Partijraad te Haarlem bijeen
De tarweteelt
Nieuwe vaststelling rechtsgebied
Een goede vangst
BEDRIJFSORGANISATIE
i RADIO-PR OGRAMMAi
WERKELIJKE BESPARING?
MAANDAG 28 NOVEMBER
Professor Aalberse over de vor
ming van een parlementair
kabinet
Boven alles de eenheid
Het concept-program
geen lappendeken
Hulde aan de fractie
De dader gearresteerd
Het slachtoffer overleden
Oslo-Staten bijeen
Op 2 en 3 Dec. in Den Haag
RAMPOKPARTIJ
Eén doode en drie gewonden
GEHEIM CONSISTORIE
MOORDAANSLAG TE
TILBURG
Op gescheiden vrouw
De opvolger van Kardinaal van
Rossum
ARBEIDSBEMIDDELING
Dinsdag 29 Nov. 1932
In de Wieringermeer zal 1400 ha.
worden beteeld
PEIL VAN HET IJSSEL-MEER
Ernstige bezwaren tegen de ophef
fing van 7 rechtbanken en
48 kantongerechten
Vitale belangen aan
getast
Internationale oplichtersbendc
te Rotterdam gepakt
Goud dat koper bleek
TWEE INBREKERS GEKNIP1*
De rede welke professor Aalberse, voorzitter
van den Partijraad, op de bijeenkomst van dien
Raad te Haarlem heeft gehouden, bestond uit
twee gedeelten.
In het eerste gedeelte wees hij op het groote
goed, dat wij bezitten in onze eenheid. Nog pas
heeft de H. Vader tot Z. H. Excellentie Mgr.
Aengenent gezegd, dat wij die eenheid vóór alles,
boven alles en ten koste van alles moesten be
waren. De partijvoorzitter haalde die woorden
van den H. Vader aan en hij legde er den na
druk op, dat die eenheid meeningsverschillen
allerminst hoeft uit te sluiten. In onze partij
zijn altijd meeningsverschillen geweest; in een
volkspartij als de onze, waarin met ieders be
langen rekening wordt gehouden, en waarin het
algemeen belang richtsnoer van ons handelen
is, zijn ze onvermijdelijk. En er is in het alge
meen belang voor aller belang gezorgd. Met
recht mocht de spreker en zeker hij, de vader
van de Arbeidswet vragen, welke partij zóó
voor de arbeiderswetgeving gestreden heeft,
zoozeer de sociale wetgeving gesteund heeft,
zoozeer voor de belangen van land- en tuinbouw
is opgekomen als de onze.
Steeds echter was dat in het algemeen be
lang. En dat dienen we wel te beseffen, dat we
slechts zoolang iets zullen bereiken als we onze
eenheid bewaren. Dat is de bron van onzen
invloed.
Daarop richtte zich de partijvoorzitter op de
toekomst. Wat moet er na de verkiezingen ge
beuren? Welk soort van Kabinet zal er moeten
worden gevormd? En dan gaf hij de drie moge
lijkheden aan waarvoor we te staan komen: een
kabinet op principieele basis, steunend op de
rechtsche partijen; een kabinet op breeder basis,
met een linksche partij erbij dus; en tenslotte
een kabinet op andere basis, steunend op een
of meer partijen van rechts met een of meer
partijen van links.
Ten aanzien van samenwerking met de so
ciaal-democraten herhaalde professor Aalberse
nog eens wat hij reeds in de Tweede Kamer
gezegd had: de S.D.A.P. is den laatsten tijd in-
plaats van den evolutionnairen kant de revolu-
tionnaire richting uitgegaan. Daardoor is de
mogelijkheid, dat wij haar richting zullen krui
sen, naar een verdere toekomst verschoven en
hij zag dan ook niet in, dat na de verkiezingen
de noodzaak, waarvan dr. Nolens sprak, om met
de S.D.A.P. te regeeren, aanwezig kon zijn.
Bij protestantsche bloc-vorming, waaraan de
voorzitter van den Partijraad overigens niet ge
looft, zou kunnen intreden wat dr. Nolens de
uiterste noodzaak noemde.
Aan een burgerlijk bloc met alleen de S.D.A.P.
in de oppositie dacht prof. Aalberse niet. Wel
heeft hij gedacht aan samenwerking met de
vrijzinnig-democraten, die in vele punten, vooral
in sociale aangelegenheden, met ons overeen
stemmen. Met hen hoeft samenwerking niet
uitgesloten te zijn.
En wat tenslotte de liberalen betreft: een po
liticus neemt het woordje „nooit" niet in den
mond, maar hij wilde toch wel zeggen, dat hij
de mogelijkheid van samenwerking met den
Vrijheidsbond, die zich tegen alle sociale wet
geving keert, zoo gauw nog niet ziet.
Met een treffende aanhaling van Paulus'
woorden tot de Philippensen, woorden, welke
wij hier nog willen citeeren, besloot de partij
voorzitter zijn rede:
„Wanneer dan een vermaning in Christus of
een liefderijk woord, nog vat op u heeft, maakt
dan mijn vreugde volkomen door eensgezind
te zijn, de onderlinge liefde te bewaren en
eenstemmig hetzelfde na te streven, door
niets uit partijzucht of ijdele glorie te doen,
maar ootmoedig een ander hooger achten dan
u zelf, door niet alleen op uw eigen belang te
letten, maar ook op dat van anderen bedacht
te zijn."
Nadat de deelnemers aan den Partijraad Za
terdagmorgen half 9 in de Paterskerk aan de
Groenmarkt te Haarlem een H. Mis hadden bij
gewoond, opgedragen voor de R.K. Staatspartij
en haar leden en waarbij Z.H. Exc. Mgr. J. D.
J. Aengenent op het altaar tegenwoordig was,
werd de vergadering te 10 uur voortgezet onder
voorzitterschap van prof. mr. Aalberse.
De voorzitter gaf allereerst een verklaring
over het concept-program 1933. Het kan met
kort genoeg zijn en men moet er geen lappen
deken van maken. Het principieele gedeelte is
het belangrijkste. Dan volgen enkele maatrege
len, al of niet ten gevolge van de crisis. Er zijti
zeer veel amendementen ingekomen en spr.
bracht hulde aan het Partijbestuur, dat zoo
spoedig met gedegen prae-adviezen is gekomen.
(Applaus).
Wij moeten met een kort program komen,
dat dient men wel te beseffen.
Een aanvullend voorstel door Haarlem inge
diend „om dit te bevorderen moet handhaving
van het parlementaire, constitutioneèle stelsel
een regeering vormen uit verantwoordelijke
politieke partijen, met den meesten ernst wor
den nagestreefd" wordt verworpen en overbodig
geacht.
Gelderland wenscht in de aanhef op te nemen
„het blijft het ernstigst streven der Partij in
1933 wederom te geraken tot een parlementaire
regeering"; na debat ingetrokken.
Haarlem had verschillende voorstellen inge
diend, o.a. „bij het toepassen van bezuinigingen
en het opleggen van nieuwe lasten, rechtstreeks,
of zijdelings, komen een aantal bezuinigingen
en lasten in aanmerking, nader genoemd"; inge
trokken.
Naar aanleiding een amendement Tilburg
„bescherming van de export" te vervangen door
„bevordering van den export" werd aldus be
sloten.
Een groot aantal amendementen werden on
middellijk ingetrokken.
De Rijkskieskring Leiden verzocht aanvulling
met „Bij voorkeur worden in dienst van Rijk
aangesteld, mannelijke personen en in geen ge
val gehuwde vrouwen, tenzij kostwinsters". Hier
over ontspon zich een debat tusschen den heer
de Wolf uit Purmerend en mejuffrouw Hutten.
De laatste meende, dat men dan eerst maar
eens moest letten op de 70.000 Duitsche dienst
boden, die in het land verblijven. Het P.B. meen
de, dat een dergelijke phrase niet in het pro
gram thuis behoorde, maar de afgevaardigden
stemden voor een overgroot deel vóór opname,
weshalve daartoe besloten werd.
Op voorstel van Amsterdam nam het P.B.
©ver het amendement: „Het inschakelen van
de particuliere bedrijven bij het uitvoeren van
regeeringsmaatregelen." Eveneens nam het P.B.
over een amendement-Den Haag, waar bij punt
6 van het concept toegevoegd wordt: „zonder
dat deze regelingen het karakter krijgen van
openbare armenzorg." Op voorstel van Limburg
voegde het P.B. bij: „Bij het treffen van maat
regelen op het gebied der werkloosheidsverzeke
ring en der steunregelingen worde een zoodanige
verdeeling der lasten nagestreefd, dat financieele
lasten, die gelijkmatig over het land behooren
te worden verdeeld, niet op bepaalde gemeenten
onevenredig zwaar komen te drukken."
Op voorstel van Amsterdam werd daar nog
bijgevoegd: „Daarbij worde tevens bijzondere
aandacht geschonken aan het vraagstuk van
steun aan en zorg voor onvolwassen werkloozen,
inwonende kinderen daaronder begrepen."
Bij hoofdstuk I zal nog worden bijgevoegd,
op voorstel van Den Bosch „Nauwere samen
werking tusschen Nederland en de deelen des
Rijks buiten Europa."
Bij eenige voorgestelde aanvullingen betref
fende bedrijfsorganisatie merkte de voorzitter
op, dat men rustig moet afwachten wat de
Eerste Kamer met het betreffende ontwerp
van wet zal doen. Nu deze zaak in een ver
gevorderd stadium is, moet men geen voetan
gels en klemmen stellen. In het belang van de
zaak raadde spreker aan de voorstellen terug
te nemen. De heer de Bruin, .voorzitter van
het R. K. Werkliedenverbond bracht hulde
aan de Katholieke Kamerfractie, voor wat zij
op dit gebied gedaan heeft. In den kring der
katholieke georganiseerde arbeiders is men vol
lof over het bereikte en men behoeft op dit
oogenblik zeker niets te vragen. De Kamer
heeft gedaan, wat de party verlangde en nu
is het onredelijk den indruk te vestigen, alsof
niet ver genoeg gegaan is. Wu moeten nu op
de practische uitvoering wachten en kunnen
dan nader zien.
De voorzitter dankte voor de hulde aan de
fractie en merkte op, dat dit wetsontwerp
zelfs door de soc. dem. toegejuicht is.
De voorstellen werden met zeer groote meer
derheid verworpen.
Eenige kringen wenschten „toezicht op bui-
tenlandsche emissies" te zien opgenomen. De
heer Brinkman uit Haarlem, verdedigde het
amendement, maar nadat mr. Goseling verze
kerd had, dat daaraan wel degeiyk aandacht
wordt geschonken, werden alle amendementen
dienaangaande terug genomen.
Na eenig debat werd door het P. B. overge
nomen een amendement Tilburg:
„Ook bij verlaging van belastingen worde ge
streefd naar een rechtvaardige verhouding tus
schen directe en indirecte belastingen, en wor
de aan de verbruiksbelastingen de voorrang ge
geven."
Na debat werd teneinde de harmonie in het
program niet te verstoren door Utrecht terug
genomen de aanvulling „Afschaffing der clas
sificatie in het Bezoldigingsbesluit voor Burger-
lyke Ryksambtenaren". Daarop wordt de vol
gende vergadering teruggekomen.
Op voorstel van Groningen zal het P. B.
overwegen op welke wyze een einde kan wor
den gemaakt aan de onevenredigheid tusschen
ongekend hooge personeele belasting en de
draagkracht der belastingbetalers.
Een aantal amendementen door de Rijks-
kieskringorganisaties niet aangenomen werd
voor kennisgeving aangenomen.
Daarna werd het partij-programma met al-
gemeene stemmen aangenomen, waarbij het be
stuur het recht behoudt eenige redactioneele
wüzigingen aan te brengen.
De voorzitter bracht danl^ aan den kieskring
Haarlem voor zyn gastvrije ontvangst en uit
muntende regeling der dagen. Ook den leden
werd dank gebracht voor de wijze waarop zy
de ernstige en belangrijke zaken behandeld had
den. Zonder eenig scherp woord is het belang
rijke program voor de verkiezingen tot stand
gekomen. Er heerschte een goede geest, een
goede gezindheid, waaruit bleek, dat nog altijd
geldt „trouw tot in den dood". Moge deze geest
straks ook in de kiesvereenigingen hoog gehou
den worden.
Namens de aanwezigen dankte de heer Stule-
meyer prof. Aalberse en mr. Goseling voor de
eminente leiding en sprak de hoop uit, dat de
a.s. verkiezingen voor de R. K. Staatspartij een
succes mogen worden.
De vergadering werd hierna gesloten.
schoten uit een revolver op zijn vrouw en ver
wondde haar zeer ernstig aan buik en pols.
De vrouw werd onverwijld naar het gasthuis
overgebracht, waar operatief moest worden in
gegrepen.
Zaterdagmorgen te ca. 11 uur is te Hilvaren-
beek door de maréchaussee gearresteerd de 42-
jarige J. G. uit Tilburg, die op zyn 38-jarige
vrouw eenige revolverschoten loste, waardoor
zy zeer ernstige verwondingen opliep. De man
richtte op het zien van de maréchaussee de
revolver op zichzelf. Een kogel trof hem in den
arm. Hij is gevankeiyk naar Tilburg overge
bracht.
Nader vernemen wij, dat de vrouw, op wie
door haar gescheiden echtgenoot Zaterdagmor
gen te Tilburg een revolveraanslag werd ge
pleegd, aan de bekomen verwondingen is over
leden.
Op Vrijdag 2 en Zaterdag 3 December zullen
te 'sGravenhage de vertegenwoordigers der
Oslo-staten (Denemarken, Noorwegen, Zweden,
België, Luxemburg en Nederland) bijeenkomen.
Het ligt, volgens het „Handelsblad", in de be
doeling, bij die gelegenheid ten principale over
leg te plegen in verband met de voorbereiding
der economische wereldconferentie, doch uit
den aard der zaak mag men verwachten, dat
ook andere aangelegenheden een onderwerp
van bespreking zullen uitmaken, zooals econo-
misch-politieke betrekkini a met Duitschland
en Engeland en voorts het Ouchy-verdrag.
DJOKJAKARTA, 26 Nov. (Aneta). In de
dessa Tlebong, district Delangoe, heeft een
rampokpartij plaats gevonden by den dessa-
bestuurder, door een gewapende bende van
twaalf man. De brandkast werd opengebroken.
De bewoner, diens vrouw en een dessaman wer
den gewond, terwijl de zoon van den bewoner
door een klewanghouw werd gedood. De buit is
nog niet vastgesteld.
Zaterdagmorgen óm negen uur heeft de onge
veer 42-jarige J. G. te Tilburg, ten huize van
zijn schoonouders aan den Bosscherweg, aidaar,
een revolveraanslag gepleegd op zijn 38-jarige
vrouw M. R., van wie hy sedert eenige weken
gescheiden leefde. De dader loste een aantal
Men seint uit Rome aan de „Maasbode".
Naar uit zeer vertrouwbare bron verluidt houdt
Z. H. de Paus binnenkort een Consistorie, waar
in de benoeming tot Kardinaal zal plaats heb
ben van de Aartsbisschoppen van Quebec en
Weenen, die reeds te Rome vertoeven, alsmede
van den Aartsbisschop van Turijn en van mgr.
Salotti, secretaris der Propaganda, die na zijn
verheffing tot het Kardinalaat prefect der Pro
paganda wordt.
Tot nieuwen secretaris der Propaganda schy'nt
bestemd mgr. Constantini, pauselijk delegaat te
Peking, die reeds op reis is naar Rome.
Mgr. Salotti werd in 1870 'te Grotte di Castro
geboren en den 31sten Juli 1930 tot titulair-
aartsbischop van Philippopel benoemd.
Hij is consultor van verschillende Congregaties
en pauseiyke commissies, president van den op
persten algemeenen raad van het pauselijk werk
der Voortplanting des Geloofs, president van den
oppersten algemeenen raad van het liefdewerk
van den H. Petrus voor de inlandsche geestely-
ken en bekleedt nog andere hoog kerkeiyke
functies.
Als secretaris der Congregatie van de Propa
ganda, waarvan wyien kardinaal van Rossum
prefect was, bezit hij natuurlijk groote erva
ring voor de behartiging en behandeling der
aangelegenheden van de Propaganda.
De Ryksbemiddelaar, mr. dr. S. de Vries Czn.,
heeft de partyen, betrokken bij het dreigend
conflict in de Vereenigde Koninkiyke Papier
fabrieken der firma Van Gelder Zonen, opge
roepen tot een bespreking op Woensdag 30 Nov.,
te 's-Gravenhage.
HUIZEN, 1875 M. 8.K.R.O. morgen-
concert; 10.gramofoonmuziek; 11.30
godsdienstig halfuurtje door Pastoor L. H.
Perquin O. P.; 12.politieberichten; 12.15
K. R. O. sextet o. 1. van Piet Lustenhou-
wer; 1.45 rustpoos voor het verzorgen van
den zender; 2.middenstandscursus: 2.50
vrouwenuurtje; 3.30 modecursus: 4.30 gra
mofoonmuziek; 5.30 K. R. O. sextet o. 1.
van Marinus van 't Woud; 6.30 cursus
Esperanto door P. Heilker; 6.50 gramo
foonmuziek; 7.10 „van vreemde landen
en volken"; 7.30 politieberichten; 7.45
verbondskwartlertje; 8.solistenconcert
o. 1. van Johan Gerritsen; 9.15 nieuws
berichten van het Persbureau Vaz Dias;
9.30 de K. R. O. Boys o. 1. van Piet Lus-
tenhouwer; 10.— Mr. P. E. Peaux: „regels
voor den weg"; 10.15 K. R. O. Boys; 11.
gramofoonmuziek.
HILVERSUM 296 M. 8.— A.V.R.O. gra
mofoonmuziek; 9.ochtendconcert door
het Avro-kleinorkest o. 1. v. Nico Treep;
10.morgenwijding; 10.15 gramofoonmu
ziek; 10.30 orgelconcert; 11.causerie
door Drs. Dijkema; 11.30 voortzetting or
gelconcert; 12.— ensemble Rentmeester;
12.45 gramofoonmuziek; 1.30 ensemble
rentmeester; 2.15 rustpoos voor het ver-
sorgen van den zender; 2.30 gramofoon
muziek; 3.knipcursus door mevr. Ida
de Leeuw van Rees; 4.pianorecital door
Elsa Wolters; 4.30 kinderuur door mevr.
Antonette van Dijk; 5.30 V.P.R.O. jeugd-
halfuur; A.V.R.O. 6.Gramofoonmuziek;
7.- Kovacs Lajos en zijn orkest; 7.25 over
schakeling van den zender; 7.30 Engelsche
les voor beginners door Fred Fry; 8.
Nieuwsberichten van het Persbureau Vaz
Dias; 8.05 Concert door Kovacs Lajos en
zijn orkest m. m. v. Marcel Wittrisch,
tenor; 8.45 majoor F. J. Buiterman; 9.
omroeporkest o.l.v. Nico Treep; 9.40 Alex
de Haas geeft 20 'vroolijke minuten; 10.
omroeporkest o. 1. v. Nico Treep; 11.
gramofoonmuziek; dansmuziek door de
Ray Noble and his New Mayfair orchestra.
BRUSSEL 509 M. 12.20 gramofoonmu
ziek; 1.30 concert door het kleine or
kest van het N. I. R. o. 1. v. P. Leemans;
5.20 concert door het radio-orkest o. 1. v.
Franz André; 8.20 Concert door het om-
roepsymphonieorkest o.l.v. Jean Kumps:
10.30 gramofoonmuziek.
KALUNDBORG 1153 M. 11.20 strijkor
kest van restaurant Wivex o. 1. v. A. Ben-
dix; 2.20 omroeporkest o. 1. van Fritz
Mahler; 7.20 Deensche muziek door het
omroeporkest o. 1. van Emil Reesen; 10.10
dansmuziek.
BERLIJN 419 M. 9.40 liederen.
HAMBURG 372 M. 10.50 concert; 1.30
gramofoonmuziek; 3.50 concert; 6.50 con
cert door het Noragorkest o. 1. van Horst
Platen; 9.50 concert door het stedelijk
orkest van Flensburg.
KÖNIGWUSTERHAUSEN 1635 M. 11.20
gramofoonmuziek; 1.20 idem; 3.50 concert;
11.20 concert.
LANGENBERG 472 M. 11.20 populair
concert door het philharmonie-orkest o. 1.
van Kahn; 12.20 concert o. 1. van Wolf;
4.20 vesperconcert o. 1. van Eysoldt.
DAVENTRY 1454 M. 12.20 orgelconcert;
1.05 concert door het Commodor Grand
orkest o. 1. van Joseph Muscant; 4.50 con
cert; 7.40 concert; 10.45 Roy Fox en zijn
band.
PARIJS (Eiffel) 1446 M. 8.05 Concert.
PARIJS R. 1725 M. 8.05 Gramofoonmu
ziek; 12.20 Populair concert; 7.40 con
cert; 8.20 zigeuner muziek.
MILAAN 311 M. 7.50 operauitzending.
ROME 441 M. 7.05 gramofoonmuziek;
7.50 programma van Milaan.
WEENEN 517 M. 7.05 militair orkest o.
1. van Thann; 9.20 concert door het Jo
seph Weliner-orkest.
WARSCHAU 1411 M. 5.20 populaire en
dansmuziek; 7.20 Poolsche muziek-om-
roeporkest o. 1. van J. Ozminski; 8.15
Fransche muziek; 9.35 gramofoonmuziek;
10.20 dansmuziek.
BEROMUNSTER 460 M. 7.05 Friedrieh
Kloose-programma ter gelegenheid van
den 70sten verjaardag van den compo
nist; 9.door het omroeporkest o. 1. v.
Erwin Gilbert.
VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN
VERWIJZEN WIJ NAAR DEN KA
THOLIEKEN RADIOGIDS
De minister van Economische Zaken en Ar
beid heeft op de vragen van den heer A. Braat,
lid van de Tweede Kamer, over uitsluiting van
leveringen aan de tarweorganisatie van die
landbouwers, die in 1933 meer dan een derde
deel van hun bouwland met tarwe betelen en
betreffende te dier zake genomen maatregelen
voor de drooggelegde Zuiderzeegronden het vol
gende geantwoord:
Het is met het oog op de controle noodzake
lijk te zorgen, dat op de boerderij niet meer
dan de toegestane oppervlakte met tarwe wordt
bezaaid.
Zou meer dan een-derde van het bouwland
met tarwe mogen worden bezaaid, dan zou
moeten worden nagegaan het onderscheid tus
schen de tarwe, welke op het bovenbedoelde
een-derde en die, welke méér is verbouwd. De
controle daarop zou onoverkomelijke moeilijk
heden met zich brengen.
In het begin van de maand September bleek,
dat by de landbouwers, ongetwijfeld mede in
verband met de belangryke daling in de pry-
zen der andere granen, het voornemen bestond
een veel grooter deel dan een-derde van het
oppervlak bouwland met tarwe te bezaaien. Uit
technische overweging is dit voor het bedrijf
zeer ongewenscht. Gelet op de bepaling in de
Tarwewet, welke een meng- en maalpercentage
tot 25 toelaat, en in verband met de moeilyk-
heid, om de overige tarwe tegen eenigszins be-
hooriyken prys te plaatsen, moet worden op
gemerkt, dat het niet aanleggen van de strenge
banden tot gevolg zou hebben een benadeeling
van hen, die hun bedrijf in normale banen
houden, door degenen, die tot een veel te groo-
ten verbouw van tarwe op hun bedrijf over
gaan. Het is een nationaal belang, dat zoo
veel mogeiyk het bedrijf langs normalen weg
wordt gedreven. O verdry ving van de tarweteelt
zou bovendien een slechte arbeidsverdeeling
met zich brengen
In de drooggelegde Zuiderzeegronden zal, vol
gens de nu aanhangige plannen, ongeveer 1400
H.A. tarwe worden geteeld. Overwogen wordt
nog, welke maatregelen ten aanzien van deze
tarwe zijn te nemen.
De minister vreest de gevolgen van oogst-
mislukkingen niet, gezien het feit, dat het bin
nen het raaln der gestelde beperking nog mo
gelijk zal zijn ongeveer tweemaal zooveel tarwe
te verbouwen als in ons land normaal was.
Een nog grootere uitzaai van tarwe zou de
technische noodzakelijkheid eener veel verder
gaande beperking in de toekomst met zich
medebrengen en dan zouden, juist omdat dan
het vermogen van den bodem om tarwe voort
te brengen te veel was aangetast geworden,
de gevolgen, in deze vraag bedoeld, zich even
tueel kunnen voordoen.
De ministers van Defensie en van Water
staat hebben het lid der Tweede Kamer, den
heer Ketelaar, op zijn desbetreffende vragen
geantwoord, dat handhaving op het IJsselmeer
van een peil, niet lager dan 0.13 M. N.A.P.,
ook thans nog om defensieredenen onvermy-
delijk wordt geacht.
Niettemin is de Regeering voornemens, om.
indien mocht blijken, dat door bepaalde maat
regelen, onafhankeiyk van de IJmeerwerken,
tot verlaging van het IJsselmeer kan worden
overgegaan, zonder de belangen van de lands
verdediging in gevaar te brengen, daaraan zoo
spoedig mogelijk uitvoering te geven.
Sedert het tijdstip, waarop het voornemen
om spoedig tot den aanleg van het IJmeer over
te gaan, is losgelaten, is dan ook overleg ter
zake tusschen de ministers gaande. Dit over
leg is nog niet afgeloopen. Daarby wordt over
wogen of periodieke verlaging van het IJssel
meer beneden het thans wetteiyk voorgeschre
ven peil van 0.13 M. N.A.P. by Urk in een
niet te verre toekomst kan worden toegelaten.
Tijdelijke verlaging in gevallen van zeer
sterken regenval is niet mogeiyk, aangezien
een periode van zware regens niet tydig kan
worden voorzien en een verlaging van eenige
beteekenis uiteraard tijd vordert.
Verlaging van het IJsselmeer beneden het
peil van 0.13. M. N.A.P. by Urk zou voor
alsnog schadelijk zyn voor de scheepvaart.
Zoodra de IJmeer-werken of een equivalent
van deze werken voltooid zullen zijn, zal
ten opzichte van den toestand van vóór de
afsluiting van de Zuiderzee verbetering in
de afwatering van alle rond het IJsselmeer
gelegen gebieden optreden.
Met de uitvoering der IJmeer-werken, welke,
voorshands niet in de bedoeling ligt, zouden
volgens destyds opgemaakte plannen zeven
jaren gemoeid zijn. Er is een andere oplossing
in studie, waarby verlaging van het voor-
loopig vastgestelde peil van het IJsselmeer
mogelyk zou zijn en die dan in korten tyd
en met minder kosten verkregen zal kunnen
worden. Deze oplossing is echter o.m. afhan
kelijk van de verruiming van het Noordzeeka
naal, welke thans nog in uitvoering is.
In gelijkluidenden zin heeft de Minister van
Waterstaat soortgelyke vragen van den heer
Bierema beantwoord.
Verschenen is het Voorloopig Verslag over de
wetsontwerpen tot nieuwe vaststelling van het
rechtsgebied en de zetels der rechtbanken 'en
kantongerechten.
Zeer vele leden hadden ernstig bezwaar tegen
deze wetsontwerpen. Zy verklaarden zich met
de voorgestelde opheffing van niet minder dan
7 rechtbanken en 48 kantongerechten niet te
kunnen vereenigen. Naar hun meening wordt
op deze wyze ruw ingegrepen in de bestaande
rechterlyke indeeling, zonder dat voldoende is
onderzocht, of een gelyke of zelfs een grootere
bezuiniging niet op andere wyze kan worden
verkregen. In tegenstelling met den Minister
waren zy van oordeel, dat door deze wetsont
werpen wel degelyk vitale belangen worden
aangetas*
Algemeen was men van oordeel, dat op de
rechterlijke organisatie bezuinigd kan en moet
worden; doch zeer vele leden waren niet over
tuigd, dat deze voorstellen den besten weg daar
toe wezen.
De bezwaren, door de tegenstanders van de
wetsontwerpen daartegen aangevoerd, waren in
hoofdzaak de volgende:
a. Aanneming der wetsontwerpen zou de
verwezenlijking van een eersten eisch eener
goede rechtsbedeeling: gemakkelyke toeganke
lijkheid van den rechter voor de rechtzoeken-
den, in gevaar brengen; daarby moge worden
bedacht, dat de zorg voor de rechtspraak be
hoort tot de primaire plichten van de Overheid.
Partyen, die persooniyk voor den rechter
moeten verschynen, zullen veel verdere reizen
moeten maken. Dat kost niet alleen meer geld,
doch ook veel meer tyd.
Het verkrygen van rechtskundig advies zal
moeilijker worden, daar de advocaten zich zoo
veel mogelyk plegen te vestigen in de plaatsen,
waar rechterlyke colleges zetelen.
Met het oog op de hoogere kosten zullen
velen zich onrecht moeten laten welgevallen,
waartegen zij zich thans kunnen verdedigen.
Dit schaadt het vertrouwen in de rechtspraak;
het rechtsgevoel zal minder dan thans het ge
val is worden bevredigd.
b. De rechter zal het contact, het nauwe ver
band met de door hem berechte bevolking
zoo gewenscht voor het onderling begrypen en
voor het vertrouwen in de rechtspraak ver
liezen. Hij zal in ieder geval veel minder dan
thans op de hoogte kunnen zyn van plaatse-
lyke toestanden in zijn ressort.
c. Opheffing van zoovele rechtbanken en
kantongerechten zal, nog afgezien van de
schade aan materieele belangen, een cultureele
verarming van het platteland en de kleine ste
den ten gevolge hebben. Het platteland, dat in
allerlei opzicht toch reeds bij de groote steden
achterstaat, zal zich door deze maatregelen op
nieuw verongelykt gaan voelen. De in het alge
meen ongewenschte trek naar de steden zal er
door worden bevorderd.
d. Ook de politie, zoowel Ryksveldwacht en
marechaussee als gemeentepolitie, zal grootere
reizen moeten maken ten einde te getuigen of
de parketten te bezoeken. Dit zal ten gevolge
hebben, dat zeer veel kleine gemeenten, waar de
geheele politiemacht uit een man bestaat, ge
durende geheele dagerf van elk politietoezicht
worden beroofd.
e. Handel en nijverheid klagen reeds jaren
lang over de omslachtige wyze, waarop hier te
lande de inning van vorderingen moet plaats
hebben, en over den langen duur der processen.
Worden nu vele gerechten opgeheven, dan zul
len de bezwaren verbonden aan dien langen
duur der rechtsgedingen, nog worden vergroot.
De voorgestelde opheffing van 7 rechtbanken
zal. op de advocaten, zooals terloops reeds ter
sprake kwam, een nieuwen zeer zwaren en niet
te rechtvaardigen last leggen. Reeds thans druk
ken de lasten van den gratis-rechtsbystand
zwaar op hen, die hun beroep nog steeds als
een „nobile oïficium" beschouwen.
Andere leden achtten de hiervoren opgesom
de bezwaren sterk overdreven.
Vrij algemeen stond men zeer sceptisch tegen
over de vraag, of op de door den minister voor
gestelde wyze inderdaad een reëele bezuiniging
te verkrijgen is. Allereerst meende men, dat de
besparingen, die voor het Ryk wellicht op deze
wyze te bereiken zijn, in ieder geval slechts
zullen worden verkregen door de kosten der
rechtsbedeeling voor een grooter deel dan thans
af te wentelen op de justitiabelen en de advo
caten.
Nog belangryker achtte men de vraag, of voor
het Ryk zelf wel een werkelyke besparing het
gevolg zal zijn van de totstandkoming der voor
gestelde opheffingen.
Eenige leden zochten de oplossing in de rich
ting van de nog verder gaande ideeën, geuit
door prof. Scholten in het Nederlandsch Ju
ristenblad van 17 September 1932 en door mr.
Judell in diens brochure „Bezuiniging niet op,
maar door rechterlyke organisatie". In het by-
zonder werden de denkbeelden van den eerste
voorgestaan, welke in hoofdzaak neerkomen op
behandeling van alle zaken (zoowel de tegen
woordige kantongerechts- als de rechtbank-
zaken) door een rondreizenden alleenspreken
den rechter.
Sommige leden waren van meening, dat een
vermindering van de bezetting van alle recht
banken de voorkeur verdient boven de ophef
fing van een aantal dier gerechten.
Enkele leden meenden, dat de griffierechten
eenigszins zouden kunnen worden verhoogd,
byv. met 5 per nieuwe zaak, aangebracht bij
dagvaarding, en ƒ2.50 per request. Dit zou een
sty ging der Ryksinkomsten met ƒ200.000
300.000 tengevolge hebben.
Met betrekking tot de kantongerechten werd
door eenige leden het denkbeeld voorgestaan
om aan alle kleine kantongerechten de functies
van kantonrechter en griffier te vereenigen.
Ook de leden, die zich niet tegen elke poging
om tot concentratie der rechtspraak te geraken
wilden verzetten, waren van oordeel, dat de
plannen der Regeering in deze richting te ver
gaan. In gemeen overleg tusschen Regeering en
Kamer, zoo meenden zy, zouden de punten
waartegen de grootste bezwaren ryzen, kunnen
worden bezien en geregeld. Zij hadden daarbij
voornameiyk op het oog de opheffing der recht
banken te Alkmaar, Almelo en Roermond.
Vele leden hadden ernstig bezwaar tegen de
voorgestelde opheffing van de rechtbank te
Zutphen. Zij waren van oordeel, dat de bezet
ting van dit college wellicht eenigszins zal kun
nen worden ingekrompen, doch dat het niet in
zyn geheel kan worden gemist, en dat daarvan
ook geen besparing te verwachten is.
Deze leden meenden, dat een oplossing, welke
tevens bezuiniging zou bieden, ware te vinden
door, instede van deze rechtbank op te heffen,
haar ressort te vergrooten. Dit zou kunnen ge
schieden door het tegenwoordige kanton Ter-
borg en het noordelijke gedeelte van het tegen
woordige kanton Doesburg bij Zutphen te
voegen.
Vry algemeen was men van oordeel, dat de
eischen eener goede rechtsbedeeling behoud van
de rechtbank te Almelo noodzakeiyk maken. In
dien in Overyssel nog geen rechtbank bestond
en indien daar slechts één rechtbank gevestigd
zou kunnen worden, zou de keus om redenen
van doelmatigheid zoo meende men thans
zeker niet op Zwolle, doch op Almelo vallen,
dat zeer centraal is gelegen.
Men was van meening, dat opheffing dezer
rechtbank noch in het belang van Twente, noch
ook in dat van het Ryk zou zyn en men drong
er dan ook krachtig op aan, dat de regeering
dit plan zou laten varen.
Verscheidene leden zouden zich niet kunnen
vereenigen met de opheffing van het kanton
gerecht te Groenlo.
Tegen opheffing van het kantongerecht te
Wageningen werden eveneens door eenige leden
ernstige bezwaren ingebracht.
Met het voorstel tot opheffing van de recht
bank te Alkmaar verklaarde men vrywel alge
meen zich niet te kunnen vereenigen. Men was
van oordeel, dat zonder behoud van dit college
geen doelmatige indeeling van Noord-Holland
benoorden het IJ te verkrijgen is, terwijl ook
hier de kans op bezuiniging van eenigen omvang
gering werd geacht.
Verscheidene leden meenden dan ook, dat,
indien één rechtbank in Noord-Holland zou
moeten worden opgeofferd, eerder Haarlem
daarvoor in aanmerking zou dienen te komen
dan Alkmaar. Zij zouden in dat geval het Am-
sterdamsche Gerechtshof willen overbrengen
naar Haarlem.
Andere leden verklaarden met een dergelijken
maatregel niet te kunnen instemmen.
Vele leden waren van oordeel, dat het kanton
Zaandam niet by Amsterdam gevoegd behoort
te worden, doch dient te bhjven voortbestaan.
Ook tegen opheffing van het kantongerecht
te Schagen bestond by een aantal leden be
zwaar.
Zeer vreemd achtte men de indeeling van
Wieringen bij het kanton Hoorn.
Voor het geval bovenstaande wetsontwerpen
tot stand mochten komen, spraken eenige leden
verwondering uit over het feit, dat geen over
gangsbepalingen zyn opgenomen met betrekking
tot de kamers voor crisispachtzaken by de 48
te ontbinden kantongerechten.
Het geschenk
Het St. Nicolaasfeest nadertStraks
krijgen we Kerstmis. Velen breken
zich het hoofd niet alleen met de
vraag: hoe zal ik de noodige gesehen-
ken kunnen koopen, maar ook wat
zal ik koopen.
Sommige menschen hebben er zoo'ri
bijzonderen slag van een geëigend
cadeautje uit te zoeken. Het zit 'rn
niet in de groote waarde, maar wel in
de keuze.
Eigenaardig dat zoo weinigen onzer
het „juiste" geschenk weten te vinden
voor een ander.
Misschien is het omdat we bij het
koopen van een geschenk minder aan
de(n) ander doch onbewust meer
aan ons zelf denken.
We kiezen wat we zelf mooi vinden-
Het is zoo begrijpelijk, dat we een
ander gaarne willen geven wat we
zelf graag zouden hebben. Maar..--
maar: vragen we ons wel af wat die
ander mooi zal vinden, wat aan de(n)
ander 't liefst zou wezen?
We doen zoo weinig moeite ons in
het wezen van een ander in te den
ken.
Het geschenk met Sinterklaas is
daarvan een typisch voorbeeld.
En daarom worden zoovele ga-
schenken ongewaardeerd weggezet.
Ze bereiken hun bestemming niet.
De Rotterdamsche recherche is er dezer dagen
in geslaagd een complot van internationale
zwendelaars te ontmaskeren.
Woensdag kwamen bij den handelaar G. aan
de Botersloot twee mannen zeventien Kilogra®
goud in plaatjes te koop aanbieden tegen den
prijs van 1.35 gulden per gram. Zij zouden den
volgenden dag terugkomen, maar lieten viP
monsterplaatjes achter.
De handelaar dacht, dat het goud wel van
diefstal afkomstig zou zyn en waarschuwde de
politie. Twee inspecteurs zijn daarop Donder
dagmorgen naar het pand van den handelaar
gegaan, waarin zy zich verdekt opstelden, om
de komst van de verkoopers af te wachten.
Er kwamen inderdaad twee mannen, die
echter niet dezelfden waren als degenen, die den
vorigen dag waren geweest.
Een van hen zeide, dat hij stuurman waS
van een Russisch schip, dat in de Rotterdam
sche haven lag, aan boord waarvan zich he
goud bevond. Wanneer de handelaar op be
voorstel wilde ingaan, zou de kapitein van he
schip een half uur later het goud komen bren
gen in eèn verzegelden koffer.
De handelaar deelde echter mede, dat liij da
toch eerst den inhoud van den koffer wu0
inspecteeren en de plaatjes toetsen.
De twee aanbieders van het goud ze'
echter, dat, wanneer de zaak niet ineens
stand kon komen, zij er verder maar vana
zagen.
Reeds wilden zij den winkel weer verlag
toen de inspecteurs ingrepen en de twee ma»
nen arresteerden.
Het bleek, dat er nog twee andere ma®11®
buiten op den uitkijk stonden, die eveneens 8
arresteerd werden. e
De gearresteerden bleken te zijn dé 25-jaI*?
Curagaoër J. B., wonende te Rotterdam, de
jarige Pool S. B. uit Brussel, en de beiden m
op den uitkijk hadden gestaan, de 18-jarl|
Oostenryker J. G., en de 32-jarige Pool 3.
Toen men met deze vier arrestanten naar n
Hoofdbureau ging, zag men op de Botersl°
nog twee verdachte mannen loopen, van w
een een koffer droeg. Ook dezen werden 8"
grepen en het bleken te zyn de 23-jarige #eAf'
lander J. J. K. uit Rotterdam, en de 53-jar
Roemeen O. S. uit Parijs. u
De zes mannen werden naar het Hoofdbure®
gebracht, waar de koffer werd nagekeken. Da®"
in bevonden zich 20 K.G. koperen plaa!V®
waaruit dus kwam vast te staan, dat een P°S
gedaan was tot oplichting. ,e
O. S. en S. B., beiden beruchte internation
oplichters, die in Parys, Londen en Berm
reeds zware straffen achter den rug hebben, ZJJ
in arrest gesteld. n
De twee mannen, die op den uitkyk ha"
gestaan, zyn door de politie aan den Vreem
lingendienst overgegeven, die hen over de ëv d
zal voeren. De beide anderen werden in vrü"
gesteld. ,e
Het onderzoek wees nog uit, dat er nog u
handlangers onbekend zijn gebleven. oI
Gebleken is voorts, dat in het voorjaar d
dit complot is getracht te Utrecht op dez Le.
wyze een oplichting te plegen, welke misW
Wel is een jaar geleden op dezelfde wyze pC
oplichting te Bazel in Zwitserland gelukt.
Zwitsersche Justitie heeft hiervoor dan °oKdie
uitlevering van Sj B. gevraagd. Deze S. B„ ,s
internationaal by de Justitie bekend staa
de „parelgoochelaar" moet beschouwd w"1
als de hoofdman van het complot.
(REEDS GEPLAATST IN EEN DEEL ONZeR
VORIGE OPLAAG)
r\OOL'
De politie heeft een goeden slag geslagen
de arrestatie van een tweetal inbrekers.
verdacht worden van een groot aantal inbu
en diefstallen, welke den laatsten tyd ln.er-
Rijnstreek zyn gepleegd en die nu op bee
daad konden worden betrapt. ont-
In den nacht van Donderdag op Vrydag
dekte de ryksveldwachter van Oude Wete
die in een'motorboot op den Ouden RÜ'V eeji
veilleerde, ter hoogte van 's Moolenaarsbrug
roeiboot, waarin zich twee personen bevon
die een vat benzine vervoerden.
Toen men de herkomst daarvan ggn
verklaren en een hunner bovendien fyialS»
naam opgaf, die den veldwachter nie j,e'
voorkwam, bracht hij de mannen over na ^ju-
politiebureau te Alphen aan de RÜn' n te
spoedig bleek, dat men met twëe beken
doen had, tegen wie men reeds lang
king koesterde.
yerdeb
de
Een onderzoek bracht aan het licht, cJejcerf£
benzine van een opslagplaats in Kou d®
was ontvreemd, zoodat beide verdach '^ge
25-jarige fabrieksarbeider M. L. en de J werdeö
koopman W. de L., naar die gemeente
overgebracht. n pulf
By een daarop ingesteld onderzoek t pi.p'
van de beide verdachten te Alpen a' '0pde'
werd een groot aantal goederen 8 warÉV
welke van inbraak en diefstal afkomst
Zoo vond de politie o.m. vaten olie en
welke in Alphen zyn ontvreemd, s „e>
touw, yzerdraad, enz. Voorts wor e0 v
gearresteerden verdacht van het le" a ge*
muntmeters. Zij zyn naar het Huis v
ring te 's-Gravenhage overgebracht-