J. LOTTGERING
Rijksmiddelen
IK KOOP EEN AUTOIlZZZT
Natuurlijk Ford BIJ JAN LIMBACH FORD service over geheel Europa
WOENSDAG 17 AUGUSTUS
BIJ WIEN? WAAROM?
WELK MERK?
Succes der Haagsche
politie
Schilder doodgevallen
DE „DEMPO"-BRAND
Meeningen omtrent de
oorzaak
STADSNIEUWS
VAN ONZE RECHTBANK
Beleediging van Hindenburg
Vechtpartij te Zaandam
Driftige
bananenkooplieden
Gefantaseerde orders
Oud kunstje
toch weer succesvol
VOOR DE FINSCHE MISSIE
DE TWENTSCHE BANK
Uitbreiding kantoor Hillegom
Zomerfeest voor de R. K. Blinden
Droste's chocoladefabrieken
Examens Hoofdakte
Loonsverlaging
voor Slagersgezellen
Het Groote Gasthuis in 1931
De Incassodienst
R. K. Athletiek Club Excelsior
WOLLEN DEKENS STOOMEN
VANAF F 1.
Ververij en Chemische Wasscherij
Gr. Houtstraat 5a - Telef. 10771
Belangrijke inbraak
opgehelderd
Succesvolle opgravingen
OPWEKKING TOT STAKING
In de werkverschaffing
te Vriezenveen
Passagiers verpakten ontvlambare
artikelen op lichtzinnige
wijze
Gezagvoerder verhoord
Toezicht betrouwbaar
Blussching door koolzuur
Conclusie
In Juli ruim 10.3/4 millioen min
der dan in dezelfde maand
van 't vorig jaar
BENOEMINGEN
Paters Augustijnen
RIJKSBUREAU
VOOR DE ONTWATERING
DE MOORDZAAK-PUT BROEK
Een dagvaarding ingetrokken
WERKLOOZENZORG
Het aantal ingeschrevenen
neemt toe
AjaxMiddlesex Wanderers 32
Tegen opheffing
DREIGEND CONFLICT IN DE
SCHEEPVAART
Steun aan Nederlandsche bonden
V V r
Voor de Haarlemsche rechtbank stond 14 da
gen geleden terecht het Zaandamsche com
munistische gemeenteraadslid D. Makkinga,
wegens beleediging van president Hindenburg.
Hij gebruikte in een politieke rede de uitdruk
king: „de sociaal-democraten in Duitschland
hebben medegewerkt aan de verkiezing van den
groot-moordenaar Hindenburg."
Voor dit feit eischte de officier van justitie
een gevangenisstraf van een maand, waarin
tegelijk opgesloten opruiing van het publiek tot
deelneming aan een demonstratie met rijwielen
zonder belastingplaatje.
De rechtbank deed gistermorgen uitspraak en
veroordeelde Makkinga terzake beleediging van
een bevriend staatshoofd tot f 10 boete, daarbij
overwegende, dat het niet in de bedoeling van
verdachte lag, president von Hindenburg als
persoon te kwetsen, maar dat hij in het vuur
van een politieke rede deze onvoorzichtigheid
heeft begaan.
Voor de opruiing zou verdachte 17 dagen
moeten brommen, als niet juist het voorarrest
évenlang zou zijn geweest. Makkinga komt dus
nog heden op vrije voeten.
Hetzelfde raadslid maakte zich op 22 Juli j.l.
schuldig aan mishandeling van een politieken
vijand. Hij meette hem eenige rake klappen
toe, zoodat geneeskundige hulp noodzakelijk
was.
Voor dit feit eischte de officier van justitie
een week gevangenisstraf.
De rechtbank sprak verdachte in deze zaak
echter vrij.
In de Anegang wordt regelmatig met bana
nen gevent en even regelmatig maant de po
litie den kooplieden aan, op te rijden en niet
stil te blijven staan met hun karretje.
Alle bananenkooplieden zijn echter niet het
zelfde, het menschelijk temperament speelt
hierin een belangrijke rol.
Een dienaar der wet sprak een koopman in
genoemde kromme vruchten aan en verzocht
hem zich met zijn kar te verplaatsen.
Hij weigerde, waarop de agent hem bij zijn
nek greep.
Hevig verzet, de koopman er van door, de
agent er achter aan, de Anegang in opstand,
fantastische verhalen van voorbijgangers.
Een broer van den herriemaker voelde het
broederlijke bloed in zijn aderen koken en
bruisen en hielp een handje in de voor den
agent verkeerde richting.
Dit bananen-relletje had een ernstig staartje,
omdat de venters den H. Hermandad diverse
tanden uit den mond geslagen hadden.
Nu kan men over het verwoesten van tanden
(of ze natuurlijk of kunstmatig zijn doet er niet
toe) denken zoo men wil, maar een bananen-
koopman mag toch zeker geen tand-breek-kun-
dige neigingen op een politie-dienaar botvieren!
Het is dan ook niet te verwonderen, dat de
Haarlemsche Rechtbank beide onbevoegde tand
artsen veroordeelde tot een gevangenisstraf van
een maand.
In dien tijd zullen de overgebleven bananen
zeker wel rijp zijn!
pt -»■•*•?••• '•ï.-vit sx t ft V 9?
Ben handelsreiziger van het gelukkig kleine
slechte soort bood zijn diensten aan een Haar
lemsche firma aan. Met flinke orders kwam hij
thuis en hij kreeg als belooning voorschot op
zijn mooie provisie. Later bleek, dat er geen
enkele order was afgegeven.
Verdachte, die al meer in de „parapluie" ge
zeten had, werd gistermorgen conform den eisch
tot 6 maanden gevangenisstraf veroordeeld.
Het is een heel oud kunstje: een bankbiljet
van tien gulden wisselen en met wisselgeld het
tientje weer inpikken.
En toch vlogen er steeds weer winkeliers met
dit trucje in. Nu een chocolade-verkoopster in
Velsen. Een Amsterdammer kocht een reep cho
colade en gaf een tientje. De rest begrijpt
u al!
De winkelier ontdekte de oplichting kort
daarna, en het gelukte den Mokummer te ach
terhalen.
De straf was niet zoo zoet als de reep, want
het slimme heerschap zal 6 volle maanden
moeten brommen. Het moet dan ook maar eens
uit zijn met dergelijke kunstjes! En de winke
liers moeten ten allen tijde op hun qui vive zijn,
om dergelijke oplichtingen te voorkomen.
Zondag is in de kathedraal onder alle H. H.
Missen liefdadigheidspredikatie gehouden door
Z. H. Exc. Mgr. Dr. J. M. Buckx, Bisschop van
Helsingfors in Finland, waarna schaalcollecte
volgde ten bate van zijn Missiegebied.
Deze collecte bracht f 500 op.
Namens de N.V. „De Twentsche Bank" ge
vestigd te Amsterdam, mede kantoor houdende te
Haarlem is door den architect J. J. van Noppen
alhier onderhands aanbesteed: „Het verbouwen
en uitbreiden met moderne kluisinrichting van
het kantoor der Twentsche Bank te Hillegom."
De verschillende leveringen en werken zul
len worden opgedragen aan den heer E. Schuit,
aannemer te Hillegom, de N.V. Kon. Rott. Be
tonijzer Mij. vh. van Waning en Co. te Rotter
dam, de N.V. Lips' Brandkasten- en Sloten-
fabrieken te Dordrecht en de N.V. Techn. Mij.
Heringa en Wutrich te Haarlem.
een enkele werkgever een verlaging heeft aan
gekondigd, heeft, naar men ons mededeelt, de
gemoederen van de Haarlemsche slagersgezellen
in beweging gebracht en in een dezer dagen ge
houden bijeenkomst heeft het Bondsbestuur
van den Ned. Bond van arbeiders in de slagers-
en aanverwante bedrijven opdracht gegeven met
alle beschikbare middelen tegen de eventueele
looitsverlagers op te treden. Het vakbondsbe-
stuur.doet een beroep op het vleeschetend pu
bliek om het in deze steun te verleenen.
Telken jare in de maand Augustus organi
seert de R. K. Vereeniging voor Blindenzorg,
afdeeling Haarlem, voor hen, wier zorg zij op
zich heeft genomen, een gezelligen middag.
Een zonnige zomersche dag luisterde het feest
op, dat Maandag tegen 1 uur met een heerlijke
koffietafel in Restaurant Groenendaal een aan
vang nam. Een hartelijk welkomstwoord door
den voorzitter der vereeniging en een smakelijk
maal luidden het feest in. Allen lieten zich het
heerlijks, dat in ruime mate werd opgediend,
goed smaken.
Een humorist trachtte de volle zaal aan het
lachen te brengen, waarin hij door zijn eenige
stemnabootsing en grimeering werkelijk geslaagd
is. De pianist zorgde voor de handhaving van
een opgewekte stemming.
Een der dames-bestuursleden trad ajs koop
vrouw op en terwijl zij wat ging uitrusten, nam
zij een courant, waaruit door haar verschillende
toepasselijke berichten opjblindenvrienden en
bestuursleden op humoristische wijze werden
voorgelezen.
Hierna reikten eenige dames door middel van
een tombola aan de blinden praktische en lek
kere prijzen uit.
Tot slot van den middag zong de heer Neelis
sen een paar prachige liederen. Als inter
mezzo liet hij zijn zoontje, dat hem naderhand,
zooals hij vertelde, moest remplaceeren ook een
eenvoudig, doch fijn liedje zingen.
Deze jonge, pas in ontwikkeling zijnde stem,
klonk werkelijk mooi. Een hartelijk langdurig
applaus voor vader en zoon was de uiting der
dankbare aanwezigen.
Een woord van dank en hulde bracht de heer
Louman, voorzitter van den Nederlandschen
R. K. bl'indenbond „St. Odilia", afdeeling Haar
lem, aan de Vereeniging voor Blindenzorg. De
prettige samenwerking tusschen den Bond en
Blindenzorg roemde hij zeer.
De heer Bar, die de feestelijke bijeenkomst
sloot, kwam even terug op het woord van den
heer Louman, waarbij hij hem verzekerde, steeds
voor een goede verstandhouding tusschen beide
vereenigingen te zullen zorg dragen. Ver dei-
dankte hij alle aanwezigen, die getracht hadden,
den middag zoo gezellig mogelijk te doen ver-
loopen.
Maandag werd door den Ned. R. K Bond van
Handels-, Kantoor- en Winkelbedienden, afd.
Haarlem, een excursie gemaakt naar bovenge
noemde fabriek.
Niettegenstaande het warme weer, waren er
ruim 30 deelnemers, die na ontvangst in de
vergaderzaal in 3 groepen werden gesplist om
onder leiding van de dames Doppler, Burgers-
dijk en Hahn het bedrijf te bezichtigen.
Het fabriceeren der cacao, reepen, letters,
bonbons, enz. is buitengewoon interessant en alle
deelnemers waren dan ook hoogst voldaan.
Na de rondleiding werd den deelnemers in de
vergaderzaal thee met bonbons aangeboden,
waarbij door een der leden der excursie -
commissie der directie, alsmede den dames-
rondleidsters, namens den bond hartelijk dank
werd gezegd.
HAARLEM, 15 Augustus Geëx. 7 vr. en
didaten. Geslaagd de dames: M. Stumpel, Sant
poort, N. Mulder, Zaandam en J. Hendriks,
Amsterdam.
Naar wij uit goede bron vernemen, hebben
de Haarlemsche Slagerspatroonsorganisaties
zich bezig gehouden met het vraagstuk van de
loonsverlaging voor de gezellen.
De organisaties, zoo deelde onze zegsman
inede, hebben geen beslissing genomen.
Toch zijn er slagerspatroons, die een verla
ging willen toepassen.
De gezellen-organisaties zijn van meening,
dat exportbedrijven weliswaar rekening hebben
te houden met buitenlandsche concurrentie
maar in het slagersbedrijf is daarvan volgens
baar geen sprake en zou de factor loon van
ondergeschikte beteekenis zijn. Bovendien zijn
volgens haar de toestand van het bedrijf be
houdens dan de gewone seizoenslapte als
mede de prijzen en de totale omzet van zoo'
danigen aard, dat een verlaging op het toch
niet al te hooge loon onnoodig is. Het feit, dat
Verschenen is het verslag over den toestand
van het St. Elisabeth's of Groote Gasthuis te
Haarlem, over 1931. In het Gasthuis werden
verpleegd 2121 personen (2043) met 60208
(58983) verpleegdagen of gemiddeld per dag
165 (162). Het gemiddelde aantal verpleeg
dagen per patiënt bedroeg 28.39 (28.87), de
sterfte 6.36 (6.70) pet.. De cijfers tusschen
haakjes zijn die van het vorige dienstjaar.
Levenloos werden ingebracht 22 (18) personen,
waarvan 16 (10) mannen, 3 (2) vrouwen en
3 (6) kinderen: 11 (6) kinderen werden leven
loos geboren.
Op de afdeeling voor besmettelijke ziekten
werden verpleegd: Lijders aan scarlatina O (4),
mazelen 0 (1), erysipelas 2 (4), kinkhoest 0
(8), diphterit'is 69 (143), syphilis 10 (4),
gonorrhoe 6 (3), tuberculose 55 (41), influenza
30 (14), scabies 1 (0), varicellen 0 (2), totaal
173 (224).
Door bemiddeling van den Gemeentelijken
Geneeskundigen Dienst te Haarlem, werden op
genomen tegen betaling van resp. f 1, f 3 en
f 4 per dag en per patiënt: (vanaf 1 Nov. resp.
f 1, f 2.75 en f 3.50 per dag en per patiënt).
1407 (1443) patiënten met 42330 (44674)
verpleegdagen.
Voor eigen rek.: 2e kl. 86 (78) patiënten met
1842 (1719) verpleegdagen.
Voor eigen rek.: Ie kl. B 57 (46) patiënten met
1744 (1091) verpleegdagen.
zvoor igen rek.: -2e kl. 86 (78) patiënten met
1832 (1842 (1719) verpleegdagen.
Voor eigen rek.: 3e kl. 298 (247) patiënten met
4373 (3916) verpleegdagen.
Voor rekening van particulieren 26 (23) pa
tiënten met 524 (417) verpleegdagen.
Onder leiding van de Adjunct-Directrice wa
ren in het Gasthuis werkzaam 106 Verpleeg
sters van wie: 3 hoofd-verpleegsters, 11 eerste
verpleegsters, 25 gediplomeerde verpleegsters,
w. o. 5 tijdelijke Gediplomeerde Verpleegsters
en 81 leerling-verpleegsters. Bovendien 4 As
sistenten voor de huishouding.
Onder leiding van den administrateur waren
werkzaam: 1 adj.-commies, 1 klerk, 1 adj.-
klerk en 1 jongste bediende.
Vcorts bestond het mannelijk personeel uit:
1 Magazijnmeester, 1 sectie-suppoost, 1 kok, 1
eerste-machinist, 3 hulp-machinisten-monteurs,
1 timmerman, 1 C.-F. bediende, 1 badmeester,
2 suppoosten, 4 portiers, 2 waschknechten, 2
huisknechten, 1 loopknecht en 1 magazijnbe
diende.
Onder de assistenten voor de huishouding
werkten: 60 Werksters.
Aan de Afdeeling voor Physische Therapie en
Orthopaedie waren verbonden een technische
leider met 3 assistenten.
In geregelden dienst waren voorts nog aan
het Gasthuis verbonden: 1 Opzichter-Lande-
rijen en 1 Barbier.
Als een zeer bijzonder jubileum werd den 4en
Juli het feit herdacht, dat 350 jaar geleden het
St. Elisabeth's Gasthuis in het voormalige Min
nebroedersklooster gevestigd werd.
Ter eere daarvan verscheen den 30en Juni als
gedenkboek „De Geschiedenis van het St. Eli
sabeth's of Groote Gasthuis" en werd daarna op
luisterrijke wijze eenige dagen achtereen feest
gevierd.
Op 1 Jariuari 1931 werd Zr. M. Klok bevor
derd tot waarn. Hoofd-Verpl. van de Chir.
Afdeeling.
Op 15 Januari 1931 werd Zr. M. J. C. Kalff
bevorderd tot le Verpl. van de Kinder Afdee
ling.
Op 15 September 1931 werd Zr. G. F. H. te
Kiefte bevorderd tot le Verpl. Klasse Afdeeling.
Den 28en Aug. a.s. zal de Hoogeerw. Pater
Dr. L. H. Warmerdam, van de orde van het
H. Sacrament, geboren te Haarlem-N., den
dag herdenken, dat hij vóór 12% jaar uit
de handen van Monseigneur Nicotra te
Brussel de H. Priesterwijding mocht ont
vangen. Na eenige jaren als leeraar te Brus
sel werkzaam te zijn geweest, vertrok Z. H.
E. naar Rome, behaalde daar het doctoraat
in de Theologie, maakte vervolgens een stu
diereis door het H. Land. Hij werd in 1931
benoemd tot Provinciaal over Nederland,
Duitschland en Oostenrijk. Z. H.E. vertoeft
momenteel in het klooster „De Berckt" te
Baarlo bij Venlo.
Op 1 November 1931 werd Zr. C. M. Tjaden
bevorderd tot le Verpl. van de Vrouwen Zie
ken Afdeeling.
Op 16 Juni 1931 werd aan mevr. J. W. A.
Dijkstra, Narcotiseuse, eervol ontslag verleend.
Op 31 December 1931 werd aan mej. Rinse,
assistente voor de huishouding, eervol ontslag
verleend wegens haar benoeming tot leerares
te Beverwijk.
Den 2en Januari werd met de verbouwing
van de nummerhuisjes een begin gemaakt en
het geheele jaar door werd gestadig voortge-
werkt. Vertraging ontstond alleen telkens, wan
neer de detailplannen naar de eischen der
Schoonheids-Commissie gewijzigd moesten wor
den. Einde des jaars naderde de bouw zijn vol
tooiing en konden al eenige ruimten in gebruik
genomen worden.
Helaas bewerkte de oeconomische crisis van
het afgeloopen jaar, dat aan een voortzetting
van de verdere gewenschte en voorgenomen ver
bouwingen voorloopig niet kon worden ge
dacht.
Derhalve moesten de plannen voor de zoo
dringend noodige nieuwe barakken, voor een
behoorlijk lijkengebouw en voor een nieuwe,
naar de eischen des tijds ingerichte Operatie-
Afdeeiing, door welke verbouwing tevens meer
ruimte voor de Gynaecologisch-Obstetrische Af
deeling zou Vrij komen, tot nader order worden
uitgesteld.
Alleen ging, om in een noodtoestand te voor
zien, van het College van Regenten nog een
plan uit om een zusterhuis te bouwen, eens
deels om het tekort aan zusterskamers aan te
vullen, anderdeels om daardoor gelegenheid te
krijgen, van eenige zusterskamers aan 't Groot-
Heiligheid een paar vertrekken in te richten
voor de 2e klasse patiënten van de gemeente
lijke ziekenhuisverzekering, die tot nu toe in
het Gasthuis geen plaats konden vinden.
De samenwerking met het Ned. Isr. Joles
Ziekenhuis liet in 1931 niets te wenschen nverr
De zuster voor maatschappelijke zorg voor
zielien, Zuster P. L. Schouten, die haar zetel
in een der Gasthuishuisjes heeft, had ook in
1931 weer een dankbaar werk te vervullen.
Behandeld werden 950 gevallen, te verdeelen
als volgt:
Algemeene hulp 393, kinderen en volwasse
nen naar buiten 96, Tehuis voor kinderen 97,
drankbestrijding 13, hulp a.s. bevalling 99,
huisverzorging 121, niet te omschrijven geval
len 10, vermindering verpleegkosten 2, kunst
apparaten 12, vertrek ziekenhuis 21, opname
ziekenhuis of inrichting 56.
Voor deze gevallen werd uitgegeven de somma
van 30460.09, welk bedrag als volgt werd bij
eengebracht: Openbare Armenzorg 22444.64,
Kerkelijke Armenzorg 128; Andere vereeni
gingen van Weldadigheid 431; Particulieren
7043.29; Kasgeld 412.76. Totaal 30460.09.
Verschenen is het verslag van den incasso-
dienst benevens stortings- en ophaaldienst der
gemeente Haarlem, over het jaar 1931.
Met ingang van 1 Aug. werd aan den Incasso-
dienst opgedragen de zorg voor de inning der
woninghuren,, welke tot dien datum van wege
den Gemeente-Ontvanger werden ingevorderd.
Als oninbaar moest worden afgeschreven
3372,34, zijnde 0.11 pCt. van de daarop be
trekking hebbende bedragen.
De balans van den incassodienst sluit met een
bedrag van 888.810.20, de exploitatierekening
met een bedrag van 213,012,87.
De Stortingsdienst
De stortings- en ophaaldienst heeft zich in
1931 weer belangrijk uitgebreid. Het aantal deel
nemers steeg van 7280 tot 7415.
Het gemiddelde maandsaldo van de, bij den
Gemeente-Ontvanger, rentegevend uitgezette
gelden bedroeg in 1931 ƒ778.095,(in 1930
195.500.—).
Het gemiddelde saldo per deelnemer dat ren
tegevend uitgezet kon worden bedroeg in 1931
37.83 (in 1930 27.54).
De drang van het publiek om ook andere be
talingen dan alleen die aan Rijk en Gemeente
voor hen te verrichten, neemt zeer sterk toe.
De verordening verzet zich evenwel hiertegen.
Er geschiedden meer betalingen ten behoeve
der deelnemers tot een bedrag van 238.291.41
of een vermeerdering van ruim 21 pCt.
De exploitatierekening sluit met een bedrag
van 29.276,96, de balans met ƒ378.135,66.
Zooals reeds eerder gemeld, heeft bovenge
noemde vereeniging een record-avond georga
niseerd en niet zonder succes, want verschei
dene records werden belangrijk verbeterd.
De 1500 M. welke op naam stand van J. van
Egmond, met 4.41 sec., werd door H. Mathot
met niet 'minder dan 6 sec. verbeterd en ge
bracht op 4.34.8 sec.
A. Mulders, welke een aanval deed op het
nummer 3000 M., dat op naam stond van A.
Klaasse, mocht hier niet in slagen en bleef
5 sec. boven het bestaande record, 10.1.6 sec., is
echter een tijd, die zeer weinigen zich laten no-
teeren. J. Flipsen bracht het speerwerpen op
38.31 M.
Wederom kunnen wij melding maken van
een succes der Haagsche politie, waardoor zij
er in geslaagd is een belangrijke inbraak daar
ter stede op te helderen.
Op 9 Augustus jJ. werd in een villa aan de
Jacob Catslaan ingebroken. Tijdens afwezig
heid der bewoners^ verschaften de dieven zich
toegang tot het huis door middel van verbre
king van een glas-in-loodraam aan een der
zijmuren. Het geheele huis werd overhoop ge
haald en alle kasten doorzocht. Verschillende
waardevolle voorwerpen en sieraden tezamen
een aanzienlijk bedrag vertegenwoordigende
werden meegenomen.
Enkele dagen later kreeg de politie een „tip",
dat enkele voorwerpen, vermoedelijk van in
braak afkomstig, te koop waren aangeboden.
Een onderzoek wees uit, dat men hier inder
daad te doen had met een deel van den buit
van de villa aan de Jacob Catslaan. Een en
ander leidde tot de arrestatie van den 22-ja.
rigen B. v. d. L., koopman van beroep en den
28-jarigen bakker F. F. A. S.
Beide aangehoudenen werden aan een streng
verhoor onderworpen en daaruit kwam zooveel
aan het licht, dat de politie het gewenscht
achtte op bepaalde punten in Zorgvlied op
gravingen te doen.
Langs den muur van het oude buiten werd
na geringe moeite opgegraven het grootste
gedeelte van de voorwerpen uit de villa af
komstig. Kostbare theepotten, prachtige va
zen, koperen klompjes en voorts een groot aan
tal andere kostbaarheden, werden uit den bo
dem opgegraven.
Dienzelfden avond werd een 69-jarige koper
en blikslager aangehouden, J. E. S. genaamd,
als verdacht van heling. Op hem werd nog een
heerenhorloge gevonden, eveneens van den
diefstal afkomstig. Dinsdagochtend is nog een
vierde persoon aangehouden, eveneens verdacht
van heling, de 22-jarige G. B. T. H.
Alle aangehoudenen hebben een volledige
bekentenis afgelegd.
Het grootste deel van de gestolen voorwer
pen is teruggevonden
Een der aangehoudenen is reeds naar het
Huis van Bewaring overgebracht; de overigen
volgen dezer dagen.
Dinsdagmorgen is de 45-jarige schilder F. J.
de Jong, wonende in de Heer Ambachtstraat
te Rotterdam, tijdens zijn werkzaamheden aan
een pand in deze straat, van een zes meter
hooge stelling gevallen. De man was op slag
dood.
Het stoffelijk overschot is naar een zieken
huis overgebracht.
Een vyf-en-zeventig werklooze arbeiders uit
Almelo, tewerk gesteld bij de Regge-werken,
die Dinsdag het werk hebben neergelegd, bij
gestaan door meer dan honderd andere arbei
ders uit Almelo, zijn onder leiding van de com
munistische voormannen Wolff en De Jong
uit Almelo opgetrokken naar de Weitemans-
landen onder deze gemeente, waar vele honder
den werkloozen uit 's-Gravenhage en andere
gemeenten in de Rijkswerkverschaffing werk
zaam zijn.
Een tweehonderdtal arbeiders wist de Weite-
manslanden in te dringen, doch werd halver
wege door de politie gestuit. Zij hadden het
voornemen om de tewerk gestelden in de Wei-
temanslanden tot staking te bewegen. De bur
gemeester van Vriezenveen, de heer J. M. Krij
ger, die tijdig was gewaarschuwd, was aanwe
zig met Rijks- en gemeente-politie en vaardig
de terstond een verbod van samenscholing uit,
waarna de stakers naar Almelo vertrokken.
Maatregelen zijn genomen tegen herhaling van
dit optreden op heden en volgende dagen.
De Raad voor de Scheepvaart stelde Dins
dagmiddag een onderzoek in naar de oorzaak
van den brand, welke op 6 Juli j.l. heeft plaats
gehad in ruim vier van het motorschip „Dem-
po" van den Rotterdamschen Lloyd, dat te
Tandjong Priok lag.
Als eerste getuige werd de gezagvoerder van
de „Dempo", de heer Noordhoorn v. d.
Kuyf, gehoord. Getuige, die in een hotel lo
geerde, was ongeveer twintig minuten na het
uitbreken van den brand aan boord van de
„Dempo" gekomen. Uitvoerig zette getuige de
werking van de batterij koolzuurflesschen uit
een, waarmee men gepoogd heeft den brand te
blusschen. Op vier na alle flesschen heeft men
in ruim vier laten leegloopen. Na koolzuur toe
voegen werden de luiken 48 uur dicht gehou
den. Na die 48 uur werd het ruim geopend.
Intusschen had de bemanning geoefend, met
gasmaskers, zes maskers waren door de mili
taire autoriteiten ter beschikking gesteld. De
rook in de schacht was echter zoo dicht, dat
een duizend kaars lamp op zeer korten afstand
niet te zien was. Het was zeer moeilijk om den
haard van den brand te vinden. De „Jan v. d.
Heyden" was intusschen langszij gekomen. Met
staven werd gepoogd den haard te vinden. Vlam
men zijn geen oogenblik gezien. Toen Vrijdag
avond de brand nog niet was gebluscht, werd
besloten het ruim onder water te zetten. Ook
de passagiers hadden op watergeven aange>
drongen.
De voorzitter, prof. Taverne: „Dus door het
koolzuur nam de brand niet af?"
Getuige: „Neen, het dek werd zelfs warm.
We zijn daarom tenslotte gaan watergeven
van elf uur 's avonds tot vijf uur 's morgens.
Het ruim was geladen met passagiersgoed en
kapok. Toen het ruim weer was leeggepompt,
was het passagiersgoed een ruïne door water
schade.
Wat de oorzaak van den brand betreft tast
ook de gezagvoerder in het duister. De moge
lijkheid, dat de brand is aangekomen door een
sigaret, acht get. niet waarschijnlijk. Het toe
zicht door beproefd en betrouwbaar personeel
maakt dit bijna onmogelijk.
Dus, aldus de voorzitter, U bent van mee
ning, dat de brand is ontstaan in het pas
sagiersgoed?
Getuige: Ja.
President: Zijn er ook voorwerpen, die niet
als passagiersgoed verzonden mogen worden?
Getuige: Ja. Er zijn half verbrande en ver
koolde voorwerpen ter onderzoek naar een la
boratorium opgezonden. Het resultaat hiervan
is nog niet bekend. Er is b.v. een koffer ge
vonden, waarvan alleen de ijzeren banden zijn
teruggevonden.
Een der leden van den Raad bracht de mo
gelijkheid ter sprake, dat een brandende siga
ret door een luchtkoker naar beneden was ge
worpen. De kapitein achtte dit onaannemelijk,
gezien de inrichting van de kokers.
De brandbluschmethode door koolzuur werd
nogmaals aangeroerd. De gezagvoerder meent,
dat wanneer de brand b.v. was uitgebroken op
den Atlantischen Oceaan en de luiken zes da
gen gesloten waren gehouden, de brand wel
licht gedoofd zou zijn. Hij was het eens met een
der leden van den Raad, dat het hier slechts
een betrekkelijk klein brandje gold, de spoe
dige blussching met koolzuur-flesschen van een
ernstigen brand zou problematisch zijn. Een
bepaald oordeel hierover wenseht de gezagvoer
der niet te geven.
Vervolgens werd de tweede stuurman van
de „Dempo" gehoord.
Getuige had toezicht gehouden bij het laden
van het passagiersgoed. Maandag en Dinsdag
tot vier uur werd geladen. Wat er in de koffers
en kisten zat is get. niet bekend. Steekproeven
naar den inhoud worden niet genomen. Het
goed was gestuwd in het spardek.
Een vijftiental Javaansche koelies had het
goed aan boord gebracht. Rooken is hier streng
verboden, hierop had getuige speciaal gelet.
Een vaste wachtsman was den geheelen nacht
aan dek geweest. Tijdens het schaftuur was
het luik ook bewaakt geweest-
Een kwartiermeester, die vervolgens werd ge
hoord, had bij het stuwen van de koffers óók
streng toezicht op het rooken gehouden.
Voorzitter: Hebt U niemand op rooken be
trapt?
Getuige: Neen, dan was hij direct ontslagen.
Hierop was het woord aan den hoofdinspec
teur voor de Scheepvaart, den heer C. Fock.
Uit het onderzoek is gebleken aldus spr.
dat door het personeel van hoog tot laag met
ijver en overleg is gewerkt. Alle te nemen maat
regelen zijn vlug ten uitvoer gebracht. De be
manning had niet meer kunnen doen. Het laten
volloopen van het ruim is naar spr's oordeel de
eenige wijze om den brand te blusschen. Dit
helpt meestal veel beter dan chemische mid
delen.
We hebben alle redenen om aan te nemen,
dat het toezicht op het rooken zeer scherp is
geweest. Zelf-ontbranding in het passagiers
goed is mogelijk. Het resultaat van het labo
ratorium-onderzoek is nog niet bekend en dient
te worden afgewacht. Gevaarlijke voorwerpen
kunnen zich in het passagiersgoed hebben be
vonden.
Het onderzoek werd hierop gesloten.
De Ragd zal later uitspraak doen.
De opbrengst der Rijksmiddelen over Juli
j.l. bedroeg 25.910.018 tegen 36.694.281 in Juli
van het vorige jaar. Zij brachten dus in deze
periode ruim 10% millioen minder op. Ver
geleken bij 1/12 deel van de raming groot
ƒ34.85 millioen, valt er een achterstand waar
te nemen van bijna ƒ10 millioen.
De opbrengst over de eerste zeven maanden
bedraagt ƒ234.09 millioen tegen ƒ269.608 mil
lioen in hetzelfde tijdvak van *t vorig jaar;
derhalve was tot dusverre de opbrengst ƒ35.57
millioen minder.
Op voordracht van den Hoogeerw. Pater
Provinciaal der Augustijnen heeft Z.H. Exc. de
Aartsbisschop van Utrecht eervol ontslag ver
leend aan den Zeereerw. Pater F. Duynstee als
pastoor der parochie van O.L. Vr. v. Goeden
Raad te Utrecht, aan den Zeereerw. Pater J.
Wouters als pastoor der parochie v. d. H.
Augustinus te Utrecht, aan de Weleerw. Paters
J. Seroe en F. Lijflander als kapelaans der
parochie v. O.L. Vr. v. Goeden Raad te
Utrecht, en aan den Weleerw. Pater Woerde
man als assistent te Witmarsum, en heeft be
noemd tot pastoor in de parochie v. O.L. Vr.
v. Goeden Raad te Utrecht den Zeereerw. pa
ter J. v. Engelen, tot pastoor der parochie v. d.
H. Augustinus te Utrecht den Zeereerw. Pa
ter A. v. Nuenen, tot kapelaan der parochie
v. O.L. Vrouw van Goeden Raad te Utrecht
den Weleerw. Pater J. Verschure, tot kape
laan der parochie v. d. H. Augustinus te
Utrecht den Weleerw. Pater E. Peters en tot
assistent te Witmarsum den ZJE.P. H. Borst-
Pauwels.
Z.H.Exc. de Bisschop van Haarlem heeft op
voordracht van den HJE.P. Provinciaal eervol
ontslag verleend aan den Zeereerw. Pater v.
Engelen als pastoor der parochie v n "cn H.
Augustinus te Nieuwendam, aan den Zeereerw.
Pater W. Harm als kapelaan te Amsterdam m
de parochie van den H. Augustinus, aan den
Zeereerw. Pater H. Borst-Pauwels als kapelaan
d-- parochie v. d. H. Augustinus te Nieuwen
dam, aan den weleerw. Pater J. Verschure als
kapelaan der parochie v. d. H. Rita te Amster
dam, en heeft benoemd tot pastoor der pa
rochie v. d. H. Augustinus te Nieuwendam den
Zeereerw. Pater J. Wouters, tot kapelaan al
daar den weleerw. Pater J. Woerdeman, tot
kapelaan der parochie v. d. H. Augustinus te
Amsterdam den Zeereerw. Pater F. Duynstee,
tot kapelaan der parochie - de tl. ftfta te
Amsterdam den weleerw. Pater Cbr. Vasen.
Naar „Het Handelsblad" verneemt, is de dag
vaarding van een der nieuwe getuigen in de
zaak van den drievoudigen moord te Putbroek
onder Echt, welke zaak weldra voor het ge
rechtshof te 's-Hertogenbosch in hooger beroep
in behandeling zal komen, ingetrokken.
Het betreft hier jhr. A. M. H. E. van Aeffer-
den, burgemeester van het Zuid-Limburgsche
plaatsje Geulle. Hij is eigenaar van de bos-
schen, waarin het drama zich heft afgespeeld
en werkgever van den verdachten jachtopzie
ner, die door de rechtbank te Roermond tot
levenslange gevangenisstraf is veroordeeld.
Het departement van Binnenlandsche Zaken
heeft aan alle gemeenten verzocht in de eerste
week van Augustus op te geven hoeve.l geheel-
en gedeeltelijk werkloozen op 30 Juli 1932 als
werkzoekenden bij de plaatselijke organen der
arbeidsbemiddeling (inclusief het aantal tewerk-
gestelden bij de werkverschaffingen) waren in
geschreven.
Bij het samenstellen van dit overzicht zijn
gegevens ontvangen van 901 gemeenten met
7.357.388 inwoners. In die gemeenten stonden op
30 Juli 1932 ingesch: 253.304 geheel werk
loozen en 19.424 gedeeltelijk werkloozen.
Van 176 gemeenten met rond 563.000 inwoners
waren nog geen gegevens binnengekomen.
Op 25 Juni stonden bij 1065 gemeenten met
7.874.561 inwonerss ingeschreven 247.658 geheel
en 19.099 gedeeltelijk werklc .zen.
Op het Ajax-terrein werd Dinsdagavond een
wedstrijd gespeeld tusschen Ajax en Middlesex
Wanderers, welke door Ajax werd gewonnen
met 32.
De ruststand was 2—2.
De Christelijke Boeren- en Tuindersbond, het
Koninklijk Nederlandsch Landbouw-Comité, de
Katholieke Nederlandsche Boeren- en Tuin
dersbond hebben een brief aan den Minister
van Economische Zaken en Arbeid gezonden
betreffende het opheffen van het Rijksbureau
voor de Ontwatering in verband met het rap-
port-Welter.
De organisaties wijzen er op, dat de opvat
ting als zouden de ontwateringswerken thans
worden verzorgd door den dienst der werk
verschaffing, op een misvatting berust. De
voorbereiding van tal van werken, welke de
werkverschaffing bevorderen, moet geschieden
door de ambtenaren van het Rijksbureau voor
de Ontwatering, dat tevens zijn hulp moet ver
leenen bij het toezicht op de uitvoering dier
werken.
Daarenboven is veelal de bijdrage vanwege
Werkverschaffing onvoldoende om het betrok
ken werk uit te voeren en daarom een subsidie
uit de daarvoor beschikbare gelden uit het
Rijksbureau voor de ontwatering noodzakelijk.
Het komt hun voor, dat de Commissie -Wei-
tér niet voldoende acht geeft op het groote be
lang, dat aan een betere ontwatering van
gronden, welke reeds in cultuur zijn gebracht,
is verbonden, nJ. een besparing op de produc
tiekosten, een verbetering van de kwaliteit
van het product en het mindere risico van
den oogst.
Zij zijn dan ook van oordeel, dat een werk
zaamheid van Staatsbemoeiing, die beoogt' een
besparing op de productiekosten te geven, niet
zonder meer geheel kan worden opgeheven, te
meer waar dan bovendien alle daaruit voort
vloeiende steun door kostelooze adviezen en
hulp bij de uitvoering van ontwateringswerken
zou worden gestaakt.
Tenslotte wordt de hoop uitgesproken, dat
het bovenstaande, indien noodig, de overtui
ging zal vestigen, dat het Rijksbureau voor de
Ontwatering als instelling, welke ha rijp over
leg is tot stand gebracht en zuinig is georga
niseerd, niet kan worden gemist.
BATAVIA, 16 Aug. (Aneta) Alhier werd
een gecombineerde algemeene vergadering ge
houden van de leden van de Vereeniging van
Gezagvoerders en Stuurlieden bij de Koop
vaardij en de Vereeniging van Scheepswerk-
tuigkuntögen. In deze vergadering werden naar
aanleiding van de opzegging van het contract
door den Werkgeversbond in Nederland per 16
Augustus de volgende conclusies aangenomen:
ten eerste: de leden zullen, indien de staking
vanuit Holland wordt geproclameerd, niet
meer monsteren op Nederlandsche schepen,
tenzij zij daartoe toestemming krijgen van het
bestuur;
ten tweede indien noodig zal door de Indi
sche vereenigingen financieele steun worden
verleend de Nederlandsche bonden.
