De reis der biddende zieken
Rede over Bedrijfsorganisatie
Hooischuur in asch
Wet tegen de
Godslastering
Auto tegen boom
V arkenshouderij
BeÜevaart naar
Lourdes
MINISTER VERSCHUUR
SPREEKT
DINSDAG 19 JULI
De witte trein met lichamelijk ge-
brokenen hedenmiddag uit
Roosendaal vertrokken
Een officieel afscheid
Op het station
Honderden pelgrims
Huldiging van den
heer E. Haak
RAPPORT-WELTER
In hoofdzaken door de Regeering
aanvaard?
Minder korting
op de werkloozenuitkeeringen
Het vertrek
Zijn politieke overwegingen van
invloed geweest op de indiening
ervan?
DE BOETE-PROCESSIE
NAAR HEILOO
Dienstregeling der treinen
MEISJE AANGEREDEN EN
GEDOOD
Chauffeur doorgereden
Bitter einde van een vrijen dag en
een gedienstige daad; één
doode, twee zwaar
gewonden
Zeer droevig relaas
SMOKKELENDE VROUWEN
Lijk aangespoeld
COMITé VAN ACTIE
Tegen de Winkelsluitingswet
Diefstal met braak
Inbraken in het Westland
Internationaal oplichter
Bedorven voedsel?
Verdronken
s Menschen koninklijke waardig
heid mag niet worden
verwaarloosd"
Internationaal Congres
geopend
Rede minister Verschuur
Minister Verschuur
Rationaliteit geen hoofd
factor
Tegen de werkloosheid
Ook 'n groot
arbeidersbelang!
Bezwaren van den Minister tegen
het toeslagstelsel
Geen practisch uitvoer
bare denkbeelden
Aan den Oostzanerdijk heeft
hedenmorgen een felle
brand gewoed
Woonhuis gespaard
j Massa-ontslag wegens slapte
Ziekenfonds opgelicht
Meisje overreden en gedood
Hedenmiddag is de groote nationale Bedevaart
van de vereeniging tot samenstelling van
Nederlandsche Bedevaarten van uit Roosendaal
naar Lourdes vertrokken, waarvoor wederom
een viertal treinen, samengesteld uit Neder-
landsch en Fransch treinmateriaal waren gere
serveerd.
De eerste trein met 249 pelgrims, die eerst
een bezoek gingen brengen aan Lisieux, welke
onder leiding staat van den Z.Eerw. heer
Rector Loomans, uit Breda, en den heer Jos.
Steyweg, burgemeester van Nijmegen, is Maan
dagmorgen te half elf reeds van Roosendaal
vertrokken. Deze pelgrims zullen vanavond
Liseux verlaten om morgennamiddag te Lourdes
aan te komen.
Intusschen was men Maandag den geheelen
dag en ook vanmorgen alweer vroeg te Roosen
daal druk doende met de laatste voorbereidin
gen voor den grooten tocht der zieken, die ge
nade en troost gaan zoeken bij Maria in Haar
genadeoord Lourdes. Vooral de schikkingen
tot het inrichten van den eigenlijken ziekentrein
nemen heel wat zorg, moeiten en tijd in beslag.
Maar nog grcoter is de zorg voor en omvang
rijker de taak tot het vervoer en verladen der
zieken zelf, die van uit alle oorden des lands
naar Roosendaal komen om daar den tocht
naar Lourdes aan te vangen.
Reeds Maandagavond waren verschillende
pelgrims. o.w. ook een aantal zieken te
Roosendaal per trein en auto gearriveerd, van
wie de zieken in het Ziekenhuis Charitas hebben
overnacht, terwijl ook vanmorgen vroeg reeds
enkele ziekenauto's zieken aanvoerden aan het
Roosendaalsche station.
Het eigenlijke vervoer en verladen der zieken
kon evenwel pas goed beginnen toen te onge
veer half 10 aan het oostelijk deel van het
eerste perron, de z.g.n. Witte Trein was voor
gereden om zijn kostbaren last van lichamelijk
gebrokene in ontvangst te nemen en toen
successievelijk van uit alle richtingen van ons
land de treinen met honderden en honderden
pelgrims Roosendaal's fraaie en groote station
kwamen binnenstoomen.
Zoo kwamen te 9.13 uit de richting Lage
Zwaluwe, te 9.21 van 's-Hertogenbosch, te 9.24
uit Amsterdam reeds treinen met tal van deel
nemers en zieken aan. Vervolgens reed te 9.51
de trein uit Den Haag het station binnen, met
welken trein de Roode Kruiswagen met eigen
verplegend personeel uit Den Haag en het
ziekenrijtuif? uit Rotterdam binnen, gevolgd
weer te 10.29 door een trein uit Maastricht,
Helmond, Tilburg en Breda, met 2 ziekenrijtui-
gen uit Helmond en een ziekenriituig uit Til
burg. Zoo bleven maar steeds de treinen bede
vaartgangers en zieken aanvoeren, w o. ook te
10.51 van uit het noorden, via Arnhem en
's-Bosch, en ten laatste te 11 uur nog een
extra trein uit Amsterdam met nog een zieken-
riiuig uit Amsterdam en een uit Haarlem.
De perrons, wachtkamers en gangen geraak
ten van lieverlede overvuld van pelgrims en
tusschen al dat beweeg van reizigers en die
drukte van pelgrims en familileden die tot aan
de uitgangsooort van ons land hun zieken ver
gezelden, waren de leden van de Roosendaalsche
Transportcolonne, onder de immer energieke
leiding van den heer mr. M. van Gastel, steeds
doende de zieken te verladen van de aanko
mende treinen, auto's en autobussen naar den
ziekentrein. Tusschen al die drukte door zag
men voortdurend de colonne-leden zieken over
dragen, hetzij per draagbaar, ofwel per draag
stoelen, welke hulpmiddelen in overvloed aan
wezig waren. Veel hulp mocht men daarbij ook
ondervinden van een aantal Liefdezusters en
verpleegsters van het Ziekenhuis Charitas, ter
wijl voorts ook door de goede zorgen van den
tegenwoordigen stationschef, den heer F. Tax,
en den onderchef, den heer Westra. en de be
reidwilligheid van het stationspersoneel, het
werk zeer werd vergemakkelijkt en bevorderd.
Omstreeks 11 uur had een zeer bijzondere ge
beurtenis plaats. De heer E. Haak, vroeger
stationschef alhier, thans chef aan het Centraal
Station te Amsterdam, die zoovele jaren se
dert den oorlog tot verleden jaar steeds met
de grootste bereidwilligheid het comité en de
Rcozendaalsche hulpcolonne terzijde heeft ge
staan in de verzorging der bedevaarttreinen,
was door den hoogeerw. heer deken Huybers,
van Hoorn, namens het comité uitgenoodigd
om met zijn echtgenoote naar Roosendaal te
komen, wijl men een gelegenheid wilde hebben
officieel afscheid van hem te nemen, aan welke
uitnoodiging de heer Haak heeft willen vol
doen.
Dat dit afscheid echter zulk een grootsche
beteekenis zou krijgen, heeft de heer Haak ze
ker niet kunnen bevroeden en dit zeker niet
als in zijn godsdienstige belijdenis behoorende
tot de Ned. Herv. Kerk.
De heer en mevr. Haak werden n.1. voor dit
„afscheid" door het comité, met in zijn midden
Z. Hoogw. Exc. Mgr. J. D, J. Aengenent, Bis-
De regeering heeft, zoo verneemt „De Gel
derlander" uit zeer goede bron uit Den Haag.
het rapport-Weiter aanvaard. Zij heeft op
dracht gegeven in de begrooting voor 1933 dat
rapport te verwerken. Behalve op ondergeschik
te en enkele speciale punten, wordt het volledig
gevolgd. Alleen zal het kortingspercentage op
de uitkeeringen aan werkloozen niet zoo grooi
zijn als de commissie-Weiter het wenscht.
Wat buiten de begrootingen valt, wordt in
noodwetjes ondergebracht.
Het feit, dat aan „Financiën" een nieuw
ambtenaar is benoemd en wel mr. H. Albarda,
secretaris der commissie-Weiter, geeft mede wel
heel duidelijk aan, dat 't de regeering ernst is
ttët bet rapport-Weiter, aldus het blad.
schop van Haarlem, en In het bijzijn ook van
een aantal leden der Roosendaalsche Trans
portcolonne, in de met bloemen en planten ver
sierde ruime enquete-kamer ontvangen, waar
een voor den betrokkene onverwachte en zeer
bijzondere huldiging ging plaats hebben.
Intusschen had het liefdewerk der zieken
dragers niet stil gestaan en was de verlading
der zieken naar den Witten Trein al ver ge
vorderd, welk werk thans weer op volle kracht
werd voortgezet.
Nog slechts enkele minuten scheidden ons
van het vertrek van den ziekentrein; de laatste
zieken werden in den trein gedragen en op de
rustbedden gelegd. Nog eenige laatste schik
kingenen het sein voor vertrek werd gege
ven. Dan een signaal van de locomotief en de
ziekentrein zette zich in beweging.
Nagewuifd door de honderden pelgrims, die
met de volgende treinen zouden vertrekken,
reizigers en familieleden, vertrokken de 273
zieken in hope en vertrouwen op Maria's bij
stand en hulpe, onder leiding van den Hoog
eerw. heer Deken Huijbers, van Hoorn, en de
heeren Jhr. v. Nispen tot Sevenaer, en Jos. en
P. Stieger, van Breda.
Met het vertrek van de zieken was de groot
ste en meest zorg eischende drukte achter den
rug.
Beide andere treinen, onder leiding respec
tievelijk van den Hoogeerw. heer Meijer, De
ken van Assen, en den heer Jhr. Ruys de Bee-
renbrouck Jr., en den Zeereerw. heer pastoor
Ingedaal, van Maastricht, en den heer v. d.
Kamp, vertrokken vervolgens te 1.20 en te 2.50
uur.
Met tusschenruimte van ongeveer één uur
worden de vier treinen morgennamiddag te
Lourdes verwacht.
Aan het Voorloopig Verslag der Eerste Kamer
over het wetsontwerp tot aanvulling van het
Wetboek van Strafrecht met voorzieningen be
treffende bepaalde voor godsdienstige gevoelens
krenkende uitingen is het volgende ontleend:
De openbare beraadslaging over dit wetsont
werp in de Tweede Kamer had enkele leden
den indruk gegeven, dat niet in de laatste plaats
politieke overwegingen van invloed zijn geweest
op de indiening er van.
Vele andere leden kwamen met klem tegen
deze voorstelling van zaken op. Uit men, zoo
verklaarden zij, eene zoo ernstige beschuldiging
tegen hem, die de indiening van dit wetsont
werp heeft bevorderd, dan mag redelijkerwijze
worden verwacht, dat argumenten ten bewijze
er van worden aangevoerd. Deze ontbreken even
wel geheel. Zulks had de leden, hier aan het
woord, te meer getroffen, daar de gedachten-
wisseling in de andere Kamer bij hen juist de
vaste overtuiging had gevestigd, dat politieke
beweegredenen aan deze wetsvoordracht ten
eenenmale vreemd waren.
Eenige leden stelden bij hun critiek op het
onderhavige wetsontwerp op den voorgrond, dat
ook zij elke uiting in woord of geschrift, waar
door de godsdienstige gevoelens van anderen
worden gekwetst, ten sterkste afkeuren. Hieruit
trokken zij evenwel niet de conclusie, dat aan
vaarding dezer voordracht mitsdien geboden is.
Deze leden toch waren van oordeel, dat het niet
op den weg van den Staat ligt met behulp der
strafwet dergelijke uitingen te verhinderen; en
voorts meenden zij, dat men bij een wettelijke
omschrijving van de krenking der godsdienstige
gevoelens, welke in godslastering is gelegen, op
dusdanige moeilijkheden stuit, dat toepassing
dier wet met groote bezwaren gepaard zal gaan.
Het voornaamste bezwaar, door eenige andere
leden tegen dit wetsontwerp aangevoerd, gold
het feit, dat zij het in strijd achtten met de
hier te lande gewaarborgde vrijheid op gods
dienstig gebied.
De beschouwingen, hierboven weergegeven,
vonden van verschillende zijden krachtige tegen
spraak.
Alvorens te treden in een beoordeeling van
het onderhavige wetsontwerp, wenschten vele
leden in herinnering te brengen, dat de laatste
rede, door mr. Th. Heemskerk in de Tweede
Kamer der Staten-Generaal gehouden, aan dit
ontwerp was gewijd en terecht door den mi
nister van Justitie als een hoogtepunt der dis
cussie was gekenschetst.
Deze leden betuigden hun instemming met
het uitnemende betoog, door den sedert over'
leden staatsman gehouden ter verdediging van
dit ontwerp van wet.
Verscheidene leden brachten den minister
hulde voor het bevorderen der indiening en voor
de uitstekende verdediging van dit wetsontwerp.
De indiening achtten ook zij volkomen gerecht
vaardigd door de uitwassen, waarneembaar op
het gebied van kwetsing van godsdienstige ge
voelens, aan welke een van Rusland uit gere
geerde politieke partij kennelijk met de bedoe
ling de christelijke grondslagen der rechts- en
zedelijke orde te vernietigen, zich stelselmatig
schuldig maakt.
Eenige leden waren van oordeel, dat de rech
terlijke macht voor zeer groote moeilijkheden
zal komen te staan bij de toepassing der ont
worpen strafbepalingen. Niet gehouden aan
scherpe en ondubbelzinnige omschrijvingen, zal
de beslissing des rechters veelal afhangen van
zijn persoonlijke overtuiging aangaande bepaal
de theologische of godsdienstige vraagstukken.
Dit achtten zij onvermijdelijk, omdat hier het
vaste richtsnoer in den tekst der wet ontbreekt,
hetwelk voor den rechter onontbeerlijk is bij de
beantwoording der vraag, of de verdachte zich
aan het strafbaar gestelde feit heeft schuldig
gemaakt.
Heen:
Reizigers van Haarlem met trein 2219, ver
trek Haarlem: 9.03.
Reizigers van Velsen met trein 2219, vertrek
Velsen: 9.11.
Reizigers van Beverwijk met trein 2219, ver
trek Beverwijk: 9.14.
Reizigers van Castricum met trein 2419, ver
trek Castricum: 9.29.
Reizigers van Amsterdam met trein 2421,
vertrek Amsterdam: 9.13.
Reizigers van Zaandam met trein 2421, ver
trek Zaandam: 9.23.
Reizigers van Enkhuizen met trein 2914, ver
trek Enkhuizen: 7.30.
Reizigers van Hoorn met trein 3756, vertrek
Hoorn: 8.12.
Reizigers van Alkmaar met trein 2420, ver
trek Alkmaar: 9.07.
Indien dit aantal voor trein „2420" te groot
mocht blijken, dan zal een gedeelte reeds met
trein „2418" afgevoerd worden. Vertrek Alk
maar 8.47.
Terug:
Reizigers voor Castricum en Beverwijk met
trein 2446, vertrek Runxputte: pl.m. 13.54.
Reizigers voor Beverwijk moeten in Uitgeest
overstappen.
Reizigers voor Amsterdam met trein 2448,
vertrek Runxputte: pl.m. 14.06.
Reizigers voor Haarlem met trein 2248, ver
trek Runxputte: pl.m. 14.13.
Reizigers voor richting Hoorn trein 2447, ver
trek Runxputte: pl.m. 13.54.
Deze reizigers kunnen door met trein 3771,
vertrek Alkmaar: 14.53.
Prijzen der plaatsbewijzen:
Retour HaarlemRunxputte pijn. ƒ0.90
(tusschenstations goedkooperl).
Retour EnkhuizenRunxputte pl.m. 1.60
(zie boven).
Om van die goedkoope tarieven gebruik te
maken is noodig, dat men reist met gezelschap
biljetten van minstens 25 personen, verkijgbaar
aan alle stations.
Van Den Haag en Leiden uit kan men even
eens met gebruik van gezelschapbiljetten rei
zen.
Maandagavond om 7 uur is het vijfjarig
meisje T. D. Lon-jee, wonende op den Schie-
damschen Dijk op de Leuvenhaven Westzijde
te Rotterdam aangereden door een personen
auto. Het kind is een apotheek binnengedragen
en daarna met ernstige inwendige kneuzingen
naar het ziekenhuis Coolsingel vervoerd, waar
het na aankomst is overleden.
De auto, die het ongeluk veroorzaakte, is na
het ongeluk snel doorgereden en tot dusverre
onbekend gebleven.
De heer J. van Bruul, wonende aan den
Boschdijk te Eindhoven, wilde Zaterdagnamid
dag met twee chauffeurs van de Tramweg Mij.
„De Meierij", de heeren C. Luyben en P. Heyl,
voor een vrijen dag naar Antwerpen.
Nabij de Belgische grens onder Reusel geko
men ontmoetten zij daar een klerk van die
Tramwegmaatschappij, den heer E. van den
Eynden, die met zijn moeder wachtte op de
autobus voor Antwerpen, waar die darue, die
haar been in gips-verband droeg, een genees
kundige behandeling moest ondergaan.
De heer van Bruul vroeg de wachteuden of ze
met hem mee wilden rijden, welk vriendelijk
aanbod dankbaar aanvaard werd. Onder Burse,
ongeveer 10 K.M. van Turnhout, reed Ie wa
gen, bestuurd door den heer van Bruul, tenge
volge van het springen van den rechter-achter-
band, plotseling met groote vaart tegen een
boom, zoodat de naast den bestuurder zitten
de chauffeur geen gelegenheid had om in te
grijpen. De zware 8-cylinder Auburn werd to
taal vernield.
De heer van der Eynden, zijn moeder en de
heer Heyl bleken er het ergst aan toe. De heer
v. d. E. had een zware schedelbreuk bekomen.
Het been van mevrouw van der E. was weder
om gebroken. De heer Heyl had verwondingen
aan hoofd en beenen. De beide andere inzitten
den werden eveneens, zij het ook minder erg
gekwetst.
Daar het ongeluk niet ver van het Beerser
Hospitaal gebeurde, werden de slachtoffers ter
stond daarheen vervoerd, terwijl de Antwerp-
sche chirurg, prof. v. d. Wildenberg, die toe
vallig passeerde, aanstonds geneeskundige hulp
verleende.
De heer van der E. is Maandagmorgen aan
de bekomen verwondingen overleden. Hij was
33 jaar oud, afkomstig uit Antwerpen, doch
sinds den oorlog te Reusel woonachtig. Hij laat
een vrouw en twee kinderen achter.
Zijn moeder verkeert op het o ogenblik nog in
levensgevaar en ook de toestand van den neer
Heyl is zeer zorgwekkend, al oesiaat er eenige
kans, hem in het leven te houden.
De beide andere heeren hoopt men in den
loop dezer week uit het ziekenhuis te kunnen
ontslaan.
Door de gendarmerie van het plaatsje ge
waarschuwd, heeft de Eindhovensche politie de
getroffen familie-leden van het ongeluk in ken
nis gesteld.
Kiene Co., Amsterdam; M. de Beer, ged. com
missaris der N.V. „De Faam", Breda; G. J.
Droste Jr., directeur der N.V. Droste's Cacao-
en Chocoladefabrieken, Haarlem; A. J. M. van
Iersel, directeur der N.V. „Kwatta", Breda en
L. A. Hagers, directeur der N.V. Beukers
Rijneke, Rotterdam.
Besloten werd het comité nog uit de breiden
met vertegenwoordigers van winkeliersvereeni-
gingen en van vereenigingen en bonden van
winkelers uit de aanverwante takken van han
del en industrie.
Het Secretariaat van het comité is gevestigd:
Marnixstraat 380, Amsterdam, Telefoon 36213.
Een der laatste nachten werd in het district
Aken bij de Limburgsche grens een smokke
laarsbende aangehouden, die bestond uit 30
vrouwen. 500 pond smokkelwaar, voornamelijk
suiker, koffie en meel werd in beslag genomen,
men.
Gistermorgen is op het Noorderstrand te
IJmuiden het lijk aangespoeld van een meisje,
naar schatting 16 18 jaar.
Door de zorgen der politie is het lijk naar
Velsen overgebracht, waar het later is herkend
als van een inwoonster der gemeente Bloemen-
daal.
In vervolg op de door de Vereeniging van
Nederlandsche Cacao- en Chocoladefabrikanten
en de Nederlandsche Vereeniging van Suiker
werk- en Chocoladefabrikanten aan den Mi
nister van Economische Zaken en Arbeid ge
richte requesten inzake de Winkelsluitingswet
heeft op 15 Juli j.l. te Amsterdam in de
Industrieele Club een bespreking plaats gevon
den tusschen vertegenwoordigers der beide ver
eenigingen.
Staande deze bijeenkomst werd een comité
van actie tegen de Winkelsluitingswet gevormd
waarin zitting hebben genomen als bestuur en
tevens Uitvoerend Comité de heeren: D. J. van
Houten Jr., lid der firma C. J. van Houten
Zn. te Weesp, voorzitter; L. Jamin, lid der firma
C. Jamin, Rotterdam, vice-voorzitter; B. H.
Wellmann, secretaris-administrateur der Ne
derlandsche Vereeniging van Suikerwerk- en
Chocoladefabrikanten, Amsterdam, secretaris;
mr. G. Freem, secretaris der Vereeniging van
Nederlandsche Cacao- en Chocoladefabrikan
ten, penningmeester, en verder als leden de
heeren H. A. Bakels, commissaris der N.V. J. C.
Op 7 Februari werd ingebroken in een wo
ning aan den Rijksstraatweg te Haarlem. Door
uitsnijden van een ruit van een der tuindeuren
was de ongewenschte bezoeker binnengekomen.
Hij had wat tafelzilver en kleeren buit ge
maakt.
Als verdacht van diefstal met braak werd
de 42-jarige los-werkman P. W. gearresteerd.
Een deel van het gestolene werd in zijn be
zit gevonden.
De rechtbank te Haarlem veroordeelde den
man tot één jaar gevangenisstraf.
In hooger beroep eischte de procureur-gene
raal bij het Amsterdamsche Hof, mr. Bauduin,
bevestiging van het vonnis.
De verdediger, mr. P. van 't Hoff Stolk, pleit
te vrijspraak, aangezien hij het tenlaste gelegde
niet bewezen achtte. Subs, pleitte mr. van 't
Hoff clementie.
Arrest 25 Juli.
Nadat onlangs te Monster en De Lier is inge
broken, heeft men thans te Honselersdijk ten
huize van de fam. K. aan den Nieuwenweg een
ongewenscht bezoek gebracht. Daar werden
buitgemaakt een gouden horlogé met dito ketting
en medaillon, alsmede een bedrag aan geld en
sigaren.
Voorts is dezer dagen getracht in te breken
bij V., waar de ongenoode gasten echter door
een waakhond werden verjaagd.
Door de politie wordt een uitgebreid onder
zoek ingesteld.
De gemeentepolitie te Kerkrade heeft aan
gehouden M. R„ uit die gemeente afkomstig,
die zich in de jaren 1930 en 1931 te Kerkrade
en vele andere gemeenten in de mijnstreek be
nevens in en cm Aken aan tal van oplichtingen
had schuldig gemaakt. R. verbleef langen tijd
in Aken en Rotterdam. Hij is ter beschikking
van de justitie gesteld.
Het uit tien personen bestaande gezin van J.
K. te Bolnes is Zondagmiddag na het gebruik
van het middagmaal ongesteld geworden. De be
handelende geneesheer heeft voedselvergiftiging
geconstateerd.
Maandag is bij het baden aan den kop van
den Huizer havendam de veertienjarige T. ver
dronken.
Gistermiddag te 3 uur is in de groote zaal
van het Koloniaal Instituut te Amsterdam het
vijfde „Internationaal Congres voor Weten
schappelijke Bedrijfsorganisatie" in tegen
woordigheid van verschillende vooraanstaande
personen officieel geopend door zijne Excel
lentie mr. T. J. Verschuur, minister van Eco
nomische Zaken en Arbeid.
Beschermheer van dit congres is Z. K. H.
Prins Hendrik, eere-voorzitters zijn Hunne Ex
cellenties mr. Verschuur, Jhr. mr. D. J. de
Geer, minister van Financiën. Het bureau van
het congres wordt gevormd door prof. Th. Lim-
perg, voorzitter, ir. B. W. Berenschot, alge
meen rapporteur en ir. V. W. van Goch, alge
meen secretaris.
Na de gebruikelijke begroetingen hield Z.
Exc. Minister Verschuur de openingsrede. Het
is een bewijs van gezond inzicht zoo ving
minister Verschuur aan, dat gij in deze dagen
van ernstige crisis, onder de auspiciën van het
Comité International de l'Organisation Scien-
tifique. bijeengekomen zijt om u door uitwis
seling van gedachten op de hoogte te brengen
van de vorderingen, welke op het gebied van
de wetenschappelijke bedrijfsorganisatie zijn
bereikt.
In de ontwikkeling, waar wij thans nog mid
den in staan, schuilt een tragisch element.
Alle krachten in uw kring zijn sinds jaren in
gesteld op meer doelmatige organisatie, terwijl
wij in de wereld om ons heen op het ©ogen
blik de chaos zien heerschen. De oorzaak daar
van hebben we niet op te sporen, maar toch is
't goed de beteekenis van den arbeid te bezien
in het kader der groote wereldgebeurtenissen.
Het beweegt zich op technisch wetenschappelijk
gebied, zij is om zoo te zeggen de wiskun
de der organisatie. Gij tracht het rationeele
element in den arbeid van den mensch tot ver
dere ontwikkeling te brengen.
De psychologische en physiologische facto
ren, welke den arbeid mede bepalrn, vallen
geenszins buiten uw gezichtskring, doch deze
vraagstukken behooren alleen in zooverre tot
uw terrein, als daardoor rationeel handelen
nog hooger kan worden opgevoerd. Daarnaast
en buiten uw terrein spelen echter al die wils
uitingen van den mensch, die het wereldgebeu
ren bepalen, een groote rol; zij zijn helaas niet
uitsluitend op rationaliteit gericht; niettemin
zijn zij ook voorwerp van wetenschappelijk on
derzoek.
Alle deze uitingen van het menschelijk stre
ven, welke men kan classificeeren als behoef
ten naar materieele goederen, sociale wenschen
van eenling en collectiviteit, nationale en poli
tieke wenschen en eindelijk ook ethische idea
len bepalen de maatschappelijke evolutie. Deze
veelheid van factoren vertoont slechts zelden
eene harmonische ontwikkeling. Onevenwich
tigheid geeft steeds verstoringen; zóó zeer zelfs,
dat daarbij een gunstige ontwikkeling van één
van die factoren hoezeer ook volgens de nor
men, die de wetenschap op dat terrein opge
steld heeft, in de veelheid van maatschappe
lijke verschijnselen tot chaos kan leiden, wan
neer men op ander gebied zondigt. Hier zie ik
voor een deel de oorzaak van de critiek waar
van de wetenschappelijke bedrijfsorganisatie in
de laatste crisis het slachtoffer is geworden.
Wanneer ik niet :nstem met enkeier critiek,
dan wil dit geenszins zeggen, dat de weten
schappelijke bedrijfsorganisatie daaruit geen
lessen zou kunnen putten. In de eerste plaats
zal deze overdenking tot een zekeren inkeer
moeten leiden en wel in dien zin, dat men be-
seffe door rationalisatie de fouten, welke onze
sociale gemeenschap aankleven, niet te kunnen
elimineeren; dat men ook zich rekenschap zal
hebben te geven van het tempo waarin verbe
terde organisatie-methoden kunnen worden
toegepast in samenhang met vorderingen op
andere terreinen; eindelijk: dat deze alleen de
technische zijde van het evolutie-vraagstuk
raken. De wetenschappelijke bedrijfsorganisa
tie is vooral gegroeid met het grootbedrijf. De
practijk ging toen de wetenschap vooruit en de
minister ging na 't ontstaan der „wetenschap
pelijke bedrijfsorganisatie."
Aanvankelijk werd menige ernstige fout be
gaan doordat de factor „mensch" te veel uit
het oog werd verloren. Later werd meer aan
dacht geschonken aan de psychologie en phy-
siologie en werden deze wetenschappen dienst
baar gemaakt aan de wetenschappelijke be
drijfsorganisatie. Ook hiermede werd het doel
nog niet volledig bereikt; want men ging be
seffen, dat ook de ethische zijde van het
vraagstuk, 's menschen koninklijke waardig
heid als heerscher over de geschapen wereld,
niet mocht verwaarloosd worden.
Voor korte perioden kan men daarover heen
stappen, op den duur eischt de sociale vrede,
eischt ook elk hooger streven, dat met de men.
schelijke factoren vrijwel in de eerste plaats
wordt rekening gehouden.
Ook voor het succes van het bedrijf is de
juiste waardeering van den menschelijken factor
van groote beteekenis. Naast geschiktheid voor
het beroep, speelt karakter een groote rol
De beteekenis daarvan is vaak grooter dan de
kostenbesparing. Zou de wetenschappelijke be
drijfsleiding deze elementen uit 't oog verliezen,
dan zou de mechanisatie leiden tot vernietiging
van den geest, dat kostbare goed der mensch.
heid.
Intusschen moet ook met den uitbouw der
inwendige organisatie de vergrooting der
afzetmogelijkheid onder 't oog gezien worden.
De bedrijfsleider kan ook hier niet meer alleen
op intuitie afgaan.
Hetgeen voorts de credietcrisis ons thans te
zien geeft, zou men kunnen afleiden, dat da
wetenschappelijke organisatie nog niet hoog ge
noeg is opgevoerd. Spr. betwijfelt dit echter.
Er zijn wel groote foutten begaan, doch die
liggen buiten het terrein der wetenschappelijke
bedrijfsorganisatie. Voor een speciaal vraagstuk
van rationalisatie vroeg spr. bijzondere andacht.
We leven in een tijdperk van het leed der
werkloosheid. Bezuinigheid is natuurlijk noodia.
Maar de noodige elasticiteit wordt vaak gemist
bij de aanpassing aan wisselende omstandig
heden. Dan geschiedt de vervanging van
arbiedskrachten door machines in te snel tempo.
De vrijgekomen arbeideskrachten kunnen dan
niet ten volle geabsorbeerd worden.
Ook de werknemers zijn hier niet geheel van
schuld vrij te pleiten. De inelasticiteit van den
factor loon heeft vaak ten gevolge, dat hierdoor
technische verbeteringen en wijzigingen in de
organisatie rendabel worden. Met andere woor
den: daar is een rationalisatie, welke niet den
zelfden graad van rentabiliteit zoude bezit
ten, indien het arbeidsloon in perioden van
depressie op meer soepele wijze met de kosten
van het levensonderhoud omlaag zou gaan
Ten einde deze consequenties te overzien en de
rationalisatie daardoor een gezonde rem te
kunnen aanleggen, ben ik van meening, dat ken
nis van wetenschappelijke bedrijfsorganisatie
evenzeer een werknemersbelang is. Samenwer
king tusschen den ondernemer, wetenschappe
lijk bedrijfsleider en de werknemers, die steeds
beter gewennen hun vertrouwen te schenker
aan ook intellectueel hoogstaande leiders, is
naar mijne overtuiging een groot maatschappe
lijk belang, dat ook de Nederlandsche Regee
ring na aan het hart ligt en dat ik dus zeer in
uwe aandacht aanbeveel.
Met den wensch tot welslagen van het congres
opende de Minister de beraadslagingen
Verschenen is de Memorie van Antwoord
aan de Eerste Kamer inzake het wetsontwerp,
houdende steun aan de varkenshouderij.
Minister Verschuur handhaaft daarin zijn
bezwaren tegen het toeslagstelsel. Voor land
bouwers, aan wie eenvoudig voor ieder ge
slacht varken een bedrag zou zijn toegestoken,
zou noch de prikkel tot, noch eenige reëele
mogelijkheid ter bereiking van saneeringsvoor-
waarden gegeven zijn. Rantsoeneering van den
opfok en centraliseering van den export zijn,
naar de Minister meent, de onmisbare steun
punten voor iedere poging om de varkenshou
derij weer zoo goed mogelijk in te stellen op
het huidige, maar vooral op het toekomstige
belang. Dat export-concentratie en productie
beperking niet is kunnen worden verwezen
lijkt door de landbouwers zelf, is een feit, dat
men moet constateeren en dat wel is te ver
klaren.
Van de twee middelen om varkensteelt en
-mesterij in gewenschten toestand en omvang
te behouden, n.l. óf last op de vleeschconsump-
tie óf last op de schatkist is door de regeering
het eerste als meest gewensehte gekozen.
Grond hiervoor is de overweging, dat het in
ieder geval niet bestendigd behoort te worden,
dat de Nederlandsche consument ver bene
den kostprijs vleesch blijft bekomen. Dat hij
daarbij ook voor het productiegebied, waaruit
zijn bijzonder consumptiegoed stamt, eenige
algemeene bijdragen zal leveren, komt den
Minister voor, geen onredelijke last te zijn.
De Minister is er nog niet in geslaagd, prac
tisch uitvoerbare denkbeelden te kunnen geven
om de steunmaatregelen rechtstreeks effectief
te maken tot waarborg voor eenig concreet
loonpeil. Niettemin zal hij zijn gedachten
daarover ernstig laten gaan.
Het blijft de bedoeling om te komen tot een
normale verhouding der productie tusschen
zware en lichte varkens, waardoor de zeer ge.
vaarlijke positie, waarin de mesters van het
zware varken zich nu bevinden, voor de toe.
komst wordt voorkomen.
Het ligt niet in de bedoeling om voor zoovel
betreft het Rijkstoezicht een uitbreiding van
eenige beteekenis aan het personeel te geven.
Het is mogelijk door een concentratie met een
ander crisis-bureau, n.l. dat van de uitvoering
van de Tarwewet, de personeeluitbreiding zee:
te beperken.
Hedenmorgen om half vijf bemerkte een
voorbijganger dat uit de groote schuur achter
de boerderij van den heer' J. Oudkerk, Oost
zanerdijk 9, even voorbij Tuindorp-Oostzaan,
rook uit het dak opsteeg. Onmiddellijk waar
schuwde hij den bewoner. In de groote schuur,
tevens veestal, stonden een groote en een kleine
hooischelf opgetast. In de groote klamp was
blijkbaar door broei brand ontstaan, want in
dichte wolken gulpte de rook naar alle zijden
omhoog. Het vee was in het veld, slechts één
stier bevond zich nog binnen en was spoedig
in veiligheid gebracht.
De brandweer, die vanuit het nabije Tuindorp
Oostzaan was gealarmeerd, verscheen met een
drietal motorwagens kort na half zes op het
terrein van den brand. De vlammen lekten
reeds hoog uit het dak en zooals te voorzien
was, konden de snel wegterende binten en
spanten het geheel niet langer omhoog houden.
Met donderend geraas stortte het dak in elkaar,
één chaos vormend van gebroken pannen, zwart
geblakerde balken en puin. Uit den hooiberg, die
intact was gebleven, en uit de ruïne lekten de
vlammen weer spoedig omhoog, terwijl dichte
rookmassa's boven de boomen van het erf zich
over het land verspreidden.
De brandweer bracht vijf slangen Uit, die
hun water van over den dijk uit de slooten moes
ten omhoog halen. Twee stralen werden ge
bracht tusschen de brandende schuur en het
houten woonhuis, een afstand van slechts drie
kwart meter. Hoewel het huis hier en daar vlam
vatte en ernstig werd geblakerd, slaagde de
brandweer er in het te behouden. Inmiddels
was de groote schuur met aangebouwde kleinere
wagenschuur, een oppervlakte van 12 bij 18
meter, verloren. Eén kar had men nog in veilig
heid kunnen brengen, maar het verdere mate
riaal is door het vuur verteerd.
Omstreeks kwart over zes was het grootste
gevaar geweken en om half zeven rukte de
brandweer geleidelijk in. Onder toezicht van een
brandwacht bleef de boer met enkele knechts
de zwart-dampende hooischelf uit elkaar halen.
De heer J. Oudkerk is, evenals de eigenaar
van het huis de heer W. Bint te Amsterdam,
tegen brandschade verzekerd.
Het blusschingswerk stond onder leiding van
hoofdbrandmeester Brunet de Rochebrune, ter
wijl ook commissaris van Empel op het ter
rein van den brand aanwezig was.
Het is nu al de derde maal in korten tijd
dat het Over-IJsehe Amsterdam in het teeken
van brand staat! Daar de rook zeer ver te zien
was, werd 't gerucht van den brand zeer spoe
dig in de over-IJsche wijken bekend.
Tengevolge van de crisis in het visschery-
bedrijf is op twee werklieden na, het geheele
personeel (in normale tijden 200 man) der In
dustrieele Mij. „Hera" aan de Zuidzijde der
Visschershaven te IJmuiden ontslagen. Ook bij
de Amsterdamsche Ballast-Mij. aldaar heerscht
groote slapte, zoodat nog slechts een tiental
arbeiders werk vinden.
Ch. Sch., die ten nadeele van het Ziekenfonds
Zuid-Limburg, Maastricht, 560 gulden verduis
terde, werd door de rechtbank te Maastricht
veroordeeld tot vier maanden gevangenisstraf.
Zondagmiddag had te Raalte een droevig on
geluk plaats. Toen de landbouwer Blom uit
Boetele met zijn zestienjarige dienstbode G.
Tielbeke met paard en wagen wilde gaan mel
ken, schrok het paard en sloeg op hol. Door den
schok viel het meisje van den wagen en kreeg
de wielen over haar borst. Kort daaroD is zii
aan de verwondingen bezweken.
