Katholicisme en Wereldcrisis
Von Papen ontdekt de terreur
Militaire macht
De studieweek te
Rolduc
Tsjang Hsu Liang
treedt af
NU MOET ER EEN EIND
AANKOMEN
De Engelsche invoerrechten
op tuinbouwproducten
WEER HET LINDBERGH-
MYSTERIE
DINSDAG 9 AUGUSTUS
Dr. Poels, de geestelijke vader
opent met een kernachtig
en krachtig woord
Loonsverlaging brengt
geen oplossing
Sociaal-politieke factoren bij
de huidige wereldcrisis
Avondplechtigheden
DE TWEEDE DAG
Zedelijke factoren van crisis
Macht en recht
Het woord van 't Katholi
cisme in onzen tijd
Bedrijfsorganisatie
Verantwoordelijk voor verliezen
in Mandsjoerije
BORAH LICHT ZIJN
MEENING TOE
Schuldenregeling brengt geen
afdoende hulp
Pruisens begrooting
Nog door oude regeeri/ig
afgekondigd
Bijeenroeping Landdag
geëischt
Zwaardere straffen en speciale
rechtbanken te wachten
Kabinet bijeengeroepen
Terreur woedt voort
Te Tilsit worden bij het intreden der duister
Nazi's roepen om de macht
Weer een moordzaak
Het geschil met het Rijk
Tal van dooden in
Japan
Veerboot omgeslagen
ingestort
Dijk
België's kolennijverheid
lamgelegd
DE IERSCHE LANDBOUW
IN HET NAUW
Uit Ottawa teruggeroepen
CREDIETEN WONINGBOUW
De Nationale Woningraad vraagt
inlichtingen
WINDHOOS
Door voorgenomen reorganisatie
is een overcompleet aan
beroepspersoneel
ontstaan
Vrijwillige
dienstverlating
MISBRUIKEN OP DEN
LEIDSCHEN STRAATWEG
Vrijwillige verkeersbrigade zal
voor de veiligheid zorgen
460e STAATSLOTERIJ
Rolduc verleent thans voor de achtste maal
gastvrijheid aan de Limburgsche Studieweek,
uitgaande van den R. K. Limb. Werklieden-
bond. Is het wonder, dat een actueel onder
werp als „Katholicisme en Wereldcrisis" on
geveer 500 deelnemers trok? Afgezien is dan
van de honderden, die moesten worden gewei
gerd wegens een tekort aan ruimte.
Het aspect was even anders dan vorige
jaren. Ook nu deelnemers uit alle kringen der
katholieke sociale beweging in Nederland: lee-
ken en priesters, minder geletterden en ge
leerden, en eveneens autoriteiten van ver
scheiden aard. Maar toch was het beeld groot-
scher door de opmerkelijke deelname juist van
de zijde der hooger geplaatsten en gezagheb-
benden.
In den verderen loop der verslagen zullen we
de namen der lesgevers tegenkomen. Buiten
hen kunnen worden genoemd: de minister
president jhr. mr. Ruys de Beerenbrouck, mi
nister Verschuur, de voorzitter der R. K.
Staatspartij mr. Goseling, Mgr. v. d. Venne,
directeur van Rolduc, mr. dr. Kortenhorst, de
Kamerleden Henri Hermans, Keestra en Jos.
Maenen, prof. dr. ir. Gelissen, oud-minister
Bongaerts, pater de Greeve S. J., de heer Ha-
bets, burgemeester van Kerkrade, de heer Joos,
vice-voorzitter van de Duitsche Centrum
fractie, de heer Stocky, directeur van de „Köl-
inische Volkszeitung", dr. Gördes, Duitsch
consul te Heerlen, mr. Steenberghe, mr. v.
Spaendonck, de oud-gouverneur van Curasao
ir. Fruytier, prof. Schmutzer, mr. Back, mr. v.
Maarseveen, kanunnik v. Schaik, het Statenlid
v. Oppen, en dames van het Maatschappelijk
Werk.
Dr. Poels, de geestelijke vader van de Studie
weken, zou geen leider zijn geweest, wanneer
hij ook hier niet een kernachtig en krachtig
woord had gesproken. Hij vond het noodig, dat
men eens een verjongingskuur onderging, juist
in het oude Rolduc, waar een directeur zetelt,
die elk jaar weer afbreekt, om beter te kunnen
opbouwen (doelende op de gestage vergrooting
van Rolduc). Na een felicitatie aan Mgr. v. d.
Venne wegens diens bekleeding met het pur
per, wees de doctor op de toekomst, als het z. i.
tenslotte zal gaan tusschen Rome en Moskou.
In het kort ging spr. na, hoe dicht we staan
voor een beslissing, verder welke de dictatuur
is van het kapitaal en hoe de verandering niet
in eens kan gebeuren. In een verlaging van
loonen zag spr. de oplossing niet.
Nadat dr. Poels de te behandelen onderwer
pen kortelings had besproken, gaf hij het
woord asfn oud-minister Aalberse, „den oudsten
professor in de sociologie in Nederland, die als
minister wetten heeft gemaakt, waarvoor ge
heel katholiek Nederland hem steeds dank
baar zal zijn." Een stormachtig handgeklap
ondersteunde deze uitdrukkelijke verzekering
van den voorzitter.
Prof. mr. Aalberse, de-huidige voorzitter van
de Kath. Kamerclub, had tot taak, de sociaal-
politieke factoren te bezien, welke gelden in
de huidige wereldcrisis.
Spr. noemde het onvolledig, te zeggen, dat
deze crisis is een gevolg van het kapitaalverlies
en de algemeene verarming der volken, ver
oorzaakt door den wereldoorlog.
De geweldige prijsdaling van alle grondstof
fen wijst op overproductie dan wel ondercon
sumptie, waarbij komt de waardedaling van
het goud.
Niet kan worden beweerd, dat de ruilkracht
in het algemeen is gedaald; op de wereldmarkt
is verbroken het evenwicht tusschen vraag en
aanbod.
Vooral na den oorlog zijn de goederenvoor
raad en het productie-apparaat sterk vergroot,
waardoor de verdeeling in de war is geraakt.
•In alle landen heeft men getracht de prijs
daling tegen te gaan, b.v. door hooge invoer
tarieven en -verboden, contingenteeringen enz.
Maar het gevolg was, dat de koopkracht, de
ruilkracht der volkeren in het wereldverkeer
kunstmatig verminderde. En hierop kwamen
toenemende werkloosheid, steeds uitgebreider
voorraden, en een totale verstoring in de struc
tuur der wereldhuishouding. Zoodoende is de
huidige crisis een proces van overgang, van
aanpassing.
De politieke verwikkelingen in China, de
boycot in Japan en Britsch-Indië, de daling
van den zilverprijs, de economische omvorming
van Rusland en het ontstaan van nieuwe,
autarchisch zich afsluitende staten dit alles
versterkte volgens spr. de normale conjunc
tuurgolving. Alleen reeds in Europa zijn de
steeds moeilijker te overschrijden tolgrenzen
met 11000 K.M. toegenomen.
Andere voorname factoren, welke leidden
tot het ontstaan van de wereldcrisis zijn de
reusachtige betalingen, door Duitschland te
betalen na den „vrede van Versailles".
Herstel van het verbroken evenwicht zal
volgens spr. onze taak zijn, al zal hiermee de
diepere grond van het crisisverschijnsel niet
zijn weggenomen. Want deze diepere grond is
de doorwerking van het individualisme in de
hedendaagsche wereldhuishouding.
Verder gaf spr. als practische wenken aan:
geen oorlog meer, bestudeering van het con
junctuurverschijnsel en „Planwirtschaf", een
geordende productie. Ook wees hij op de pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie.
Spr. kwam tot de conclusie, dat de wereld
zeer langzaam van de huidige crisis zal worden
bevrijd al hoopte hij, dat deze profetie niet
zou uitkomen.
Bij de gelegenheid tot vragen stellen, meende
prof. Aalberse dat men ook terzake van het
steenkolenprobleem zich zal moeten aanpassen
bü de situaties van productie en behoefte. Ver-
.der zeide hij, dat de gecarteUeerde bedrijven
even sterk door de crisis getroffen zijn dan de
andere, en dat men met de papieren interna
tionale schulden het credietwezen in de war
houdt.
Ter inleiding van de plechtigheden in de
kerk richtte kapelaan Poels1 een propagandis
tisch woorfd. Hij beval de „Bron van Christe-
lijken Geest" aan in verband met de liturgie
en deelde mede, dat Maandagmorgen het H.
Misoffer zou worden o:pgedragen om oplossing
van de crisis af te smeeken.
In het nu volgend Lof hield de zeereerw.
heer J. Eyssen, aalmoezenier van sociale wer
ken te Sittard, een predicatie, verband hou
dende met het onderwerp op deze studiedagen.
Na het Lof speelde Pierre Zeyen op het nieu
we orgel van de Rolduesche Abdijkerk kunst
zinnig de „Toccata" van Hendrik Andriessen.
Bij het souper sloot aan de praatavond,
waarop zooals voorgaande jaren een har
telijke geest heerschte en ook nu menig be
hartigenswaardig woord werd gesproken, dat
echter niet aan het domein van de pers werd
overgegeven.
Het aantal gasten van de Rolduesche Studie
week was den tweeden dag weer uitgebreid. Nu
zagen we den Vlaamschen socioloog, pater van
Gastel O.P., het Kamerlid Lockefeer, eenige
dames van de Bredasche jeugdleiding.
Voor dat de volgende les aanving, deed
dr. Poels voorlezing van een telegram van hulde
en trouw, verzonden door 1000 leden van den
„Jonge Werkman," in sectievergadering op het
Maria-congres te Nijmegen bijeen.
Dan ging de doctor in het kort na den verre
van rooskleurigen toestand in de Mijnstreek.
Als er aan één mijn ineens bijna 700 mijn
werkers worden ontslagen dan gaat het niet
aan, dat sommigen beweren, dat hier de toe
stand nog niet zoo slecht is. Dit mag echter
niet beteekenen, als zou men geen acht moeten
slaan op den toestand elders, die nog slechter is.
Dr. Kors O.P., hoogleeraar te Nijmegen (van
wien dr. Poels ontdekt had, dat hij pater Bene-
dictus heette), stelde de vraag, welke de zede
lijke oorzaken zijn van de wereldcrisis.
Spr. constateerde, dat het ons vaak groote
moeite kost, onze ideeën op sociaal-economisch
terrein vrij te maken van liberale smetten. We
zitten soms geslachten lang vast aan bepaalde
ideeën; vandaar, dat deze vaak grooten invloed
oefenen op ons maatschappelijk leven.
We zijn gekomen tot een systeem, waarbij de
vrijheid staat als uitgangspunt van alle men-
schelijke gedragingen. Dit gaf een breuk met
de christelijke levensbeschouwing, waardoor we
kregen een scheiding van godsdienst en poli
tiek, van moraal en economie.
Spr. wees er op, dat de overheid steeds voor
de moeilijkheid staat, bij haar maatregelen te
komen in het vaarwater van een bepaalde
levensopvatting. Zelfs het voeren van gemeente
politiek is vaak zoo moeilijk, om te kunnen blij
ven handelen in christelijken geest.
De geheele maatschappij noemde spr. niets
anders dan de vrije keuze van den mensch.
Hierdoor heeft men uitgevonden, dat de eco
nomie buiten alle zedelijke normen omgaat.
Alle stroomingen zijn er toe gekomen, om
den mensch los te maken van de moraal.
Evengoed als er in de moraal de meeste be
ginselen moeten worden toegepast naar de om
standigheden, zoo ook in de politiek, ook in de
economie. De economische wetten zijn geen
wetten, waaronder men gebukt gaat als onder
een juk, waaraan niets te veranderen is. De
vrije mensch kan n.l. bepalen den loop van het
economisch gebeuren.
St. Thomas zegt, dat ervaring noodig is, om
concrete dingen te kunnen toepassen. En de
menschelijke rede heeft telkens te oordeelen
naar de concrete omstandigheden, waaronder
het menschelijk handelen moet plaats vinden.
Het gezag is niets meer dan een recht, om
te zorgen, dat de eene onderdaan den ander
niet hindert in diens recht, van zijn vrijheid
gebruik te maken op elk gebied.
De Staat moet ook zijn een ordenend element;
heeft niet alleen te zorgen voor openbare orde,
heeft de krachten te richten op het gemeen-
sc'napsdoel, wanneer ieder afzonderlijk dat niet
zou kunnen bereiken.
Het liberalisme heeft het gezag ontkend als
redelijk orde-element, stelde het recht van de
macht in plaats van de macht van het recht.
Er wordt vaak niet gevraagd, of men maar vrij
de hoogste machtspositie mag innemen, of men
anderen zóó mag drukken dat elke concurrentie
geweerd wordt.
Wanneer men object is van macht en niet
van recht, dan verzet zich iedere mensch, en
moet het koment tot klassenstrijd en kiassen-
overheersching. Dan kwam spr. tot een andere
doelstelling van het economisch leven. Het
werken van de winst was vroeger aan een
andere maat gebonden. Die winst had perken,
omdat ze gemeten werd aan de behoeften. Nu
wordt de winst gemaakt zonder grens. Kent
ze geen maat, dan ook geen barmhartigheid.
Dan is het de taak van de overheid, de waardig
heid van den arbeidenden mensch zooveel mo
gelijk te redden.
De klasse van bezitloozen is intusschen angst
wekkend groot geworden, zoodat het noodig is,
over te gaan tot het ont-proletariseeren van de
maatschappij.
Komende tot de huidige crisis, zeide spr., dat
het in de menschelijke macht ligt, veel te doen
tot verbetering.
Beginnen we met de staten, waarbij het eene
volk het andere niet mag uitschakelen. Helaas
staan we nog veraf van de noodzakelijke samen
werking tusschen de verschillende staten. We
kunnen niet zeggen, dat ons land onafhankelijk
zijn economisch leven zou kunnen doen groeien
en bloeien. Zelfs Rusland, dat zijn vijfjaren
plan wil uitvoeren, is gebonden aan andere
staten.
Het staatkundig leven van onzen tijd, wordt
nog te veel beheerscht door het individualisme,
waardoor het moeilijk is, te komen tot inter
nationale overeenstemmingen.
Er is geen andere redding dan terugkeer tot
de christelijke beginselen. We moeten de wereld
laten zien, dat de menschen een ordenend ge
zag noodig hebben, voor alles en boven alles
behartigend het algemeen welzijn.
We hebben, overeenkomstig de Pauselijke
Encycliek te leeren, dat de eigendom meer een
sociaal dan een privaat karakter bezit, dat een
rechtvaardig loon moet worden uitgekeerd, dat
niet alleen moet worden gezien naar het
individu, maar vooral naar de maatschappij.
Het loon worde bepaald naar verschillende
factoren; de menschen moeten zooveel moge
lijk deelen in het bezit, de klasse der bezits-
loozen moet worden verkleind; er moet komen
een redelijke winst en maat in het persoonlijk
leven.
Door dit alles zal de economische crisis niet
zijn( opgelost. Willen we hervormingen brengen,
dan zullen ze langzaam kunnen worden inge
voerd. Toch zullen we niet mogen wachten, om
gezien de omstandigheden zooveel moge
lijk te kunnen verwezenlijken.
Het keerpunt der geschiedenis, waarop we
staan, brenge een omvorming van het maat
schappelijk leven, overeenkomstig de Christe
lijke beginselen.
Zooals het socialisme op de wereld een ander
karakter heeft gelegd, zullen wij Katholieken
veel kunnen bewerken, niet meezeulend met
bepaalde stroomingen. We moeten zorgen, dat
overeenkomstig onze beginselen wordt gehan
deld.
Bij de gedachtenwisseling wees dr. Kors er
nog op, dat zoovelen baas willen blijven in
eigen huis en dat in den biechtstoel niet steeds
de zonde tegen de rechtvaardigheid wordt be
leden.
Dr. Poels zeide, dat de volgende lesgever,
dr. Friedrich Muckermann S.J., in den loop der
jaren veel moeilijkheden heeft ondervonden,
zelfs in zijn eigen Duitschland. Maar dan gaf
de doctor de verzekering, dat hij in Limburg
steeds veilig zou zijn.
Pater Muckermann ving aan met, onder
groote geestdrift der aanwezigen, de groeten
over te brengen van den oud-kanselier van
Duitschland, dr. Brüning.
Spr. zou drie groote dingen bespreken: er is
slechts één weg ter redding n.l. het Christen
dom; dat is een zware weg; maar we hebben
de kracht in ons, dien weg toch te volgen.
Tegenwoordig wil men „totaal" zijn: totaal
communist, totaal socialist; voor honderd pro
cent. Doch den godsdienst mist men, en dan
mist men ook de moreele kracht, om een ideaal
te bereiken.
Spr. zou van alle millioenen katholieken ter
wereld één groot spreekkoor maken, om te
verkondigen, dat we terug moeten naar het
Christendom. En dan zullen we uitgaan met
Jen wensch tot verovering. We zullen voor
posten zetten op religieus cultureel gebied.
Ons leger zal overal moeten gereed staan
tegenover de legers van socialisme, commu
nisme en liberalisme, welke allengs tot minder
in staat zijn. Hun legers zijn geslagen; ons
Christen-leger zal gaan veroveren, de mensch-
heid wederom christelijk maken.
Wij, Katholieken, hebben twee oogen te ge
bruiken. Het meest gewichtige is het oog der
liefde; maar daarnevens is noodig het oog der
gerechtigheid. Ontbreken deze oogen, dan ziet
men niets van de ellende, waaraan zoovelen
tegenwoordig ten prooi zijn.
We hebben een zware taak, om in deze we
reld ordening te brengen. Maar we zullen dit
kunnen, indien we gebruik maken van stands-
vereenigingen, steunende op de Kerk.
Allen moeten we zijn één groote familie in
Christus: ranken aan den wijnstok. En we heb
ben den plicht, vol verantwoordelijkheid Christus
in de wereld te dragen, nevens de priesters
leeken-apostolaat uit te oefenen.
Als voorbeelden van apostolaat in Nederland
noemde spr. de Kath. pers en de Kath. radio-
beweging.
Tenslotte wees spr. op de eeuwige jeugd van
het Katholicisme, waardoor de zware weg, maar
ook de eenige weg, kan worden afgelegd.
Beseffen we goed, dat we op aarde niet zijn
de triomfeerenden maar wel de strijdende Kerk.
We zullen zijn: mannen van Christus, dragers
van den nieuwen tijd.
Deze „les" eindigde met een ovatie aan
dr. Muckermann.
Mr. de Beaufort O.F.M., directeur van de
Centrale van Arbeidersontwikkeling te Utrecht,
sprak over de encycliek „Quadragesimo Anno"
in verband met de bedrijfsorganisatie:
De toepassing en doorwerking der valsche
beginselen omtrent eigendom en economische
vrijheid hebben de maatschappij ontwricht en
onvermijdelijk ontwricht, wijl niets zich zoo
zeer wreekt als ingaan tegen de natuurlijke
orde.
„Quedragesimo Anno" ontwerpt een grootsch
program van maatschappelijk ordeherstel,
waarbij bijzondere aandacht gewijd wordt aan
het economisch leven, niet alsof dit in rang en
waardigheid de eerste plaats zou innemen,
maar omdat zonder economische vernieuwing
van maatschappelijk ordeherstel geen sprake
kan zijn.
Uitdrukkelijk komt de encycliek op tegen de
bestaande inrichting der maatschappij, welke
eigenlijk is gegrond op onderling hevig strijden
de klassen. Zóó zegt het de Paus: „dit is een
verschrikkelijk euvel, dat heel de maatschappij
naar den afgrond sleurt" en dat „zonder
uitstel (onmiddellijke maatregelen zijn dus
noodig) moet worden weggenomen."
Maar een „volmaakt herstel" (het
werk van langeren duur) zal eerst intreden, als
door middel der bedrijfsorganisatie de klasse
tegenstellingen zullen verdwijnen en een orga
nische maatschappij bouw zal verkregen zijn.
Ten aanzien van den vorm der „bedrijf
schappen" laat de Encycliek een groote mate
van vrijheid; maar onbetwistbaar wil ze aan
deze organen een publiekrechtelijk karakter
toekennen, terwijl de bedrijfschappen uiteraard
een algemeen, d.i. niet-exclusief-Katholiek
karakter moeten bezitten.
TIENTSIN, 8 Aug. (V. D.) Tsjang Hsu Liang
heeft een telegram gezonden aan de Nanking-
regeering waarin hij mededeeling doet van zijn
aftreden, omdat hij zich verantwoordelijk acht
voor het verlies van het N.-O. district.
Uit Peking wordt gemeld, dat Tsjang Hsu
Liang zijn medewerkers heeft verzekerd dat er
geen wijziging komt in zijn militaire plannen
in verband met zijn aftreden.
De leden van de Volkenbondscommissie in
zake Mandsjoerije hebben Japan verlaten. Zij
hebben zich ingescheept aan boord van het
stoomschip „Tsjitsjiboe Maroe".
Hoewel de leden der commissie een zeer
streng stilzwijgen in acht nemen betreffende
hun plannen, hebben de waarnemers niettemin
den indruk dat zij China als een souvereinen
staat beschouwen, waarin Mandsjoerije een be
langrijke rol speelt.
De algemeene indruk te Tokio is, dat tusschen
de opvatting der commissie en de zienswijze
der Japansche regeering nog een groot ver
schil bestaat.
NEW YORK, (Reuter). Senator Borah heeft
aan het Congres voor vraagstukken van bui-
tenlandsche politiek, dat hier gehouden wordt,
het volgende telegram gericht: Ik ben niet voor
een moratorium, omdat daardoor de zaken
materieel niet beter worden. Een nieuwe rege
ling der schulden op de basis der betalings
capaciteit zou bijna even weinig helpen. Deze
middelen zouden geen nieuwe marken openen,
noch aan den handel nieuwen stoot geven. Als
echter de na-oorlogsproblemen: schulden, her
stelbetalingen en bewapeningen opgelost en het
herstel van den goud-standaard en de stabili
seering van het zilver in het Oosten doorge
voerd kunnen worden, dan ben ik ervoor, dat
men de schulden op een of andere wijze benut
om tot een resultaat te komen.
BERLIJN, 8 Aug. (V.D.). Naar eerst thans
bekend wordt, heeft de destijds fungeerende
Pruisische staatsregeering onmiddellijk voor zij
uit haar ambt werd ontheven nog de Pruisi
sche begrooting voor 1932 bij Noodverordening
afgekondigd. De desbetreffende publicatie ge
schiedde op 19 Juli, doch was gedateerd 14 Juli.
De Landdag heeft tot nu toe nog geen kennis
genomen van de Noodverordening.
In ieder geval zal hij nog de gelegenheid
krijgen over de begrooting te beraadslagen. Het
Staatsgerechtshof heeft zich tot nu toe evenwel
op het standpunt geplaatst dat de landsparle-
menten niet competent zijn noodverordeningen
der landsregeeringen in te trekken.
De sociaal-democratische fractie van den
Pruisischen Landdag heeft een schrijven gericht
BERLIJN, 8 Aug. (W.B.) De rijkskanselier
heeft zich na zijn terugkeer te Berlijn aan
stonds door de rijksregeering en de Pruisische
staatsregeering verslag laten uitbrengen over de
in de laatste dagen gepleegde daden van terreur.
Hij heeft daarop alle rijksministers bijeengeroe
pen voor een ministerieele bespreking op Dins
dagmorgen te Berlijn. De rijkskanselier is van
meening, dat aan de heerschende toestanden
door krasse toepassing van alle machtsmiddelen
van den staat onmiddellijk een einde moet wor
den gemaakt.
Naar wij van goed ingelichte zijde vernemen,
is het waarschijnlijk, dat tegen de politieke
terreur zal worden opgetreden met een nood
verordening, die verscherpte straffen mogelijk
maakt en bovendien met een eenvoudige ver
ordening, waarbij bijzondere rechtbanken zullen
worden ingesteld. Hiertoe is de machtiging reeds
door de noodverordening van October 1930 ge
geven, zoodat de rijkspresident in dezen maat
regel niet eens hoeft te worden gemoeid.
De verordening over de speciale rechtbanken
is misschien dan ook al Dinsdagmorgen of
-middag te verwachten, maar kan ook om tech
nische redenen eerst Woensdag, tegelijk met
de noodverordening, verschijnen. Dan is de
Rijkspresident weer in Berlijn aanwezig, die de
noodverordening moet onderteekenen. Overigens
hangt alles van de kabinetzitting van Dinsdag
morgen af.
De terreur woedt intusschen vooral in Oost-
Pruisen onverminderd voort.
Te Jucha (district Lyck) werd uit een tuin
een handgranaat geworpen naar het huis van
den plaatselijken S.A.-leider. Een granaat
splinter vernielde het venster zonder dat iemand
werd getroffen. De S.A.-man kreeg een lichte
verwonding aan den arm tengevolge van een
steenworp.
Te Neidenburg werden in den afgeloopen
nacht bomaanslagen gepleegd op een drietal
winkelzaken. In twee gevallen miste de aanslag
zijn uitwerking, in het derde geval ontstond
eenige brandschade.
Te Bischofsberg werden Zondag de ruiten van
twee winkelzaken, welke door Joden worden
gedreven, vernield.
nis alle toegangswegen naar de stad door sterke
posten bezet. Alle personen die naar de stad
willen gaan of vandaar terugkeeren, worden
gefouilleerd. Er zijn tot nu toe reeds negen
pistolen bevonden op personen, die geen ver
gunning bezitten wapens te dragen.
Te Allenstein heeft de regeeringspresident een
verscherpt voorschrift uitgevaardigd inzake het
aangeven van in bezit zijnde wapens. Hier moet
thans ook worden opgegeven welke wapens men
in huis heeft. Zooals bekend, heeft men geen
vergunning noodig voor wapens die men in huis
heeft.
Te Loetzen zijn zes hulp^politieagenten aange
steld, die des nachts met geuniformde agenten
de ronde moeten doen door de plaats.
Ten aanzien van de deelneming der Nationaal-
Socialisten aan de regeering schrijft de
„Angriff": Wij, nationaal-socialisten weigeren
deel te nemen aan een coalitie-regeering. Wij
eischen dat de koers der nieuwe regeering door
ons zal worden vastgesteld. Wij verwerpen een
kleurloos kabinet van vaklieden. Weigert men
ons met de regeeringsformatie te belasten, dan
is ons antwoord: onverdroten strijd. Het is niet
twijfelachtig of wij een dergelijken strijd m
korten tijd zouden winnen. In het belang van
Duitschland is het echter te wenschen, dat deze
strijd vermeden wordt.
In kringen, die in relatie staan met de rijks
regeering wordt verklaard, dat de noodzakelijk
heid van een extra-parlementair kabinet door de
verkiezingen is bevestigd, doch dat anderzijds
deelneming geboden schijnt van vertegenwoor
digers der partijen, die bij de verkiezingen de
sterkste bleken.
In dit verband is natuurlijk vooral ook de
houding van het Centrum van belang, die ech
ter tot dusver afwachtend is. Het gerucht gaat,
dat prelaat Kaas om gezondheidsredenen zal
aftreden als leider der partij en door dr. Brüning
zal worden opgevolgd. Iets definitiefs is hierover
echter nog niet bekend.
De besprekingen over de regeeringsvorming
moeten zijn voorbereid door een contact tus
schen Hitler en von Schleicher.
Omtrent de bijeenroeping van den Rijksdag,
waaromtrent tegenstrijdige berichten in omloop
zijn, wordt van gezaghebbende zijde verklaard,
dat de Minister van Binnenlandsche Zaken in
het geheel niets te maken heeft met het bijeen
roepen. De rijksverkiezingsleider stelt den presi
dent van den ouden Rijksdag van den verkie
zingsuitslag op de hoogte en deze stelt dan in
overleg met den rijkskanselier den datum voor
het bijeenroepen vast.
Uit Oppeln in Silezië wordt gemeld, dat men
op den weg naar Krug het lijk heeft aangetrof
fen van den secretaris der Reichsbanner in
Nassiedel. Het lijk vertoonde schotwonden aan
het hodfd en messteken in het lichaam. De
moordcommissie heeft de zaak in onderzoek.
De rechtbank te Leipzig heeft uitspraak ge
daan in het proces tegen tien communisten, be
schuldigd van het stelen van wapens. Negen be
klaagden kregen gevangenisstraffen van 2V2 jaar
tot 4 maanden. Een-hunner werd vrijgesproken.
tot den Landdagspresident Kerrl, waarin wordt
voorgesteld de volgende zitting van den Land
dag op 19 en 20 Augustus a.s. te houden.
De communisten eischen in een schrijven aan
Landdagpresident Kerrl de bijeenroeping van
het Pruisische parlement tegen 16 Augustus.
De Rijksregeering heeft thans bij hét staats
gerechtshof voor het Duitsche Rijk de conclusie
ingezonden in verband met de door de voor
malige Pruisische Staatsregeering aanhangig
gemaakte procedure met betrekking tot de in
stelling van een Rijkscommissariaat voor Prui
sen, zoomede nopens de door de fracties der
S.P.D. en Centrumpartij ingediende bezwaar
schriften.
TOKIO, 8 Aug. (V. D.) Zondagavond is een
overbelaste veerboot ter hoogte van Haneda,
een voorstad van Tokio, omgeslagen. Aan boord
bevonden zich 27 badgasten, die naar Tokio
terugkeerden. Veertien hunner, o.w. eenige
vrouwen, zijn verdronken.
Twee' en twintig Koreanen zijn gedood en
twaalf ernstig gewond bij een ongeluk, dat
Maandagmorgen om half zeven heeft plaats
gehad in de Sharien Kokaido-provincie bij de
instorting van een dijk, welke voor een kanaal
wordt aangelegd.
LONDEN, 8 Aug. (Reuter). In overeenstem
ming met een ordonnantie, die zoo juist is
uitgevaardigd, zullen alle buitengewone invoer
rechten op tuinbouwproducten worden inge
trokken en zal vanaf 1 September a.s. een blij
vende tarievenschaal worden ingevoerd op deze
producten, welke gebaseerd is op de aanbevelin
gen van de commissie van advies op de invoer
rechten.
Men neemt aan, dat de blijvende rechten on
geveer gelijk zullen zijn aan de geldende buiten
gewone rechten, afgezien van eenige wijzigin
gen.
NEW YORK, 8 Aug. (Reuter.) De Ameri-
kaansche openbare meening wordt opnieuw in
opschudding gebracht door het geval-Lind-
bergh. Een bank in de klein stad Albert in
Nieuw Brunswijk deelt mede, dat in aan haar
loketten 95 dollar betaald zijn van de 50.000
dollar, die Lindbergh destijds voor de terugvin
ding van zijn kind had betaald.
BRUSSEL, 8 Aug. (Reuter.) Maandag was
de staking in de mijnen van Luik vrijwel al
gemeen.
In de mijnbekkens van het centrum en Char
leroi is geen verandering ingetreden, vergele
ken bij verleden week. De staking is ook daar
vrijwel totaal.
OTTAWA, 8 Aug. (Reuter). De twee Iersche
gedelegeerden ter Rijksconferentie Ryan, mi
nister van landbouw van den Vrijstaat en
Meyrick, secretaris van het departement van
landbouw, zijn dringend naar Ierland terugge
roepen door de Valera. Zij vertrokken heden
avond naar Dublin.
Men gelooft, dat het vertrek in verband staat
met den toestand in den landbouw van den
Vrijstaat tengevolge van den tarievenoorlog met
Engeland.
Intusschen worden de onderhandelingen tus
schen den Ierschen Vrijstaat en de dominions
voortgezet, en aangenomen wordt, dat zij deze
week nog goede resultaten zullen opleveren.
De Nationale Woningraad heeft zich opnieuw
tot de Regeering gewend met een verzoek om
geraadpleegd te worden over de maatregelen,
die de Regeering zich voorstelt te nemen in
zake credietverleening voor woningbouw. In
afwachting van het antwoord op dit verzoek
heeft de Nationale Woningraad den Minister
gevraagd of z n mededeeling aan de organi
saties in het bouwbedrijf, dat ongeveer tien
millioen beschikbaar zouden zijn voor voor
schotten ingevolge de Woningwet, aldus moet
worden opgevat, dat boven de tien millioen,
welke bij circulaire aan de gemeentebesturen
van 31 Maart j.l. reeds waren beschikbaar ge
steld, thans opnieuw tien millioen zouden wor
den gegeven, of dat de mededeeling aan de or
ganisaties in het bouwbedrijf grootendeels een
herhaling was van hetgeen reeds enkele maan
den tevoren in genoemde circulaire was be
richt.
Tijdens een boven Oostelijk Noord-Brabant
losgebroken onweer deed zich een krachtige
windhoos gelden, die slechts een tiental secon
den duurde. De kracht van het natuurver
schijnsel was zóó groot, dat het op schoven
staande koren in de lucht werd opgenomen en
in breeden omtrek her en der werd verspreid.
Te Mierlo werden boomen ontworteld, huizen
beschadigd en werd een groot kippenhok door
de geweldige kracht van den cirkelwind uit den
bodem gerukt en in gruizelementen op een aan
grenzend terrein neergeworpen.
In een leger-order is een ministerieele be.
schikking opgenomen, betreffende vrijwillige
dienstverlating.
In deze beschikking wordt ter kennis van
belanghebbenden gebracht, dat ten gevolge van
de voorgenomen reorganisatie van de Konink
lijke Landmacht bij de onderscheidene wapens
en dienstvakken een overcompleet zal ontstaan
aan beroeps-personeel, hetwelk mitsdien, voor
wat betreft de officieren op non.activiteit zal
moeten worden gesteld en voor wat betreft
de militairen, beneden den rang van 2en lui
tenant, eervol uit den militairen dienst zal
moeten worden ontslagen, onder toekenning
van pensioen of wachtgeld.
Alvorens tot gedwongen op non-activiteits
stelling of dienstverlating over te gaan, wordt
voor verschilltende categorieën vanmilitairen de
gelegenheid opengesteld voor vrijwillig op non-
activiteitstelling of dienstverlating.
Deze gelegenheid wordt voorloopig openge
steld voor:
A. Officieren.
1. Van het wapen der infanterie in den rang
van majoor, kapitein of luitenant;
2. van het wapen der artillerig in den rang
van kapitein of luitenant;
3. van het dienstvak der militaire admini
stratie in den rang van kapitein of luitenant.
B. Militairen beneden den rang van tweeden
luitenant:
1. van het wapen der infanterie in alle ran
gen;
2. van het wapen der artillerie, bereden en
onbereden, in alle rangen;
3. van het corps pontonniers en torpedistenn,
het schippers- en machinekamerpersoneel.
Reeds geruimen tijd waren er bij de Vereeni-
ging „Wassenaar Vooruit" te Wassenaar
plannen aanhangig om het initiatief te nemen
tot vorming uit haar leden van een Vrijwillige
Verkeersbrigade.
Het misbruik toch, dat velen meestal niet-
inwoners van de verkeerswegen daar maken,
is wel zeer groot en de Rijksstraatweg, de z.g.
Leidsche straatweg, staat helaas niet ten on
rechte bekend als de doodenweg. In de eerste
helft van 1932 bedroeg het aantal ongelukken
op dezen weg, waarvan vele met doodelijken
afloop, niet minder dan 156 met een totaal van
183 voor de geheele gemeente.
Er gebeurt dan ook onder Wassenaar een
buitengewoon groot aantal ongerechtigheden op
verkeersgebied en speciaal op den Rijksstraat
weg. Daarom heeft „Wassenaar Vooruit" ge
meend thans haar plannen tot uitvoering te
moeten brengen.
Een vrijwillige verkeersbrigade is gevormd en
heeft zich ter beschikking van den burgemeester
als hoofd der politie gesteld. Binnen enkele da
gen treedt de brigade in functie en zullen de
inspectie-ritten aanvangen. Een agent van
politie zal den rijder vergezellen om delicten te
kunnen constateeren en indien onverhoopt
noodzakelijk krasse maatregelen te nemen.
„Krasse maatregelen, indien onverhoopt nood
zakelijk," want de bedoeling zit voor opvoedend
opbouwend te werken. Geen kip-ik-heb-je-ge-
doe geen autovallen, geen process-verbaal-
kweekerij, maar tot de orde roepen, waar
schuwen, het verkeerde aantoonen staat op den
voorgrond. Dit wil natuurlijk volstrekt niet
zeggen, dat niet krachtig zal worden opgetreden,
indien zulks noodig mocht blijken. De roeke-
looze, gewaarschuwde voetganger zal dat even
goed bemerken als de jakkerende wielrijder of
de racende motorrijder om van den verkeerd
uithalenden paard- en wagenbestuurder of rü-
maar-raak-automobolist niet te spreken.
De open knalpot moet en zal in den ban.
Door den burgemeester is de brigade ten raad-
huize geïnstalleerd en een beroep op ieders
medewerking tot het verkrijgen van goede toe
standen zij hierbij gedaan.
Zij echter, die willens en wetens de orde op
den weg verstoren, zijn hiermede echter duchtig
gewaarschuwd.
(Niet officieel)
Trekking van Dinsdag 9 Augustus 1932
2e Klasse, 2e lijst
HOOGE PRIJZEN
4240 ƒ1500.
9018, 21962 en 4427 ƒ1000.
23161 200
83, 9120, 10089, 10797, 21506, 21727, 22178, 22437
f 100
558
825
1102
1329
1567
2216
2570
2940
3263
3709
4043
4436
5392
6137
6365
6884
7369
7621
7984
8179
8518
8742
9156
9547
9704
9949 10031 10110
Prijzen van 1 35.
262 267 303 357 358 399 524
583 603 608 638 758 803 805
831 872 910 968 981 990 1010
1133 1164 1197 1233 1242 1291 1316
1369 1393 1408 1413 1491 1508 1562
1704 1708 1816 1824 2015 2077 2167
2234 2249 2256 2271 2295 2440 2524
2575 2666 2758 2759 2881 2883 2918
3041 3157 3170 3186 3226 3227 3265
3298 3344 3542 3549 3697 3700 3702
3733 3769 3812 3370 3987 4010 4034
4055 4120 4146 4250 4269 4311 4403
4524 4581 4632 4732 4786 4816 4821
5015 5037 5201 5246 5252 5256 5385
5773 5881 5932 6001 6003 6011 6030
6153 6185 6231 6267 6312 6335 6340
6384 6396 6567 6671 6757 6811 6825
6972 7009 7053 7089 7202 7271 7354
7373 7390 7408 7490 7495 7508 7564
7723 7772 7780 7841 7882 7888 7910
8042 8053 8124 8127 8132 8154 8174
8188 8263 8325 8336 8411 8417 8463
8519 8575 8595 8598 8669 8672 8692
8768 8851 8882 8916 9012 9124 9148
9299 9324 9357 9383 9384 9398 9428
9586 9605 9611 9625 9663 9666 9679
9715 9792 9839 9845 9944 9949 10031
10117 10249 10268 10310 10313 10319 10389 10464
10479 10600 10621 10693 10699 10721 10739 10748
10821*10903 10950 10974 10983 11048 11059 11080
11092 11158 11228 11282 11318 11323 11335 11451
11524 11526 11641 11652 11840 11854 11931 11972
11977 12002 12128 12140 12197 12224 12232 12247
12272 12412 12578 12S11 12614 12616 12632 12742
12784 12822 12862 12889 12897 12937 12948 12990
13005 13033 13048 13108 13160 13182 13272 13293
13296 13314 13367 13394 13439 13477 13494 13598
13597 13604 13655 13658 13664 13689 13886 14019
14032 14033 14060 14172 14194 14311 14333 14346
14383 14395 14469 14487 14503 14528 14527 14622
14723 14819 14866 14943 15043 15047 15056 15064
15087 15142 15149 15186 15230 15281 15290 15359
15426 15588 15681 15702 15731 13764 15789 15798
15827 15837 15366 15918 15969 15976 15985 16270
16351 16364 16402 16406 16408 16409 16591 16693
16804 lis! 17016 17037 17041 17119 17130 17194
17205 17319 17382 17400 17454 17594 17642
i»7«<±q 17651 17740 17851 17921 17965 18017 18031
18114 18116 18130 18162 18Ï79 18260 18273 18362
18427 18453 18548 18600 18625 18630 18703 18752
18773 18861 18918 19049 19143 19146 19280 19209
19428 19456 19488 19546 19559 19586 19888 20027
20048 20088 20115 20128 20283 20285 20311 20410
20505 20565 20586 20634 20701 20716 20828 20844
20900 20940 21007 21061 21429 21502 21548 21583
91633 21673 21675 21677 21680 21712 21730 21750
21922 22267 22356 22417 22457 22488 22567 22633
22686 22734 22858 22893 22921 22968 22973 23040
93062 23098 23163 23245 23278 23287 23304 23316
llgf? 23457 23528 23557 23571 23583 23603 23642
23667 23684 23743 23812 23905 23906 23974
Verbetering 2e kl. Ie lüst; 942 m.z. 4942;.
1780 m.z. 1780; 200.
