Von Papen voor de radio
Lebumusvereenigïng contra Weiter
Moeilijkheden met
't s.s. „Veendam"
Echt en goed
CONGRES TE UTRECHT
De Chaco-oorlog
Wie heeft fort Boqueron
in bezit?
DE UITSCHAKELING VAN
DEN RIJKSDAG
Gandhi kiest den
hongerdood
MARKTEN
DINSDAG 13 SEPTEMBER
}tDe lasten der crisis op de
schouders van enkele
groepen gelegd"
Rede Prof. F. Otten O.P.
Eenzijdige lasten
Liberaal en zonder gezond
verstand
Het L. O. in gevaar
ZILVEREN FEEST HAARL.
R.K. MIDDENSTANDSBOND
Antwoord-telegrammen
Contactcommissie adviseert de be
manning in een Kanaalhaven
af te monsteren
Personeel ontslagen?
Eisch afmonstering!
Wat doet de directie?
Toch naar Rotterdam
Ook voor de „Flandria"
wordt niet gemonsterd
Nadert het einde?
Colorado-kever
Geen aardappelen en groenten
uit Frankrijk
H. M. DE KONINGIN-MOEDER
Eenige weken naar het buitenland
GOEDEREN VERDUISTERD?
Directeur en bedrijfsleider
aangehouden
DE NOOD IN TWENTE
Textielindustrie en Middenstand
bedreigd met een
catastrophe
BENOEMINGEN
Paters Jezuïeten
DEPART. VAN DEFENSIE
Mr. J. Woltman ontslag gevraagd
AARDSCHOK OP AMBOINA
Voor vloedgolf gevlucht
Donderdag executie
van Gorguloff?
Het „vliegend gezin"
De regeering is van oordeel, dat de
democratie heeft afgedaan
't Gezag moet hersteld
De ontwapening
Von Papen
De sociale gedachte
Particulier initiatief
Grondwet en democratie
De Nazi-oppositie
Hindenburg als symbool
Wanneer naar den top?
Protest tegen het kiesstelsel
Het geld ligt gereed
Verklaring van De Valera ,r>
Zondag 11 September kwam te Utrecht in
het gebouw voor Kunsten en Wetenschappen
bijeen de Vereeniging van R. K Onderwijzers
en Onderwijzeressen in 't Aartsbisdom Utrecht
„St. Lebuinus."
Na een hartelijk woord van welkom te heb
ben gericht tot den inspecteur van het
R. K. Onderwijs, rector De Jong, aan de leden
der Eerste Kamer, de heeren De Bruyn en IJs-
selmuióen, en aan de leden der Tweede Ka
mer, Baron van Wijnbergen en den heer Kui
per, zette de voorzitter, de heer W. Wilschut,
in het kort uiteen welk standpunt het hoofd
bestuur der „St. Lebuinus" na kennisneming
van het rapport-Weiter, ten opzichte van de
voorgestelde maatregelen heeft ingenomen.
Wij moeten zoo ving de voorzitter aan -
stelling nemen tegen het rapport-Weler en wel
om deze eenvoudige reden da het rapport maat
regelen voorstelt die eenzijdig lasten leggen op
bepaalde groepen van het volk, door uitslui
tend bezuiniging, en niet door uit te zien naar
nieuwe bronnen van inkomsten.
Wat volgens spreker het meest moet worden
gewraakt, is de inbreuk die door de commis.
sie-Welter op artikel 40 van de Onderwijswet
wordt voorgestelo. waardoor het vertrouwen in
haar moet worden opgezegd.
Speculeerend op de Katholiciteit van het Bij
zonder Onderwijs dreigen deze heeren door
een zeer minderwaardige politiek het onrecht
ingang te doen "inden. Speciaal wijst de voor
zatter op het onrecht, waarmede de religieuzen
worden bedreigd, die enxel en alleen zouden
moeten worden gekort omdat zij religieus zijn.
Na gewezen te hebben op de stem van het
R. K. Werkliedenverbond, welke binnen één
maand wordt verwacht, deelde de voorzitter
mede, dat aan alle heden vergaderende bonden
een telegram met wenschen van welslagen zal
worden gezonden.
Hierna was het woord aan Prof. P. Otten
O.P., die voor de stampvolle zaal zijn hier en
daar humoristische rede omtrent het rapport-
Welter hield.
Het was aan dezen spreker een algemeene en
grondige critiek uit te oefenen op het afbraak
systeem, dat Weiter en de zijnen door dit rap
port in het leven willen roepen.
Inleidend oefende spreker een negatieve cri
tiek uit op het rapport-Weiter, door te be
toenen, da hier alleen afbraak van het opge
bouwde wordt voorgesteld en dat in de toe
komst meer afbraak kan worden gebracht. De
kern van Pater Otten's betoog bewoog zich
rondom de positieve critiek op het rapport,
waarop spreker allereerst aanmerkte, dat de
Commissie-Weiter veel te eenzijdig is samenge
steld in dien zin, dat liberalen de overhand
hebben gehad in de voorstellen: de roode en
wit-gele kleur ontbreekt geheel, maar de leden
der commissie dragen lange namen en hooge
functies.
Op de tweede plaats- is het rapport negatief
en kan het daardoor lr geen opzicht de ver
gelijking met dat andere sociale rapport
„Quaaragesimo Anno" doorstaan. Welter had
geen opdracht tot positief werk zal men zeg
gen, maar daar kan tegenover worden gesteld,
dat de Regeering ook een opdracht tot positiei
werk had moeten geven-
Het derde, dat op deze commissie-werken kan
worden aangemerkt is het feit, dat bij de be
zuiniging weelde, N. V.'s, Banken, militaire uit
gaven en staatsleeningen totaal gespaard zijn
gebleven.
Tot slot verhief spreker zijn stem tegen de
onrechtvaardigheid van de bezuiniging.
Rok en smoking zijn gespaard, maar er zal
worden geplukt van de kamgarenjas (ambte
naar) en het boezeroen (werkman).
Hierna werd het woord gegeven aan den heer
G. Bulten, die in de inleiding van zijn rede
uitvoerig uiteenzette, dat Welter's rapport ge
karakteriseerd wordt door een liberalen meca-
nischen geest (liberale wetten), waardoor wel
de gulden gered, maar de mensch gedegradeerd
dreigt te worden.
Spr. gaat dan na, hoe het becijferd tekort
van 102 millioen voor 24 pet. moet worden ge
dekt door de salaris-kortingen van ambtenaren
en onderwijzers, terwijl hoogere ambtenaren en
professoren van universiteiten worden gespaard.
Voorgesteld wordt verhooging van het leerlin-
genschaal en door aanstelling van hulpperso
neel, waarmede in den grond wordt beoogd
loonen te drukken. IK Millioen zal worden op
gebracht door de nog werkende onderwijzers;
5000 tot 6000 onderwijzers zullen zonder inkom
sten of met beperkte toelage den dienst moeten
verlaten.
Spr. gaat vervolgens na de redenen, die wor
den aangevoerd door Weiter om te bezuinigen
en wraakt de voorgegeven daling van het in
dexcijfer, dat met den dag stijgt.
Het meten met twee maten, onderscheiden-
De R. K. Middenstandsbond in het Bisdom
Haarlem mocht in antwoord op de bij gele
genheid der herdenking van zijn 25-jarig be
staan verzonden telegrammen de volgende
draadberichten ontvangen.
Van Z. H. den Paus:
„Zijne Heiligheid aanvaardt de kinderlijke
hulde van den R. K. Middenstandsbond in het
Bisdom Haarlem bij de viering te Haarlem van
zijn 25-jarig bestaan en zendt, met vaderlijke
gelukwenschen, Zijn zegen als werd afgesmeekt
voor de leden en hunne families." w.g. Kardi
naal Pacelli.
Van H. M. de Koningin:
,H. M. de Koningin draagt mij op den R. K.
Middenstandsbond in het Bisdom Haarlem Ha-
rer Majesteits oprechten dank over te brengen
voor het telegram H. M. toegezonden ter gele
genheid herdenking 25-jarig bestaan van den
Bond. De Koningin was daarvoor zeer gevoe
lig." w.g. Van Geen, secretaris der Koningin.
Hjk bij hooger en lager onderwijs, het verdruk
ken van het geweten der ouders, die gevochten
hebben voor goed L. O., het zoogenaamd be
houden van oude tradities ten opzichte van
universiteiten en het verdrukken van de toe
komst van het kind, het zijn evenzoovele lief-
delooze en onrechtvaardige maatregelen, die
aan het katholiek onderwijs en zijn personeel
zullen worden opgelegd.
De maatregelen worden intusschen reeds ten
deele uitgevoerd; of zij geheel zullen worden
doorgevoerd zal ons de troonrede leeren. Maar
dan dreigt ons „zwarte armoede."
Laten we hopen en werken om dit te voor
komen.
Aan het slot der vergadering werd een motie
aangenomen, welke wij elders in dit blad publi-
ceeren.
De „N. Rott. Courant" berichtte Zondagmor
gen, „dat aan den gezagvoerder van het stoom
schip „Veendam" van de Holland-Amerikalijn,
welk schip op weg is van New-York naar Eu
ropa, telegrafisch order zal worden gegeven om
niet naar Rotterdam te komen, maar om te
Boulogne sur Mer alle passagiers aan wal te
laten gaan. Daarna moet hij naar Southamp
ton varen, om de lading te lossen en voer Ame
rika bestemde lading in te nemen. Vervolgens
moet de „Veendam" terugkeeren naar Bou
logne, om daar de van het vasteland van Eu
ropa komende passagiers aan bord te nemen.
Daarna moet het schip opnieuw naar South
ampton varen, ten einde daar de Engelsche
passagiers te laten embarkeeren, waarna de
„Veendam" weer naar New-York moet ver
trekken. De vertrekdatum is voorloopig op 17
September vastgesteld."
Maandagmorgen zou, aldus het bericht, over
de verzending van het telegram aan den gezag
voerder definitief worden beslist. Het voorne
men van de directie van de H.A.L. om de
.Veendam" in Southampton een nieuwe reis
naar New-York te laten maken, vindt zijn be
vestiging in een radiogram, da<t de bemanning
van het schip Zaterdagavond daaromtrent aan
den Centr Bond van Trasnportarbeiders zond
met de mededeeling, dat zij het bondsadvies
afwachtte en dienovereenkomstig zal hande
len.
Hierop is Zondagmorgen aan de bemanning
geseind:
„Indien schip niet naar Rotterdam komt, ver
klaar u dan bereid het naar een veilige Ka
naalhaven te brengen en te meren. Eisch daar
afmonstering. Kosten overtocht voor rekening
Centralen Bond. Zoodra ons haven van bestem
ming bekend is, komen wjj over."
Van deze beslissing is aan de Regeering en
aan de Directie van de H.A.L. kennis gegeven,
aan de eerste met het verzoek, consulaireamb-
tenaren, die in de zaak kunnen worden betrok
ken, te instrueeren.
Later is bij den Centralen Bond een tele
gram ingekomen van de bemanning van het
s.s. „Veendam". dat de kapitein afmonstering
weigert en de overkost van vertegenwoordigers
van den Bond verzocht wordt. Daarop zijn de
heeren Kievit en Ratté Zondagavond naar Bou
logne vertrokken.
Het Hoofdbestuur van den Centralen Bond
heeft in zijn zitting van Zondagmorgen be
paald, dat aan de ongeorganiseerde zeelieden
die op advies van de Contactcommissie bij het
conflict zijn betrokken, financieelen steun zal wor
den verleend.
Gemeld wordt nog, dat er ook moeilijkheden
zijn ontstaan met de Engelsche bemanning van
het ss. „Lowland", dat te Harlingen ligt. De
„Lowland" is de gewezen „Noord-Holland" van
de Scheepvaart en Steenkolen Maatschappij te
Rotterdam, en vaart thans onder Engelsche
vlag. Medegedeeld wordt dat een deel of de
geheele bemanning afmonstering zal vragen.
Het Hoofdbestuur van den Centralen Bond
heeft geadviseerd, dat de lossing niet moet wor
den opgelosd.
Wij vernemen nog dat de directie der H.A.L.
in verband met het onflict aan boord van de
„Veendam" nog geen beslissing heeft genomen
aangaande haar houding voor het geval dat de
bemanning van dit schip de gestelde eischen
handhaaft.
Het ligt evenwel in de bedoeling, om wan
neer de „Veendam" evenals de .Rotterdam"
zou worden gedwongen naar Rotterdam te va
ren, het schip op te leggen en de bemanning,
250 man, te ontslaan.
Bij de Contactcommissie is de mededeeling
binnengekomen, dat door de Deensche Machi
nistenorganisatie een bedrag van 50.000 Kronen
ter beschikking van de Centrale van Koopvaar
dij-officieren is gesteld.
Naar de directie van de Holland-Amerika-
Lijn ons mededeelt, zal het stoomschip „Veen
dam" toch naar Rotterdam komen.
De „Veendam" is den afgeloopen nacht om
3.50 uur van Plymouth naar Boulogne ver
trokken en wordt Dinsdag om acht uur voor
middag aan de Wilhelminakade te Rotterdam
verwacht.
De bestuurders van den Centralen Bond van
Transportarbeiders, Van der Meulen en Van
Duuren, vergaderden Maandagmorgen met de
bemanning van het s.s. „Flandria" van den Ko.
ninklijken Hollandschen Lloyd. Deze beman
ning moet a.s. Woensdag monsteren voor een
nieuwe reis en wenschte zich derhalve te be
raden over wat gebeuren moet.
Van der Meulen zette kort den stand van
zaken uiteen en gaf daarnaast een overzicht
van oorzaak en verloop van den strijd; dien
de zeelieden voeren. Zijn rede vond luide in
stemming en zonder eenige discussie werd met
algemeene stemmen besloten, volgens het
„Volk", dat de bemanning zich bij de staking
zal aansluiten en Woensdag den werkgevers,
in plaats van te monsteren, naar de contact
commissie zal verwijzen.
Het ss. „Noord-Holland", van de Scheep
vaart- en Steenkolen-Mij. te Rotterdam, is on
der Engelsche vlag gebracht en verdoopt in
„Lowland".
De K. N. S. M. heeft Maandag te Amsterdam
een begin gemaakt met het proviandeeren en
stoomklaar maken der door de staking stilge
legde schepen.
De Minister van Economische Zaken en Ar
beid heeft Frankrijk aangewezen als land waar
uit, met ingang van 22 September 1932 de in-
en doorvoer van aardappelen verboden is.
Voorts is Frankrijk aangewezen als land, waar
uit met ingang van dienzelfden datum de in-
en uitvoer van versche groenten van 15 Maart
tot en met 14 October verboden is, tenzij de
zendingen vergezeld zijn van een schriftelijke
verklaring, afgegeven door den Plantenziekten-
kundigen Dienst van dat land, inhoudende, dat
de versche groenten niet zijn aangetast door
den Coloradokever, en dat zij afkomstig zijn
van en geteeld zijn op plaatsen, waar de Colo
radokever niet voorkomt, en, voorzoover bekend,
niet is voorgekomen binnen een afstand van
200 K.M.
Tenslotte is bepaald, dat ontheffing wordt
verleend voor zendingen, welke een gewicht van
50 K.G. niet te boven gaan, onder voorwaarde,
dat de invoer geschiedt langs het kantoor der
invoerrechten te Roosendaal en dat het hoofd
van den Plantenziektenkundigen Dienst ver
klaart, dat de betrokken zending geen gevaar
voor bèsmetting oplevert.
H. M. de Koningin-Moeder is voornemens om
Donderdag 15 dezer per Staatsspoor naar Arol-
zen te vertrekken.
Na een verblijf van eenige dagen bij den
Vorst van Waldeck en Pyrmont, hoopt Hare
Majesteit enkele weken in het Schwarzwald
door te brengen en omstreeks half October
weder hier te lande terug te keeren.
Te Wilnis zijn aangehouden en in verzeker
de bewaring gesteld de directeur en de bedrijfs
leider van de Wiener Oliefabriek, als verdacht
van verduistering van goederen Uit het faillis
sement. In verband hiermee is op verschillen
de plaatsen huiszoeking gedaan en zijn diverse
goederen in beslag genomen.
Zaterdag is een persoon aangehouden, die
clandestien sterken drank verkocht. Vermoe
delijk is de drank van deze affaire afkomstig.
zijn Poeders alleen, wanneer zij de handteeke-
ning dragenvan den fabrikant A. Mijnhardt.
Maagpoeders, Hoofdpijnpoeders, Kiespijnpoe
ders, Hoestpoeders, Wormpoeders, enz.
Per poeder 8ct. Per doos 45 ct. Bij uw Drogist.
Naar wij vernemen had Maandag 1.1. in het
Amstelhotel te Hengelo een bespreking plaats
van afgevaardigden der drie Nederl. Midden
standsbonden, Besturen der Gewestelijke Mid
denstandsorganisaties en vooraanstaande per
sonen in Twente, onder voorzitterschap van den
heer A. F. F. Oostermeijer.
Besproken werd op de eerste plaats de nood
in Twente en de positie van den Middenstand.
Men was het er algemeen over eens, dat ook
de Middenstand de gevolgen van de crisis,
hoofdzakelijk in de tëxtielindustrie, begint te
voelen en dat bij een voortdurende verscher
ping een catastrophe niet kan uitblijven. Be
sloten werd bij de Nederl, Regeering aan te
dringen op maatregelen om den export in de
textielindustrie weer mogelijk te maken en daar
door de werkloosheid zooveel mogelijk op te
heffen. Tevens zal de aandacht der Regeering
gevestigd worden op den dreigenden noodtoe
stand in den neringdoenden en handeldryven-
den Middenstand.
Ten einde deze besluiten uit te voeren, werd
een Commissie van Redactie benoemd, die aan
stonds de werkzaamheden zal beginnen.
Als tweede punt werd op deze bijeenkomst
besproken de opheffing der Arrondissements
rechtbank te Almelo en de gevolgen daarvan
voor Twente.
Besloten werd in dezen actief werkzaam te
zijn, om deze voor Twente nadeelige opheffing,
welke allerminst een bezuiniging beteekent, te
voorkomen. Vorengenoemde commissie werd
opgedragen ook deze werkzaam. „u--..
te nemen.
Z.H. Exc. de Aartsbisschop van Utrecht heeft
benoemd tot kapelaan der kerk van den
H. Aloysius te Utrecht den weleerw. pater
H. Koehorst, en tot assistent der kerk van O. L.
Vrouw Onb. Ontv. te Groningen den weleerw.
pater H. Borst Pauwels; met ingang van heden
eervol ontslag verleend aan pater Ed. Schroder
als pastoor der parochie van den H. Aloysius te
Utrecht, en in zijne plaats benoemd pater
A. van Zeelst, tot dusver kapelaan der O. L.
Vrouwekerk (Elandstraat) te Den Haag.
Naar wij vernemen, heeft de secretaris-ge
neraal bij het departement van Defensie, mr.
J. Woltman, tegen 1 Januari a.s. ontslag uit
zijn betrekking aangevraagd.
AMBOINA, 12 Sept. (Aneta) De zwaarste
aardschok welke 'sedert 1898 werd geconstateerd,
heeft kampong Toelehoe geteisterd. Zestig hui
zen zijn ingestort. De aardschokken duren
voort. De bevolking heeft de geteisterde plaats
ontruimd, omdat zij vreest voor een vloedgolf,
gelijk deze reeds te Piroe werd waargenomen,
waarbij zich echter geen ongelukken voordeden.
BUENOS AIRES, 12 Sept. Zooals men
weet, hebben Bolivia en Paraguay gelijktijdig
een „overwinning" gemeld. Beide verklaren, dat
zij het fort Boqueron in bezit hebben gehouden
en in alle twee hoofdsteden viert men een
„verpletterende nederlaag van den vijand na
een bloedig en langdurig gevecht".
Uit de Paraguaansche hoofdstad, Asuncion,
wordt gemeld, dat de vierde Boliviaansche di
visie op de vlucht is gejaagd, waarbij 1200 man
gevangen zijn genomen en elf kanonnen werden
buit gemaakt. De regeering van Paraguay heeft
de overwinnaars officieel geluk gewenscht en
de bevolking is „buiten zichzelf van vreugde"
Daarentegen publiceert de generale staf van
Bolivia een communiqué, volgens hetwelk de
troepen van Paraguay het zijn, die op de vlucht
zijn gegaan. Heden, aldus het communiqué, zijn
zij na versterkingen te hebben ontvangen op
nieuw tot den aanval op het fort Boqueron
overgegaan, doch zij werden met zware ver
liezen teruggeslagen.
Een nader communiqué van den Boliviaan-
schen generalen staf meldt: „Hedenmiddag 12
uur 10 was het fort Boqueron nog steeds in
ons bezit. Een derde Paraguaansche aanval
wordt heden verwacht; de tegenstanders heb
ben hiervoor 4500 man troepen geconcen
treerd."
Ook Paraguay heeft een nader communiqué
gelanceerd, dat als volgt luidt: „De strijd duurt
voort in de nabijheid van het fort Boqueron".
In de nota der neutrale mogendheden, waar
in arbitrage wordt voorgesteld, wordt ook ge-
eischt, dat beide partijen de vijandelijkheden
onmiddellijk zullen staken. Voorts bereiden
Argentinië, Brazilië, Chili en Peru een gemeen
schappelijke neutraliteitsverklaring met betrek
king tot het conflict voor. De Argentijnsche
minister van Buitenlandsche Zaken, die deze
verklaring aankondigde, voegde eraan toe. dat
Maandag a.s. het herstel der diplomatieke be
trekkingen tusschen Argentinië en Uruguay
officieel zal worden medegedeeld.
In politieke kringen te Buenos Aires ver
wacht men, dat de poging der neutralen om
het geschil aan arbitrage te onderwerpen, op
een mislukking zal uitloopen.
PARIJS, 12 September (VD). De president,
der Republiek, Lebrun, heeft Maandagmiddag
de beide verdedigers van Gorguloff, die een
laatste poging deden hun cliënt voor het scha
vot te redden, ontvangen.
De definitieve beslissing van den president
is eerst Dinsdag of Woensdag te wachten aan
gezien de verdedigers nooit direct antwoord op
verzoeken van dezen aard ontvangen.
Mocht president Lebrun, wat verwacht wordt,
het verzoek om gratie weigeren, dan zal de
executie van Gorguloff Donderdagmorgen plaats
hebben.
LONDEN, 12 Sept. (Reuter). Wij vernemen,
dat den vliegenier Udet, die momenteel in
Groenland vertoeft om opnamen te doen voor
een Duitsche filmonderneming, dadelijk bij het
bekend worden van de verdwijning van het
„vliegend gezin" is opgedragen met zijn drie
vliegtuigen de vermisten op te sporen.
Maandagavond te 19.30 uur heeft rijkskan
selier von Papen in een radiorede zijn program
uiteengezet.
Hij zeide o.m. het volgende: Ik spreek heden
door den draadloozen omroep tot het Duitsche
volk, daar de zoojuist ontbonden Rijksdag het
niet eens noodig achtte een verklaring der
rijksregeering over haar program aan te hoo-
ren.
De rijkskanselier gaf een schildering van het
gebeurde in den Rijksdag en legde er den na
druk op, dat volgens art. 33 der Grondwet de
voorzitter verplicht was hem als vertegenwoor
diger der regeering het woord te geven. Uit dit
voorval zal het Duitsche volk zien, dat het
ongrondwettig optreden van den Rijksdag het
de rijksregeering onmogelijk gemaakt heeft,
rekenschap te geven over de verloopen drie
maanden en over haar program voor de toe
komst. De Communistische, uit Moskou hier
heen gekomen mevr. Klara Zetkin, is door den
Rijksdag bij haar declamatie aandachtig aan
gehoord. De verklaring van een nationale re
geering echter weigert de Duitsche volksver
tegenwoordiging aan te hooren.
Op dit uur stel ik er prijs op, aldus von Pa
pen, het volk, thans langs dezen weg, opnieuw
rekenschap te geven van de tot dusverre door
de regeering gedane handelingen en het ver
dere doel dat zij in het belang der saneering
van het volk nastreeft.
De rijkskanselier zette allereerst uiteen dat
het onmogelijk is in drie maanden prestaties te
leveren, welke hun uitwerking in het leven van
het volk volledig zouden' doen gevoelen. De
rijksregeering is echter vastbesloten den weg
dien zij tot dusverre gevolgd heeft verder te
volgen, den weg van een nieuwe onafhankelijke
staatsleiding.
De rijkskanselier zette verder uiteen dat hij
te Lausanne ten overstaan van de geheele we
reld den eisch van Duitschland heeft uitgespro
ken als volk met gelijke rechten en plichten in
de wereld te worden behandeld.
Het herstel van de volledige souvereiniteit
van het rijk, van zijn vrijheid en gelijkgerech
tigdheid is het principieele doel der buitenland
sche politiek, is een kwestie van eer en zelfres
pect voor Duitschland.
Niemand heeft met grooter verwachtingen
naar de ontwapeningsconferentie uitgezien dan
Duitschland dat door het resultaat wreed is te
leurgesteld. Duitschland kan niet deelnemen
aan de verdere werkzaamheden van de ontwa
peningsconferentie, vóór de kwestie der gelijk
gerechtigdheid in Duitschen geest is opgelost.
De Fransche antwoordnota wordt op dit oogen-
blik bestudeerd. Haar inhoud schijnt niet van
dien aard dat zij een oplossing van dit ernstige
probleem zou kunnen bevorderen.
Overgaande tot de binnenlandsche politiek,
zeide von Papen, dat het groote doel der Rijks
regeering, dat zij naar haar vaste overtuiging
ook bereiken zou, de doorslaggevende vermin
dering der werkloosheid is.
Slechts bij doorslaggevende vermindering der
werkloosheid zullen de ondersteuningen die ook
de regeering voor te laag houdt, verhoogd kun
nen worden. De sociale verzekering heeft de
regeering by haar optreden in een zeer ge
vaarlijken toestand aangetroffen, zoodat zy tot
hervormingen gedwongen was. Prestaties die
zelfs boven de kracht van een gezonde huis
houding zouden uitgaan, moesten worden prys
gegeven want alleen daardoor kon betaling der
uitkeeringen verzekerd worden. De sociale in
stellingen moesten zoo vereenvoudigd en zoo
veel goedkooper worden als de nood van den
tijd en de noodzakelijkheid der zuinigheid ge-
bood. Niemand in de regeering denkt er aan de
bescherming der arbeiders op te heffen of het
tariefcontract te vernietigen.
Thans is het tijdstip gekomen, het particu
liere initiatief weer op te wekken. Van de on
dernemers verwacht de regeering dat zy de hun
toevertrouwde middelen zullen beheeren tot
welzyn van het geheele volk. Zy zal met ijzeren
strengheid optreden tegen elementen die zich
als parasieten van de huishouding willen ver
rijken ten koste der werknemers. Wanneer het
plan mislukt om door middel van het particu
liere bedrijfsleven het organisme van de Duit
sche economie weer tot leven te brengen, dan
is het vrye ondernemersschap verloren. Bedrij
ven met staatshulp moeten in zekeren zin on
derworpen zyn aan staatsinvloed, opdat hun
opbrengst alleen het algemeene nut en niet
particulier voordeel dienen zal.
Von Papen zette vervolgens uiteen dat ook de
reorganisatie van het Duitsche staatsleven een
der voornaamste taken der regeering is. De
Rijksregeering ziet haar historische zending in
het opheffen van constructiefouten in de
grondwet van Weimar. Het zou ook verkeerd
zyn in de plaats van wisselende partycon-
stellaties de dictatuur te stellen van een
party, een staatsvorm, die nooit in overeen
stemming kan zyn met de behoeften van het
Duitsche volk. De regeering gelooft, dat de
formeele democratie uitgewerkt is en niet meer
tot nieuw leven kan worden gewekt. Uit de
huidige ontbinding van ons staatsleven kan al
leen het herstel van een waarachtig onparty-
dige staatsleiding redden, welke zich steunt op
het gezag van den Rijkspresident.
Wanneer thans een regeering het program
aanvat dat een groote party essentieel bevor
derd heeft en waarvoor zy millioenen in be
weging gebracht heeft, ondervindt zy de bitter
ste oppositie, aangezien zy toevallig niet uit de
ryen van die party ontstaan is. Er moet een
einde gemaakt worden aan de verwildering van
den politieken strijd met persoonlijke en collec
tieve belasteringen. Moscovitische methodes vin
den geen plaats in Duitschland.
De Rijkskanselier meende dat de N.S.D.A.P.
een bittere desillusie zal beleven, wanneer zy
meent met haar strijd tegen de „fijne heeren"
en tegen de z.g. „baronnen", nieuwe verkie
zingssuccessen te behalen. De N.8.D.A.P. zal
daarby haar doel missen en zich in tegenstel
ling plaatsen tot haar groot verleden.
Tenslotte zeide von Papen het een natuur
lijke plicht te achten zich te plaatsen voor de
historische persoonlykheid van den Rykspresi-
dent. Het Duitsche volk heeft een veilig gevoel
van dankbaarheid voor het geschenk Gods, dat
het gekregen heeft in den leider in oorlog en
vrede, den behoeder van zyn beste traditie.
Zoo zeker de strydende machten van thans
overschaduwd worden door dit symbool van
eenheid, zoo zeker zal ieder waarachtig Duit-
scher slechts met afschuw hebben kennis ge
nomen van redevoeringen waarin iedere eer
bied voor de wysheid van den ouderdom en
voor de groote persoonlijkheid ontbraken
(doelt duidelyk op Hitier).
De Rykskanselier besloot met de woorden'
Ik was voornemens van af de tribune van den
Rijksdag de gekozen vertegenwoordigers van
het volk op te roepen het land te dienen door
de Rijksregeering de uitvoering van haar pro
gram mogelyk te maken. De Volksvertegen
woordiging heeft my dit verhinderd, zy heeft
het niet gewild. Daarom roep ik het land op
dit uur toe: Met Hindenburg en voor Duitsch-
land.
Wanneer zullen we den top beklim
men?
Wie tijdens de vacantie in de ber
gen mocht toeven, heejt zich wel deze
vraag gesteld.
Als we dachten, dat het schijnbaar
prachtige weer een tocht opwaarts
voor den volgenden dag toeliet,
schudde de plaatselijke deskundige,
onze hotelhouderbezorgd het hoofd.
Die om zijn raad smalend lachti
kwamen later teleurgesteld terug: al
les was nevel rond den top geen
uitzicht geen natuurgenot.
Maar toen het op een middag tries
tig was en droef en velen hun kof
fers pakten om naar lagere streken
weer af te reizen, kwam de hotelier
ons, die vertrouwen in hem hadden
gesteld, waarschuwen: gaat nu mor
gen. Men lachte: in den regen naar
boven.' Maar toen we den volgenden
morgen boven waren, genoten we een
uitzicht als zelden in de bergen voor
komt. De zon speelde over de toppen
rondom. Uren ver lagen de dorpkens
tegen de glooiingen. En diep beneden
ons scheen het ergens te onweren,
althans te regenen.
Dagen achtereen waren toeristen
hierheen geklommen en hadden
slechts nevel gevonden.
Nu stonden we daar en schouwden
als voor een moment in Gods eeuwig
heid.
Wanneer zullen we den top beklim
men?
Ook in het leven is deze vraag er
een waarop wagend geantwoord
wordt. Het schijnbaar aanlokkelijke is
nog geen betrouwbare gids en in de
somberheid rondom ons kunnen we
soms den goeden raad opvangen: ga
nu naar den top.
Een juisten raad op tijd opvolgen
heeft zijn groot nut evenals het we
ten te wachten op zijn tijd om hooger
te stijgen.
LONDEN, 12 September. (Reuter.) Indien de
regeering haar voornemei. om voor de verschil
lende klassen van de bevolking van Indië spe
ciale kies-lichamen in te stellen niet opgeeft,
heeft Gandhi besloten den hongerdood te ster
ven. Gandhi acht dit systeem verderfelijk voor
Indië en zonder nut voor de onderdrukte klas
sen van de bevolking en heeft hierover met Sa
muel Hoare en MacDonald gecorrespondeerd.
Hy zal 20 September beginnen te vasten.
In regeeringskringen gaat het gerucht, dat
Gandhi zal worden vrijgelaten, zoodra hy Wet
zijn vasten begint.
DUBLIN, 12 Sept. (Reuter). In een vergade
ring te Kilkenny wellicht de meest geestdrif
tige in zijn geheele politieke loopbaan ver
klaarde De Valera, dat het geld van de annuï
teiten, waarover getwist wordt met Engeland,
gereed ligt en aan een derde, neutrale parttJ
byv. het Internationale Hof te 's-Gravenhage>
in bewaring gegeven kan worden.
AMSTERDAM, 13 Sept. Aardappelprijs0;
De prijzen waren heden onveranderd. Aan
voer 3 ladingen, 1370 H.L.
BODEGRAVEN Aanvoer 143 wagens, 1620
stuks. Ie met Rijksmsrk 2427; 2e i°e'
Ryksmerk 2023; zware met Ryksmer"
31. Handel matig.
BROEK OP LANGENDIJK, 13 Sept. "T
Bloemkool 10.90—16; 2e soort 3—4. 11500 K-G-
Tomaten A 6.70—7.—; B 8.40—; C 3.7"
4.60; CC 2.30. 45000 K.G. Aardappel®0'
Schotsche muizen 0.601.70; Eigenheimer
1.70; Blauwe eigenheimers 2.—2.20; Due 0
York 0.70—0.80; Drielingen 2.—2-3<j'
3600 K.G. Wortelen 0.60—1.30. 26000 RoO°s
kool 0.60—1.90. 25000 Gele kool 0.60--'
2.20. 145000 Vroege witte kool 0.70—l-1"'
21000 K.G. Uien: Gele uien 2.30—3du'
Gele drielingen 1.802.30; Gele nep 6.60-f
6.40. 325 K.G. Slaboonen 3.—4.10. 1700 K.G'
Bieten 1.80—2.—. 450 K.G. Rammen»
2.45. 284 K.G. Druiven: Frankenthale1
36.50—43.—. -j
LEIDEN, 13 Sept. Varkensmarkt. Tota»
aanvoer 1080 stuks. 326 zware, 754 lichte. Zwa^
2728; lichte 2526. Handel vlug; groote aan
voer; zouters geen noteering. n
NOORD-SCHARWOUDE, 13 Sept. 46 2^
K.G. aardappelen: Groote Schotseri 0-50"^
0.70; Schotsche Muizen f 1.101.40; Dried0'
gen 2.00—3.10; Duken 0.70—0.80: Eig®°^
heimers 1.10—1.30; BI. Eigenheimers
1.60; 4800 K.G. Spercieboonen 2.00—7-
26.900 K.G. Uien: Gele Nep 5.20—6.00;
lingen 2.10—2.40; Uien 2.30—2.80:
Uien 2.803.00; Kleine Peen 1.10; -
K.G. Peen 2.00: 100 K.G. Kroten 1.10;
K.G. Roode kool f 0.60—1.80; 48.800 K-w"
Witte kool 0.50—1.00 3900 K.G. Gele ^°°l
1.90—2.10; ales per 100 K.G.
1 OUDEWATER, 12 September Kaas: A»°'
gevoerd 60 partijen. 2700 stuks, wegende
geveer 13500 K.G. Ie soort 22—25 2e soor*
f 19—21. Handel vlug. Zonder R.M. geen aa°
voer
PURMEREND, 13 Sept. Kleine BoerenKaj»
13 st. ƒ21, Goudsche kaas 5000 K.G. ƒ22.5";
p. gO K.G.; boter 2032 K.G., melkboter l-s®
1.45, weiboter 1.05—1.30 p. K.G.; 720 rund®
ren, 415 vette ƒ0.64072, handel vlug; 2
melk- en gelde 110250 p. stuk, matig.
105 Stieren 4654 ct. per kilo, handel v_ §5
23 Paarden 60—130 per stuk, handel matig!
Vette kalveren 7090, handel stug; 174 Nu®
tere kalveren, slacht 620. .„j
Fokkalveren 14,00 tot 16,00 per stuk, ha°
vlug; 646 vette varkens 0,22 tot 0,27 per af
handel vlug; 62 magere varkens 6,00 tot l07e\
per stuk, handel stug; zouters 30,00, han
stug; 243 biggen 4,00 tot 7,00, handel stug!
schapen 12,00 tot 17,00, handel matig. K„
662 Lammeren f 612, handel matig; 43 B°
ken f 3—6; Piepkuikens f 0.70—0.85 peh "u
kipeieren f 4.60—5.10 per 100 stuks.
Eendeleren 2.75: Druiven 45 cent p.p-: E a
den 0.201.10 per stuk: Oude kippen Ha°
0.350.37Yi per K.G.: Konijnen 30—1.75 Per
PURMEREND, 12 Sept. Kaasbeurs: Aanv°
21 partyen wegende 60.000 K.G. Hoogste P
23. Handel vlug. m-
WARMENHUIZEN, 10 Sept. Heden
steedde men voor: Gele nep 5.206.20;
drielingen 1.902.10; gele uien 1.702.40; .0
boonen 2.00—3.10; Roode kool 0.60—1-40; lS
kool 0.80; Witte kool 0.80—0.90; Eigenhein
0.701.80; Blauwe 1.40—2.30, per 100 K.G-