Max van Poll over Weiter
Prikkeldraad
EEN MIS VOOR
De nieuwe zender
DINSDAG 13 SEPTEMBER
Rapporten verzocht
ZAKELIJK OORDEEL
In een vicieuzen cirkel
Uitzaai van wintertarwe
Stad van staal
GILDEFEEST TE ZUNDERT
Viering van het 250-jarig bestaan
DE REIS VAN DEN G.-G.
Bezoek aan Semarang
Naar de Missie
LANDBOUWORGANISATIES
ENGELSCH BEZOEK AAN AMSTERDAMS STADHUIS
Bestuursvergadering der Centrale
Afzet van consumptie
aardappelen
Uitvoer schapen naar
Frankrijk
De burgemeester van Southend on Seade heer Tatter sail
(links), heeft een bezoek gebracht aan het stadhuis te
Amsterdamwaar hij door burgemeester de Vlugt
ontvangen werd.
Steun aan de vlasteelt
KOELEN VAN TOMATEN
Vooral de luisteraars in het Zuiden
varen er wel bij
Rede uitgesproken op het congres
van R. K. Onderwijzers
te sGravenhage
Rede Max van Poll
De politieke situatie
Mgr. Th. van Roosmalen
Leening Voorburg
Het productie-apparaat
Naar een beter stelsel
Motie
DR. C. J. KONING OVERLEDEN
Bekend bacterioloog
DE MISHANDELINGEN
TE HAREN
Dader naar Den Bosch
overgebracht
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
Op de Fransche Sociale Week, te Rijssel
gehouden, werd het voorstel gedaan, om
een H. Mis te laten lezen voor de ziele rust
van Albert Thomas, den sympathieken di
recteur van het Internationaal Arbeids
bureau te Genève, die onlangs te Parijs
plotseling gestorven is. Hoewel een ongeloo-
vige, had Albert Thomas te Genève meer
malen luide het sociale werk der Kerk
geroemd, en van de Pauselijke Encyclieken
gesproken met meer begrijpende sympathie,
dan vele Katholieken, die ze niet kennen,
althans miskennen. Bidden voor deze ziel,
buiten de Kerk gehouden door vooroordee-
len, waarvan de snelle dood hem geen tijd
heeft gelaten zich te bevrijden, kan men
een delicate manier vinden om dankbare
eerbetuiging te brengen aan dezen onge-
loovige, die in oprechtheid de katholieke
Waarheid heeft willen zien.
De reactionnaire Fransche bladen, vooral
die, welke tot de door den Paus veroor
deelde groep van Maurras behooren, en
die er een zeker behagen in scheppen, alle
Werkzaamheid van de sociale katholieken,
die trouw zijn aan de leer van Leo XIII en
Pius XI, te denigreeren, hebben van de
Sociale Week te Hussel niets onthouden dan
dit feit. Zij protesteeren er heftig tegen en
verzekeren met grooten ernst, dat dit voor
stel, voor Albert Thomas een H. Mis te doen
lezen, verwekt „een ontzaglijke hilariteit."
De „Semaine Religieuse de la Rochelle"
merkt hiertegen terecht op, dat het ver
dient „een ontzaglijk medelijden," wan
neer men zoo grovelijk en partijdig de ka
tholieke kerkleer ziet vervalschen. De Kerk
toch leert ons, dat men een H. Mis kan
lezen voor alle menschen, levend of gestor
ven, zonder zelfs de geëxcommuniceerden
dit te zonderen, zooals de vrijmetselaars,
en. de zelfmoordenaars, zelfs wanneer zij
Van de kerkelijke begrafenis zijn uitgeslo
ten (Mothon, Institutions canoniques, II,
P 37), alleen zal men voor een als zoodanig
bekend geëxcommuniceerde de H. Mis niet
In het openbaar mogen lezen en zonder
eenige plechtigheid (Canon 2262).
Door dus een H. Mis voor de zielerust van
Albert Thomas te laten lezen, zijn de be
zoekers van de Sociale Week te Rijssel
trouw gebleven aan letter en geest van de
kerkelijke wet. En zij, die hen daarom uit
bundig uitgelachen hebben, hebben niets
anders gedaan dan de katholieke waarheid
tnisvormen.
Ondanks het ongunstig weer waren Zondag
honderden uit West-Brabant en de Vlaamsche
Kempen naar Zundert getogen, waar alle hui
zen bevlagd waren met de Nederlandsche en
Belgische driekleur. Daar werd een dubbel
feest gevierd: het 250-jarig bestaan van het
Cloveniersgilde „St. Willebrordus" te Klein
Zundert en het 90-jarig van de fanfare „Nut
en Vermaak" te Zundert.
Het schitterpunt van den feestdag werd ge
vormd door een veelkleurigen optocht, waar
aan deelgenomen werd door een dertig-tal har
monieën en zangvereenigingen en tal van gil
den van kruis- en handboog en „cloveniers".
Voor het gemeentehuis werd door de Ne
derlandsche en Vlaamsche gezelschappen ge
zamenlijk de feestmarsch uitgevoerd, gecompo
neerd door den directeur der jubileerende fan
fare, den heer L. Lips.
Op het raadhuis werden vervolgens de afge
vaardigden der vereenigingen ontvangen.
Burgemeester J. A. F. Mallens verwelkomde
ben, in 't bijzonder de Vlaamsche gezelschap-
Pen, die hij dankte voor hare talrijke opkomst.
Hij hoopte, dat beide jubileerende vereenigin
gen voortdurend in bloei zouden toenemen.
Daarop werd de eerewijn aangeboden.
Hoofdman Nous van „St. Willebrordus" dank
te namens de broeders voor de vereerende ont
vangst. Het gilde gaat er trotsch op, dat het de
aloude gebruiken en gewoonten streng in eere
boudt.
Namens de Vlaamsche vereenigingen voerde
de heer van Hooydonk uit Loenhout het woord,
gewagende van de broederbanden, die verste
vigd worden door deze jubilea. Hulde bracht
bij namens de Kempenaren aan de Zundert-
sche fanfare, de propagandiste in de Kempen
°P het gebied der muziek.
Afzonderlijk werd nog herdacht de heer J.
Van Aalst, die 50 jaar lid was van „Kunst en
Vermaak".
Op verschillende plaatsen vingen nu de mu
ziek- en zanguitvoeringen aan, terwijl de schut
ters elkander den eereprijs gingen betwisten.
De dag werd besloten met een fraai vuur
werk; het raadhuis maakte daarbij met z'n
smaakvolle illuminatie een schitterenden in
druk.
BATAVIA, 12 Sept. (Aneta.) Z.E. de Gouver
neur-Generaal van Ned.-Indië keerde hedenmor
gen per vliegtuig uit Semarang terug na van
daaruit verschillende instellingen te hebben be
zocht, o.a. de Witte Kruiskolonie, de Oranje-
Nassaustichting van Pa van der Steur.
Z.E. had in Semarang de Regentenconferentie
gepresideerd en de Zelfbestuurders der Vorsten
landen ontvangen. Voorloopig is vastgesteld, dat
Z.E. de Gouverneur-Generaal in Maart 1933
een tegenbezoek zal brengen aan de Zelfbestuur
ders van Soerakarta.
Naar men ons meldt zullen de eerstvolgende
Weken uit het Missiehuis te Tilburg de volgen
de Nederlandsche Missionarissen van het H.
Hart naar de Missie vertrekken:
Naar het Apost. Vicariaat van Ned. Nieuw-
Duinea (N. O.-Indië)De Z. E. Pater Jac.
Drent uit Wervershoof, religieus Overste, en de
Pater P. Rievers uit Grubbenvorst; 30 Sept.
dit Genua per m.s. Mamix van St. Aldegonde.
Naar de Apost. Prefectuur van Celebes: De
Paters Barth. van Slobbe uit Breda, en Joh.
Sars uit Den Bosch; 30 Sept. uit Genua per
ma. Mamix v. St. Aid.
Naar de Apost. Prefectuur van Poerwokerto
(Java): De E. Paters Henri Dekkers uit Bun-
dik, en Corn. Brouwers uit Teteringen; 28 Oct.
dit Rotterdam per s.s. Kota Baroe.
Naar het Apost. Vicariaat van Batavia: De
Pater Eduarq Cappers uit Geldrop.
Naar de Missie van Surigao (Philippijnen)
De E. Pater P. Vlasveld uit Zoeterwoude; 29
Sept. uit Rotterdam per s.s. Serooskerk.
Naar Brazilië: De E. Paters Adr. van Iersel
uit Esch, Joh. Schuur uit Zoeterwoude en Com.
van der Made uit Ginneken, en de E. Broeder
P. van Schoonderwalt uit Eindhoven; 14 Sept.
uit Amsterdam per s.s. Erfiirt.
Tegelijk met de Missionarissen voor Ned.-
Indië zullen 30 Sept. uit Genua vertrekken de
E. Zusters Frederica (v. Buel) en Angelica (v.
Oers), van de Dochters van O. L. Vrouw v. h.
H Hart, met bestemming respect, voor Ned. N.
Guinea en Poerwokerto.
Uit Brazilië kwam, tot groote geruststelling
van de familie in Holland, het bericht, dat de
daar vertoevende Missionarissen en Missie
zusters (in verband met de Revolutie) „geen
enkel gevaar bedreigt."
De Vergadering van de Dagelijksche Bestu
ren van den Christ. Boeren- en Tuindersbond
in Nederland, het Kon. Ned. Landbouw-Comi-
té en den Kath. Ned. Boeren- en Tuinders-
bond op 9 September 1932, heeft o. m. de vol
gende besluiten genomen:
Besloten om in verband met de zeer lage
prijzen, welke de consumptie-aardappelen op
brengen, waardoor de noodtoestand in den
landbouw nog meer wordt verergerd, de Land
bouwcrisiscommissie in kennis te stellen met
eventueel te treffen maatregelen, welke een
débacle in dezen zouden kunnen voorkomen
en haar tevens te verzoeken betreffende deze
aangelegenheid de Regeering ten spoedigste te
willen adviseeren.
V ogelbeschermmg
De Parijsche Conventie van 1902, noch onze
eigen Vogelwet hebben den gestadigen terug
gang van onzen inlandschen vogelstand kun
nen tegenhouden en de klachten over deze
vermindering worden dan ook steeds talrijker.
De massavangst en de uitvoer van zangvogels
zijn het resultaat van de wijze, waarop de or
ganen der overheid de wet tot bescherming van
vogels meenen te mogen uitvoeren. Besloten
werd zich op een vergadering van het Uitvoe
rend Comité tot opheffing van de vangst van
beschermde inlandsche vogels (Covavo),
dat wordt gevormd door vrijwel alle Neder
landsche organisaties op het terrein van die
ren- en vogelbescherming, waar aan de orde
zal komen een reorganisatie van dit Comité in
dier voege, dat het de bevoegdheid zal ver
krijgen om den strijd voor het behoud van
onzen inlandschen vogelstand te voeren ook op
andere terreinen van vogelbescherming, te
doen vertegenwoordigen.
Besloten werd aan den Minister van Econo
mische Zaken en Arbeid te verzoeken te wil
len bevorderen, dat aan de Nederlandsche li-
centen voor den uitvoer van fokschapen naar
Frankrijk, deze uitvoer in den vervolge slechts
zal zijn toegestaan onder contröle van het
Centraal Bureau voor de schappenfokkerij in
Nederland.
Invoer van buitenlandsche
eieren
Besloten werd den Minister van Economi
sche Zaken en Arbeid te verzoeken te willen
bevorderen, dat de bestaande stempelingsvoor-
schriften bij den invoer van eieren streng wor
den gehandhaafd.
Deze voorschriften houden in:
1. dat alle uit het buitenland in te voeren
of ingevoerde eieren een stempel met den
naam van het land van herkomst moeten dra
gen (Wet op den in- en doorvoor van kippen
en eendeneieren en Eierenbesluit volgens Wa
renwet)
2. dat de voorwerpen, waarin buitenlandsche
eieren worden vervoerd of op markten, in win
kel of andere voor het publiek toegankelijke
plaatsen ten verkoop of ter aflevering aan
wezig zijn, aan de buitenzijde voorzien moeten
zijn van het opschrift „buitenlandsche eieren"
of in de plaats van het woord buitenlandsche
een duidelijke aanduiding van het land van
herkomst.
Indien de eieren verduurzaamd zijn, moeten
zij, alvorens aan het publiek te worden ver
kocht, bovendien een speciaal stempel ter aan
duiding van die verduurzaming dragen, terwijl
het opschrift onder 2 bedoeld voor verduur
zaamde eieren, zoodanig moet zijn gewijzigd.
dat er behalve de herkomst, de aard van de
waar uit blijkt, b.v. „Argentijnsche koeleieren".
Verhooging invoerrecht op
paarden
Besloten aan den wnd. Directeur-Generaaal
van den Landbouw op zijn desbetreffend schrij
ven te antwoorden:
1. dat het gewenscht is het toezicht van
den Veeartsenijkundigen Dienst, hetwelk noo-
dig is om zorg te dragen dat paarden, welke
hier te lande als slachtpaarden worden inge
voerd, ook werkelijk tot die bestemming ge
raken, zoo scherp mogelijk te doen zijn, bijv.
door de geïmporteerde dieren onder contröle
naar een abattoir te doen vervoeren,
2. dat de schofthoogte, welke voor geïmpor
teerde ponny's op maximaal 1.50 M. is gesteld,
eer verlaagd dan verhoogd dient te worden.
3. dat het wenschelijk moet worden geacht
den invoer van paarden in ons land tot een
klein aantal te beperken.
Besloten aan de Regeering eenige voorstel
len te doen met betrekking tot steunverle
ning aan de vlasteelt.
Credietvraagstuk
Na een uitgebreide gedachtenwisseling met
de vertegenwoordigers van de Centrale Boeren
leenbanken resp. te Utrecht en te Eindhoven
en van de Credietcommissie van de Holl. Mij.
v. Landbouw werd besloten bij de Regeering,
die reeds geruimen tijd op de hoogte is van
de voorstellen van beide banken, nogmaals op
een spoedig treffen van maatregelen inzake
het credietvraagstuk aan te dringen.
Geslaagde proeven
Tengevolge van het feit, dat in de afgeloopen
weken meermalen de eerste soort tomaten on
verkocht bleven aan de veilingen in het West-
land, zijn sommige kweekers en exporteurs ertoe
overgegaan, dit product op te slaan in de koel
huizen te Hoek van Holland.
De resultaten van deze proefgneming zijn
gunstig. Men heeft enkele partijen gedurende
pl.m. drie weken opgeslagen en daarna bleken
de tomaten nog in goeden staat te verkeeren.
Hoewel een en ander, mede aan de hand van
proeven reeds door prof. Sprengers te Wage-
ningen genomen, nog verder in studie is, zal
het koelen van tomaten in de toekomst zeker
goede kansen geven, om de enorme aanvoeren
bij warme weersgesteldheden wat te beperken
door het opslaan in koelhuizen.
Naar aanleiding van het feit, dat Zaterdag
avond de nieuwe kortegolfzender van de
N.S.F. door den K.R.O. in gebruik genomen
werd, hield de heer P. Speet Zondagavond voor
de microfoon een toespraak, waaraan wij het
volgende ontleenen:
Zaterdagavond te 8 uur deed zich in alle
stilte en zonder druk vertoon een feit voor, dat
wel waard is om ook voor de microfoon nader
te worden uiteengezet. Immers, de nieuwe
N.S.F.-zender op golflengte 296.1 M. werd door
den K.R.O. in gebruik genomen. De zender werkt
voorloopig met een energie van 25 K.W. in de
antenne (welke echter eventueel tot 4060 K.W.
kan worden opgevoerd) en is voorzien van een
speciaal antenne-systeem, n.l. de zendmast van
pl.m. 150 M. hoogte (zoogenaamde halve golf
lengte-antenne) doet tevens dienst als antenne.
Over de technische outillage behoef ik op
deze plaats niet uit te weiden, daar dit uitvoe
rig beschreven staat met foto-materiaal in onzen
radio-gids van deze week. Wel zou ik u gaarne
iets over het tot stand komen van dezen geheel
nieuwen zender vértellen.
Het is u allen wel bekend in welk een deplo-
rabelen toestand de Nederl. Omroep kwam te
verkeeren door het verloren gaan van de golf
van 1070 M. Toen, na de noodige variaties, de
korte golf van 296.1 M. gebruikt moest worden,
bleek dadelijk dat hierop met de bestaande
outillage geen behoorlijke service was te geven.
Vooral voor het Zuiden en Noord-Oosten des
lands ging de Ned. Omroep op de korte golf
bijna geheel verloren. Het is geen wonder, dat
de K.R.O., die onder dezen toestand zeer leed,
alles in het werk stelde om zijn luisteraars in
het Zuiden, de bij uitstek Katholieke provincies,
te gerieven. In overleg met de N.S.F., de eige
naresse van den k.g.-zender, werden talrijke
verbeteringen tot stand gebracht. Zoo werd o.a.
begin van dit jaar de energie nog opgevoerd tot
20 K.W. Doch een en ander was verre van af
doende en daarom besloot de N.S.F. een geheel
nieuwen zender te bouwen en deze nieuwe zen
der is nu Zaterdag in gebruik genomen.
Tot 8 uur 's avonds wordt met 7 yt K.W. uit
gezonden en daarna met 25 K.W.
Nu echter iets anders: Wij hebben in de laat
ste weken heel wat klachten ontvangen over
het uitvallen van den k.g.-zender. Ongetwijfeld
hebben zich bij den zenderbouw moeilijkheden
voorgedaan, omdat de nieuwe zender feitelijk
alleen 's nachts geprobeerd kon worden. Wij
De St. Augustinusvereeniging Diocesaan-
vereeniging van R. K. bijzondere onderwijzers
in het Bisdom Haarlem heeft Zondagmiddag in
.Diligentia" te 'sGravenhage een congres ge
houden, waarbij het lid der Tweede Kamer,
de heer Max van Poll het rapport-Weiter heeft
besproken.
De voorzitter, de heer H. G. de Boer, uit
Noordwijk, begroette inzonderheid de vertegen
woordigers van „St. Bernardus", bond van R. K.
Nijverheidsonderwijzers in Nederland, alsmede
die van den Katholieken Onderwijsbond in
Nederlandsch Indië.
Hierna was het woord aan den heer Max van
Poll uit Helmond.
Alvorens het eigenlijke onderwerp te bespre
ken, wenschte spr. eenige opmerkingen te ma
ken en een verzoek te doen.
Ie. dat spr. het rapport-Weiter behandelde en
geen regeeringsvoorstellen. Het is spr. niet be
kend, welke voorstellen der commissie-Weiter
door de regeering zullen worden overgenomen
en voor zoover hij weet, heeft de regeering
hiervan geen mededeelingen naar buiten ge
daan. Het is dus niet mogelijk over regeerings
voorstellen te spreken, omdat die er nog niet
zijn.
2e, wilde spr. zijn oordeel over het rapport-
Weiter uitspreken op gronden ontleend aan het
rapport zelf, dus op zuiver zakelijke gronden.
Een dergelijk zuiver zakelijk oordeel kan niet
prejudicieeren op een oordeel dat later in het
parlement over regeeringsvoorstellen moet wor
den gevormd.
Daarbij gelden ook andere dan zuiver zakelijke
beoordeelingsnormen.
Het parlement is nu eenmaal een politiek li
chaam, dat dus in zijn beoordeeiing van welke
voorstellen ook, niet kan afzien van de politieke
en de staatkundige gevolgen welke een beslis
sing in een bepaalde situatie moet hebben.
De politieke situatie ten onzent draagt er,
tengevolge van de weigering der op een na
sterkste politieke partij om de regeerings-ver-
antwoordelijkheid mede te aanvaarden ten
zeerste toe bij, dat dergelijke politieke overwegin
gen soms meer gewicht in de schaal leggen dan
wenschelijk moet worden geacht.
Het komt hier voor een parlementslid op aan,
öf te weten wat ernstiger is voor het algemeen
belang: het aanvaarden van zaken die men ob
jectief minder gewenscht acht, dan wel, het
aanvaarden van politieke consequenties, waar'
tegen evenzeer groote bedenkingen kunnen
worden ingebracht. De beslissingen, welke door
de vrijwel dictatoriale regeering in Duitschland
zijn genomen, wijzen voldoende uit, dat het te
rugwijken voor politieke consequenties, hoe
schijnbaar halfslachtig dit ook moge zijn, voor
het volk en vooral voor de economisch zwakke
ren nuttiger kan zijn, dan het krampachtig
vasthouden aan individueel-zakelijke inzichten.
Het gaat er niet om op een vergadering tijde
lijk geestdrift te verwekken, maar de toestand is
zóó ernstig, dat het er op aankomt een vast
beraden wil te kweeken, die bereid is door dui
zend moeilijkheden heen de maatschappelijke
reconstructie tot stand te brengen, zonder wel
ke, naar spr.'s vaste overtuiging elk groeps-
streven naar verbetering tot machteloosheid is
gedoemd.
De lezing en bestudeering van het rapport-
zenden van 's morgens vroeg 8 uur tot 24 uur
practisch zonder onderbreking, zoodat de ex
perimenten altijd in het holst van den nacht
moesten geschieden. Wij hebben echter goede
hoop. dat de nieuwe zender door de „pokken
en mazelen-periode" heen is, al zal zoo nu en
dan een uitvallen nog wel eens mogelijk zijn. De
luisteraars moeten dit ons niet al te euvel
duiden, want men zal zich herinneren, dat ook
de nieuwe Engelsche zender in zijn tijd een
lang proefstadium heeft doorloopen, al kon de
B.B.C. zich permitteeren wat wij niet kun
nen om den zender, niet eerder dan na ab
soluut „gebleken geschiktheid" voor gebruik
vrij te geven. Ik roep dus uw clementie in als
de nieuwe zender nog wel eens een bokken
sprong zou maken, doch verzeker u tevens dat
gedaan wordt wat gedaan kan worden door
de knapste koppen der Philips' en N.S.F.-ïa-
boratoria en door de reeds jaren practisch wer
kende ingenieurs van den eigen technischen
dienst.
Ten slotte een verzoek, speciaal voor de luis
teraars in Zuid-Brabant en Limburg. Wij zul
len het op prijs stellen van hen te vernemen
hoe de ontvangst van den nieuwen zender
thans in die streken is; vooral verzoeken wij u
te letten op de veel sterkere ontvangst die nu
verkregen moet worden, en op de in geringe
mate aanwezige fading.
Wij hopen, dat de luisteraars voor wie wij ons
geen kosten en moeiten ontzeggen ons het ge
noegen zullen doen een rapportje in te zenden
aan ons adres: K.R.O., Alg. Bedrijfsleiding,
Heerengracht 118, Amsterdam.
Daar te voorzien is, dat ook dit najaar een
groot oppervlak met tarwe zal worden bezaaid,
wordt aangeraden bij het opmaken van het
bouwplan met het mogelijk optreden van de
tarwehalmdooder (voetziekte) rekening te hou-
den.
De tarwehalmdooder is een schimmel (Ophio-
bolus graminis), die in den grond achterblijft
en vandaar uit de planten aantast.
De aangetaste planten vertoonen aan de
halmbasis een bruine verkleuring, terwijl de
korrelzetting onvoldoende is. De hierdoor ver
oorzaakte schade is meermalen zeer aanzien
lijk. De tarwehalmdooder treedt op alle p'ond-
soorten op. Een direct bestrijdingsmiddel is niet
aan te geven, zoodat de verbouwer tot indirecte
middelen zijn toevlucht moet nemen. Vooreerst
zorge hij er voor, dat de grond, waarop de
tarwe verbouwd zal worden, in een goeden
structuurtoestand verkeert. De goede grond
bewerking kan hiertoe ten zeerste medewerken.
Daar verder gebleken is, dat het optreden
van den tarwehalmdooder zeer sterk in de hand
kan worden gewerkt door de voorvrucht, zal de
verbouwer bij de keuze van de perceelen, die
met tarwe zullen worden bezaaid, daarmede
terdege rekening moeten houden. Hij zal, wan
neer het eenigszins mogelijk is, geen tarwe
moeten verbouwen op die perceelen, die als
voorvrucht hebben gedragen: tarwe, gerst of
rogge, daar deze drie graansoorten en speciaal
tarwe en gerst, als een slechte voorvrucht be
kend staan.
Ook de zaaitijd schijnt van invloed te zijn
op het optreden van de voetziekte. Door den
Rijkslandbouwconsulent voor Noordelijk Gro
ningen, den heer P. G. Meyers, is hieromtrent
dit jaar een onderzoek ingesteld. Uit de door
hem aan ons verschafte gegevens is op te ma
ken, dat dit jaar op die velden, welke na half
October bezaaid zijn, de aantasting aanmerke
lijk geringer was dan op die, welke eind Sep
tember en begin October waren bezaaid. Hoe
wel door verder onderzoek nog nader zal moe
ten worden nagegaan of de zaaitijd steeds van
zoo grooten invloed is, verdient het toch zeer
zeker aanbeveling reeds nu met de opgedane
ervaringen rekening te houden.
Die perceelen, waarvan de verbouwer weet,
dat de ziekte optreedt, worden zoo lang mo
gelijk voor de teelt van tarwe uitgeschakeld.
Nadere inlichtingen worden verstrekt door
den Plantenziektenkundigen Dienst te Wage-
ningen en door de plaatselijke ambtenaren van
dezen Dienst.
Naar de ,,'sHert. Crt." verneemt, zal Z. H.
Exc. Mgr. Th. van Roosmalen, apostolisch vi
caris van Suriname, in November naar ons
land komen en omstreeks Allerheiligen te Am
sterdam arriveeren.
De uitloting der 4 y2 leening 1928 en der
4 leening 1931 der gemeente Voorburg,
heeft plaats gehad op 10 Augustus.
Welter had spr. in deze overtuiging gesterkt. De
grondslag waarop dit rapport rust is, dat er voor
Nederland slechts heil te wachten is van een
herstel der vrije concurrentie op de wereldmarkt
en dat dit moet worden bereikt door algemeene
salaris- en loonsverlaging.
Met de voorbeelden der Engelsche en Duit-
sche loonsverlagingen toonde spr. aan, dat het
beoogde doel: verhooging van den export door
loonsverlagingen, niet wordt bereikt.
De toenemende afweermaatregelen in alle lan
den beletten dit.
Spr. toonde vervolgens aan, dat het heden-
daagsche economische stelsel hopeloos is vast-
geloopen.
Wij bevinden ons in een vicieuzen cirkel ten
gevolge van de normale werking van het hui
dige economische systeem en de groote grief
van spr. tegen het rapport der Commissie
Welter is, dat het alle heil verwacht van dit
systeem, dat ons juist alle ellende heeft ver
schaft. Daarmede overschreed de commissie
ook haar opdracht, daar haar alleen gevraagd
werd voorstellen te doen tot bezuiniging op de
staatsuitgaven. Had de commissie zich hieraan
gehouden, dan had men misschien de regee
ring kunnen becritiseeren die haar opdracht
aldus beperkte, maar niet de commissie, die aan
deze opdracht gevolg gaf.
Zijn rede besluitende kwam spr. terug op het
geen hij gezegd had over de werking van ons
economisch systeem. Alles wat men doet om
binnen de grenzen van dit systeem den toe
stand te redden zal onvoldoende blijken.
Daarom juist is het zoo noodig, dat alle ka
tholieken en de katholieke intellectueelen,
waaronder spr. ook de onderwijzers rekende,
voorop alle krachten inspannen, om overeen
komstig de aanwijzingen des Pausen tot een
wijziging der economische instellingen te ko
men, die een betere verdeeling der aardsche
goederen waarborgen.
Naar sprekers inzicht is die alleen op een
overzienbare markt mogelijk.
Maar de uitwerking van de Pauselijke aan
wijzingen zal nog veel inspanning en moeite
kosten.
Zijn gehoor opwekkend daaraan mede te wer
ken, besloot spr. zijn rede.
Na de pauze heeft de voorzitter, de heer de
Boer, nogmaals de bezwaren, welke er in het
bijzonder van onderwijs-zijde tegen het Rap-
port-Welter worden gemaakt, naar voren ge
bracht.
Vervolgens werd unaniem de volgende motie
aangenomen:
De R.K. Onderwijzers-organisaties van Ne
derland, aangesloten bij de St. Willibrordus- en
Canisiusfederatie, bijeen in congressen te
Utrecht, 's-Gravenhage, Tilburg, Roosendaal en
Roermond op 11 September 1932, ter bespreking
van het Rapport van de Staatscommissie voor
de verlaging van de Rijksuitgaven (Commissie-
Weiter),
gehoord de verschillende inleiders,
spreken als haar meening uit:
dat door de Commissie-Weiter tengevolge van
haar eenzijdige samenstelling in haar rapport
geen rekening is gehouden met de eischen van
de Katholieke Sociologie, waarom dit rapport
door onze Katholieke Organisaties niet kan
worden aanvaard;
dat het in strijd is met de verdeelende recht
vaardigheid, dat de lasten in zoo groote mate
gelegd worden op de ambtenaren en onderwij
zers, alsmede op de werkloozen, voordat, voor
dat door de Regeering in de Volksvertegenwoor
diging in een gefundeerde uiteenzetting is aan
getoond, dat alle andere middelen om 's landd
financiën in evenwicht te houden zijn uitgeput;
dat tal van beter gesitueerden worden ont
zien, terwijl het toch een eisch van rechtvaar
digheid is, dat in tijden van nood, naar ver
mogen wordt bijgedragen door allen;
dat nog ruimschoots maatregelen zijn aan te
wenden om de staats-inkomsten te verhoogen;
dat de verschillende aanslagen, welke het la
ger onderwijs bedreigen, zooals o.a. de opvoering
van het aantal -leerlingen per leerkracht, het
verbod van overtallig personeel, de invoering
van minder-bevoegde leerkrachten, het peil van
het onderwijs aanmerkelijk zullen doen dalen;
dat de handhaving van de door het Wetsont
werp tot wijziging van de Lager-Onderwijswet
1920 in uitzicht gestelde verbeteringen voor het
buitengewoon lager onderwijs gewenscht is;
dat verhooging van het aantal leerlingen, ge
noemd in artikel 73 van de wet op het Lager
Onderwijs 1920 voor bepaalde groepen van de
bevolking een beletsel zal zijn om haar begin
selen ten aanzien van het onderwijs in toepas
sing te brengen;
besluiten deze meeningen ter kennis te bren
gen van de Regeering, de Volksvertegenwoordi
ging, de Commissie-Weiter en de Pers,
't Schijnt in Rusland niet zoo bloederig
meer toe te gaan als voor enkele jaren.
De berichten uit Rusland zijn nog wel
steeds schaarsch, maar die er los komen,
ademen niet meer den geest der doodelijke
verschrikking. De terreur is aan het luwen,
tenminste de bloedige terreur; doodeen
voudig omdat na de massamoorden en
massadeportaties het sterkste verzet is ge
broken. Men behoeft zich evenwel geen
illusies te maken over den tegenwoordigen
toestand. De kerk-vervolging duurt nog
immer voort. De geestelijken worden slechts
hier en daar geduld; nieuwe kunnen er
niet bijkomen, wegens het ontbreken van
een opleiding en volgens de bolsjewistische
pers zelf konden in het eerste halfjaar van
1932 weer 124 kerken worden gesloten voor
den godsdienst en geopend voor andere
„cultuur-doeleinden", voor pakhuizen, enz.
Tragisch is deze systematische ontkerste-
ring van een groot, christelijk volk, omdat
het hoogste en edelste van een natie daar
door wordt vermoord.
Maar wat deert dit den Sovjet-heeren?
Zij hebben slechts oog voor het materieele;
al het andere laat hen koud.
Onwillekeurig denken wij hier aan het
geen onlangs een Amerikaansch blad
schreef over den bouw van de nieuwe stad
Magnitogorsk in den Oeral, waar de theo
rieën van Moskou in praktijk zijn gebracht
en die daarom werd tot de meest-drama-
tische en symbolische onderneming van de
sovjets.
Magnitogorsk ligt zeer afgelegen, eenige
dagreizen van Moskou en sterk geïsoleerd
aan de bronnen van de Oeral-rivier. De
eerste indruk der stad is Aziatisch; de
scherpe winden van de steppe rondom en
de wolken van stof zijn Oostersch. Moskees
of minarets of kerken of andere religieuze
gebouwen zijn er echter in deze metaalstad
niet.
De plaats der stad is niet zonder oor
zaak juist daar gekozen; zij ontleent haar
naam aan den Magneetberg, waarop zij
werd gebouwd, welke geschat wordt 300
millioen ton hooggradig ijzer-erts, te be
vatten, van gemiddeld 65 pet. en voor een
zeer groot deel dicht aan de oppervlakte
gelegen. Op ijzer- en staalwinning is deze
geheele stad ingesteld. Men hoopt in de
staalstad 2% millioen ton staal te kunnen
produceeren. Reeds telt de stad 200.000
inwoners, allen gehuisvest naar Sovjet
systeem in ultra-moderne gebouwen en eind
1933 of begin 1934 hoopt men het geheele
machtige industrieele plan in werking te
hebben. Steenkool heeft de stad niet. Doch
dit komt van Koesnetzk in Siberië, dat even
machtige steenkolenvoorraden heeft als de
ijzervoorraden van Magnitogorsk zijn. De
combinatie Oeral-Koesnetzk met haar ont
zaglijke voorraden en thans inderdaad tech-,
nisch voortreffelijk apparaat zal in de ko
mende jaren zich geweldig op de wereld
markt laten gelden.
Is het niet prachtig? Intusschen: slechts
één vraag.
Hebben de heeren zich ook afgevraagd of
en hoe de Russische ziel in deze metaal-
orgie zal kunnen ademen? Het is alles ijzer
en staal. Maar van den mensch in die stad
krijgt men geen andere impressie, dan dat
hij in de laatste plaats komt.
De heilstaat voor het staal is niet de
heilstaat voor den mensch!
In den ouderdom van 69 jaar is Zondag te
Bussum overleden dr. C. J. Koning, bekend
bacterioloog, o.m. grondvester van het weten
schappelijk melkonderzoek.
De heer Koning heeft te Amsterdam zijn
apothekersstudie volbracht. Sedert 1890 was hij
te Bussum gevestigd als apotheker, terwijl hij
tevens zijn laboratoriumstudiën voortzette. In
1911 werd hij door de Universiteit van Gro
ningen benoemd tot doctor honoris causa in de
micro- en bacteriologie.
De overledene heeft verschillende functies in
organisaties bekleed, o.m. was hij voorzitter van
den Gezondheidscommissie in het Gooi.
Voorts heeft hij onderscheidene onderzoekin
gen verricht op tabak en paddenstoelen. Ver
scheiden publicaties zijn van zijn hand ver
schenen.
Zaterdagmorgen werd V. uit Berghem van
uit Oss naar den Bosch geleid inzake het toe
brengen van lichamelijk letsel aan den mole
naar Wijnakker te Haren bij Megen gedurende
de kermis. De sectie, verricht op het lijk heeft
echter uitgewezen, dat de messteek niet de
directe oorzaak is geweest van den dood van
W. Zooals gemeld is was W. lijdende aan een
borstkwaal en mogelijk nog andere kwalen.
Het jongste nummer van 1 September, van
de Acta Apostolicae Sedis bevat een constitutio
apostolica en een achttal litterae apostolicae
over de oprichting of reorganisatie van kerke
lijke provincies en apostolische viccariaten en
prefecturen.
De H. Congregagtie der Riten publiceert twee
decreten in de zaak van de zaligverklaring van
de Eerb. Dienaresse Gods Maria Crucifixa di
Rosa en van de heiligverklaring van den zali
gen Franciscus Xaverius Maria Bianchi.
In de lijst der benoemingen vinden we o.m.
die van mgr. G. A. H. Bauduin tot protonota-
rius apostolicus ad instar pasticipantium. Tot
commandeur in de orde van den H. Gregorius
den Groote is benoemd A. J. B. Blaisse, tot rid
ders J. B. Luykx, C. A. Dunselman en O. M.
E. Loupart.
