ONZE SCHOUWBURGEN
HUMföad/jiasfa»
J. LOTTGERÏNG
De zeven en twintigste Jaarbeurs
VAN ZIEN EN HOOREN
ELECTRIC1TEIT
DINSDAG 6 SEPTEMBER
De Haarlemmers willen geen
premières
Het nieuwe seizoen
Operetten en opera
De heer Kaart houdt het
bij vereenigingen
VERKERK GAAT HEEN!
1 October eervol ontslag als
conciërge bij de rechtbank
Plattegrond van Heemstede en
Bennebroek
HERINGA WUTHRICH - HAARLEM
De Via Dolorosa
Een nieuwe strandreddingboot
BAKKERSACTIE
Bespreking nieuw contract
DROEVE UITTOCHT
Slachtoffer van het ongeluk op de
Amsterdamsche vaart te Haar
lem ten grave gedragen
Een onbekende soldaat
Op het kerkhof
VOORKOMT TANDBEDERF M
en poetst 's avonds en 'smorgens met lp»
75 dó pen Vi tube 25 dó,per 'A tube.
AUTO TEGEN TRAM
Bestuurder ernstig gewond
WOLLEN DEKENS STOOMEN
VANAF F 1.
Ververij en Chemische Wasscherij
Gr. Houtstraat 5a - Telef. 10771
336
VAN ALLES EN VAN OVERAL
HEDEN DE OPENING
Een toonbeeld van den moed en de
volharding van het bedrijfs
leven; een dosis natio
nale bemoediging
Niet zonder verwachting
AGENDA
7 September
Hanzefeesten
STOFZUIGERHUIS MAERTENS
Vampyr stofzuigers 98.
Opening schoolgebouw aan het
Junoplantsoen
Gevonden dieren en voorwerpen
De hittegolf is voorbij, 't kwik in den thermo
meter is weer tot een draaglijke hoogte gedaald,
de etalages met badartikelen behooren weer,
voor dit jaar althans, tot het verleden. We
hebben den zomer gehad!
Tevreden mogen we zijn, dankbaar moeten
we zijn, om al die heerlijke zonne-dagen, die
ons zijn toebedeeld. We dachten slechts aan
de zee, aan de duinen, aan strand en bosch.
De bioscopen werden zoo goed als vergeten
en de schouwburgen kwamen heelemaal niet
meer in 't stuk voor, hoe vlammend en vurig
de affiches ook waren. De schouwburg-direc
teuren verfoeiden het weerbericht, misschien
sloegen ze de thermometers in splinters. Maar
nu zijn ze alle boosheid weer vergeten en wordt
er ijverig gewerkt aan de programma's voor
de komende wintermaanden.
We brachten allereerst een bezoek aan den
heer van Hees, directeur van den Stadsschouw
burg, die ons met open armen ontving.
„Haarlem zal dit seizoen weer met het nieuw
ste bedeeld worden," vertelde de heer van Hees
ons, „alle bestaande gezelschappen komen hier
voorstellingen geven en men zal niet naar de
hoofdstad behoeven te gaan om van het nieu
we repertoire kennis te nemen. Premières weet
de bloemenstad echter niet te waardeeren,
waaruit blijkt dat we hier weinig rasechte too-
neelliefhebbers bezitten. Wordt er een nieuw
stuk gebracht dan informeert men of het al
in Amsterdam is geweest en hoe de kritieken
luiden. En als het antwoord luidt: het stuk
gaat van avond voor het eerst, blijft de zaal zoo
goed als leeg.
Vroeger jaren gaf het Schouwtooneel hier wel
premières, maar daar is ook een einde aan
gemaakt. De Haarlemmer wil zekerheid heb
ben en hij wenscht voor zijn dure geld geen
kat in den zak te koopen!
Het is voor het groote publiek moeilijk, te
weten welke gezelschappen er feitelijk bestaan.
Er is zooveel opgericht, weer over den kop ge
gaan, gewijzigd en verdwenen, dat men er geen
touw aan kan vastknoopen. Daarom lijkt het
mij zeer dienstig, aldus de heer van Hees, een
opsomming van de gezelschappen te publi-
ceeren.
Allereerst bezitten we de oude getrouwen:
Het Schouwtooneel en het Ver. Rotterdamsch
Hofstad Tooneel; het gezelschap Jan Musch en
Cor v. d. Lugt Melsert. Daarover behoeven we
weinig te zeggen, ieder weet welke acteurs en
actrices hierbij geëngageerd blijven.
Uit het Kon. Ver. Ned. Tooneel, dat, zoo
men weet, failliet is, zijn ontstaan:
1. Het Gezelschap Saalbom en v. Praag.
2. Het Amsterdamsch Tooneelgezelschap van
v. Dalsum en Defresne.
Daarnaast bestaat nog het gezelschap Ver
kade, met Paul Huf, v. Meerten, Cor Hermus
e.a. Verkade heeft zich aan het Hofstad Too
neel verbonden, maar wordt door het gezel
schap naar zijn-naam-genoemd, in rechten
aangesproken.
Verder dienen nog genoemd te worden: Het
Ned.-Ind. Tooneel gezelschap met Cor Ruys
en Else Mauhs; De Vereenigde Schouwspelers
met Emmy Mols en het Gezelschap van Louis
de Vries.
Zoo men ziet keus genoeg!
Zoo goed als al deze ensembles komen in
Haarlem, zelfs voor de abonnements-voorstel-
lingen. Verleden jaar speelden daarvoor Hof
stad Tooneel, Kon. Ver. en Schouwtooneel.
Het ligt weer in de bedoeling twee a drie
series van zes abonnements-voorstellingen te ge
ven. Het vorige seizoen waren de resultaten heel
gunstig en verwacht wordt, dat de animo ook
dit jaar niet zal ontbreken. Welke stukken ge
geven zullen worden is nog niet met zekerheid
te publiceeren.
Ook de volksvoorstellingen werden verleden
jaar goed bezocht, zoodat er thans weer 10
12 op het programma staan.
Natuurlijk komen de Italianen weer in Haar
lem, men houdt hier van deze opera en gaat
er graag naar toe, hoewel de prijzen niet goed
koop kunnen zijn. Dinsdag 18 October komt het
nieuwe ensemble van de Italiaansche Opera in
de stad en het hoopt daarna nog drie a vier
maal terug te komen. De directie is in onder
handeling met de Münchener Opera, die de be
roemde „Mozart Festspiele" ten beste geeft."
„En wat doen we met de operetten, nu Frits
Hirsch is vertrokken?" informeerden we, daar
bij denkende aan de honderden Hirsch-aanbid-
ders en aanbidsters, die tezwnen steeds een uit
verkochten schouwburg vormden.
„Zondag 2 Oct. komen de operette-zangers
van de „Wiener Operette", die in den Prin-
cesse Schouwburg in den Haag met zooveel
succes zijn opgetreden. Dit ensemble brengt de
echte zang-operette en mag zeker niet bij Hirsch
worden achtergesteld.
Vier vijfmaal komt de „Wiener Operette"
hier.
Maar Frits Hirsch komt ook! Natuurlijk!"
Wij herademden.
In Februari of Maart zullen we hem met zijn
gezelschap weer in den schouwburg kunnen be
groeten.
Welk nieuws hij brengen zal, blijft voorloo-
pig nog een verrassing.
In October komt hier vervolgens het beken
de Cabaret-gezelschap van Jushny „Der Blaue
Vogel", dat wel weer de noodige belangstelling
zal hebben.
Ernst Krauss heeft de belofte gedaan, dat het
vermaarde Russische Ballet hier in November
komt. Voor liefhebbers van een luchtig revue
cabaret zal het wel prettig zijn te vernemen,
dat Louis Davids tijdens den Kersttyd met een
uitgelezen programma komt.
Natuurlijk zal de schouwburg weer vele avon
den aan dilettanten-tooneel-gezelschappen ver
huurd worden o.a. aan Jacob van Lennep, Cre-
mer, Haarl. Tooneelclub, K. J. M. V. etc.
Geloof en Wetenschap geeft eenige kunst
avonden, verder zorgt Toonkunst voor goede
kamermuziek.
Het moest feitelijk in een stad als Haarlem
niet voor komen, dat de schouwburg aan dilet
tanten verhuurd kan worden. In Amsterdam
bestaat het niet, daar moet men zoo goed als
altyd naar Bellevue. Nu kan men zeggen, dat
Amsterdam grooter is, maar er zijn ook idem
zooveel meer schouwburgen.
Met trots gewaagde de heer van Hees van de
tevredenheid der dilettanten, die den stads
schouwburg bespelen.
Als men uit andere steden hier op concours
komt, is men steeds verbaasd over dezen
schouwburg en begrijpt niet, dat men hem voor
300.drie avonden in een jaar mag be
spelen!
Ook met den heer Kaart Sr., directeur van
den Jansweg-schouwburg hadden wü een on
derhoud. Een serie van zes abonnements-voor
stellingen staat op net programma. Twee avon
den zullen verzorgd worden door het Amst.
Tooneelgezelschap, twee door het Centraal-
Tooneel met de Bree en twee door het Rott.
Hofstad Tooneel.
De andere gezelschappen zullen zoo nu en
dan op den Jansweg komen, maar het Cen
traal Tooneel uit Amsterdam uitsluitend.
Ook zal in dit theater optreden het gezel
schap „Het Voetlicht" met het bekende too-
neelstuk „Menschen im Hotel".
Eind October zullen de voorstellingen begin
nen. Het cabaret van Riemsdijk zal voor eenige
vroolijke avonden zorgen.
De heer Kaart heeft het niet erg op het be-
roepstooneel. Hij is weliswaar zelf oud-acteur
en regisseur en draagt dus het echte artisten-
bloed in de aderen, maar is thans allereerst
schouwburg-directeur.
En de menschen loopen niet zoo hard naar
het tooneel, staan liever in de rij bij de bios
copen.
Daarom verhuurt de heer Kaart zijn zaal
graag aan vereenigingen. En hy slaagt daarin
zeer wel. Geloof en Wetenschap geeft er een
reeks avonden, evenzoo Kunst aan het Volk,
de Vereeniging van Huisvrouwen, Alberdingk
Thym, Haarl. Tooneel Ensemble, Thalia, Nieuw
Leven e.a. zullen er het dilettanten-tooneel be
oefenen.
18 September debuteert de Haarlemsche Ope
rette Vereeniging in den schouwburg met „De
Klokken van Corneville", onder regie van Joh.
Kaart Sr. en muzikale leiding van Jan Nib-
bering.
En 9 November komt de Nieuwe Ned. Opera,
onder leiding van Nico Hoogerwerf, op den
Jansweg!
Er is dus in den Kaart-Schouwburg ook vol
doende te doen, men moet echter thans nog
geen conclusie trekken: het seizoen begint pas
en wie weet wat voor verrassingen de komende
maanden op groot-tooneelgebied brengen.
Met klem doen wij een beroep op de Haar
lemmers om het goede tooneel niet te vergeten
en te steunen waar mogelijk, omdat het too
neel door alle tijden bijgedragen heeft tot de
beschaving, de ontwikkeling en de leerzame
ontspanning der menschen.
Gaat naar onze schouwburgen, als gij een
aanbeveling in onze courant leest!
Het was al eenigen tijd bekend, dat Ver
kerk, de bekende populaire concierge van de
Haarlemsche Rechtbank zou heengaan, omdat
zyn gezondheid den laatsten tyd veel te wen-
schen overliet.
Noode misten wy reeds maanden zyn kri
tische opmerkingen, zyn
soms scherpe scherts,
zyn politieke verdedi
gingen, zyn autoriteit!
Toen we hem korten
tyd geleden spraken,
deelde hij ons mede, dat
hy per 1 Januari a.s.
wel ontslag zou krijgen
en op pensioen gesteld
zou worden. Het attest-
van den dokter met de
afkeuring ging naar
Den Haag.
En buiten verwach
ting ontving Verkerk
reeds thans de mede-
deeling, waarbij hem
met ingang van 1 October a.s. eervol ontslag
werd verleend. Of dit iets met de bezuinigin
gen te maken heeft?
Het is in ieder geval een vlugge behandeling!
Naar wy elders vernemen, zal geen Haar
lemmer in zijn plaats benoemd worden, maar
waarschijnlijk een gezin uit de residentie.
Men zal Verkerk niet zonder meer laten ver
trekken en deze maand zal hem wellicht nog
een afscheidswoord worden toegesproken.
Wij komen daarop nader terug.
Bijna 16 jaar geleden werd Verkerk als bode-
concierge benoemd; hy volgde toen zyn vader,
dien hy reeds eenige jaren behulpzaam was, op.
Verkerk
Door de Vereeniging tot verfraaiing van
Heemstede en Bennebroek en tot Bevordering
van het Vreemdelingenverkeer in deze gemeen
ten is een plattegrond van Heemstede en Ben
nebroek uitgegeven, welke verkrijgbaar is aan
de kiosk der vereeniging, staande op het Roe
mer Visscherplein en bij den boekhandel.
Met deze uitgave wordt in een groote behoef
te voorzien. Immers, by de steeds groeiende
uitbreiding dezer gemeenten door woningbouw
en daarmede gepaard gaanden aanleg van nieu
we straten en wegen, was het zelfs voor ge
meentenaren moeilijk een behoorlijke plaatse
lijke bekendheid te behouden. Thans kunnen zij
zich weer volkomen oriënteeren, want de nieuw
verschenen kaart is zeer volledig en bevat o.a.
een opgave van de voornaamste gebouwen en
een alphabetische stratenlijst.
Ook de mooie uitvoering der kaart, waardoor
zy in de scherp afstekende kleuren zeer duide
lijk is, zal er toe bijdragen, dat velen zich de
zen plattegrond «uilen aanschaffen.
Het tragisch ongeluk op de Amsterdamsche -
vaart, dat Donderdagavond het leven kostte
aan een vader, zyn zoontje en zijn dochtertje,
terwijl de moeder waarschijnlijk voorgoed in
valide zal blijven, bewijst, dat de verbindings
weg tusschen Haarlem en de hoofdstad nog
altyd zijn vreeselijk epitheton „weg der smar
ten" met reden draagt. Het aantal ongelukken,
dat daar gebeurt, is nog ontzettend en de zie-
kenkosten, die er uit voortvloeien voor de ge
meente Halfweg, beïnvloeden zelfs de begroo
ting van deze gemeente zóó merkbaar, dat zij
aan den Minister van Binnenlandsche Zaken
heeft verzocht van deze verplichting der ar
menwet te worden vrijgesteld.
Er is alle reden weer eens de aandacht op
het gevaar van dezen weg, vooral bij avond,
te vestigen. Verschillende automobilisten ver
geten nog al eens de groote lichten te dimmen.
In dit geval ziet de tegenpartij niets, maar dan
ook niets van wat er vóór hem op den weg is.
En nu weten wy wel, dat de autobestuurder in
zoo'n geval dan moet stoppen en niet door mag
rijden, maar het is practisch vrijwel onmogelijk
te stoppen voor ieder, die op dien weg met een
zee van licht de tegenliggers tegemoet komt.
Zoodoende rijden ook voorzichtige automobilis
ten, al is 't dan met matigen gang, door. Maar o
wee, als er dan wat op den weg staat! De beste
chauffeur gaat er onverbiddelijk overheen.
Deze verblinding schijnt ook de oorzaak ge
weest te zyn van het ongeluk van Donderdag
avond.
Levensgevaarlijk is het ook met een defecten
motor langs den weg te gaan staan. De ver
eeniging ter bevordering van de veiligheid bij
snelverkeer; heeft reeds menigen automobilist,
die zich aan dat gevaar blootstelde, den defecten
wagen in het gras helpen duwen.
Eén derde punt waaraan wel eens groote
aandacht mag worden gewijd, is het gevaar, dat
de spoorboomen bij den overweg op de lijn
HaarlemHoofddorp opleveren. Deze boomen
zijn, als ze gesloten zijn, eenvoudig niet te zien,
met het gevolg, dat reeds menigeen tegen de
gesloten boomen is aangereden. De verlichting
ter plaatse is veel te scherp. Met klem dringen
wy er op aan de lantaarns boven de boomen
zóó af te schermen, dat het licht alleen op de
plaats zelf wordt uitgestraald en de boomen
alléén verlicht, zoodat men er vanuit de verte
geen last van ondervindt.
Den geheelen weg verlichten zal wel een
vrome wensch blijven, maar als de boomen eens
konden geruild worden voor lantaarns, zouden
er zeker heel wat automobilisten juichen, niet
alleen om het licht, maar ook om het mindere
slipgevaar als de bladeren, zooals straks weer
het geval zal zijn, vallen.
Tenslotte mag hier de aandacht worden ge
vestigd op het nuttige werk van de reeds ge
noemde vereeniging ter bevordering van vei
ligheid by snelverkeer. Ook by het ongeval van
Donderdagavond was zy spoedig ter plaatse.
Terwijl de politie haar aandacht aan de gewon
den wijdde en daar haar handen vol aan had,
regelde de vereeniging het verkeer. Haar hulp
kwam buitengewoon goed van pas en zij mocht
dan ook trotsch zyn met het dankwoord, dat
zy na afloop van de drukte des nachts om één
uur van de politie in ontvangst had te nemen.
Met de roode stormlampen werden prachtige
resultaten bereikt. Ieder automobilist begreep
dat er iets niet in orde was en stopte onmid
dellijk op de waarschuwing. Storing van belang
is er in het verkeer dien avond dan ook zoo
goed als niet geweest.
De secretaris van de N. Z.-Holl. Redding
maatschappij deelt het volgende mede:
Te Katwijk aan Zee is de nieuwe motor-
strandreddingboot, welke voor de N. Z. H. Red
dingmaatschappij is gebouwd, volgens de door
deze verstrekte gegevens door de bootbouwers
Gebroeders Taat te Katwijk aan Zee, beproefd.
De zee was zeer woelig en de belangstelling van
de Katwyksche bevolking groot.
Op den specialen bootwagen, door middel van
een motortractor in zee gebracht, zag men van
het strand weldra de boot de hooge zeeën klie
ven, waarbij zij van tijd tot tijd werd overstelpt
door de brandinggolven. Geruimen tijd was zy
soms onzichtbaar in een golfdal, om daarna
plotseling weder triomphantelijk op den top
van een golf te verschijnen.
Aan het strand teruggekomen met de gebrui
kelijke voorzorgsmaatregelen, uitten bootsman
Dropman en de adj.-secretaris H. Th. de Booy,
alsmede de bemanning hun volle tevredenheid
over de prestaties van deze boot, die het resul
taat is van langdurige proefnemingen.
Binnenkort zal zij worden gestationneerd te
IJmuiden, ten Noorden van de haven. Alvorens
haar te doopen met den naam „Barend van
Spreekens", een der oprichters der Noord- en
Zuid-Hollandsche Reddingmaatschappij, moest
zy toonen in alle opzichten bruikbaar te zijn.
De oefening van heden heeft de overtuiging
gegeven, dat dit het geval is.
Met de stationneering van een dergelijke boot
op wagen is een bedrag van meer dan f 20.0UO
gemoeid.
In café-restaurant Brinkmann vergaderden
gisteravond de Haarlemsche bakkerspatroons
ter bespreking van de arbeidsloonen en het
afsluiten van een nieuw collectief contract. Tot
een definitief resultaat is men nog niet ge
komen.
Drie lijkkoetsen trekken door Haarlems
binnenstad. Op het drukste uur van den dag
worden een vader en twee zijner kinderen graf
waarts gebracht. Slachtoffers van het verkeer!
In de volle actie van de wereldreis, welke zij
wilde afleggen, werd Donderdag in den laten
avond een Poolsch-Joodsche familie op de
Amsterdamsche vaart door een ernstig ongeluk
getroffen. Tragische gevolgen?
Vader en dochtertje van vijf jaar waren op
slag dood en in den vroegen morgen van den
Vrijdag stierf ook het achtjarig zoontje. Aller
droevigst.
Moeder en kindje van anderhalf jaar bleven
over; beiden worden thans in het Joles-zieken-
huis te Haarlem verpleegd, moeder ernstig ge
wond en inwendig gekwetst, en zoontje zonder
eenig letsel.
Misschien heeft het lijden het de moeder be
let, zich ten volle in het gebeuren van dezen
dag in te leven. Tot haar welzijn, misschien.
Hoe zou anders wellicht haar lijden vermeer
derd zyn. Hoe zou zij haar man en kinderen
weer zien. Vreeselijk verminkt liggen zij in de
volgens Joodsch gebruik ruw-houten doods
kisten zou zy hen herkennen? En dan zou
weer in haar teruggeroepen worden de her
innering aan dat oogenblik vol schrik dat zy
bij volle kennis meemaakte. Zou zy weer hooren
de jammerkreten harer kinderen, en het af
grijselijke zien, dat over haar man en hun vader
gekomen was. En dan de toekomst! Nog on
zekerder dan het reeds was zal het bestaan voor
haar en haar kind worden. Het verkoopen van
ansichten met de foto van den driewieligen
„fietswagen;, waarmede de familie de wereld
reis maakte, leverde toch al een karig bestaan
op. En, als haar het leven gespaard wordt, zal
zij deze broodwinning niet kunnen voortzetten.
En dan zoo ver van het moederland te zijn en
dit te moeten ondervinden.... De tragiek van
het leven.
De vele belangstellenden langs den weg en
op de begraafplaats begrijpen den droeven toe
stand ten volle, bespreken hem en schilderen
het tragisch gebeuren in dien Donderdagavond
misschien nog afgrijselijker dan de werkelyk-
heid was.
Slachtoffers van het verkeer.
Weer gaan zij over den Amsterdamschen
straatweg, welke reeds zoovele menschenlevens
eischte, en weer naderen zij de plek, waar de
dood hen in zijn onontklembaren greep vast
nam. Thans bezielt hen geen wilskracht meer
om een reis te maken, hebben zij geen doel
meer; neen zij worden gedragen naar het graf,
dat te spoedig voor hen gedolven moest wor
den. Hun einddoel is reeds bereikt, de eeuwig
heid; laten wy hopen, de gelukkige.
Bij de Israëlietische begraafplaats, op onge
veer honderd meter afstand van de plaats des
onheils, staat weer een menigte belangstellen
den.
Nieuwsgierigheid doet velen van hen echter
den eerbied verliezen, welken men op een be
graafplaats behoort te bezitten. En zij duwen
de politie-agenten aan den ingang op zijde om
in drom het kiezelpad op te loopen.
Doch: het gezag wordt-gehandhaafd.en.
zeker hier, waar stichting scheen verloren te
gaan.
Eenige charges met de sabel en het publiek
is teruggeloopen; het wordt op den verkeerden
toestand gewezen, en sommigen begrijpen;
anderen echter worden opstandig en willen nog
maals doordringen. Tevergeefs gelukkig.
In goede orde wordt dan het kalme publiek
toegelaten en de rust op en om de begraafplaats
keert weer.
Intusschen zyn de drie lijkkisten reeds in de
aula geplaatst en worden de gebruikelijke ge
beden door den heer D. L. Staal gelezen en
medegesproken door de vele gemeenteleden, die
inEDERLAHDSCH FABRIKAAT. C
in den rouwstoet hebben medegeloopen.
Diep ontroerd neemt dan Rabbijn S. Ph. de
Vries Mz. het woord, om ongeveer het volgende
te zeggen:
Wanneer er een verslagene gevonden wordt
in het veld, zooals in het boek Mozes staat, dan
moeten er maatregelen worden genomen om
dien verslagene tot het leven te brengen. En
wanneer dit niet kan, dan heeft men zijn plicht
gedaan en dan kan men zijn handen rein was-
schen van dat bloed.
Hier vonden wij verslagenen niet in het veld,
maar op den weg. Hem en zijn kinderen. Hij
heeft den grooten oorlog medegemaakt en werd
gewond. Duizenden kogels waren er, maar één
heeft hem slechts even geraakt.
Hij is niet geworden een van degenen, die
men noemt, „de onbekende soldaat", maar hij
is nu voor ons een „onbekende soldaat".
Daarna kwam de strijd om het bestaan.
Zwerftochten, niet alléén, maar met zijn gezin.
Hy is op den weg omgekomen. Hij is voor ons
een lijk, waarvoor niemand zorgde, maar de
Israelietische gemeente aanvaardde met liefde
den plicht om hem en zijn kinderen een eer
volle begrafenis te bezorgen.
Daarom kunnen ook wij zeggen: Wij wasschen
onze handen rein.
Er is nog een verslagene: de moeder en haar
onnoozel kind van 1% jaar. Erger nog is zy een
verslagene dan hij. Zij zyn de echte verslagenen
op den weg. Zy zal niet meer de mogelijkheid
van het bestaan hebben.
Daarom komt voor ons niet alleen de moge
lijkheid, maar de plicht. Wy zullen ook dien
plicht op ons nemen.
En wanneer wij haar allen hebben bijgestaan,
dan kunnen wij weer zeggen: wij wasschen onze
handen in reinheid.
Met een „rust zacht, slaapt in vrede" besloot
de rabbijn.
Diep onder den indruk gingen allen hierna
huiswaarts.
In verband met hetgeen rabbyn De Vries gis
terenmiddag mededeelde over de zorg, die de
overblij venden behoeven, melden wij hier nog,
dat tot het in ontvangst nemen van giften, be
halve rabby De Vries, Bakenessergracht 46
(gironummer 133520), ook de heer Abraham de
Lieme Bzn., Schoterweg 168, bereid is.
Gistermiddag om ongeveer twee uur kwam
uit de Sparrenlaan een luxe-auto en wilde de
Middenlaan inrijden.
De bestuurder, de 23-jarige heer G. uit
Haarlem merkte te laat, dat een tram uit de
richting Heemstede naderde, met het gevolg,
dat de auto hiermede in botsing kwam.
De heer G. kreeg ernstige snijwonden aan
hoofd en kin en een zware achterhoofdwonde.
Per particulieren auto werd hij naar zijn wo
ning vervoerd. Zijn toestand is ernstig.
De auto werd geheel vernield en moest wor
den weggesleept, terwijl ook de tram zwaar be
schadigd werd.
Tegen de heer G. is proces-verbaal opge
maakt.
Malaise! Steeds maar weer malaise!
Maar als je dan op de 27ste Jaarbeurs
komt, die heden geopend wordt, dan zie je
van die malaise al heel weinig.
Zooals ons op de persconferentie, die, zooals
zooals bij elke beurs, daags voor de opening
te Utrecht werd gehouden, door den secretaris
generaal, den heer Graadt van Roggen, in zijn
inleiding werd meegedeeld, is het aantal in.
zendingen op deze zesde beurs, die bij dalen
de welvaartszon wordt gehouden, vergeleken
by de vorige najaarsbeurs, gestegen van 1004
tot 1053, iets wat in een tijd van malaise toch
wel iets merkwaardigs genoemd mag worden.
■Tegenover een verhuurde oppervlakte van
11.250 M2 op de vorige najaarsbeurs, is nu
juist 1000 M2 meer verhuurd. En dit resultaat
dat gunstig afsteekt tegen den donkeren ach
tergrond van den algemeenen economischen
toestand, is zonder eenigen kunstgreep en zon
der toepassing van kunstmatige ademhaling
bereikt. Er is niet met de prijzen gemarchan
deerd; buitenlandsche collectieve inzendingen
zijn niet door het kosteloos afstaan van
plaatsruimte gelokt langs normalen weg en
met normale middelen heeft de uitbreiding
van het aantal deelnemers plaats gehad.
Deze najaarsbeurs is dan ook een toonbeeld
van moed en volharding van het bedrijfsleven,
een d d, waarvan de moreele waarde in
dezen benarden tijd niet mag worden onder
schat; Tegenover het buitenland steeks er een
mooi stuk nationale reclame in; voor ons eigen
volk een dosis nationale bemoediging.
Wie deze najaarsbeurs bezoekt, zal zeker niet
den indruk krijgen, dat het met ons bedrijfs
leven „hier haast zal zijn gedaén". Integen
deel: als een strijdbare figuur rijst deze beurs
op uit de tragische verwarring van onze sa
menleving. Zij is weliswaar een kind van dezen
gebroken tijd, ingesteld op de eigenaardige
eischen van een abnormaal handelsverkeer,
maar toch toont zij, zoowel in haar uiterlijke
verschijning als in haar innerlijk streven, dat
drie jaren van tegenspoed ons bedrijfsleven
nog niet vernietigd hebben. De komende jaar
beurs laat zien open en onverbloemd dat
onze industrie en onze handel nog overeind
staan, zich weren en verweren, alle ontbinden
de krachten ten spijt. Onze industrie en onze
handel hebben harde klappen gehad en zy
hebben het nog zwaar te verantwoorden, maar
ontmoedigd is het bedrijfsleven niet. Het
heeft nog niet het veld geruimd, het is nog
niet uit het veld geslagen.
Er is onder de deelnemers van een bepaal
den bedrijfstak een actie op touw gezet ge.
weest om deelnemers te bewegen collectief
niet meer aan de jaarbeurs deel te nemen en
men voerde als motief een helaas nog veel
en ten onrechte verbreid argument! aan,
dat de industrie aan de jaarbeurzen deelneemt,
niet om eenige positieve beweegredenen,
maar uitsluitend op grond van de negatie
ve overweging, dat men, „omdat de concur
rent er is", van de jaarbeurs niet kan weg
blijven. De actie is op niets uitgeloopen en het
is voor het jaarbeursinstituut verheugend, dat
nu eens duidelijk en daadwerkelijk een over
wegende meerderheid van een belangrijke
groep te kennen heeft gegeven: wij nemen aan
de jaarbeurs deel, niet „omdat onze concur
rent deelneemt"; wij nemen deel, omdat wij
het zeer positief in ons eigen zake lij k
belang achten.
Intusschen, de buitenlandsche belemmerin
gen van den goederenhandel de contingen-
teeringen heeft niettemin op deze jaarbeurs
haar invloed doen gelden. Vele buitenlandsche
producenten hebben geen voldoende kans meer
om met succes aan de Ned. Jaarbeurs deel te
nemen, en verschillende buitenlandsche deel
nemers hebben zich moeten terugtrekken. Dat
niettemin het aantal deelnemers met 49 is toe
genomen, is een verblijdend verschijnsel. Velen
die vroeger naar het buitenland uitvoerden,
kunnen dat nu niet meer doen en moten in
het binnenland een afzetgebied zoeken, wat
zij, door aan de Jaarbeurs deel te nemen,
hopen te vinden, Daartegenover staan weer
andere industrieën, die nog steeds zich van de
Jaarbeurs afzijdig houden, die regeerings.steun
zoeken in den vorm van contingenteeringen,
maar de s e 1 f-h e 1 p van het Jaarbeurs-insti.
tuut nog niet hebben beproefd, wat zeer te
betreuren is.
Onder de organisatorische maatregelen, die
het Jaarbeursbestuur ditmaal heeft getroffen,
is er een die voor de bezoekers van speciaal
belang is: op verzoek van de af deeling meu
belen is n.l. besloten, den bezoekers van de
Jaarbeurs op die afdeeling slechts dan toe
gang tot de meubel-afdeeling te verleenen,
wanneer zij aannemelijk kunnen maken, be
lang bij die afdeeling te hebben; door een
speciaal stempel op hun toegangsbewijs kry.
gen zij in dat geval toegang tot die, voor an
deren gesloten blijvende afdeeling.
Heeft het Jaarbeursbestuur met de interne
organisatie van de Jaarbeurs dit keer de han
den vol gehad, geenszins heeft het daarbij de
toekomst en den uitbouw van het jaarbeursin
stituut uit het oog verloren. Een nieuwe tak
van werkzaamheden werd voorbereid en tijdens
de komende najaarsbeurs zal hierop de aan
dacht der Nederlandsche industrie worden ge-
vestigd. Deze nieuwe taak beoogt de organi
satie van collectieve Nederland
sche industrieele inzendingen op
buitenlandsche jaarbeurzen.
Zoodra de dagen van de huidige economische
inzinking zullen zijn geteld en de volkswel
vaart zich gaat herstellen, zal de Nederland
sche industrie gesteld worden voor de vraag:
op welke wijze kan zij haren export bevorde
ren? Een der aangewezen middelen zal dan
zijn: het verschijnen op buitenlandsche inter
nationale jaarbeurzen. Reeds geruimen tijd
vóór het intreden der huidige stagnatie in het
zakenleven werd de aandacht van het jaar.
beursbestuur gevestigd op het feit, dat op bui
tenlandsche jaarbeurzen de Nederlandsche in
dustrie steeds matig vertegenwoordigd was.
Door velen werd dat betreurd.
Het Jaarbeursbestuur is aangezocht te trach
ten daarin verandering te brengen. Voorioo-
pig zal de actie, die dit bestuur wil op touw
zetten, zich beperken tot het organiseeren van
een collectieve Nederlandsche inzending op
een vijftal buitenlandsche jaarbeurzen.
Over de 27ste Jaarbeurs zelf ditmaal slechts,
dat de algemeene indeeling dezelfde is geble
ven als bij de vorige bouw; ook de Koloniale
afdeeling, die ten gevolge van de Koloniale
Tentoonstelling te Parijs een paar malen af
wezig was, is weer terug; als groote bijzonder
heid is daar o. a. te zien de ongeveer 40 K.G.
wegende goudvondst, welke onlangs te Suri
name op de Placer de Jong Zuid gewonnen
werd. Dank zy de groote medewerking van de
directie der Surinaamsche Bank in Amsterdam
is het mogelijk gedurende den jaarbeurstijd
dezen goudschat in originali ten toon te
stellen.
Voorts legt de koloniale afdeeling hoofdza
kelijk den nadruk op de houtsoorten uit de
beide Indien, terwijl er ook een zending
sinaasappelen uit West.Indië te zien is.
De Italiaansche afdeeling, die op de vorige
Najaarsbeurs voor de eerste maal vertegen
woordigd was, is nu op veel grooter schaal te
ruggekomen, dank zij het succes dat de Ita.
liaansche importeurs de eerste maal gehad
hebben.
Wat de deelneming aan deze 27ste Ned.
Jaarbeurs betreft mag men dus tevreden zijn:
of ook het succes van de beurs zelf groot zal
zijn?
Dat is nooit vooruit te zeggen. De deelnemers
zijn over het algemeen niet zonder verwach
ting. Er is ongetwijfeld sedert ruim een maand
verademing gekomen. Iets meer optimisme fs
weer waarneembaar. Hoewel nog lang niet al
gemeen, beginnen de berichten toch hier en
daar ietwat gunstiger te luiden. Men hoort en
leest van opheldering in den crediettoestand.
van een opwaartsche beweging van sommige
goederenpryzen, van een lichte herleving van
de vraag, van eenig meer vertrouwen in de
handelsvooruitzichten. Is ook in de kringen
der Nederlandsche zakenmenschen net besef
doorgedrongen, dat een kentering in den eco
nomischen toestand wellicht aanstaande
is, dan kan de komende beurs voor het oe-
drijfsleven een belangrijke beurs worden.
ARTHUR TERVOOREN
Sociëteit „St. Bavo" Rechtskundig bureau,
half 9 uur; Wit-Gele-Kruis, van 2 tot 3 uur;
Ledenvergadering Bouwvakarbeiders, 8 uur;
Werkplaatspersoneel, 8 uur; „St. Caecilia",
8 uur.
Groote of St. Bavokerk Orgelbespeling door
George Robert, van kwart over 8 tot kwart
over 9 uur.
Rembrandt-Theater Bioscoopvoorstellingen
en variété 7 en 9.15 uur.
Palace Bioscoopvoorstelling en variété
8.15 uur.
Luxor Bioscoopvoorstelling en variété 8.15
uur.
Bisschoppelijk Museum Geopend van 10 tot
5 uur.
R.K. Bureau voor Ziekenverpleging Aanvra
gen by mej. H. Simons, Bloemhofstraat 1,
Haarlem, Tel. 11671.
R.K. Arbeidsbeurs voor Vrouwen en Meisjes,
lederen dag van 10—12,2—4,8—9 u. Zaterdags
10—12 uur. Adres: Bloemhofstraat 1, Haar
lem. Tel. 11671.
Sociëteit „St. Bavo" Bestuur Spoorwegper
soneel, 8 uur „Kunst na Arbeid", 8 uur
Haarlemsche Inkoop Combinatie, half 9
R. K. Bevolkingsbureau, 8 uur.
Stadsschouwburg N.V. „Gezelschap Saal-
born" „Süss de Jood", 8 uur.
Kathedraal-plein Optocht van de deelne
mers aan het bondsfeest van den R. K,
Middenstandsbond in het bisdom Haarlem
van de Kathedraal naar de Groote Markt,
waar een vaandelgroet aan den burgemees
ter gebracht wordt, 11 uur.
Groote Markt Officieele ontvangst ten
stadhuize, kwart voor 12 uur.
Gem. Concertgebouw Groote feestvergade-
ring, 3 uur.
Restaurant Brinkmann Receptie door het
hoofdbestuur, 5 uur.
Rembrandt-Theater Bioscoopvoorstellingen
en variété 7 en 9.15 uur.
Palace Bioscoopvoorstelling en variété
8.15 uur.
Luxor Bioscoopvoorstellingen en variété
8.15 uur.
Bisschoppelijk Museum Geopend van 10 tot
5 uur.
R.K. Bureau voor Ziekenverpleging Aanvra
gen bij mej. H. Simons, Bloemhof straat 1,
Haarlem, Tel. 11671.
R.K. Arbeidsbeurs voor Vrouwen en Meisjes,
lederen dag van 1012, 24, 8—9 u. Zaterdags
1012 uur. Adres: Bloemhof straat 1, Haar
lem. Tel. 11671.
BARTELJORISSTRAAT 16 - TELEFOON 10756
Zaterdagmiddag werd onder groote belang
stelling uit onderwijskringen het nieuwe ge
bouw van school no. 46 aan de Junoplantsoen
door den wethouder van onderwijs, den heer
W. Roodenburg, geopend.
De gymnastiékzaal van de daar naastgelegen
school, waar de openingsplephjigfepd plaats
vond, was feestelijk versierd, terwijl talrijke
onderwijs-autoriteiten aanwezig waren.
In zyn openingsrede zette de heerRood^ieaii
burg uiteen, dat deze school eigenlijk reeds
geruimen tijd eerder gesticht had moeten wor
den.
Verder besprak hy de voordeelen van deze
7-klassige opleidingsschool en hoopte, dat thans
aan de wenschen van een groot aantal ouders
voldaan was.
Ten slotte besprak hij nog de zware en ver
antwoordelijke taak van den onderwijzer, die
door goede leiding het verstand en den wil
van het kind moet ontwikkelen en eindigde zijn
meermalen door applaus onderbroken rede met
de beste wenschen voor deze school uit te
spreken.
Vervolgens spraken nog de inspecteur van het
L.O., de heer Van de Weyere, de heer mr. A.
Beets, secretaris van de Commissie van Toe
zicht op het L.O., de heer G. H. Werestink,
die o.a. het nieuwe hoofd der school, den heer
J. J. Klimbie prees als een uitstekend paeda-
googy mevrouw Everts, namens de ouders der
leerlingen, die tevens als blijk van waardee
ring een tweetal houtsneden en een boeken-
standaard aanbood, de hoofdinspecteur van het
L.O., den heer K. Braats, en ten slotte nog door
het hoofd der school, de heer J. J. Klimbie
die aan allen voor hunne medewerking dank
bracht, in het bijzonder aan den wethouder van
onderwijs, voor de welwillendheid, waarmede
deze hem altijd tegemoet getreden was.
De heer Roodenburg sprak hierna nog een
aanvullend slotwoord, waarna de aanwezigen de
school bezichtigden.
Deae bestaat uit 8 klassen, onderling
door een breede, betegelde gang" verbonden.
Bijzonder troffen ons in de klassen de tal
rijke leerzame en aardige platen aan de wan
den, waaronder een voorstelling van de
H. Ludger, terwijl hij in de Groninger gouwen
het H. Evangelie predikt.
Het geheel is in frissche kleuren gehouden
en maakt eeng ezellig indruk.
Kenselaar, de Clercqstraat 79, armbandhor
loge. Bergman, Leidschestraat 107, benzine
bus. Steensma, woonschip Oudeweg bij Am-
sterd. vaart, cano. Bur. van Politie, Smede-
straat 9, handschoen, halsband. Juhasz, Dreef
6, handschoen. Kennel Haerlem, Regentesse-
laan 42, hond, kat. Prakken, Pieter Maritz-
straat 9, armbandhorloge. Kooreman, van 't
Hofstraat 82, jas (blazer). Kloos, Schoterweg
94rood, jas. Kennel Fauna, Parklaan 119, 2
katten. Pierets, de Genestetstraat 16, model
(hout). Bourgonje, Jansstraat 36, hondenpen
ning. Steenken, Kolkstraat 24, portemonnaie.
Bureau van Politie, Smedestraat 9, portefeuil
le. Snoek, Klarenbeekstraat 37rood, rijw. bel.
plaatje. Cassee, Godfried van Bouillonstr. 25
regenjas. Pereira, Kinderhuissingel 88, huis
sleutel. Postkantoor, Tempeliersstraat, vulpen,
v. d. Linde, Scheepmakersdyk 18, wandelstok.
Bilars, Gen. de la Reijstraat 36, armbandhor
loge; Mulder, Leidschevaart 94, armbandhor-
logs; postkantoor, Raaks, boek; bureau van po
litie, Smedestraat 9, bus kalk, handschoenen;
Vuist, Anthoniestraat 51g, ceintuur; Piët, Zijl
straat 75, fototoestel; Hessels, Ted. van Berk-
houtstr. 6rd., handtasch; bureau van politie,-
Smedestraat 9, dameshoed; Kennel Fauna,
Parklaan 119, hond, 2 katten; Broertjes, Ter-
natestraat 40, heerenhandschoen; Smits, Hud-
sonstraat 2, dameshandschoenen; Derr, Voor
zorgstraat 57rd„ pantoffels; Niekerk, Oranje
boomstraat 163, pop; Bakker, Herculesstraat 3,
rijwielbelastingplaatje; Horsmever.' Schoterweg
llrd., rijwielbelastingplaatje; bureau v. politie,
Smedestraat 9, regenjas; Berkhout, Weltevre
denplein 55, schijnwerper; Schijvenaar, Zomer-
vaart 37, sigarenkoker; Ides, Voorzorgstraat 23,
tasch met boeken; de Jong, Kloosterstraat 91,
zakje rijst.
I