Cha
teau bijeengekomen onder voorzitterschap van
MacDonald voor de definitieve beraadslaging
over den tekst van het herstelverdrag.
MacDonald, die zich blijkbaar weer hersteld
heeft van zijn vermoeienis, arriveerde te voet,
terwijl de andere delegaties de eene na de an
dere per auto aankwamen. Het publiek, dat
merkwaardig snel kennis had gekregen van de
gebeurtenissen, verzamelde zich voor het hotel.
De beraadslagingen, die beslissend bleken te
zijn, duurden slechts een uur. Na afloop kon
MacDonald den journalisten toeroepen: ,.Zeer
goede berichten, wij zijn gereed."
Herriot liet zijn vreugde den vollen loop. „C'est
fait!" (dat is klaargespeeld!) riep hij herhaal
delijk.
Bij het verlaten van het hotel omarmde de
Fransche premier een Duitsch en Fransch meis
je en riep uit: „Zoo wil ik Duitschland en
Frankrijk met elkaar vereenigen."
Voor von Papen, die een kwartier na MacDo
nald de conferentiezaal verliet, beteekent de
overeenkomst een betrekkelijke nederlaag.
Duitschland verplicht zich drie milliard mark
te betalen en ziet af van de politieke eisclieu.
schrapping van „de schuld aan den oorlog" en
gelijk recht inzake bewapening.
De plechtige slotzitting der conferentie, waar
bij het herstelverdrag zal worden onderteekend,
is vastgesteld op Zaterdagmorgen tien uur in de
conferentiezaal van hotel Beau Rivage.
Het Verdrag bevat een politieke inleiding in
vijf deelen. Het eerste deel behelst in 11 arti
kelen de overeenkomst met Duitschland.
In de inleiding wordt verklaard, dat het gaat
om de vernieuwing der wereld, waarin het ver
trouwen onder de volken, hun volledige verzoe
ning en toekomstige samenwerking wordt in
geleid en waarin een volledig einde der herstel
betalingen wordt gebracht. Verklaard wordt
echter, dat deze regeling nog te onrijp is om
volkomen bevrediging te wekken, economisch en
politiek, en daarom wordt opnieuw de verplich
ting bekrachtigd om nooit een beroep te doen
op de wapenen.
Dan volgt het verdragswerk in zijn vijf deelen.
Ie. De overeenkomst met Duitschland.
2e Overgangsmaatregelen bij deze overeen
komst.
3e. De kwestie der Oostelijke herstelbetalin
gen, tot regeling waarvan een commissie wordt
ingesteld, terwijl het moratorium tot 15 Decem
ber wordt verlengd.
4o. Omtrent een resolutie omtrent Oost- en
Midden-Europa.
5o. Een resolutie van de economische com
missie voor Lausanne over de komende econo
mische wereldconferentie.
Vastgesteld wordt, dat de overeenkomst van
Den Haag volkomen vervangen wordt door het
Verdrag van Lausanne. De bijzondere bepa
lingen met betrekking tot Young- en Dawes
leening, voorzoover die behouden moeten blij
ven, worden opgenoemd. Daarentegen worden
alle overige onder de Young-overeenkomst en
het Hoovermoratorium aangegevene verplich
tingen ongedaan gemaakt. Zoo wordt het alge-
meene certificaat teruggegeven, dat bij het
Hoover-moratorium overhandigd is, wordt het
Duitsche gouddeposito bij de Bank van Inter
nationale Betalingen teruggegeven en worden
de verplichtingen van de Rijksspoorwegen en
de Rijksbank opgeheven.
De financieele regeling is als volgt:
Gedurende de eerste drie jaren na de ratifi-
TOKIO, 8 Juli (Reuter). China stelt de her
opening voor van de diplomatieke betrekkin
gen met Sovjet-Rusland, om te komen tot on
derhandelingen over een wederkeerig niet-aan-
valsverdrag.
Karakhan, die er den Japanschen ambassa
deur te Moskou van op de hoogte stelde, ver
klaarde tegelijkertijd, dat ook de Sovjets be
reid waren de normale betrekkingen met Chi
na te herstellen, met of zonder verdrag.
In officieele kringen te Tokio houdt men
een en ander voor een manoeuvre van China,
om pressie uit te oefenen op Japan bij de re
geling van het Mandsjoerijsch geschil.
BUENOS-AIRES, 8 Juli (Reuter). Volgens
berichten uit Chili is in Conception en Talca-
huano een communistische opstand uitgebro
ken.
Uit Santiago de Chili wordt gemeld, dat, als
gevolg van het aftreden van Cardanas en Eli-
seo Pena als leden der regeeringsjunta, Carlos
Davila de taak van voorloopig president op zich
heeft genomen.
LIMA, 8 Juli (Reuter). Na een langdurigen en
bloedigen veldslag is de belangrijke handelsstad
Trujillo door burgerlijke rebellen ingenomen.
Zoowel van de zijde der opstandelingen als der
regeeringstroepen vielen dooden.
De regeering heeft versterkingen gezonden om
den opstand te onderdrukken.
Er zijn ook schermutselingen gevoerd tusschen
soldaten en rebellen te Puertochicama en Paijan.
catie van het verdrag bestaat een volledig be
talingsmoratorium voor Duitschland.
De slotbetaling door Duitschland bedraagt
nominaal 3 milliard M. met het oog op de
emissiekoers der obligatie ad. 90 pCt. bedraagt
haar waarde evenwel slechts 2.7 milliard. De
slotbetaling geschiedt in 5 pCt. schuldbekente
nissen ten laste van het Duitsche Rijk, met
daarenboven 14 voor de amortisatie. De schuld
bekentenissen welke eerst na verloop van het
driejarige moratorium zullen mogen worden
uitgegeven, worden bij de Herstelbank, welke
als trustee optreedt, gedeponeerd.
De definitieve termijn, waarna de niet uitge
geven obligaties geannuleerd zullen worden, is
thans vastgesteld op 12 jaren. De emissiekoers
van 90 pCt. geldt voor alle obligaties. Een ver
laging van den emissiekoers kan slechts geschie
den bij besluit van een 2/3 meerderheid van
den Raad van Beheer der Herstelbank. De obli
gaties zullen uitsluitend gebaseerd zijn op het
Duitsche crediet, zonder deelneming van het
buitenland.
Van officieele Duitsche zijde is het standpunt
bekend gemaakt dat de regeering inneemt te
genover het verdrag van Lausanne.
Na weken van worstelen, aldus de verklaring,
heeft Duitschland op de conferentie van Lau
sanne zijn doel: de afschaffing der herstelbe
talingen, bereikt. Door het verdrag van Lau
sanne verdwijnt de regeeringsschuld uit het
Youngplan ter hoogte van ca. 35 milliard rijks-
mark, die zich over" 57 jaren uitstrekte. Geen
enkele herstelbetaling in welken vorm ook be
hoeft in de toekomst meer te worden verricht
Het beslissend verschil tusschen de thans te
betalen 3 milliard goudmark en de betalingen
krachtens het Hoovermoratorium ligt hierin
dat u elke betaling slechts dan verricht wordt
wanneer de Duitsche credietpositie het toelaat.
Met de definitieve wegneming der herstelbe
talingen, zoo wordt verder in het Duitsche
standpunt uiteengezet, is onze onafhankelijk
heid in economisch en financieel opzicht vol
komen hersteld. De basis is gevestigd voor her
stel van de industrie en uit politiek oogpunt be
teekent het het begin van een nieuw tijdperk
voor de volken. De rijksregeering zal de door
het verdrag van Lausanne gewonnen politieke
vrijheid gebruiken om de politieke kwesties
ook verder met groote energie te verwerken.
Vrijdagavond om zeven uur heeft Rijkskan
selier von Papen van Lausanne uit per radio
WASHINGTON, 8 Juli. (Reuter). Op het
staatsdepartement heerscht groote voldoening
over de te Lausanne bereikte overeenkomst en
beschouwt men deze als het begin van een nieuw
tijdperk van betere betrekkingen.
Na de ratificatie van het herstelverdrag is
Amerika bereid met de regeeringen der afzon
derlijke geallieerde schuldenaarstaten te onder
handelen over een nieuwe regeling van hun
verplichtingen, indien zij het wenschen.
Men hoopt echter, dat deze onderhandelingen
worden uitgesteld tot na de verkiezingen in No
vember, opdat de nieuwe regeling zooveel mo
gelijk buiten - den verkiezingsstrijd gehouden
wordt.
gesproken over het resultaat van Lausanne. De
redevoering werd door alle Duitsche zenders
gerelayeerd.
Duitsche vrouwen en Duitsche mannen!
Het Duitsche volk heeft het recht door den
verantwoordelijken regeeringschef langs den
snelsten weg op de hoogte te worden gesteld
van het resultaat der onderhandelingen te Lau
sanne. In dit historische uur is voor partij-poli
tiek geen plaats, want hoe grooter het te be
handelen probleem is, hoe vrijer en hoe hooger
het standpunt moet zijn van waaruit men be
gint aan de oplossing eener moeilijke taak.
Te Lausanne gaat het om niet meer en niet
minder dan om het lot van het Duitsche volk.
Ik heb gewerkt in het stellige bewustzijn van
een sterken wil der Duitsche eenheid, in het be
wustzijn leider te zijn van een volk dat voor
zijn economische en nationale vrijheid een glo-
rieusen strijd had te voeren. Is deze strijd ge
slaagd? U, mijn Duitsche landslieden, moet dat
beoordeelen, nadat ge mijn uiteenzettingen zult
hebben aangehoord. U moet een oordeel vellen
nadat gij zult hebben gehoord wat wij wilden
en wat wij bereikt hebben.
Hierna gaf de rijkskanselier een uiteenzetting
van het verloop der conferentie, waarbij hij er
op wees, dat een mislukking iederen weder
opbloei van Duitschland onmogelijk zou hebben
gemaakt.
HET RAPPOR T-W ELTER STELT
EEN BEZUINIGING VAN 100
MILLIOEN VOOR.
Treinontsporingen geforceerd nabij de Staats
mijnen.
Regeeringsantwoord aan de Eerste Kamer in
zake contingenteeringsontwerpen.
Weder een geheime zender te Gouda in beslag
genomen.
Nog geen overeenstemming over de loonen in
de typografie.
Werkloozen vernielen spiegelruiten van „De
Bijenkorf" te Den Haag.
De economische toestand van Indië; ponden-
verlies voor de Javasche Bank.
Het verdrag van Lausanne Onderteekening
heden. Groote haast bij opstellen der docu
menten.
Amerika bereid tot onderhandelen met zijn
schuldenaars.
China zoekt toenadering tot Rusland.
Davila voorloopig president van Chili.
Bloedige burgerstrijd in Peru.
Staking in Borinage bijna algemeen.
Geen verbinding met de „Prométhée."
O O O
BERLIJN, 8 Juli. (W. B.) De aanvoerder der
Nazi's in den Pruisischen handdag, Kube, ver
klaarde, dat, wanneer het naüonaal-socialis-
tisch voorstel voor amnestie niet wordt aange
nomen, de Landdag zou worden opgeblazen. De
Minister van Justitie, dr. Schmidt, (Centrum)
protesteerde tegen de aanvallen der Nazi's op
den rechterlijken stand. De Nazi's ontketende
een oorverdoovend lawaai. Den Minister werd
het woord afgesneden. De voorzitter kon het
lawaai niet bedwingen en sloot de zitting. De
Minister verliet de zaal, onder het gebrul der
Nazi's: Heil Hitier!
RCBLI Stofzuiger f 78.o. mf 1.50 per week
AMEG Stofzuiger 49.50, o. mf 1.— per week
Hoogste stand op Zaterdag 9 uur van.: 789
