ONRUST IN
HET LAND
Van de
VEILIG VERKEER
Prikkeldraad
Perstribune
VAN DE MARKT
VERDRONGEN
DONDERDAG 6 OCTOBER
Onwettige tegenactie
Goede banden een eerste
vereischte
Zegt U dat wèl!
OPCENTENHEFFING OP DE
INVOERRECHTEN
Nog enkele wijzigingen
H.M. DE KONINGIN-MOEDER
Blijft tot 14 Oct. te Freudenstadt
„DE VOORZIENIGHEID"
TE LEIDEN
Nieuw gesticht voor achterlijke
voogdij-meisjes
LOONEN BIJ HET
„MODDEREN"
VERVOER VAN TARWE
Vaststelling der vrachtprijzen
Landbouwhoogeschool
„Christelijke stormtroepen"
KERMISWAGEN VERNIELD
Door een zwaren vrachtauto
VERDRAGEN MET BELGIË
Onderteekening te wachten
RADIO-DISTRIBUTIE
Acht programma's langs twee
leidingen
PRAUW OMGESLAGEN
Inzittenden door den storm
meegesleurd
Naarmate de nood gevolg van kri-
sis en malaise zich ernstiger en
pijnlijker aan ons volk meedeelt,
treden volksmisleiders des te driester op
om, misbruik makende van den algemeenen
nood der tijden en van veler onwetendheid,
en onnadenkendheid de massa op te zwee-
pen tegen het wettig gezag, dat zich voor
de zware taak gesteld ziet, de staatsfinan
ciën in evenwicht te brengen.
Verschillende leiders van volksgroepen
achten zich blijkbaar verplicht, tegen el
kander op te bieden in demagogie: wie
het sterkst revolutionnair te keer gaat, zoo
wordt blijkbaar overwogen, maakt den
meesten indruk en bezorgt zich wellicht
den grootsten aanhang.
De communisten hebben de leiding; de
O. S. P. kan bij de communisten niet al te
zeer ten achter blijven en de S.D.A.P. meent
er weer rekening mee te moeten houden,
dat de O. S. P. met beloften van felle actie
voor zichzelf wel eens te veel reclame zou
kunnen maken en de S.D.A.P. van volge
lingen zou kunnen ontdoen.
Zoo groeit bij voortduring de onrust in
het land en de gevaren van straat-actie
worden met den dag ernstiger.
Nu heeft de S.D.A.P. weer een massale
betooging aangekondigd.
En dat is dan, nota bene, dezelfde par
tij, waarvan de leider, ir. Albarda, in
October van het vorig jaar nog ver
klaarde, dat straatbetoogingen uit den booze
waren! De uitgebreide en langdurige werk
loosheid en het ontbreken van vooruitzich
ten op een spoedige verbetering, zoo schreef
hij toen in „De Sociaal-Demokraat", zou
vele duizenden tot wanhoop brengen en.
„Komen deze duizenden op de straat, niet
slechts een enkelen keer om deel te nemen
aan een demonstratie, maar regelmatig, in
telkens grootere massa's en als deelnemers
aan een actie, die op verovering van de
macht gericht is, dan is het gevaar van
incidenten van den aanvang af aanwezig
en neemt het met eiken dag toe. Het is des
te grooter, omdat er buiten onze beweging
groepen zijn, die van incidenten heil ver
wachten en ze zelfs gaarne willen uitlok
ken. De kleine incidenten leiden gemakke
lijk, ja onvermijdelijk tot groote botsingen.
Voor de macht van de heerschende klasse
ligt daarin geen ernstig gevaar. Elke ge
welddadige botsing vermeerdert slechts
haar macht en verzekert haar in toene
mende mate voor de meest reactionnaire
politiek den steun van de meerderheid des
volks. Voor de arbeiders daarentegen baren
de straatgevechten niets anders dan el
lende; zij storten hun bloed voor niets;
..hun geest verwildert; hun organisaties ver
zwakken; de overwinning van het socialisme
Wordt vertraagd in stede van bespoedigd."
Enkele maanden later schreef de leider
der S, D. A. P. nog in genoemd orgaan:
„De oproerige stemming, die de crisis te
voorschijn roept bij groepen proletariërs,
buiten de arbeidersorganisaties, is geen
socialistische gezindheid. De bereidheid tot
straatgeweld, die bij hen ontwaakt, is geen
socialistische wil- De woede, die de langdu
rige nood in hen doet ontvlammen, is geen
opbouwende kracht. Hun opstandigheid is
geheel iets anders dan de kracht om voor
het socialisme offers te brengen en ontbe
ringen te dragen. Die opstandigheid
zal zich keeren tegen het socia
lisme als dit hen niet onmiddel
lijk uit den nood verlost."
Zóó verstandig en voorzichtig kon en
durfde de heer Albarda toén nog betoogen!
Maar sindsdien heeft de zweep der com
munisten en O. S. P.'ers zóóveel uitwerking
gehad, dat de S. D. A. P. er niet tegen op
ziet de allergevaarlijkste straat-avonturen
te organiseer en, waarbij ongure, ja zelfs
moorddadige elementen niet geweerd kun
nen worden.
Het zijn overigens niet alleen de socia
listen van verschillende roode nuan
ces, welke onrust wekken in de ge
moederen en zij het dan ook meer indi
rect bijdragen tot onrust op de straat.
Ook in niet-socialistische kringen wor
den er sprekers en schrijvers gevonden, die
zich in hun kritiek op Weiter en de regee
ring zóó weinig weten te beheerschen, dat
hun optreden wel ontevredenheid kweeken
en opstandigheid veroorzaken moet.
Met verbazing en verontwaardiging ver
neemt men, wat sommige dissidente Ka
tholieken menschen althans, die zich
om een of andere reden nog katholiek
wenschen te noemen in hun ver
gaderingen durven uitbrallen, in hun
blaadjes durven schrijven.
Uit redevoeringen, uit debatten en uit
kranten-artikeltjes zouden wij citaten
kunnen geven, welke bewijzen, dat men in
die kringen bij het uitoefenen van kritiek
alle perken der redelijkheid te buiten gaat,
dat men aldaar den eerbied voor het gees
telijk en wereldlijk gezag jammerlijk ver
loren heeft en zich in dit opzicht in ieder
geval volkomen onkatholiek gedraagt.
Zóó onkatholiek, dat zich bij ons wel eens
de vraag heeft opgedrongen, of sommige
organisaties al niet reeds zonder dat ze
*t weten ondermijnd worden door com
munistische en anderssoortige cellen-vor
ming.
Wat daarvan ook zij, het is natuurlijk
de roode demagogie, welke hier dóórwerkt
en waartegenover onze katholieke arbei
dersleiders voorzeker een zwaar verant
woordelijke en moeilijke taak hebben.
Waar zóó de onrust groeit in het land
en tot uiting komt in demonstra
ties met een eenzijdig en vaak anti
nationaal politiek karakter, in demon
straties, welke het gezag en de orde bedrei
gen en tot vecht- en moordpartijen kunnen
leiden, daar is het alleszins begrijpelijk, dat
tegenovergestelde groepen zich geprikkeld
voelen tot een tegenactie.
Wij hebben hier het oog op heel of half
fascistische, „nationale" en „vaderland-
sche" groepen, die in roode demonstraties
blijkbaar gaarne aanleiding vinden tot
tegenbetooging, die zich, al dan niet op
recht, ergeren aan het roode gestook en de
straat-gevolgen daarvan, die in een en
ander in ieder geval een vrij gelukkig voor
wendsel kunnen vinden om zich zelf te
doen gelden.
Zoo heeft er de vorige week in Den Haag
een vergadering plaats gehad van den Al
gemeenen Nederlandschen Fascistenbond,
waarin een der sprekers verklaarde, dat de
fascisten door wettige, desnoods onwet
tige middelen het aan de regeering dui
delijk zullen maken, dat het niet is „Oranje
onder", maar „Oranje-boven"; zoo
hebben leden der Nationale Unie den
burgemeester van Den Haag hun politio-
neele hulp willen opdringen, en zoo heeft
het dagelij ksch bestuur der Nationale Unie
een verklaring gepubliceerd over door deze
organisatie eigenmachtig genomen orde
maatregelen bij de opening der Staten-
Generaal, in welke verklaring o.a. te lezen
staat:
„Van een „eigenmachtig" of „tartend"
optreden is geen sprake geweest. Dit be
duidt echter niet, dat de Nationale Unie de
rechtvaardiging van haar optreden zou
zoeken in de ditmaal vooraf verkregen „ze
kerheid, de betreffende overheidsorganen
van dienst te zijn".
De Nationale Unie, die geen, zelfs scher
pe, legale oppositie schuwt, staat op het
standpunt, dat elke Regeering als zoodanig,
zoolang en in zoover zij haar primaire taak,
bescherming der staatsorde, niet verwaar
loost, ondersteuning verdient. Doch voor
het geval eene Regeering in die taak te kort
schiet, handhaaft zij het recht van eigen
machtige bescherming van de hoogste
volksgoederen in Nederland in de eerste
plaats van Oranje als een onvervreemd
baar historisch en natuurlijk burgerrecht."
Dat is zuiver revolutionnair, aangezien
het niet aan de Nationale Unie toe
komt, te beoordeelen, of de regeering
al dan niet in haar taak de staatsorde
te beschermen tekort schiet.
En van zulk een onwettige tegenactie
moeten wij even weinig hebben als van de
onverantwoordelijke, roode agitatie, al dan
niet op straat.
Naar beide zijden zal de overheid krach
tig behooren op te treden.
Het klinkt nobel en het kan ook nobel
bedoeld zijn de overheid te willen helpen
in haar taak, het gezag hoog te houden en
de orde te handhaven, doch alleen als de
overheid dien arbeid verlangt en die hulp
sanctionneert, mogen dergelijke diensten
verleend worden.
Illegale strijd-organisaties rood of
anti-rood zijn uit den booze.
Wordt hier niet in den beginne weer
staan, dan zullen Oostenrijksche en Duit-
sche toestanden op dit gebied ook in
Nederland niet uitblijven.
Bfj de Tweede Kamer is ingediend een tweede
nota van wijzigingen op het wetsontwerp tot ty-
deiyke heffing van opcenten op alle invoerrech
ten en op den accijns van bier, rlsmede herzie
ning van het tarief.
In de eerste plaats is gebleken, dat verschil
lende kleine motoren voor rywielen en motor
rijwielen een gewicht per liter werkzamen cylin-
der-inhoud hebben tusschen 100 en 200 K.G.
De belastbaarheid is dus tot laatstgenoemd ge
wicht verhoogd.
Voorts zouden als gevolg van vóór de indie
ning van het wetsontwerp of van de eerste
nota van wijzigingen reeds afgesloten contracten
vele personen en lichamen de door hen verschul
digde bedragen niet kunnen verhalen op dege
nen, aan wie zü de goederen waarop de nieuwe
of verhoogde heffing drukt, moeten afleveren.
Deze overweging heeft geleid tot kwytschelding,
wanneer wordt aangetoond, dat de goederen
door dengene, voor wiens rekening de heffing
zou komen, vóór 29 September 1932 zijn ver
kocht.
H. M. de Koningin-Moeder, die thans nog te
Freudenstadt vertoeft, zal aldaar tot omstreeks
14 October blijven, om dan weer rechtstreeks
naar Nederland terug te keeren.
H. M. heeft tot nu toe goed weer getroffen en
veel baat gevonden by haar verblijf in het
Schwarzwald.
Alvorens het paleis Voorhout te betrekken zal
H. M. na terugkeer hier te lande, nog eenige
dagen op het Loo doorbrengen.
Op 25 October a.s. zal de viering plaats
hebben van het 75-jarig bestaansfeest van het
gesticht „De Voorzienigheid" te Leiden.
Het aantal meisjes die in dat huis verpleegd
worden, is in de laatste jaren zóó toegenomen
vooral sinds de opening der St. Liduina-
school aan den Zoeterwoudschen Singel
dat er noodzakelijk een groote uitbreiding moet
plaats hebben.
Het bestuur was van meening en de auto
riteiten stemden volmondig toe dat een
.splitsing der voogdijkinderen in twee verschil
lende gebouwen verreweg de voorkeur verdien
de. En zoo zün er reeds plannen gemaakt voor
een nieuw gesticht op de terreinen der St. Li-
duina-school, plannen, welke in 1933 reeds
moeten verwezenlijkt zün.
Dat dit „De Voorzienigheid", welke alleen
van giften en gaven moet leven, op zeer hooge
kosten zal brengen, begrypt een ieder. Daarom
zullen een „feestcollecte" in de St. Petruskerk
te Leiden, de baten van een verloting en ver
dere vrijwillige feestgaven besteed worden vooi
dien bouw.
Zóó zal Leiden krijgen een R. K gesticht
voor achterlijke voogdij-meisjes, dat in Neder
land nog niet bestaat en waarnaar zoozeer ver
langd wordt.
Ten allen tyde worden giften in dank aan
vaard óf aan het adres Hoogewoerd 57, óf op
no. 7.8464 der postgiro van pastoor Th. M. Beu
kers.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid Van
der Sluis betreffende de in de Noord-Holland-
sche tuinbouwgebieden met steun van Rykswege
betaald wordende loonen bij het z.g. „modde
ren," heeft Minister Ruys de Beerenbrouck, Mi
nister van Staat, Minister van Binnenlandsche
Zaken, geantwoord, dat voor verschillende
plattelandsgemeenten in de provincie Noord-
Holland (West-Friesland) het gemiddelde uur
loon, dat bij de van Rijkswege gesubsidieerde
werkverschaffingen mag worden betaald, op
25 cent is bepaald.
Dit gemiddelde uurloon geldt zoowel voor
„modderen," ook wel „baggeren" genaamd, als
voor andere vormen van werkverschaffing.
Boven het weekloon wordt voor gebruik van
eigen baggermateriaal, t.w. waterlaarzen, bag-
gerbeugel en schuit, aan de te werk gestelden
1.50 per week vergoed.
Met het oog op de loonen, welke in het vrije
bedrijf in deze streek (tuinbouw en landbouw)
worden betaald, is het in het algemeen niet
verantwoord, bij de werkverschaffing hoogere
normen te bepalen.
Waar de plaatselijke loonstandaard toelaat bij
de werkverschaffing hoogere uurloonen dan
25 cent vast te stellen, geschiedt dit ook.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid Van
Dis betreffende den aan schippers uit te be
talen vrachtprijs voor het vervoer van tarwe,
heeft Minister Verschuur, Minister van Econo
mische Zaken en Arbeid, geantwoord, dat de
vrachtprijzen voor het vervoer van tarwe door
schippers niet van Regeeringswege zün vast
gesteld.
De verschillende gewestelijke tarwe-organi-
saties hebben ten aanzien van de vrachtprijzen
een regeling getroffen, waarbij zooveel mogelyk
met de belangen van beurtschippers en vrye
schippers is rekening gehouden.
Waar zich gevallen voordoen, waarin naar de
bewering van belanghebbenden een te lage
vrachtprijs is uitbetaald, wordt door het Re-
geeringsbureau voor de uitvoering van de
Tarwewet een onderzoek ingesteld en eventueel
bevorderd, dat aan de geuite klacht wordt
tegemoet gekomen.
Voorwaarden voor tarwesteun
Het Tweede Kamerlid van den Heuvel heert
aan den Minister van Economische Zaken en
Arbeid de volgende vragen gesteld:
Is het juist, dat één der voorwaarden voor
tarwesteun in 1933 zou zyn, dat elk landbouwer
slechts een derde van zün bouwland met tarwe
mag betelen?
Indien het antwoord op deze vraag bevesti
gend mocht luiden, is de Minister dan bereii
deze voorwaarde niet toepasselijk te verklaren
op landbouwers, die kunnen aantoonen nor
maal een grooter getal HA. tarwe te hebben
verbouwd, daar het toch wel zeer onbiliyk is
de uitbreiding der teelt van anderen aan de
normale verbouwers in mindering te brengen?
WAGENINGEN. Geslaagd voor het Inge-
nieursexamen Koloniale Landbouw, de heer H.
J. Spoel, geb. te Pelantoengan.
De „R.K. Werkgever", orgaan der Alg.
R.K. Werkgeversvereeniging (A. R. K. W. V.)
schrijft onder het hoofd „Het program der
Christelijke stormtroepen":
„Het is alweer acht jaar geleden, dat de
Democratische Bond St. Michaël vóór de
Kamerverkiezingen van 1925 onder leiding
van de heeren prof. dr. J. A. Veraart en
dr. baron Wittert van Hoogland een open
lijke actie inzette voor „democratiseering"
van het R.K. verkiezingsprogram.
Het ging toen vooral om twee punten:
rentelooze staatsleeningen en publiekrech
telijke bedrijfsorganisatie.
De A. R. K, W. V. heeft toen over het eer
ste onderwerp het oordeel gevraagd van een
aantal deskundigen, zooals prof. dr. Ch.
Raaymakers S. J„ prof mr. Ant. van Gijn,
mr. P. J. C. Tetrode, J. P. J. Asselbergs, H.
Kahmann en A. C. A. van Vuuren en na
publicatie in „De R.K. Werkgever" een
brochure doen verschijnen, die niet nagela
ten heeft de R.K. partij een steun te ver-
leenen tegenover hen, wien blijkbaar niets
te dol was.
Thans komen de „Christelijke Stormtroe
pen", een geheime organisatie van cellen-
bouwers in verschillende R.K. kiesvereeni-
gingen met den ouden strijdknol van Sint
Michaël, naar den eisch des tijds wat opge
knapt, opnieuw voor het voetlicht.
Gevraagd wordt:
a. de Staatsschulden worden geconver
teerd in leeningen van een lager rentetype;
b. da aflossing van Staatsschuld wordt
uitgesteld tot de conjunctuur is hersteld of
althans aanzienlijk verbeterd;
c. een heffing ineens van één procent der
vermogens.
Het is niet moeilijk deze drie eischen van
de stormtroepen in 's lands belang te be
strijden."
De schrijver van het artikel het Ka
merlid Kortenhorst herinnert dan aan
een in 1924 opgeworpen plan van prof.
Veraart die thans weer het politieke oor
logspad heeft betreden om de bezitters
Men schrijft ons uit Duitschland d.d. 3
Oct.
Indien Duitschland een lustrum vroeger
met zijn contingenteeringsbepalingen voor
groenten voor den dag ware gekomen, dan
zou het gevolg daarvan ongetwijfeld ge
weest zijn, dat men zich hier te lande voor
den zomer aan dure tweedeklas-groenten
en voor den winter aan koolrapen had
moeten gewennen. Want de groentekwee-
kerij is in Duitschland betrekkelijk jong,
tenminste de kweek op groote schaal.
Het zijn voornamelijk de Hollanders zelf,
die hun Oostelijke buren de geheimen van
de groenteteelt hebben onderwezen; veel
tuiniers uit het Westland en vele kweekers
hebben werk gevonden en de Duitschers
onderricht hoe zij van een minder vrucht
baren grond en in een klimaat dat niet
zoo gunstig is als dat van Hollands tuin,
toch nog heel wat trekken kunnen.
Toen het dan ook zoo ver was dat de
Duitsche tuiniers meenden, bij de onze niet
meer achter te staan, en het Duitsche volk
te kunnen voeden met de groenten van
Duitschen bodem, heeft de „Notgemein-
sc ft des deutschen Gartenbaues" een
noodkreet bij de Regeering laten hooren,
en er op aangedrongen dat de invoer van
groenten gecontingenteerd zou worden,
zoodanig dat slechts nog het tekort, die
massa dus, welke Duitschland op het
oogenblik nog niet in staat is zelf te pro-
duceeren, zou kunnen worden ingevoerd.
Nog ziet men voor eiken groentewinkel
de uniforme platte kisten staan, die het
opschrift dragen: Westland, Holland. Spoe
dig zullen zij minder in aantal worden. Ber
lijn wil geen groenten meer uit Holland
verorberen, het zal zich in de toekomst
aan die vergasten, welke geen paar uur
sporens van de City verwijderd, verbouwd
worden. In Berlijn-Britz, in Mariendorff zijn
in enkele jaren model-kweekerijen ont
staan over wier opbrengst de kweekers te
vreden zijn. Wel hebben zij het nog niet
zoover gebracht, dat de jonge groente te
gelijkertijd met de buitenlandsche jonge
groente op de markt kan komen; doch daar
de concurrentie thans zoo goed als uitge
schakeld wordt is dit voor de kweekers geen
bezwaar. Voor de afnemers natuurlijk wel;
doch in een land waar de autarkie haar
intrede doet, hebben de afnemers weinig
meer te vertellen. Bovendien troost zich de
Duitsche tuinbouwer met de gedachte, dat,
indien het geld dat anders naar .het bui
tenland ging, thans in het land blijft en
aan den Duitschen tuinbouw ten goede
komt, deze binnen eenigen tijd ook in staat
zal zijn, de „seizoenwaar" op grootere schaal
in de kassen te kweeken en reeds vroeg in
het jaargetijde op de markt te brengen.
Echter hebben de groentekweekeryen dit
tegen, dat haar onkosten grooter zyn dan
die van haar concurrenten in het buiten
land. Want ook al 'n gevolg van den ta
riefmuur om Duitschland het Duitsche
glas en de Duitsche kolen, de Duitsche
kunstmest zijn duurder dan dezelfde arti
kelen in het buitenland.
Wanneer men den natuurlijken en eco-
nomischen voorsprong in aanmerking
neemt, welken de Duitsche kweekerij en heb
ben in te halen, moet men toch erkennen
dat zij reeds een en ander bereikt hebben.
Zoo levert het tuinbouwbedrijf Niemetz in
Berlijn-Britz een jaaroogst van honderd
duizend komkommerplanten op van een
kwaliteit die bijna even goed is als die der
Westlandsche. Dezelfde kweekerij verbouwt
koolrabi en tomaten, die voor een gedeelte
van 100.000 of meer vermogen te dwingen
deel te nemen in een rentelooze leening.
„De heer v. Vuuren heeft in ,,De Tijd"
van 24 December (1924) aangetoond, dat de
berekeningen van prof. Veraart niet juist
waren. Niet 7143 zou door de bezitters van
vermogens geofferd moeten worden, maar
niet minder dan 43.000 per 100.000. In
de brochure van de A. R. K. W. V. hebben
wij het plan-Veraart op verschillende gron
den bestreden en onder meer aangetoond,
dat het gros der uitstaande leeningen niet
vóór een bepaalden tijd in het ver verschiet
liggenden datum kunnen worden afgelost
of geconverteerd. De conversie, die de
Stormtroepen vragen, zou zelfs in de oogen
van prof. Veraart in 19241925 geen ge
nade gevonden hebben.
Het onder punt b genoemde moratorium
onzer Staatsleeningen staat gelijk met een
staatsbankroet en inflatie.
Waar volgens de opvattingen van prof.
Veraart het renteloos maken van de staats
leeningen (en hetzelfde geldt voor het con-
verteeren in een leening van lager rente
type) feitelijk neerkomt op een vermogens
heffing, klinkt het wel zonderling, dat uit
het socialistisch plan nogmaals een heffing
ineens van één percent der vermogens
wordt overgenomen. Naast het oude plan-
Veraart is het socialistisch stormtroepen-
voorstel een dwaasheid.
Tegen dit laatste denkbeeld hebben wij
onze bezwaren reeds gepubliceerd en ook
de heer Albarda heeft blijk gegeven niet
blind te zijn voor de moeilijkheden daar
van.
Het voorstel omtrent bedrijfsorganisatie
komt overeen met hetgeen St. Michaël voor
8 jaren tevergeefs heeft voorgesteld. Het
heeft weinig zin, nu het Bedrijfsraden-ont-
werp-Verschuur weldra in de Kamer be
handeld zal worden, deze kwestie in de
kiesvereenigingen te brengen.
Zooals men ziet, gieten de Christelijke
Stormtroepen den ouden wijn van St. Mi
chaël-Veraart in nieuwe zakken. De wijn is
er intusschen niet beter op geworden.
Wellicht zullen de Stormtroepen willen
bedenken, dat prof. Veraart als Kamerlid
nooit een serieuze poging heeft gedaan om
het programma van St. Michaël in practijk
te brengen. Dit verzuim mag toch zeker wel
aangemerkt worden als de proef op de som."
in kassen gekweekt worden, evenals de
komkommers.
De groote concurrent was totnutoe Ne
derland. Want per komkommer bedragen
de invoerrechten naar Engeland tien tot
twaalf cent, en naar Duitschland slechts
twee pfennig. Zoo is het met de tarieven
van verschillende andere groenten ook;
Duitschlands buurlanden sloten zich scherp
voor groenten af, en de Duitsche markt
werd met buitenlandsche groente ver
zorgd, waartegen de inheemsche nog niet
concurreeren kon; zoo werden de groote
Duitsche steden jaarlijks tweemaal met
goedkoope Italiaansche bloemkool over
stroomd.
De Hollandsche bloemen, die versch-af-
gesneden per vliegtuig uit de bloemenstreek
rond Haarlem naar Berlijn worden ge
bracht en reeds 's morgens op de Pots-
damer Platz, in het hartje van Berlijn
dus, te krijgen zijn, worden nu ook lang
zamerhand door Berlijnsche vervangen. De
bloemenkweekers hebben zich niet minder
ingespannen dan de collega's uit het groen
tevak; de firma's Noack en Schwarze te
Berlijn-Mariendorff alleen al verbouwen op
een terrein van elk 7.5 hectare louter bloe
men, meest rozen, en deze grootendeels
onder glas. De oogst bedraagt voor de beide
firma's samen ongeveer twee millioen lang-
stengelige rozen per jaar, terwijl zij ook een
enorm aantal seringen 's winters kweeken.
Deze rozen hebben al in het laatste jaar
de Hollandsche merkbaar van de Berlijn
sche bloemenmarkt verdrongen. Zij zijn
goedkooper dan de Hollandsche maar niet
zoo vol, en ook niet zoo fijn.
In Britz en Mariendorff vindt men ook
veel kleine kweekerij en. De grond is hier
betrekkelijk goed geschikt voor bloemen
teelt en deze kweekers verzorgen de hoofd
stad met rozen, die een korteren stengel
hebben. Op alle straathoeken worden deze
Duitsche, „maerkische" rozen te koop aan
geboden, en de Berlijner, die langzamer
hand op de „nationaliteit" van de produc
ten is gaan letten koopt de rozen van eigen
bodem grif.
Vergissen wij ons niet, dan gaat er voor
Holland in Duitschland een markt verlo
ren. En voor goed verloren, daar Duitsch
land zich practisch aanpast aan het autar
kisch beginsel.
Met nadruk zy er op gewezen, dat gladde ban
den, waarvan dus het geprofileerde loopvlak zoo
goed als of geheel is afgesleten, de slipkans
van den daarmede uitgerusten wagen ernstig
vergrooten. Dit feit op zichzelf is reeds belang-
rük genoeg, om tot het aanschaffen van nieuwe
banden te besluiten, doch een andere zeer ge
wichtige factor maakt het gebiedend noodzake-
ïyk, om met het oog op persoonlyke veiligheid
en die van andere weggebruikers, gladde banden
als zijnde onbruikbaar, zoo spoedig mogeiyk door
nieuwe te vervangen. De geschiktheid van een
automobiel als snelvervoermiddel wordt n.L niet
alleen bepaald door de mogelijkheid, om zich
daarmede vlug te kunnen verplaatsen, doch is
evenzeer afhankelijk van de wyze, waarop, en
den tyd, waarin deze, in beweging zijnde, we
der tot stilstand gebracht kan worden. Het be
hoeft geen betoog, dat de wrijvingsweerstand tus
schen banden en wegdek een belangrüke rol
speelt bü het tot stilstand komen van den wa
gen. Overwegende, dat de wryvingsweerstand
van een in goede staat zynden band op een glad
wegdek reeds zoo gering is, dat men daarmede
onder het ryden terdege rekening moet houden
en men dus de snelheid van den wagen dient te
regelen naar de gesteldheid van den weg, komt
men spoedig tot de conclusie, dat practische er
varing van het op gladde banden ryden stellig
niet noodzakelijk is, om tot de overtuiging te
komen, dat deze, op zyn zachtst uitgedrukt, zeer
gevaarlijk te noemen zijn.
Ook het gebruik van één of twee gladde ban
den is te ontraden.
Terloops is reeds opgemerkt, dat de wyze,
waarop, evenals de tyd waarin een auto tot stil
stand kan komen, met het oog op veilig ryden
van zeer veel belang is. By goede werking van
het remmechanisme worden de vier wielen ge
lijkmatig tot stilstand gebracht en vertoont de
wagen tydens het remmen geen neiging, om te
gen den wil van den bestuurder van richting te
veranderen. Een wagen, welke aan den linker
kant op banden met ongesleten loopvlak en
rechts op gladde banden is gemonteerd, zal
ook al zyn de remmen op zichzelf perfect in orde
tydens het remmen op een glad wegdek
spoedig van richting veranderen, hetgeen uiterst
gevaarlyk is en de aanleidende oorzaak kan zijn
van een gevaarlijke slip met alle gevolgen van
dien.
Met nadruk zy er op gewezen, dat een wagen
met sterk ongelijk gesleten banden, op een droog
stroef wegdek behoorlyk en zonder van richting
te veranderen kan remmen, doch dat dezelfde
wagen op een glad wegdek zeer gevaarlijk kan
zijn, omdat de wielen met de gladde banden ty
dens het remmen eerder tot stilstand komen dan
de andere en daardoor over den weg gaan giy-
den, hetgeen den bestuurder de macht over den
wagen gedeeltelyk of geheel kan ontnemen. Ook
het op de juiste spanning houden van de ban
den is gebiedend noodzakelyk.
Woensdagavond om half negen is op den
Ryksweg GietenBarneveld, ter hoogte van De
Hilte, door tot nu toe onbekende oorzaak een
groote zeswielige vrachtauto van de firma De
Vries uit Pekela, welke een dienst onderhoudt
op Amsterdam, in botsing gekomen met een
stilstaanden salonwagen van de kermisreizigers
Tenbeek. Van den salonwagen werd een der
zywanden geheel afgescheurd, terwyl het in
wendige gedeelte ervan geheel werd vernield.
Ook de truck werd beschadigd. In den wagen
bevonden zich een zestal personen: twee man
nen, twee vrouwen, een jongen van zeven jaar
en een kind van enkele maanden oud. Gelukkig
zijn allen er goed afgekomen. Slechts de twee
vrouwen bekwamen enkele niets-beteekenende
wonden, welke door Dr. Huizinga uit Wilder-
vank werden verbonden. Door het ongeval werd
het verkeer ter plaatse ernstig vertraagd. Het
moest door de marechaussee van Barneveld ge
durende geruimen tyd worden omgeleid.
Een zekere politieke dame, die in „De
Vrijheid" geregeld haar politiek gevoel uit
stort, schijnt nog steeds niet te kunnen
slapen, omdat indertijd mevrouw Brons
veldVitringa, die thans al jaren lang als
van de wereld afgestorven kloosterzuster
leeft, niet tot Kamerlid werd herkozen.
Voortdurend schijnt dit haar nachtmer
ries bezorgd te hebben, en telkens weer
heeft zij haar hart over dit ondraaglijk
geval gelucht, maar zoo schrijft zij nu
in „De Vrijheid":
„De Roomsche pers, die er nog al op uit
is om ons geweldig aan te blaffen als we
op een tekortkoming, gemis van vooruit-
strevenden zin of wat ook wijzen, heeft er
telkens hardnekkig het zwijgen toe gedaan
als we er op wezen op hoe 'n minne manier
mevrouw BronsveldVitringa indertijd op
een „prachtplaats" als nummer twee den
politieke nek is omgedraaid."
Thans echter is tot groote vreugde en
opluchting van onze politieke dame „de
aap uit de mouw" gekomen; want in een
artikel, dat „Ons Noorden" aan ons Kamer
lid Annie Meyer wijdde, heeft de redactie
zich als volgt fijntjes verschreven:
„Haar voorgangster liet zich wel eens in-
timideeren door haar vrouwelijk gevoel en
week daardoor bijv. in militaire kwesties,
waarin zij zich geheel liet beheerschen door
haar moederlijk gevoel, van het beleid der
fractie af. Dat gaf moeilijkheden, vooral in
die jaren, toen de rechtsche meerderheid
krap aan gemeten was.
Zij werd dan ook niet meer op een ver
kiesbare plaats gezet en werd vervangen
door mej. Meijer. Die, zooals de „Avond
post" heel juist opmerkt, steeds trouw mel
de fractie meestemt."
„O zoo!" jubelt onze politieke dame: daar
is de aap uit de mouw gekomen! Nu wordt
dan eindelijk eens erkendja, wat
eigenlijk?
Van een „minne" handelwijze blijkt ons
in het bovenstaande vooralsnog niet veel.
Maar kom! laten we de vreugde van onze
politieke dame nu niet vergallen en haar
niet opnieuw aan nachtmerries wagen!
Op 'n kleine onvoorzichtigheid moeten
wij de schrijfster echter attent maken; ge
wagend van de „minne" behandeling,
waarvan mevrouw BronsveldVitringa de
dupe geworden zou zijn, schrijft zij:
„Alleen wie het partij leven achter de
schermen kent, weet dergelijke gebeurte
nissen, waarbij dan in het openbaar och
zoo getreurd wordt, dat de candidate er
niet is gekomen, op de juiste waarde te
schatten."
We vreezen voor deze schrijfster, dat een
groot deel harer party genooten haar na
lezing van dit zinnetje zal toevoegen:
„Zegt u dat wèl!"
Hebben we gedroomd, of is 't zoo, dat ei
in Den Haag onlangs een politieke liberale
voorman is weggewerkt op een wyze, welke
in liberale kringen de hevigste ontstem
ming gewekt heeft?
Wie zou er netter behandeld zyn: Me
vrouw Bronsveld—Vitringa of Prof. v. d
Bilt?
Naar het „Handelsblad" verneemt, kan men
na de onlangs te Luxemburg gehouden bespre
kingen thans de onderteekening tegemoet zien
van het Nederlandsch-Belgisch handelsverdrag,
een tusschen die beide landen te sluiten vesti
gingsverdrag en een verdrag ter vermijding van
dubbele betaling van belasting.
Men schryft ons uit 's-Gravenhage: Men zal
zich herinneren, dat enkele maanden geleden
de heeren H. Stoet en C. H. van Harrevelt, een
centraal antennesysteem hadden ontworpen,
waarby onderlinge en locale storingen volkomen
waren uitgesloten. De antenne-energie werd
hier van een loodkabelnet aan de aangesloten
luisteraars toegevoerd.
Thans hebben de uitvinders van bovenge
noemd stelsel proeven genomen teneinde na te
gaan, in hoeverre een bestaand radiodistributie
net geschikt is te maken voor het overbrengen
van hoogfrequente energie. Voor deze proever,
stelde de N.V. Radibus, Den Haag, welwillend
haar netten ter beschikking. De proefnemingen
hadden plaats op een 8-aderig loodkabelnet t"
Scheveningen en wel in de onmiddellijke nabij
heid van de Scheveningsche zenders De
demonstratie heeft inmiddels voor enkele ge-
noodigden, en beide directeuren van de N.V.
Radibus, n.l, de heeren Foyer en Gerard Is,
plaats gehad en de resultaten waren in alle
opzichten bevredigend. Een bezwaar is, dat de
benoodigde versterkingsinstallatie, in verband
met de ongunstige voortplantingscondities van
het net duurder wordt dan met een speciaal
voor het gestelde doel ontworpen kabelnet.
Eisch is, dat het net in loodkabel is uitgevoerd.
Tevens hebben de heeren Stoet en Van
Harrevelt proeven genomen met een stelsel, dr,
het midden houdt tusschen distributie en een
eigen ontvangtoestel. Metingen toonden aan,
dat zonder bezwaar 8 a 10 programma s langs
een tweetal spanleidingen zijn over te brengen.
By iedere abonné bevindt zich een eindverster-
ker, waardoor de weergave kwaliteit tot een
distributie ongekende hoogte kan worden
opgevoerd. Van belang is, dat voor dit
nieuwe stelsel de wekelijksche contributie
slechts weinig hooger behoeft te zijn dan die,
welke momenteel voor het bestaande distribu
tiesysteem wordt betaald.
MEDAN, 4 Oct. (Aneta). Op de Batang Ser&n-
gan, naby Soengei Litoer, is een prauw omgesla
gen. Acht inzittenden werden door den stroom
meegesleurd. Vier lijken zyn gevonden.
