TWEEERLEI MENTALITEIT
De houding van
Lloyd George
EERSTE KAMERVERKIEZING
Van de Pers-Tribune
Prikkeldraad
Candidaatstelling
DINSDAG 12 JULI
Nieuw Perspectief
NED. R.K. BOUWPATROONS
Voor 't eerst naar Limburg
R.K. SMEDENPATROONS
Bondscongres te Rotterdam
DE KONINGIN
ALS SCHILDERES
Tentoonstelling te Den Bosch
HET VERKEER BIJ NIJMEGEN
K. v. K. „Het Land van Maas en
Waal" ageert
R.K. VOLKSBOND SCHIEDAM
Veertigjarig jubilé gevierd
HOOGE RAAD VAN ARBEID
Werktijdenbesluit voor Apotheken
In Zuid-Holland, Overijssel,
Groningen, Drente en
Gelderland
S.D.A.P.
R. K. Staatspartij.
Vrijheidsbond
Vrijz. Democr. Bond
StaatkGeref. Partij
Woorden en Daden
A. R. Partij
Chr. Hist. Unie
BOEKERIJEN IN NEDERLAND
Jaarvergadering te Roosendaal
Jeugdlectuur
CRISISUITVOERWET
De uitvoer naar Frankrijk
Uitgifte van certificaten
VOLKSKUNST EN NIJVERHEID
Voortbrengselen uit Joego-Slavië
Prof. de Haas naar York
Nog eens is, geheel onverwacht, het
tragisch einde der Russische keizer
lijke familie in het brandpunt der
belangstelling gebracht.
Ons snel-Ievend en daardoor spoedig ver
getend geslacht, herinnerde zich nog maar
vaag, hoe slechts 14 jaar geleden op den
16en Juli de laatsten der Keizerlijke Roma
nofs in de Siberische eenzaamheid op de
meest beestachtige wijze werden afgeslacht
door de bolsjewieken.
De oorzaak van deze hernieuwde belang
stelling is een boek, geschreven door een
Engelsche, mrs. Knowling. Deze dame is de
dochter van Sir Buchanan, die Engelsch
gezant was te Rusland tijdens de bloedige
revolutiejaren. Uit hoofde van haar maat
schappelijke en politieke positie toentertijd,
mag men zeggen, dat deze schrijfster oog-
en oorgetuige was van de gebeurtenissen,
welke zij in haar herinneringen vertelt.
In deze memoires beschuldigt zij den
toenmaligen Engelschen premier Lloyd
George ervan? dat deze de vlucht van Ni-
colaas II met zijn familie naar Engeland
heeft verhinderd, zoodat hij de zijdeling-
sche oorzaak is geweest van het bloedig
slot van dit vorsten-drama.
Het antwoord van den ex-oorlogsdictator
op deze ernstige aantijging was al heel
vaag. Hij herinnerde zich de zaak niet
meer, maar achtte het wel mogelijk, dat hij
zich toen tegen de komst der Russische
vorsten verzet had, omdat hij Kerenski, den
leider der eerste revolutie, niet wilde ont
stemmen.
J immer echter voorden Welschen poli-
cicus heeft de kroongetuige in dit dra
ma, de Rus Kerenski, nu zelf balling in
Engeland, niet gezwegen. In de Engelsche
pers geeft hij thans z ij n lezing van de
zaak en dit betoog vernietigt de veront
schuldiging van Lloyd George zoo dit
er al een ware totaal.
Niet hij, Kerenski, was het, die 't vertrek
naar Engeland belette. Integendeel, alles
heeft hij in het werk gesteld om het kei
zerlijk gezin veilig uit Rusland weg te lei
den. Zelfs was van Duitschland de toezeg
ging verkregen, dat geen duikboot 't schip
met de ballingen zou aanvallen. Maar En
geland weigerde een kruiser te zenden,
omdat zooals de Engelsche gezant met
tranen in de oogen kwam mededeelen
„de premier (Lloyd George) met geen mo
gelijkheid aan zijn Koning kon adviseeren
om gastvrijheid te verleenen aan personen,
wier pro-Duitsche neigingen hem bekend
waren."
Ziehier weer een ontstellend bewijs tot
welke daden we zouden bijna schrijven
mis-daden de oorlogsmentaliteit kan
leiden. Terwille van de z.g. oorlogsnood-
zaak wordt een toch al zwaarbeproefd
echtpaar, worden schuldelooze kinderen,
koelbloedig opgeofferd. Terwijl de Duitsche
vijand respect en medelijden betoont met
de onttroonde vorstelijke familie, wordt
deze door den Engelschen bondgenoot laf
hartig in den steek gelaten. E dat enkel
uit een door niets gemotiveerde vrees, dat
deze slachtoffers van oorlog en revolutie de
oorlogsmoeheid in eigen land zouden ver
sterken.
We benijden den heer Lloyd George niet,
wanneer in zijn eenzamen ouderdom de be
schuldigde stem van het geweten hem zal
verwijten, dat hij een zes-dubbelen moord
heeft kunnen voorkomen, maar dit in oor
logsverblinding niet heeft willen doen.
Onvermijdelijk brengt de overweging
van dit drama herinneringen voor
den geest aan soortgelijke gebeurte
nissen. Hoe heerlijk steekt bij deze weinig
eervolle handelwijze van Lloyd George de
fiere geste af van de Nederlandsche' regee
ring, die, ondanks de booze blikken van
den almachtigen buurman, den kruiser
„Gelderland" zond om het eerbiedwaardig
slachtoffer van Engeland's imperialisme,
den grijzen Paul Kruger, veilig naar ons
land te brengen.
Of, om een nog recenter gebeurtenis te
noemen, vergelijke men de lafhartigheid
van het Engelsche oorlogsministerie met
den door ieder weldenkend mensch geres-
De Nederlandsche R.K. Bond van Bouwpa-
troons vergadert ditmaal voor het eerst in Lim
burg en wel te Venlo. Reeds heden Maandag
waren talrijke leden naar Venlo gekomen om
den begroetingsdag mede te maken. Want de
afdeeling Venlo had veel werk van de ont
vangst gemaakt en had zich groote moeite ge
geven om het haar gasten aangenaam te ma
ken in Venlo.
In den namiddag had allereerst de ontvangst
van het hoofdbestuur door het plaatselijk af-
deelingsbestuur plaats, waarna burgemeester en
wethouders der gemeente Venlo de bondsleden
ten stadhuize ontvingen en officieel begroet
ten. In den laten namiddag volgde alsdan een
rijtoer, door de plaatselijke afdeeling aangebo
den.
Een fraaie feestgids is uitgegeven, waarin
allerlei geïllustreerde bijdragen van verschil
lende personen als Venlo's burgemeester B.
Berger en deken J. L. A. van Oppen, de voor
zitter der afd. Venlo, de heer Th. Spreeuwen-
berg, de bondsvoorzitter H. Klein Schiphorst,
rector Wennen, de Venloosche geest. adv. kap.
A. Omloo e.a.
De 14de jaarvergadering vangt Dinsdag aan
te 10 uur in café Suisse, nadat te 8.30 een ge
zongen H. Mis is opgedragen in de H. Marti-
nuskerk. 's Middags autotocht, waarna feest
maal in het concertgebouw.
woensdag wordt de jaarvergadering voortge
zet en gesloten.
pecteerden moed van Minister Ruys, toen
hij den vluchtenden Duitschen keizer in
de bewogen dagen van November 1918 in
het kleine Holland een veilig asyl verschaf
te. Dezelfde Nederlandsche Minister, die
enkele jaren later den in overwinningsroes
op hol geslagen geallieerden een krachtig
halt toeriep, toen dezen met schending van
al onze tradities de uitlevering van den
„oorlogsmisdadiger" Wilhelm II eischten.
En deze Duitsche ex-heerscher was geen
bondgenoot. Integendeel; zijn leger had in
de oorlogsjaren meerdere malen onze gren
zen bedreigd; zijn duikbooten hadden onze
zeekasteelen getorpedeerd, onze schepelin
gen met den dood bedreigd en daardoor het
geheele volk de strengst mogelijke rantsoe
neering van levensmiddelen opgelegd.
Dergelijke vergelijkingen zijn bijzonder
leerzaam. Zij toonen overtuigend aan, dat
de oorlogs-psychose den geest van zelfs de
hoogst-geplaatsten kan vergiftigen.
Maar ook, dat kleine volkeren hun
grooten en machtigen broeders dikwijls een
lesje kunnen geven in nationale eer, fier
heid en waardigheid.
Een conclusie, welke voor ons Nederlan
ders, die zoo gaarne ons zelf kleineeren en
anderen groot zien, wel eens het overwegen
waard is.
In het gebouw voor K. en W. te Rotterdam
werd de vijftiende Bondsvergadering gehouden
van den Nederlandschen R.K.. Smedenpa-
troonsbond.
De Bondsvoorzitter, de heer C. Koop, maakte
in zijn openingswoord met vreugde gewag er
van, dat de laatste jaren in den Bond een groo
te vooruitgang valt waar te nemen. Het leden
tal is steeds 6tijgende en het getal kringen
breidt zich voortdurend uit.
Het werken voor den Bond is dikwijls on
dankbaar, omdat nog niet alle R.K. Smeden
patroons beseffen, dat hun plaats is in den prin-
cipieelen R. K. S. B. en niet in de neutrale or
ganisatie, hoewel daarmede op zakelijk terrein
voortdurend wordt samengewerkt.
Na vijftien jaren achtte de heer Koop thans
het oogenblik aangebroken om heen te gaan als
voorzitter. Spr. vindt het beste, dat jongere
krachtten het werk overnemen.
De vergadering werd verder geleid door den
vice-voorzitter, de heer Alders.
Nadat enkele huishoudelijke zaken waren af
gehandeld, vond de wijding van het fraaie
Bondsvaandel plaats door den geestelijken ad
viseur. pastoor G. J. van Hout.
Het congres werd vervoglens toegesproken
door dr. Möllers Geschaftsführer des Verban-
des West-Deutscher Schmiedermeister die de
hartelijke groeten der Duitsche collega's over
bracht.
Bij de bestuursverkiezing werd gekozen in de
vacature-Koop (die zich niet herhiesbaar had
gesteld) de heer J. A. M. van der Cammen Jr.,
uit Rotterdam. Als lid van het hoofdbestuur
voor het, bisdom Utrecht werd de heer .W. Th.
Hoogstraten aangewezen.
De vice-voorzitter, de heer Alders huldigde
den afgetreden voorzitter.
Onbaatzuchtig hebt u, zoo zeide spr. tot den
heer Koop, voor onze belangen gestreden, zoo
lang u dit mogelijk was.
Met algemeen applaus werd het voorstel aan
vaard om den heer Koop tot eereijvoorzitter van
den Bond te benoemen.
De heer Alders hield hierna een herdenkings
rede, waarin hij het verleden, heden en de toe
komst van den Bond besprak.
Besloten werd heet volgend jaar bijeen te ko
men te Tilburg, waar de ardeeling haar 25-jarig
Bij de rondvraag kwamen nog verschillende
bestaan zal herdenken.
onderwerpen ter sprake, o.a. de willekeur der
aannemers met de onder-aannemers.
Ten slotte sprak pastoor Van der Hout een
zeer waardeerend afscheidswoord tot den heer
Koop, met wien hij al die 15 jaren had samen
gewerkt.
Zaterdag werd in het gebouw van het Cen
traal Brabantsh Museum te 's-Hertogenbosch
door Z. Exc. Mr. Dr. A. van Rjjckevorsel, Com
missaris der Koningin in Noord-Brabant, de
tentoonstelling geopend van werken van H. M.
de Koningin, een 92-tal kunstwerken, w.o.
schilderijen, studies in olieverf en teekeningen.
Het openingswoord werd gesproken door Jhr.
Mr. A. F. O. van Sasse van Usselt, president
van het Prov. Genootschap van Kunsten en
Wetenschappen.
Ook de burgemeester van 's.Hortogenbosch,
Mr. F. J. Lanschot, sprak een woord over de
beteekenis van deze tentoonstelling, welke H.
M. de Koningin heeft willen toestaan in het
belang van kunstenaars, die door de tijdsom
standigheden in moeilijkheden geraken.
Een breede kring van elite der stad woonde
de openingsplechtigheid bij.
In de jongstleden Vrijdagavond gehouden
vergadering der Kamer werden de volgende be
sluiten genomen:
de aandacht van B. en W. van de gemeente
Nijmegen te vestigen op het feit, dat op Zondag
3 Juli j.l. des avonds, wegens het ontijdig uit
de vaart nemen van een der ponten, weer
stagnatie in het verkeer werd veroorzaakt;
op een desbetreffend verzoek van hare zus
terinstelling te Tiel verklaarde de Kamer zich
bereid tot eene bespreking aldaar met afge
vaardigden van andere Kamers, geïnteresseerd
bij den aanleg van een weg GorinchemEist,
van het adres der commissie voor dien weg
aan den Raad van Ministers inzake instelling
van een wegschap;
medewerking te verleenen aan de Centrale
Organisatie i/z. bezwaren ten aanzien der con-
tingenteering door het verstrekken van inlich
tingen, omtrent die organisatie;
geen gevolg te geven aan een van midden
standszijde gedaan verzoek, om de Kroon de
instemming der Kamer kenbaar te doen ma
ken met de door den Raad der gemeente Nij
megen aangenomen gewijzigde Winkelslui
tingsverordening, omdat de beoordeeling van de
verordening door den plaatselijken midden
stand niet onverdeeld gunstig is en de Kamer,
gezien het recht van de gemeenteraden tot
verzachting of verzwaring van de bepanlingen
van de Winkelsluitingswet bij gemeentelijke
verordening, het zeer waarschijnlijk acht, dat
de Kroon deze gewijzigde verordening zal goed
keuren.
Op feestelijke wijze heeft de afdeeling Schie
dam van den Ned. R.K. Volksbond Zondag haar
veertig-jarig jubileum gevierd.
Aan den feestdag ging ter voorbereiding een
triduum vooraf, dat door den zeereerw. heer J.
B. W. M. Möller werd geleid en in diens kerk
aan de Lekstraat gehouden, terwijl de alge
meen-adviseur, de weleerw. heer J. A. M. Bek
kers, Zondagmorgen met assistentie van de ad
viseurs, de weleerw. heeren J. Determeijer O.P.,
IJ. Hoekstra O.P. en Th. van Seggelen een
plechtige Hoogmis opdroeg, waaronder het drie
voudig versterkt koor o.a. de drie-stemmige
Missa van Perosi ten uitvoer bracht.
Des middags te half 2 begon de receptie, die
weldra druk zou worden bezocht. De eerste
woordvoerder was hier de deken, de ho'ogeerw.
heer A. J. C. Schraag. Ook vele andere heeren
geestelijken boden hun gelukwenschen aan. De
centraal-president, de heer J. W. v. d. Akker,
was uit Den Haag overgekomen. Namens de
R.K. Raadsfractie verschenen de heeren mr. M.
J. C. H. Kavelaars, H. Steens en C. Janse. Alle
vakorganisaties hadden zich doen vertegen
woordigen, zoomede vele plaatselijke vereeni-
gingen op allerlei gebied. Verschillende autori
teiten gaven persoonlijk of schriftelijk van hun
belangstelling blijk. Met bijzonder genoegen
nam men van een brief des heeren J. W. Smit
te Amsterdam, den nestor der katholieke arbei
dersbeweging, kennis, terwijl vele organisaties
het bij woorden niet lieten, doch het tevens
„met bloemen zeiden". Met een kort dankwoord
van den voorzitter, den heer Th. J. H. Mou-
wens, werd de receptie gesloten.
Des avonds feestelijke vergadering in de ge
hoorzaal van den R.K. Volksbond. De avond
werd opgeluisterd door het Harmonie-orkest „St.
Ambrosius" eri de tooneelafdeeling „Alberdingk
Thijm.
Als feestredenaar trad de zeereerw. heer
Möller op.
De avond werd verder opgeluisterd door de
tooneelafdeeling „Alberdingk Thijm", die den
vroolijken één-acter „De mislukte Fuif" voor
het voetlicht bracht.
Vóór de rede van pastoor Möller heeft bur
gemeester H. Stulemeijer een woord van geluk-
wensch tot bestuur en leden gericht.
De Hooge Raad van Arbeid heeft in zijn
9 Juli j.l. onder voorzitterschap van prof. mr.
P. J. M. Aalberse gehouden vergadering den
afgetreden voorzitter, prof. mr. P. J. M. Aal
berse en de beide plaatsvervangende voorzit
ters, de heeren H. P. Gelderman C. Mz. en
C. Kupers, bij acclamatie herkozen. Vervolgens
heeft de Raad zijn advies vastgesteld omtrent
het voorontwerp van een Werktijdenbesluit
voor apotheken.
Een meerderheid in den Raad (2110) ging
met de invoering van een desbetreffende
paragraaf van de Arbeidswet accoord. Een
minderheid achtte die invoering in de huidige
omstandigheden niet gewenscht.
De argumenten, die voor beide standpunten
werden aangevoerd, zijn in het advies vermeld.
In het advies wordt voorts stilgestaan bij de
vraag, of de compensatie, die het voorontwerp
voor Zondagsdienst en nachtdienst biedt, vol
doende is.
Een aantal leden van den Raad ging met
de regeling van het voorontwerp accoord. Een
aantal andere leden achtte de door het voor
ontwerp geboden compensatie te gering. Ten
slotte hebben vrijwel alle vóór- en tegenstan
ders in den Raad zich kunnen vinden in een
compromis, dat een wat ruimere compensatie
geeft dan het voorontwerp.
Op verzoek van eenige leden van den Raad
is een lijst opgemaakt van adviezen, die de
Hooge Raad van Arbeid heeft uitgebracht en
over het gevolg, dat aan die adviezen is ge
geven.
Er zijn sinds de oprichting van den Raad
in 1920 in totaal 74 adviezen uitgebracht. Het
gevolg, dat aan die adviezen is gegeven, blijkt
uit de volgende tabel: advies in geheel of in
hoofdzaak gevolgd 46, gedeeltelijk gevolgd 20,
niet gevolgd 11, over het advies is nog geen
beslissing genomen 6, geen antwoord moge
lijk 1.
De vergadering werd Voor een gedeelte door
den minister van Economische Zaken en
Arbeid bijgewoond.
Op Vrijdag 29 Juli a.s. zal in de provincies
Zuid-Holland, Overijssel, Groningen, Drente en
Gelderland de verkiezing van leden voor de
Eerste Kamer der Sta ten-Generaal plaats heb
ben.
Voor deze verkiezing werden heden candidaat
gesteld:
in Zuid-Holland: 1. A. B. de Zeeuw;
2. F. L. Ossendorp; 3. P. Danz; 4. G. F. Lin-
deijer; 5. L. v. d. Wal; 6. A. Kieviet; 7. L. A.
Donker; 8. G. Keesing.
In Groningen, Drente, Overijssel
en Gelderland: 1. M. Mendels; 2. E. Rug-
ge; 3. L. M. Hermans; 4. J. H. A. Schaper; 5.
T. Saunders-Blauwboer; 6. D. Bartels; 7. J. H.
Anema.
In Overijssel, Groningen en Dren
te (gelijkluidende lijst): 1. Ant. J. Schoemaker
te Deventer; 2. J. C. van der Lande te Nij
megen (zittend lid); 3. H. Ruyter te Arnhem;
4. dr. H. W. Takkenberg te Groningen; 5. J. W.
Andriessen te Utrecht; 6. mr. J. R. H. v. Schaik
te Den Haag.
In Gelderland: 1. J. J. W. IJsselmuiden
te Arnhem; 2. H. Ruyter te Arnhem; 3. J. W.
Andriessen te Utrecht; 4. mr. J. R. H. v. Schaik
te Den Haag; 5. G. W. J. van Koeverden te
Buren; 6. mr. E. H. J. baron van Voorst tot
Voorst te Beek bij Nijmegen).
(De Statenclubs in de provincies Gelderland,
Overijssel, Groningen en Drente (groep II) be
sloten deze lijsten te verbinden).
In Zuid-Holland: 1. prof. dr. A. M. A.
A. Steger (z.l.) te Heemstede; 2. F. L. D. Ni-
vard (zJ.) te Rotterdam; 3. jhr. mr. L. E. M.
von Fisenne te Rijswijk (Z.-H.)4. H. J. Kuiper
te Haarlem; 5. W. C. J. J. baron van Voorst tot
Voorst te Den Haag; 6. mevr. F. Steenberghe-
Engeringh te Soesterberg; 7. mr. H. W. J. M.
de Jong te Den Haag; 8. J. D. de Kok te Loos
duinen; 9. ir. H. W. J. Thunissen te Den Haag;
10. F. N. V. Quant te Den Haag.
In Groningen, Drente, Overijssel
en Gelderland: 1. mr. H. Smeenge te
Amsterdam (aftr.); 2. Joan Gelderland te Ol-
denzaal (aftr.)3. H. D. Louwes te Ulrum (Gr.)
voorzitter Gron. Mij. van Landbouw; 4. mr. A.
G. A. Ridder van Rappard te Tiel, lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal, voorzitter
Geldersch-Overijsselsche Mij. v. Landbouw; 5.
J. L. Nysingh te De Wijk, voorzitter Kon. Ned.
Landbouw Comité; 6. prof. dr. B. D. Eerdmans,
te Leiden, lid van de Tweede Kamer der Sta
ten-Generaal; 7. mr. H. E. Ovink te Haren; 8.
mr. A. C. van der Feltz te Voorst, Lid van de
Prov. Staten te Gelderland.
In Zuid-Hol land: 1. ir. J. Koster te
Heerlen (aftr.); 2. mr. P. Droogleever Fortuyn
te Rotterdam, burgemeester van Rotterdam;
3. mr. H. J. Knottenbelt te s-Gravenhage, Lid
van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
4 mr. dr. M. M. G. Schumann te 's-Graven
hage, oud-voorzitter van den Volksraad in Ned.-
Indië; 5. mej. dr. E. C. van Dorp te Bloemen-
daal, oud-lid van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal; 6. prof. dr. G. M. Verrijn Stuart te
Rotterdam, hoogleeraar aan de Handelshooge-
school; 7. mr. L. Trouw te Brielle, lid van de
Prov. Staten van Zuid-Holland.
In Zuid-Holland: 1. mr. M. Slingen-
berg te Haarlem; 2. Jgrn Schilthuis te Den
Haag; 3. mr. W. H. M. Werker te Den Haag;
4. mevr. W. A. L. Ros-Vrijman te Den Haag.
In Groningen, Drente, Overijssel
en Gelderland: 1. J. B. Westerdijk te Uit-
huizermeeden; 2. ir. S. L. Louwes te Zwolle; 3.
ir. J. M. L. Otten te Meppel; 4. mevr. J. Mar-
cus-Nijland te Apeldoorn; 5. mr. M. S. Kalma
te Assen; 6. dr. H. A Zwijnenberg te Enschedé.
In Zuid-Holland, Gelderland en
Overijssel: 1. J. W. van Houdt te Rijssen;
2. ir. c. N. van Dis te Rotterdam, lid Tweede
Kamer Staten-Generaal; 3. A. J. Kersten te
Rotterdam, lid Prov. Staten Z.-H.; 4. A. Hoo-
gendijk te Zeist; 5. J. van Bochove te Zeist.
Men herinnert zich, dat Koning Albert
van België eenige weken geleden een ko
ninklijke boodschap de wereld heeft inge
stuurd, waarin hij (kortgezegd) verkon
digde, dat de wereld haar welvaart niet
zou herwinnen, tenzij de internationale
vrije handel werd hersteld, aldus lezen
wij in „De Gelderlander".
Kort erop brak het nieuws los van een
Nederlandsch-Belgische tol-overeenkomst.
Een tolunie? Neen, dat was het niét, maar
toch wel een overeenkomst. Wat erin stond,
mocht nog niet dadelijk worden verteld,
maar in elk geval was er besloten om jaar
lijks de invoerrechten met 10 pet. te ver
lagen in Nederland en in België en dan ten
gerieve van die twee Staten afzonderlijk.
Het zou niet gelden voor andere Staten,
tenzij die ook toetraden.
Zoo luidden de berichten, maar zoo kan
't niet precies waar zijn, want dan zouden
wij de klausule der meestbegunstiging ver
nielen. Wij zouden toch aan België toe
staan, wat wij anderen meestbegunstigden
niet zouden verleenen. Maar bovendien, hoe
kan dat: wederzijds 10 pet. verlagen? Zijn
dan de tarieven der beide landen gelijk,
zoodat 10 pet. voor den een precies het
zelfde beteekent als 10 pet. voor den ander?
Immers neen, het Belgische tarief is veel
hooger. Om te beoordeelen op welke wijze
een gelijktijdige verlaging van 10 pet. zou
werken, moest men beide tarieven naast
elkander leggen en vergelijken. Verlagen
wij 10 pet. met 1/10, dan blijft er 9 pet.
over, wat den vrijen invoer hindert, maar
niet belemmert. Verlaagt echter de Belg 'n
invoerrecht van 20 pet. met 1/10, dan blijft
er nog 18 pet. over, wat een invoerbelem-
mering blijft.
Het is nu al eenige weken geleden, dat
de eerste berichten over die Nederlandsch-
Belgische overeenkomst ons bereikten en
sindsdien is er herhaaldelijk op meerdere
inlichtingen en op publicatie ervan aange
drongen. Tevergeefs. Tegen publikatie be
staan nog steeds bezwaren. Op bizonder-
heden moeten wij wachten. Alleen dat staat
vast: Nederland en België zullen den vrijen
handel herstellen. Elk begin is moeilijk,
maar begonnen zijn ze. Met z'n tweeën. De
overige Oslo-Staten hebben hen lafhartig
verlaten, maar zij staan pal. Klein maar
dapper. Die grooten zeggen allen, dat enkel
herstel van den vrijen internationalen han
del wederopleving kan brengen, maar geen
van allen doet iets. Wij, Nederland en Bel
gië, wij doen. Wij herstellen den vrijen
handel en noodigen heel de wereld uit zich
bij ons aan te sluiten.
Zoo het woord.
Nu de daad.
In de Belgische Kamer kwam een wets
ontwerp aan de orde om den invoer van
beetwortelen te belasten met eventjes hon
derd dertig frank per 000 K.G.
Ziedaar de kampioen van den vrijen
handelaan het werk.
Niet langer aan het woord, maar aan het
werk.
Honderd dertig franks per 1000 K.G.,
dat beteekent sluiting der grenzen.
Maar dat is toch te gek, zei de socialist
Henon gisteren in de Kamer van Afgevaar
digden. Koning Albert heeft daar pas zoo'n
mooi stuk in de wereld gestuurd, met Ne
derland sluiten wij een nieuw handelsver
drag en deze bietenweer treft op de eerste
plaats Nederland. Want de Nederlandsche
bieten worden er in hoofdzaak door getrof
fen."
De Kamer grinnikte eens, maar nam het
wetsvoorstel aan. De aandeelen der suiker
fabrieken op Java en Cuba stijgen; men
ziet de rietsuiker weer als konkurrent van
de beetwortelsuiker opkomen; de grenzen
dicht is het parool.
Intusschen is men kampioen voor den
vrijen handel.
En opende men den kamp voor den vrijen
handel door een verdrag met Nederland.
Dat men nu het eerst 'n stomp op den
neus toebrengt.
W oor den en daden.water en vuur.
Communistische Partij
In Groningen, Overijssel en Gel
derland: 1. L. v. d. Veen te Beerta; 2. G.
Perfors te Oosterbeek; 3. W. Douma te Nieuw
Beets.
In Zuid-Holland: 1. H. v. Weizen te
Leiden; 2. W. Reuderink te Rotterdam; 3.
Schoktense te Gouda.
In Gelderland, Overijssel, Drente
en Groningen: 1. jhr. S. van Citters te
Brammen (aftr.); 2. prof. mr. P. A. Diepen
horst te Amsterdam (aftr.); 3. ir. G. Hofstede
te Blokzijl; 4. mr. J. L. Bouma te Emmen; 5.
jhr. J. Beelaerts van Blokland te Oosterbeek;
6. D. H. R. Havenstein te Spijk (gem. Bieram);
7. mr. G. J. Sybrandij te Almelo; 8. P. H. Hum-
melen te Groningen.
Iin Zuid-Holland: 1. prof. mr. A. Ane
ma te Haarlem (aftr.); 2. mr. P. E. Briët te
Leiden (aftr.); 3. S. J. Ruppert te Utrecht; 4.
prof. dr. J. Severijn te Utrecht; 5. J. van der
Molen te Renkum (burgemeester); 6. W. War-
naar te Sassenheim; 7. prof. mr. V. H. Rutgers
te Amsterdam; 8. dr. J. F. Reitsma te Rotter
dam; 9. mr. dr. H. W. Hovy te Amsterdam; 10.
A. baron van Heekeren van Keil te Ede.
In Groningen, Drente, Overijssel
en Gelderland: 1. mr. W. L. baron de Vos
van Steenwijk te Wijhe; 2. J. W. J. baron de
Vos van Steenwijk te Diepenheim; 3. mr. dr. G.
Kolff te Geldermalsen; 4. mr. dr. C. O. P. baron
Creutz te Bennekom; 5. prof. dr. J. de Zwaan
te Leiden; 6. J. Knoppers te Meppel; 7. J. M.
Krijger Jr. te Vriezenveen; 8. J. C. Wolthuis te
Vroomshoop; 9. mr. G. Vixseboxse te Almelo.
In Zuid-Holland: 1. mr. A. van der
Hoeven te Rotterdam; 2. jhr. mr. dr. N. C. de
Gijselaar te Wassenaar; 3. H. van Boeijen te
Voorburg; 4. prof. dr. J. R. Slotemaker de
Bruine te Wassenaar; 5. J. M. Krijger Jr. te
Vriezenveen; 6. prof. dr. J. de Zwaan te Lei
den; 7. B. van Eesteren te 's-Gravenhage; 8.
mr. dr. J. van Bruggen te Dordrecht.
Zaterdag en Zondag heeft te Roosendaal de
jaarvergadering plaats gehad van den R. K.
Bond van Leeszalen en Boekerijen in Neder
land, welke werd voorafgegaan Zaterdagna
middag te half zes door een officieele ont
vangst der deelnemers ten gemeentehuize door
het voltallig gemeentebestuur.
In de raadszaal werden de afgevaardigden
toegesproken door den burgemeester, den heer
Mr. C. A. Prinsen, die na verwelkoming te ken
nen gaf, dat de gemeente Roosendaal het zeer
op prijs stelde, dat deze Bond hier zijn verga
dering wilde komen houden. Spreker prees het
werk van dezen bond als een mooi, verheven,
sociaal, cultureel, maar ook als een moeilijk
en verantwoordelijk werk, dat zeer bijzondere
waardeering verdient, vooral ook door het feit
dat deze taak geheel bela igeloos wordt ver
richt.
Spreker wenschte den afgevaardigden eenige
prettige dagen en een vruchtbare vergadering
toe in zijn gemeente.
In antwoord hierop bracht de heer F. P. J.
A. v. d. Put, uit Eindhoven, bondsvoorzitter, t
gemeentebestuur van Roosendaal hartelijk
oank voor de officieele ontvangst en wenschte
hij den nieuwen burgemeester toe, dat hij zijn
gemeente zou mogen leiden tot voldoening
voor zichzelve en tot bevrediging en genoegen
van zijn gemeentenaren.
De heer P. v. Gilse, voorzitter der afdeeling
Roosendaal, richtte ten slotte nog een woord
van dank tot het gemeentebestuur voor de
medewerking welke zijn afdeeling steeds van de
zijde der gemeente heeft ondervonden.
Hierna werden ververschingen rondgediend.
Na afloop van de officieele ontvangst ten
stadhuize trokken de afgevaardigde naar het
gebouw van de R. K. Openbare Leeszaal, op
de Markt, waar in de groote en fraai versierde
leeszaal de jaarvergadering \rerd aangevan
gen.
De voorzitter van den Ned. Bond van R. K.
Openbare Leeszalen, de heer P. v. d. Put, heet
te de aanwezigen welkom en bracht een har
telijk woord van dank aan de afdeeling Roo
sendaal voor de wijze waarop de af gevaar dig.
den hier waren ontvangen, zoowel ten ge
meentehuize als door de versiering hier in het
fraaie leeszaalgebouw.
De bezuinigingsplannen der regeering be
sprekende, achtte spr. het billijk, dat hoe
bezwaarlijk ook voor de Leeszalen te dragen
zij ook althans in het redelijke daarin be
trokken zullen worden.
Voorts gaf spr. een beknopt overzicht der
door den Bond gevoerde actie, waarna door
den secretaris, den heer mr. v. Gorkom, de
notulen en het jaarverslag werden uitgebracht,
welke onder dankzegging werden goedgekeurd.
Het financieel verslag van den penningmees.
ter sloot met een voordeeüg saldo van ruim
700 en werd eveneens, onder applaus der ver
gadering vastgesteld.
Overeenkomstig de ontwerp-begrooting 1932
werd deze vervolgens vastgesteld, waarna de
bestuursverkiezing plaats had. De afttredende
bestuursleden de heer W. L. A. v. d. Ven en
ir. F. C. Theling werden bij acclamatie herko
zen.
Nadat een voorstel van het bestuur, om het
bestuur met één lid (uit het Aartsbisdom) uit
te breiden, na eenige discussie was aangeno
men, werd als nieuw bestuurslid gekozen de
heer Remmers, voorzitter van de Leeszaal te
Arnhem.
Op voorstel van het bestuur werd de jaar-
Ujksche bijdrage der afdeelingen voor de
Bondskas eenigszins verlaagd en vervolgens
voor dit jaar vastgesteld,
Door mej. Post (Delft) werd vervolgens een
uiteenzetting gegeven omtrent den stand der
werkzaamheden van de commissie voor de
jeugdlectuur, waarbij zij liet utikomen wat door
de commissie inzake de totstandkoming van
een waardeerings-catalogus is gedaan.
Zoo heeft de commisie veel moeten lezen en
dikwijls met uitgevers moeten correspondeeren
en confereeren en is het haar gelukt, na veel
onderzoek een lijst saam te stellen van onge
veer 400 stuks bruikbare boeken voor de rij
pere jeugd. Verschillende A-boeken werden on
derzocht, doch ook hierbij stuitte men op ver
schillende, soms groote moeilijkheden. Enkele
dezer A-boeken konden worden bestemd om bij
een 400 jeugdboeken te worden gevoegd.
Intusschen wordt het werk voortgezet en
binnenkort hoopt de commissie een volledige
lijst bij het bestuur te kunnen indienen. Deze
boeken zullen in den catalogus een waardee-
ringscijfer krijgen, waardoor de waarde zal
worden bepaald.
De avond werd verder besloten met een
echt gezellig Roozendaalsch-joviaal samenzijn
in de sociëteitszaal Amicitia van hotel Buysen,
aan de Bloemenmarkt.
De commissie-Weiter heeft geconsta
teerd, dat onze staatsfinanciën in zeer de-
solaten toestand verkeeren, dat er geen
nieuwe bronnen \an inkomsten meer te
ontdekken zijn en dat de redding van den
Staat alleen van bezuiniging te verhopen
valt.
De geleerde commissie heeft natuurlijk
gelijk, maar intusschen wordt met haar
eigen daad haar eigen theorie verloochend!
Zijn er geen nieuwe bronnen van inkom
sten aan te boren?
Zijn er voor den Staat geen nieuwe pro-
fijtjes uit te denken?
Laat u eens een lichtje opgaan:
maanden en maandenlang is het Neder
landsche publiek door pakkende persbe
richten voorbereid op de komst van de
wonderbaarlijke schepping, welke Weiter
en de zijnen wrochten zouden, de
nieuwsgierigheid groeide ten slotte met den
dag, met het uur, totdat een heel zakelijke
mededeeling verscheen, dat het rapport te
gen het civiele prijsje van 3per exem
plaar binnenkort bij de Landsdrukkerij
verkrijgbaar gesteld zou worden en dat ge
gadigden het boekwerk reeds tevoren kon
den bestellen
Resultaat naar in de pers verluidt
een zeer overvloedige aanvrage van het
boek:
Zaterdagmorgen zouden er reeds 1100
exemplaren besteld zijn, tegen 3.t
stuk; dat beteekent al vast een somme
tje van 3300; en gezien deze vlotte be
langstelling zal, naar men beweert, thans
spoedig een tweede oplaag op de pers gaan.
De hooge autoriteiten hebben hier de
massa-psychologie blijkbaar zeer juist aan
gevoeld:
velen van hen, „die gaan sterven," heb
ben er met pleizier 'n gulden of drie voor
over om van te voren eens op hun dooie
gemak kennis te kunnen maken met den
strop, die hun binnenkort....
Maar neen! We schrijven geen gruwel
verhaal!
Intusschen:
Zit er geen muziek in het geval?
Als we nu eens 'n heeleboel interessante
commissies instelden, en die commissies
schreven allemaal eens pikante rappor
ten
En als het Nederlandsche publiek dan
telkens tevoren eens goed nieuwsgierig ge
maakt werd
Zou daar niets uit te slaan zijn?
Zondagmorgen
Te half 9 Zondagmorgen werd in de kapel
van het Godshuis door den Hoogeerw. heer
Mgr. A. Sweens, Bondsadviseur en bijgewoond
door alle afgevaardigden een H. Mis opgedra
gen tot welzijn van den Bond en de aangesloten r,
vereenigingen. a
In de te 11 uur in de zaal van het leeszaal
gebouw voortgezette vergadering hield de
Z.Eerw. heer G. C. A Juten, pastoor te Wil
lemstad, een interessante voordracht over „De
geschiedenis van West-Brabant en de litera
tuur daaromtrent," Spr. ving zijn historisch
overzicht aan bij het jaar 1200, omdat de eer
ste oorkonden van dit jaar dateerden. In den
breede wijdde spr. uit over de perioden der
heerlijkheden van Breda en Bergen op Zoom,
onder den hertog van Brabant, totdat de on
afhankelijke stad der Nederlanden werd ge-
gevormd. De onaangename gevolgen daarvan
heeft West-Brabant maar al te gevoelig gedra
gen, wijl het als het ware den voorpost vormde
tusschen Noord-Nederland en de vaak uit het
zuiden opdringende lezers.
Ten slotte gaf spr. nog het een en ander te
hooren over de cultuur en de literatuur van
West-Brabant over zijn eigen arbeid op het ge
bied der geschiedenis van dit gewest.
In den namiddag had een autobus-tocht
plaats naar de Wouwsche Plantage, waar door
het bestuur der R. K. Openb. Leeszaal en Bi
bliotheek te Roozendaal den gasten een koffie
maaltijd werd aangeboden, waarna een wande
ling volgde door de natuurlijke Plantage.
Het tweedaagsche samenzijn werd besloten
met een gemeenschappelijk diner des namid
dags te 6 uur in hotel Buysen, waarna afscheid
werd genomen-
De Minister van Economische Zaken en Ar
beid heeft zijn beschikking van 18 Januari met
betrekking tot de regeling van den uitvoer naar
Frankrijk aangevuld met de rubrieken: le
vende schapen en slachtpaarden.
Het tijdvak, waarover de certificaten van
oorsprong worden verleend, bedoeld in art. 3
van het Koninklijk Besluit van 4 Januari, is
vastgesteld voor levende schapen van 1 Januari
1929 tot 1 Juli 1931 en voor slachtpaarden van
1 Januari 1931 tot 1 April 1932.
Met het uitgeven van deze certificaten is
belast de heer P. van Zwanenberg te Ntfmegen.
De kosten aan het afgeven der certificaten van
levende schapen verbonden, zijn bepaald op
ƒ0.25 per schaap met een minimum van ƒ1.
per certificaat en voor slachtpaarden op ƒ3.
per paard.
Maandagmiddag ia in „Pulchri Studio" te
's-Gravenhage in tegenwoordigheid van den
zaakgelastigde van Joego-Slavië en tal van be
langstellenden een tentoonstelling geopend van
voortbrengselen der Joego-Slavische volkskunst
en nijverheid.
Naar wij vernemen, is prof. dr. W. J. de Haas,
hoogleeraar te Leiden, uitgenoodigd deel te
nemen aan de besprekingen van de British As
sociation, die dit jaar in York bijeenkomt.
