De Crisis-Zuivel-Centrale
De nood der landarbeiders
De onweders in
ons land
In vrijheid gesteld
DOEL EN WERK
ROODE OVERVAL
VRIJDAG 15 JULI
Een zeer gecompliceerd
mechanisme
Groot aantal gewonden
ALARM GESLAGEN!
Treft toch maatregelen
R.K. Werkliedenverbond
ageert
Gevolg van de warmte
Op tal van onderdeden is de uit
werking, waaraan twaalf com
missies deelnemen, aan
de beurt
Een vloed van cijfers
Een landsbelang
Vaststelling van den
boterprijs
Bdasting op spijsvetten
MEISJE DOODGEREDEN
Op do Leidsche Vaart le Haarlem
GRANAAT GEVONDEN
De tweede in veertien dagen
Communisten bekogelen op den
Rotterdamschen weg een
auto met fascisten
De H.O.V.-briefjes en de
Staatsloterij
Groote beroering onder de mijn
werkers wegens nieuwe ont
slagen tegen 1 Aug. a.s.
KINDEREN VERGIFTIGD
Duitsche dienstbode aangehouden
GEHEIME RADIOZENDERS
Er moet een einde aan komen
In een kelder betrapt
Lijk gevonden
PROCES TEGEN DE A.V.R.O.
Het royement van mr. van Doorne
De loonen
DE STAKING TE BORN
Voorstel van rijksbemiddelaar
KATHOLIEKE VERKENNERS
GAAN KAMPEEREN
Z. H. Exc. Mgr. Aengenent draagt
een pontificale H. Mis op
BELASTING ONTDOKEN
TOUR DE FRANCE
Bonduel wint de zesde etappe
FELLE BRAND TE VEGHEL
Electrische maalderij verwoest
CISKA CREMER
Haar lijk aangespoeld
In het vroegere Diaconessenhuis ,3ronovo",
aan de Laan van Meerdervoort 84, te Den
Haag, dat verleden jaar door den Staat werd
aangekocht met de bedoeling, dat mettertijd
daar een praclisch modem gebouw voor de
thans in tal van panden over heel de stad
verspreide Waterstaatsdiensten verrijst, zijn
momenteel een aantal crisislichamen gevestigd.
Het voornaamste daaronder is de Crisis-
Zuivelcentrale. welke instelling zij is eene
vereeniging, die op het oogenblik uit drie
leden bestaat, den Minister, den Secretaris-
Generaal en den Regeeringscommissaris!
thans op volle kracht in werking ls, ooi de
in nood verkeerende zuivelboeren te hulp te
komen.
De leider van de Crisis-Zuivel-Centrale, de
Regeerings- commissaris L. Bückmann,
heeft deze week op zijn bureau een uiteen
zetting gegeven omtrent doel en werking van
de regeling, zooals die thans ls ingevoerd.
Sparen wij onzen lezers den geweldigen vloed
van cijfers, die kolommen zouden vergen en
die aan de krant het uiterlijk van één groote
financleel-economlsche rubriek zouden geven.
En reproduceeren wij alleen nog eens de hoofd
zaken van het zeer gecompliceerde mechanisme,
zocals ons dat door den bekwamen organisa
tor en uitvoerder van de hulpverleening aan
de melkveehouderij aan de hand van tal van
grafische voorstellingen, mysterieuze formules
en modellen van werken en voorgeschreven
boekhoudformulieren omstandig werd uiteen
gezet. Want onze bedoeling is, van de wet
nog eens een en ander te vertellen aan het
melkdrinkend en boter, kaas, margarine en
andere spijavetten etend publiek. De andere
betrokkenen, de boeren, melkinrichtingen,
melkslijters, zuivelfabrieken, margarinefabrie
ken, enz. komen vanzelf van de hun bedrijf
regardeerende détails op de hoogte door de
vaklitteratuur en de ongetwijfeld daarin op
genomen en toegelichte verschillende uitvoe
ringsmaatregelen. Die détails zijn voor den leek
vaak op het griezelige af. Wij verwedden er
althans wat om, dat hij, b.v. kennis nemende
van het feit, dat volgens de Staatscourant uit
het Crisis-Zuivelfonds voor kaas en andere
zuivelproducten per kilogram zal worden uit
gekeerd „een bedrag, verkregen door de ult-
keering per K.G. melkvet, vermenigvuldigd
met 1/100 van het melkpercentage van het pro
duct, te verminderen met een bedrag, gelijk
aan den prijs van het merk voor 1 K.G. boter,
vermenigvuldigd met een voor elk product spe
ciaal vastgestelden factor", alle animo, om diep
in dit labyrinth door te dringen, zal ver
liezen.
We bepalen cms dus tot groote lijnen en
stippen aan, wat van deze wet, die, naar Mi
nister Verschuur het uitdrukt, zal doordrin
gen in de uiterste hoeken van de meeat afge
legen stallen in Nederland. den consument
interesseert. - -
Allereerst dan nog eens de vraag beant
woord, waarom de posten voor boter, mar
garine en andere spijsvetten in de huishoud
boekjes en andere boekhoudingen zullen gaan
stijgen.
Men wil van overheidswege bevorderen, dat
de veehouders hun productiekosten zullen
kunen dekken, hetgeen voor het gros der melk
veehouders op verre na niet het geval is. De
toestand ls zoo, dat in overgroote meerderheid
der gevallen de melkveehouder thans den
verbruiker subsidieert, die van ongewoon lage
prijzen profiteert, terwijl de producent zelf niet
aan zijn productiekosten toekomt en dus
dagelijks groote verliezen lijdt. Er zijn hier en
daar op zich zelf staande gevallen, waarbij die
tegenstellingen minder scherp worden aan
getroffen, doch zij leveren geen afspiegeling
van dien uitzonderingstoestand, waarin som
migen nog verkeeren, was b.v. de verklaring
van eenige melkveehouders ln het Oosten des
lands, dat zij den toeslag, die wordt gegeven,
van den algemeenen 'tóestand. Een symptoom
niet accepteeren zullen.
Naast het te groote aanbod ln het binnen
land, dat een gevolg ls van de buitenlandsche,
onzen geweldigen export werende maatregelen,
is ook het feit, dat voor de nog geëxporteerde
hoeveelheden een buitengewoon slechte prijs
gemaakt wordt, oorzaak van de ellende.
De positie op de wereldmarkt is van dien aard,
dat zelfs de kostende prijs voor den Nederland-
schen zuivelboer bij export niet is te bereiken;
deze moet dus steeds verlies nemen bij uitvoer
en ook de binnenlandsche afzet levert steeds
verliezen op. De nuchtere consequentie: dan het
bedrijf stopzetten, kan bij een levend organisme
als de veestapel is, niet worden aanvaard, wil
men de tanende welvaart niet ln een totale
ruïne doen omslaan.
Bovendien is de export van zuivelproducten
zóó innig met de Nederlandsche welvaart ver
weven, dat het een landsbelang is, te zorgen,
dat we onze vooraanstaande plaats als zuivel
exporteerend land op de buitenlandsche markt
behouden.
Men heft nu de verliezen, die zoowel op de
productie voor de binnenlandsche als op die
voor de buitenlandsche markt worden geleden,
op, doordat men op de boter een accijns legt,
waarvan de opbrengst ten goede komt aan de
boeren, die de melk voor de boterfabricage lever
den.
Met alleen een heffing op boter komt men er
echter niet. Men moet ook zorgen, dat de hoe
veelheden, die in normalen tijd door het buiten
land werden afgenomen, in het binnenland kun
nen worden afgezet. Dit bereikt men door aan
de margarine-industrie voor te schrijven, voort
aan 23 pCt. boter door haar product te men
gen. Deze stap leidde er op zijn beurt weer toe,
dat ook op de margarine een belasting moest
worden gelegd, wilde men voorkomen, dat het
publiek zich, om de „dure" boter te omzeilen,
zich op het gemengde product ging werpen. De
heffing op de margarine had weer tengevolge,
dat ook andere spijsvetten slaolie b.v.
moesten worden belast. En door een amende-
ment-Kortenhorst werd ook de mogelijkheid van
een heffing op producten, waarin de verschil
lende spijsvetten verwerkt zijn, geopend. Hier
mede kan worden voorkomen, dat b.v. een
buitenlandsch biscuitfabrikant een voorsprong
krijgt op zijn met den accijns op de grondstoffen
belasten Nederlandschen concurrent.
Naast deze verschillende maatregelen, die in
het belang van de leveranciers van de grond
stoffen voor de boter getroffen zijn, wordt
bovendien gezorgd, dat een behoorlijke hoeveel
heid boter in de koelhuizen wordt opgeslagen,
zoodat een gedeelte van het thans bestaande
teveel straks in den winter tegen goede prijzen
verkocht kan worden. Hiermede bereikt men
tevens, dat het percentage boter, dat door de
margarine moet, vermoedelijk heel het jaar con
stant kan blijven.
Het heffingssysteem (dat gepaard gaat met de
toepassing van negen aparte merken voor boter,
voor margarine en weldra ook voor allerlei eet
bare vetten) ls ln hoofdzaak van administra
tieven aard; doordat het stelsel der Crisis-
Zuivel-Centrale is: belasting by de bron, zal het
publiek praktisch zeer weinig van de werking
der wet bemerken, behalve de geleideiyke sta
ging van den boterprys, die echter nog steeds
aanzienlijk blijft beneden den prijs, dien de Ne
derlandsche verbruiker nog in 1929 voor de
boter betaalde.
Vermyden wy de vele ingewikkeldheden, die
by de practyk van de Crisis-Zuivelwet voor
komen, en nemen wy de normale verhouding
melkproducent-zuivelfabriek-Crisis-Zuivel - Cen
trale, dan gaat het zoo, dat de zuivelfabriek van
de Crisis-Zuivel-Centrale de merken voor haar
vaatjes koopt en de daarvoor verschuldigde gel
den in het Crisis-Zuivelfonds stort. Deze gelden
verhaalt zy weder over de schyf van den klein
handel op défi consument. De gelden, die door
den verkoop der merken in het Crisis-Zuivel
fonds stroomen, worden op gezette tydeh aan de
melkveehouders uitgekeerd. Zij zullen op de
tndustriemelk (dat is de melk, die tot boter,
kaas, melkpoeder en gecondenseerde melk ver
werkt wordt) in de periode van 11 tot en met
30 Juli een toeslag van IK cent per Liter van
3 pCt. vet krygen. Het spreekt vanzelf, dat een
behoorlijke boekhouding hierbij onontbeerlijk is.
De Crisis-Zuivel-Centrale verschaft dan ook aan
de betrokkenen practische, gemakkeiyk te con
troleeren productie- en in- en verkoopboeken.
Wat nu de consument precies voor de boter
zal hebben te betalen, staat nog niet precies
vast. Voor den groothandel werd de boterprijs
totnogtoe door de Vrydagsche Leeuwarder no
teering vastgesteld. Voortaan wordt die notee
ring beheerscht door de politiek van de Crisis-
Zuivelwet. De Centrale stuurt aan op een groot-
handelsprijs van 1.60 per K.G., zoodat in den
kleinhandel de prijs ongeveer 1.80 bedragen zal.
Daarnaast is een stijging van den melk
prijs te verwachten. Wèl is de Crisis-Zuivel
wet met haar bewuste prijsverhoogtng niet
voor de consumptiemelk in het leven geroepen,
maar het spreekt van zelf, dat, wanneer de
producent van industriemelk IK cent per
Liter meer maakt, ook de consumptiemelk om.
hoog zal gaan.
Komt op de boter per kilo een accijns van
42 cent, voor margarine bedraegt de heffing
20 oent per kilo ongemengd, zoodat op het
verplichte gemengde product 15 cent per Kg.
margarine accijns drukt.
Israëlieten en vegetariërs mogen ongemeng
de margarine blijven gebruiken, zy betalen
dat voorrecht met een hoogere heffing (van
&5 cent per kilo).
Hoe de distributie van onvermengde goed-
koope margarine onder het minst draagkrach
tige deel der bevolking geschieden zal, staat
nog niet vast. Een commissie onder leiding
van het Katholieke Eerste Kamerlid de Brrnjn
beziet nog deze niet giemakkeiyke kwestie.
Evenmin is nog beslist, hoe de andere spijs
vetten, die margarine vervangen, zullen wor
den belast. Alleen al de vraag, welke vetten
spysvetten zijn, is zeer moeilijk te beantwoor
den. Lynolle zeker niet, zal men b.v. zeggen.
Inderdaad. Maar op het eerste gerucht van de
komende belasting op de spysvetten gingen
reeds lijnolie-fabrikanten over tot het „koud
slaan" van deze technische olie, om haar op
die wyze tot eventueel buiten de heffing val
lende consumptieolie te promoveeren.
Tenslotte de kaas. Ook haar treft de wet.
Voor haar geldt de schoone formule, aan wel
ke wy hierboven ten aanzien van iedere lee.
kenbevlieging, om zich eens grondig in de fi
nesses dezer crisiswet te verdiepen, preven
tieve werking toeschreven. De heffing wisselt
naar gelang het vetgehalte. En de regeling
komt hierop neer, dat de kaasboer, die vol
vette kaas produceert, d.L de kaas met het
hoogste vetgehale (28 pet.) per Kg. 7 cent uit-
keering toucheert. (Voor de andere kaassoor
ten ksijgt men dus minder).
Hit wat we hier, ons tot de groote lijnen
beperkend, meedeelden, zal reeds genoegzaam
gebleken zyn, welk een berg van werk de Cri
sis-Zuivel-Centrale te verzetten heeft. De vir
tuositeit, waarmede de heer Bückmann zich
door al de ingewikkeldheden heen goochelt, en
de practische zin van Minister Verschuur kun
nen echter heel wat aan. Merkwaardig is de
spoed, tot op heden betracht. Op 21 Juni kwam
de wet tot stand en op 23 Juni reeds hechtte
Minister Donner zijn goedkeuring aan de sta
tuten van de C. Z. C. Op 7 Juli teekende Hare
Majesteit, in den Harz vertoevend, de Alge-
meene Maatregelen van Bestuur en Konink
lijke Besluiten ter uitvoering van de Crisis-
Zuivelwet. Den dag daarop reeds vaardigde
Minister Donner ze uit. En dan klaagt men
ook in boerenkringen nog wel eens over
ambtelijke traagheid!
Thans arbeidt de Crisis.Zuivel-Centrale op
volle kracht. Het groote werk is reeds ver
richt en nu is de uitwerking van tal van on
derdeden 12 commissies werken daaraan —t
aan de beurt. Is het wonder, dat we, naar den
Regeeringscommissaris luisterend en respect
krijgend voor wie daar in zeer korten tijd een
apparaat uit den grond stampen, dat Neder
lands grootste bedrijf met al zyn aanhangsels
beheerschen en helpen gaat, onwillekeurig
moesten denken aan de woorden, door Herriot
in Lausanne tot de internationale pers ge
sproken: „Wy bevinden ons in een woud van
vraagstukken en leggen daar wegen aan"?
Donderdagavond te kwart over tien werd de
23-jarige Duitsche dienstbode S. F. op de Leid
sche Vaart tusschen de Schoutjesbrug en de
Emmabrug te Haarlem aangereden door een
luxe auto, die uit Zandvoort kwam.
Zij werd zoo ernstig verwond, dat zy zeer
spoedig aan de gevolgen ls overleden.
Woensdag is in een sloot langs den rijksweg
Roosendaal-Breda in de nabyheid van het
dorp St. Willebrord een granaat gevonden. Bij
onderzoek bleek, dat het projectiel een geladen
houwitserkartets was met een omvang van 42
en een lengte van 64 cM.
Hoe het gevaariyke ding daar ter plaatse is
gekomen, is nog niet duidelijk. De mogeiykheid
bestaat, dat iemand die het gevonden heeft het
naar hier heeft gebracht om er van af te zyn,
maar waarschijnlijk is het, dat iemand de gra
naat langen tyd in huis heeft gehad, er geen
raad mee wist en er zich thans op deze wijze
van heeft ontdaan, om strafvervolging te ont
gaan. Het staat vast, dat het projectiel pas in
de laatste dagen daar kan zijn weggelegd, daar
de sloot kortelings nog werd schoongemaakt.
Het is wel opmerkelük, zegt het *Hbl.", dat
het de tweede maal in veertien dagen is, dat
in de omgeving van dit dorp een granaat wordt
gevonden.
Het gevaariyke voorwerp zal door deskundi
gen van de Hembrug tot ontploffing worden
gebracht.
Donderdagavond omstreeks 11 uur heeft op
den Rotterdamschen weg bij Delft 'n formeele
veldslag plaats gehad tusschen communisten
en fascisten.
Een groep van 9 fascisten uit Delft was per
Chevrolet-auto naar een vergadering van fas
cisten te Schiedam geweest. De Delftsche fas
cisten vielen op den Rotterdamschen weg in
een hinderlaag. Verschillende personen, zeer
waarschijnlijk communisten, lagen langs de
bermen van den weg en toen de auto passeerde,
werd deze met steenen bekogeld.
Naar verluidt, werd zelfs op den auto ge
schoten. Toen de chauffeur van den auto vol
gas gaf, vloog hij over een boompje heen, dat
dwars over den weg lag. Men reed terug naar
Schiedam, doch toen men aan een overweg
moest wachten, verschenen de aanvallers op
nieuw en ontstond een vechtparty.
In het ziekenhuis te Schiedam hebben de
fascisten, die allen min of meer ernstige ver
wondingen hadden bekomen, zich laten verbin
den. Men is hierop weer naar Delft gereden,
waar by de politie aangifte van het gebeurde
werd gedaan.
Door de politie is de auto, die flink was ge
havend en waarvan de ruiten waren verbrij
zeld, in beslag genomen. Er is aanstonds een
uitgebreid onderzoek ingesteld.
Nader bericht men ons, dat, nadat de politie
de ordeverstoorders uiteengedreven had, zy
voor het huis van den burgemeester te Over-
schie opnieuw alarm sloegen.
Daar de politie vreesde den toestand niet
meester te kunnen biyven, werd de hulp inge
roepen van de politie te Rotterdam en de daar
in garnizoen liggende mariniers. Dezen herstel
den de orde. Twee personen werden gearres
teerd. Tot twaalf uur was het nog rumoerig.
De mariniers patrouilleerden met de oajonet
op het geweer.
De substituut-officier van Justitie te Rot
terdam, Mr. Reumer, vertoefde geruimen tyd
te Overschie. Hij heeft een onderzoek ingesteld
naar de oorzaak van de oneenigheid. Een der
beschadigde auto's werd door de politie in be
slag genomen.
De Haagsche kantonrechter mr. Teilegen
heeft uitspraak gedaan in de zaak tegen B. S„
dir. der Haagsche Ongevallenverz.-mij., die veer
tien dagen geleden heeft terechtgestaan terzake
van het ten verkoop in voorraad hebben van
H.O.V.-briefjes, waarvan de nummers corres-
pondeeren op de Staatsloterij en waarvoor niet
de Ingevolge de loterijwet vereischte vergunning
was verleend, en hem veroordeeld tot 75 boe
te subs, dertig dagen hechtenis, overeenkomstig
den eisch van den ambtenaar van het O.M.
Naar wij vernemen, heeft Mr. Mout Donder
dag hooger beroep aangeteekend tegen het
vonnis van den Haagschen kantonrechter, waar-
by zijn cliënt, de heer S., directeur van de
Haagsche Ongevallenverzekering My. wegens
overtreding van de Loterijwet is veroordeeld tot
een geldboete van 75.
De Nederlandsche R. K. Mijnwerkersbond
heeft een telegram gezonden aan den Minister
van Waterstaat te Den Haag, waarin geconsta
teerd wordt, dat sinds de conferentie tusschen
den Minister en de vertegenwoordigers der mijn-
directies en arbeiders-organisaties de toestand
in de mijnindustrie nog moeilijker is geworden.
De Oranje-Nassau Münen zullen tegen 1 Aug.
omstreeks 700 arbeiders ontslaan, hetgeen
groote beroering onder de mijnwerkers veroor
zaakt. In het telegram wordt er nogmaals mei
kracht en klem op aangedrongen op het treffen
van de besproken maatregelen, waardoor de
positie der mijnindustrie kan worden verbeterd.
De Bussumsche politie heeft Donderdagavond
een 26-jarige Duitsche dienstbode gearresteerd,
die een vergiftigingsstof in het eten had ge
daan. Dientengevolge waren twee kinderen in
het huis, waar zy in betrekking was, ziek. Een
onderzoek werd ingesteld met het gevolg, dat
het meisje heden werd aangehouden, zy be
kende de daad te hebben gepleegd, naar zij
zeide, omdat zy oneenigheid met haar mevrouw
had gehad.
De Ryksradiodienst streeft er bü voortduring
naar een einde te maken aan de radiostoringen
van verschillenden aard, onder welke ook die,
veroorzaakt door geheime zenders. Bovendien is
het ook om redenen van maatschappeiyken en
orde dienenden aard noodig, dat aan het ge
heime zenderbedryf paal en perk wordt ge
steld. Hiertoe bestaat te meer aanleiding nu
officieel de gelegenheid wordt geboden een
amateur zendvergunning te ver krygen.
Door den radiocontroledienst is Donderdag in
samenwerking met de gemeentepolitie te Leiden,
proces-verbaal opgemaakt tegen den bewoner
van den Hoogewoerd aldaar, by wien. in den
kelder een-geheime- zendinrichting was opge
steld. De onderdeelen van den zender werden
in beslag genomen.
Gisterenmiddag is in het bosch te Bergen
(N.-H.) het lijk gevonden van een manspersoon
van middelbaren leeftüd. Blijkbaar is de man
onder het struikgewas gaan liggen en aldaar
overleden.
Bü het lijk werd een rüwiel aangetroffen.
Naar aanleiding van het bekende royement
heeft mr. van Doorne de AVRO gedagvaard.
De dagvaarding is gebaseerd op de officieele
acte van beschuldiging, en op de officieele no-
Onmenschelijke loonen en buiten
landsche arbeiders
Reeds ln de Verbondsvergadering van het
R. K. Werkliedenverbond, op 28 en 29 Juni j.l.
te Haarlem gehouden, kwam ter sprake de
ellende, waarin tengevolge van de crisis
duizenden landarbeiders met hunne gezinnen
zyn geraakt, vooral in de akkerbouwgewesten.
Gezien den toestand dezer arbeiders, die naa>r
het oordeel van ieder weldenkende ondraag-
ïyk is geworden voor de betrokken gezinnen en
daardoor voor de orde en de rust in onze samen
leving een ernstig gevaar, vond het bestuur van
het R. K. Werkliedenverbond in de besprekingen
ter Verbondsvergadering aanleiding om het
hoofdbestuur van den R. K. Landarbeidersbond
uit te noodigen ten einde gezamenlijk te over
leggen, wat zou kunnen worden gedaan om nog
verder wegzakken van de landarbeiders in het
moeras der crisis-ellende tegen te gaan.
Geconstateerd werd, dat de steun, die door
middel van de tarwewet aan het akkerbe-
drfjf zou geboden worden, wel een aanmerkeiyke
verlichting heeft gebracht, maar niet voor de
arbeiders in dat bedrijf, die, ondanks de tarwe
wet, steeds verder zyn achteruitgegaan, Zulks
ondanks de omstandigheid, dat de Regeering
toch ongetwijfeld de bedoeling had ook de arbei
ders van de voordeelen der tarwewet, ter ver-
krüêing waarvan millioenen-lasten op de Neder
landsche gemeenschap zyn gelegd, te doen profi-
teeren.
Geconstateerd werd verder, dat de onmen-
scheiyk lage loonen de akkerboeren niet weer
houden, vooral in de grensstreken, buitenland
sche arbeiders te werk te stellen, terwyi de
Nederlandsche arbeiders vrijwel verhongeren,
en dat in dit bedrijf ook door toenemenden
vrouwen- en kinderarbeid zelfs het haast
onmenscheiyk lage loon nog aan de arbeiders
onthouden wordt.
Geconstateerd werd nog, dat vele boeren hun
land laten vervuilen om het loon zooveel moge
lijk te beperken, wat op den duur schadeiyk
moet Inwerken op het gesteunde product en
dus tegen het algemeen belang moet worden
geacht.
Ten slotte stuitte men op het euvel, dat de
polderbesturen, wier medewerking voor het ver
krijgen van behooriyke werkverschaffings
objecten in verschillende streken van ons land
onmisbaar Is, over t algemeen deze medewer
king weigeren.
Conclusies
Een en ander en nog veel meer was voor de
belde besturen aanleiding om te besluiten:
le. Alles ln het werk te stellen, om te ver
krijgen een crisis-wet, krachtens welke in de
akkerbouwgewesten (Zeeland, West-Brabant, de
Zuid-Hollandsche eilanden, 'n gedeelte van
Friesland en Groningen, Noord-Hollandsche
polders, e.dg.) commissies moeten worden ge
vormd, die voor de betrokken streek het mini
mum-loon zullen vaststellen.
2e. Krachtig te yveren om te bereiken, dat
van Regeeringswege aan de akkerboeren, die
in aanmerking willen komen voor de voordeelen
der tarwewet, de volgende voorwaarden zullen
worden gesteld:
a. dat zoolang Nederlandsche landarbeiders
beschikbaar zyn, geen buitenlandsche mogen
worden te werk gesteld;
b. dat de landeryen behoorlijk zullen warden
onderhouden.
3e. By de Regeering er («3 aan te dringen,
dat harerzyds het noodige zal worden gedaan
voor het totstandbrengen eener landbouw-
arbeidswet, minstens voor vrouwen en kinderen,
waarvoor reeds lang een ontwerp gereed ligt.
4e. Te streven naar wettelijke bepalingen,
krachtens welke polderbesturen zullen kunnen
worden verplicht om de medewerking, waarvan
boven sprake is, te verleenen.
Het dageiyksch bestuur van het Verbond
zegde toe met alle ten dienste staande wettige
middelen de landarbeiders, met wier positie het
algemeen belang vooral thans ten nauwste ver-
bonden is, te steunen.
tulen der bestuursvergaderingen, op het roye
ment betrekking hebbend. In de dagvaarding
staan de juiste punten van beschuldiging, welke
het AVRO-bestuur nimmer heeft gepubliceerd,
opgesomd. Op de positieve ontkenning dezer
beschuldigingen, op de door het AVRO-bestuur
gedane opzettelijke onjuiste mededeelingen
dienaangaande, en op het gehandeld hebben
door dat bestuur in strijd met statuten en regle
menten der AVRO, is de eisch, welke strekt
tot onrechtmatig verklaring van de handelin
gen van het AVRO-bestuur en publicatie van
het vonnis op kosten van gedaagde in een aan
tal met name genoemde bladen, gegrond. Voor
eischer treedt op mr. R. van Woelderen, adv.
en proc. te Utrecht, voor gedaagde mr. G. J.
Salm, adv. en proc. te Amsterdam.
De Rüksbemiddelaar prof. Aalberse hejft
Donderdag vergaderd met de partijen, betrok
ken by de staking aan het werk aan het
Julianakanaal te Bom
(L.).
Voor wat betreft
het geschil bü de fir
ma den Breejen v. d.
Bout kon men niet tot
overeenstemming ko
men, omdat die fir
ma niet bereid was
eenige concessie te
doen.
Ten aanzien van
het conflict by de
vennootschap Butzers'
Betonbouw heeft de
Rijksbemiddelaar ten
slotte in overweging
gegeven dat men tot
overeenstemming zou
komen op een basis
van 49 en 64 cent per
uur, zou contracteeren tot 1 September 1933
en dat geen rancunemaatregelen zullen worden
genomen.
Beide partijen zullen den Rijksbemiddelaar
berichten, of zij dat voorstel aanvaarden.
Prof. Aalberse
De „Katholieke Verkenners" zullen in het
Nationale Kamp sub-kamp J vormen. De da-
gelijksche godsdienstoefeningen worden in het
kamp gehouden. Op 11 Augustus, den Baden
Powell's-dag, zal Z. H. Exc. Mgr. J. D. J. Aenge
nent, bisschop van Haarlem, om half 10 een
pontificale H. Mis opdragen. In verband hier
mede trachten de „Katholieke Verkenners" een
zoo groot aantal leden als mogelijk, op dien
dag in het kamp te verzamelen.
Daar dien dag het Ned. Meisjes-Gilde even
eens een massa-bezoek aan het kamp denkt te
brengen, zal het dan extra druk worden.
Het officieele diner op 11 Augustus, waaraan
de Prins zal aanzitten, wordt niet in „Witte-
brug", maar in het Kurhaus gehouden.
20.000 liter benzine in beslag
De assistent by de rijksbelastingen te Zoeter-
woude heeft beslag gelegd op een tank met
20.000 Liter benzine, toebehoorende aan de gebr.
de B. aldaar. Op het spoorwegemplacement te
Leiden is de benzine onder bewaking gesteld.
De etappe van Donderdag, van Luchon naar
Perpignan, van den Tour de France, werd ge
wonnen door Bonduel (België).
De resultaten luidden: 1. Bonduel (België)
over 323 K.M., tijd 11 uur 50 min. 31 sec.; 2.
Leducq (Frankrijk), halve lengte; 3. Stoepel
(Duitschland)4. Schepers (België); 5. Benoit
Faure toerist; 6. Demuysere; 7. Ronsso; 8. Mo-
relli; 9. Camuso; 10. Marchisiso; 11. Max Bulla
en Thierbach.
Het totaal klassement* 1. Leducq, 56 uur 8
min. 59 sec.; 2. Stoepel, 56 uur 12 min. 4 sec.;
3. Pesenti, 56.17.45; 4. Benoit Faure, 56.19.45;
5. Camusso, 56.20.50; 6. Archambauld; 7. Aerts;
8. Bonduel; 9. Ronsse; 10. Bernard (toerist).
Landenklassement: 1. Frankrijk, 169 uur 17
min. 57 sec.; 2. Italië, 169 uur 22 min. 27 sec.;
3. België, 169 uur 29 min. 2 sec.; 4. Duitsch
land, 169 uur 51 min.; 5. Zwitserland, 171 uur
42 min. 52 see.
Donderdagnacht omstreeks drie uur, brak
plotseling een felle brand uit in de electrische
maaldery van de Coöperatieve HandeJsvereeni-
ging van den N. C. B. te Veghel.
Deze maaldery, welke met de meest mo
derne maalmachines is uitgerust, vormt het
centrum van een complex gebouwen: reus
achtige opslagplaatsen van voorraden graan
en meel, benevens electrische maalderij en
electrische koekfabriek, welke gebouwen en
afdeelingen onderling met elkaar verbonden
zyn. De brand woedde dus op een der ge-
vaariykste plaatsen van het kolossale bedryf,
zoodat de gevolgen niet te overzien waren.
Oogenblikkeiyk was, aldus bericht „De Te
legraaf", de brandweer der fabriek aanwezig
om met eigen brandbluschmiddelen en de mo
torspuit der gemeente Veghel, welke spuit
bij deze fabriek steeds bedrijfsklaar wordt be
waard, den brand te bestrijden. Het bleek, dat
de fabrieksbrandweer uitstekend is georgani
seerd, daar het optreden hiervan direct succes
vol werkte en men, na eenigen tijd hard
werken, kon verhinderen, dat onmiddellijk
aangrenzende afdeelingen werden aangetast.
De maaldery echter met haar geheelen in
ventaris was niet meer de te redden. Weldra
stortte het dak van het twee verdiepingen
hooge gebouw in elkaar, hetgeen de totale
vernietiging ten gevolge had. Omstreeks vyf
uur was men den brand meester.
De oorzaak van den brand is tot heden
nog onbekend. Verzekering dekt de schade.
Nog slechts anderhalf jaar geleden was
deze moderne maalderij ,*an de nieuwste ma
chines voorzien, welke ruim een ton gekost
hebben en golden als een unicum op maal-
gebied in ons land. Natuurlijk brengt deze
brand een groote stagnatie in het bedryf van
den N. C. B. mede. De brand zal echter geen
ontslag van personeel ten gevolge hebben.
De dagbladen van Woensdagmorgen
brachten een aantal berichten over zware
onweders, vergezeld van wolkbreuken en
talrijke treffers door den bliksem in enkele
gedeelten van het land. Het is dus de taak
van den meteoroloog, om iets over deze
onweders en hun oorzaak te zeggen.
Voor zooverre uit de berichten, die waar
schijnlijk geen volledige opsomming der ge
troffen plaatsen geven, valt af te leiden,
hebben de onweders hoofdzakelijk gewoed
in den Noordoostelijken hoek van Noord-
Brabant met de omgeving van Nijmegen en
daaraan aansluitend het gebied rondom
Roermond, op de Veluwe en in het Zuidelijk
gedeelte van Zuid-Holland, en in Drente in
de omgeving van Assen. Over het gedeelte
van ons land tusschen Drente, de Veluwe
en het Noorden van Limburg werd welis
waar niets gemeld, maar men kan wel re
kenen, dat het onweer zich daar niet on
betuigd heeft gelaten.
Twee dingen trekken bij de berichten
vooral de aandacht: de hevige regens en
de vrij talrijke tref ge vallen door den blik
sem, meest alle van ernstlgen aard. Wolk
breuken werden gemeld te Nijmegen, Rot
terdam, Aalsmeer en Nijkerk. Daarentegen
had Amsterdam bijna geen regen evenals
Den Haag. Door den bliksem werden ge
troffen 7 woonhuizen, 5 boerderijen, 5 men-
schen, waarvan 2 werden gedood, 1 koe, 5
korenmij ten, 1 watermolen, 1 bosch en te
Rotterdam de bovenleiding van de tram.
Alleen uit Nistelrode in Noord-Brabant
kwam een bericht omtrent een hevigen
wind, die enkele telefoonpalen omver
wierp, maar in andere streken schijnt het
onweer zonder krachtigen wind verloopen
te zijn.
Uit al deze gegevens kan worden opge
maakt, dat wij te doen hebben gehad met
een complex van warmte-onweders, die ge
kenmerkt zijn door onregelmatige verdee
ling over het land met centra van groote
activiteit (Rotterdam, Nijmegen, Roermond,
Nijkerk, Ede) en het gespaard blijven van
streken, dicht bij centra van hevige actie
gelegen (zooals Amsterdam-Aalsmeer, Den
Haag-Rotterdam), door het ontbreken van
den windstoot, door langen duur (Ede) en
door het groot aantal trefgevallen door
den bliksem, door het voorafgaan van hooge
temperaturen (28-29 gr. C.) en door den
zwakken wind in hoogere luchtlagen en ten
slotte door den aambeeldvorm der donder
wolken, die o.a. nabij Den Haag is waar
genomen. Ten slotte is ook de omstandig
heid, dat na de onweders weinig afkoeling
is ingetreden en het weer spoedig is opge
klaard (Woensdag in den voormiddag) een
der beste aanwijzingen, dat de onweders
tot het type warmte-onweders behoorSen.
Voor het ontstaan van zulke warmte-on
weders is echter meer noodig dan enkel
heel warm weer. Wij zien altijd, dat zich
eerst z.g. onweersdepressies vormen in een
vrij groot gebied, dat meestal Frankrijk,
België (waar reeds Maandag zware onwe
ders optraden), Nederland, West-Duitsch-
land, de Kanaal-omgeving en Oost-Enge-
land (waar het Maandag onweerde) omvat.
In dat geheele gebied is de luchtdruk dan
vrij gelijkmatig verdeeld met een minimum
in het middelste gedeelte en is de tempe
ratuur zeer hoog. Bij de voortgezette over-
verwarming der onderste luchtlagen en
verbreking van het natuurlijke stabiele
evenwicht tusschen de onderste en de hoo
gere luchtlagen begint de onderste lucht
vrijwel gelijktijdig op tal van plaatsen met
kracht in de hoogte te stijgen en ontwik
kelen zich in de opstijgende luchtmassa'a
de geweldige donderkoppen, die de zetel
van de onweersbuien worden. De onweders
breken dan ook vrijwel overal gelijktijdig
los. Zij bewegen zich zeer langzaam voor
waarts en het onweert op tal van plaatsen
langen tijd achtereen.
Het groot aantal trefgevallen moet wor
den toegeschreven aan de geringe hoogte
waarop de buien waarschijnlijk gehangen
hebben, daarnaast natuurlijk ook aan het
zeer groot aantal ontladingen. Uit dit grool
aantal trefgevallen valt weer voor de zoo-
veelste maal de les te putten, dat nog vee]
te weinig gebouwen van een bliksem-aflei-
der zijn voorzien.
Hagel werd niet gemeld, windhoozen zijn
blijkbaar nergens voorgekomen, hetgeen
ook bij dit type van onweer niet te ver
wachten is.
(Nadruk verboden).
De oud-bankdirecteur J. F. W. D,. die de
vorige maand in Den Haag is gearresteerd,
verdacht van verduistering van 60.000, is op
verzoek van zyn verdediger, mr. Nathans, in
vrijheid gesteld.
Zooals reeds werd gemeld, werd mejuffrouw
Ciska Cremer, de 17-jarige actrice, verbonden
aan het gezelschap Bouber vermist. Woensdag
was te Sch^veningen het ïyk aangespoeld van
een vrouw wier identiteit onbekend was. Thans
heeft een der leden van het gezelschap
Bouber in Scheveningen het ïyk herkend als
dat van Ciska Cremer.
