Hohenzollern-Restauratie? I M i Ottawa - rapport gepubliceerd JUIST DIT VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS Het nieuws van heden De kieswetplannen in Br.-Indië FRANKEN'S *mw Nieuwe onlusten te Belfast BRITSCHE WERELDRIJK ISOLEERT ZICH DE BAROMETER UMR BROODFABRIEKEN BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 DONDERDAG 13 OCTOBER 1932 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 Stahlhelm-Front Heil! Het gewezen Kroonprinselijk paar Roofzieke wolven Het Ween Het aantal tverkloozen in het district niet minder dan 100.000 Hef communisme stookt Fransche communisten dreigen De accoorden van Ottawa DE STRIJD OPNIEUW IN HEVIGHEID ONTBRAND De geweldige legerkampen van de Japanners bij Moekden Dinsdag a.s. voor het Lagerhuis Australië Zuid-Afriha Indië. Herr von Papen en de Germania" Hongermarsch naar Washington Lage loonen Herriot in Londen DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN Kerk staat boven ras, Nieuw ontwapenings plan Het fijne tnelkbrood van Franken. Het kost nu maar één dubbeltje. Si NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT VIJF EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18201 Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek te Dezer dagen werden er te Ber lijn eenige Stahlhelmpro- pagandafilms vertoond. Rijkskanselier Von Papen was daarbij tegenwoordig en was over de voorstelling zoo enthousiast, dat hij in een toespraak uitbarstte: „Dertien jaar lang heeft de Stahl- helm voor de grondslagen van het nieuwe Rijk gestreden. De Stahl- helm zal niet tevergeefs hebben ge streden." De Köln. Volksztg. merkt nuchter op, dat klaarblijkelijk de overeenstemming tusschen Von Papen en den Stahlhelm volmaakt is geworden. Uit de woorden des Rijkskanseliers zou men kunnen afleiden, dat hij al dertien jaren mede spreekt in de rijen van den Stahlhelm. Dit nu is absoluut niet het geval. De heer Von Papen was al die jaren lid van het Centrum, dat in tegenstelling met de parades en opmar- schen van den Stahlhelm met inspanning aller krachten aan het werk was, Duitsch- land te redden uit de ellende van 1918, waarin het niet op de laatste plaats ten gevolge van het wanbeheer van zijn toen malige staatslieden was geraakt. Dit werk kon met de methoden van den Stahlhelm niet worden gedaan. De kwestie, of de Stahlhelm of de krachten, die dertien jaren lang de geschiedenis van Duitschland heb ben bepaald, de bevrijding van Duitschen bodem van vreemde troepen hebben be reikt, de herstelbetalingen hebben doen op houden en andere boeien van het Verdrag van Versailles losser hebben gemaakt, zal de geschiedenis eenmaal anders beant woorden, dan de menigte, die de woorden van Von Papen toejubelde. De Stahlhelm- filmvertooning is op zich van geen groote beteekenis, maar werpt toch schel licht op den toestand, waarin onze Oostelijke na buur zich bevindt. In de Duitsch-nationale, de Hugenberg- pers staat te lezen: „Met een drievou dig „Front Heil!" besloot de Rijkskan selier zijn korte rede. De toespraak werd jubelend begroet. Begeleid door de ovaties der menigte verliet de kanselier toen het theater. Ook de Kroonprins, die trouwens reeds bij het begin der vertooning met da verend applaus was ontvangen, de kroon prinsen, prins en prinses Oscar en prins Eitel Friedrich, werden aldoor weer met „Hochrufe" omjubeld." Het is toch wel zeer opvallend, hoe de Rijkskanselier zich herhaaldelijk tegelijk met prinsen uit het Huis Hohenzollern laat vieren en huldigen. Hofberichten, zooals de Duitsch-nationale bladen publiceeren, moet men in verbinding brengen met het streven naar herziening der grondwet. In dien er iets in staat is, om oppositie te verwekken tegen die herziening, waar- principieel niets tegen is, dan zijn het die demonstraties, die een voorproef geven van het einddoel der herziening in den zin van Von Papen. De Stahlhelm heeft, naar Papen's bewering, dertien jaren lang niet tevergeefs gewerkt. Daarbij moet ons toch de opmerking van het hart, dat die krachten van het Duitsche volk, welke den last der verantwoordelijke politiek in die bewuste jaren hebben gedragen en al het werk moesten doen, waarschijnlijk dit alles wel niet hebben gedaan, om die lieden weer aan de macht te helpen, die in 1918 onder zulke onwaardige omstandigheden 't volledig bankroet van hun politiek moesten toegeven. het kamp van den Stahlhelm over te gaan. (Voor de eventueele verbinding met Hitier bleef broer August Wilhelm zorgen.) Hugen- berg en Düsterberg waren gaarne bereid den versperden weg naar den troon voor hem te banen. Maar deze twee mannen hadden geen regeeringspolitieke verant woording. n dit verband verdient een mededeeling van den eersten minister-president der republiek, Scheidemann, in de Vor warts" vermeld te worden. Hij herin nert aan het antwoord, dat op 12 October 1918 Duitschland aan president Wilson gaf en deelt dan het volgende tot nu toe nog niet bekende feit mede: „Reeds twee dagen voordat het antwoord van Wilson op de Duitsche nota binnenkwam, kwamen de twee keizerszonen August Wilhelm en Adalbert bij den toenmaligen kanselier Prins Max von Baden, om hem te vragen, of zij naar papa zouden gaan, om hem er van te overtuigen, dat hij noodzakelijk moest afdanken." Evenals toen, gaat het ook he den den heeren klaarblijkelijk niet snel genoeg. De in 1918 met zijn vader naar Holland gevluchte Kroonprins roert zich in den laatsten tijd bijzonder onsympathiek. Stre- semann gaf hem indertijd den toegang naar Duitschland vrij op voorwaarde, dat hij zich niet met de politiek zou bemoeien Fluks gaf deze vlotte man zijn eerewoord en fluks brak hij het, toen hij de kans schoon zag. Hitier scheen hem de komende man en fluks gaf hij het parool uit bij de presidentsverkiezingen: Tegen Hindenburg voor Hitier. Later vond hij het veiliger, toen Hitier er geen zin in bleek te hebben voor de Hohenzollern te trommelen, naai WARSCHAU, 13 Oct. (Reuter). In het noor den van Polen zijn vele dorpen door groote benden wolven overvallen. De bevolking heeft de politie en marechaussee te hulp geroepen, aar daar daagde plots de vlotte von Papen op als hoogste verantwoorde lijke regeeringspersoon en zijn gepa- radeer met en om den Kroonprins is en kan niet alleen maar spel zijn. De bedoeling ligt er dik op. Heel de wereld ziet dit mee ongemeen onbehagen. Deze tijd is in ver band met de brandende Europeesche kwes ties wel de slechtst gekozene voor monar chistische restauratie. De ex-Kroonprins is voor en vooral tijdens den oorlog een groote drukdoener geweest, die, evenals papa, do zijnen malen per jaar zijn mond voorbij praatte. Deze weinig hebbelijke eigenschap schijnt hij nog te hebben. De „Vorwarts" van Dinsdagavond 1.1. bracht een opzien barend bericht over de politieke activiteit van den gewezen Kroonprins. De Rijks- regeering verklaarde dat bericht wel direct als fantasie. Maar er zijn redenen te over. om dit bericht niet weg te moffelen, wat reeds blijkt uit den heelen inhoud van dit overzicht: Het blad schreef o.a.: „De gewezen kroonprins, die voor zijn terugkeer uit Nederland de belofte had afgelegd, zich te onthouden van elke politieke actie, ont wikkelt in den jongsten tijd een koorts achtige activiteit, welke zijn benoeming tot rijksregent door schending van de grondwet en tot herstel van de monarchie beoogt. Hij maakt voor zijn plan propaganda in alle mogelijke kringen zonder zich vooral te vergewissen van hun discretie. De „Vorwarts" verzekert in staat te zijn te bewijzen, dat de kroonprins o.a. het vol gende heeft verklaard: Von Papen, Schleicher, Hindenburg en hijzelf wisten wat zij wilden en zijn het geheel eens met elkander. Op een passend oogenblik zou Hindenburg hem tot rijks regent benoemen en een beslissing nemen. Hijzelf zou daarna steunen op de rijks weerbaarheid, de politie, welke door het rijk zou zijn overgenomen en 400.000 ge wapende leden van den Stalen Helm. Een nieuwe 9de November zal niet plaats vin den. De mannen, die achter dit plan staan, zijn besloten daarvoor te strijden en indien noodig ook te sterven. Rupprecht von Wit- telsbach gaat met hen accoord en zal op denzelfden dag, waarop hij, de kroonprins, tot rijksregent wordt benoemd, aan het hoofd van de Donau-monarchie worden geplaatst. Het sociaal-democratisch blad gelooft niet aan de juistheid van hetgeen de kroonprins over den Rijkspresi dent heeft gezegd, maar richt tot de hee ren von Papen, Schleicher en von Gayl volgende vragen: Zijn u de plannen van den gewezen kroonprins bekend en hoe is uw houding ten opzichte van deze plannen? Ziet gij in, dat de kroonprins zich door zijn optreden aan hoogverraad schuldig maakt en zijt gij bereid hieruit de noodige juri dische consequenties te trekken; zal de rijksadvocaat zijn plicht doen? Het valt wel zeer te betwijfelen, of de Duitsche re geering op deze scherpe, categorische vra gen zal antwoorden. En in dien twijfel ligt nu juist de motiveering van dit overzicht Wij meenden, dat het noodig was, weer eens te wijzen op een onmiskenbaar stre ven, hoewel het nog geloochend wordt, op een streven van de regeering-von Papen naar een Hohenzollern-restauratie, ook ai moge deze nog in niet nabije toekomst liggen. De „Köln. Völksz." schrijft bij het bericht van de „Vorwarts": „De terugkeer tot 1918 is niet zoo een voudig, als men zich schijnt voor te stel len. Maar groote opmerkzaamheid en, als het moet, besliste afweer, zijn geboden Want de teekenen, die op restauratie plannen wijzen, vermeerderen zich in den laatsten tijd opvallend." Wij bemoeien ons, zooals van zelf spreekt, niet met binnenlandsche Duitsche kwes ties maar uit zulk een restauratie, steu nend op den thans in de Duitsche regee ring heerschenden vlotten, voor-oorlog- schen Junker-geest, kan niets goeds wor den gebrouwen. Verwachting: Krachtige tot matigen, jf g Zuid-Westelijke tot Westelijken wind, g betrokken tot zwaar half bewolkt, |j H aanvankelijk regenbuien, iets koeler. Hoogste barometerstand 765.4 te Wee- g H nen. S Laagste barometerstand 742.0 te Aber. B deen. Geseind hedenmorgen 7.50 uur aan O gg alle posten: jj ,,Weest op Uw hoede."jg g Zon op 6.22, onder 5.09. Volle Maan jg Vrijdag n.m. 1.38. Licht op 5.39. g Hiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim BELFAST, 12 Oct. (Reuter). In verschillende wijken van de stad zijn vandaag de ongere geldheden weer begonnen. In de straten bij de haven, die bezaaid liggen met stukken steen en gebroken ruiten, gelastte de politie, die de knup pels gereed hield, iedereen binnenhuis te biy- ven. Aangezien getracht werd voor kleine win kels onlusten te verwekken, werd de politie ver sterkt en op het oogenblik patrouilleeren ruim drieduizend agenten op de gevaarlijkste plaatsen meer dan zeventig personen zijn gearresteerd. Betoogers hebben een broodwagen geplun derd en bij de verschijning der politie werden schoten gelost. De politie chargeerde eenige malen en toen de menigte niet uiteenging werd versterking aangevraagd en van de vuurwapens gebruik gemaakt, waarbij echter niemand werd gewond. Er worden opnieuw barricades opge richt en men vreest, dat de ongeregeldheden zullen aanhouden. Strijd duurt voort BELFAST, 12 Oct. (Per telefoon.) De ge vechten tusschen werkloozen en politie zijn, na een korte onderbreking in den ochtend, kort na den middag weer in alle hevigheid hervat. De demonstranten gaven geen gevolg aan de sommatie der politie, zich te verspreiden. Toen de politie hen met geweld wilde dwingen, be kogelden de betoogers de agenten met een ha gel van steenen. Dit was het sein voor vele andere werkloozen, om zich tegen de politie te verzetten, zoodat met pantser-auto's tegen de betoogers moest worden opgetreden. Bij de ge vechten is een aantal personen aanzienlijk ge wond, van wie verscheidenen naar het zieken huis werden overgebracht. Verscheidene winkels werden door de werk loozen geplunderd. Het Engelsche ministerie van Oorlog heeft een vertegenwoordiger der „United Press" me degedeeld, dat de geruchten volgens dewelke Engelsche troepen in allerijl naar Belfast zijn gezonden, onwaar zijn. De samentrekking van troepen in de nabijheid van Belfast hebben met de onlusten niets te maken. (United Press.) PARIJS, 11 Oct. (V. D.) Nu het Amerikaan- sche Hooggerechtshof zich weldra zal uitspre ken over een herziening van het doodvonnis, dat wegens aanranding van twee Amerikaan- sche vrouwen was uitgesproken tegen zeven negerse heerscht in communistische kringen te Parijs groote opwinding, zoodat men reke ning houdt met ernstige excessen. Maandag verscheen in de Amerikaansche legatie een vertegenwoordiger van den communistischen jeugdbond, die verklaarde, dat men het ge bouw in de lucht zou doen vliegen, wanneer het doodvonnis zou worden voltrokken. Vijf tien andere delegaties van de „Roode Hulp" en een reeks communistische vereenigingen hebben dezelfde bedreigingen uitgesproken. Het legatiegebouw wordt thans zeer streng be waakt. «few.: Onderlinge bevoorrechting van industrie- en. zuivel producten Snowden en Samuel er tegen LONDEN, 12 Oct. (Reuter.) In de „Financial News" schrijft Lord Snowden over de overeen komsten van Ottawa, dat er een belangrijk verschil bestaat tusschen de concessies van het moederland en van de dominions. Elke concessie van Engeland brengt nieuwe lasten mede voor het Britsche volk, terwijl de dominions verlichting krijgen voor hun hande laren of consumenten. In een vergadering van Liberalen verklaarde Herbert Samuel gisteravond, dat uit de over eenkomsten van Ottawa blijkt, dat de vrijhan del binnen het Rijk is afgestuit op een vier kante weigering. De voordeelen voor den Britschen handel zullen betrekkelijk gering zijn. De conferentie van Ottawa zou wel eens een hinderpaal kunnen zijn voor de economische wereld-conferentie. Vervolgens werd met overweldigende meer derheid een motie aangenomen, waarbij in stemming wordt betuigd met de houding van Samuel en zijn collega's en de protectionisti sche politiek van de regeering in het algemeen en in het bizonder de overeenkomsten van Ot tawa scherp worden afgekeurd. LONDEN, 12 Oct. (Per telefoon.) Het rap port over de resultaten van de conferentie van Ottawa is hedenmiddag gepubliceerd. Het rap port bevat de preferenties, welke door de ver schillende dominions aan het moederland wor den toegestaan. In officieele kringen der En gelsche industrie is men van meening, dat Engeland op grond dezer preferenties met suc ces met de landen buiten het Britsche rijk kan concurreeren. De voornaamste leveranciers der dominions zijn Duitschland en de Ver. Staten. In 1931 bedroeg de import van de dominions naar schatting minstens 70 millioen pond ster ling. Hiervan kwamen 39 millioen voor reke ning van landen buiten het Britsche Rijk. Van Engelsche zijde is men nu van meening, dat het aandeel dezer laatste landen krachtens de aan Engeland gegeven preferentie zal ver minderen. Canada Aan de Reuter-berichten over het Ottawa- rapport ontleenen wij nog het volgende: De overeenkomst tusschen Engeland en Ca nada voorziet in een wijziging der douane tarieven op 215 artikelen, waarvan er 79 voor het eerst op de lijst der van invoerrechten vrij gestelde goederen komen te staan. Over het algemeen zal 40 pet. van den Engelschen in voer onmiddellijk van de tariefverlaging profi- teeren, terwijl ongeveer 8 millioen dollar aan koopwaar Canada vrijelijk kan worden inge voerd, w.o. boeken, ijzer, staal, auto's, radio toestellen. Geheel vrij van tarieven is een groot aantal weefsels en afgewerkte linnen- en hen nepartikelen. De overeenkomst met Australië houdt in, dat Engelsche goederen zekere minimum-prefe renties zullen genieten en wel van 15 pet. bij artikelen, waarop rechten van hoogstens 19 pet. worden geheven en 20 pet. bij artikelen, waarop meer dan 29 pet. invoerrechten moeten worden betaald. De preferentie van 20 pet. zal echter niet worden toegepast, wanneer daardoor de invoerrechten hooger dan "5 pet. zouden worden. Om politieke redenen is niet speciaal aan gegeven, voor welke Engelsche artilaten de rechten worden verlaagd. Een zeker aantal in voerbeperkingen en verboden op Engelsche ar tikelen is echter reeds afgeschaft. Nieuw-Zeeland, dat reeds groote preferen tie aan Engelsche waren toekende, zal zijn ta rieven op Engelsche artikelen nog verder ver lagen. De overeenkomst met Zuid-Afrika bevat een aantal speciale rechten, welke worden geheven op den invoer uit het buitenland van katoenen stoffen, visch in blik, verschillende vruchten, onverwerkte zoowel als ingelegde en bovendien een recht van 10 pet. van de waarde van mais. welk recht het geheele jaar door geheven zal moeten worden. Een der belangrijkste overeenkomsten is ge sloten met Britsch-Indië; het moet door net Britsch-Indische parlement worden bekrach tigd. Terwijl Engeland tot dusver slechts prefe rentie genoot op zekere katoen-, ijzer- en staal- producten, krijgt het nu een preferentie van 10 pet. op 163 artikelen, w.o. machinerie, olie, linnen goederen. Verder krijgt Engeland eenige voordeelen van Rhodesia en New-Foundland. Direct na de bijeenkomst van het Lagerhuis zal a.s. Dinsdag over het Ottawa-rapport ge discussieerd worden. Het zal zoo spoedig mo gelijk worden afgehandeld. LONDEN, 12 Oct. De Engelsche handels overeenkomst met Canada, Australië, Zuid- Afrika en Nieuw-Zeeland voorziet in een vrijen invoer voor een tijdperk van zeker 3 jaar van eieren, pluimvee, boter, kaas en andere zuivel producten. Verder zal aan het Engelsche La gerhuis een wet worden voorgelegd, om op buitenlandsche boter een recht van 15 shilling per 100 pond, op buitenlandsche kaas een recht van 15 pet. ad valorem en op buitenlandsche eieren een recht van 1 shilling tot 1 shilling 9 pence per „groote" honderd te heffen. Een belangrijk hoofdstuk van de Australische overeenkomst heeft betrêkking op de bepalin gen betreffende de regeling van den invoer in Engeland van bevroren en gekoeld vleesch. Hierbij wordt o. a. bepaald, dat Australië den export van bevroren schapen en lamsvleesch naar Engeland in 1933 zal beperken tot een hoeveelheid, welke hoogstens 10 pet. grooter is dan de hoeveelheid, welke uitgevoerd was in het jaar dat 30 Juni j.l. eindigde. Intusschen zal de Engelsche regeering een regeling treffen met de Australische regeering betreffende den invoer van buitenlandsch vleesch, in overeenstemming met het vastge stelde programma en betreffende een kwanti tatieve regeling van de leveringen van bacon en ham. In 1933 zullen de regeeringen overleg plegen over de beste middelen om een verbe terde prijssituatie te verkrijgen en een orde lijker op de markt brengen van voorraden. 99* Redactie van het Duitsche Centrum-blad ontslagen Naar de „Vossische Zeitung" verneemt, is de redactie van de „Germania" en een gedeelte van het technische personeel ontslag aange zegd. Men ziet hierin een aanval van von Pa pen op de politiek van het centrum. Von Papen heeft 47 pet. van de aandeelen der „Germania", terwijl de Preussenkasse nog over 7 pet. der aandeelen beschikt, zóódat de rijkskanselier in het geheel over 54 pet., dus over de meerder heid der aandeelen kan beschikken. Naar verluidt, worden pogingen aangewend om een nieuw partijblad van het Centrum te Berlijn te stichten. Verder wordt verzekerd, dat von Papen ook zijn invloed bij de „Kölnische Volkszeitung" wil laten gelden en een druk op de houding van dit blad wil oefenen met behulp van de financieele betrekkingen, welke er tusschen dit blad en den Pruisischen staat bestaan. 5000 Boeren eischen moratorium van alle schulden LONDEN, 13 Oct. (Reuter). De „Daily Tele graph" verneemt uit Washington, dat vijf duizend boeren uit het geheele land, die meer dan een millioen failliete landbouwers vertegen woordigen, voornemens zijn 7 December naar Washington te trekken in vrachtauto's, ten einde een moratorium van alle schulden, ook van de landrenten, enz. te verkrijgen. WASHINGTON, 13 Oct.. (Reuter). Het Amerikaansche ministerie van Landbouw heert een loonstatistiek gepubliceerd, waaruit blijkt, dat de loonen den laagsten stand sedert 30 jaar hebben bereikt. Vooral in de gebieden, waar hoofdzakelijk voor de wereld-markt wordt geproduceerd, zijn de loonen buitengewoon laag. LONDEN, 13 Oct. (V.D.) Herriot is in den afgeloopen nacht om 12 uur in Londen aange komen. Minister-president MacDonald en mi nister Simon verwelkomden hem op het sta tion. De eerste bespreking met Herriot vindt Donderdag om 11 uur ongeveer plaats. Inwerkingtreding tabaksaccijns in Indië uitge steld tot 16 Dec. De nieuwe rechterlijke indeeling. Benoemingen van Pater Minderbroeders. Eenige artikelen die niet worden gecontingen- teerd. Nieuwe werkloozenonlusten te Belfast. Herriot is het Kanaal overgestoken. Ook de Christenen tegen de kieswetplannen der Britsch-Indische regeering. Nieuw ontwapeningsplan van MacDonald. Hongermarsch van Amerikaansche boeren naar Washington. Scherpe critiek van Snowden en Samuel op Ottawa-accoorden. Ook de Christenen er tegen POONA, 12 Oct. (Reuter.) Zeven-en-dertig vooraanstaande' Europeesche en Indische chris tenen uit alle deelen van Britsch-Indië heboen een politiek „te wapen" geproclameerd tegen het kieswetplan der Indische regeering, in zoo ver dit de christenen betreft. In het protest wordt verklaard, dat het dui delijk is, dat het groote lichaam van Indische christenen gekant is tegen een stelsel van af zonderlijke kieskringen voor de christenen om dat de volgelingen van Christus in het regee- ringsplan worden bestempeld als een afgesloten gemeenschap. Het wezen nu van de Kerk is gelegen in de idee, dat zij alle verschillen tus schen gemeenschap, ras en kaste door allen omvattende broederschap te boven gaat. Op 24 October heeft een conferentie plaats, waartoe de leiders der christelijke instellingen uit geheel Indië zijn uitgenoodigd, ter bespre king van het kiesstelsel. LONDEN, 12 Oct. (Reuter). Naar vernomen wordt heeft MacDonald een nieuw ontwape ningsvoorstel opgesteld, dat den Franschen premier Herriot bij diens bezoek aan Londen zal worden voorgelegd. In dit nieuwe plan wordt zoowel rekening gehouden met de Fransche eischen inzake de veiligheid, als met den Duitschen eisch naar gelijkgerechtigdheid. Nadere bijzonderheden over MacDonald's plan zijn niet te verkrijgen. Haarlem - Heemstede Bloemendaal Hoogste stand op Donderdag 9 uur v.m.: 753 Achteruit f

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1932 | | pagina 1