STADSNIEUWS
/THERMOGÈNËn
Haarlem, 10 Nov.
Centrale Tandheelk. Kliniek
Hoest, Koude
^fóeumatiek
Griep en Ste
ken in de zij.
Wisselkoersen
DONDERDAG 10 NOVEMBER
PATER MUCKERMANN S. J.
Weer bij G. en W.
UTILE DULCI
De feestavond
Wat tot dankbaarheid stemt
TOONEEL
ELISABETH VAN ENGELAND
JUBILEUM
OVERHEIDSPERSONEEL
Herdenkingsavond „St. Paulus"
„De geest van den tijd"
Het Ver. R'.'damsch Hofstad Too-
neel in den Stadsschouwburg
HERINGA WUTHRICH - HAARLEM
Bliksembeveiliging
D. HESSELS - KENAUPARK 26
„Mercurius"
VAN ONZE RECHTBANK
Verduistering van goederen
in consignatie
Diefstal rijwielplaatjes
MUZIEK
Gecombineerd concert
Rinkeldekinkel
„Faust" door de N.V. Holl. Opera
DE DRANG NAAR VRIJHEID
Den dag in een rietschelf
doorgebracht
AGENDA
In angst
Russisch ballet
11 November
Personalia
Haarl. Politie-Muziekvereeniging
BURGERLIJKE STAND
Door de Vereeniging „Geloof en Wetenschap"
werd Woensdagavond in de bovenzaal van „de
Kroon" de derde programma-avond van dit sei
zoen gehouden. De zaal was geheel met belang
stellenden gevuld en bleek weldra te klein, zoo
dat zelfs velen in een aangrenzende zaal eer»
plaatsje moesten zoeken.
De voorzitter, mr. F. Vorstman, leidde met en
kele woorden den spreker van dezen avond,
pater Friedrich Muckermann S. J. in, die een
voordracht hield over het onderwerp: „Wat
heeft Goethe den menschen te zeggen." Naast
het vele, wat over Goethe geschreven is, heeft
ook spreker een werk over den grooten dichter
het licht laten zien. Door critici is hem erop
gewezen, dat andere schrijvers met hun pen
Goethe veel grooter hebben afgeschilderd. Pater
Muckermann heeft in Goethe in de eerste plaats
een geschenk van God gezien dan heeft hij
in zijn boek de positieve waarden in de figuur
van Goethe naar voren willen halen en willen
aantoonen, dat er in den dichter héél veel is,
dat als een natuurlijk goed door de menschheid
geëerbiedig moet worden. De kleine dichter zal
immer trachten nieuwe woorden en andere
ideeën te vinden, doch de groote dichter be
schouwt eerder de taal als een orkest waarvan
de instrumenten door het volk zijn samenge
bracht.
Kort gaf spr. de verhouding van Goethe aan
tot Spinoza, in wien hij de rust, en tot Leibnitz,
in wien hy de schoone harmonie zocht. Goethe
had echter zijn eigen systeem: de groote natuur.
En hierin naderd? hij de filosofie zooals die op
onze katholieke scholen gedoceerd wordt en die
ook een natuurlijke wijsheid is.
Ook als mensch is Goethe zeer bijzonder ge
weest. Beschouwen we alleen zijn aparte oogen
waaruit iets majestueus spreekt. Goethe heeft
altijd de wereld in voorstellingen gezien, Van
zijn verdere groote bekwaamheden getuigt zijn
ministerschap.
De groote waarde van Goethe ligt in zijn ge
zond en natuurlijk denken, waardoor hij voor
vele dwalingen behoed werd en ons ook thans
nog veel te leeren heeft.
Na een hartelijk applaus dankte mr. Vorstman
den spreker voor zijn interessante redevoering.
Op zeer feestelijke en gezellige wijze heeft de
R. K. Mueiekvereeniging „Utile Dulci" in de
groote zaal van het gebouw der St. Joseph Ge
zellen vereeniging Haarlem I, in de Jansstraat,
gisteravond haar halfjaarlijksche uitvoering ge
geven.
Na een pittige marsch, „En avant les campag-
nairds", frisch en levendig uitgevoerd door de
harmonie, onder leiding van den directeur, den
heer A. C. Jutjes, sprak de voorzitter, de heer
J. Duineveld, een kort openingswoord, waarin hij
de talrijke aanwezigen (de zaal was tot in de
uiterste hoeken bezet) welkom heette en hen op
wekte tot het geven van steun en medewerking
aan „Utile Dulci". Hij deelde voorts o.a. eenige
bijzonderheden mede over het „Groot Nationaal
Solisten-Concours", dat de vereeniging ter ge
legenheid van haar 3e lustrum organiseert.
Opnieuw speelde de harmonie thans eenige
zeer gevarieerde muzieknummers, waarvan wij
de fantasie „Une Soiré d'automne aux Ardennes"
van A. Gevaert, wel het meest geslaagd achten.
Het samenspel viel te loven, evenals de soli, ter
wijl o.i. een kleine verbetering in de klankkleur
het geheel nog fraaier zou doen uitkomen.
Vóór de uistekend gespeelde Marsch finale
(de marschen liggen de harmonie toch nog het
beste) had eerst een huldiging plaats van den
oud-secretaris, den heer B. van Beek, die de ver
eeniging als lid gaat verlaten.
De voorzitter, de heer Duineveld, memoreerde
de groote verdiensten van het scheidende lid
voor de vereeniging, vooral in zijn functie van
secretaris, waarin hij eenige malen met groote
meerderheid werd herkozen. Spr. herinnerde
aan de opkomst van „Utile Dulci", na een moei
lijk begin, tot een groote vereeniging, die een
voorname plaats in het Haarlemsche muziek
leven is gaan innemen, wat voor een groot deel
te danken is aan de nauwgezetheid en de hulp
vaardigheid, waarmede het scheidende lid zijn
functie vervuld heeft en waarvoor spr. hem dan
ook hartelijk bedankte.
Als blijk van waardeering bood spr. hem het
eere-lidmaatschap, met de gouden herinnerings
medaille aan. Een geestdriftig applaus en een
„Lang zal hij leven" onderstreepte deze woor
den.
De echtgenoote en de moeder van den heer
Van Beek bood de voorzitter bloemen aan uit
dankbaarheid voor de vele opofferingen, die zij
voor de vereeniging hebben overgehad.
De heer Van Beek dankte met enkele eenvou
dige hartelijke woorden voor de hulde aan hem
en aan zijn echtgenoote en aan zijn moeder ge
bracht.
Het duo Helleman en Laman trad vervolgens
op inslaande wijze met zijn nieuwe succes-num
mers voor het voetlicht. Het meest geslaagd was
wel het eerste nummer „Heintje en Betje van
't Concertgebouw", een persiflage op de kunste
naars; de zeer geestige declamatie over Rome,
door den heer C. J. Helleman, die in zijn trans
figuratie, mimiek en karakteruitbeelding zeer
sterk aan den overleden filmkunstenaar Len
Chaney deed denken, het actueele yo-yo-liedje
en het origineele „Moos en Koos te Zandvoort".
Een enkele correctie (weglaten van een flauwe
mop) zou het beschaafde optreden nog verhoo-
gen. Het duo had een zeer groot succes.
Op het einde van de pauze hield de Geestelijk
Adviseur, de weleerw. heer kapelaan E. Mathot,
een propagandaspeech, waarin hij allen tot
steun en medewerking (ook financieel) aan
spoorde.
Hierna hing hij de in het afgeloopen jaar ge
wonnen prijzen onder applaus aan het vereeni-
gingsvaandel.
kent al dadelijk den geest van den tijd, het feit-
stemt tot nadenken. Spreker ging uitvoerig in
op eenige punten van het Welter-program. De
bezuiniging op het Nijverheidsonderwijs en lager
onderwijs hekelde spreker en gaf als zijn mee
ning te kennen, dat het rapport den arbeider
terugzet naar de vorige eeuw, naar de dagen
van het liberalisme. Men meent, dat ons land
gered kan worden, uitsluitend door loonsverla
ging. Spreker vroeg zich af, wat er van de
loonen van het overheidspersoneel zou zijn over
gebleven, als de arbeidersorganisaties er eens
niet geweest waren.
Spreker citeerde verschillende artikelen van
priesters, waarin de positie van den arbeider in
deze dagen zoo prachtig geschetst wordt, aan
de bijdrage van pater Vrijmoed in „De Gemeen
schap." Ook „Quadragesimo" werd aan de
vergadering voorgehouden, de wonderlijke en
cycliek voor dezen liberalen tijd. Aan de hand
van de Pauselijke Encyclieken riep spreker zijn
auditorium op, de arbeidersbeweging te verster
ken. Straks staan de verkiezingen voor de deur:
in dit verband legde spreker er den nadruk op,
dat men lid moet worden van de R.K. Kiesver-
eeniging. Ook de jeugd moet de plicht van ka
tholiek georganiseerd zijn nog beter worden bij
gebracht.
Zet uw schouders onder het propagandawerk!
Spreker besloot zijn rede met de slot-alinea
van „Quadragesimo Anno."
De bondssecretaris, de heer Jos. A. van Segge-
len, behandelde dan zijn onderwerp „Wat tot-
dankbaarheid stemt." Spr. schetste den groei
van het R.K. Werkliedenverbond in deze eeuw,
de bescheiden bijdrage, die „St. Paulus" daarin
gehad heeft. Midden in deze crisis-dagen is er
daarom toch reden tot herdenken, tot feestelijk
herdenken.
De trouw is blijvend door de leden geschonken,
de kameraadschap heeft hoogtij gevierd.
Ook spreker mag zich tot de pioniers rekenen
en hij heeft gaarne voor „St. Paulus" gewerkt,
omdat hij in de organisatie het beleven van zijn
katholicisme zag. Hij herdacht de ontslapen
pioniers, die figuren van groote beteekenis wa
ren; roemde de nog levende oud-kopstukken en
huidige leiders.
Hij somde de verkregen verbeteringen op, het
verkrijgen van een goede rechtspositie, de
kindertoeslag, de vacantie. En nu in dezen
crisistijd is veel daarvan weer afgebroken. Maar
nog blijft de dankbaarheid, omdat veel goeds
gehandhaafd is gebleven.
Dankbaarheid, niet alleen om wat verkregen
is, maar vooral om wat voorkomen is. Het
zwarte beeld van het pauperisme zal niet op
nieuw opdoemen. Dankbaarheid, om het werk,
wat wij samen hebben verricht. Wij staan voor
de opbouw van een nieuwe maatschappij, de
wereld zal zich weer moeten wenden in de rich
ting van het Christendom. Gij, besloot spreker,
moet daaraan mede helpen, zooals in uw bonas»
lied staat. Wij bouwen vrede, recht en nieuw
vertrouwen.
De voorzitter sprak een kort dankwoord en
sloot de vergadering weer met den Christelijken
groet.
De afdeeling Haarlem van den R.K. Bond van
Overheidspersoneel „St. Paulus" viert haar
zilveren jubileum.
Gisteravond werd allereerst een herdenkings
vergadering gehouden in gebouw St. Bavo.
De voorzitter, de heer C. Warmerdam, opende
de bijeenkomst met een korte opwekking tot
allen, de feestelijkheden geheel bij te wonen.
Spreker richtte een extra woord van welkom tot
het hoofdbestuur, tot de vertegenwoordigers van
de Christelijke organisatie, en de afdeeiingen
Heemstede en Bloemendaal.
De bondsvoorzitter, de heer L. F. Guit, sprak
dan over „De geest van den tijd." Spreker be
landde al aanstonds bij de Regeering en de door
haar ingestelde commissie-van-bezuiniging, die
bestond uit liberalen en een katholiek. Dat tee-
Een Duitscher schrijft een stuk; het wordt
in 't Nederlandsch vertaald en het komt in de
Nederlandsche schouwburgen. Dat is niets
bijzonders, want zoo gaat het meestal; er zijn
nu eenmaal weinig Nederlandsche stukken
(protesten en ingezonden stukken van den
Bond van Nederlandsche tooneelschrijvers ver
anderen daar niets aan), althans weinig stukken
die geschreven zijn na Heyermans, Laudy, L.
Simons-Mes en enkele anderen, althans weinig
goede stukken die na dien tijd geschreven zijn.
De stukken die door Nederlanders gespeeld en
door Nederlanders gehoord worden, komer.
bijna altijd van Duitschers of Franschen of
Engelschen of Hongaren. En die zijn ook niet
altijd goed.
Dit stuk van dezen Duitscher dan is wel
iets bijzonders, omdat het personen en een tijd
behandelt, waarvoor iedere Nederlander be
langstelling heeft of heeft gehad, zij het de
verplichte belangstelling op school. Al weet
men niet wat de beteekenis der tollen in de
Middeleeuwen was of wat Thorbecke voor onzen
staaatsvorm heeft gedaan, men heeft toch wel
eens gehoord van den Tachtigjarigen oorlog,
en in dat verband van Philips II van Spanje
en van Elisabeth van Engeland, het land waar
tegen Spanje, tijdens zijn strijd met de Neder
landen, de Armada afzond, de onoverwinne
lijke vloot die door den storm overwonnen
werd. Deze twee monarchen, een man en een
vrouw, beheerschen het stuk; hen hoort uien
spreken over hun staatkunde, over hun strijd,
die werkelijk een wereldstrijd was en velen
zullen met Philips II (toch was 't de man die
Alva op ons afstuurde) sympathiseeren, mis
schien hem bewonderen, in ieder geval hem
waardeeren als een eerlijk mensch. En van
Elisabeth zal men zeggen: wat was dat voor
een verschijnsel? Een abnormale vrouw, een
paleisbewoonster met straatmanieren? Stellig
geen koningin.
Inderdaad, een koningin stelt men zich
eenigszins anders voor. Elisabeth scheldt en
bast en blaft; ze is jaloersch op mooie hof
dames, die dan door haar, de koningin, ge
dwongen worden te zeggen, dat de koningin
toch beter gebouwd is en een blankere huid
heeft. De hofdames zeggen het natuurlijk
prompt na. Ze is grof en ze valt ieder oogen-
blik heftig uit; ze is krenkend en grievend, ze
staat gezanten allesbehalve diplomatiek te
woord,-ze lacht kirrend en schaterend om een
aardigheidje, ze leidt den Kroonraad op
eenigszins eigenaardige manier en van haar
conversatie zou men zeggen, dat „er geen woord
Fransch bij is." Zóó heeft Brückner haar ge-
teekend in zijn stuk, en zoo werd zij ook ge
speeld door W'ilh. Duymaer van Twist. En als
haar spel niet diep ging en geen ontroering gaf
(behoudens enkele passages, zooals bijv. in het
derde, het zesde en het elfde tafereel), dan is
dat niet alleen aan haar te wijten. Een
artrice die haar talent moet bewijzen, zou niet
dankbaar zijn voor zoo'n rol, want Brückner
geeft haar bijna niets mee. Het is niet zijn
schuld, dat er in dien tijd geen andere vorstin
leefde, maar dit Kenau-achtige vrouwenmensch
kan men moeilijk beschouwen als een der twee
partijen in den strijd tusschen Katholicisme
en Protestantisme. Het is geen vrouw om tegen
over Philips te stellen, die in ieder geval een
figuur is; deze twee grootheden zijn té ongë-
luk.
Dit gebrek, misschien kunnen we beter zeg-
Deze van ouds be
kende watten ver
spreidt 'n weldoen
de warmte en be
strijdt met succes
Ooozen van 45 en 75 cents.
BI] Apothekers en Drogisten
Particulier spreekuur 121 en volgens afspraak
KENAUPARK fa
OOK VOOR MIDDENSTANDERS BILLIJK
GOEDE TANDHEELKUNDIGE HULP
KUNSTTANDEN EN GEBITTEN
Spreekuren: lederen werkdag 911 en 12 uur
Dinsdagavond van 6.308.30
Zaterdagsmiddags geen spreekuur
ZIEKENFONDS-TARIEF
gen: deze zwakke eigenaardigheid, valt des te
vlugger op, omdat Brückner volkomen geslaagd
is in de teekening van den Spaanschen koning;
men wü ruimte laten voor de vraag, of
dit de historische Philips is, maar zooals
Brückner hem geeft, aanvaardt men hem. Het
is Brückner's verdienste als tooneeischrijver,
dat men zijn Philips niet beschouwt als een
onbarmhartig despoot die moordt en laat moor
den, maar als een koning die de beteekenis,
de beteekenis voor eeuwen, van den strijd
beseft, een figuur die past in dien geweldigen
tijd, een koning die zich in alle eerlijkheid
ziet als werktuig in Gods handen; als zoodanig
heft men dan ook waardeering voor hem, ook
wanneer hij tot eiken prijs den oorlog' wil,
ook wanneer hij in schijnbaren hoogmoed zijn
levenswerk bespreekt, ook wanneer hij met de
Armada een schip met galgen meestuurt; want
er mag geen oogenblik verloren gaan met de
bestraffing der ketters. Deze krachtige, heer-
schende, fanatieke en altijd eerlijke figuur,
kan niet gesteld worden tegenover de onvrouwe-
lijlijke vrouw en onkoninklijke koningin die
Elisabeth was, en deze ongelijkheid voelt men
voortdurend hinderlijk in het stuk van
Brückner. Dat is ook de reden, dat men bij
Philips den strijd wel ziet als eene tusschen
Katholicisme en Protestantisme, en bij Elisa
beth niet.
Elisabeth denkt soms meer aan den jongen
Essex, dien zij heeft liefgehad en dien zij toch
laat onthooofden; zij heeft het dikwijls over haar
éigen persoontje, en als Philips dat doet,
spreekt hij niet over den mensch Philips, maar
over de figuur in den grooten strijd; hij spreekt
onpersoonlijk over zich zelf.
Cor v. d. Lugt gaf een straffe creatie van
Philips. Fanatiek, onvoorwaardelijk geloovend
in zijn zending en zijn overwinning stond hij
onmiddellijk voor ons
ein stolzer König, an Land und Siegen
reist,
(er sass( auf seinem Throne, so finster und
bleick.
Donker, vurig, in fanatieken ijver, in eerlij
ken hoogmoed als 't ware, speelde hij dezen
Spaanschen koning, somber als het paleis
waarin hij woonde. Doch velen zullen waar
schijnlijk, evenals wij, hem liever zien in die
andere koningsrol, in „De Keizer van Amerika'
van Shaw, een van zijn scherpste, geestigste
ovaties.
Als regisseur en metteur-en-scène van het
historische spel (evenals in het rauwe onge
looflijke crue „Misdadigers" geeft Brückner in
„Elisabeth" enkele simultaan-scènes) behaalde
hij een overtuigde zege. De schrijver is in zijn
stuk wel grootsch, niet groot; de regisseur is
grootsch en groot.
Adr. v. Hees vroeg terecht aandacht voor
een opmerkelijke creatie van den daad-driftigen,
jeugdigen Essex, Dora Haus als hofdame gaf
relief aan het spel zoodra en zoo dikwijls zij
voor het voetlicht was, en Piet Rienks als
Plantagenet bracht onmiddellijk eigen kleur
en het juiste accent aan zijn gezellig, heerlijk-
overmoedig rolletje.
En overigens? Och, het is telkens een ver
heugenis tooneel te zien met acteurs die in
iedere rol dadelijk sfeer brengen, met ieder ge
baar, met ieder woord, met iedere lichte
nuanceering van stem; die in iedere rol het
aparte genoegen en aparte genot verschaffen,
doet alleen goed, echt tooneel kan geven, om
dat zij steeds een figuur „ten voeten uit"
creëeren, volkomen, waar, zuiver. (Ant. Roe
mer, Herm. Schwab, Joh. Elsensohn, Louis van
Gasteren)
De afd. Haarlem der Nederl. Vereeniging
van Huisvrouwen, die dezen schouwburg-
avond had georganiseerd, heeft aldus gezorgd,
dat een der belangrijkste en merkwaardigste
stukken van dit seizoen naar Haarlem is ge
bracht, en dat het Vereenigd Rotterdamsch
Hofstad Tooneel dat stuk kon geven voor een
volle zaal.
(Men heeft zoo dikwijls gelegenheid rare
dingen op te merken als er „Roomsch op het
tooneel gedaan moet worden", dat men niet
ieder verkeerd gemaakt kruisteeken en iedere
onwaarschijnlijke priesterfiguur signaleert, doch
op enkele al te gewone vergissingen van gis
terenavond willen wij toch de aandacht vestigen.
Het is, dunkt ons,- voor iederen regisseur ge
makkelijk om rariteiten te voorkomen als gis
terenavond werden vertoond, o.a. werd de
zegen gegeven met woorden uit de Dies irae,
waarmede ook de zitting van 's konings Raad
werd geopend! Voorts kon men zien hoe een
„weleerwaarde Vader" telkens daadwerkelijk
aan deze beraadslaging deelnam, terwijl een
kardinaal „er zoo maar bij stond", dat de
melodie van „Lieve Moeder van den Heer al
in den tijd van Philips II bestond, betwijfelen
wij, enz.).
Woensdag hield de afdeeling Haarlem van
Mercurius een zeer druk bezochte ledenvergade-
ring.
Om goed acht uur opende de voorzitter de
vergadering met een speciaal welkomstwoord
aan het adres van den aanwezigen bondsvoor
zitter, den heer W. C. van Daalen.
Nadat de notulen der vorige vergadering zon
der wijziging waren goedgekeurd werd overge
gaan tot den hoofdschotel dezer vergadering
„bespreking van het rapport, uitgebracht door
de commissie tot herziening van de statuten en
reglementen." Reeds direct werd het bezwaar
gevoeld, dat dit rapport niet van te voren ter
kennis van de leden was gebracht.
De bondsvoorzitter gaf een uiteenzetting van
de redenen, waarom het bondsbestuur niet tot
eerdere publicatie meende te moeten overgaan
Daar het echter ongewenscht werd geacht,
zonder eenige voorbereiding het rapport in be
handeling te nemen werd besloten een en ander
tot de volgende vergadering uit te stellen, waar
bij de bondsvoorzitter de toezegging gaf, dat het
rapport zoo spoedig mogelijk in zijn geheel in
het orgaan zou worden opgenomen.
Nadat nog eenige interne aangelegenheden
zeer uitvoerig besproken waren, sloot de voor
zitter deze zeer belangrijke vergadering.
Veertien dagen geleden stond terecht een 23-
jarig koopman te Haarlem, die een hoeveelheid
oliën en vetten, ter waarde van 1300, die
hij van een Zaandamsche firma in consignatie
had gekregen, verduisterd had. Voor 225
verkocht hij de goederen.
Hij werd conform den eisch veroordeeld tot
3 maanden gevangenisstraf en 6 maanden voor
waardelijk met een proeftijd van drie jaar en
onder toezichtstelling van de R. K. reclas-
seering.
Een 33-jarige knecht te Haarlem had een
aantal belastingplaatjes van rijwielen gestolen
en verkocht. Hij werd conform den eisch ver
oordeeld tot 6 maanden gevangenisstraf. Een
zwaar vonnis!
Het Gemengd en Kinderkoor „Polyhymnia"
gaf met „Proza en Poëzie" een concert, waar
van het programma uitsluitend koorzang bevat
te. Afwisseling werd er echter in ruime mate
geboden, niet alleen door de verschillende koor-
groepeeringen, doch mede door de groote ver
scheidenheid van den stijl der werken. Een ver
scheidenheid, die voordeelen maar ook nadeelen
biedt. Ze geeft elk wat wils, maar is tevens
wel eens wat te bont.
Een groot bezwaar leverde o.i. dit laatste
niet op, wel het te lange programma. Dit be
vatte een 12-tal nummers,, waaronder zeer om
vangrijke, zooals „Germinal" van Riga, „Früh-
lings-Botschaft" van Gade en een Sprookje
van Hendrika van Tusschenbroek. En wat wij
het ergste vonden was het optreden der kin
deren, waaronder tamelijk kleine, na tien uur
met het Sprookje, dat bijna gedurende een half
uur koorzang is.
Niet te verwonderen, dat de kinderzang tegen
het slot minder frisch klonk dan in den aan
vang. Zonderen wij dit kleine euvel benevens
een minder goed geslaagd matrozenkoortje (de
jongens moeten het afleggen tegen de meisjes)
en wat eentonig gedeclameerde versjes uit, dan
mag de vertolking van „De Schoone in het sla
pende bosch" worden geprezen. De zang klonk
niet gekunsteld, doch aardig en naïef. Het kin
derkoor beheerschte zijn taak voldoende en de
kleine solopartijen, vooral die van de Feeënko-
ningen, waren in goede handen.
Wanneer de sopraanpartij in hooge ligging
nog wat vrijer kan zingen (af en toe klonk het
iets geknepen), dan mag dit kinderkoor met
eere worden genoemd.
Directeur Brands had ook nog een paar lied
jes van v. Oort en v. Beek ingestudeerd. Met
een vrijere voordracht kunnen deze liedjes nog
aanmerkelijk winnen.
Het gemengd koor Polyhymnia konden wij
het meest waardeeren in genoemd werk van
Gade. Daarin vooral hoorden we veelal goed
verzorgden zang en muzikale voordracht. Ook
in Florence's „Exaudi Deus" en in Gounod's
„Prés du Fleuve étranger" had dit koor goede
momenten. Men hoede zich echter voor for
ceering van den klank, niet 't minst van dien der
tenoren. Dit schaadt het timbre en de onder
linge evenredigheid.
„Proza en Poëzie" zong o.a. het verplichte
koorwerk van den jongsten zangwedstrijd, waar
mede het den eersten prijs behaalde. Erg ge
lukkig was het met deze vertolking niet. Het
werk: „Divis Orte Bonis" x) voldeed op dien
wedstrijd althans meer dan nu. Er mag hierbij
Wel wórden opgemerkt, dat Olman's werk hooge
eischen s.telt en niet spoedig mooi klinkt en in
den smaak van. het publiek valt.
Riga's „Germinal" was niet in alle onderdee-
len tot in de finesses afgewerkt. Jammer voor
den totaal-indruk. Menig fragment vergoedde
veel door klank en voordracht.
Voor de dirigenten Brands, Hespe en Booda
weerklonk veel applaus. Mej. Emmy van Eden,
die kinder- en gemengd koor zooals gewoonlijk
op artistieke wijze begeleidde, werd mede ge
huldigd. Zeer terecht, zij vervulde een niet lichte
taak.
O. K.
x) van Isr. Olman.
Woensdag heeft op de Amsterdamsche Brug
aan de zijde van de Lange Heerenvest een aan
rijding plaats gehad tusschen een vrachtauto uit
Amsterdam en een auto van de Gemeentereim-
ging. Op den vrachtauto was 'n groote spiegel
ruit. De reinigingswagen slipte in de bocht en
botste tegen den vrachtauto. Door den schok
brak de spiegelruit. Persoonlijke ongelukken
kwamen niet voor.
De volksmond kent eigenlijk maar één opera:
en dat is „Faust." Deze bij uitstek romantische
figuur, door Goethe onsterfelijk gemaakt,
trekt haar, meer dan een andere aan. Als
opera bijna driekwart eeuw oud Gounod
schreef haar in 1859 heeft ze met enkele
andere uit die glorieuse periode der Fransche
opera, zich steeds als eerste mogen verheugen
in de gunst van het publiek. In haar genre
blijft het dan ook voor ons een der mooiste
scheppingen die we kennen, vol frischheid en
gratie.
Geen wonder dat een debuteerend Opera
ensemble, gesticht door een aantal echte mu
ziekliefhebbers uit Amsterdam en Haarlem, er
voor een eerste optreden naar grijpt: geen
wonder dat het vijf-bedrijvige stuk met ballet
een vollen Schouwburg trekt.
Want de Jansweg-Schouwburg was gisteren
avond zoo goed als uitvoerkocht.
En het eerste optreden van het ensemble is
een succes geworden, financieel en artistiek.
Want, ondanks enkele gebreken, welke ook
hier te signaleeren vallen, kunnen we van een
zeer goede, ten deele zelfs van een uitmuntende
opvoering spreken.
En wanneer we dan hier, gedachtig het hon-
neur aux dames in de eerste plaats onze hulde
brengen aan mevrouw Mien Bouwméester, die
de Margaretha-rol zoo goed als onvoorbereid
overnam van mevr. Beb JonckersTiggers,
die door een ernstige keelaandoening niet kon
optreden, en aan onze stadgenoote Corry Bijs
ter, die de Siebel-rol vervulde, dan is dit niet
alleen een beleefdheidsvorm. Zoowel wat zang
als wat spel betreft toch heeft mevr. Mien
Bouwmeester recht op onze hooge waardeering
voor deze werkelijk in alle opzichten kunst
zinnige vertolking. Zij was, met Siebel en mevr.
Nita van OsPool als Martha het best ver
staanbaar. Haar stem is niet groot, maar zeer
fijn besnaard, haar voordracht en dictie fijn
beschaafd en innig. Jammer dat in de hooge
slotaria de krachten haar even begaven, al zou
men geneigd zijn het bijna als een natuurlijk
spelgevolg te beschouwen. Ze had waarlijk wel
een bloemenhulde verdiend.
Mej. Ccrry Bijster zong een prachtige Siebel-
partij; mocht haar actie en houding slechts op
gelijke hoogte van haar zangkunst hebben ge
staan, dan ware er weinig te wenschen over
gebleven. De Martha-rol was bij mevr. Nita
van OsPooi ook in uitstekende handen.
De titel-rol werd, niet steeds even gelukkig
vervuld door den heer Tabe. Zijn omvangrijk
tenorgeluid, hoe beheerscht het overigens wordt
aangewend, heeft nogal eens te kampen met de
zuiverheid; hij detoneert gemakkelijk en
bracht daardoor vooral enkele ensembles In de
war. Zijn actie is niet onverdienstelijk, maar
kon toch levendiger zijn Eduard van der
Ploeg zong de Mephisto-partij geroutineerd en
vaak mooi van klank, maar zijn articulatie
liet veel aan scherpte te wenschen over, zoodat
hü vaak totaal onverstaanbaar was. Zijn actie
en houding denken we ons voor 'n Mephisto
levendiger en vooral geslepener, met wisselen
der momenten van hoogmoed en valschheid,
van vernedering en zoetsappigheid, w. één
woord contrastrijker, niet slechts wat het eigen
karakter betreft als wat zijn houding tegen
over zijn medespelers aangaat. Toch behoorde
hij met John de Nocker, die zich de Valentijn-
rol zag toebedeeld, tot de beste krachten van
dezen avond. De laatste zong en speelde uitèrst
verdienstelijk zijn rol, en zong 'n stevige bari
ton-partij, waarin hü minder dan een der
andere heeren last had van detoneeren. De
Wagner-partj werd door Piet Korthout beter
geacteerd dan gezongen Over de ensembles
schreven we reeds: ze waren weinig gelukkig,
tengevolge van het sterk detoneeren, vooral
der heeren-solisten.
De koren onder leiding van Nico Hoogerwerf
ingestudeerd, zaten er stevig in, doch vooral in
de eerste tafereelen was de samenwerking met
dirigent Van der Linden nog niet volmaakt,
terwijl de zuiverheid nogal eens te wenschen
overliet.
Nico van der Linden heeft desondanks kans
gezien om alles met vaste hand te leiden en
zoo noodig weer in het goede spoor te nrengen.
Zijn verdiensten voor het welslagen van
dezen avond mogen inderdaad zeer groot ge
noemd worden. Het orkest der Nieuwe Amster
damsche Orkestvereeniging gaf ons te genieten
van een uitstekend verzorgde begeleiding, en
van een zeer fijne ouverture- en balletmuziek.
We zouden, bij zooveel te memoreeren instan
ties het Ballet nog bijna vergeten. Toch be
hoorden de prestaties van de dansgroep van
Lily Green tot het beste van den avond. Zoo
wel de boerendansen als het Walpurgis-ballet
werden onberispelijk en met veel gratie ver
tolkt, terwijl ook het coloriet van zeer groote
bekoring was.
De regie, in handen van Ed. v. d. Ploeg, wis
selde goede met minder fraaie effecten. De
tuinscène, het Balletdecor en de kerkscène met
het lichtende Kruis der Verlossing waren zeer
schoon.
De aanwezigen waren over 't algemeen zeer
geestdriftig over de prestaties, en we gelooven
zeer zeker, dat een volgende, even goed voor
bereide opvoering, op een even groote belang
stelling zal mogen rekenen.
We hopen dus, dat het ensemble 't niet bij
één opvoering zal laten blijven en wenschen
allen bij voorbaat veel succes en een hartelijk
tot weerziens" toe.
J. S.
Woensdagmorgen is Fritz Balhke, die voor
eenige dagen uit de strafgevangenis alhier
wist te ontvluchten, gevankelijk in Haarlem
teruggebracht, min of meer hartelijk verwel
komd door publiek en fotografen, waarna hij
nog eenmaal den polder in mocht, alvorens in
de oude cel zijn resteerende anderhalf jaar
uit te zitten, zooals wij reeds meldden.
Hij moest namelijk aan hoofdinspecteur M.
Woud een authentiek relaas doen van zijn
avonturen op jongstleden Maandag, toen nie
mand zijn schuilplaats kon ontdekken. Zoo
fungeerde hij Woensdagmiddag als gids tij
dens den politioneelen autotocht naar Spaarn-
dam en vertelde op gemoedelijke wijze zijn
wedervaren af en toe zijn verhaal onder
brekend, om de juiste richting aan te wijzen,
welke de auto moest volgen.
In den bewusten nacht koos hü de richting
van den spoorweg en den polder. De verlichte
Amsterdamsche vaart was een goede richting
aanwijzer, maar hij moest oppassen, want een
witte gedaante hij had slechts een hemd
aan is 's avonds duidelijk te zien. Op de
bascule-brug bij den Haarlemmermeerspoor
weg' hoorde hij iemand roepen en na het
eerste revolverschot nam hij de beenen naar
de spoorbaan en toen er daarna weer gescho
ten werd, aarzelder hij niet, maar sprong over
een bresde sloot en verdween in den donkeren
polder. Langs den ouden weg en den Spaarn-
wouderweg wist hij te ontkomen, sneed hier
en daar een bocht af, vermeed de enkele hui
zen en vond ten slotte onder den rook van
Spaarndam een rietschelf, die hij tot nacht
verblijf koos en waar hij ook den geheelen
verderen dag rustig bleef liggen.
Kinderen speelden den geheelen dag rond de
schelf en menigmaal bonsde het hart van de
vluchteling uit vrees voor ontdekking.
Toen de duisternis groot genoeg was en alles
sliep, verliet de vluchteling zijn schuilplaats,
klom zooals men weet door het W. C.-raampje
het landarbeidershuisje aan den Verbindings
weg binnen, waar hij verscheiden kleeding-
stukken van den bewoner aantrok, een klaar
staand ontbijt verorberde en de fiets meenam,
die hem in staat stelde in de richting Amster
dam te verdwijnen. Bij Abcoude stond de eer
ste hindernis, in den vorm van een rijksveld
wachter, die den nachtelijken wielrijder som
meerde af te stappen, wegens het rijden zon
der licht. Daar de lantaarn echter nog warm
aanvoelde, kon Bahlke zijn avontuurlijken
tocht vervolgen.
Zoo kroop hy hier door het oog van een
naald.
Toch werd deze ontmoeting hem noodlottig,
want men was nu, nadat de veldwachter den
volgenden dag uit de foto in de krant den man
van 's nachts herkende, op de hoogte van de
richting, waarin de uitbreker zich bewoog.
Uitgeput kwam de man per fiets in Utrecht
aan en liet het rijwiel daar in een plantsoen
achter, om per trein naar Arnhem te gaan.
De portemonnaie met inhoud uit het gezin
Van E. te Spaarndam kwamen dus goed van
pas.
Doodmoe, verkleumd en uitgehongerd stapte
hij te Arnhem uit den trein en deed zijn eer
sten misstap van het standpunt van den
vluchteling gezien althans zijn overhaaste
stap in den trein naar Zevenaar en de
arrestatie daarna maakte een einde aan zijn
tocht naar Duitschland.
De oorzaak, dat Bahlke tijdens zijn ontvluch
ting in een strafcel zat, is niet aan wangedrag'
toe te schrijven doch omdat het een veel voor
komend euvel van een centrale verwarming is.
dat deze 's avonds, na het afstellen, gaat tikken.
Eenige gedetineerden, op wie dit getik dermate
zenuwprikkelend werkte, dat er van slapen niets
kwam, zijn wij terwille, in zooverre, dat zij
's nachts in een andere cel kunnen slapen.
Fritz Bahlke geen onsympathieke jongeman, ge
noot eveneens dit voorrecht en bewoonde
's nacht de strafcel waaruit hij kans zag te
ontvluchten.
Groote verwondering wekt het algemeen, dat
de man door den luchtkoker van 16 y2 centi
meter doorsnede heeft weten te kruipen. Toch
behoort zulks niet tot de onmogelijkheden,
wanneer men bedenkt, dat een mensch in de
schouders het breedst is en door het strekken
van één der armen omhoog en den anderen
omlaag deze breedte sterk wordt weggenomen.
Het Russische Ballet van Monte Carlo zal
Vrijdag 11 dezer in den Stadsschouwburg te
Haarlem het volgende programma ter uitvoering'
brengen:
„Les Sylphides", romantisch ballet in één
acte; muziek van Chopin, voor orkest bewerkt
door Vittorio Rieti, choreografie naar Michel
Fokine. Décors uitgevoerd door Prins A.
Schervachidze naar Gorot. De costumes zijn
uitgevoerd door B. Karingsky, Parijs. Solo
danseressen en -dansers Tamara Toumancva,
Tatiana Riabouchinska, David Lichine, voorts
Natalie Branitska, Olga Morosova, Tatiana
Gebouw „St. Bavo" College Armencollec-
tanten Parochie St. Jozef, half 9 Bestuur
R. K. Volksbond, half 8 Jaarfeest R. K.
Volksbond, 8 uur Esperanto, 8 uur.
Groote of St. Bavokerk Orgelbespeling
door George Robert, 34 mm.
Kringlokalen Inleiding door prof. dr.
Alphons Steger: „Zelfvorming", kwart voor 9.
Rembrandt-Theater Bioscoopvoorstellingen
en variété, 7 en 9.15 uur.
Palace Bioscoopvoorstellingen en variété
7 en 9.15 uur.
Luxor Bioscoopvoorstelling en variété
8.15 uur.
Bisschoppelijk Museum Geopend van 10 tot
5 uur.
R. K. Bureau voor Ziekenverpleging Aan
vragen bij mej. H. Simons, Bloemhofstraat 1,
Haarlem, Tel. 11671.
R. K. Arbeidsbeurs voor vrouwen en meisjes
Iederen dag van 10—12, 24, 89 uur. Za
terdags 1012 uur. Adres: Bloemhofstraat 1,
Haarlem, Tel. 11671.
Gebouw „St. Bavo" Bestuur Metaalbewer
kers, 8 uur Bestuur Spoorwegpersoneel, 8
uur Haarlem's Gemengd Koor, 8 uur Al-
berdingk Thijm, 8 uur Transportarbeiders
bond, 8 uur Bouwvereeniging „De Spaarne-
stad", 8 uur R. K. Bevolkingsbureau, 8 uur.
Stadsschouwburg Russisch Ballet, 8 uur.
Rembrandt-Theater Bioscoopvoorstellingen
en variété, 7 en 9.15 uur.
Palace Bioscoopvoorstellingen en variété
7 en 9.15 uur.
Luxor Bioscoopvoorstelling en variété
8.15 uur.
Bisschoppelijk Museum Geopend van 10 tot
5 uur.
R. K. Bureau voor Ziekenverpleging Aan
vragen bij mej. H. Simons, Bloemhofstraat
1, Haarlem. Tel. 11671.
R. K. Arbeidsbeurs voor Vrouwen en Meisjes
Iederen dag van 1012, 24, 8—9 uur.
Zaterdags 10—12 uur. Adres: Bloemhof
straat I, Haarlem. Tel. 11671.
Chamié, Hélène Kirsova, Tatiana Lipkovska,
Kleanore Marra, Lara Obidanna, Edna Tresa-
har, Nina Verchinina, Blanc, Chabelska, Ker-
villi, Slavinska, Strakhova.
„La Concurrence", ballet van André Derain.
Muziek van Georges Auric. Gordijn, décors en
costumes van André Derain. Choreografie van
Georges Balanchine. Het gordijn is uitgevoerd
door André Derain. De décors zijn uitgevoerd
door Prins A. Schervachidze. De costumes zijn
uitgevoerd door B. Karinsky, Parijs. Medewer
kenden: Tamara Toumanova, Tatiana Ria
bouchinska, Lubow Rostova, Léon Woizikowsky,
David Lichine, Edouard Borowansky, Roman
Jasinsky, Edna Tresahar, Eleanora Marra,
Nina yerchinia, Irène Stepanova, Dolotine,
Lipatoff, Katcharoff, Pétroff en het corps de
ballet.
„Jeux d'Enfants", ballet van Boris Kochno,
op muziek van Georges Bizet. Gordijfi, décors,
costumes en requisieten van Joan Niro.
Choreografie van Léonide Massine. Solisten:
Temara Toumanova, Tatiana Riabouchinska,
Lubow Rostova, R. Guérard, Natalie Branitska,
Léon Woizikowsky, David Lichine, Marjan
Ladré en Roman Jaskinsky en het corps de
ballet.
Muzikale leiding is in handen van Pierre
Kolpikoff. —v ,->£
Balletmeester: Georges Balanchine.
De heer W. Kloots, leeraar M.O. Neder
landsch te Harlingen, is benoemd tot leeraar
aan de Stads H.B.S., Meisjes H.B.S. en Gym
nasium te Leiden. Tot voor een paar jaar was
hij onderwijzer aan de school aan de Noord
zijde van het Leidscheplein en aan de U.L.O.
school, Jacobsstraat alhier.
Onze stadgenoote mej. M. J. Bakker, is
benoemd tot onderwijzeres aan een school voor
bijzonder onderwijs te Zwolle.
Voor het examen M. O. Nederlandsche Taai
en Letterkunde slaagde te Amsterdam de heer
H. Elsinga ts Haarlem.
Te Ainsterdam Is geslaagd voor het eerste
gedeelte van het artsexamen de heer G. Hel-
linga, alhier.
De Haarlemsche Politie-Muziekvereeniging
houdt op Donderdag' 17 November om 8 uur een
feestavond in den Schouwburg Jansweg.
Medewerking verleent het humoristisch dub
bel mannenkwartet „Octavo" uit Amsterdam.
Ondertrouwd: 9 November, P. W. Kuijpens
en M. T. Zieger, J. J. A. v. d. Meij en M. F.
v. d. Steen, J. v. Bilderbeek en J. H. M.
Kuijpers, G. Oddens en R. v. Es, L. K. de Bondt
en E. Warmerdam, C. J. Knek en H. M. de
Ligt, J. Wouda en B. Spoclhof, B. J. v. Ham
burg en A. M. Batenbrock, C. Steenken en H.
H. Ottolini, H. C. v. Damme en S. C. Meijers,
H. J. G. Majoor en G. Kroon van Diest, C.
Harskamp en H. Prevost, W. F. Hessen en C.
Koper.
Getrouwd; 9 November, J. P. v. Rijn en J.
A. v. Eskert, J. J. C. de Best en J. C. E. v.
Empel, M. J- Schreuder en S. Kiekens, J. C.
Arts en E. F. Burrij, D. J. Marchand en C.
H. S. Vaars, G. Merks en M. Jonker, A. Jansen
en C. J. de Jong, J. H. Consent en A. A. C.
v, 't Oosten, C. T. Ham en J. J. v. d. Pol,
C. Brugman en S. W. Rellergert, M. Leuven
en M. C. de Heij, P. C. Bakker en J. B. C.
Rfl.fl.TS
Geboren: 5 November, E. A. L. Roeters van
Lennep-de Vos tot Nederveen Cappel, d. 8 Nov.
A M. H. A. v. Niekerken-Linnenbrink, d.
Overleden: 7 November D. Langeveld-Meer-
veld, 29 jaar, L. Raamstraat, J„ 7 jaar, z. van
C. F. v. Wanrooij, Frans Halsstraat, 8 Nov.:
A. C. v. Onselen-Moolenaar, 70 jaar, Hazepa-
terslaan, A. Vallenduuk, 19 jaar, Gr. Houtstr.
L. 'M. Hak-Richter, 41 jaar, Gasthuisvest, C.
Janssen-Meur, 54 jaar, L. Heerenvest.
DONDERDAG, 10 Nov.
Vorige
koersen
Londen S-23M
Berlijn 59-02J4 59.15
Parijs 9.76H
Brussel 34.5714 ^-5?
Zwitserland 47.95 47.95
WeeneD
Kopenhagen 43.00 42'75
Stockholm 43.50 43.50
Oslo 42.CO 41.90
New Vorü icable) 2.48Jé 2.49
Rome 12.75 12.75
Praag 7.37J4 7.37
Madrid 20.35 20.25
