Legenden van „rooden Dinsdag"
De roofoverval
te De Punt
Het „handen thuis"
van Vliegen
RIJKSMIDDELEN
MARKTEN
DINSDAG 18 OCTOBER
Voorkomen is beter
dan genezen
Hoog water
Stille Werkers
De dader gearresteerd
Dienstbode gestoken
Onder den druk van communisten
en O. S. P. gaat de S. D. A. P.
een betooging houden
Verwaarloosde zinsnede
Over uniformen
De communistische leugen
Vliegen houdt vol
Rivieren buiten hare oevers
Afgeloopen maand bijna S millioen
minder dan vorig jaar
DE BEDRIJFSRADENWET
R. K. Middenstandsbond dringt
aan op aanneming
NA DEN SLAG BIJ JUTLAND
Contact-mijn opgevischt
JOH. VAN OLDENBARNEVELT
Binnenvaart uitgesteld
BENOEMINGEN
In het Aartsbisdom
Paters Dominicanen
In het Bisdom Haarlem
R. K. UNIVERSITEIT
De negende Dies Natalis
Een schenking
BEWUSTELOOS LANGS DEN
WEG GEVONDEN
Door auto aangereden?
ONGESMOLTEN RUNDVET
EN REUZEL
Daling van den prijs
COMPROMIS BOUWBEDRIJF
Contröle op de werkelijk uit
betaalde loonen
VACATURE-AMENT
De heer Truyen benoemd
verklaard
VRACHTWAGEN TEGEN
TREIN
Eén doode, twee zwaar gewonden
De dader aangehouden
BRUTALE INBRAAK TE ZEIST
Duitscher achter slot
EEN AUTOBUS TE WATER
Twee lichtgewonden
Veilig Verkeer
CONFLICT OM „MATA HARI"
De firma Tuschinski gedagvaard
Maandagmiddag vergaderde de Haagsche Ge
meenteraad onder voorzitterschap van jhr. mr.
dr. L. H. M. Bosch ridder van Rosenthal. Aan
de orde kwam de voortzetting der interpellatie-
Vliegen over het gewraakte politie-optreden op
den 20sten September, den zgn. „rooden
Dinsdag".
De VOORZITTER zegt, dat hij het, de vorige
maal gegeven antwoord op de vraag omtrent
een tegenactie van de Nationale Unie heeft op
gesteld in tegenwoordigheid van den hoofdcom
missaris, den wnd. hoofdcommissaris en den
hoofdinspecteur Van der Kley. Hulp is aange
boden aan den heer Wesseling door den heer
H. J. de Jonge lid van den centraal raad van
het verbond var. Nationalisten en de hoofdcom
missaris is vanuit den Dierentuin opgebeld door
den reserve-majoor Vleming, maar in beide ge
vallen is hulp geweigerd.
Voorts is de heer Groeninx van Zoelen op
15 September op het politiebureau geweest en
heeft hij daar een circulaire afgegeven met de
mededeeling, dat zij reeds was rondgezonden
aan een inspecteur. Deze heeft geen aandacht
gewijd aan de zinsnede „na de zekerheid te heb-
befi verkregen, hiermede de desbetreffende orga
nen van dienst te zijn", daar hij geen reden
had te veronderstellen, dat met „deze organen"
de politie kon zijn bedoeld. De inspecteur zou
juister hebbén gehandeld, als hij deze circulaire
had doorgezonden aan spr., die dan inlichtingen
had kunnen inwinnen.
De heer VAN DER LOO (A.R.) wijst op de
moeilijke taak van de politie en prijst in het
algemeen haar optreden, maar oppert daarna
bedenkingen, omdat de politie op den 20sten
September op bepaalde plaatsen menschen heeft
verspreid, die zich niet uit de voeten konden
maken.
Waarom niet bij groote volksverzamelingen,
zooals dit ook vroeger gebeurde een 50-tal
politieruiters laten surveilleeren? Verspreiding
van volksverzamelingen door agenten te voet
moet tot ongelukken leiden. Ook het gebruik van
motorpolitie is verkeerd. Misschien zijn er geen
50 bereden agenten, maar er zijn wel 50 politie
mannen, die kunnen paardrijden, en die kan
men op 50 paarden zetten. Dit is een betere
methode dan de door den heer Vliegen aanbe
volen methode van vrachtauto's, waarop arres
tanten geladen zouden moeten worden. Hoe
zou dit onbloedig kunnen gebeuren? Trouwens,
de heer Noske en de afgetreden Berlijnsche
politie-presidert. partijgenooten van den heer
Vliegen, plachten pantserwagens en machine
geweren te gebruiken.
De heer MOONEN <R.K.) zegt, dat de burge
meester de instemming had van het overgroots
deel der bevolking, toen hij de demonstratie op
den 20sten verbood! Van een woordenwisseling
komt een vechtpartij. De heer Vliegen vergist
zich, als hij zegt. dat men tegelijkertijd zijn
mond wijd kar. openzetten, maar zijn handen
thuis kan houden. De modern-georganiseerde
politieagenten zijn het met de sociaal-democra
tische raadsfractie niet eens, want in hun or
gaan staat, dat de communisten op den 20sten
botsingen provoceerden. Spr. vertelt van een
jongmensch met een wit strikje op de Kal-
verenmarkt, die niets deed en die door betoogers
op den groud werd gegooid, geschopt en ge
treden. Demonstranten, twintig of dertig, over
vielen vijf jongelingen met oranjestrikjes op de
Kalverenmarkt en mishandelden hen.
In het orgaan der O.S.P. is de noodzakelijk
heid in het licht gesteld van het in het leven
roepen van een arbeidersweer. Waar moet dit
op uitloopen?
Anderzijds verdient het, vooral na wat de
voorzitter straks heeft meegedeeld, wellicht aan
beveling om ter kennis van het geheele politie
corps te brengen, dat de burgemeester tegen
samenwerking met fascistische organisaties is.
De heer FEBER (R.K.) vraagt, welke hou
ding de heer Vliegen zou hebben aange
nomen als politiechef op den 20sten.
De heer VLIEGEN (S.D.): Probeer het eens!
(Gelach).
De heer FEBER (R.K.) zegt, dat men volgens
den heer Vliegen den mond wijd kan open
zetten, maar
de handen
moet thuis
houden.
Maar de
heer Aibarda
schreef in
JDe Sociaal
democraat,"
dat men
voorzichtig
moet zijn
met demon
straties. die
den kapita
listen geen
kwaad aoen
en de arbei
ders niet ba
ten. fn het
blaadje „De
Honger-
zweep"
stond, dat de straten op den 20sten met bloed
gekleurd zouden worden en dat de arbeiders
hun gereedschappen moesten meenemen. Is dit
het „handen thuis" van den heer Vliegen?
En ondanks de waarschuwing van den heer
Aibarda gaat de S.D.A.P. nu zelf op 8 Nov.
een betooging houden, onder den druk van
communisten en O.S.P. En dezen gaan nu
nevenbetoogingen houden.
De voorbereidende politiemaatregelen in ver
band met den 20sten waren juist getroffen. De
heer Vliegen is in zijn hart blij met die maat
regelen, voor zijn partij zou er geen grooter
ramp zijn dan een verwerkelijk!11!» der commu
nistische revolutie.
Met den heer Vliegen is spr. het eens. dat
het dragen van uniformen niet wenschelyK is,
maar laat hij dan de A.J.C.-uniformen uit de
wereld helpen. De heer Vliegen zegt, dat een
fascistisch uniform natuurlijk zijn partijgenoo
ten prikkelt, maar eischt tevens, dat een politie
agent kalm blijft tegenover gesar en geterg van
publiek.
Onder de tegenwoordige omstandigheden ligt
het op den weg der overheid, het demonstratie-
recht in te perken. Daarmee bewijst de over
heid den menschen, die willen demonstreeren,
zeiven een dienst, want voorkomen is beter dan
genezen.
Het politie-optreden is juist geweest en dat
er onschuldigen getroffen z.n, verandert spr.'s
oordeel niet. De meesten van die menschen had
den niet op straat moeten komen. (Tegen
spraak).
Spr. brengt dank en eerbiedige hulde aan de
nagedachtenis van den politie-agent Baas, die
is gevallen by de vervulling van zijn taak Kan
de Burgemeester verzekeren, dat van gemeente
wege de vrouw en het kind van agent Baas
zoodanig van het noodige worden voorzien, dat
zij in dezelfde mogelijkheden blijven als zij wa
ren, toen hij nog leefde?
De heer SCHADDELEE (C.P.) zegt dat ver
schillende politie-inspecteurs op straat hebben
goedgekeurd, dat fascisten en politie gezamenlijk
tegen de arbeidersklasse zouden optreden Was
op 20 September de demonstratie toegestaan,
dan was er niets gebeurd.
De grootste verantwoordelijkheid van de ge
vallen slachtoffers dien dag berust bij den bur
gemeester, Spr. betreurt den dood van den agent
Baas, maar die dood is waarschijnlijk het gevolg
geweest niet van den steek, maar van het feit,
dat de man in ijlkoortsen uit bed is gesprongen
door de slechte contröle in het ziekenhuis, zoo
dat de wond weer is opengegaan.
De voorzitter heeft voorts bewust gewild, dat
dien dag slachtoffers zouden vallen aan onze
zijde van de barricade.
De VOORZITTER zegt, dat hij rustig naast zich
neerlegt de beschuldiging, hem door den heer
Schaddelee toegevoegd, kennende de richting,
waaruit die beschuldiging is gekomen. Ander
zijds voelt spr. zwaar zijn verantwoordelijkheid,
welke hem drukt als hij denkt aan den 20sten
September. Spr. betreurt, dat er slachtoffers ge
vallen zijn. Als zoo iets plaats vindt, vraagt hij
zich steeds af, welke richtlijnen gevolgd moeten
worden om zoo iets te voorkomen.
Spr. zal in een nota aan den raad meedeelen,
wat is gedaan voor de weduwe Baas en haar
kind.
De agent Baas is 22 September te 17.15 in
het ziekenhuis, terwijl hij drie minuten alleen
gelaten werd hij was anders rustig uit bea
gekomen. Zijn vrouw, die in de gang bij de
deur zat, zag. hem plotseling naast zich. De
dokter constateerde een uur later, dat hij alleen
een schram aan de kin had gekregen en dat zijn
algemeene toestand dezelfde was. Een nieuwe
bloeding had niet plaats gevonden. Den vol
genden morgen is de agent Baas overleden. De
dokter heeft tegenover spr. het verband tus-
schen het een en het ander ontkend.
De heer VLIEGEN (S.D.) keurt af, dat de heer
Groeninx van Soelen twee maal op een politie
bureau met de politie gesprekken heeft gevoerd.
Zulke betrekkingen zijn niet in den haak.
Tegenover den heer Feber betoogt spr. de
noodzakelijkheid van demonstraties ook in dezen
tijd. Tijdens de laatste verkiezingen was er nog
geen crisis, in verband waarmee de kiezers een
oordeel konden uitspreken.
Spr. twijfelt, of de leiding der Haagsche politie
heelemaal brandschoon is ten aanzien van ver
schillende dingen, o.a. ten aanzien van fascis
tische smetten. Uit de gevoerde correspondentie
blijkt, dat het koek en ei is tusschen die twee.
Een demonstratie mag alleen worden gewei
gerd, als er een ernstige reden voor is. Spr. uit
Zijn voldoening over de vergunning voor 8 No
vember. Wij zullen bij de demonstratie dien dag
de orde handhaven.
De VOORZITTER zegt, dat 's heeren Vliegen's
betoog niet geschikt is om de verhoudingen met
de politie beter te maken.
Als spr. de circulaire van den heer Groeninx
van Soelen wel tijdig onder de oogen had gehad,
is het toch de vraag, of hij er wat aan gedaan
zou hebben, omdat men den heeren niet meer
eer moet geven, dan hun toekomt.
Spr.'s bezwaar tegen den heer Vliegen is, dat
zijn party evenzeer gesteld is op de orde als
spr. maar in haar pers eet van twee wallen. Een
ernstige party zal moeten kiezen.
De interpellatie wordt hierna gesloten.
Tengevolge van den buitengewonen regenval,
die groote fassa's water uit de hoogere gelegen
gebieden naar de Brabantsche rivieren deed
toestroomen is het waterpeil zeer gestegen.
Hier en daar trad het water, dat op sommige
punten byna volledige winterhoogte bereikte,
buiten de oevers. De Dommel zette in zyn
stroomgebied meerdere weilanden onder wa
ter, zoodat het vee yiings naar de stallen moest
worden overgebracht.
De Maas steeg zeer snel. Te Grave wees de
peilschaal acthereenvolgens van Zaterdag tot
Maandag verhoogingen aan van 7.32 M. tot
8.60 M. en 9.50 M. De stuw werd in werking
gesteld. Te St. Andries op de Maas was de was
Maandag 80 c.M. De Dieze by Engelen en Crè-
vecoeur steeg dien dag 22 c.M.
Ook in de binnenlanden en heidevelden heeft
het water een aanzieniyke hoogte bereikt. Ver
scheidene binnenwegen zyn onbegaanbaar ge
worden en in de Wieringsche „broeklanden"
staan reeds complexen blank.
Onlangs verscheen als uitgave van de Alge
meene R. K. Propagandaclub te Amsterdam een
werkje getiteld „Stille Werkers", dat zyn ont
staan dankt aan de schandaalcolportage in de
hoofdstad tegen de priesters en kloosterlingen
in hun arbeid voor de opvoeding der jeugd.
Het boekje werd samengesteld door den voor
zitter der club, den heer Jan Bakker, die zich
met een zyner medebestuursleden persooniyk
op de hoogte stelde van den arbeid der kloos
terlingen in diverse stichtingen in den lande
en zyn bevindingen op pittige en onderhoudende
wyze heeft weergegeven.
Bij zyn verschynen viel het werkje een bui
tengewoon gunstige ontvangst ten deel en uit
alle deelen des lands bereikten het clubbestuur
gelukwenschen met de uitgave ervan, waarby
een woord van lof aan den samensteller niet
werd onthouden.
Kerkeiyke en burgerlijke autoriteiten, zelfs de
hoogsten in den lande, uitten zich in hun waar
deering op de meest sympathieke wüze. En dit
zal niemand verwonderen. Menige bladzijde leest
men niet zonder ontroering en niemand zal het
werkje ter zyde liggen, zonder gesterkt te zyn
in byn meening en eerbied voor de duizenden
Stille Werkers"; onze Priesters, Broeders en
Zusters in hun nooit genoeg te' waardeeren ar
beid, waarvan dit werkje op zoo geestdriftige
wijze getuigt.
In een van veel sympathie getuigend schrij
ven, verklaarde Dr. R. Lydsman Oa.s.R„ Se
cretaris van Kardinaal van Rossum z.g. o.a. het
volgende: „zyne Eminentie, die met zooveel be
langstelling van uit de Pers de actie van Uw
propagandaclub gevolgd heeft, juicht van harte
het iniatief van Uw vereeniging toe om door
het verspreiden van dit populair apologetisch
werkje een waardige tegenactie te vormen tegen
de beleedigingen, de H. Kerk en hare bediena
ren aangedaan door de beruchte schandaalcol
portage, waarvan in den laatsten tyd de hoofd
stad des lands op zoo onblliyke en onpassende
wyze getuige is."
En Mgr. Aengenent, Haarlems vereerde Bis
schop legde niet minder sympathie aan den dag,
toen Mgr. schreef:
„Gaarne verleenen wy allen, die aan de ver
spreiding daarvan zullen medewerken onzen
Bisschoppeiyken Zqgen, terwyi wy tevens U een
groot succes toewenschen.
Ook de overige Nederlandsche Bisschoppen
gaven van hunne hooge belangstelling biyk en
Dr. Verhoeven, Directeur van het R. K. Centraal
Bureau van Onderwys en Opvoeding te 's-Gra-
venhage, aan wiens oordeel men zeker waarde
mag hechten schreef: „Met belangstelling na
men wy kennis van den inhoud van het boek
werk en meenen U een woord van gelukwensch
niet te mogen onthouden voor de keurige sa
menstelling." En dan dat veelzeggend schrijven
van een der Amsterdamsche Pastoors, die zyn
sympathiek woord terstond liet volgen door
een niet minder sympathieke daad: „Stille
Werkers" is een kosteiyk mooi boekje, zend my
s.v.pl. 100 ex. ter verspreiding. Het geld ligt ge
reed. Zegt dat niet genoeg? Kan men mooier
aanbeveling denken?
Een tweede oplage van Stille Werkers is in
middels verschenen. De eerste 5000 ex. waren
binnen enkele weken geplaatst, byna uitsluitend
te Amsterdam. Nu gaat het 't geheele land door.
Allerwege dient men kennis te nemen van dit
interessante en mooie boekje, dat in 144 pagi
na's met 40 illustraties niet alleen gelezen maar
ook herlezen zal worden.
Belangstellenden verwijzen wy naar de adver
tentie, voorkomend in dit nummer.
De opbrengst der Ryksmiddelen over Sep
tember bedroeg 29.932.869 tegen 34.690.642 in
September van het vorige jaar. Zij brachten dus
in de afgelocpen periode byna 5 millioen min
der op.
Vergeleken by 1/12 van de raming, groot
ƒ634.85 milLoen, valt er een achterstand van
byna 5 millioen waar te nemen.
De opbrengst van de afgeloopen negen maan
den van 1932 bedroeg ƒ295.867.366 tegen
334.082.521 over hetzelfde tydvak van 1931. dus
omtrent 5.9 millioen minder. De inkomsten ten
bate van het Leeningfonds 1914 bedroegen over
September ƒ3 956.848 tegen ƒ4.932.983 in Augus
tus; en de inkomsten ten bate van het gemeente
fonds beliepen 4.540.540 tegen 3.417.465 in
Augustus, terwyi de inkomsten van het wegen
fonds ƒ762.032 bedroegen.
De Ned. R.K. Middenstandsbond heeft het
volgende adres gezonden aan de Tweede Kamer
der Staten-Generaal:
Nu uw college een aanvang heeft gemaakt
met de openbare behandeling van het ontwerp-
Bedryfsradenwet, wenscht de Ned. R.K. Mid
denstandsbond u mede te deelen, dat zynerzyds
op de totstandkoming dezer wet naar zyn
oordeel èn om haar inhoud èn om het door
haar geopende perspectief een der belangrykste
wetteiyke regelingen, die in reeksen van jaren
aan u zyn voorgelegd hooge prys wordt ge
steld.
In den kring van onze organisatie ontmoeten
de bedryfsraden, zooals in deze wetsvoordracht
geconcipieerd, waardeering, wyi zy worden be
schouwd als nuttige instituten ter bevordering
van den socialen vrede. De Ned. R.K. Midden
standsbond ziet in den arbeid der in te stellen
bedryfsraden de voortzetting, in meerdoeltref-
fenden vorm, van wat tot dusver in diverse
takken van middenstandsbedryf door de be
dryfsraden, samengesteld uit de Katholieke or
ganisaties van patroons en werknemers, werd
verricht.
Het onderhavige wetsontwerp heeft voorts in
onzen kring groote waardeering ontmoet, om
dat het in zyn stelsel een goeden grondslag
biedt voor verdere ontwikkeling der bedryfs-
organisatie op publiekrechteiyken grondslag. De
Ned. R.K. Middenstandsbond immers, staat op
het standpunt, dat het bedryfsleven in het al
gemeen en het middenstandsbedryfsleven in het
byzonder behoefte vertoont aan de mogeiyk-
heid van meerdere ordening der bedrijfs- en
concurrentieverhoudingen door daartoe bevoeg
de bedryfsorganen.
Om deze redenen mogen wy den wensch uit
spreken, dat de beslissing, door uw college te
nemen op het ontwerp-Bedryfsradenwet van
positieve beteekenis zy voor de bevordering der
bedryfsorganisatie hier te lande.
De stoomtreiler „En Avant" IJM 8, welke
Maandagmorgen aan de Ryksvischhal te IJmui-
den heeft gelost, had aan boord een ongeveer
2 Meter lang voorwerp waarvan men vermoed
de, dat het een contact-myn was
Dit voorwerp (een lange metalen cylinder)
heeft men ver om de Noord al visschende in het
treilernet gekregen. Doordat het zwaar begroeid
was met doornen en zeewier, wist men niet wat
het was, waarom men het medenam.
By aankomst te IJmuiden heeft men aan
gifte gedaan van de vondst, waarop Maandag
middag bij het onderzoek bleek dat het een
gevaarlyke contactmyn was, die tydens den
oorlog by den zeeslag by Jutland daar is voor
anker gelegd.
Aangezien deze myn slechts één koperen
schroefdop bevat, is het hoogst gevaariyk haar
te demonteeren. Daarom heeft men de contact
myn aan boord van den treiler gelaten.
De schipper heeft opdracht gekregen, de mijn
op een diepe plaats in zee over boord te zetten.
het tienvoudige van het werkelijke bedrag.
Tengevolge van den stormachtigen West-
Noord westeiy ken wind was hedenmorgen te half
tien het m.s. „Johan van Oldenbarnevelt", dat
te 6 uur te IJmuiden zou Unnenloopen, nog
steeds niet aangekomen. De „Johan van Olden
barnevelt" kon de haven niet binnenkomen en
heeft weer zee gekozen. De loods is aan boord.
Hedenmorgen in de vroegte is de twintig
jarige W. W., bakkersknecht, verdacht van de
inbraak by en poging tot doodslag op het
echtpaar J. Laninga te de Punt in Donderen,
op ongeveer een half uur afstand van de Punt,
gevonden. Hy had zich tusschen eenige hooi-
bulten verborgen. De aanhouding geschiedde
door den veldwachter, die den jongeman naar
Vries overbracht waar hy door den Burge
meester zal worden gehoord.
Z. H. Exc. de Aartsbisschop van Utrecht heeft
den weleerw. heer B. H. de Groot te Amers
foort op verzoek om gezondheidsredenen op de
meest eervolle wijze ontslag verleend als dio
cesaan directeur der K. J. V. in het Aartsbis
dom, onder dankbetuiging voor de vele en ge
wichtige diensten als zoodanig bewezen; en
heeft voorts benoemd tot diocesaan directeur
der K.J.V. in het Aartsbisdom den weleerw.
heer F. A. Frank, tot kapelaan te Hilversum
(H.Vitus) den weleerw. heer J. B. H. Wester
man, en tot kapelaan te Sneek den weleerw.
heer J. M. W. Mengelberg.
Z.H. Exc. de Aartsbisschop van Utrecht heeft
benoemd tot assistent te Utrecht (H. Domini -
cus) den eerw. pater Y. Hoekstra.
Z.H.Exc. de Bisschop van Den Bosch heeft
benoemd tot assistent te Nymegen (H. Domini-
cus) den zeereerw. pater J. Oonk.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd tot pastoor te Schiedam (H. Joannes
Bapt.) den zeereerw. pater G. Binkhorst, tot
kapelaan te Amsterdam (H. Thomas v. Aq.)
den eerw. pater H. Determeyer en den eerw.
pater G. v. d. Burg, tot kapelaan te Schiedam
(H. Joannes Bapt.) den eerw. pater J. v. d.
Broek, tot assistent te Schiedam (O. L Vr. v. d.
H. Rozenkrans) den eerw. pater A. Keyser, tot
kapelaan te Rotterdam (O. L. Vr. v. d. H. Ro
zenkrans) den eerw. pater W. Schuurman en
tot assistent te Alkmaar (H. Jozef) den eerw.
pater G. Tünnissen.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft be
noemd tot pastoor: te Kwadendamme: den wel
eerw. heer H. A. C. M. Wennen, thans Rector
van St. Jacob te Amsterdam.
Te Haarlem-Noord (H. Bavo): den weleerw.
heer A. P. van Eeden.
Te Nieuwerkerk a. d. IJsel: den weleerw. heer
G. D. van Emmerik, thans rector van het O. L.
Vrouwe Gasthuis te Amsterdam.
Te 's-Gravenhage: (H. Agnes) den weleerw.
heer I. M. P. A. Wils.
Te Akersloot: den weleerw. heer F. P. J. Huf.
Te Hoofddorp: (H. Joannes de Dooper) B.
F. Kosters.
Te Oud-Vossemeer: den weleerw. heer B. H.
C. Hosman, die kapelaan was te 's-Gravenhage
(H. Hart van Jezus).
Alsmede tot Rector te Amsterdam (St. Ja
cob): den weleerw. heer S. A. de Boer; te
Rotterdam (De Weeshuizen)den weleerw. heer
J. M. Halkes.
Te Vlissingen (St. jozefziekenhuis) den Wel
eerw. heer F. J. W. Hansen, die Rector was
aan het St. Josephshuls te Poeldyk.
Te Amsterdam (O. L. Vr. Gasthuis) den
Weleerw. heer J. Th. M. A. Gussenhoven, die
kapelaan was te Scheveningen (O. L. Vr. van
Lourdes).
Maandagmiddag was in de aula der R. K.
Universiteit te Nymegen ongekend groote be
langstelling bij de herdenking van de negende
Dies Natalis, waarvan wij reeds verslag uit
brachten.
Aanwezig waren de commissaris der Konin
gin in Gelderland, mr. S. baron van Heemstra,
lid van Gedep. Staten van Gelderland, jhr. mr.
H. van Nispen tot Pannerden, het lid van Ge-
dep. Staten van Noord-Brabant A. Th. van
Ryen, de leden van het curatorium, dr. W. Boe-
keiman, mr. W. van Lanschot, dr. S. Banning
en de secretaris mr. C. Prinzen, verder de deken
van Nymegen. de paters provincialen van de
Dominicanen, Carmelieten, Franciscanen en
Capucynen van Nederland, de burgemeesters
van Nymegen en omliggende plaatsen, de
plaatsvervangende garnizoenscommandant, de
commandant der koloniale reserve, majoor Wis-
sema, rectoren van gymnasia te Venray, Breda,
Oldenzaal, Den Haag en Nymegen, drie katho
lieke wethouders van Nymegen, Mgr. A. F.
Sweens, president van het groot-seminarie te
Haren, de overste van de verschillende huizen
van orden en congregaties te Nymegen en ver
der vertegenwoordigers van de diocesane comi-
té's der St. Radboudstichting, zoowel uit het
Zuiden, uit het Noorden als uit Westen des
lands, de Senaat van het Nymeegsch Studen
tencorps met den moderator pater C. Hooge-
weegen S. J.
Nadat prof. Brandsma zyn rede, die wy be
reids in het kort afdrukten, had uitgesproken,
werd medegedeeld, dat de beeldhouwer August
Valise uit Wageningen aan de R. K. Universi
teit een bronzen buste heeft aangeboden van
H. M. de Koningin. De buste werd opgesteld in
de hall van de aula. Besloten werd aan H. M.
de Koningin telegrafisch kennis te geven van
deze schenking.
Maandagavond is op den Ryksweg tusschen
't Zand en Stolpervlotbrug, ter hoogte van het
z.g. Schilderweggetje, waarschynlyk door een
auto aangereden de heer H. Manneveld, van
't Zand. De man werd te omstreeks negen uur
door eenige personen, die per auto passeerden,
in bewusteloozen toestand op eenige meters van
den wegberm aan den rechterkant van den ry-
weg gevonden. Op den weg lag zyn pet, terwijl
zijn rijwiel eveneens op den wegberm lag.
Doktershulp werd ingeroepen, terwyi ook de
Ryksveldwachter werd gewaarschuwd. Het
slachtoffer is met een hersenschudding en een
hoofdwonde in ernstigen toestand naar een zie
kenhuis te Alkmaar overgebracht. Van de per
sonen, die de aanrijding veroorzaakten, ont
breekt elk spoor. De politie stelt hiernaar een
onderzoek in.
Op vragen van het Tweede Kamerlid mej.
Groeneweg betreffende het nemen van maat
regelen tot spoedige verlaging van den prys van
ongesmolten rundvet en reuzel, heeft minister
Verschuur, Minister van Economische Zaken
en Arbeid, geantwoord, dat door een ongemoti
veerde paniekstemming, ten gevolge waarvan
vraag naar genoemde artikelen plotseling ab
normaal is gestegen, deze prysstijging is te ver
klaren.
Om aan deze prysopdryving snel een einde te
maken, heeft de Minister reeds eenige dagen
geleden de_ medewerking van de Nederlandsche
Varkensceritrale verkregen, welke groote partyen
ongesmolten reuzel tegen lagen prys beschik
baar stelt onder voorwaarden, welke ook een
lagen prys in den kleinhandel waarborgen.
Naar wy vernemen hebben thans de meeste
organisaties aan arbeiders, betrokken by het
bouwbedryf de verlaging van de contactloonen
aanvaard.
Ook de iandelyke Federatie van Bouwvak
arbeiders, die niet by het contract betrokken
is, heeft zich met de loonsverlaging vereenigd.
Zooals bekend, bestaat ar by de Regeering,
indien uit anderer hoofde daartegen geen be
denkingen bestaan, geen bezwaar de beschik
baarstelling van bouwcredieten te bevorderen.
Van Regeeringswege zal er contröle worden
uitgeoefend op de werkeiyk uitbetaalde loonen.
In de bestekken voor den bouw van woningen
met Rykssteui zal de bepaling moeten worden
opgenomen, dat de aannemer op verzoek op
gave moet verstrekken van de werkeiyk uit
betaalde loonen.
De voorzitter van het Centraal Stembureau
voor de verkiezingen van de leden der Tweede
Kamer heeft thans ib de vacature-Ament tot
lid dier Kamer benoemd verklaard den heer
P. W. H. Truyen te Roermond.
In de nabyheid van de grensplaats Hommer-
sum heeft Zaterdagmiddag een zeer ernstig
verkeersongeval plaats gehad.
De heer J. Hendriks vervoerde met zyn
vrachtwagen een lading aardappelen. By den
overweg by Hommersum werd hy plotseling in
de flank aangereden door een goederentrein, die
uit de richting Gennep kwam. De wagen werd
door den trein ongeveer dertig meter meege
sleurd en bleef grootendeels versplinterd langs
den weg liggen.
De bestuurder was uit den wagen geslingerd
en lag in bewusteloozen toestand langs den
spoorweg. Hy was levensgevaarlijk gewond.
Twee andere inzittenden waren eveneens uit
den auto geslingerd, doch hadden geen letsel
gekregen.
Uit de brokstukken van den wagen haalde
men echter nog twee inzittenden te voorschyn,
n.l. den tienjarigen P. Willemsen, die ernstige
arm- en beenbreuken bleek te hebben opgeloo-
pen en zyn zusje Gertrud. Het meisje, dat om
streeks vyftien jaar oud was, bleek deerlyk
verminkt. Zonder tot bewustzijn te zyn geko
men, is het kind enkele oogenblikken later
overleden.
Het ïykje werd in beslag genomen.
De gewonden werden onmiddeliyk naar het
ziekenhuis overgebracht.
Hoe het ongeluk zich heeft toegedragen, is
nog niet bekend.
Omstreeks kwart vóór 7 Zondagavond ver
voegde zich aan een perceel in de Balistraat
te Den Haag de 31-jarige chauffeur W., gewe
zen minnaar van de daar wonende 22-jarige
Duitsche dienstbode E. S. Er ontwikkelde zich
een gesprek, waarby bleek, dat het meisje den
chauffeur op een gegeven oogenblik niet meer
te woord wenschte te staan. Deze laatste werd
toen woedend en trok een mes, waarmede hij
het meisje een steekwond in de borst toebracht,
waarop de dader de vlucht nam. Later op den
avond werd hij in de buurt van zijn woning
aangehouden.
Het slachtoffer werd aan den Centralen Post
van den Geneesk. Dienst verbonden. De wond
bleek niet ernstig te zyn, zoodat zy naar huis
kon-worden vervoerd.
Zondagmorgen om half zes is in de Slotlaan
te Zeist een brutale inbraak gepleegd door een
twintig jarigen Duitscher, die een uur later reeds
achter slot en grendel zat.
Iemand had met een steen een groote win
kelruit van het Citymagazyn van den heer
Koetsveld stukgeslagen en door het groote gat,
dat was ontstaan, een aantal horloges, enz.
byeengegraaid.
Op zijn vlucht was hy echter gezien door een
matineus Slotlaanbewoner aan de overzyde die
de politie kon waarschuwen. Een tweetal agen
ten trok er per fiets op uit en wist den man in
het Kerckeboschkwartier aan te houden, nog
in het bezit van een horloge met prijskaartje,
:lat hy voorgaf te hebben gevonden.
By zyn verhoor bleef de dader ontkennen,
doch later werd Ook een pet met een aantal
horloges gevonden, waarvan hy zich op zyn
vlucht blykbaar heeft ontlast.
Naby St. Oedenrode is een autobus met veer
tien passagiers, tengevolge van het slippen, om-
In onze steden "bevordert men in
onze dagen krachtig het veilig verkeer.
Politie en particulier initiatief zijn
zoowel in kleinere als grootere steden
bezig het verkeer zóó te leiden, dat dit
het minste gevaar voor den voetgan-
jer oplevert.
In onze hoofdstad heeft men zelfs
deze week een „voetgangersweek" ge
organiseerd ten einde politie, vervoer
en publiek alle aandacht te doen ves
tigen op de regels van het verkeer.
Loopt veilig!
De remmen der auto's moeten nage
zien en de leuze klinkt: „het voor
naamste is niet, hoe snel ge kunt
rijden, maar hoe snel ge kunt stop
pen."
Bedenken we dit ook wel voldoende
in het gewone leven?
Veilig verkeer! Goed! Maar als we
zoo angstig zijn voor de gevaren die
het stoffelijk lichaam bedreigen, die
nen we ook eens na te gaan of we wel
even angstig zijn voor de moreele ge
varen welke overal loeren.
Neemt de overheid wel genoegzame
maatregelen om de burgerij daartegen
te beschermen? We denken aan de
schandaalcolportage welke niet alleen
den goeden naam van geestelijken
doch ook de onschuld der kinderziel
bespringt.
Nemen we zelf wel ons genoegzaam
in acht?
Veilig verkeer in een groote stad
prachtig!
Maar niet alleen voor 't lichaam,
ook voor de ziel.
geslagen en in een sloot gekanteld, die tenge
volge van den zwaren regenval, geheel met wa
ter was gevuld. De passagiers bleken niet ge
wond, behalve twee dames, die lichte arm-
kwetsuren hadden opgeloopen. In verband met
dezen waterstand moesten de buspassagiers zich
per ladder uit de omgekantelde bus in vrijhei"
stellen. Allen konden de reis vervolgen.
Familieleden van Mata Hari, n.l haar twee
broeders (zooals men weet was Mata Hari een
Nederlandsche, wier eigenhjke naam was Maf'
garetha Zelle) hebben de drie directieleden va/1
de firma Tuschinski de heeren Tuschinski.
Gerschtanowitsch en Ehrlich gedagvaard onder
sommatie de vertooning van de film „Mata
Hari" terstond te staken.
In deze film wordt n.l. door Mata Hari een
moord gepleegd op een Russisch officier, welke
moord volgens de aanklagers in stryd is met
de historische feiten.
In de dagvaarding wordt verder gesteld, dat
„wat er ook zy van de tegen Mata Hari in l017
geuite beschuldigingen, dat zy spionnage ge
pleegd zou hebben ten nadeele van Frankrijk,'
waarby echter „van vele kanten" haar onschuld
wordt volgehouden, de moord of doodslag, died
zy in de film pleegt op een Russisch generaal»
in werkeiykheid niet door haar is gepleegd-
Requiranten zien dus in de vertooning van de
film onder de genoemde omstandigheden een
onrechtmatige daad, voor de schade waarvan zij
de firma Tuschinski aansprakelyk stellen.
Met een beroep op art. 271 W. v. S. geven
zy te kennen, dat deze firma zich schuldig
maakt „aan openlyke tentoonstelling van af'
beeldingen van een inhoud, welke voor voor
noemde overledene beleedigend en smadelyk is-
Deze dagvaarding heeft nog een voorspel-
Reeds tydens de vervaardiging van de film
hebben Mata Hari's familieleden getracht te
weten te komen, hoe de feiten in de film zou
den worden voorgesteld. Dit is hun niet gelukt,
waarna zy, toen de film reeds in Nederland
was, aan de eigenaren, de Metro-Goldwyh'
Mayer, verzochten de film voor de publiek®
vertooning te mogen zien. Deze filmmaatschap'
py maakte hiertegen bezwaar. Mr. Huyer, <1®
raadsman der aanklagers ging toen hooger °P
en trachtte zelfs bij den minister recht te ver
krijgen, maar ook hier was het resultaat nihil-
Toen wachtte men tot de eerste vertooning W
Tuschinski, waar de gebroeders Zelle Greta
Garbo in de rol van Mata Hari den moord za
gen plegen. Hierna werd besloten de firma Tu'
schinski te dagvaarden....
Wy zullen ons niet verdiepen in de vraag,
hoeverre hier Tuschinski dan wel de Metro, da»
wel de makers van scenario en film aanspra
kelyk zyn, noch in hoeverre de moord geschied
kundig vaststaat, noch ook of hier van een 8e'
wonen moord sprake is, noch of de reputati®
van Mata Hari aanleiding kan zyn tot een re
habilitatie. Tóch moeten we herinneren aad
het eindoordeel over de film, die wy om enkel®
grof-sensueele tafreeden moesten ontraden eD
die bovendien als film geen waarde heeft.
BROEK OP LANGENDIJK 18 Oct. Aanvoer 52^
stuks Bloemkool Le Cerf 6.3013.10. Reus 8•20-'
13.30, idem 2e soort 1.604.50, 275 K.G. Toro»te'
A 16.15000 K.G. Aardappelen: Schotsche
zen 0.600.80, Eigenheimers 0.500.90, Blauw
Eigenheimers 0.701.70, Duo of York 0.70,
llngen 0.50—0.80, 4000 K.G. Peen 1.70—2.10, 70" j
K.G. Roode kool 2.103.80, 26000 K.G. Gele k0°
1-502.90, 33000 K.G. Vroege witte kool 0.60
4000 K.G. Deensche Witte kool 1.20—1.40, f00",,
K.G. Uien: Gele idem 3.704.10, Gele drieling®'
4.304.60, Gele nep 6.507.—, 12000 K.G. Biet®"
0.602.40, 750 K.G. Rammenas 1.20.
LEIDEN, 18 October 1932. Varkensmarkt. A81//:
570 zware varkens 0.260.28, 14 lichte varken»
0.250.27. Handel matig.
NOGRD-SCHARWOUDE, 18 October 1932
Noordermarktbond 43000 K.G. Aardappel®//-
Schotsche Muizen 0,400.70, Idem groote 0.7",.
0.90, Duken 0.50, BI. Eigenheimers 1.30, BI. A8»"
appelen 0.70—1.90, 13200 K.G.: Gele Nep GjjL,e
6.80, Drielingen 4.10—4.70, Uien 3.70—4.10, Gr°Y
Uien 3.80—4.20, 3400 K.G. Peen 1.90—2.40, JJjo
Peen 0.700.90, 3700 K.G. Kroten 0.601.80. U*#.
K.G. Roode kool 1.30—3.60, 60600 K.G. Ge
witte kool 0.60—1, 16000 K.G. Gele kool
2.70, 300 stuks Bloemkool 10.30 per 100 stuks.
PURMEREND, 18 October 3000 K.G. kl«Jfej
boerenkaas 14 stapels f 26,per 50 K.G., hftSö.
§oed, Goudsche kaas f 28 per 50 K.G., 1464 >-4$
ioter: welboter 1.401.45 per kilo, melkboter Kte
1.65 per kilo, 699 runderen, waaronder 464 y«
3438, en 200 melk- en gelde 802.20 per s/n
stug, 35 stieren 0.440.50 per kilo, matig, 17 P8
den 85130 per stuk stug. „je1
120 vette Kalveren 0.700.90 per Kilo, b8,üK,
stug, 169 Nuchtere kalveren 6.0020.per 8
Bokkalveren 14—16 per stuk, handel stug, fig,
Vette varkens 0.240.29 per Kilo, handel "Vlug,
37 Magere varkens 3514 per stuk, handel 'L,.
243 Biggen 47 per stuk, handel stug, 1369 f^jO
pen 8—18 per stuk, handel vlug, 35 Bokken Vjp-
per stuk, 380 Ganzen 2.753.per stuk, "t fji
eieren 5.506.25 per 100 stuks, Eendeieren
per 100 stuks, Piepkuikens 0.250.70 per ^'ui-
Oude Kippen en Hanen 0.350.90 per K.G-, irijjc»
ven 0.40 per paar, Eenden 0.301.10 per
Konijnen 0.252.per stuk.
Ir. L J. E Feber
