edaetitzanne vreugde
Prikkeldraad
WOENSDAG 14 SEPTEMBER
ZELFS IN HET
GUNSTIGSTE GEVAL...
Salarisverlaging bij de
Arbeiderspers
MEDISCH MISSIE-COMITE
Nieuwe cursus te Rotterdam
AFVOER VAN VUILNIS
Woekerbestri j ding
EERW. ZUSTER CUNERA
Dr. Julius Röntgen
overleden
GELEIDEHONDEN VOOR
BLINDEN
VALSCH-GELDINSTALLATIE
ONTDEKT
Een arrestatie te Rotterdam
BEVOEGDHEID VAN DEN
VERZOEKER
BELASTINGVERHOOGING?
Pauselijke onderscheiding
TWEE WONINGEN VERNIELD
Wind wakkerde vuurzee aan
BOTSING OP DEN IJSEL
„De Schoone Haas" toch stopgezet
Ontvlucht psychopaat
aangehouuden
Niet aardig!
DE SCHOOLKWESTIE
TE SAS VAN GENT
OP PRINSJESDAG
Communisten in zalen
HET SUIKER VRAAGSTUK
Bespreking te Batavia
Smokkelaarsoorlog
Er is zoo schreven wij alle aanlei
ding toe, ons slechts bedacht
zaam te verheugen over de hausse
der laatste maanden
Inderdaad!
Ten eerste is het nog volkomen onzeker,
of deze hausse al hopen wij er ook het
beste van en al zijn wij gaarne optimis
tisch een verhoogde ekonomische activi
teit en het einde van de krisis voorspelt,
en ten tweede hebben wij er rekening mee
te houden, dat zelfs in het gunstigste
Eeval
Maar daarover straks!
Raadselachtige dingen doen zich thans in
bet ekonomisch leven voor: de koersen zijn
de laatste maanden opzienbarend gestegen
en hoewel er natuurlijk telkens weer, b.v.
luist in deze dagen, inzinkingen voorkomen
(zonder groote schommelingen zal het vol
ledig herstel zich ongetwijfeld ook niet vol
trekken) blijft de algemeene stemming op
timistisch.
Gelukkig! Want zonder optimisme zal de
Gereld nooit uit de ekonomische impasse
Eeraken.
Opmerkelijk is echter (en dit moet tot
bedachtzaamheid manen), dat er zoo wei-
hig aanwijzingen zijn, waaruit reëel kan
blijken, dat de koersstijging ekonomisch ge
motiveerd is.
De Engelsche ekonoom, Dr. Werbert
Ralph Tusk, heeft er dezer dagen b.v. op
gewezen, dat in Amerika nog maar weinig
ekonomisch herstel te bespeuren valt: het
electriciteitsverbruik in ekonomische
Ongelegenheden veelal de beste barometer
staat er nog op hetzelfde lage peil, hoe
pel langdurige ervaring geleerd heeft, dat
deze barometer ook de geringste schomme
lingen registreert: in de Amerikaansche
staalindustrie was de omvang der bestellin
gen de voorlaatste maand zelfs nog een
Weinig ingekrompen: gemiddeld produ
ceren deze fabrieken 14 pCt. van haar
volle -capaciteit; de auto-industrie lever
de in Juni jl. slechts half zooveel af
als een jaar tevoren en Ford houdt zijn
fabrieken in Detroit tot half September ge
heel gesloten; het goederen-vervoer staat
Vrijwel stil; in de katoenindustrie is nog
cn dalend verbruik waar te nemen: in Juli
1932 zijn er slechts 279.000 balen verbruikt
tegen 321.000 in Juni 1932 en tegen 451.000
•hl Juli 1931; ondanks alle inspanning heeft
hien niet kunnen voorkomen, dat de
Amerikaansche export nog verder is inge
krompen.
Toch zijn de prijzen der onbewerkte
grondstoffen gestegen toch is er overal
opleving.
In Europa staan de zaken al niet anders:
de beurzen registreeren (behoudens de na
tuurlijke inzinkingen) optimistische ver-
Wachtingen, maar rëele gronden voor die
Verwachtingen zijn nog niet of hier en
daar slechts heel vaag te onderscheiden.
Heel het bedrijfsleven verkeert nog in
een periode van het diepste verval
en de handel staat behalve dan
°P de geldmarkt nog vrijwel stil; de
Werkloosheid vertoont nog geen hoopgevend
Perspectief
't Klinkt allemaal heel somber en we zou
den geneigd zijn de beteekenis der huidige
opleving ter beurze van weinig reëele
Waarde te achten, ware het niet, dat
de beurzen over 't algemeen gevoe-
hger zijn voor ekonomische aanwijzin
gen dan de nuchter redeneerende menschen
en er in de koersen dus vaak om niet te
Zeggen meestal een voorspellende factor
schuilt.
Wij blijven de huidigs hausse daarom
Cn zeer gelukkig verschijnsel en een hoop
vol teeken achten zooals wij reeds zei
den: niet alleen om haar reëele waarde,
diet alleen als gebaseerd op ekonomische
gronden, die wij thans misschien nog niet
^ien, maar ook om haar waarde voor het
Wereldvertrouwen
Wij meenen, dat de wereld optimistisch
moet blijven.
Maarzelfs in het gunstigste geval
zullen wij ons nog slechts bedacht
zaam mogen verheugen.
Gesteld, dat de opleving ter beurze nu
Werkelijk eens de nadering van het einde
der krisis beteekent, gesteld, dat de
Wereld-ekonomie nu binnenkort sterk gaat
°pleven, dat de wereldvoorraden behoor
lik geslonken zullen blijken en er weer
R>onende prijzen bedongen zullen kunnen
Worden, gesteld, dat er weer werk komt
Voor vele handen en de werkloosheid sterk
Vermindert, dan nög zullen we niet mo
gen verwachten, binnenkort een sterke op
luchting te voelen.
Vóór 't zoover komt, dat de liquidatie van
de krisis onze lasten werkelijk verlicht, zal
nog heel wat moeten gebeuren.
Ondanks het dagende licht in het duis
ter zullen wij dan nog zware tijden te be
geven krijgen.
En nu spreken wij er niet eens an, dat
de meeste staten der wereld het ekonomisch
herstel heel sterk belemmeren, voor een
deel zelfs onmogelijk maken door (vaak
Noodgedwongen) protectionistische en
Autarkische maatregelen, maatregelen,
Welke zullen moeten verdwijnen, wil de
Wereldkrisis werkelijk eenmaal tot het ver
fden gaan behooren.
Neen, wanneer wij ook voor 't gunstig-
geval nog zware tijden voorspellen,
dan hebben wij vooral het oog op de groote
Sommen waarmede wij moreel en finari-
Ateel de krisis zullen moeten afkoopen.
Tengevolge van de krisis zijn de over
heidsfinanciën allerwegen ook in ons
fand! in zeer treurigen toestand geraakt;
hl Nederland wordt gerekend met een te-
hort op de Rijksbegrooting van 150 millioen,
en dit enorm bedrag, plus nog de tekorten
op gemeentebegrootingen, zal extra opge
bracht moeten worden in de allerongunstig
ste tijden, wanneer het jongste krisis-ver
leden zich aan de burgerij nog ernstig
wreken zal.
En niet alleen de overheid zal ons zware
zorgen bereiden, ook het dagelij ksch
leven zal ons de overgangs-periiode niet
gemakkelijk maken.
Het einde van de krisis toch zullen wij
moeten koopen met betaling van hoogere
prijzen; alleen hoogere prijzen toch zullen
de productie weer loonend kunnen maken.
Heel rooskleurig toont zich het verschiet
vooreerst dus nog allerminst.
Maar desniettemin moeten wij met alle
kracht, die in ons is, verlangen, dat de hui
dige verschijnselen werkelijk een einde van
de groote krisis voorspellen, en wij niet nog
dieper in de ellende raken.
De nog komende misère zal trouwens te
lichter te verduren zijn, naarmate wij het
ekonomisch leven zich zien herstellen en
hoop ons iederen dag meer nieuwe kracht
schenken zal.
Woorden en daden!
Naar wij vernemen, is bij de N.V. De Arbei
derspers, welke, zooals men weet, de verschil
lende Nederlandsche socialistische dagbladen
uitgeeft als Het Volk, Voorwaarts, Vooruit,
enz., een salarisverlaging toegepast over de ge-
heele linie.
Merkwaardig is nog, dat deze salarisverlaging
is gemotiveerd niet alleen met een beroep op
de ongunstige bedrijfsresultaten, maar ook met
een beroep op de daling van den levens,
standaard. Maar ook zonder die motiveering
is deze salarisverlaging, welke bovendien nog'
gepaard gaat met verschillende ontslagen,
merkwaardig. Overal protesteert men en or
ganiseert men protestdemonsraties tegen voor
gestelde salarisverlagingen, maar in eigen be
drijf wordt met stille trom en zelfs met een
methode van georganiseerd overleg', welke
volgens het personeel zelf een aanfluiting is
van het georganiseerd overleg, salarisverlaging
ingevoerd, gepaard met ontslag.
Aldus een bericht in de „Residentiebode."
Naar wij nader vernemen, geldt het hier een
loonsverlaging over de heele linie voor het
technische personeel.
In het St. Franciscus-Gasthuis te Rotter
dam heeft Maandagmorgen de opening plaats
gehad van den 7den medisch-hygiënischen
cursus van missionarissen.
De voorzitter van het Medisch Missie
comité, prof. P. Groenen, sprak hierbij een
openingswoord en wees andermaal op de
groote beteekenis van dit werk.
Behalve de deelnemers en deelneemsters
aan dezen zevenden cursus, waren ook eenige
docenten en de leiders van den cursus aan
wezig.
Het getal deelnemers bedraagt ditmaal 32,
waaronder vier zusters en een broeder van de
Sociëteit van Jezus. Het grootste contingent
cursisten leveren de St. Joseph's Congregatie
van Mill Hill (9), de Afrikaansche Missiën
(5), de Montfortanen (4), de Witte Paters en
Zusters (ieder 2) en de Capucijnen (4),
Ontwikkeling in ons land
De vijf-en-twintigste jaarvergadering van de
Ned. Ver. van Reinigingsdirecteuren is Dins
dag in één der zalen van den Haagschen Die
rentuin begonnen.
De voorzitter, dr. Ir. M. F. de Bruyne, di
recteur va« den gem. vervoer- en motor-
dienst, reinigingsdienst en ontsmettingsdienst
te Rotterdam, sprak allereerst een begroe
tingswoord. Hij heette o. m. welkom eenige
autoriteiten en vertegenwoordigers van Duit-
sche, Engelsche en Belgische zusterverenigin
gen. Spreker verheugde zich bijzonder over de
aanwezigheid van het eerelid ir. A. de Groot,
oud-directeur te Amsterdam en van den heer
G. A. de Mongé, directeur te Utrecht, oprich
ter der vereeniging.
Op de 25 jaren der vereeniging mogen wij
met voldoening terugzien, zeide spr. Immers
zij heeft naar haar beste krachten gestreefd
om het reinigingsleven in den lande geleide
lijk op hooger peil te brengen. Een belangrijke
factor tot verbetering van het reinigingswezen
is vooral geweest de ontwikkeling der reini
gingstechniek, zoowel op het gebied van vuil-
verwijdering als op het gebied van het zuivere
reinigingswezen en dit laatste vooral dank zij
de snelle ontwikkeling van de automobieltech
niek in den loop der laatste 20 jaren.
Spr. bracht dank aan die gemeentebesturen,
welke het door financiëele bijdragen mogelijk
maken, dat de vereeniging haar taak in dienst
der reinigingstechniek volbrengt.
De Voorzitter gaf hierna een overzicht van
de ontwikkeling van de reiniging der gemeen
ten in Nederland in den loop der jaren.
Spr. zeide, dat het uitermate moeilijk was,
uit de weinige gegevens, welke in de archieven
op dit gebied zijn te vinden, met eenige zeker
heid vast te stellen, hoe de afvoer van vuil
nis in ons land zich heeft ontwikkeld. Uit de
reeks van afbeeldingen op de „zegenwenschen
der karrelieden" van eenzelfde stad, in de ar
chieven aanwezig, ziet men, dat bij een tijds
verloop van 100 jaren en meer de vuilniswa
gen en de aschwagen vrijwel dezelfde zijn ge
bleven. Dan beseft men de sterke tegenstel
ling dezer vier eeuwen van rust en de jacht
naar wijziging en verbetering, waarin onze
bedrijven nu leven.
Ook op het gebied der straatreiniging is
van 1400 tot 1820 slechts een zeer geringe
vooruitgang te boeken. Eerst ongeveer in de
tweede helft der 19e eeuw nam de overheid
in de meeste gemeenten van ons land de taak
der straatreiniging volledig op zich.
Dat van stofbestrijding in dien tijd nog
geen sprake is, laat zich begrijpen bij het
toen nog zoo weinig stofopjagend verkeer en
het in die jaren nog heerschende begrip over
hygiëne
Voor het begin der evolutie van het reini-
gingswerk behoeven wij dan ook niet verder
terug te gaan dan een goede 60 jaren, het
tijdstip, waarop men in verschillende gemeen
ten tot het inzicht kwam, dat het verpach
tingssysteem, tot nu toe in zwang, niet meer
voldoende was. Alleen Groningen had toen
een eigen ophaaldienst en dit voorbeeld werd
allengs nagevolgd. De eene gemeente na de
andere verliet het verpachtingssysteem.
Aan het eind der 19e eeuw traden de moei
lijkheden met den vuilafvoer in de gemeenten
steeds sterker op den voorgrond. Door de
kunstmest daalden de prijzen van het compost
steeds meer, terwijl bovendien het tonnen-
en beerputtenstelsel geleidelijk door rioleering
werd vervangen, zoodat men in tal van ge
meenten naar een afdoend middel zocht om het
huisvuil kwijt te raken.
Het vraagstuk werd meer en meer technisch
bekeken.
De Nederlandsche Vereeniging voor Volkscre-
dietwezen en Woekerbestrijding, gevestigd te
Amsterdam, meldt:
Uitgebreide verslagen zijn in de pers gewijd
aan het strafproces, onlangs voor de Rotter-
damsche rechtbank en daarna voor het Haag-
sche Gerechtshof gevoerd tegen den houder van
het administratiekantoor N.V. Nationaal Belang
te Rotterdam. Verdachte bood per advertentie
in de bladen geld ter leen aan tegen vooruit
betaling van 5.per 100.als waarborg-
Was dit geld eenmaal gestort, dan ontving de
aspirant-geldleener het bericht, dat de leening
niet doorging omdat de ingewonnen informaties
ongunstig luidden, zonder dat het gestorte be
drag werd terugbetaald.
Bij het in werking treden van de in het be
gin 1932 in het Staatsblad verschenen Geld-
schieterswet zal aan dergelijke machinaties
voorgoed een einde zijn gemaakt. Een nog af te
kondigen Koninklijk Besluit zal het maximum
aan informatiekosten dat de geldschieter, in
welken vorm of onder welken naam ook, in re
kening mag brengen vaststellen (art. 13 en 32
der Wet). In het register, waarin de geldschie
ter volgens art. 14 der Geldschieterswet alle
leeningen moet aanteekenen, volgens het mo
del dat de Nederlandsche Vereeniging voor
Volkscredietwezen en Woekerbestrijding aan de
gemeente-besturen zal voorstellen in hun ver
ordening over te nemen, is ook voorzien in een
kolom waarin de vooraf betaalde informatie-
kosten worden aahgeteekend. Mocht nu een
geldschieter er regel van maken aan de men
schen die om een leening tot hem komen, in-
matiekosten te berekenen, zonder de leening te
doen doorgaan, dan is dat terstond in het re
gister te zien, en zal de controleerende ambbte-
naar dit zeer zeker rapporteeren, met de kans
voor den betrokken geldschieter dat zijn ver
gunning wordt ingetrokken.
Het is te hopen, dat de in werking treding
van de Geldschieterswet niet meer lang op zich
laat wachten.
Gouden Professiefeest
De Eerw. Zuster Cunera (in de wereld Jkvr.
Hendrica Lopes Suasso) der Orde van den H.
Carolus Borromaeus zal 24 September a.s. haar
gouden professiefeest vieren.
Naast het vele dat zij deed voor het lichame
lijk- heil van velen onzer (haar verblijf te Am
sterdam in de operatiekamer van de Heeren
en Keizersgracht in de Ziekenverpleging aan de
Bleekersstraat te Zwolle en de latere jaren in
Maria Stella te Scheveningen) was het haar
grootste vreugde afgedwaalde zielen weer tot
Hem in Wiens Dienst zij was te kunnen terug
voeren.
Maandag 26 September a.s. zal er tusschen
11 en 12 uur gelegenheid bestaan om de jubi-
laresse in Huize Maris Stella aan den Ouden
Scheveningschen Weg geluk te wenschen.
Werkloosheid en Werkloosheids
verzekering in 1931
In de September-aflevering van het Maand
schrift van het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek zal een overzicht verschijnen van de
werkloosheid in Nederland in het jaar 1931, in
hoofdzaak betrekking hebbende op de georga
niseerde, tegen werkloosheid verzekerde, werk
nemers. Het aantal personen, waarover het on
derzoek loopt, bedroeg op 1 Januari 1932 ruim
530.000, tegen rond 455.000 een jaar tevoren.
Het indexcijfer der werkloosheid weerge
vende het percentage werkloosheidsdagen van
het aantal dagen dat gewerkt had kunnen wor
den, indien geen werkloosheid ware voorge
komen, bedroeg in 1931 15,3 tegen 7,8 in 1930.
Zoo waren de indexccijfers voor de diamant
industrie in deze jaren resp. 81,5 en 70.-, bouw
bedrijven 17,6 en 11,3, houtbewerking 19,7 en
8.5, lederindustrie 9,6 en 3,2, metaalindustrie
21,5 en 7,8, textielnijverheid 12,8 en 5,8, tabak
en sigarenindustrie 11,6 en 6.-, verkeerswezen
14,5 en 5,8 en fabrieksarbeiders 12,8 en 6,8. Voor
de gemeenten met 50.000 en meer inwoners wa
ren de indexcijfers voor 1931 en 1930 als volgt:
Amsterdam 20,9 en 14,3, 's-Gravenhage 12,1 en
8,4, Groningen 12,6 en 7,9, Haarlem 13,5 en
6.6, Rotterdam 18,9 en 7,8, Utrecht 13,5 en 8,6,
Apeldoorn 9,4 en 5,4, Arnhem 11,7 en 7,5, Delft
13,4 en 7,5, Dordrecht 15,4 en 6.-, Eindhoven
14,3 en 3,4, Enschede en Lonneker 12,6 en 4,9,
Hilversum 11,5 en 5,8, Leiden 13,- en 7,8, Maas
tricht 15,2 en 5,2, Nijmegen 16,1 en 9,1 en Til
burg 11,1 en 4,1.
.Hieronder volgt een overzicht van de bedra
gen der krachtens de reglementen der werk'
loozenkassen verstrekte uitkeeringen in 1931 en
1930.
Uitk.
in
In
pCt.
duizendt
gld.
v. h
tot.
1931
1930
1931
1930
Totaal bedr. der uitk.
24.469
11.596
100
100
Aardewerkindustrie
445
243
1,8
2,1
Diamantindustrie
699
1.963
2,9
16,9
Drukkersbe drijven
338
156
1,4
1,3
Bouwbedrijven
4.325
2.747
17,7
23,7
Houtbewerking
989
285
4.-
2,5
Kleedingindsutrie
135
40
0,6
0,3
Lederindustrie
163
35
0,7
0,3
Steenkolenmijnen
48
20
0,2
0,2
Metaalindustrie, enz.
5.761
1.600
23,5
13,8
Textielnijverheid
2.558
969
10,5
8,4
Voedings- enz. bedrijven
840
415
3,4
3,6
w.o. tabak- en sig.ind.
628
256
2,6
2,2
Landb., Veenderij
1.616
629
6,6
5,4
Visscherij, enz.
33
18
0,1
0,2
Handelsreizigers
8
6
0,03
0.05
Verkeerswezen
3.569
1.330
14.6
11.5
Handels- en kant.bed.
325
168
1.3
1.4
Ov. gr. (vnl. fabrieksarb.)
2.615
969
10.7
8.4
Amsterdam
3.002
2.873
12.3
24.8
Rotterdam
2.404
929
9.8
8
's Gravenhage
1.100
608
4.5
5.2
Utrecht
592
308
2.4
2.7
Haarlem
424
161
1.7
1.4
Groningen
292
153
1.2
1.3
Gemeenten met:
100.000 of meer inw.
7.815
5.031
31.6
43.4
50.000—100.000 inw.
3.556
1.297
14.5
11.2
20.00050.000 inw
3.841
1.427
15.7
12.3
10.00020.000 inw.
2.938
1.302
12
11.2
5.00010.000 inw.
3.250
1.348
13.3
11.6
minder dan 5000 inw.
3.069
1.191
12.5
10.3
Gisternacht is in den ouderdom van 77 jaar
in het Diaconessen-ziekenhuis te Utrecht, waar
hij een operatie heeft ondergaan, overleden de
bekende musicus Dr. Julius Röntgen.
Julius Röntgen werd op 9 Mei 1355 te Leip
zig geboren. Zijn opleiding voor piano kreeg hij
van Louis Plaidy en Carl Reinecke, voor com
positie bij Moriz Hauptmann, E. F. Richter en
Franz Lachner. Hij was leeraar aan de muziek
school van de Vereeniging Toonkunst te Am
sterdam en was mede-oprichter van het Con
servatorium aldaar. Hier was hij hoofdleeraar
voor piano en later directeur. Tevens werd hij
benoemd tot directeur van „Excelsior", van de
Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst
en Felix Meritis. Hij was lid van de Staatscom
missie voor Toonkunst.
Aan de Universiteit te Edinburgh werd hem
het eere-doctoraat verleend.
Röntgen was, al werd hij te Leipzig geboren,
Nederlander van geboorte. Zijn vader, Engel-
bert Röntgen, een bekende violist in die dagen,
had zich te Leipzig gevestigd. Zijn opleiding
heeft Julius Röntgen geheel in Duitschland
gekregen.
Met Julius Stoekhausen begon hij in 1873
een concertreis als klaviervirtuoos en begelei
der, welke excursie tot resultaat had, dat de
aandacht van de muziekautoriteiten in Neder
land op hem gevestigd werd. In 1877 volgde
dan ook zijn benoeming tot leeraar aan de
muziekschool van de Maatschappij tot Bevor
dering der Toonkunst te Amsterdam.
In 1888 werd hij tevens directeur van de Am-
sterdamsche Vereeniging dier Maatschappij,
welk ambt hij tot 1898 vervulde.
Sedert de oprichting van het conservatorium,
waarvan hij mede-oprichter was, is Röntgen
aan deze instelling hoofdleeraar in het klavier-
spel; in 1913 werd hij tot directeur benoemd,
als opvolger van Daniël de Lange. Als piano
solist trad hij ook na zijn vestiging te Amster
dam herhaaldelijk door geheel Europa op. Als
uitvoerend kunstenaar verwierf hij echter den
grootsten roem in zijn hoedanigheid van bege
leider van Joh. Messchaert, dien hij op al zijn
concertreizen vergezelde. Hij componeerde voor
orkest: Noorsche ballade (Op. 36), Suite „Aus
Jotunheim", Symphonie Bes-dur, „Liedje van
de Zee" (Op. 45), Oud-Nederlandsche dansen
(Op. 46), voor koor en orkest, „Gebet" (Op. 27),
„Sturmesmythe" (Op. 31), een pianoconcert
(D-dur Op. 18), voorts kamermuziekwerken,
pianostukken, liederen en opera „Agnete"
(1913) met bewerkingen van oud-Nederlandsche
boerenliedjes, volksliederen, dansen, enz.
Dr. Julius Röntgen was ridder in de Orde
van den Ned. Leeuw; hij had voorts een Scan
dinavische en Roemeensche onderscheiding.
Van de zes zoons, die Julius Röntgen had,
wijden er zich vijf aan muziek.
De teraardebestelling van het stoffelijk
overschot zal plaats hebben op Vrijdag 16
September, des namiddags half twee, te Am
sterdam, op de begraafplaats „Zorgvliet".
Ervaringen in het buitenland
In het zoo juist verschenen Septembernum
mer van het Orgaan der Vereeniging „Arbeid
voor Onvolwaardigen" (A. V. O.) is afgedrukt
een aan de Staatscommissie voor Onvolwaar
dige Arbeidskrachten uitgebracht rapport over
het vraagstuk van geleidehonden voor blinden.
De staatscommissie voornoemd had in af
wachting van haar volledige rapport aan de
regeering reeds een aantal urgente maatrege
len in overweging gegeven, uitsluitend en alleen
betrekking hebbende op de groep der blinden.
Daaronder behoorde ook de kwestie van het ge-
leideteeken en den geleidehond. De Minister
heeft de Staatscommissie verzocht de voorbe
reiding te willen treffen om tot een doeltref
fende organisatie dezer aangelegenheid te ge
raken, b.v. in de lijn van de aanwijzing der
Staatscommissie zelf: samenwerking tusschen
belanghebbenden en het Roode Kruis.
De Staatscommissie nu heeft ter inleiding der
verdere stappen zich door een zijner leden, den
heer H. Munnik, doen voorlichten over de er
varing en praktijk met geleidehonden aan de
Opleidingsschool daarvoor te Vevey. Tevens
heeft de rapporteur de opleidingsschool voor-
politiehonden in Mont Pelerin bezocht. Uit het
rapport blijkt, dat de geschiedenis van den
hond als gids voor blinden reeds ver terug gaat.
Reeds in 1819 werden in het werk van J. W.
Klein, den stichter van het Blindeninstituut te
Weenen, eenige hoofdstukken gewijd aan den
geleidehond. Gedurende en na den grooten oor
log heeft de africhting van honden voor het
hier genoemde doel een groote vlucht genomen
en thans zijn er opleidingsscholen in Duitsch
land, Zwitserland en Amerika. In het algemeen
zijn de ervaringen zeer gunstig. Niet alleen stelt
de hond der blinde in staat zich vrij te bewegen
en zoodoende zijn brood te verdienen, maar h(j
is ook van groote moreele beteekenis. Natuur
lijk moeten meester en hond en vooral de in
structeur aan bepaalde eischen voldoen.
De valschgeld-centrale te Rotterdam, is er in
geslaagd een fabriek te ontdekken die in ge
reedheid was gebracht voor het vervaardigen
van valsche guldens en dito kwartjes. Het merk
waardige daarvan is, aldus bericht de „Tele
graaf", dat man wal de fabriek, doch niet het
valsch geld heeft ontdekt. De laatste weken wa
ren voortdurend valsche guldens en kwartjes in
omloop gebracht. Eenige roomijsventers hadden
aangifte gedaan dat zij valsche guldens in ont
vangst hadden genomen. Het signalement dat
zij van hun klant gaven, wees er op dat men
daarbij steeds met denzelfden uitgever te doen
had. Daardoor leidde het spoor naar een 29-
jarigen praktizijn in de Kokerstraat, een com
munist, die reeds herhaaldelijk met de justitie
in aanraking is geweest.
Er werd huiszoeking gedaan in zijn woning,
waar men hem aantrof. Men vond toen een
volledige installatie voor het maken van val
sche guldens en kwartjes, doch valsch geld kon
men niet vinden. Wel ontdekte men een heele
partij munten, die in een vergevorderden staat
van voorbereiding waren om eens den vorm van
kwartjes aan te nemen. Doch kwartjes waren
het nog niet.
De man ontkende valsch geld te vervaardigen.
Hij ontkende eveneens ooit valsch geld te heb
ben uitgegeven en gaf voor de „fabriek" te ge
bruiken voor het maken van broches. In beslag
werden genomen o.a. een stel matrijzen en een
pers. De man is door de roomijsventers herkend
als de klant, die hun lekkernij met een valschen
gulden betaalde. De praktizijn is ingesloten in
het hoofdbureau van politie en zal ter beschik
king van de justitie worden gesteld.
Pachtovereenkomsten betreffende
tuinbouwgronden
Naar wij vernemen heeft de arrondisse
mentsrechtbank te Haarlem de veelbesproken
beschikking van een der kantonrechters-plaats-
vervanger, aldaar, waarbij beslist werd, dat
pachtovereenkomsten betreffende tuinbouw
gronden, niet vielen onder de Crisispachtwet
1932, en de verzoeker onbevoegd was verklaard
tot het indienen van een request, strekkende
tot vermindering van de bij overeenkomst be
paalde pacht, vernietigd en hem daartoe wel
bevoegd geacht en voorts de zaak teruggewezen
naar den eersten rechter ter verdere afdoening.
Het rechtsmiddel van hooger beroep en niet
dat van cassatie moest ten deze worden aan
gewend krachtens art. 333 van het Wetboek
van Burgerlijke Rechtsvordering, omdat het
hier betreft een geschil omtrent de al of niet
bevoegdheid van den verzoeker.
Crisis-opcenten op de gemeente
fondsbelasting
In aansluiting bij het bericht, dat we aan de
anti-revolutionnaire „Rotterdammer" over een
te verwachten belastingverhooging ontleenden,
verneemt het blad nog, dat, behalve de ge
meenten, die al 80 en meer opcenten heffen en
dus tegen het plafond zitten, alle gemeenten
nog 20 opcenten op de gemeentefondsbelasting
krijgen. Zij, die dan nog niet aan de 80 toe zijn,
krijgen de helft van het verschil daar nog bo
ven op.
Om een voorbeeld te nemen: Den Haag heeft
6 opcenten, krijgt er dus 26; is dan nog 54 van
de 80 af, krijgt er dus 27 bij, zoodat voor een
stad als Den Haag in totaal 53 opcenten zullen
worden geheven.
Naar wij vernemen, is door Z. H. den Paus
benoemd tot ridder in de orde van den H.
Gregorius den Grooten de heer W. J. Daniels
te Hillegersberg.
Deze onderscheiding houdt verband met het
verdienstelijk werk van den heer Daniels bij
de oprichting van de parochie van de H.
Liduina, te Hillegersberg en zijn jarenlang
bestuurslidmaatschap van de Rotterdamsche
Vereeniging voor Katholiek onderwijs.
De heer Daniels is ook wethouder der ge
meente Hillegersberg.
Zondagavond tegen middernacht is te
Leidschendam brand uitgebroken in de
gezinnen van Veen en v. d. Meulen. De brand
weer was spoedig ter plaatse, doch kon van
wege den hevigen wind weinig tegen de vuur
zee uitrichten.
Beide huizen brandden finaal af. De inboedel
ging eveneens in vlammen op. Alles was vrij
laag verzekerd.
De oorzaak van den brand is onbekend.
Geladen aak omgeslagen
Maandag kwam op den IJsel te Dieren de
aak „De twee Gebroeders" uil Den Haag in
aanvaring met de „Teucia" uit Dordrecht.
De met steenen geladen aak sloeg om en
haar geheele last van 55.000 steenen viel in den
IJsel. Twee mannen raakten te water, doch
werden door de „Teucia" opgepikt. Het scheep
vaartverkeer ter plaatse wordt ernstig bemoei
lijkt. Door bakens en een roode vlag is de ge
vaarlijke plek, waar de steenen liggen, aangege
ven: het passeeren is mogelijk, doch vereischt
groote oplettendheid.
De stoomboot „Stad Zutphen" sleepte de on
derstboven drijvende „Twee Gebroeders" naar
den kant. Eigenares der aak is de firma Donath
te Den Haag.
De papierfabriek „De Schoone Haas" te
Waddinxveen, die eenige weken geleden zou
worden stilgelegd, doch wegens het binnen ko
men van orders nog aan den gang kon wor
den gehouden, is Zaterdag j.l. stopgezet. Al
leen de afdeeling asphaltpapier blijft doorwer
ken. Zestig arbeiders zijn door deze stopzetting
werkloos geworden.
De poltie te Noordwijkerhout heeft aange
houden een verpleegde, die uit het Psycho-
pathen-asyl te Heiloo was ontvlucht. De aan
gehoudene is weer op transport gesteld naai
Heiloo.
Daar komt me nu in de bladen van de
Arbeiderspers een groot artikel voor van
Albarda. Natuurlijk tegen het rapport-Wel-
ter. Met groote vette letters staat er over
drie regels de titel boven: „Verkeerde Voor
stellingen". En dan nog niet minder dan
acht regels onder-titels.
't Is voor een partijleiders-artikel ietwat
al te snorkend van titulatuur. Maar men
behoeft dat nog niet onaardig te noemen,
ook al vindt men het niet aardig.
Zelfs zouden we het nog niet onaardig
willen noemen, dat de opmaker van de
krant midden in dit artikel een foto op
neemt, waarop eenige lieden naar een in
de hoogte vliegende vliegmachine staan
te kijken. Wou hij daarmee stiekum zeg
gen: Albarda ziet ze vliegen?
Maar wat we beslist wel onaardig zouden
willen noemen, is de handelwijze van dezen
zelfden opmaker, die warempel vlak onder
in de eerste kolom van Albarda's zoo op
gewonden betiteld artikel deze advertentie
plaatst:
Rust, kalmte en zelfbeheersching
keeren weer terug na het gebruik van
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Glazen Buisje 75 ct.
Bij Apothekers en Drogisten
Onaardig, niet?
Zelfs erger: 't is een misplaatste grap!
En dat in zijn bloed-eigen Partij-orgaan!
Een belangwekkend slot
De geruchtmakende en meermalen in deze
kolommen besproken schoolkwestie in het
Zeeuwsch-Vlaamsche stadje Sas van Gent (wijk
Zandstraat) heeft thans een definitief en om zijn
leerzaamheid belangwekkend einde gekregen.
Men weet, dat het R.K. Kerkbestuur van OL.
Vrouw Hemelvaart te Sas van Gent aan den
raad dier gemeente medewerking verzocht tot
stichting eener R.K. Lagere School in de wijk
Zandstraat.
Alle bij de wet vereischte bescheiden waren
aanwezig; toch hield de in meerderheid socia-
listisch-liberale gemeenteraad gedurende drie
jaren de totstandkoming der R.K. School tegen.
Het openbaar onderwijs namelijk werd door een
deel der bevolking verlangd en dusbehoor
de de openbare school ter plaatse te blijven be
staan. Zoo redeneerden de linksche stadsbe
stuurders.
Na ingrijpen van Ged. Staten kreeg eindelijk
het R.K. Kerkbestuur zijn recht en zijn R.K.
school. Thans is de R.K. school gesticht, het
Katholiek lager onderwijs begonnen en alle
leerlingen uit de wijk Zandstraat zijn naar de
R.K. school overgegaan!
Ter kenschetsing der linksche methodes om
malgré tout het openbaar onderwijs in stand te
houden, is het geval te leerzaam om verzwegen
te worden.
Nu de burgemeester van 's-Gravenhage de
voorgenomen demonstratie op Dinsdag 20 Sept.
a. s. heeft verboden, heeft de Cummunistische
partij dien dag een viertal zalen gehuurd, n.l.
het gebouw voor K. en W.„ ,,De Vereeniging"
Willemstraat „Musica" Delftsche laan, en
„Musis SacTum" Ged. Burgwal, ten einde aldaar
tegelijkertijd demonstratieve vergaderingen te
houden.
BATAVIA, 13 Sept. (Aneta). Op het Departe
ment van Binnenlandsch Bestuur had een be
spreking plaats van het suikervraagstuk, in het
bijzonder betreffende de beteekenis van de aan
staande uiteenvalling der Vereenigde Java Sui.
kerproducenten en de gedragslijn die de Regee
ring daartegenover zal aannemen.
De heer Mr. Jonge jan, voorzitter van de
B E N I S O, ontvouwde de inzichten zijner
organisatie.
De president van de Javasche Bank woonde
de bijeenkomst bij.
Einde dezer week wordt de bespreking voort
gezet, terwijl op een 21 September a-s. te hou
den groote bijeenkomst de voornaamste belang
hebbenden uit suikerkringen een exposé van
hun denkbeelden zullen geven, alvorens offi.
cieele adviezen aan de Regeering worden uitge
bracht.
Dezer dagen werd door den grenswinkelier I.
de Venlosche marechaussée opgeroepen, daar er
bij zijn winkeltje een formeele veldslag werd ge
leverd tusschen twee smokkelbenden. Leden van
de eene bende beschuldigden de andere van ver
raad. Men was van meening dat dergelijke kwes
ties het beste met revolvers, scheermessen,
knuppels e.d. geregeld konden worden en liefst
vlak bij de grens.
Toen de marechaussée verscheen, wipte men
dan ook over de grens.
De uitgestelde wachtposten meenden in de
struiken nog beweging te bespeuren. Na een
sommatie schoten zij.
Er werd niets meer gehoord, maar na een
onderzoek werd een Duitscher te voorschijn ge
haald, die echter niets verdachts bij zich had
en naar de „Heimat" werd teruggezonden.
Ook de Duitsche tolbeambten hadden in
middels in de gaten gekregen, dat er iets „los"
was. Toen de smokkelaars Duitschland binnen
vluchtten werden zij daar met vreugdeschoten
door de Duitsche grensbeambten begroet.
Er werd een chauffeur gewond en gegrepen.
Eenige uren later heerschte weer een diepe
rust in grensland, alsof er niets was gebeurd.
R. K. Bewaarschool Examen
UTRECHT, (Ned. R.K. Schoolraad). Akte A
Geslaagd 12 September 1932: E H. A. Droste,
B. Hannink, Almelo; W. C. v Raan, M Boss,
Alkmaar,
