Het borrelt in den krater IETS ms FRANKEN'S Herriot gaat naar Londen Het nieuws van heden VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS HERRIOT GAAT HET KANAAL OVER Trots der Sovjet DE RAADSVERKIEZINGEN IN BELGIE DE BAROMETER BROODFABRIEKEN DINSDAG 11 OCTOBER 1932 BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 Wat gaat er gebeuren? CONVERSIE IN ZUID-AF RIKA Het geweldige krachtstation aan den Dnjepr feestelijk geopend Stalin telegrafeert Het Weermin iiiimiiiiiiiiiiiiiiiimimiimimiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiim DE ZOON VAN FRANKRIJKS PRESIDENT GEHUWD Zal MacDonald hem kannen overtuigen Pruisen contra het Rijk Kalinin Sen. Reed rapporteert Europa kan het geld beter missen dan Amerika" Econ. wereldconferentie M. Jean Lebrun en Mile. Bernadette Marin bij het verlaten der kerk, ivaar Mgr. Gosselin het huwelijk inzegende Ierland verlangt naar een accoord Onderhandelingen met Engeland bieden kansen op succes Sam. Insull in Athene gearresteerd Echter maar voor 48 uur Wat Amerika wil Amerikaansche stap Mooi succes voor de Antwerpsche Katholieken Geestdriftige rede van Van Cauwelaert Katholieken verliezen drie zetels te Brussel Werkloosheid omlaag Overval op een winkel DIT NUMMER BESTAAT UIT BLADZIJDEN Complot in Joego slavië Honderd personen gearresteerd Schip in nood Bezoekt de K.RO.-Film Het fijne me Ik brood van Franken. Het kost nu maar één dubbeltje. NIEUWE HAARLE COURANT VIJF EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18200 Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek Sinds de goedwillende aartsbemiddelaar Ramsay MacDonald het denkbeeld ge opperd heeft te Londen een vijfmo- gendheden-conferentie te beleggen ten einde den gelijkgerechtigdheidseisch van Duitschland te bespreken en tot een oplos sing te komen, waardoor het Duitschland •hogelijk wordt gemaakt weer aan de Ont wapeningsconferentie te Genève deel te lemen, is het blijven borrelen en gisten ih den kraten van den vulkaan der inter- hationale politiek. MacDonald, die met ahgst en beven zag, hoe het verhitte natio nalisme in Duitschland en Frankrijk steeds swaardere steenblokken, die fel tegen sikander botsten en de ontwapeningsge- flachte in hun terugval dreigden te ver- Pletteren, in dien krater omhoog wierp, Wilde met dit voorstel het gevaar voor een algeheele verwoesting van de ontwape ningsconferentie bezweren. De antwoord nota van Sir John Simon op den Duitschen Pariteitseisch had een averechtsche uitwer king gehad. Zij prikkelde Duitschland door haar ietwat pedant juristischen toon, zoo flat de Rijksregeering te Berlijn er bijna aven scherp stelling tegen nam als tegen fle met veel pacifistische rhethorica omwik kelde afwijzing door Frankrijk. MacDonald hoopte met zijn conferentie-plan den on- aangenamen indruk van Sir John's nota te verzachten en een gelegenheid te schep pen om de Fransch-Duitsche tegenstelling te overbruggen. De eenige, die onmiddellijk Van ganscher harte voor dit plan was te Vinden, was Italië. Aangezien de economi sche toestand Italië niet toestaat met eenig succes een bewapeningswedstrijd met Frankrijk aan te gaan, verlangt Mussolini niets liever dan dat de ontwapeningscon ferentie een zoo groot mogelijk resultaat zal hebben, omdat daardoor de militaire hegemonie van Frankrijk zal worden be knot. Hij werkt dus gaarne mee aan elke Poging om de ontwapeningsconferentie te redden. Duitschland evenwel stond aanvan kelijk wantrouwend tegenover Mac- Donald's voorstel. In een herhaling van de uiteenzetting van het Fransche en het Èngelsche standpunt ten aanzien van den Duitschen gelijkgerechtigdheidseisch kooals deze in de desbetreffende nota's was gegeven, zag het geen heil. Het wilde wel aan een conferentie met Frankrijk, Enge land, Italië en de Vereenigde Staten te honden deelnemen, indien het er zeker van 'Was, dat de Duitsche gelijkgerechtigdheids eisch zou worden ingewilligd. Dit voorbehoud was wel wat heel erg Onderling, want over het al of niet inwil ligen van dezen eisch zou men te Londen Juist moeten praten. Indien Duitschland aan deze voorwaarde zou hebben vastge houden, zou het kans hebben geloopen getroffen te worden door het odium van fle conferentie reeds bij voorbaat te hebben °nmogelijk gemaakt. Hoezeer de regeering- Von Papen ook gedwongen wordt tot een ietwat plomp-verloren veeleischende diplo matie, omdat elke vermeende zwakheid van haar kant koren op den verkiezingsmolen fler Nazi's zou zijn, zij heeft dit odium toch Piet willen dragen. Daarom heeft het in Principe ingestemd met MacDonald's con ferentie-denkbeeld, mits men te Londen Piet d?n geest der Èngelsche en Fransche Pota's,' maar den geest van Lausanne zou oproepen, om de besprekingen te leiden. Het meest afkeerig van een dergelijke con ferentie was echter Frankrijk. Herriot is van meening, dat, waar de Duitsche pari teitseisch aan het Verdrag van Versailles raakt, deze ook door alle onderteekenaren van dat verdrag en niet door enkele daar van moet worden behandeld. Hij vindt dat fleze ontwapeningskwestie op de ontwape- Pingsconferentie thuis behoort. Theoretisch Pioge dit juist zijn, practisch echter kan deze aangelegenheid niet op de ontwape- Pingsconferentie worden opgelost, omdat Duitschland weigert naar Genève te gaan, zoolang het geen voldoening op dit punt heeft gekregen. Frankrijk vreest, en niet ten onrechte, dat het op een vijf-mogend- heden-conferentie zal worden geïsoleerd en verlangt daarom, dat de mogendheden van de kleine entente, en vooral zijn bond genoot Polen, aan de discussies moeten deelnemen. Engeland scheen bereid aan dezen wensch tegemoet te komen, ofschoon de conferentie te Londen dan tot een soort tweede ontwapeningsconferentie KAAPSTAD, 10 Oct. (Per telefoon). De re geering van Zuid-Afrika Is voornemens, naar in officieele kringen alhier verluidt, binnen kort een groote converteering door te voeren, Waardoor de regeering ongeveer 2 millioen zou besparen. (United Press). naast die van Genève zou worden. Dit be zwaar wordt vooral door Franrkijk naar voren gebracht, daar het niet zijn bedoe ling was de Kleine Entente in de Londen- sche sfeer te brengen, maar door haar deel name te bewerken dat de beraamde confe rentie te Genève inplaats van in de Èngel sche hoofdstad zou plaatsvinden. Maar naar Genève willen de Duitschers voorloopig niet, aangezien zij vóór alles den schijn willen vermijden alsof zij iets van hun een maal ingenomen standpunt: vooreerst niet meer aan de ontwapeningsconferentie mee te doen, zouden prijsgeven. De Vereenigde Staten hebben laten weten, dat zij niet belust zijn op een actief aandeel in een eventueele con ferentie te Londen, aangezien de Duitsche gelijkgerechtigheidskwestie haars inziens een zuiver Europeesche aangelegenheid vormt, waarin zij zich niet wil mengen. On der deze ongunstige omstandigheden heeft Engeland niet het échec van een formeele weigering van Frankrijk willen lijden. Van daar dat het Frankrijk niet formeel heeft uitgenoodigd en het conferentie-plan voor loopig heeft uitgesteld. Dat het met dit uitstel geen afstel bedoelde, meent men thans te mogen opmaken uit het feit, dat Ramsay MacDonald Herriot heeft gevraagd naar Londen te willen komen om met hem te praten. Deze persoonlijke invitatie heeft Herriot aangenomen. Op zichzelf mag het feit, dat Herriot het Kanaal oversteekt, beschouwd worden als een persoonlijk suc ces van MacDonald, die, zooals men weet, een goede vriend van den Franschen pre mier is. Maar alle verdere conclusies zijn nog voorbarig. Zal MacDonald beproeven Herriot alsnog voor de gedachte van een conferentie te Londen betreffende den Duitschen pariteitseisch te winnen? Of zal hij met zijn Franschen collega alleen in het algemeen de mogelijkheden bespreken om de ontwapeningsconferentie weer op gang te brengen. Zooals men weet, moet Frank rijk een nieuw ontwapeningsplan op stapel hebben staan, dat verdacht veel op het verdachte plan van Tardieu ter bewapening van den Volkenbond zou lijken. Indien dit waar is, zou het niet onmogelijk zijn, dat bij Herriot's bezoek aan Londen MacDo nald zal probeeren den Franschen premier dit plan uit het hoofd te praten, of hem ten minste te bewegen het te laten varen. De komende dagen zullen moeten leeren, wat wij van dit opzienbarend bezoek heb ben te denken. MOSKOU, 10 Oct. (Per Telefoon). De gewel dige waterkrachtinstallatie te Dnjeprostrow, waarmee 5 jaar geleden begonnen werd, is met groote plechtigheid geopend. Aan de openings feestelijkheden, welke een zeer indrukwekkend verloop hadden, namen de president der Sov jet-Unie, Kalinin, en verder 50 arbeidersdele gaties uit het geheele land deel. De geheele omgeving was versierd met vlaggen en transpa ranten. Op vele transparanten stond de leuze: Er is geen vesting, welke de sovjet-arbeiders niet innemen kunnen. Bij den geweldigen stuwdam waren transparan ten aangebracht, waarop met reusachtig groote letters te lezen stond: „De geweldige installatie, waaraan de Ame- rikaansche ingenieur Cooper heeft medege werkt." Stalin was zelf niet bij de opening aanwezig, doch vanuit Moskou had hij een telegram van gelukwensch gezonden. (United Press) Verwachting': Zwakke tot matigen, Zuidelijke tot Westelijken wind, gedeel telijk bewolkt, aanvankelijk nog kans op regenbuien, iets zachter overdag. Hoogste barometerstand 762.7 te Ha. paranda Laagste barometerstand 743.2 te Isa- fjord. Zon op 6.19, onder 5.14. Volle Maan Vrijdag n.m. 1.38. Licht op 5.44. LONDEN, 10 Oct. (Reuter). Herriot heeft de uitnoodiging van Mac Donald, om naar Londen te komen, aanvaard. Herriot zal Woensdag of Donderdag arrivee- ren. Vanmorgen had Herriot een langdurig on derhoud met den Engelschen ambassadeur te Parijs, Lord Tyrrell. In verband met het feit dat Herriot alleen is uitgenoodigd wordt er te Londen op gewezen, dat er voor Italië en Duitschland geen aanlei ding bestaat zich veronachtzaamd te gevoelen, daar het niet noodig is deze beide landen te voren te overtuigen van het nut van een mo- gendheden-conferentie. Het eenige motief, waarom de Britsche re geering Herriot vooraf heeft uitgenoodigd, is de levendige wensch om iedere moeilijkheid uit den weg te ruimen, welke hinderlijk zou kun nen zijn voor het vlotte verloop der bespre kingen. Te Londen zijn verder tijdens het afgeloo- pen week-end aangekomen de Amerikaansche diplomaat Norman Davis en admiraal Hap- burn, die Davis reeds ter Ontwapeningsconfe rentie vergezelde. Davis had gisteren reeds een onderhoud met sir John Simon. De twee Amerikanen zullen waarschijnlijk eenigen tijd te Londen blijven en zouden be schikbaar zijn, voor het geval de aanwezigheid van Amerikaansche waarnemers bij eenigerlei internationale besprekingen gewenscht zou zijn. LEIPZIG, 10 Oct. Voor het ryksgerechtshoi alhier is het proces begonnen van verschillende Duitsche staten tegen het Rijk. Reeds hebben wij den aanvang van het proces gerapporteerd. Nadat de stukken, betrekking hebbende op het proces, zijn voorgelezen, wijst de president erop, dat het Rijksgerechtshof geen mededee- ling over den vermoedélijken duur van de be handeling heeft verstrekt. Verder verklaart hij: „Ik Wijs er nog in het bijzonder op, dat het Rijksgerechtshof over hetgeen geschied is, niet heeft te oordeelen of zulks van politiek belang of politieke werkzaamheid is geweest, doch uit sluitend daarover of hetgeen geschied is valt binnen de oepalingen van de grondwet." Vervolgens ging de president over tot het vaststellen van de wijze van behandeling. Het standpunt in het conflict Pruisen contra het Rijk, dat de Rijksregeering inneemt, blijkt reeds uit de schriftelijke voorbehandeling der zaak. Gedeeltelijk meent de Rijksregeering, dat het Rijksgere'htshof niet bevoegd is sommigs aanklachten te behandelen, gedeeltelijk stelt de Rijksregeering afwijzing voor. In het bijzonder wordt de wettigheid van het optreden der frac ties van het Centrum en de sociaal-democraten bestreden. De Rijksregeering constateert verder, dat geen ontzettingen ui ambten hebben plaats gehad. Het ontheffen van Braun en Severing uit hun functies heeft oorspronkelijk niet in de bedoeling gelegen. Overigens is slechts een aantal beambten tijdelijk op non-actief ge steld, hetgeen verband houdt met bezuinigings maatregelen. De klachten van de vroegere Pruisische mi nisters moeten volgens het Rijk niet ontvanke lijk worden verklaard. Er wordt tegen gepro testeerd, dat de aanklacht is uitgebreid tot den persoon van den Rijkskanselier in zijn functie als Rijkscommissaris. De aanklachten van Beieren en Baden wor den afgewezen in verband met het feit, dat er tusschen deze landen en het Rijk geen juri disch geschil bestaat. WASHINGTON, 10 October. (Per telefoon). De Amerikaansche senator Reed bracht heden aan president Hoover rapport uit over zijn reis naar Europa, waarvan hij juist is teruggekeerd. Senator Reed verklaarde den Amerikaanschen president goede hoop te koesteren dat op de ontwapeningsconferentie binnen enkele etap pes wezenlijke vorderingen zouden worden ge maakt. Na beëindiging van zijn onderhoud met pre sident Hoover verklaarde Reed aan de journa listen van meening te zijn, dat Engeland en Frankrijk eerstdaags de jaariyksche tranche hunner oorlogsschulden zouden voldoen. Reed verklaarde verder, dat de meeste Euro peesche landen beter in staat waren hunne schulden te betalen dan dat de Ver. Staten in staat waren de betaling te derven. (United Press) WASHINGTON. 10 Oct. (Per telefoon). Een vrij langdurig onderhoud heeft plaats gehad tusschen den Amerikaanschen ambassadeur te Berlijn Sackett en den onderstaatssecretaris van het Staatsdepartement, Castle, waarin de voor bereiding van de a.s. economische wereldcon ferentie besproken werd. Ambassadeur Sackett zal waarschijnlijk van daag nog een onderhoud hebben met president Hoover, welke ten deele de kwestie der econo mische wereldconferentie tot onderwerp zal hebben. (United Press) DUBLIN, 10 Oct. (Reuter). De Iersche minis ter van Financiën McEntee zeide in een rede alhier," dat de regeering van den Ierschen Vrij staat niet met Groot-Brittannië onderhandelt omdat zy hiertoe wordt gedwongen, doch omdat zij verlangt naar een werkelijk duurzame over eenkomst. zy meent, dat de onderhandelingen met meer kans op succes gevoerd zullen worden, indien de wederzydsche belemmerende maatregelen op geschort worden. DUBLIN, 10 Oct. (Reuter). Op een vergade ring der Cosgrave party te Kilmallock in Lime rick kwam het tot ernstige botsingen toen een aantal tegenstanders de vergadering poogden te verstoren. De politie kwam tusschenbeide en werd hierin geassisteerd door het zoogenaamde witte leger van Cosgrave. Verscheidene personen werden gewond; ty- dens de ongeregeldheden werd een aantal schoten gelost. ROME, 8 Oct. (Eigen telegram.) Samuell Insull, een der gebroeders van het failliete concern te Chicago, die wegens diefstal en op lichting wordt vervolgd, is Woensdag jJ. met zün zoon in het Palasthotel te Turijn aange. komen. Den volgenden dag vertrok hij, waar schijnlijk naar Florence. Aldaar noch te Rome is thans nog eenig spoor van hem te vinden. (United PressJ ATHENE, 10 Oct. (Reuter). Samuel Insull, een van de twee oplichters uit Chicago, is alhier gearresteerd, omdat zijn papieren niet in orde zün. Daar men voor zulk een vergrijp niet langer dan 48 uur kan worden vastgehouden, zal In sull in vrüheid worden gesteld, tenzü er nog een verzoek om arrestatie en uitlevering komt van de Amerikaansche legatie. Hoewel het uitleveringsverdrag tusschen Amerika en Griekenland nog niet geratificeerd is, wordt verzekerd, dat Insull toch kan worden uitgeleverd, zoodra desbetreffende instructies van de Amerikaansche legatie ontvangen worden. CHICAGO, 9 Oct. (Reuter). De staatspro- cureur, zich beroepend op een precedent, heeft den gouverneur van Illinois verzocht het depar tement van Buitenlandsche Zaken te vragen, Griekenland aan te sporen Samuel Insull naar Italië te verbannen, waar de ambassadeur van de Vereenigde Staten de autoriteiten reeds heeft verzocht, Insull te arresteeren. De secretaris van Insull heeft toegegeven hem in Parys en in Milaan telegrammen te hebben gezonden, doch ontkent iets te weten van een overmaking van 25.000 dollars. ATHENE, 10 Oct. (Eigen telegram). De Amerikaansche legatie te Athene heeft zich thans officieel met de autoriteiten in verbin ding gesteld in verband met de arrestatie van Samuel Insull. Het resultaat is, dat Insull zoolang door de Grieksche politie in arrest zal worden gehouden, totdat uit Amerika een officieel verzoek om uitlevering is binnenge komen. (United Press). Zondagavond laat was de uitslag van 238 van de 241 stembureaux te Antwerpen bekend. Volgens de Brusselsche „Standaard" is de ver moedelijke verdeeling der zetels als volgt: Liberalen, 12 gekozenen in plaats van 15; Socialisten 14 statu quo; Katholieken 15, statu quo; Vlaamsch Nationalisten 2 (winnen één zetel). Er dient op gewezen, dat de raad 2 zetels minder telt. Het hoogste procent aanwinst van stemmen is voor de katholieken. Onder oorverdoovende toejuichingen heeft de burgemeester van Antwerpen Zondagavond voor den Katholieken Kring een rede gei-ouden. Wij weten reeds, aldus van Cauwelaert, dat de katholieken de groote over winnaars zyn niettegenstaan de het feit, dat wij de verant woordelijkheid dragen in de -e- geering en in de stad en dat de oppositie de meest lage mid delen tegen ons heeft gebruikt. De overwon nenen te Ant werpen zijn de liberalen, zy hebben ae me dewerking in ons bestuur afgewezen. Zij hebben hun eigen tegenslag bewerkt. Noch hunne oppositie, noch ounne schandeiyke pro paganda hebben hun gebaat. Het strekt tot heil der gansche arbeidersklas te Antwerpen dat geen enkele communist ge kozen is. De Vlaarr.sche nationalisten behalen wellicht twee zetels, maar zij komen er niet toe hun achteruitgang van 1926 in te halen. Wij hoeven ze ook niet te vreezen voor de Kamer verkiezing. De burgemeester dankte het leger van pro pagandisten, die in alle stonden het goede zaad hebben gezaaid. Ten slotte wees hij er op dat. wij de schoonste resultaten konden boeken, dank zij de eendracht onder de Antwerpsche Katholieken. Toen burgemeester Van Cauwelaert later voor de tweede maal in de zaal van den Katholieken Kring kwam, barstte heel de zaal in een dreu nend zingen van „Leve onze Frans en hy mag er wezen" los. BRUSSEL, 10 Oct. (V. D.) Volgens het voor loopig resultaat der gemeenteraadsverkiezingen te Brussel verkregen de katholieken 13 zetels (tot dusver 16). de liberalen 15 (13), de socia listen 12 (10) en de communisten 2. De chris telijke democraten hebben hun zetels verloren. LONDEN, 10 Oct. (Reuter). Het aantal .verkloozen is tusschen 22 Augustus en 26 Sep tember met 1817 gedaald. PARIJS, 11 Oct. (Reuter). Twee gewapende personen drongen gisteravond een winkel bin nen van het Institut de Beauté van Lina Cava- lieri, sloegen de kashoudster bewusteloos en plunderden de kas, die 150C francs bevatte. Om de vlucht te dekken, wierpen zy een flesch benzine neer en staken de vloeistof in brand, waardoor een begin van brand ontstond. De cassière en een bediende werden licht gewond. De vetcontingenteering afgekondigd. Pastoor W. C. Dessing t Herriot gaat naar Londen. Insull te Athene gearresteerd. Het proces te Leipzig. Studiedagen van den R.K. Volksbond te Bergen (N.-H.) voortgezet. De dader van den gruwelijken moord te Zende ren heeft bekend. Bondsraadsvergadering van Katholiek P. T. T.- personeel. De Posterijen hebben alle vervoercontracten met tramwegondernemingen opgezegd. Te Ekehaar by Assen botste een goederentrein tegen een personentrein; vijf lichtgewonden. Gandhi wordt vrijgelaten als hij zijn ongehoor zaamheidscampagne stop zet. Von Gronau maaH «en noodlanding op zee. O O BELGRADO, 10 Oct. (V.D.) Naar uit Agram wordt gemeld, is daar de advocaat dr. Ivan Pernar. een van de meest bekende afge vaardigden van de vroegere Raditsj-partij ge arresteerd Hij wordt ervan beschuldigd, pam fletten te hebben verspreid, waarin de bevol king tot ongehoorzaamheid tegen het staats gezag werd aangezet. Behalve Pernar werden nog acht personen gearresteerd, die de pam fletten verder hadden verspreid. Pernar had tot voor kort zitting in het par lement. Bij het bekende incident in 1928 in het parlement werd Pernar zwaar gewond. Hij behoort tot de meest links-staande elementen uit de Raditsjpartij en staat steeds een radica le politiek voor Nader wordt gemeld, dat de zaak een ern stiger aanzien heeft gekregen, dan men aan vankelijk vermoedde. Was ae eerste indruk, dat men te doen had met een kleine onbelangrijke gebeurtenis, welke slechts bestond uit het on geoorloofd verspreiden van pamfletten, latere berichten spreken van een, zy het ook beperk te, samenzwering tegen der. staat Er gaan geruchten, dat honderd personen gearresteerd zyn en dat ook verschillende wa pens in beslag zijn genomen Enkele leiders der beweging zouden naar Italië zijn gevlucht. CASABLANCA, 10 Oct. (Reuter) Het ra diostation alhier heeft een S. O. S.-bericht op gevangen van het Belgische stoomschip „Schel- destad", dat zich op 95 gr. N. B. en 9 gr. 50 W. L. bevindt. Een sleepboot uit Brest snelt in allerijl te hulp. WOENSDAG 12 OCT. Gebouw „St. Bavo" Kindervoorstelling 2.30; entrée 15 ct. Avondvoorstelling 8 u.; entrée 40 en 60 ct. Kaartverk. en plaatsbespr. iederen dag Smedestraat 23. Haarlem - Heemstede - Bloemendaal Vooruit. Hoogste stand op Dinsdag 9 um van.: 75S

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1932 | | pagina 1