Verduistering van f 72.000
f
Engelsche moeilijkheden
m
PEEK
CLOPPENBURG
SOLIDER-BETER - G0EDK00PER
DE LIBERALE MINISTERS
UIT DE REGEERINl
VRIJDAG 30 SEPTEMBER
BIJ DE ROBAVER
Onze Ulsters zullen
dit jaar alles over
treffen door:
lagen prijs,
pasvorm
De Duitsche kwestie
STADSNIEUWS
Tegen Haarlemschen bankbedien
de twee jaar gevangenis
straf geëischt
Verdachte verdiende maar
f 200 per maand
Twee jaar geëischt
Gloedvolle verdediging
v
3-OCTOBER-FEESTEN
TE LEIDEN
Regeling van het verkeer
E. D. O/s nieuwe terreinen
SCHAKEN
Fraai succes voor H. S. G.
Cosgrave zou met arrestatie
worden bedreigd
Cosgrave
De Valera en Cosgrave
Duitschland en Engeland
itte tanden: Chlorodont
EDUARD GERZON
De zeventigjarige gehuldigd
VRAGENBUS
70 JAAR, DOET EIGEN
HUISHOUDING
Maar wordt geholpen
Een 49-jarige chef van de effectenafdeeling
van de Rott. Bank te Haarlem meldde zich
Vrijdag 3 April bij de justitie aan, met de mede-
deeling, dat hij sinds 1928 een bedrag van
72.000 zou hebben verduisterd. Dit bedrag
heeft hij door speculaties verloren. Hij specu
leerde met eigen fondsen bij een firma te Am
sterdam en toen hij hierbij verloor, heeft hij
getracht dat verlies te dekken met fondsen,
welke hij van cliënten van de Rott. Bank on
der zich had. Een dezer cliënten vroeg op ze
keren dag zijn stukken terug en toen werd
ontdekt dat eenige papieren ontbraken. Toen
de bediende deze stukken niet in zijn bezit
kon krijgen, heeft hij zich overgegeven. Om
zijn fraude mogelijk te maken, heeft hij bo
vendien eenige recu's voorzien van valsche
handteekeningen, welke zoo goed waren nage
maakt, dat men geen oogenblik aan de echt
heid heeft getwijfeld.
De bank was tegen fraude verzekerd en leed
geen schade.
De chef was reeds 35 jaar bij de bank in
dienst, als jongste bediende begon hij zijn werk
en wegens zijn ijver en energie volgde later de
promotie tot chef. Hij stond bij het publiek als
voorkomend en als volkomen vertrouwbaar be
kend. Vier controleurs zijn geruimen tijd bezig
geweest met het nazien der boeken en de ef
fecten-rekeningen. Eerst gisterenmiddag werd
de zaak voor de Haarlemsche rechtbank be
handeld. Een achttal getuigen was gedagvaard.
Verdediger van verdachte was mr, W. de Rijke
te Haarlem.
Allereerst werden de verschillende benadeel
de eigenaren van de verduisterde effecten voor
het getuigenhekje geroepen. Daardoor kwam
een groot gedeelte van de ten laste gelegde ver
duisterde bedragen vast te staan.
Op verzoek van den president, mr. Maassen,
verklaarde verdachte, dat hij eerst 2400 en
daarna 2640 per jaar verdiende en nooit tan
tième.
Hij leende in 1928 duizend gulden en wilde
daarmede trachten zijn inkomsten te verhoo-
gen. Eerst ging alles goed, maar later kwam
het begin van de financieele crisis en toen be
gon verdachte met het verduisteren der waarde
papieren. Van een dame kreeg hij regelmatig
de effectentrommel in handen en toen hij in
Amsterdam, bij de firma Gilissen, moest sup-
pleeren, eigende hij zich verschillende stukken
toe.
De directeur van de Robaver te Haarlem, de
heer Lugt, verklaarde nooit eenig vermoeden
tegen verdachte te hebben gehad. Hij hoorde
van de zaak op, toen hij haar van den officier
van justitie vernam. Het salaris van verdachte
werd niet in Haarlem, maar door het hoofd
kantoor vastgesteld. Dienstjaren maakten geen
verschil! De directeur had verdachte voor een
verhooging voorgedragen, maar men ging daar
niet op in.
President: Wat verdienen collega's van ver
dachte bij andere banken?
Get.: Daarmede ben ik niet op de hoogte!
Verdachte: Doorgaans tweemaal zooveel als
ik. De man die bij de Twentsche Bank de uit
lotingen verzorgt;, krijgt nog ƒ3000 per jaar.
En mijn broer, die bij een Amsterdamsche bank
gewoon employé is, krijgt vier mille.
Getuige Lugt deelde mede, dat de Rotter-
damsche Bank de Nationale Bank in October
1929 overnam. Toen was verdachte dus in dienst
van de Nationale en de verzekeringsmaatschap
pij keerde dan ook alleen de verduisterde be
dragen na 1929 uit. Zoodoende heeft de bank
nog een strop van eenige tienduizenden gulden.
Verdediger: Zou niet een betere controle
gewenscht geweest zijn, ondanks de 33 dienst
jaren van verdachte?
Getuige: De controle is nog hetzelfde, vrij
ernstig. Maar nagemaakte handteekeningen kan
de beste controleur niet zonder meer ontdekken.
Verdediger: Maar in den beginne pleegde
verdachte geen valschheid in geschrifte.
Verdachte: Na de kwestie van Uithoorn in
1929 werd op mijn afdeeling eerst controle uit
geoefend, voor dien nooit. En nadien werden
nog slechts steekproeven genomen.
Rechter: Wie is in de plaats van verdachte
aangesteld?
Getuige: Een der andere employé's op de
afdeeling.
Rechter: En wat verdient deze?
Getuige: Nu nog minder dan verdachte vroe
ger, maar een verhooging is hem toegezegd!
Verdachte vertelde, dat hij een premievrij
pensioen bij de bank genoot. Hij heeft een
levensverzekering van 1000 afgekocht, om
althans iets aan de bank terug te kunnen be
talen.
Verdediger tot getuige Lugt: Als verdachte
zelf niet naar de politie was gegaan, had u
dan aangifte gedaan?
Getuige: Dat zou mijn hoofddirectie hebben
moeten beslissen.
De substituut-officier van justitie, mr. A. R.
Andringa: Verdachte, bent u gaan speculeeren,
omdat de bank toch den strop bij uw verliezen
zou lijden? Ik heb sterk den indruk gekregen,
dat u ontevreden was over uw lage salaris en
dat u de bank nu wel op andere wijze dacht te
krijgen. Of u werd buiten uw salaris om rijk,
of de bank werd toch voor het verlies opge
draaid.
Verdachte: Mijn financieele positie werd door
de crisis steeds slechter. En ik hoopte geregeld
op kentering van de markt.
Dan was het woord aan den officier van jus
titie. De ten laste gelegde verduistering achtte
hij voor vele posten bewezen en bevestigd. De
juridische berechting is dan ook zeer eenvou
dig. Lastiger is de strafmaat.
Er is sprake van een zeer ernstig feit, ernstig
misbruik van vertrouwen. Sommige cliënten
gaven verdachte zelfs den sleutel van hun
safe! In 1928 is het speculeeren begonnen en
de verduistering werd kort daarna steeds groo-
ter. Bjj zijn aangifte verklaarde verdachte
1000 verduisterd te hebben, maar het bedrag
is maar eventjes zeventig duizend gulden ge
worden
Een lichtpunt in deze geschiedenis is de sa-
larieering. Het salaris van verdachte, die toch
chef van een zeer belangrijke afdeeling was,
Was zeer onvoldoende. Spreker durft volmon
dig te beweren, dat de Rott. Bank al die jaren
een zeer goedkoope kracht aan verdachte heeft
gehad.
Ook de bank in Amsterdam
draagt schuld. Deze heeft verdachte in de ge
legenheid gesteld te speculeeren op groote
Schaal en zij heeft er nooit bij gedacht eens
haar de positie van den cliënt te informeeren.
Het feit is te ernstig voor een voorwaarde
lijke straf, hoe gaarne spreker ook clement zou
willen zijn. De officier eischte dan ook een ge
vangenisstraf van twee jaar.
Dan was het woord aan den verdediger, mr.
W. de Rijke. Deze wilde de zaak niet goedpra
ten, ook niet de tenlastelegging betwisten. Wat
dat betreft refereerde hij zich aan het oordeel
van de rechtbank.
Gaarne wil spreker echter over de strafmaat
pleiten, het moeilijkste gedeelte van de zaak.
Jarenlang was verdachte een onkreukbaar man;
als jongen bij de bank gekomen, klom hij op
tot chef en beschikte zoodoende over tonnen
effecten. Hier zit een zwakke broeder, aldus
pleiter, die den rijkdom van anderen niet kon
verzetten. Verdachte was een sloof, hij werd
niet opgemerkt, deed zijn plicht en men was
er zeker van, dat controle niet voor hem noo-
dig was. Hij begon te speculeeren. Het beurs
spel is als alcohol en morphine, men kan er
tenslotte geen weerstand meer aan bieden.
De Ned. Vereeniging van Effectenhandelaren
verbiedt het speculeeren van bankemployé's bü
andere bankinstellingen dan die waarbij ze
werken. De firma Gilissen heeft hier dus een
overtreding begaan.
Het salaris van verdachte was lang niet in
evenredigheid met zijn positie. Verdachte had
de gave voor tientallen cliënten nuttige en
waardevolle beursadviezen te kunnen geven.
En hij meende daar zelf met zijn 200 per
maand ook van te moeten profiteered. Maar
daar kwam de crisis en heel de verduistering
vloeide voort uit de speculatie. Daarnaast werd
verdachte in wezen geen cent rijker. De con
trole op het kantoor was onvoldoende en het
is volgens pleiter niet de taak van een recht
bank thans door het opleggen van een zware
gevangenisstraf controle onnoodig te maken.
Volgens een doktersverklaring lijdt verdachte
aan long-tuberculose en gevangenisstraf zou
voor hem wel eens een doodstraf kunnen zijn.
Hij bezit niets meer en hij heeft met groote
eerlijkheid zijn oneerlijkheid tot in de kleinste
bijzonderheden gezegd. Pleiter legde een sym
pathiebetuiging van 40 zeer bekende inwoners
van Haarlem en omgeving over.
Tenslotte vroeg pleiter een voorwaardelijke
veroordeeling, ook al omdat de vrouw van ver
dachte anders van de publieke liefdadigheid zal
moeten leven.
Na re- en dupliek werd de uitspraak op Don
derdag 14 October gesteld.
V';ojA''i
:H:
B. en W. van Leiden hebben met het oog
op de feestelijkheden van 3 October a.s. besloten,
den toegang tot de binnenstad voor rijpaar
den, door paarden getrokken voertuigen en mo
torrijtuigen op meer dan 2 wielen, op 3 October
a.s. van des voormiddags 7 uur tot des nachts
1 uur af te sluiten.
Deze afsluiting zal geschieden door het aan
brengen van afsluitbocmen op:
1. den Horschweg bij de Lefsenstraat;
2. den Rijnsburgerweg bij de Lijsterstraat;
3. den Haarlemmerweg bij de Warmonder-
brug en Trekvaartbrug;
4. de Verversbrug, zijde Oude Heerengracht;
5. den Lagen Rijndijk voor Schrijversbrug;
6. de Groote Havenbrug;
7. den Hoogen Rijndijk bij den ingang Sport
terrein;
8. den Zoetewoudschen singel hoek Heeren
straat;
9. de Koepoortsbrug, zijde Heerenstraat;
10. de Vreeswijkbrug, zijde Witte Singel;
11. de Wittepoortsbrug, zijde Noordeinde.
12. de Lammenschansweg bij den Zoeterwoud-
schen singel.
terwijl de tunnel aan den Maredijk en den
Romburgerweg aan den Kanaalweg door palen
zullen worden afesloten.
Als te volgenroutes buiten het afgesloten ge
deelte der stad zijn vastgesteld:
1. Van den Morscheweg over Rijnzichtbrug,
Haagweg, Witte Singel, Heerenstraat, Z'oeter-
woudscheweg, Kanaalweg, Hooge Rijndijk.-
2. Van den Rijnsburgerweg langs Warmon-
derweg naar Haarlemmerweg, Groenooidstraat,
Hansenstraat. Korte Hansenstraat, Pasteur
straat, Maresingel, Sophiastraat, Prinsenstraat,
Heerensingel, Lage Rijndijk of langs Rhijngees-
ter straatweg en Haagsche straatweg te Oegst-
geest. Zie verder onder 1.
3. Van den Haarlemmerweg, zie onder 2.
4. Van den Hooge Rijndijk, langs Kanaalweg,
Zoeterwoudsche weg, Heerenstraat, Witte Singel
en Haagweg.
5. Van den Haagweg, zie onder 1.
Voorts brengen B. en W. ter kennis van be
langhebbenden
1. dat in de nabijheid van elke afsluiting een
gelegenheid bestaat tot plaatsing van motor
rijtuigen, welke gelegenheid door borden zal
worden aangeduid;
2. dat rij- en voertuigen en motorrijtuigen
mogen worden geplaatst in de zijstraten van den
Maresingel, den Heerensingel, den Witte Sin
gel en de Heerenstraat;
3. dat het steeds geoorloofd zal Mjn met rij
en voertuigen de stad door de afsluitboomen te
verlaten;
4. dat zij, die binnen de afsluiting met hunne
rij. en voertuigen en motorrijtuigen wenschen
te worden toegelaten, voorzien moeten zijn van
een vergunning, afgegeven door den Commis
saris van Politie. Bij het daartoe strekkend ver.
zoek moet worden opgegeven de rden, waarom
men wenscht te worden toegelaten, alsmede de
plaats, waar het vervoermiddel zal worden ge
stald.
Het is dus ten strengts verboden met een rij-
of voertuig of automobiel in de binnensttad op
den openbaren weg een plaats in te nemen.
Voorts hebben B. en W. van Leiden bepaald,
dat ter gelegenheid van de 3 Octoberfeesten op
3 October a.s. des avonds van 7 uur tot des
nachts 1 uur in het belang van de vrijheid
en veiligheid van het verkeer daarover, de na
volgende wegen zijn gesloten verklaard in beide
richtingen met voertuigen behalve handwagens)
en motorrijtuigen op méér dan 2 wielen: de
Stationsweg, de Steenstraat, de Prinsessekade,
het Kort-Rapenburg en de Rijnsburgersingel.
De werkzaamheden op de nieuwe terreinen
vorderen uitstekend. Deze week zal het oude
terrein aan de Kleverlaan bijna geheel ont
ruimd zijn en met bekwamen spoed zijn op de
nieuwe terreinen aan den Middenweg de tribu
nes enz. verrezen.
Met het afbreken en wederopbouwen van
onze prachtige groote kleedkamers zullen nog
wel eenige dagen gemoeid zijn, doch er zijn
echter op het nieuwe terrein 4 kleedkamers ge
bouwd, voorzien van waschgelegenheid met
stroomend water en douche's, welke Zondag
a.s. reeds in gebruik worden genomen.
EDO beschikt dus over een'ge weken over 3
mooie speelvelden en niet minder dan 8 kleed
kamers, welke van alle gemakken voorzien zijn.
De accommodatie is eveneens schitterend te
noemen en komt op dit ruime comp'ex zesr goed
tot z'n recht, zoodat er nu plaats is voor plm.
10.000 bezoekers.
Ook de terreinen verkeeren door de uitste
kende zorg van Plantsoenen in uitstekenden
staat.
Zondag a.s. wordt reeds de eerste wedstrijd
gespeeld en wel tegen W.F.C. Met het oog op
den minder gunstigen- economischen toestand
besloot het Bestuur de opening in allen een
voud te doen plaats vinden. Echter zal de
Harmonie Crescendo voor eenige vroolijke mu
ziek zorgen.
Het elftal wat dezen openingswedstrijd zal
spelen bestaat uit';
J. G. van Roon
G. Zandstra H. Swart
B. Vrenegoor J. Dinkla H. Oomen
J. Perukel J. F. Koppen S. v. d. Laan
J. L. Perukel J. W. Koehe.
Dinsdagavond vond de vriendschappelijke ont
moeting plaats tusschen de eerste tientallen
van de „Amsterdamsche Schaakclub" en het
„Haarlemsch Schaak Gezelschap".
Na de gebruikelijke toespraken der beide
voorzitters de heeren P. Appelboom van H.3.G.
en M. J. Kuyper van de A.S.C. ving de wed
strijd circa kwart over acht aan.
Op voorstel van dr. Euwe werd bepaald dat
de eerste 35 zetten in 1 en een kwart uur, de
volgende 10 zetten in het verder half uur zou
den worden gespeeld.
Met zeer veel aandacht en animo werd de
party KrooneEuwe door de vele leden en be
langstellenden op het demonstratie-bord ge
volgd.
Door het late uur werd de party in dezen
eind-stand afgebroken: Kroone Wit: Kd2, Ta7,
Tb3, Le3, pionnen d4, f5, g4, h3. Dr. Euwe Zwart
aan zet: Kc8, Tb8, Lb7, Ld6, pionnen c6, e5,
f6, g5, h4.
Kroone bood dr. Euwe remise aan, hetgeen
deze gaarne aanvaardde.
De Jong speelde zijn partij zeer goed, doch
geraakte op het einde in moeilijkheden en
moest opgeven.
Reeds in den aanvang maakte Bollebakker
een blunder, verloor de dame en gaf gelijk op.
De heer Stol speelde als altijd een stevige
party en kon met een gelukje een winstpunt
boeken.
Van der Hof kwam spoedig een stuk voor.
verloor later een toren en daarmee de partij.
Lichtenveldt speelde bijna den geheelen avond
met de qualiteit voor, kon dit echter niet on
middellijk in winst omzetten en bood remise aan.
De nog jonge speler Marwitz speelde zeer
sterk, kwam zeer goed te staan en wist zijn
sterken tegenstander, Addicks, tot overgave te
dwingen.
De bekende Amserdamsche speler Löhr nam
het wel wat te licht op; Busking die zijn tyd
wel benutte, speelde zeer sterk en won als eerste
voor H.S.G.
Puts heeft wel de mooiste partij geleverd. Na
het offeren van drie stukken besloot hij zijn
partij op schitterende wijze.
De invaller de Bruin speelde zeer verdienste-
ïyk en bood in een betere stelling remise aan
hetgeen door Knoppers geaccepteerd werd.
Het resultaat 5>/2—iy, was een verrassend
succes voor H.S.G. Zou dit bij een eventueele
return-match ook worden behaald?
Londen, 26 September 1932
Terwijl Engeland op het gebied der binnen-
landsche, der Rijks- en der internationale
politiek belangrijke dagen heeft doorgemaakt,
verkeert men nog geheel in het onzekere ten
aanzien van de ontknooping, welke de voor
naamste gebeurtenissen zullen hebben.
Deze zijn: in de oinnenlandsche politiek het
mogelijke aftreden der liberale Vrijhandels
ministers; in de Rijkspolitiek de verwoede
strijd tusschen de regeering van den Ierschen
Vrijstaat en de oppositie onder oud-president
Cosgrave; in de Internationale politiek het
ontwapeningsvraagstuk in verband met de be
kende Duitsche eischen.
Elk dier problemen willen wü zeer in het
kort naar hun oogenblikkelijken stand, onder
de oogen zien.
Wat het eerstgenoemde vraagstuk betreft,
zullen wij binnen zeer kort zekerheid hebben.
Woensdag komt het kabinet byeen, en indien
Sir Herbert Samuel en Sir Archibald Sinclair,
de liberale ministers van binnenlandsche za
ken en voor Schotland, besloten mochten heb
ben af te treden, dan zal men dit ongetwijfeld
na de kabinetszitting vernemen. Met hen zou
den uit de regeering treden de vijf liberale
ministers die niet deel uitmaken van het kabi
net en waarschijnlijk <jok Lord Snowden
Men houdt het voor nagenoeg zeker dat deze
z.g. Samuel-liberalen de regeering verlaten
zullen. Proffessor Muir de voorzitter der partij,
heeft de te Ottawa gesloten overeenkomsten
aangevallen als in flagranten strijd met de
liberale vrijhandelsbeginselen. Mr. Isaac Foot,
de liberale minister van mijnwezen, heeft even
eens met groote felheid tegen die besluiten ge
sproken, en de „News-Chronicle," het orgaan
der liberale partij, ageert reeds weken achter
een met groote energie om de Samuel-liberalen
te dwingen uit de regeering te treden.
Nog weet men niet wat Sir Herbert doen zal,
maar algemeen neemt men aan dat hij en zijn
collega's zich genoodzaakt zullen zien aan den
door de partij uitgeoefenden drang toe te ge
ven. Zij zulien dit niet gaarne doen. Zij maken
zich geen illusies ten aanzien van de kansen,
welke hun partij nog bij de kiezers heeft. Zij
weten ook dat zij uitsluitend als vertegenwoor
digers dier partij in het kabinet zitting hebben,
en als ministers alle beteekenis verliezen, wan-
Het uittreden van Snowden, Samuel e.a.
uit de regeering, is intusschen een feit ge
worden.
neer de steun der geestverwante liberalen hun
onttrokken wordt.
De moeilijkheden vinden uitsluitend haar
oorzaak in de besluiten van Ottawa. Terwijl de
liberalen dezer groep beschermende rechten
afkeurden, maar noodgedwongen duldden, zoo
lang zij gerechtvaardigd of verontschuldigd
konden worden met een beroep op de crisis,
zien zij volkomen terecht natuurlijk in de
besluiten van Ottawa geen crisismaatregelen,
maar het begin eener economische Rijkspoli
tiek welke lijnrecht staat tegenover elk vrij
handelsbeginsel.
Van regeeringszijde voert men aan, dat de
fiscale aangelegenheden niet de belangrijkste
punten van het program der nationale regee
ring vormen; dat op alle andere punten de Sa
muel-liberalen met de conservatieven, de Simon-
liberalen, en de heeren MacDonald en Thomas
meegaan, en dat er voor hen dus eigeniyk geen
geldige redenen bestaan het kabinet te verlaten
en aldus het nationale, maar vooral het inter
nationale prestige der regeering te ondermanen.
Dit is niet onjuist, maar erkend moet worden,
dat de goedmoedigheid van de vryhandelsleden
van het kabinet en van de partij die achter
hen staat, op een harde proef gesteld wordt,
zy zullen trouwens, indien zy aftreden, niet in
de oppositie gaan, doch de regeering in het
parlement biyven steunen by de uitvoering
harer nationale taak. Vele beoordeelaars betwij
felen evenwel of de Samuelieten, nadat zij een
maal de banden met het kabinet verbroken
hebben, lang weerstand zullen kunnen bieden
aan de roepstem van Mr. Lloyd George.
Indien de Iersche regeering werkelijk voor
nemens mocht zijn Mr. Cosgrave, het hoofd der
oppositie, in hechtenis te doen nemen, en in
dien zij werkelijk dit voornemen ten uitvoer
mocht leggen, dan zou zy waarschynlijk een
zeer grooten misslag begaan.
De „Irish Press", het orgaan en eigendom
van De Valera's party, heeft hiermede zeer
duidelijk gedreigd, en Mr. Cosgrave heeft het
dreigement ernstig opgenomen.
Het vorige jaar, weinige maanden voor de
algemeene verkiezingen, welke Mr. De Valera
aan het bewind brachten, had president Cos
grave de Dail een „wet op de openbare veilig
heid" doen aannemen, waarbij de regeering be
voegdheden verkreeg, overeenkomstig met die
welke zij onder den staat van beleg genoten
zou hebben. Zoo konden personen, die de open
bare orde in gevaar brachten of handelden te
gen het verbod tot deelname aan half-militaire
organisaties, gearresteerd en voor den krijgsraad
gevoerd worden. Deze wet werd zoo mild toe
gepast, maar verwekte desniettemin veel onte
vredenheid tegen de regeering. Het was een van
de eerste daden van Mi. De Valera, als hoofd
van den staat, dat hij de wet opschortte, zy
werd evenwel nimmer ingetrokken, en de „Irish
Press" zinspeelt op de mogeiykheid, dat zij door
middel van een proclamatie opnieuw in werking
gesteld zal worden, ten einde de arrestatie van
Mr. Cosgrave en een aantal andere oud-minis
ters mogelijk te maken.
Erkend moet worden, dat de oppositie, welke
Mr. Cosgrave tegen de regeering voert, buiten
gewoon fel is. In regeeringskringen is men voor
al verbitterd over een rede, waarin de leider
der oppositie het kabinet en de Fianna Fail-
partij hun „volkomen onbekwaamheid en
cynische minachting voor de volkswelvaart" ver
weet.
Doordat een groot deel van den uitvoer naar
Groot-Brittannië (Ierlands eenige noemens
waardige afnemer) is stopgezet, is de nood op
het platteland hoog gestegen, en de ontevre
denheid van het niet-politiek georiënteerde
deel der bevolking neemt met den dag toe. Men
krügt den indruk, dat mr. Cosgrave deze on
tevredenheid poogt te exploiteeren ten bate
van zyn partij; hü is geen groot, maar een
zeer handig redenaar, en elk zijner vernie
tigende aanvallen op de regeering verzekert
zyn partij nieuwe aanhangers, wy beweren
niet, dat hij het recht mist deze taktiek toe
te passen, maar wij kunnen ons toch even goed
plaatsen op het standpunt van het kabinet,
volgens hetwelk in een tijd waarin een soort
ongewapende oorlog gevoerd wordt tegen een
zooveel machtiger staat als Engeland, een
dergelijke verwoede ondermijnings-campagne
onduldbaar is.
wy mogen ons afvragen of het beleidvol was
van mr. De Valera den strijd tegen Enge
land te wagen, terwijl hy wist, dat hy de
grootste oppositie in den Vrijstaat zelf tegen
zich zou hebben. Aan den anderen kant kunnen
wy er van overtuigd zijn, dat die strijd een
niet zóó ongunstige wending voor den Vrystaat
genomen zou hebben, indien Engeland zich
niet sterk voelde in het bewustzijn, in Cos
grave een machtigen bondgenoot in Ierland
zelf te hebben. Toch kon Cosgrave niets ver
weten worden; De Valera heeft noch zijn
steun, noch zijn instemming gezocht, toen hy
aan Engeland zijn eischen stelde.
Maar hoe men de zaken ook beoordeelen
moge, de toepassing van de Wet op de Open
bare veiligheid en de arrestatie van Cosgrave
zouden een onvergeeflijke en noodlottige fla
ter zijn. Cosgrave's oppositie, hoe fel ook,
biyft binnen de perken der wet, hetgeen
men vroeger van De Valera's oppositie niet
zeggen kon. Wordt hij gearresteerd, dan zal
hij hierdoor evenveel vrienden verwerven als
De Valera gewonnen heeft door de politieke
vervolgingen, waaraan hy blootgestaan heeft.
De Wet op de Openbare veiligheid, waarvan
het volk niet hield toen Cosgrave haar toe
paste, zal evenmin de sympathie der kiezers
wegdragen, wanneer zij uitgevoerd wordt door
De Valera.
Evenals deze heeft Cosgrave reeds vroeger
achter slot en grendel gezeten, nameiyk als
gevangene der Engelschen. Door het dreige
ment laat hij zich dan ook geen schrik aan
jagen. Integendeel: hij beseft de politieke
voordeelen, welke zijn arrestatie zou afwerpen,
en tart de regeering „Zij zou het zeker doen,
als zij maar niet den moed miste", heeft hij
gezegd, en hij heeft er aan toegevoegd, dat
hij zal voortgaan zijn beweringen te herhalen
tot de regeering hem gevangen zal nemen.
Wy kunnen ons niet voorstellen, dat het
kabinet dezen „moed" zal toonen. Het zou zich
zeis veel kwaad en den tegenstander veel goed
doen door een man te arresteeren, wiens pres
tige in Ierland zoo hoog staat als dat van
oud-president Cosgrave.
Ofschoon Sir John Simon te Genève in zijn
lang onderhoud met freiherr Von Neurath ge
poogd heeft den onaangenamen indruk, door
zijn nota in Duitschland verwekt, zooveel mo
gelijk weg te nemen, en de goede verstandhou
ding tusschen Londen en Berlijn te herstellen,
maakt men zich in regeeringskringen bezorgd
over den algemeenen toestand De opvatting
dat het Duitsche optreden „unwirse" en „unti
mely" was, wordt gehandhaafd, maar men aar
zelt de verdere consequenties dier opvatting op
zich te nemen Wat men inziet en men ge
looft dat ook Duitschland dit beseffen gaat
is dat laatstgenoemd land, door weg te blijven
van de ontwapeningsconferentie Frankrijk's
positie onnoemlijk versterkt heeft. Niets kon
Engeland minder welkom zijn dan dit, want hoe
wel het Duitschlands juridisch standpunt in
zake de militaire bepalingen van het Vredes
verdrag verwerpt, staat het gunstig ten op
zichte van algeheele herziening dier bepalin
gen, waardoor beperking van bewapening, op
voet van gelijkheid, over de geheele linie moge-
ïyk zou worden. Het is ook in dezen zin dat de
Britsche diplomatie, hier en te Genève, en
klaarbiykeiyk ook te Parijs, gewerkt heeft, en
ofschoon men thans beweert dat Frankrijk tot
niet-onbelangrijke concessies bereid is, wordt
de toestand gecompliceerd door de bedreiging
van dat land, zyn dossier omtrent den eigen
lijken stand der Duitsche bewapeningen bekend
te maken.
Te Londen nu schijnt de meening veld te
winnen, dat Frankrijk met dit dossier veel
sterker staat, dan men aanvankelijk gedacht
had, en men zag hier dan ook niets liever
dan dat de verhoudingen spoedig voldoende
opklaarden om Frankrijk van publicatie der
gegevens te doen afzien. Aan den anderen kant
gelooft men niet aan de oprechtheid van
Duitschlands bedoelingen om aan verwezen
lijking van algemeene ontwapening mede te
werken. Integendeel! Volgens Wickham Steed,
die zich te Genève bevindt, zou de heele Duit
sche actie een „taktisen rookscherm" geweest
zyn; de regeenng-Von Papen zou niets anders
beoogen dan „tot eiken prys het land weder
te bewapenen, en de vervulling van dit doel is
reeds een goed eind gevorderd."
Voor Engeland is de positie des te moeilij
ker, omdat het te Berlijn niet den invloed be
zit, dien het er eenige maanden geleden nog
uitoefende.
„De ernstigste Volkenbondscrisis is op
komst," seint Steed, „en hiermede, vroeger Pf
later, de beslissing over vreae of oorlog."
BS
Onder zeer veel belangstelling uit velerlei
kringen heeft Donderdag de heer Ed. Gerzon,
diecteur van de N. V. Gerzon's Modemagazij
nen, te Amsterdam, zyn zeventigsten verjaardag
gevierd.
Uiteraard waren zijn familieleden de eersten,
die hem met dezen heuglijken dag geluk-
wenschten; daarna heeft, in de ochtenduren,
het personeel den jubilaris in het gebouw aan
den Singel gehuldigd. Het was hier de heer
Stern, procuratiehouder, die de gevoelens van
allen, die in dit groote mode-bedrijf werkzaam
zijn, jegens den heer Gerzon vertolkte en als
tastbaar blijk van hun sympathie en genegen,
heid een aquarel van M. J. Bauer aanbood.
In harteiyke bewoordingen dankte de jubila
ris voor de woorden en het geschenk, de hoop
uitend, dat, als hij eens niet meer actief ln ae
zaken werkzaam zal zijn, de uitstekende sa
menwerking tusschen directie en personeel
zal voortduren.
Van hun belangstelling in dit jubileum kwa
men hierna door een persoonlijk bezoek o.m.
getuigen ,de waarnemende burgemeester S. R.
de Miranda, de gemeente-secretaris, de heer
J. J. Roovers, prof. Th. Limperg en anderen.
De heer De Miranda huldigde den jubilaris als
een man, van wiens breeden kijk op zaken de
stad vaak profijt getrokken heeft en nog lang
hoopt te trekken, hetgeen den heer Gerzon o.m.
deed antwoorden dat hij, ook buiten zijn zaak
om, getracht heeft de gemeenschap iets te ge
ven. Zeer waardeerde hij het, dat het gemeen
tebestuur dit niet is ontgaan.
Des middags heeft de zeventigjarige te zij
nen huize aan de Koningslaan een receptie ge
houden, waar eveneens zeer velen hem zijn
komen complimenteeren. Vele anderen ook
hadden langs schrifteiyken of telegrafischen
weg van hun belangstelling doen blijken; ook
was er een schat van bloemen.
Van de magazijnen in de Kalverstraat en
van het complex kantoor- en fabrieksgebouwen
tusschen Spuistraat en Singel was het Oranje-
blanje-bleu uitgestoken.
Onder de velen, die den heer Ed. Gerzon ter
gelegenheid van zijn zeventigsten verjaardag
te zijnen huize zyn komen geluk wenschen, wa
ren o.m. jhr. mr. dr. A. Röell, Commissaris der
Koningin in de provincie Noord-Holland; oud
minister Poshuma; opperrabbijn A. S. Onder
wijzer; wethouder E. Boekman; de heer A.
Asscher namens de Nederlandsch Israëlitische
hoofdsynagoge; de heeren I. Gans, A. Snapper
en A Keesing, namens de Joodsche Invalide;
ds. Briedee namens de Oude zyds Kapel; de hee
ren Gottfried H. Crone en J. Dooyeweerd, na
mens de Kamer van Koophandel; Rahussen,
A. Geertsema Beckeringh en N. Schenk
man namens de Amsterdamsche Burger
wacht; mr. K. Jansma en de heer Drievoet na
mens de Liberale Staatspartij „De Vryheids-
bond"; prof. mr. F. G. Scheltema; de heer C. R.
T. Baron van Krayenhoff, namens de Vereeni
ging voor Vreemdelingen Verkeer en de com
missaris van politie Hulseboom.
De eenige woordvoerder ter receptie was rab-
byn L. H. Sarlouis, die den jubilaris namens het
Trenshuis mededeelde, dat in de gehouden bui
tengewone vergadering besloten was den jubila
ris tot eere-lid te benoemen.
Rabbijn Sarlouis overhandigde hierna den
heer Gerzon de hierop betrekking hebbende oor
konde.
Vr. I: Wat is de mooiste en kortste weg per
auto van Sloterdijk naar Nijmegen en hoeveel
K.M.?
II: Per auto van Nümegen naar Lichten
voorde? Hoeveel K.M.?
Ill: Wat is de mooiste en kortste weg van
Nijmegen naar Noordwijk a/Zee? Hoeveel K.M.?
Antw. I: Sloterdük, Amsterdam, Naarden,
Baarn, Soest, Oud-Leusden, Woudenberg, Rens-
woude, Ede, Arnhem (98 K.M.), Elden, Eist,
Lent, Nijmegen (18 K.M.). Totaal 116 K.M.
II: Nymegen, Lent, Gerit, Doornenburg, Pan-
nerden, Ooy, Zevenaar, Didam, Wehl, Laag-
Keppel (39.8 K.M), Doetinchem, Westendorp,
Varsseveld, Lichtenvoorde (28.1 K.M.) Totaal
67.9 K.M.
III: Nijmegen, Loenen, Dodewaard, Opheus-
den, de Grebbe, Rhenen, Eist, Amerongen (39
K.M.), Doorn, Driebergen, Rijsenburg, de Bilt,
Utrecht (29.1 K.M.), De Meern, Harmeien,
Woerden, Zwammerdam, Alphen, Koudekerk,
Leiderdorp, Leiden (52,8 K.M.), Oegstgeest,
Voorhout, Noordwyk, Noordwijk aan Zee (12 6
K.M.). Totaal 133.5 K.M.
Vr.: Welke is de kortste en mooiste weg van
Zaandam naar Stadskanaal over Apeldoorn?
Antw.: Zaandam, Amsterdam, Naarden,
Baarn, Amersfoort, Voorthuizen, Apeldoorn (105
K.M.)Teuge, Twello, Deventer, Raalte, Om
men, Gramsbergen, Coevorden, Dalen, Noord-
barge, Emmen, Odoorn, Exloo, Musselkanaal,
Stadskanaal (138.5 K.M.). Totaal 243.5 KM.
Vr.: Is er in de maand October gelegenheid
om per boot van Amsterdam naar Arnhem te
gaan?
Vr.: Hoeveel bedragen de kosten?
Vr.: Wanneer en op welk uur vertrekt zij?
Antw.: Naar men ons mededeelt, bestaat in
de maand October een dergeiyke gelegenheid
niet.
Vr.: Hoe moet men jodiumtinctuur, dat in
grijs geaderd marmer van een waschkast is ge
drongen, verwijderen?
Antw.: Jodiumtinctuur is, naar men ons van
deskundige zqde verzekert, niet uit marmer te
verwijderen. Een middel daartoe kunnen wij u,
ton onze spijt, dus niet verschaffen.
„Negen jaar lang neem ik nu geregeld
Kruschen Salts en ik zou het nooit meer willen
missen. Ik neem altijd een derde van een thee
lepel in een kop water, zoo warm als ik het
drinken kan. Ik weet nu niet meer wat onge
steldheid of hoofdpijn is. In April word ik 70
jaar en juist doordat ik Kruschen Salts neem
ben ik in staat om myn huishoudelijke plichten
zelf waar te nemen.
Ik heb mijn buren alle geraden om ook
Kruschen Salts te probeeren. Voordat ik met
Kruschen begon was ik altyd by den dokter,
maar nu is het niet meer noodig. Vroeger had
ik altijd zware migraine en was dan niet in
staat om iets te doen. Maar nu is dat alles
voorbij, dank zij Kruschen Salts." (Mevr.) J. G.
kruschen houdt de inwendige organen in
voortdurende werking, zoodat het organisme
geregeld van alle verstoppende onzuiverheden
gereinigd wordt. Daardoor zal zuiver, gezond
bloed, verfrischt en vernieuwd door de zes zou
ten in Kruschen, door Uw aderen stroomen. En
het gevolg? Een einde aan alle kwalen en on
gesteldheden. Geen hoofdpijn meer, geen ver
moeidheid, geen neerslachtigheid, zenuwachtig
heid of hardlijvigheid. In plaats van dat alles
een heerlijk gevoel van algemeene frischheid
en opgewektheid, een jeugdig uiterlijk, in het
kort: een algeheele goede gezondheid.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar
bij alle apothekers en drogisten S, ƒ0.90 en
ƒ1.60 per flacon. Vdv.)
