De vitaliteit van Weenen De Omroeper spreekt! ONDERZOEKT St. Willibrordus Kabinet-Dollfuss zegeviert Ottawa-debatten in Lagerhuis Het nieuws van heden FRANKEN'S ggt RADIO MOORS de barometer VEREE1NIGDE KATHOLIEKE PERS EEN ENKELE ZONDAG Gevangenisoproer te Portsmouth Boterïnvoer in Duitschland „Omroepers" komen in 75000 gezinnen BROODFABRIEKEN T BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 ZATERDAG 22 OCTOBER 1932 ABONNEMENTEN: Voor Haarlem en Agentschappen p. week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 N.V. Ned. Verzek. -Maatschappij Utrecht, Catharijnesingel 48 Hoofdinspectie Amsterdam Adm. de Ruijterw. 242, Tel. 82797 Kapitaal- en Volksverzekering Bisschopswijding van Mgr. Innit- zer. Christelijk sociaal con gres. Machtige Stahl- helm betooging Schietpartij tusschen soci's en nazi's Bewakers overweldigd, gevange nen bevrijd Graaf de Broqueville kabinetsformateur Nog heden de ministerlijst gereed? Vlootwapenstilstand Amerika voor verlenging tot 1 Maart 1933 Vinnige woordenstrijd met den soc. dem. leider Otto Bauer Driftig Heimwehrman Het Weer Kabinet afgetreden te Praag Daar ieder Nu doet aan Behendig heidsspel, Heb ik thans Yo-yo in De plaats van Een bell Het klosje Daalt netjes, Maar klimt weer Omhoog. Dat dit juist De kunst is Behoeft geen Betoog Het is niet Eenvoudig, Al schijnt dit Wel zoo. Probeert U Toch ook eens De kunst van Yo-yo l Wilt U er Een hebben? Als U nu Meteen Een Omroeper Opgeeft, Geef ik U Er een! Ieder, die ons tot nadere aankondiging in de kolómmen van ons blad een „Omroeper" (contante kleine annonce) ter plaatsing opgeeft, hetzij door bemiddeling van een erkend advertentie-bureau, van den boekhandel of van een onzer agenten, hetzij rechtstreeks aan de loketten van onze advertentie-af deeling, krijgt zulks een Yo-yo-apparaat gratis aangeboden of eventueel toegezonden. Godsdiensthaat in Spanje Kerkelijke plechtigheden met bommen verstoord De crisisconferentie Oostenrijks onderwijs Hitler's open brief beantwoord Onze VALUTA-AFDEELING koopt en verkoopt vreemd bankpapier en buitenlandsche chèques tegen de scherpste noteringen Ontzettende vuurzee te Komatsoe Duizend huizen in de asch gelegd Kreugerdirecteur gestraft JAPAN EN DE VOLKENBOND DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN ZELF MÜZItk MAKEN 5 boerderijen verbrand W. Brake! Jr. Botermarkt 17 Het fijne melkbrood van Franken. Het kost nu maar één dubbeltje NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Komt men van New-York, Londen, Parijs of Berlijn naar Weenen, dan lijkt Weenen haast een doode stad. Op het gebied van verkeer is de Oostenrijksche hoofd stad niet te vergelijken met genoemde hoofd steden. Toeh is Weenen niet dood. Wat er voor vitaliteit zit in die ondanks alles nog gemoedelijke, hoog gecultiveerde en strijdbare stad, toonde ons verleden Zondag. In den maar zelden geëvenaarden romaansch- Sotieken Stephansdom werd verleden Zondag onze nieuwe opperherder dr. Theod. Innitzer door den nuntius, aartsbisschop Sibilia, geassis teerd door de wij-bisschoppen Kamprath en Seydl, tot bisschop gewijd. Het machtige, impo sante kerkgebouw was niet in staat de drommen geloovigen te omvatten, die gekomen waren om de zeldzame plechtigheid bij te wonen en den eersten bisschoppelijken zegen van den nieuwen herder te ontvangen. Ongeveer tezelfder tijd hield verleden Zon dag de grootste rechtsche partij, feitelijk de Partij der Katholieken van Oostenrijk, de Christelijk-Sociale Partij, in de sportarena van Engelmann haren „Volksdag", onder deelne- toing van wel tienduizend menschen. De nieuwe leider der partij na den overleden dr. Seipel professor Krasser, verkondigde, dat de tijd rijp is voor een nieuwe ordening der maatschappij, van den staat en der econo mie, voor een terugkeer naar het grootsehe sociale program van Weenens grootsten bur gemeester wijlen dr. Lueger, den succesvollen grondlegger der partij. We willen hopen, dat t niet bij mooie woorden blijft en de Christelijk- Sociale Partij zich bezint op haar beroemd ver leden en weer de volkspartij wordt van weleer. Die eisch is ook rijp! Parallel met dezen volksdag ongeveer te zelfder ure was er een machtige betooging der de laatste jaren zoo gehavende „Heimwehr". Z« was steeds een in-Oostenrijksche beweging, gedragen door de sympathie van Oostenrijks katholieke leeken en geestelijken. Ware de onzalige tegenstelling in deze: eenerzijds dr. Seipel, de traditioneel-Oostenrijksche, katho lieke priester, anderzijds dr. Schober, liberaal. Groot-Duitsch Anschlussfreund, er niet ge weest, dan zou Oostenrijk veel bespaard geble ven zijn. Goed en wel, die beweging is weer aan het groeien en het zou me niet verwonderen, dat door haar invloed het Oostenrijksche parle mentarisme in afzienbaren tijd een gevoeligen klap gaat krijgen. Met de Nazi-beweging is in ieder geval de Heimwehr-beweging niet te ver gelijken. Die is noch Oostenrijksch, noch Katho liek, al heeft ze haar ontstaan aan een gewezen katholieken Oostenrijker (Hitier) te danken; die is Pruisisch en protestantsch. Van Nazi's gesproken! Deze zijn de aanleiding geweest, dat het Weenen van verleden Zondag door heel de wereldpers is gegaan. Er was één der welbekende Nazi-betoogingen met parade en muziek. Dezen keer in het volkrijke, hoog- roode, elfde distrikt van Weenen. Verkropte Woede bij de Sociaal-Democraten. Alles scheen natuurlijk afgezien van nu eenmaal onver mijdelijke wederzijdsche liefelijkheden in Welgevalligheid te verloopen. Doch het kwam anders. De betoogers waren reeds op den terug tocht. Daar scheidde zich de achterhoede, een groepje van geen twintig man, af, verliet de hoofdstraat en trok door een steegje, zelfs onder geleiding van een paar agenten, voorbij het socialistische partijgebouw. Wat dit opzet telijk, was dit toevallig? Dat is nog niet uitge maakt en zal ook wel nooit uitgemaakt worden. Dit echter schijnt wel vast te staan, dat plotse ling uit het partijgebouw geschoten werd op Nazi's en politie. Onmiddellijk vielen er drie dooden, afgezien van licht en zwaar gewonden. Het mooiste is, dat er niemand schuldig is. Als je de socialisten hoort, dragen de politie en de Nazi's de schuld. De politie, omdat ze dat steegje niet tevoren heeft afgezet; de Nazi's, omdat ze de Schutzbündler in het partijgebouw geplaagd en getart hebben. Als je de Nazi's hoort, zijn ze als „vreedzame wandelaars" door het bewuste straatje getogen en hadden zelfs geen idee, dat zich daar een socialistisch bol werk met tot de tanden gewapende Schutzbünd ler bevond. „We zijn verraderlijk overvallen en eischen dat heel de Schutzbundformatie ont bonden en beslag gelegd wordt op alle socialis tische wapens." Daar zal wel niets van komen. Maar wat wel komen zal of liever wat al ge komen is, dat alle betoogingen van Socialisten, Communisten en.... Nationaal-Socialisten ver boden worden en wel dat is het pikante door den nieuwen Heimwehr-Minister voor Veiligheid, overste Fey. NEW YORK, 22 Oct. (Reuter) Volgens een hier ontvangen bericht is in de strafgevangenis te Portsmouth een opstand uigebroken. 110 ge vangenen overweldigden de 40 bewakers en be vrijdden de gevangenen in twee rijen cellen van het hoofdgebouw. De autoriteiten hebben terstond de noodige maatregelen genomen en 150 man canadeesche artillerie zijn met machine-geweren gewapend uit Kingston vertrokken. Binnen de muren der gevangenis heerscht groote wanorde De opstandelingen hebben het interieur van het gebouw vernield. De oproer makers worden aangevuurd door de 700 gevan genen, die nog in hun cellen zijn opgesloten. Daar de opstandelingen sedert 24 uur geen voedsel meer hebben gekregen, verwacht men dat zij zich spoedig zullen overgeven. BRUSSEL, 21 October (V.D.) Graaf De Broqueville heeft de opdracht om een regee ring te vormen definitief aanvaard en hoopt Zaterdag de ministerlijst gereed te hebben. Het is nog niet zeker of de Vlaamsche katholieken hem zullen steunen. Deze steun wordt afhan kelijk gemaakt van de onmiddellijke ontbinding Van het kabinet, hetgeen, zooals de zaken er thans voor staan, waarschijnlijk in de eerst volgende week plaats zal vinden. De minis terlijst zal er wellicht als volgt uitzien: Het ministerie van Oorlog zal waarschijnlijk Worden waargenomen door den voormaiigen Premier Theunis. Hymans blijft minister van Buitenlandsche Zaken, de Broqueville zelf neemt het ministerie van Landbouw op zich. Betref lende Binnenlandsche Zaken is nog niets be kend. Zes aftredende ministers zullen geen heel uitmaken van het nieuwe kabinet, waarin het Vlaamsche element zwakker zal zijn ver tegenwoordigd. WASHINGTON, 21 Oct. (Reuter). De Ver. Staten aanvaarden een verlenging van den stil stand in de vlootbewapening tot 1 Maart 1933 Het formeele bericht hierover zal weldra naar Genève worden gezonden. Het doel der verlen ging, zoo wordt in officieele kringen verklaard, is de ontwapeningsconferentie gelegenheid te geven tot overeenstemming te geraken over de vermindering der bewapening ter zee. WEENEN, 21 Oct. In den Oostenrijkschen Nationalen Raad kwam het heden tot ernstige incidenten. De soc.-dem. leider Otto Bauer riep de rech terzijde schamper toe: „Gij zijt de ware demo craten". en maakt een toespeling op de Zuid- Duitsche gezindheid van den Bondskan selier. Deze antwoord de Bauer- „U bent een bolsjewiek, die het alleen met de proleta rische dictatuur, niet met de democratie ernstig meent. Bauer antwoordde„Beter een christelijke bols jewiek, dan iemand, die elke week van ge- f«pffi zindheid verandert." in de zaal ontstond groot rumoer en een opgewonden woorden wisseling tusschen v» links en rechts, waar- M in een afgevaardigde van het Heimatblok een inktkoker naar Bauer wierp. De voor zitter onderbrak de zitting en had groote moeite om een vechtpartij te voorkomen. Na de hervatting werd de Groot-Duitsche motie van wantrouwen met 83 tegen 78 stem men van socialisten er Groot-Duitschers ver worpen. Aangenomen werd een christelijk- sociaal voorstel, waarin de regeering verzocht werd. bij het begin van de najaarszitting 1933 een besluit over den verkiezingstermijn voor te leggen. BAUER. Matige tot krachtigen, later waarschijnlijk weer afnemende Zuidelijke tot Westelij- 5 ken wind, zwaar bewolkt tot betrokken met tijdelijke opklaring, waarschijnlijk regenbuien en iets kouder. Verdere vooruitzichten: Weinig verande- EE ring. EE EE STORMWAARSCHUWINGSDIENST EE ■E Geseind d.d. 21 October te 20.20 uur EE EE van De Bilt aan alle posten: „Stormsein neerhalen. Blijft op uw hoede." Zon op 6.39, onder 4.50. Laatste Kwartier n.m. 5.34. Licht op 5.20. BERLIJN, 21 Oct. (V.D.) Omtrent de met Finland overeengekomen regeling van den bo terïnvoer in Duitschland wordt van bevoegde zjjde nader medegedeeld: Tegenover het thans vastgelegde invoercon tingent van 55.000 ton stond een invoer in 1931 van 100.000 ton en in 1932 volgens een bere kening over de eerste drie kwartalen van 72.000 ton. De invoerrechten waren vijfvoudig verschillend, n.I. 50 Mark voor een contingent van 500 ton, waarop voor de landen met lage valuta een toeslag van 36 Mark kwam. Verder was er een normaal tarief van 100 Mark (met valuta-toeslag van 36 Mark) en een super tarief van 170 Mark. Voor 1932 zal het gemid delde tarief 67 Mark bedragen, aangezien bij een hoog tarief invoer nauwelijks mogelijk is. Na de thans ingevoerde contingenteerings- maatregelen verwacht men, dat het tarief in de komende jaren nog verder zal dalen. Een aantal landen was n.I. onder de tot nu toe geldende regeling in staat hun contingent te gen laag tarief niet alleen geheel te gebruiken, doch zelfs hun productie uit te breiden. De nieuwe regeling houdt echter in zooverre ver band met de Duitsche uitvoerbelangen, dat de boter-exporteerende landen begunstigd worden in verhouding met hun belangen voor den Duit- schen uitvoer. Voor den Duitschen landbouw is het voornamelijk belangrijk, dat er thans niet meer dan het vastgestelde contingent van 55.000 ton wordt ingevoerd. Wat Nederland betreft zijn de tot nog toe gevoerde, gedeeltelijk particuliere onderhande lingen door de nieuwe regeling van Finland en de overige landen overbodig geworden. Volgens deze regeling krijgt van het totale contingent Nederland het recht tot invoeren van 21 pet., Denemarken 32 pet., Zweden 8 pet., Rusland 5 pet., Estland 6 pet., Finland 3.8 pet. en Letland 10 pet. PRAAG, 21 Oct. (Reuter). Minister-president Udrzal rapporteerde in den ministerraad over de motieven, welke hem tot aftreden gedwon gen hebben. De ministerraad besloot hierop, den president der republiek het ontslag van het geheele kabinet aan te bieden. SARAGOSSA, 21 Oct (K.W.P.) Bij gelegen heid van het feest van O. L. Vrouw del Pilar, dat eergisteren in Spanje gevierd werd, hebben de socialisten getracht om de plechtigheden te verstoren. Op verschillende plaatsen van de stad waren helsche machines geplaatst. In de De- senganostraat zijn twee bommen ontploft. Ge lukkig zijn er geen slachtoffers te betreuren en de aangerichte schade is betrekkelijk gering In den loop van den dag is er echter een bom ontploft vlak bij het gemeentehuis, waar de autoriteiten in vergadering bijeen waren. De voorgevel van het raadhuis werd ernstig beschadigd. In de buurt van Bilbao in San Salvador del Valle heeft er op straat een verwoed revolver gevecht plaats gehad tusschen socialisten en Baskische nationalisten, waarbij een Bask werd gedood en vier gewond, waarvan drie ernstig. LONDEN, 21 Oct. Reuter meent te weten dat de Economische Wereld Conferentie in het gebouw van het Hoogerhuis te Londen zal wor- WEENEN, 21 Oct. (Reuter). De minister van Financiën heeft verklaard, dat het gevaar voor afschaffing van enkele universiteitsfaculteiten als afgewend kan worden beschouwd. LONDEN, 21 Oct. (Reuter). Bij de artikels- gewijze behandeling van de Ottawa-overeen- komsten trachtten de Labour-leden en de Samuel-liberalen de opneming te verkrijgen van de bepaling, dat de accoorden met een termijn van zes maanden opgezegd mogen worden. Het desbetreffende Labour-amendement werd met 266 tegen 58 stemmen verworpen. Met 225 tegen 54 stemmen werd verworpen een Labour-amendement tot schrapping uit de Canadeesch-Engelsche overeenkomst van de bijzondere bepaling, dat de invoer van artike len, welker prijzen tengevolge van door de be trokken buitenlandsche staten genomen maat regelen geacht kunnen worden de voordeelen der Ottawa-preferenties te niet te doen, ver boden wordt. Mét ongeveer dezelfde stemmencijfers werd verworpen een amendement, waarin werd ge- eischt, dat geen enkele verordening op grond van de anti-dumpingsbepaling zou worden uit gevaardigd, tenzij na een openbaar onderzoek der adviseerende douane-commissie. In het Lagerhuis is een amendement der Labourpartij, waarbij de invoer van goederen wordt verboden, die door harden arbeid voor een hongerloon zijn geproduceerd met 288 tegen 33 stemmen verworpen. De conservatief Samuel sprak in dit verband over de levensvoorwaarden van koelies op Java en Sumatra, waar concurrentie wordt aangedaan aan de Britsche rubber- en thee industrie. BERLIJN, 21 Oct. (W.B.). In -en open brief aan den Rijkskanselier heeft Adolf Hitler be weringen geuit over het standpunt der Duitscne regeering inzake de ontwapeningskwestie, die in het belang der Duitsche buitenlandsche po- ltiek ten sterkste moeten worden tegengespro ken. Duitschland zou een herbewapeningsprogram hebben aangekondigd en een leger van 300.000 RIME IMK man geëischt hebben. Het zou verder geëischt hebben groote >orlogsschepen te mogen bouwen enz. enz. Deze drie beweringen zijn absoluut onwaar. Duitschland heeft nimmer andere eischen ge steld dan die, welke in het memorandum van 29 Aug. vervat zijn. Wij verlangen, dat de andere staten ontwape nen tot op het peil, dat ons door het verdrag van Versailles is opgelegd. Wel willen we reke ning houden met de bijzondere omstandigheden, waaronder ieder land verkeert Als de ontwapeningsconferentie met dezen eisch geen rekening houdt, dan verlangen wij, dat er niet langer een tweeërlei recht geldt. Ook in dat geval eischt Duitschland geen herbewa- penning. De toestand mag echter niet langer voort duren, dat ons wapens verboden zijn, die an deren staten als onontbeerlijke verdedigings middelen zijn toegestaan. De Rijksregeering constateert, dat Hitler in zijn open brief van 20 October onware bewe ringen heeft geuit die de Duitsche buitenland sche politiek vervalschen en daarmee net be lang van het Duitsche volk ten zeerste bena- deelen. Het Duitsche volk moet zelf maar over deze houding van Hitier een oordeel vormen. TOKIO, 22 Oct. (Reuter). Te Komatsoe is in den afgeloopen nacht 'n hevige brand uitgebroken, waardoor meer dan duizend huizen in de asch werden gelegd. Talrijke families zijn dakloos en beroofd van al hun bezittingen. STOCKHOLM, 21 Oct. (Reuter). Een van de directeuren van Kreuger Toll, Wendler, is tot 18 maanden dwangarbeid veroordeeld. TOKIO, 21 Oct. (Per telefoon). De Japansche minister van Buitenlandsche Zaken ontving heden den Japansche hoofdgedelegeerde bij den Volkenbond, Matsuoka. Deze kreeg opdracht den Volkenbond duidelijk te maken, dat het Mandsjoekwo-vraagstuk een kwestie is, welke alleen China en Japan aangaat. Verder zou ge sproken zijn over de voor- en nadeelen van eer uittreden van Japan uit den Volkenbond (United Press; Parlementaire meerderheid voor het kabinet- Dollfuss. Opgewonden zitting. Kreiiger-directeur veroordeeld. Reeks amendementen tegen de Ottawa-accoor- den verworpen. Tsjecho-Slowaaksch kabinet afgetreden. Dl Algemeene Beschouwingen over de Rijks be grooting 1933. Portefeuille met ƒ37.000 te Rotterdam ver dwenen. Pastoor H. Donders f. Verordenende bevoegdheid der Bedrijfsraden. Sociaaldemocratische amendementen ver worpen. Amendement Goseling aanvaard. Troosteloos uitzicht voor den Nederlandschen landbouw. Belangrijke rede van prof. dr. W. C. Mees. Inbraak in het gemeentehuis te Heteren. Nieuwe brug over de Roer gedeeltelijk ingestort. ECrnstg autobus-ongeluk in onze Oost; tien gewonden. Twee motorbooten op het IJselmeer gezonken- Wapensmokkelarij in Noord-Limburg. Doodelijk ongeluk op den onbewaakten over weg te KetheL Emil Ludwig over de huidige Duitsche politiek. Het beheer van Lotisico. Het eerste schip met afgezaagd hout uit Siberië te Amsterdam aangekomen. Valsche muntersbende in Den Haag geknipt. C SCHENKT DE HOOGSTE VOLDOENING R.K. Muzikanten, geeft U op als werkend -id bij da R.K. Harmonie „EUPHONIA". Adres: J. W Lefeber, dir.. Tetterodestraat 71 - Haarlem. PFORZHEIM, 21 Oct. (V.D.). Vrijdag zijn te Birkenfeld tijdens een hevigen storm vijf boerenhofsteden tot den grond toe afgebrand. Vier arbeidersfamilies, van welke een met tien kinderen, verloren al hun bezittingen. Zij zijn slechts gedeeltelijk verzekerd. RUBLI Stofzuiger 78.—. o m. f 1.50 Der week AMEG Stofzuiger 49.50, o. m. 1.— per weeK Haarlem - Heemstede - Bloemendaal Koningstr. 27, Tel. 14609, Haarlem Hoogste stand op Zaterdag 9 uur v.m.: 759 Vooruit

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1932 | | pagina 1