Partijraad te Haarlem bijeen De tarweteelt Nieuwe vaststelling rechtsgebied Een goede vangst BEDRIJFSORGANISATIE i RADIO-PR OGRAMMAi WERKELIJKE BESPARING? MAANDAG 28 NOVEMBER Professor Aalberse over de vor ming van een parlementair kabinet Boven alles de eenheid Het concept-program geen lappendeken Hulde aan de fractie De dader gearresteerd Het slachtoffer overleden Oslo-Staten bijeen Op 2 en 3 Dec. in Den Haag RAMPOKPARTIJ Eén doode en drie gewonden GEHEIM CONSISTORIE MOORDAANSLAG TE TILBURG Op gescheiden vrouw De opvolger van Kardinaal van Rossum ARBEIDSBEMIDDELING Dinsdag 29 Nov. 1932 In de Wieringermeer zal 1400 ha. worden beteeld PEIL VAN HET IJSSEL-MEER Ernstige bezwaren tegen de ophef fing van 7 rechtbanken en 48 kantongerechten Vitale belangen aan getast Internationale oplichtersbendc te Rotterdam gepakt Goud dat koper bleek TWEE INBREKERS GEKNIP1* De rede welke professor Aalberse, voorzitter van den Partijraad, op de bijeenkomst van dien Raad te Haarlem heeft gehouden, bestond uit twee gedeelten. In het eerste gedeelte wees hij op het groote goed, dat wij bezitten in onze eenheid. Nog pas heeft de H. Vader tot Z. H. Excellentie Mgr. Aengenent gezegd, dat wij die eenheid vóór alles, boven alles en ten koste van alles moesten be waren. De partijvoorzitter haalde die woorden van den H. Vader aan en hij legde er den na druk op, dat die eenheid meeningsverschillen allerminst hoeft uit te sluiten. In onze partij zijn altijd meeningsverschillen geweest; in een volkspartij als de onze, waarin met ieders be langen rekening wordt gehouden, en waarin het algemeen belang richtsnoer van ons handelen is, zijn ze onvermijdelijk. En er is in het alge meen belang voor aller belang gezorgd. Met recht mocht de spreker en zeker hij, de vader van de Arbeidswet vragen, welke partij zóó voor de arbeiderswetgeving gestreden heeft, zoozeer de sociale wetgeving gesteund heeft, zoozeer voor de belangen van land- en tuinbouw is opgekomen als de onze. Steeds echter was dat in het algemeen be lang. En dat dienen we wel te beseffen, dat we slechts zoolang iets zullen bereiken als we onze eenheid bewaren. Dat is de bron van onzen invloed. Daarop richtte zich de partijvoorzitter op de toekomst. Wat moet er na de verkiezingen ge beuren? Welk soort van Kabinet zal er moeten worden gevormd? En dan gaf hij de drie moge lijkheden aan waarvoor we te staan komen: een kabinet op principieele basis, steunend op de rechtsche partijen; een kabinet op breeder basis, met een linksche partij erbij dus; en tenslotte een kabinet op andere basis, steunend op een of meer partijen van rechts met een of meer partijen van links. Ten aanzien van samenwerking met de so ciaal-democraten herhaalde professor Aalberse nog eens wat hij reeds in de Tweede Kamer gezegd had: de S.D.A.P. is den laatsten tijd in- plaats van den evolutionnairen kant de revolu- tionnaire richting uitgegaan. Daardoor is de mogelijkheid, dat wij haar richting zullen krui sen, naar een verdere toekomst verschoven en hij zag dan ook niet in, dat na de verkiezingen de noodzaak, waarvan dr. Nolens sprak, om met de S.D.A.P. te regeeren, aanwezig kon zijn. Bij protestantsche bloc-vorming, waaraan de voorzitter van den Partijraad overigens niet ge looft, zou kunnen intreden wat dr. Nolens de uiterste noodzaak noemde. Aan een burgerlijk bloc met alleen de S.D.A.P. in de oppositie dacht prof. Aalberse niet. Wel heeft hij gedacht aan samenwerking met de vrijzinnig-democraten, die in vele punten, vooral in sociale aangelegenheden, met ons overeen stemmen. Met hen hoeft samenwerking niet uitgesloten te zijn. En wat tenslotte de liberalen betreft: een po liticus neemt het woordje „nooit" niet in den mond, maar hij wilde toch wel zeggen, dat hij de mogelijkheid van samenwerking met den Vrijheidsbond, die zich tegen alle sociale wet geving keert, zoo gauw nog niet ziet. Met een treffende aanhaling van Paulus' woorden tot de Philippensen, woorden, welke wij hier nog willen citeeren, besloot de partij voorzitter zijn rede: „Wanneer dan een vermaning in Christus of een liefderijk woord, nog vat op u heeft, maakt dan mijn vreugde volkomen door eensgezind te zijn, de onderlinge liefde te bewaren en eenstemmig hetzelfde na te streven, door niets uit partijzucht of ijdele glorie te doen, maar ootmoedig een ander hooger achten dan u zelf, door niet alleen op uw eigen belang te letten, maar ook op dat van anderen bedacht te zijn." Nadat de deelnemers aan den Partijraad Za terdagmorgen half 9 in de Paterskerk aan de Groenmarkt te Haarlem een H. Mis hadden bij gewoond, opgedragen voor de R.K. Staatspartij en haar leden en waarbij Z.H. Exc. Mgr. J. D. J. Aengenent op het altaar tegenwoordig was, werd de vergadering te 10 uur voortgezet onder voorzitterschap van prof. mr. Aalberse. De voorzitter gaf allereerst een verklaring over het concept-program 1933. Het kan met kort genoeg zijn en men moet er geen lappen deken van maken. Het principieele gedeelte is het belangrijkste. Dan volgen enkele maatrege len, al of niet ten gevolge van de crisis. Er zijti zeer veel amendementen ingekomen en spr. bracht hulde aan het Partijbestuur, dat zoo spoedig met gedegen prae-adviezen is gekomen. (Applaus). Wij moeten met een kort program komen, dat dient men wel te beseffen. Een aanvullend voorstel door Haarlem inge diend „om dit te bevorderen moet handhaving van het parlementaire, constitutioneèle stelsel een regeering vormen uit verantwoordelijke politieke partijen, met den meesten ernst wor den nagestreefd" wordt verworpen en overbodig geacht. Gelderland wenscht in de aanhef op te nemen „het blijft het ernstigst streven der Partij in 1933 wederom te geraken tot een parlementaire regeering"; na debat ingetrokken. Haarlem had verschillende voorstellen inge diend, o.a. „bij het toepassen van bezuinigingen en het opleggen van nieuwe lasten, rechtstreeks, of zijdelings, komen een aantal bezuinigingen en lasten in aanmerking, nader genoemd"; inge trokken. Naar aanleiding een amendement Tilburg „bescherming van de export" te vervangen door „bevordering van den export" werd aldus be sloten. Een groot aantal amendementen werden on middellijk ingetrokken. De Rijkskieskring Leiden verzocht aanvulling met „Bij voorkeur worden in dienst van Rijk aangesteld, mannelijke personen en in geen ge val gehuwde vrouwen, tenzij kostwinsters". Hier over ontspon zich een debat tusschen den heer de Wolf uit Purmerend en mejuffrouw Hutten. De laatste meende, dat men dan eerst maar eens moest letten op de 70.000 Duitsche dienst boden, die in het land verblijven. Het P.B. meen de, dat een dergelijke phrase niet in het pro gram thuis behoorde, maar de afgevaardigden stemden voor een overgroot deel vóór opname, weshalve daartoe besloten werd. Op voorstel van Amsterdam nam het P.B. ©ver het amendement: „Het inschakelen van de particuliere bedrijven bij het uitvoeren van regeeringsmaatregelen." Eveneens nam het P.B. over een amendement-Den Haag, waar bij punt 6 van het concept toegevoegd wordt: „zonder dat deze regelingen het karakter krijgen van openbare armenzorg." Op voorstel van Limburg voegde het P.B. bij: „Bij het treffen van maat regelen op het gebied der werkloosheidsverzeke ring en der steunregelingen worde een zoodanige verdeeling der lasten nagestreefd, dat financieele lasten, die gelijkmatig over het land behooren te worden verdeeld, niet op bepaalde gemeenten onevenredig zwaar komen te drukken." Op voorstel van Amsterdam werd daar nog bijgevoegd: „Daarbij worde tevens bijzondere aandacht geschonken aan het vraagstuk van steun aan en zorg voor onvolwassen werkloozen, inwonende kinderen daaronder begrepen." Bij hoofdstuk I zal nog worden bijgevoegd, op voorstel van Den Bosch „Nauwere samen werking tusschen Nederland en de deelen des Rijks buiten Europa." Bij eenige voorgestelde aanvullingen betref fende bedrijfsorganisatie merkte de voorzitter op, dat men rustig moet afwachten wat de Eerste Kamer met het betreffende ontwerp van wet zal doen. Nu deze zaak in een ver gevorderd stadium is, moet men geen voetan gels en klemmen stellen. In het belang van de zaak raadde spreker aan de voorstellen terug te nemen. De heer de Bruin, .voorzitter van het R. K. Werkliedenverbond bracht hulde aan de Katholieke Kamerfractie, voor wat zij op dit gebied gedaan heeft. In den kring der katholieke georganiseerde arbeiders is men vol lof over het bereikte en men behoeft op dit oogenblik zeker niets te vragen. De Kamer heeft gedaan, wat de party verlangde en nu is het onredelijk den indruk te vestigen, alsof niet ver genoeg gegaan is. Wu moeten nu op de practische uitvoering wachten en kunnen dan nader zien. De voorzitter dankte voor de hulde aan de fractie en merkte op, dat dit wetsontwerp zelfs door de soc. dem. toegejuicht is. De voorstellen werden met zeer groote meer derheid verworpen. Eenige kringen wenschten „toezicht op bui- tenlandsche emissies" te zien opgenomen. De heer Brinkman uit Haarlem, verdedigde het amendement, maar nadat mr. Goseling verze kerd had, dat daaraan wel degeiyk aandacht wordt geschonken, werden alle amendementen dienaangaande terug genomen. Na eenig debat werd door het P. B. overge nomen een amendement Tilburg: „Ook bij verlaging van belastingen worde ge streefd naar een rechtvaardige verhouding tus schen directe en indirecte belastingen, en wor de aan de verbruiksbelastingen de voorrang ge geven." Na debat werd teneinde de harmonie in het program niet te verstoren door Utrecht terug genomen de aanvulling „Afschaffing der clas sificatie in het Bezoldigingsbesluit voor Burger- lyke Ryksambtenaren". Daarop wordt de vol gende vergadering teruggekomen. Op voorstel van Groningen zal het P. B. overwegen op welke wyze een einde kan wor den gemaakt aan de onevenredigheid tusschen ongekend hooge personeele belasting en de draagkracht der belastingbetalers. Een aantal amendementen door de Rijks- kieskringorganisaties niet aangenomen werd voor kennisgeving aangenomen. Daarna werd het partij-programma met al- gemeene stemmen aangenomen, waarbij het be stuur het recht behoudt eenige redactioneele wüzigingen aan te brengen. De voorzitter bracht danl^ aan den kieskring Haarlem voor zyn gastvrije ontvangst en uit muntende regeling der dagen. Ook den leden werd dank gebracht voor de wijze waarop zy de ernstige en belangrijke zaken behandeld had den. Zonder eenig scherp woord is het belang rijke program voor de verkiezingen tot stand gekomen. Er heerschte een goede geest, een goede gezindheid, waaruit bleek, dat nog altijd geldt „trouw tot in den dood". Moge deze geest straks ook in de kiesvereenigingen hoog gehou den worden. Namens de aanwezigen dankte de heer Stule- meyer prof. Aalberse en mr. Goseling voor de eminente leiding en sprak de hoop uit, dat de a.s. verkiezingen voor de R. K. Staatspartij een succes mogen worden. De vergadering werd hierna gesloten. schoten uit een revolver op zijn vrouw en ver wondde haar zeer ernstig aan buik en pols. De vrouw werd onverwijld naar het gasthuis overgebracht, waar operatief moest worden in gegrepen. Zaterdagmorgen te ca. 11 uur is te Hilvaren- beek door de maréchaussee gearresteerd de 42- jarige J. G. uit Tilburg, die op zyn 38-jarige vrouw eenige revolverschoten loste, waardoor zy zeer ernstige verwondingen opliep. De man richtte op het zien van de maréchaussee de revolver op zichzelf. Een kogel trof hem in den arm. Hij is gevankeiyk naar Tilburg overge bracht. Nader vernemen wij, dat de vrouw, op wie door haar gescheiden echtgenoot Zaterdagmor gen te Tilburg een revolveraanslag werd ge pleegd, aan de bekomen verwondingen is over leden. Op Vrijdag 2 en Zaterdag 3 December zullen te 'sGravenhage de vertegenwoordigers der Oslo-staten (Denemarken, Noorwegen, Zweden, België, Luxemburg en Nederland) bijeenkomen. Het ligt, volgens het „Handelsblad", in de be doeling, bij die gelegenheid ten principale over leg te plegen in verband met de voorbereiding der economische wereldconferentie, doch uit den aard der zaak mag men verwachten, dat ook andere aangelegenheden een onderwerp van bespreking zullen uitmaken, zooals econo- misch-politieke betrekkini a met Duitschland en Engeland en voorts het Ouchy-verdrag. DJOKJAKARTA, 26 Nov. (Aneta). In de dessa Tlebong, district Delangoe, heeft een rampokpartij plaats gevonden by den dessa- bestuurder, door een gewapende bende van twaalf man. De brandkast werd opengebroken. De bewoner, diens vrouw en een dessaman wer den gewond, terwijl de zoon van den bewoner door een klewanghouw werd gedood. De buit is nog niet vastgesteld. Zaterdagmorgen óm negen uur heeft de onge veer 42-jarige J. G. te Tilburg, ten huize van zijn schoonouders aan den Bosscherweg, aidaar, een revolveraanslag gepleegd op zijn 38-jarige vrouw M. R., van wie hy sedert eenige weken gescheiden leefde. De dader loste een aantal Men seint uit Rome aan de „Maasbode". Naar uit zeer vertrouwbare bron verluidt houdt Z. H. de Paus binnenkort een Consistorie, waar in de benoeming tot Kardinaal zal plaats heb ben van de Aartsbisschoppen van Quebec en Weenen, die reeds te Rome vertoeven, alsmede van den Aartsbisschop van Turijn en van mgr. Salotti, secretaris der Propaganda, die na zijn verheffing tot het Kardinalaat prefect der Pro paganda wordt. Tot nieuwen secretaris der Propaganda schy'nt bestemd mgr. Constantini, pauselijk delegaat te Peking, die reeds op reis is naar Rome. Mgr. Salotti werd in 1870 'te Grotte di Castro geboren en den 31sten Juli 1930 tot titulair- aartsbischop van Philippopel benoemd. Hij is consultor van verschillende Congregaties en pauseiyke commissies, president van den op persten algemeenen raad van het pauselijk werk der Voortplanting des Geloofs, president van den oppersten algemeenen raad van het liefdewerk van den H. Petrus voor de inlandsche geestely- ken en bekleedt nog andere hoog kerkeiyke functies. Als secretaris der Congregatie van de Propa ganda, waarvan wyien kardinaal van Rossum prefect was, bezit hij natuurlijk groote erva ring voor de behartiging en behandeling der aangelegenheden van de Propaganda. De Ryksbemiddelaar, mr. dr. S. de Vries Czn., heeft de partyen, betrokken bij het dreigend conflict in de Vereenigde Koninkiyke Papier fabrieken der firma Van Gelder Zonen, opge roepen tot een bespreking op Woensdag 30 Nov., te 's-Gravenhage. HUIZEN, 1875 M. 8.K.R.O. morgen- concert; 10.gramofoonmuziek; 11.30 godsdienstig halfuurtje door Pastoor L. H. Perquin O. P.; 12.politieberichten; 12.15 K. R. O. sextet o. 1. van Piet Lustenhou- wer; 1.45 rustpoos voor het verzorgen van den zender; 2.middenstandscursus: 2.50 vrouwenuurtje; 3.30 modecursus: 4.30 gra mofoonmuziek; 5.30 K. R. O. sextet o. 1. van Marinus van 't Woud; 6.30 cursus Esperanto door P. Heilker; 6.50 gramo foonmuziek; 7.10 „van vreemde landen en volken"; 7.30 politieberichten; 7.45 verbondskwartlertje; 8.solistenconcert o. 1. van Johan Gerritsen; 9.15 nieuws berichten van het Persbureau Vaz Dias; 9.30 de K. R. O. Boys o. 1. van Piet Lus- tenhouwer; 10.— Mr. P. E. Peaux: „regels voor den weg"; 10.15 K. R. O. Boys; 11. gramofoonmuziek. HILVERSUM 296 M. 8.— A.V.R.O. gra mofoonmuziek; 9.ochtendconcert door het Avro-kleinorkest o. 1. v. Nico Treep; 10.morgenwijding; 10.15 gramofoonmu ziek; 10.30 orgelconcert; 11.causerie door Drs. Dijkema; 11.30 voortzetting or gelconcert; 12.— ensemble Rentmeester; 12.45 gramofoonmuziek; 1.30 ensemble rentmeester; 2.15 rustpoos voor het ver- sorgen van den zender; 2.30 gramofoon muziek; 3.knipcursus door mevr. Ida de Leeuw van Rees; 4.pianorecital door Elsa Wolters; 4.30 kinderuur door mevr. Antonette van Dijk; 5.30 V.P.R.O. jeugd- halfuur; A.V.R.O. 6.Gramofoonmuziek; 7.- Kovacs Lajos en zijn orkest; 7.25 over schakeling van den zender; 7.30 Engelsche les voor beginners door Fred Fry; 8. Nieuwsberichten van het Persbureau Vaz Dias; 8.05 Concert door Kovacs Lajos en zijn orkest m. m. v. Marcel Wittrisch, tenor; 8.45 majoor F. J. Buiterman; 9. omroeporkest o.l.v. Nico Treep; 9.40 Alex de Haas geeft 20 'vroolijke minuten; 10. omroeporkest o. 1. v. Nico Treep; 11. gramofoonmuziek; dansmuziek door de Ray Noble and his New Mayfair orchestra. BRUSSEL 509 M. 12.20 gramofoonmu ziek; 1.30 concert door het kleine or kest van het N. I. R. o. 1. v. P. Leemans; 5.20 concert door het radio-orkest o. 1. v. Franz André; 8.20 Concert door het om- roepsymphonieorkest o.l.v. Jean Kumps: 10.30 gramofoonmuziek. KALUNDBORG 1153 M. 11.20 strijkor kest van restaurant Wivex o. 1. v. A. Ben- dix; 2.20 omroeporkest o. 1. van Fritz Mahler; 7.20 Deensche muziek door het omroeporkest o. 1. van Emil Reesen; 10.10 dansmuziek. BERLIJN 419 M. 9.40 liederen. HAMBURG 372 M. 10.50 concert; 1.30 gramofoonmuziek; 3.50 concert; 6.50 con cert door het Noragorkest o. 1. van Horst Platen; 9.50 concert door het stedelijk orkest van Flensburg. KÖNIGWUSTERHAUSEN 1635 M. 11.20 gramofoonmuziek; 1.20 idem; 3.50 concert; 11.20 concert. LANGENBERG 472 M. 11.20 populair concert door het philharmonie-orkest o. 1. van Kahn; 12.20 concert o. 1. van Wolf; 4.20 vesperconcert o. 1. van Eysoldt. DAVENTRY 1454 M. 12.20 orgelconcert; 1.05 concert door het Commodor Grand orkest o. 1. van Joseph Muscant; 4.50 con cert; 7.40 concert; 10.45 Roy Fox en zijn band. PARIJS (Eiffel) 1446 M. 8.05 Concert. PARIJS R. 1725 M. 8.05 Gramofoonmu ziek; 12.20 Populair concert; 7.40 con cert; 8.20 zigeuner muziek. MILAAN 311 M. 7.50 operauitzending. ROME 441 M. 7.05 gramofoonmuziek; 7.50 programma van Milaan. WEENEN 517 M. 7.05 militair orkest o. 1. van Thann; 9.20 concert door het Jo seph Weliner-orkest. WARSCHAU 1411 M. 5.20 populaire en dansmuziek; 7.20 Poolsche muziek-om- roeporkest o. 1. van J. Ozminski; 8.15 Fransche muziek; 9.35 gramofoonmuziek; 10.20 dansmuziek. BEROMUNSTER 460 M. 7.05 Friedrieh Kloose-programma ter gelegenheid van den 70sten verjaardag van den compo nist; 9.door het omroeporkest o. 1. v. Erwin Gilbert. VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN VERWIJZEN WIJ NAAR DEN KA THOLIEKEN RADIOGIDS De minister van Economische Zaken en Ar beid heeft op de vragen van den heer A. Braat, lid van de Tweede Kamer, over uitsluiting van leveringen aan de tarweorganisatie van die landbouwers, die in 1933 meer dan een derde deel van hun bouwland met tarwe betelen en betreffende te dier zake genomen maatregelen voor de drooggelegde Zuiderzeegronden het vol gende geantwoord: Het is met het oog op de controle noodzake lijk te zorgen, dat op de boerderij niet meer dan de toegestane oppervlakte met tarwe wordt bezaaid. Zou meer dan een-derde van het bouwland met tarwe mogen worden bezaaid, dan zou moeten worden nagegaan het onderscheid tus schen de tarwe, welke op het bovenbedoelde een-derde en die, welke méér is verbouwd. De controle daarop zou onoverkomelijke moeilijk heden met zich brengen. In het begin van de maand September bleek, dat by de landbouwers, ongetwijfeld mede in verband met de belangryke daling in de pry- zen der andere granen, het voornemen bestond een veel grooter deel dan een-derde van het oppervlak bouwland met tarwe te bezaaien. Uit technische overweging is dit voor het bedrijf zeer ongewenscht. Gelet op de bepaling in de Tarwewet, welke een meng- en maalpercentage tot 25 toelaat, en in verband met de moeilyk- heid, om de overige tarwe tegen eenigszins be- hooriyken prys te plaatsen, moet worden op gemerkt, dat het niet aanleggen van de strenge banden tot gevolg zou hebben een benadeeling van hen, die hun bedrijf in normale banen houden, door degenen, die tot een veel te groo- ten verbouw van tarwe op hun bedrijf over gaan. Het is een nationaal belang, dat zoo veel mogeiyk het bedrijf langs normalen weg wordt gedreven. O verdry ving van de tarweteelt zou bovendien een slechte arbeidsverdeeling met zich brengen In de drooggelegde Zuiderzeegronden zal, vol gens de nu aanhangige plannen, ongeveer 1400 H.A. tarwe worden geteeld. Overwogen wordt nog, welke maatregelen ten aanzien van deze tarwe zijn te nemen. De minister vreest de gevolgen van oogst- mislukkingen niet, gezien het feit, dat het bin nen het raaln der gestelde beperking nog mo gelijk zal zijn ongeveer tweemaal zooveel tarwe te verbouwen als in ons land normaal was. Een nog grootere uitzaai van tarwe zou de technische noodzakelijkheid eener veel verder gaande beperking in de toekomst met zich medebrengen en dan zouden, juist omdat dan het vermogen van den bodem om tarwe voort te brengen te veel was aangetast geworden, de gevolgen, in deze vraag bedoeld, zich even tueel kunnen voordoen. De ministers van Defensie en van Water staat hebben het lid der Tweede Kamer, den heer Ketelaar, op zijn desbetreffende vragen geantwoord, dat handhaving op het IJsselmeer van een peil, niet lager dan 0.13 M. N.A.P., ook thans nog om defensieredenen onvermy- delijk wordt geacht. Niettemin is de Regeering voornemens, om. indien mocht blijken, dat door bepaalde maat regelen, onafhankeiyk van de IJmeerwerken, tot verlaging van het IJsselmeer kan worden overgegaan, zonder de belangen van de lands verdediging in gevaar te brengen, daaraan zoo spoedig mogelijk uitvoering te geven. Sedert het tijdstip, waarop het voornemen om spoedig tot den aanleg van het IJmeer over te gaan, is losgelaten, is dan ook overleg ter zake tusschen de ministers gaande. Dit over leg is nog niet afgeloopen. Daarby wordt over wogen of periodieke verlaging van het IJssel meer beneden het thans wetteiyk voorgeschre ven peil van 0.13 M. N.A.P. by Urk in een niet te verre toekomst kan worden toegelaten. Tijdelijke verlaging in gevallen van zeer sterken regenval is niet mogeiyk, aangezien een periode van zware regens niet tydig kan worden voorzien en een verlaging van eenige beteekenis uiteraard tijd vordert. Verlaging van het IJsselmeer beneden het peil van 0.13. M. N.A.P. by Urk zou voor alsnog schadelijk zyn voor de scheepvaart. Zoodra de IJmeer-werken of een equivalent van deze werken voltooid zullen zijn, zal ten opzichte van den toestand van vóór de afsluiting van de Zuiderzee verbetering in de afwatering van alle rond het IJsselmeer gelegen gebieden optreden. Met de uitvoering der IJmeer-werken, welke, voorshands niet in de bedoeling ligt, zouden volgens destyds opgemaakte plannen zeven jaren gemoeid zijn. Er is een andere oplossing in studie, waarby verlaging van het voor- loopig vastgestelde peil van het IJsselmeer mogelyk zou zijn en die dan in korten tyd en met minder kosten verkregen zal kunnen worden. Deze oplossing is echter o.m. afhan kelijk van de verruiming van het Noordzeeka naal, welke thans nog in uitvoering is. In gelijkluidenden zin heeft de Minister van Waterstaat soortgelyke vragen van den heer Bierema beantwoord. Verschenen is het Voorloopig Verslag over de wetsontwerpen tot nieuwe vaststelling van het rechtsgebied en de zetels der rechtbanken 'en kantongerechten. Zeer vele leden hadden ernstig bezwaar tegen deze wetsontwerpen. Zy verklaarden zich met de voorgestelde opheffing van niet minder dan 7 rechtbanken en 48 kantongerechten niet te kunnen vereenigen. Naar hun meening wordt op deze wyze ruw ingegrepen in de bestaande rechterlyke indeeling, zonder dat voldoende is onderzocht, of een gelyke of zelfs een grootere bezuiniging niet op andere wyze kan worden verkregen. In tegenstelling met den Minister waren zy van oordeel, dat door deze wetsont werpen wel degelyk vitale belangen worden aangetas* Algemeen was men van oordeel, dat op de rechterlijke organisatie bezuinigd kan en moet worden; doch zeer vele leden waren niet over tuigd, dat deze voorstellen den besten weg daar toe wezen. De bezwaren, door de tegenstanders van de wetsontwerpen daartegen aangevoerd, waren in hoofdzaak de volgende: a. Aanneming der wetsontwerpen zou de verwezenlijking van een eersten eisch eener goede rechtsbedeeling: gemakkelyke toeganke lijkheid van den rechter voor de rechtzoeken- den, in gevaar brengen; daarby moge worden bedacht, dat de zorg voor de rechtspraak be hoort tot de primaire plichten van de Overheid. Partyen, die persooniyk voor den rechter moeten verschynen, zullen veel verdere reizen moeten maken. Dat kost niet alleen meer geld, doch ook veel meer tyd. Het verkrygen van rechtskundig advies zal moeilijker worden, daar de advocaten zich zoo veel mogelyk plegen te vestigen in de plaatsen, waar rechterlyke colleges zetelen. Met het oog op de hoogere kosten zullen velen zich onrecht moeten laten welgevallen, waartegen zij zich thans kunnen verdedigen. Dit schaadt het vertrouwen in de rechtspraak; het rechtsgevoel zal minder dan thans het ge val is worden bevredigd. b. De rechter zal het contact, het nauwe ver band met de door hem berechte bevolking zoo gewenscht voor het onderling begrypen en voor het vertrouwen in de rechtspraak ver liezen. Hij zal in ieder geval veel minder dan thans op de hoogte kunnen zyn van plaatse- lyke toestanden in zijn ressort. c. Opheffing van zoovele rechtbanken en kantongerechten zal, nog afgezien van de schade aan materieele belangen, een cultureele verarming van het platteland en de kleine ste den ten gevolge hebben. Het platteland, dat in allerlei opzicht toch reeds bij de groote steden achterstaat, zal zich door deze maatregelen op nieuw verongelykt gaan voelen. De in het alge meen ongewenschte trek naar de steden zal er door worden bevorderd. d. Ook de politie, zoowel Ryksveldwacht en marechaussee als gemeentepolitie, zal grootere reizen moeten maken ten einde te getuigen of de parketten te bezoeken. Dit zal ten gevolge hebben, dat zeer veel kleine gemeenten, waar de geheele politiemacht uit een man bestaat, ge durende geheele dagerf van elk politietoezicht worden beroofd. e. Handel en nijverheid klagen reeds jaren lang over de omslachtige wyze, waarop hier te lande de inning van vorderingen moet plaats hebben, en over den langen duur der processen. Worden nu vele gerechten opgeheven, dan zul len de bezwaren verbonden aan dien langen duur der rechtsgedingen, nog worden vergroot. De voorgestelde opheffing van 7 rechtbanken zal. op de advocaten, zooals terloops reeds ter sprake kwam, een nieuwen zeer zwaren en niet te rechtvaardigen last leggen. Reeds thans druk ken de lasten van den gratis-rechtsbystand zwaar op hen, die hun beroep nog steeds als een „nobile oïficium" beschouwen. Andere leden achtten de hiervoren opgesom de bezwaren sterk overdreven. Vrij algemeen stond men zeer sceptisch tegen over de vraag, of op de door den minister voor gestelde wyze inderdaad een reëele bezuiniging te verkrijgen is. Allereerst meende men, dat de besparingen, die voor het Ryk wellicht op deze wyze te bereiken zijn, in ieder geval slechts zullen worden verkregen door de kosten der rechtsbedeeling voor een grooter deel dan thans af te wentelen op de justitiabelen en de advo caten. Nog belangryker achtte men de vraag, of voor het Ryk zelf wel een werkelyke besparing het gevolg zal zijn van de totstandkoming der voor gestelde opheffingen. Eenige leden zochten de oplossing in de rich ting van de nog verder gaande ideeën, geuit door prof. Scholten in het Nederlandsch Ju ristenblad van 17 September 1932 en door mr. Judell in diens brochure „Bezuiniging niet op, maar door rechterlyke organisatie". In het by- zonder werden de denkbeelden van den eerste voorgestaan, welke in hoofdzaak neerkomen op behandeling van alle zaken (zoowel de tegen woordige kantongerechts- als de rechtbank- zaken) door een rondreizenden alleenspreken den rechter. Sommige leden waren van meening, dat een vermindering van de bezetting van alle recht banken de voorkeur verdient boven de ophef fing van een aantal dier gerechten. Enkele leden meenden, dat de griffierechten eenigszins zouden kunnen worden verhoogd, byv. met 5 per nieuwe zaak, aangebracht bij dagvaarding, en ƒ2.50 per request. Dit zou een sty ging der Ryksinkomsten met ƒ200.000 300.000 tengevolge hebben. Met betrekking tot de kantongerechten werd door eenige leden het denkbeeld voorgestaan om aan alle kleine kantongerechten de functies van kantonrechter en griffier te vereenigen. Ook de leden, die zich niet tegen elke poging om tot concentratie der rechtspraak te geraken wilden verzetten, waren van oordeel, dat de plannen der Regeering in deze richting te ver gaan. In gemeen overleg tusschen Regeering en Kamer, zoo meenden zy, zouden de punten waartegen de grootste bezwaren ryzen, kunnen worden bezien en geregeld. Zij hadden daarbij voornameiyk op het oog de opheffing der recht banken te Alkmaar, Almelo en Roermond. Vele leden hadden ernstig bezwaar tegen de voorgestelde opheffing van de rechtbank te Zutphen. Zij waren van oordeel, dat de bezet ting van dit college wellicht eenigszins zal kun nen worden ingekrompen, doch dat het niet in zyn geheel kan worden gemist, en dat daarvan ook geen besparing te verwachten is. Deze leden meenden, dat een oplossing, welke tevens bezuiniging zou bieden, ware te vinden door, instede van deze rechtbank op te heffen, haar ressort te vergrooten. Dit zou kunnen ge schieden door het tegenwoordige kanton Ter- borg en het noordelijke gedeelte van het tegen woordige kanton Doesburg bij Zutphen te voegen. Vry algemeen was men van oordeel, dat de eischen eener goede rechtsbedeeling behoud van de rechtbank te Almelo noodzakeiyk maken. In dien in Overyssel nog geen rechtbank bestond en indien daar slechts één rechtbank gevestigd zou kunnen worden, zou de keus om redenen van doelmatigheid zoo meende men thans zeker niet op Zwolle, doch op Almelo vallen, dat zeer centraal is gelegen. Men was van meening, dat opheffing dezer rechtbank noch in het belang van Twente, noch ook in dat van het Ryk zou zyn en men drong er dan ook krachtig op aan, dat de regeering dit plan zou laten varen. Verscheidene leden zouden zich niet kunnen vereenigen met de opheffing van het kanton gerecht te Groenlo. Tegen opheffing van het kantongerecht te Wageningen werden eveneens door eenige leden ernstige bezwaren ingebracht. Met het voorstel tot opheffing van de recht bank te Alkmaar verklaarde men vrywel alge meen zich niet te kunnen vereenigen. Men was van oordeel, dat zonder behoud van dit college geen doelmatige indeeling van Noord-Holland benoorden het IJ te verkrijgen is, terwijl ook hier de kans op bezuiniging van eenigen omvang gering werd geacht. Verscheidene leden meenden dan ook, dat, indien één rechtbank in Noord-Holland zou moeten worden opgeofferd, eerder Haarlem daarvoor in aanmerking zou dienen te komen dan Alkmaar. Zij zouden in dat geval het Am- sterdamsche Gerechtshof willen overbrengen naar Haarlem. Andere leden verklaarden met een dergelijken maatregel niet te kunnen instemmen. Vele leden waren van oordeel, dat het kanton Zaandam niet by Amsterdam gevoegd behoort te worden, doch dient te bhjven voortbestaan. Ook tegen opheffing van het kantongerecht te Schagen bestond by een aantal leden be zwaar. Zeer vreemd achtte men de indeeling van Wieringen bij het kanton Hoorn. Voor het geval bovenstaande wetsontwerpen tot stand mochten komen, spraken eenige leden verwondering uit over het feit, dat geen over gangsbepalingen zyn opgenomen met betrekking tot de kamers voor crisispachtzaken by de 48 te ontbinden kantongerechten. Het geschenk Het St. Nicolaasfeest nadertStraks krijgen we Kerstmis. Velen breken zich het hoofd niet alleen met de vraag: hoe zal ik de noodige gesehen- ken kunnen koopen, maar ook wat zal ik koopen. Sommige menschen hebben er zoo'ri bijzonderen slag van een geëigend cadeautje uit te zoeken. Het zit 'rn niet in de groote waarde, maar wel in de keuze. Eigenaardig dat zoo weinigen onzer het „juiste" geschenk weten te vinden voor een ander. Misschien is het omdat we bij het koopen van een geschenk minder aan de(n) ander doch onbewust meer aan ons zelf denken. We kiezen wat we zelf mooi vinden- Het is zoo begrijpelijk, dat we een ander gaarne willen geven wat we zelf graag zouden hebben. Maar..-- maar: vragen we ons wel af wat die ander mooi zal vinden, wat aan de(n) ander 't liefst zou wezen? We doen zoo weinig moeite ons in het wezen van een ander in te den ken. Het geschenk met Sinterklaas is daarvan een typisch voorbeeld. En daarom worden zoovele ga- schenken ongewaardeerd weggezet. Ze bereiken hun bestemming niet. De Rotterdamsche recherche is er dezer dagen in geslaagd een complot van internationale zwendelaars te ontmaskeren. Woensdag kwamen bij den handelaar G. aan de Botersloot twee mannen zeventien Kilogra® goud in plaatjes te koop aanbieden tegen den prijs van 1.35 gulden per gram. Zij zouden den volgenden dag terugkomen, maar lieten viP monsterplaatjes achter. De handelaar dacht, dat het goud wel van diefstal afkomstig zou zyn en waarschuwde de politie. Twee inspecteurs zijn daarop Donder dagmorgen naar het pand van den handelaar gegaan, waarin zy zich verdekt opstelden, om de komst van de verkoopers af te wachten. Er kwamen inderdaad twee mannen, die echter niet dezelfden waren als degenen, die den vorigen dag waren geweest. Een van hen zeide, dat hij stuurman waS van een Russisch schip, dat in de Rotterdam sche haven lag, aan boord waarvan zich he goud bevond. Wanneer de handelaar op be voorstel wilde ingaan, zou de kapitein van he schip een half uur later het goud komen bren gen in eèn verzegelden koffer. De handelaar deelde echter mede, dat liij da toch eerst den inhoud van den koffer wu0 inspecteeren en de plaatjes toetsen. De twee aanbieders van het goud ze' echter, dat, wanneer de zaak niet ineens stand kon komen, zij er verder maar vana zagen. Reeds wilden zij den winkel weer verlag toen de inspecteurs ingrepen en de twee ma» nen arresteerden. Het bleek, dat er nog twee andere ma®11® buiten op den uitkijk stonden, die eveneens 8 arresteerd werden. e De gearresteerden bleken te zijn dé 25-jaI*? Curagaoër J. B., wonende te Rotterdam, de jarige Pool S. B. uit Brussel, en de beiden m op den uitkijk hadden gestaan, de 18-jarl| Oostenryker J. G., en de 32-jarige Pool 3. Toen men met deze vier arrestanten naar n Hoofdbureau ging, zag men op de Botersl° nog twee verdachte mannen loopen, van w een een koffer droeg. Ook dezen werden 8" grepen en het bleken te zyn de 23-jarige #eAf' lander J. J. K. uit Rotterdam, en de 53-jar Roemeen O. S. uit Parijs. u De zes mannen werden naar het Hoofdbure® gebracht, waar de koffer werd nagekeken. Da®" in bevonden zich 20 K.G. koperen plaa!V® waaruit dus kwam vast te staan, dat een P°S gedaan was tot oplichting. ,e O. S. en S. B., beiden beruchte internation oplichters, die in Parys, Londen en Berm reeds zware straffen achter den rug hebben, ZJJ in arrest gesteld. n De twee mannen, die op den uitkyk ha" gestaan, zyn door de politie aan den Vreem lingendienst overgegeven, die hen over de ëv d zal voeren. De beide anderen werden in vrü" gesteld. ,e Het onderzoek wees nog uit, dat er nog u handlangers onbekend zijn gebleven. oI Gebleken is voorts, dat in het voorjaar d dit complot is getracht te Utrecht op dez Le. wyze een oplichting te plegen, welke misW Wel is een jaar geleden op dezelfde wyze pC oplichting te Bazel in Zwitserland gelukt. Zwitsersche Justitie heeft hiervoor dan °oKdie uitlevering van Sj B. gevraagd. Deze S. B„ ,s internationaal by de Justitie bekend staa de „parelgoochelaar" moet beschouwd w"1 als de hoofdman van het complot. (REEDS GEPLAATST IN EEN DEEL ONZeR VORIGE OPLAAG) r\OOL' De politie heeft een goeden slag geslagen de arrestatie van een tweetal inbrekers. verdacht worden van een groot aantal inbu en diefstallen, welke den laatsten tyd ln.er- Rijnstreek zyn gepleegd en die nu op bee daad konden worden betrapt. ont- In den nacht van Donderdag op Vrydag dekte de ryksveldwachter van Oude Wete die in een'motorboot op den Ouden RÜ'V eeji veilleerde, ter hoogte van 's Moolenaarsbrug roeiboot, waarin zich twee personen bevon die een vat benzine vervoerden. Toen men de herkomst daarvan ggn verklaren en een hunner bovendien fyialS» naam opgaf, die den veldwachter nie j,e' voorkwam, bracht hij de mannen over na ^ju- politiebureau te Alphen aan de RÜn' n te spoedig bleek, dat men met twëe beken doen had, tegen wie men reeds lang king koesterde. yerdeb de Een onderzoek bracht aan het licht, cJejcerf£ benzine van een opslagplaats in Kou d® was ontvreemd, zoodat beide verdach '^ge 25-jarige fabrieksarbeider M. L. en de J werdeö koopman W. de L., naar die gemeente overgebracht. n pulf By een daarop ingesteld onderzoek t pi.p' van de beide verdachten te Alpen a' '0pde' werd een groot aantal goederen 8 warÉV welke van inbraak en diefstal afkomst Zoo vond de politie o.m. vaten olie en welke in Alphen zyn ontvreemd, s „e> touw, yzerdraad, enz. Voorts wor e0 v gearresteerden verdacht van het le" a ge* muntmeters. Zij zyn naar het Huis v ring te 's-Gravenhage overgebracht-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1932 | | pagina 6