Wedijver in grondwetstrouw
Vliegend gezin
gered
Het bouwbedrijf
W erkloozenzorg
Bemanning rustig
Vier Kreuger-directeuren
beschuldigd
Davila treedt af
ZWITSERSCH DORP IN
VLAMMEN
NA DE ONTBINDING VAN
DEN RIJKSDAG
%m 2
Markten
WOENSDAG 14 SEPTEMBER
Voorloopig wordt steun verleend
tot 1 Maart 1933
De voorwaarden der
Regeering
TWEE MEISJES ONTVOERD
Dader tot twee en een half jaar
veroordeeld
HET SCHEEPVAARTCONFLICT
Onderhandelingen
tusschen partijen
Relaas over het voorgevallene aan
boord van het stoomschip
Veendam
Overleg tusschen Minister Ruys
en de vier grootste
gemeenten
Ingrijpende verlaging
voorgesteld
Actie der Zuiderzeegemeenien
In Rotterdam gemeerd
STAKING AAN DE SCHIPBEEK
Telegram aan den Minister
DE VROUWEN VAN
NAZARETH
De Graal te Berlijn
Chili's president wijkt voor
de luchtmacht
Overwintering
te Angmagsalik?
Verstandig initiatief
Hoofdstraat één vuurzee
Nieuwe bisschop van
Meissen
Steun uit Indië
Monstering voor de
Flandriauitgesteld
De Nieuwendam
vrijgegeven
Schijnheilig dispuut tusschen
parlementscommissie
Duitsche regeering
en
Wien is het ernst?
Goering erkent maar half
tyDubbele moraal"
den Rjjjssdag rechtmatig te hebben ontbonden,
Tegen de huiszoeking
Regeering blijft weg
Brieven zonder beleefd
heidsformule
Ook de andere commissie
geboycot
Centrums-oordeel
Staatsgerechtshof blijft
er buiten
Tweede brief van Goering
Het standpunt van Goering
Het blad
Weerbericht
Geen pleizïerreisjes i*1
Mandsjoerije
De zooveelste
Weer twee treinen doof
bandieten overvallen
NOORDSCHARWOUDE, 14 Sept. Aange
voerd 33500 K.G. aardappelen: groote Schottf
0.700.60; Schotsche muizen ƒ0.801.10; da
lingen ƒ1.80—2.20; Duken ƒ0.60—0.80; Bl.
genheimers ƒ1.30—1.50; 2000 K.G. spercieb0"-
nen ƒ2—6.20; 18200 K.G. uien: gele nep ƒ»-.
6.70; drielingen ƒ2.302.50; uien ƒ2.40—3- J
grove uien ƒ3.103.20; 1000 K.G. kroten '-g
—1.50; 5400 K.G. roode kool ƒ0.60—2.10; 420
K.G. gew. witte kool ƒ0.901.10; 2800
gele kool ƒ1—2.70; 190 st. bloemkool 10.60^
Maandagmiddag heeft op het Departement
van Binnenlandsche Zaken weer een bespre
king plaats gevonden tusschen de Regeerings-
delegatie, de heeren mr. dr. K. J. Frederiks
(voorzitter), C. Zaalberg, mr. Lietaert Peer-
bolte, ir. H. v. d. Kaa, Bakker, Anth. Folmer
en Meyer de Vries eenerzijds en vertegenwoor
digers van drie werknemers- en drie werkge
versbonden in het bouwvak anderzijds. De or
ganisaties deelden mede, op welke loonen pa
troons en werklieden elkaar behoudens toe
stemming der ledenvergaderingen, gevonden
hadden. De Regeeringsdelegatie vroeg nadere
inlichtingen, waarna de conferentie geschorst
werd, teneinde de Regeering in staat te stel
len, haar meening te vormen.
Des avonds werd weer vergaderd en mede
gedeeld, onder welke voorwaarden dé Regee
ring bereid was de bouwbedrijvigheid te be
vorderen en de werklooze bouwvakarbeiders te
helpen. Deze voorwaarden zijn thans aan de
zes belanghebbende partijen schriftelijk mede
gedeeld in den volgenden brief, welke Dinsdag
verzonden is:
„In aansluiting aan de met U gevoerde be
sprekingen, heb ik de eer U het volgende mede
te deelen.
De Regeering legt zich neer bij de loonwij-
zigingen, zooals deze voorloopig zijn overeen
gekomen tusschen de besturen der bij de col
lectieve arbeidsovereenkomst in het bouwbe
drijf betrokken partijen.
Wanneer deze wijzigingen definitief zijn
aanvaard, verklaart de Regeering zich bereid,
de navolgende hulp te verleenen met dien
verstande, dat deze hulp voorloo
pig slechts wordt verleend tot 1
Maart 1933.
In den loop van de maand Februari 1933 zal
de Regeering, daarbij lettende op den toestand
van 's Lands financiën en den algemeenen
economischen toestand, mededeelen, of zij ook
na 1 Maart nog hulp zal verleenen en zoo ja,
onder welke voorwaarden.
Met inachtneming van bovenstaande beper
king, zal de hulp deze zijn:
a. De Regeering bevordert de beschikbaar
stelling van voorschotten voor woningbouw, tot
een maximum van 20 millioen gulden.
b. De werkloozenkassen van de bouwvak
arbeidersorganisaties, welke partij zijn by de
c. a. o., dan wel van die organisaties, welke der
Regeering voldoende waarborgen geven, dat zy
zich garant kunnen stellen, dat haar leden voor
de gewijzigde contractueel vastgestelde loonen
blijven werken, krijgen extra-hulp op gelijken
voet als die, welke in dit jaar aan andere
werkloozenkassen is verleend.
c. De leden van de onder 2 bedoelde mede
werkende organisaties, worden in de Rijks
steunregeling opgenomen.
Uit het bovenstaande vloeit voort:
le. dat organisaties in het bouwvak en in
de nevenbedrijven (en de leden dier organi
saties), hieronder dus begrepen schilders, stu-
cadoors, loodgieters en behangers voor het
bouwbedrijf, welke niet bereid zijn, een loon-
wijziging in te voeren, overeenkomend met die
in het bouwbedrijf, niet de hulp zullen ont
vangen, omschreven onder b, dan wel onder c.
2e. dat voor de hulp, genoemd onder b en c,
ook in aanmerking komen de leden van die
organisaties, welke zich als organisatie wel
hebben bereid verklaard de loonwijziging te
aanvaarden, doch die door het niet medewer
ken van andere organisaties aan dat voor
nemen, naar het oordeel der Regeering, geen
uitvoering kunnen geven.
3e. dat de Regeering aan gemeentebesturen,
die Rijkssubsidie voor steunverleening en werk
verschaffing ontvangen, zal verzoeken, de le
den, behoorende tot organisaties, welke als or
ganisatie geen medewerking verleenen om tot
de loonsverlaging over te gaan, voortaan te
steunen volgens het tarief, dat plaatselijk geldt
voor de niet-georganiseerden. Wordt
onverhoopt aan eenig verzoek niet voldaan, dan
zal de Regeering genoodzaakt zijn, alle sub
sidie in de kosten van steunverleening en
werkverschaffing voortaan te onthouden.
De secretaris-generaal van
Binnenlandsche Zaken,
W. g. FREDERIKS.
De zes belanghebbende partijen, waaraan de
brief gezonden is, zijn de volgende: de R. K.
Bouwvakarbeidersbond „St. Joseph" te Utrecht;
de Alg. Ned. Bouwvakarbeidersbond te Amster
dam (W.); de Ned. Chr. Bouwarbeidersbond
te Utrecht; de Patroonsbond voor de Bouw
bedrijven te Haarlem; de R.K. Bond van
Bouwpatroons te Amsterdam, en de Landelijke
Bond van Chr. Bouwvakpatroons te Groningen.
De rechtbank te 's-Gravenhage heeft Dinsdag
uitspraak gedaan in de zaak tegen den 21 jari
gen propagandist A. W. F., tegen wien door
het OM., ter zake van ontvoering van de 16-
jarige S. J. D. en de 15-jarige G. de B., 2 jaar
en 6 maanden gevangenisstraf is geëischt.
De rechtbank overwegende, dat verdachte tij
dens de behandeling niet het minste berouw
over zijn misdrijven heeft getoond, veroordeelde
F. overeenkomstig dezen eisch.
echter toch vertrokken zijn, indien het ongun
stige weer het vertrek niet had belet. Later op
der dag heeft de Contactcommissie het schip,
als behoorende tot de kleine vaart, geheel voor
monstering vrijgegeven. Dinsdagmorgen in de
vroegte is de „Nieuwendam" vertrokken.
Naar aanleiding van berichten, dat er
rechtstreeks onderhandelingen gevoerd zouden
zijn met de vertegenwoordigers van de bonden
van werkgevers en van werknemers ter koop
vaardij, teneinde zoo spoedig mogelijk te ge
raken tot opheffing van de staking, deelt men
ons van bevoegde zijde mede, dat sedert eeni.
ge dagen onderhandelingen gaande zijn tus-
schen den Bond van Werkgevers in de Koop.
vaardij en de Contact-Commissie van werk
nemersorganisaties ter koopvaardij over de
voorwaarden, die tot een oplossing van het
conflict zouden leiden. Deze onderhandelingen,
waarbij zich verschillende moeilijke vraagstuk
ken voordoen, zijn nog niet in het stadium
dat over eenige resultaten mededeelingen kun
nen worden gedaan.
Dezer dagen heeft op het departement van
Binnenlandsche Zaken een bespreking plaats
gehad tusschen de wethouders voor den Maat-
schappelijken Steun van de vier groote ge
meenten over de werkloozenzorg.
Op deze conferentie is een correspondentie
gevolgd tusschen den minister en de besturen
dezer gemeenten. De minister heeft, naar het
Volk" berich, in dezen brief, die 27 Augustus
gedateerd is, bepleit, dat:
1. de extra-toeslag voor werkende kinderen
van 1.voor het eerste en 0.50 voor elk
volgend werkend kind komt te vervallen;
2. de eerste ƒ5.van de verdienste van de
vrouw van een gesteunde met kinderen voort
aan wel in mindering zullen worden gebracht;
3. uniforme regeling van den huurtoeslag,
die zou kunnen worden toegekend ten bedrage
van twee derden van hetgeen de huur meer
bedraagt dan 3.50 per week tot een maximum
van 3.per week;
4. invoering van een systeem van dubbel-
uitgetrokkenen, waarbij als termijn van onder
steuning voor de uitgetrokkenen een jaar zou
moeten worden gesteld en als datum van in
gang van dien termijn 15 September 1931. Voor
dubbel-uitgetrokkenen zou dan moeten worden
uitgekeerd, 12.50 per week voor een echtpaar,
vermeerderd met 1.35 per gezinslid boven
de twee personen.
De minister vraagt in zijn brief, alvorens
een definitieve beslissing te nemen, het advies
van het college van B. en W.
In de algemeene vergadering der vereeniging
van Zuiderzeegemeenten, gehouden op Zaterdag
10 September 1.1., in Hotel Krasnapolsky te Am
sterdam, werd besloten met kracht aan te drin
gen op verdere voorzetting der inpoldering van
de afgesloten Zuiderzee. Uit de ter vergadering
verstrekte mededeelingen bleek, dat de nood
der visschersbevolking in vele gemeenten langs
de Zuiderzee niet langer is te dragen, waarom
een deputatie, bestaande uit de Burgemeesters
van Lemmer, Wieringen, Bunschoten en Enk
huizen werd benoemd, met de opdracht bij de
Regeering op onmiddellijke en doeltreffende
voorziening aan te dringen.
De vergadering kon zich niet vereenigen met
de gestie van den Burgemeester van Enkhui
zen, door wien afzonderlijk actie wordt gevoerd
buiten de vereeniging om.
Gistermorgen is 't stoomschip „Veendam" van
de HollandAmerika Lijn te Rotterdam aan
gekomen.
Te kwart voor zes was het schip den Water
weg binnengestoomd en om half negen meerde
het aan de Wilhelminakade. Ordemaatregelen
zooals de vorige week bij de aankomst van de
„Rotterdam", 'behoefde de politie deze maal
niet te nemen. Tientallen stakers stonden aan
den Katendrechtschedam aan het Koninginne-
hof en bij de poort, waaruit de bemanning
moest komen. Hier hadden zich zeker wel
eenige honderden stakers verzameld.
Van leden der equipage vernamen wij het
verloop der gebeurtenissen, zooals deze zich in
de tweede helft van de vorige week hebben af
gespeeld.
Men deelde ons mede, dat j.l. Woensdag,
toen het schip zich midden op den Oceaan be
vond, kapitein de Korver de geheele beman
ning, bestaande uit ongeveer 260 personen, in
de tweede klasse had byeen geroepen en haar
had gevraagd of zij zich aan de monsterrol
zou houden. De bemanning heeft hierop in be
vestigenden zin geantwoord, waarop de kapi.
tein mededeelde dat de „Veendam" vermoede
lijk niet naar Rotterdam zou terugkeeren. Het
personeel heeft hierna vergaderd en advies ge
vraagd van den Centralen Bond van Trans
portarbeiders. Zooals bekend, heeft deze Bond
geadviseerd het schip naar een veilige haven
te brengen en daar afmonstering te eischen.
Een delegatie uit het personeel heeft zich met
dit telegrafisch advies tot den kapitein gewend
die verklaarde den eisch tot afmonstering niet
te zullen inwilligen. Het personeel trachtte den
kapitein van dit standpunt af te brengen,
maar deze hield voet bij stuk. Twee uur, vóór
dat de „Veendam" voor de reede van Boulogne
kwam, heeft een delegatie uit het personeel
nog een onderhoud met den kapitein gehad.
Daarbij is verklaard, dat de bemanning niet
bereid was naar Amerika terug te keeren.
Maandagnamiddag in Boulogne deelde de
kapitein tenslotte mede, dat de reederij be
sloten had, het schip naar Rotterdam te laten
opstoomen.
Duidelijk liet men uitkomen dat er met de
minste onregelmatigheid aan boord heeft
plaats gehad en dat het geheele personeel
steeds zijn werk gedaan heeft, waarvoor het
aangewezen was.
Gistermiddag is het personeel afgemonsterd.
plaats, zoolang herplaatsing nog niet geschiedt
van wege gevraagd onderzoek.
Hoofdbestuur
Ned. R. K. Steenfabrieksarbeidersbond
„St. Stephanus".
De Ned. R. K. Steenfabrieksarbeidersbond
St. .Stephanus vraagt telegrafisch aan den Mi
nister een onderzoek naar de oorzaken der
staking en verzond het volgende telegram:
Jhr. Mr. Ruys de Beerenbrouck,
Minister van Staat, Minister van
Binnenlandsche Zaken, Den Haag.
Excellentie,
Met arbeiders uit Westervoort en Duiven,
betrokken bij conflict Schipbeek Markelo, is
Zondag expresselijk vergaderd. Betrokken ar
beiders deelden ons mede dat werkelijk ver
diend loon regelmatig lager is dan minimum
basis uurloon plus toegestane tien procent
verhooging. Zij verzoeken Uwe Excellentie be
leefd doch met allen aandrang en nadruk een
ernstig en serieus eventueel niet uitsluitend
ambtelijk onderzoek te doen instellen naar
feitelijke oorzaken der staking en naar feite
lijke redenen waarom groote groepen arbeiders
het minimum basis-uurloon plus toegestane
tien procent niet regelmatig, doch in slechts
zeer enkele weken bereikten.
Zij .verzoeken herplaatsing aan werkverschaf
fing en wegnemen van oorzaken en voorkomen
Van herhaling alsmede, geen maatregelen te
gen hen te nemen van welken aard ook en
opening van mogelijkheid voor werkverschaf
fing ter plaatse of in naaste omgeving woon-
Midden in het hart van Berlijn hebben de
Vrouwen van Nazareth een nederzetting ge
sticht, aldus meldt de „Germania". Nieit ergens
in een idyllische voorstadswijk, maar juist aan
den „Halleschen Tor", waar dag en nacht zon
der onderbreking het verkeer stroomt. Daar is
nu het Nazareth van Berlijn. Christus leeft niet
alleen op het land. Zijn naam en zijn kracht
wonen overal waar menschen zijn. Het blad
wijst dan op de ontwikkeling van de Graal in
Holland en vertelt haar geschiedenis en inrich
ting. Z. H. Exc. dr. Schreiber, Bisschop van
Berlijn, heeft de Vrouwen van Nazareth naar
Berlijn geroepen uit Holland, Typisch land
der Katholieke activiteit". Zij vinden in Ber
lijn vooralsnog een harden en stevigen bodem.
Sedert eenige weken zijn ze met het werk be
gonnen. lederen middag en avond komen club
jes meisjes (9, 15, 30) bij een en leggen den
grondslag voor het werk der activeering der
jeugdige Katholieke Vrouwenwereld. De ka
mers van het huis zijn heel eenvoudig, maar
licht en ruim en smaakvol aangekleed. Aan de
muren de eenvoudige balken van het Kruis. In
het midden een lage tafel, rondom kussens en
bankjes, in plaats van stoelen. Dat is het huis
van Nazareth aan den „Halleschen Tor" te Ber
lijn. Het is een der kiemcellen van het zich ver
nieuwende Christelijke Berlijn. Het huis steunt
op het bewustzijn der Katholieke solidariteit, op
de sympathieën van het jonge bisdom en op het
vertrouwen aller geloofsgenooten. Moge het
werk der moediige pioniersters gezegend en
voor de Duitsche Rijkshoofdstad vruchtbaar
worden.
STOCKHOLM, 13 Sept. (Reuter.) De cura
toren van het faillissement van Kreuger Toll
hebben hun verslag bekend gemaakt. Aan vier
leden van de directie wordt verweten, aan tran
sacties van twijfelachtigen aard te hebben deel
genomen.
„Nya Dagligt Allehanda" meldt, dat deze vier
directeuren voor het gerecht zullen worden ge
daagd. De daarmee verbonden omvangrijke
voorbereidingen kunnen echter nog eenigen tijd
vergen.
SANTIAGO DE CHILE, 13 Sept. (Reuter.) De
gedelegeerden der Nitraat-Conferentie, welke
hier bijeen is, zijn getuige geweest van een nieu
we Chileensche revolutie.
Een gewapende macht is Dinsdagmorgen bij
eengekomen onder de leuze van de „heilige zaak
van het vaderland" en heeft een ultimatum
gesteld aan president Davila. Deze werd be
schuldigd van het zaaien van tweedracht onder
de officieren en het najagen van persoonlijke
oogmerken bij de voorbereiding der algemeene
verkiezingen van 10 October.
De chef van de luchtmacht Merino Benitez
staat aan het hoofd van den opstand, wellke tot
nog toe een vredelievend verloop heeft. Hij
verklaarde dat Davila het pad van het ware
socialisme heeft verlaten tot nadeel van de
armen en behoeftigen en dreigde het presidents
paleis te zullen bombardeeren, als Davila niet
capituleerde.
President Davila heeft daarop zijn ambt neer
gelegd.
OSLO, 13 Sept. (Reuter) Uit Tromsoe
wordt gemeld, dat Hutchinson gered is en zich
thans bevindt in het Noarsche radio-station
Finsbu in Oost-Groenland.
Nader meldt Vaz Dias, dat een trawler in
de Noordsche wateren het volgend telegram is
ontvangen.
Reykjavik 1 uur 's morgens: Hebben Hutchin
son gevonden. Verleenen hulp en zullen Hut
chinson en zijn begeleiders in den loop van
den ochtend redden.
KOPENHAGEN, 13 Sept. (VD). In een tweede
radiogram deelt de Engelsche trawler „Lord
Talbot" mede, dat de bemanning van Hutchin
son's vliegtuig „The Flying Family" gered is.
dat alle acht geredden lichamelijk wel zijn doch
dat de machine een wrak is.
Wat thans met Hutchinson en zijn gezin en
twee gezellen moet gebeuren staat nog niet vast.
Zij zullen of te Angmagsalik moeten overwin
teren, of zy zullen door het momenteel te Ju-
lianehaab liggende motorschip „T. H. Stauning"
van Angmagsalik moeten worden afgehaald. Of
dit zoo laat in het jaar nog mogelijk is zonder
dat de „T. H. Stauning" gevaar loopt in te
vriezen, valt te betwijfelen.
Aan boord van „T. H. Stauning" bevindt zich
o.a. de bekende Poolonderzoeker Dr. Knut Ras
mussen, die reeds Zondag opdracht heeft ge
kregen om al het mogelijke te doen Hutchinson
en de zijnen op te sporen.
NEW-YORK, 13 Sept. (Reuter.) Volgens de
„New-York News" is het zeer waarschijnlijk,
dat de Vereenigde Staten het initiatief zullen
nemen voor de onderhandelingen om te komen
tot een internationaal verbod van trans-
oceanische vliegtochten voor personen, die
klaarblijkelijk slechts belust zijn op roem.
BRIEG (Zwitserland), 13 Sept. (Reuter).
Sedert vannacht 1.45 uur staat het in hoofd
zaak door kleine boeren bewoonde dorp Blit-
zingen in vlammen.
Op het oogenblik staan een twintigtal van
de grootste gebouwen in lichte laaie.
De geheele hoofdstraat van het dorp is een
vuurzee.
Het plaatsje, dat 240 inwoners telt, ligt op
1200 Meter hoogte.
Volgens een nader bericht zijn reeds 10
woonhuizen en 10 volle schuren vernield, ook
de school, de dorpsherberg en het postkantoor
zijn platgebrand. Tachtig personen zijn dak
loos. De meeste brandslachtoffers zijn niet ver.
zekerd. Persoonlijke ongelukken kwamen niet
voor.
WARSCHAU, 13 Sept. (V. D.) De Poolsche
stad Kolno bij Lonza is gisteren door een reus-
achtigen brand voor bijna de helft vernield.
Tengevolge van den storm breidde het vuur
zich met razende snelheid uit. Ongeveer 2200
bewoners zijn door den brand dakloos gewor
den.
HAMBURG, 13 Sept. (W.B.) Waarschijnlijk
door brandstichting is hier een pakhuis met
talrijke kisten met fruit door vuur vernield.
BERLIJN, 12 September (V.D.) Naar de
apostolische' nuntiatuur mededeelt heeft Z. H.
de Paus den proost van Maagdenburg, Peter
Legge, benoemd tot bisschop van het diocees
Meissen.
BATAVIA, 13 Sept. (Aneta.) De vereeniging
van gezagvoerders en stuurlieden ter koopvaar
dij heeft een bedrag van 1000.overgemaakt
aan de Centrale van Koopvaardy-officieren.
De vereeniging van scheepswerktuigkundigen
heeft een dergelijke steunactie in voorberei
ding.
Naar bekend is, zou heden de gelegenheid
worden opengesteld, te monsteren voor het
mailschip „Flandria" van den Koninklijken
Hollandschen Lloyd. In verband met het con
flict in de scheepvaart en het feit, dat de
„Flandria" eerst Woensdag 21 September moet
vertrekken, heeft de directie van genoemde
maatschappij echter besloten, de monstering tot
Maandag a.s. uit te stellen.
De mdisterïBg voor het kleine stoomschip
„Nieuwendam", dat ligplaats had voor de Zwa-
velzuurfabriek en naar Brussel moest vertrek
ken, is Maandag in den voormiddag niet nor
maal verloopen, aangezien enkele matrozen aan
den op hun uitgeoefenden druk gehoor gaven
en niet wenschten te monsteren, Het sciiip zou
BERLIJN, 13 Sept. In de zitting van de
commissie tot bescherming van de rechten van
het parlement is een dag lang nagekaart over
de al of niet grondwettelijkheid van het op
treden van regeering en rijksdagpresidium bij
de parlementsontbinding.
Ministerial-Direktor Gottheimer legde namens
de regeering de volgende verklaring af: „De
rijksregeering blijft bij haar standpunt dat de
handelwijze van voorzitter Goering gisteren in
den Rijksdag noch met de grondwet noch met
het reglement van orde in overeenstemming is."
Volgde eenige toelichting. Na welke verklaring
Gottheimer de vergadering verliet.
In de voortgezette commissievergadering leg
de Rijksdagpresident Goering de verklaring af,
dat hij moest erkennen dat de Rijksdagontbin
ding rechtsgeldig was, aangezien ook een ge
vallen Rijkskabinet een ontbindingsdecreet kan
contrasigneeren zoolang het het vertrouwen
van den Rijkspresident heeft. Hiertegenover
moest Goering echter zijn standpunt handha
ven, dat de stemming rechtsgeldig was, aan
gezien zij reeds was begonnen toen de Rijks
kanselier het woord vroeg.
Formeel eri juridisch achtte Goering het twij
felachtig of de motiveering voor de ontbinding
van den Rijksdag in overeenstemming was met
geest en bedoeling van de grondwet.
De Centrum-afgevaardigde Weglamm noem
de de houding der regeering een politiek van
dubbele moraal, aangezien zij eenerzijds zegt
anderzijds echter voorwaarden stelt om in de
Commissie te verschijnen. Indien zij niet ver
schijnt handelt zij in strijd met tekst en geest
van de grondwet.
De commissie besprak voorts de huiszoeking
door de politie in het Rijksdaggebouw. Met de
stemmen van communisten, sociaal-democraten
en nationaal-socialisten, terwijl het Centrum
zich van stemming onthield en de Duitsch-
Nationalen tegen stemden, werd een commu
nistisch voorstel aangenomen, waarin de com
missie constateert, dat de huiszoeking een
„eclatante inbreuk" op de immuniteit der af
gevaardigden is. De commissie eischt „de di
recte bestraffing van de voor de huiszoeking
verantwoordelijke personen". Rijksdagpresident
Goering verklaarde, dat hij van dit feit in het
geheel niet op de hoogte was en dat de politie
zonder zijn goedkeuring het Rijksdaggebouw is
binnengedrongen, waartegen hij scherp pro
testeerde.
Hy verklaarde dat hij reeds met de Pruisi
sche regeering in verbinding was getreden om
de bestraffing der schuldigen te eischen. Voorts
overwoog hy nog of hij zich in verband met
dit voorval met de Rijksregeering in verbin
ding zou stellen.
De commissiezitting werd hierna voor eeni
gen tijd geschorst om de beslissing van de
Rijksregeering af te wachten.
Ook bij de tweede zitting van de commissie
tot bescherming van de rechten van den Rijks
dag was geen lid van de regeering aanwezig.
De regeering bleef op het standpunt staan, dat
Ministerial-Direktor Gottheimer hedenochtend
heeft uiteengezet.
De commissie nam vervolgens een besluit
aan, waarin wordt gezegd, dat de regeering
niet aanwezig wil zijn bij de besprekingen van
de commissie, niettegenstaande het verzoek;
dit is tegen artikel 33 van de grondwet.
De commissie is dus van meening, dat Rijks
kanselier en Rijksminister van binnenlandsche
zaken zich schuldig hebben gemaakt aan schen
ding van de grondwet. Zy verzoekt den Rijks
president, dat hij de heeren op hun plicht op
merkzaam zal maken.
Rijksdagvoorzitter Goering heeft den ryks-
Uresident een brief geschreven, waarin hij er
tegen protesteert, dat de rijksregeering haar
verschijnen voor de commissie afhankelijk
maakt van voorwaarden. Hij verzoekt den
rijkspresident de rijksregeering aan te sporen
tot het vervullen van haar grondwettelijke
plichten.
Daarop heeft rijkspresident von Hindenburg
in een schrijven geantwoord met een „besliste"
afwijzing van het verwijt aan de rijksregeering.
De rykspresident stelt nogmaals vast, dat alle
complicaties vermeden waren, als rijksdagvoor
zitter Goering den kanselier aan het woord had
gelaten. Zoodra de rijksdagpresident de door
de ontbinding geschapen toestand uitdrukkelijk
erkent, zal niets meer in den weg staan.
De brief van Goering aan Hindenburg droeg
noch een aanspraak, nog een beleefdheidsfor
mule tot slot. Dit is de eerste maal, dat de rijks
president zulk een brief heeft ontvangen. Hin
denburg heeft in denzelfden vorm geantwoord.
Ook in de zitting van de commissie voor
Buitenlandsche zaken van den Rijksdag, welke
Dinsdagmiddag om drie uur bijeenkwam, was
geen lid van de regeering aanwezig. Voor het
begin van de zitting was de Duitsche vertegen
woordiger op de Ontwapenings-conferentie Na-
dolny aanwezig, doch deze trok zich na een
telefonische boodschap van het ministerie van
buitenlandsche zaken terug.
Op het programma van de commissie staan
het Ontwapenings-vraagstuk en het verdrag
van Lausanne.
By het begin van de zitting werd besproken
of een lid van de regeering zou worden uitge-
noodigd aan de besprekingen deel te nemen.
Tijdens deze beraadslaging verlieten de Duitsch-
Nationalen de vergadering.
De commissie besloot thans den kanselier,
den minister van buitenlandsche zaken en den
Rijksweer-minister te verzoeken in de commis
sie te verschijnen, teneinde hun plicht te ver
vullen.
In een vergadering van de Centrum-fractie
in den Rijksdag verklaarden de juristen van de
fractie, dat de ontbinding van den Rijksdag
noch volgens de letter, noch volgens den geest
van de Grondwet is. Dit standpunt vertegen
woordigden ook de afgevaardigden van het
Centrum in de commissie tot verdediging van
de rechten van den Rijksdag.
In parlementaire kringen werd gisteren ver
wacht, dat eenige Landen het Staatsgerechtshof
zouden verzoeken, vast te stellen, dat de Rijks
dag niet grondwettig is ontbonden. Thans
wordt een dergelijke mogelijkheid niet meer
voorzien. Reden is wel, dat de partijen de zaak
niet op de lange baan wenschen te schuiven
een uitspraak van het Hof laat minstens eenige
maanden op zich wachten doch zoo spoedig
mogelijk nieuwe verkiezingen wenschen.
In een tweeden brief, die zeer uitvoerig is,
en waarin de beleefdheidsvormen niet ontbre
ken, corrigeert Goering zijn houding van gis
teren, door te zeggen dat de Rijksdag uit rechts
kundig oogpunt formeel is ontbonden, daar
ministers, wien het vertrouwen ontzegd is, toch
het recht hebben een ontbindingsdecreet te
contra-signeeren, zoolang zij het vertrouwen
hebben van den Rijkspresident.
In de heropende zitting van de Rijksdag
commissie voor buitenlandsche zaken is een
stemmig (de D.-Nat. waren niet aanwezig) een
motie aangenomen, waarin geconstateerd
wordt, dat de commissie op grond van art. 33
van de rijksgrondwet den Rijkskanselier, en
den ministers van buitenlandsche zaken en
Rijksweer herhaaldelijk verzocht heeft aan de
commissie-besprekingen deel te nemen, doch
dat deze geweigerd hebben, hetgeen inbreuk
op de grondwet beteekent. De zitting werd
daarop gesloten en zal weer bijeenkomen wan
neer minstens 2 fracties dit wenschen.
In zyn tweede schrijven aan den rijkspresi
dent stelt Goering nadrukkelijk het volgende
vast: „dat hij reeds het begin der stemming
had aangekondigd, toen de Rijkskanselier de
eerste poging deed het woord te vragen. Tot
dusverre zijn nog nooit en in geen enkel par
lement der wereld tijdens een stemming der
gelijke pogingen om het woord te nemen ge
daan."
Het staat, volgens Goering, dus vast: lste
dat de stemming voor de ontbinding van den
Rijksdag heeft plaats gevonden, 2de dat het
resultaat van deze stemming rechtsgeldig is,
3de dat volgens de Rijksgrondwet de betrok
ken noodverordeningen buiten kracht moeten
worden gesteld, 4de dat de regeering von Pa
pen met een vernietigende meerderheid van
het Duitsche volk door zyn gekozen vertegen
woordiging ten val is gebracht. Goering ver
dedigt dan verder het standpunt, dat formeel
de Rijksdag op het oogenblik né, de stemming
ontbonden is. Als president van de Duitsche
volksvertegenwoordiging protesteert hij echter
tegen de motiveering van het ontbindings
decreet. In feite is de nieuwe Rijksdag precies
als zijn voorganger om dezelfde reden ont.
bonden, n.l. omdat de regeering von Papen
wederom geen vertrouwen gevonden had.
De dag is nog niet ten einde of we
nemen het kalenderblad van morgen
reeds tusschen de vingers: om de op
lossing van een raadsel te weten; om
een betere anecdote te kennen; om
een nieuwe levensbemoediging te win
nen; kortom: om te zien „wat het
morgen geeft."
De avond is nog niet tot midder
nacht genaderd: toch scheuren we
het oude kalenderblad al af. Weer een
blad dat valt. Zoo is het leven. Was
het heden prettig gauw kijken wat
morgen brengt. Was het naargeestig
snel afgescheurd weg er mee!
Wat zal het nieuwe bieden? Het
leven is niet zoo gemakkelijk te lezen
als het kalenderblaadje. Een groot
geluk voor ons! Wat zou het vervelend
en droef worden, indien de waarzeg
ster s-in-armoed uit de advertenties
van sommige bladen, te vertrouwen
ivaren indien we kennen hetgeen
ons te wachten staat.
Nu brengt de kans op de honderd
duizend aan de werkster de levens
hoop: ik kan nog rijk worden. En de
arbeid valt haar lichter. Wie zou er
nog z'n kansje willen wagen indien te
voren de niet-trekkers bekend konden
lijn? Alleen pe prijswinnaars zouden
spelen, o arme landsschatkist.
Laten we spaarzaam zijn met ons
'calenderblok. Al te veel dagen vooruit
alles te willen aflezen maakt heel het
blok los en onbruikbaar in ieder
geval oninteressant. Niet te veel dagen
te voren alles willen weten. De hand
die het blok ophing scheurt misschien
Sint Silvester niet meer af.
Genoeg zij een levensbemoediging
voor den komenden dag.
En die willen we dagelijks geven.
Hoogste barometerstand 769.7 te Rennes.
Laagste barometerstand 736.2 te Reykjavik-
Verwachting: Zwakke tot matigen WestelijKe
tot Zuid-Westelijken of Zuidelijken wind, ëe'
deeltelijk bewolkt, weinig of geen regen. Waaï'
schijnlijk aanvankelijk iets kouder en later
iets warmer.
Zon op 6.34, onder 7.17. V. M. nam. l"-2b
Licht op: 7-47.
SJANGHAI, 13 Sept. (Reuter) Mandsjoe-
rijsche bandieten hebben een trein overvalleI1
tusschen Tsjangtsjoen en Charbin.
Volgens berichten uit Japansche bron zyn ze^
ven Japansche en Mandsjoerijsche soldaten Se'
dood, twaalf gewond en dertig reizigers ont'
voercf!
TOKIO, 13 Sept. (Reuter) De Japansche
Minister van Buitenlandsche Zaken heeft geI1f'
raai Muto gelast, zich naar Tsjang-Tsjoen, j
begeven, om daar het verdrag, waarbij I
sjoekwo erkend wordt, te onderteekenen.
China bereidt zich voor, aan de onderteek?"
naars van het 9-mogendhedenverdrag nota's t®
sturen over deze kwestie.'
PEKING, 13 Sept. (Reuter.) Het reizigers
verkeer is in Noord-Mandsjoerije volkomen Se'
desorganiseerd door de overvallen der bands
tem Behalve de gisteren reeds gemelde trein"
overval, hebben de bandieten nog twee treinen
laten ontsporen en de reizigers uitgeplunderd*
In beide gevallen werden talrijke reizigers ge
dood of gewond, terwijl een aantal Russen
meegevoerd.
AMSTERDAM, 14 Sept. 1932 Ter Ve£
markt waren heden aangevoerd: 294 Vette »n
veren: le kwaliteit 55—60, 2e kwaliteit 45—
3e kwaliteit 35—40 per kilo slachtgewich
35 Nuchtere kalveren 6—9 per stuk: 283 v»
kens.
Vleeschvarkens wegende van 90—110
3233; Zware varkens 30—31, Vette varkens
—29, per K. G. slachtgewicht; 7 wagons Ses
Runderen uit Denemarken.
Marktoverzicht Amsterdam Vette kalvers
flinke aanvoer, vlotte handel, prijzen iets
Varkens geringe aanvoer, stugger hand
prijshoudend.
BROEK OP LANGENDIJK, 14 Sept 1932.
5300 stuks Bloemkool f 10.30—16.60, 2e
f 3.50—6.10: 32000 K.G. aardappelen: Sch°_
sche Muizen f 0.601.40; Eigenheimers f
I.80: IBauwe Eigenheimers f 1.701.80; Due
York f 0.700.80; Drielingen f 2.202.30; lü
K.G. Peen f 1.70; 20.000 K.G. Roode kool f
—2,10; 38000 K.G. Gele kool f 0,60—2,90;
K.G. Deensche witte kool f 0.601.10;
K.G. uien: f 2.50320; Gele Drielingen f 2l\T,
2.40; Gele Nep f 5.90—6.70; 1200 K.G. Slab"0"
nen f 2.50—5.30; 4500 K.G. Bieten f 1.30—2-
II.alles per 100 K.G.
PURMEREND. Kaasbeurs. Op de alhier S
houden kaasbeurs werden verhandeld 21 P^,s
tijen, wegende pl.m. 60.000 K.G. Hoogste P
ƒ23.per 100 pond; handel vlug.
PURMEREND, 13 Sept. Co
Eierenveiling Purmerend G.A. Aangevoa
30345 stuks eendeneieren 3.053.30 PS
100; 60.000 stuks kippeneieren: 70/80 K- ri
5.50—6.20; 65/66 K.G. 5.20—5.40 63/
K.G. 5.00—5.20; 60/62 K. G. 4.70—5.^
58/59 K.G. 4.50—4.80 56/57 K.G. l&fZ
4.70; 53/55 K.G. 4.20—4.50 50/52
4.00—4.30; 45/49 K.G. 2.90—3.80. -
TEXEL, 12 Sept. Aangevoerd 5 kalvert^
25,00 tot 0,40, 47 rammen 15,00 tot 30,00,
schapen 7,00 tot 9,00, 158 lammeren 4,00 tot 5>
13 biggen 4,00 tot 8,00, 11 korven oude kipPe
0,40 tot 0,75. 5g
Eierenveiling Aangevoerd 71,263 stuks, i
tot 62 kg. 4,40 tot 4,95, 62 tot 66 kg. 4,70
5,20, kleine 38 tot 56 kg. 2,50 tot 4,40, oude eiW
pen (vorige veiling) 0,36 tot 0,38 per kg., i°nb
hanen 0,58. ...jj
WOERDEN, 14 Sept. Aanvoer 457 par™^
kaas; met Rijksmerk le kw. 0,24 tot 0,27, 2e
0,20 tot 0,23, zware 0,29. Handel matig.
Coöp. Centra'®
er®
9
