De Engelsche antwoord-nota VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS Gewenscht en ongewenscht uitstel Kardinaal Bourne Het nieuws van heden VERKRUYSEN DE LANGE DISCUSSIES OP PAPIER Meerderheid voor Herriot ALLEEN BETALING IN GOUD MOGELIJK DE BAROMETER VRIJDAG 2 DECEMBER 1932 BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 Amerika hardvochtig? Gewaagde kwajongens streek Langs een touwladder een 100 M. hoogen toren beklommen om er een vlag op te zetten Van de laatste H.H. Sacramenten voorzien Nieuwe hongermarsch Dreigende botsingen te Washington Het W eeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini| Von Schleicher benoemd tot kabinetsformateur Om Perzië's petroleum Debatten over schulden verdaagd De dood in de mijn ALS AMERIKA WEER NAT WORDT Talrijke vaten wijn liggen te Parijs gereed om bij de ophef- fing van Amerika's drankverbod te worden uitgevoerd Het financieel beleid in Frankrijk Overwinning van Herriot Roemenië betuigt zijn leedwezen» Over anti-Hongaarsche incidenten ONTPLOFFINGEN TE MONTREAL Vermoedelijk is gas in de riolee- gingsbuizen gestroomd Twaalf dooden Burgeroorlog in West- China Als Amerika betaling der schulden eischt zal Engeland zijn debi teuren ook aanspreken Wat komt er van Lausanne terecht? Oom tegen neef Crisis in Spanje? Wolkbreuk boven Toscane Russische duikboot gezonken DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN Wijnhandelaren Distillateurs Sint Nicolaas kent heel goed haar telefoonnummers van het kantoor BAKEN ESSERGRACHT 25 tel. 10396 en van haar depots: Gr. Houtstraat 146, tel. 11145 Zijlstraat 32, tel. 10438 Voor zijn meest gewaardeerde aangename geschenken Nationale feestdag in Zuid-Slavië Met bommen en helsche machines gevierd De toestand op Cuba VON PAPEN BLIJKT DE BESTE! Verklaring van een kapitein NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT VIJF EN VIJFTIGSTE JAARCANC No. 18243 Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 cf.; ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. éen 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voer de kleine annonces „Omroepers zie de rubriek Het lijkt wel of de verbijsterde wereld met den wil tot zelfmoord bezield is en in afwachting- van den dag van haar zelf- executie zorgvuldig de laatste hand legt aan haar eigen graf. Hoe helderder de inzichten worden in de eenig doelmatige methoden om haar te redden, hoe heviger men zich tegen het toepassen van die inzichten in de practijk ver zet. Wat men wenscht, gebeurt niet, en wat men niet wenscht, gebeurt. Het zou om te lachen zijn, indien het niet zoo tragisch was. De kwestie van Duitschlands gelijkgerechtigdheid moet zoo spoedig mogelijk in het reine gebracht worden om den voortgang van de ontwapeningsconfe rentie mogelijk te maken. De tijden zijn er méér clan rijp voor. En nu is de samenkomst der vijf groote mogendheden: Engeland, Frankrijk. Buitschland, Amerika en Italië, welke deze week nog te Genève zou plaats vinden ter be spreking van dit nijpende vraagstuk, weer uit gesteld. Ramsay MacDonald, wiens gezondheid evenals die van het Engelsche pond gedaald is, moet eerst een dagje rust nemen, en Von Neu- rath, de Duitsche minister van Buitenlandsche Zaken, kan niet naar Genève gaan, alvorens de meest hopelooze aller regeeringscrises, welke te Berlijn nog in het duister woedt, zal zijn opge lost. Wachtend op Von Neurath zal MacDonald probeeren Edouard Herriot nog wat murwer te maken, tenminste, indien Herriot hem daartoe de kans zal geven en wezenlijk Zaterdag of Zondag naar Genève gaat, zooals in zijn bedoe ling heet te liggen. Als alles meeloopt, hoopt men de volgende week de officieuze vijfmogend- hedenconferentie te kunnen beginnen. Tegenover dit ongewenschte uitstel staat een zeer gewenscht uitstel, dat echter weinig kans heeft bewerkt te kunnen worden, n.l. dat van de betaling van den oorlogs- schuldtermijn op 15 December a.s. Het Ameri- kaansch Congres, dat, nu Hoover als president demissionnair is en zijn toekomstige opvolger, Roosevelt, nog tot Maart van het volgend jaar moet wachten, voordat hi) zijn functie kan aan vaarden, in belangrijkheid aanzienlijk gestegen is, schijnt zich niet te willen laten overtuigen van de bittere noodzakelijkheid van een uitstel der oorlogsschuldbetaling. Op de eerste nota's van Engeland en Frankrijk, waarin deze aan drongen op een voorloopig uitstel dier betalingen, totdat een nieuwe regeling van de oorlogsschul- denkwestie zou zijn getroffen, heeft Washington geantwoord, dat het verzoek om uitstel met on voldoende redenen was omkleed, 2oodat Amerika daar niet op in kon gaan. Zoowel Engeland als Frankrijk had den nadruk gelegd op het niet te loochenen feitelijke verband tusschen de oor logsschulden en de Duitsche herstelbetalingen. Maar voor dit argument blijft Amerika Oost- Indisch doof. Hoe onverstandig en in strijd met de rol, welke Amerika inzake de herstelbetalingen heeft gespeeld, dit is, hebben wij een vorige maal reeds aangetoond. In de nieuwe nota, welke En geland thans inzake de schuldenkwestie naar de Vereenigde Staten heeft gezonden, wordt niette min dit argument met nog grooteren klem her haald, maar tevens wordt daaraan toegevoegd een zeer ernstige en zakelijke uiteenzetting van de funeste gevolgen, welke een betaling op dit ©ogenblik, niet alleen voor Engeland zelf, maar ook voor heel den wereldhandel en tenslotte dus ook voor Amerika zelve zou hebben. Blijven de Vereenigde Staten op die betaling staan, dan dreigt er groot financieel, economisch en politiek onheil. Engeland zal zich dan genoodzaakt zien, zijn eigen schuldenaars bij de keel te grijpen en de overeenkomst van Lausanne, welke reeds on middellijk een merkbare opluchting bracht, zou niet kunnen worden geratificeerd. Zooals van zelf spreekt is dit alles meer van psychologische, dan wel van materieele beteekenis. Immers, ook al wordt de overeenkomst van Lausanne niet geratificeerd, zal men Duitschland nimmer tot betaling van de herstelschulden in haar vroe- geren, catastrophalen omvang kunnen dwingen. Bovendien zou Engeland in het uiterste ge val tegenover den hardvochtigen Ame- rikaanschen crediteur hetzelfde „nonpos- sumus"-geluid kunnen laten hooren als Duitschland indertijd zijn Europeeschen schuld- eischers toeschreeuwde. De Engelsche „gentle man" vindt dit echter lichtelijk compromittee- rend, en daarom zal hij daartoe wel piet zoo gemakkelijk overgaan, wel wetend, dat hij daar door zijn credietwaardigheid ernstig zou bena- deelen. Toch is het wel teekenend, dat, blijkens de voorloopige résumé's der nieuwe Britsche no ta, daarin met geen woord gerept wordt van den wil om in laatste instantie tóch te betalen, zooals men had meenen te mogen verwachten. In Amerika zelf zijn knappe koppen genoeg, ook in regeeringskringen, die heel goed inzien, dat het voor een crediteur beter is den schul denaar te laten leven, dan hem den nek af te snijden, maar het Congres schijnt zich niet te kunnen of te willen opwerken tot de geringe hoogte van deze elementaire wijsheid. Volgens de berichten tenminste, beschouwt men óe nieuwe Enge.lsche nota als een prachtig diplo matiek stuk, dat men gaarne in overweging zal nemen, wanneer eerst de termijn van 15 Dec. betaald is. Het is niet te verwachten, dat de Fransche nota méér succes zal hebben dan de Engel sche, want Amerika staat heel wat. welgezin der tegenover Engeland dan tegenover Frank rijk. Mocht het Amerikaansch Congres zoo dom blijven op zijn onwillig standpunt te blij ven staan, dan zal dit in Engeland, waar geen som voor de oorlogsschuldbetaling op de be grooting is uitgetrokken, en in Frankrijk, waar de Kamer niets van een dergelijke betaling wil weten, nog ernstige politieke gevolgen kun nen veroorzaken. STRALSUND, 1 Dec. (V. D.). Een leerling van de Middelbare school te Stralsund heeft een gewaagden streek uitgehaald, 's Nachts zag hij kans in de Mariakerk te komen, waar hij langs de torentrappen naar de bovenste galerij klom. Aan den buitenmuur van de kerk bevestigde hij aan een haak een meegebrachte touwladder, zag kans een touw vast te maken aan een volgen den haak in den muur, en op deze wijze wist hij den top van den toren te bereiken op een hoogte van ruim 100 M. Hier bevestigde hij een vlag, bestaande uit een handdoek, waarop met inkt was geteekend een doodskop, een wolfs klauw, een driehoek en in morseteekens zijn naam-initialen en die van zijn geboortestad. Tegen vijf uur 's ochtens verliet hij de kerk en volkomen rustig kwam hij 's morgens op school. De vlag wekte in Stralsund groote be roering en werd uit den bovensten omgang van den toren door een timmerman met behulp van een langen haak verwijderd. Dit ergerde den jongen Zóó, dat hij den vol genden nacht wederom met levensgevaar om hoog klom en een tweede vlag, waarop ditmaal behalve de teekens van den vorigen nacht, ook nog een dolk was geteekend, nog iets hooger dan den vorigen keer, aan den hoogsten top van den toren onder den weerhaan bevestigde. Opnieuw wekte de vlag beroering, doch de po litie kreeg den jongen te pakken. Hij bood aan, zelf de vlag weer naar beneden te halen en ver klaarde het waagstuk niet met politieke be doelingen te hebben gedaan, doch alleen om zijn mede-scholieren te imponeeren en zich door dergelijke waagstukken, waarvan hij uit andere steden had gehoord, in de waagschaal te stellen. ROME, 2 Dec. (V. D.) Z. Em. Kardinaal Fran cis Boume, Aartsbisschop van Westminster en primaat van de Katholieke Kerk in Engeland, is tijdens zijn verblijf in Italië ernstig ziek ge- Sfi', WASHINGTON, 2 Dec. (Reuter.) Garner, voorzitter van het Representantenhuis, ontving vertegenwoordigers der deelnemers aan den hongermarsch. Hij weigerde hun vergunning voor het houden van een tocht door de stad in de komende week. De vertegenwoordigers antwoordden, dat zij in weerwil van de weige ring een bezoek zouden brengen aan het Con gres. f H Verwachting: Matige tot krachtigen, Zuidelijke tot Westelijken wind, zwaar =j bewolkt tot betrokken, later wellicht op- klarend, tijdelijke regen, aanvankelijk s veel zachter. 1Ê Hoogste stand: 763.7 te Boedapest. jj| Laagste stand: 724.0 te Vestmaglóer. jE Zon op 7.50, onder 3.48. Eerste Kwar- tier Zondag n.m. 10.05. Licht op 4.18. BERLIJN, 2 Dec. (W. B.) Naar wij vernemen, heeft president von Hindenburg aan generaal von Schleicher opgedragen een nieuw kabinet te vormen. LONDEN, 2 Dec. (Reuter) De annuleering der d'Arcy-concessie is volgens een verklaring van de Perzische legatie geenszins te beschou wen als gevolg van eenige animositeit van de Perzische regeering jegens Gr. Brittannië en zij wenscht geenszins voordeel te hebben van de onaangename positie, waarin de Britsche re geering kan komen door den genomen maat regel. De Perzische regeering meent echter nooit 'n billijk aandeel te hebben ontvangen in de win sten van de Anglo-PerSian uit de expolitatie der d'Arcy-concessie en zij heeft al herhaalde lijk de maatschappij hierop gewezen, maar zonder resultaat. De nieuwe ontwerpovereenkomst van 1931 ter herziening' der oude voorwaarden is onderzocht door technische deskundigen, waarna de Perzi sche regeering de Anglo Persian heeft verzocht een vertegenwoordiger te zenden naar Tehe ran, om bepaalde .punten uit te leggen, maar tot dusver heeft de maatschappij dit niet ge daan en de regeering heeft het dientengevolge noodig gevonden de concessie in te trekken, onder mededeeling aan de maatschappij, dat zij bereid is een nieuwe overeenkomst in overwe ging te nemen. PARIJS, 1 Dec. (V. D.) Hedenavond laat is in de kamer dé kwestie der Fransch-Ameri- kaansche schulden behandeld, met betrekking waartoe de rechtsche afgevaardigde Marin een verzoek tot onmiddellijke behandeling had ge daan. Dit werd door de regeering bestreden. Herriot verklaarde zich bereid op 9 Decmber voor de kamer te verschijnen, teneinde het door de regeering genomen besluit betreffende aanvaarding of weigering ter kennis te bren gen. Op dit moment der onderhandelingen was het echter niet mogelijk ze te storen door open bare debatten. Ondanks de verklaring van Ma rin en Franklin Bouillon, die van meening waren, dat een besluit van de kamer, inhouden de, dat Frankrijk niet aan Amerika mag oeta- len, wanneer het niet zelf door zijn schuldena ren betaald wordt, de regeering bij de tegen woordige onderhandelingen slechts kan steunen en versterken, stelde Herriot tegen onmiddel lijke debatten de kwestie van vertrouwen De kamer besloot met 426 tegen 166 stemmen de debatten te verdagen tot 9 December. worden en wordt thans verpleegd in de kliniek der Engelsche Zusters te Rome. Kardinaal Bourne lijdt aan een ernstigen aanval van bronchitis, terwijl ook zijn hart niet in orde is, zoodat men vreest, dat hij niet her stellen zal. Gisteren zijn hem de Heilige Sacra menten der Stervenden toegediend. MONTREAL, 1 Dec. (V.D.) Door een hevige ontploffing in de kolenmijn River Herbert werden, naar uit Halifax (Nieuw Schotland) wordt gemeld, vijf personen gedood. De ont ploffing is veroorzaakt door het overspringen van vonken van een electromotor. PARIJS, 2 Dec. (Reuter) Bij het gisteren gehouden debat in de Kamer over een inter pellatie inzake een bemiddelingsprovisie die eenige maanden geleden voor een beraamde rentenconversie door de Regeering werd toege staan, verklaarde Germain Martin, de minister van financiën, naar aanleiding van aanvallen der interpellanten, dat de conversie zelf een suc ces was geweest en loyaal was uitgevoerd. De regeering had in weerwil van de bemidde lingsprovisie ongeveer 100 millioen francs aan kosten bespaard. De conversie onder de regee ring Poincaré had l'A procent bemiddelings- kosten gevorderd en die van thans de helft min der. De propagandakosten ten behoeve van dé conversie hadden 5 millioen francs bedragen. Herriot wees erop, dat hij nooit had geloofd, zich nog eens te zullen moeten verdedigen tegen de verdenking', dat hij de banken in de kaart had gespeeld. Hij verlangde ten besluite van de debatten een gemotiveerd votum van vertrou wen, terwijl dé interpellanten een gewone motie voorstellen, om hun wantrouwen tegen het ka binet tot uiting te brengen. De Kamer sprak ten slotte met 371 tegen 185 stemmen haar ver trouwen in de regeering uit. BOEDAPEST, 2 November Als tegende- monstratie tegen de anti-Hongaarsche gebeur tenissen te Klausenburg in Zevenburgen, trok gisteravond een groote troep studenten onder het zingen van het Hongaarsche Volkslied voor bij het Roemeensche Consulaat alhier. Tot ordeverstoring is het niet gekomen en de stoet is in alle kalmte ontbonden. In een officieele verklaring der Roemeen- sche regeering wordt gezegd, dat zij de gebeur tenissen in Zevenburgen nadrukkelijk veroor deelt. Zij spreekt haar oprecht leedwezen er over uit en zal strenge maatregelen tegen de schuldigen treffen. De verklaring sluit met de verzekering, dat de incidenten zoowel in tegenspraak tot. den wil der regeering, als tot dien der publieke mee ning in Roemenië zijn. MONTREAL, 1 Dec. (Reuter) In de riolee- ring van de stad hebben een aantal ontploffin gen plaats gehad, vermoedelijk veroorzaakt doordat gas in de buizen was gestroomd. Door de ontploffing werd de stad in duisternis gedompeld, terwijl in de hoofdstraten verschil lende branden ontstonden, welke eerst nadat de geheele brandweer was gemobiliseerd overmees terd konden worden. Twintig personen zijn met ernstige brand- en snijwonden in de ziekenhuizen opgenomen. Uit het riool sloegen groote steekvlammen. Van vele gebouwen werden de ruiten vernield. BERLIJN, 1 Dec. Naar de „Tempo" meldt, hebben de gas-explosies in de rioleeringsbuizen te Montreal tot nu toe twaalf dooden geëischt. MONTREAL, X Dec. (Per telefoon). Tegen den avènd hebben de explosies in de rioleering zich wederom herhaald. Zes personen werden ge wond. De aangerichte schade is zeer groot. (United Press) LONDEN, 1 December (V.D.) De Engelsche antwoordnota betreffende de oorlogsschulden, welke heden aan staatssecretaris Stimson is overhandigd, is een document van twaalf schrijf- machinevellen. In de inleiding ervan juicht de Engelsche re- geering het tóe, dat de regeering der Vereenigde Staten zich bereid heeft verklaard besprekingen te openen^ nopens een revisie der oorlogsschulden. Vervolgens vermeldt de nota de redenen waar om een hervatting der schuldbetalingen de eco nomische wereldcrisis opnieuw zou verscherpen. In een hoofdstuk over den economischen terugslag van de hervatting der oorlogsschuld- betalingen, kondigt Engeland aan, dat in dat geval beperkingen zullen worden gebracht op den aankoop van Amerikaansche producten, hetgeen een overeenkomstig verlies voor de Amerikaan sche producenten zal beteekenen. Engeland ver klaart, dat het bedacht moet zijn op de bescher ming van het pond sterling, gezien het feit, dat de schuldenbetalingen van andere landen aan Amerika nadeelig moeten inwerken op het ponu. Een ander hoofdstuk behandelt de overeen komst van Lausanne. De Engelsche regeering is er vas van overtuigd, dat voor de aan Amerika te betalen schulden geen preferentieele behan deling mag worden geëischt in vergelijking tot de aan Engeland te verrichten betalingen. Want het is ondenkbaar, dat Engeland zijn oorlogsschuldbetalingen voortzet, doch tegelijkex-- tijd afziet van zijn vorderingen. Indien Amerika derhalve persisteert bij de hervatting der schul denbetalingen, dan moet Engeland met zijn debi teuren, Frankrijk, Engeland, Portugal, Zuid- Slavië, Roemenië en Griekenland, de kwestie der betalingen verder bespreken. De debiteurstaten zullen hunnerzijds van Duitschland betalingen te vorderen hebben overeenkomstig het plan- Young en Engeland zou in het zelfde geval verr keeren. Zonder een revisie der oorlogsschuldver plichtingen kan het verdrag van Lausanne niet geratificeerd worden. De herstelkwestie zou onge regeld blijven. Het vertrouwen in het verdrag van Lausanne zou verdwijnen en er zouden heil- looze dingen gebeuren ten aanzien van de oplos sing' van vele ernstige politieke en financieele kwesties, welke thans besproken worden. De Engelsche regeering verklaart, dat de aanwezige goud- en deviezenreserves ter betaling van 95% millioen op 15 December niet toe reikend zijn en dat ook de valutamoeilijkheden zouden blijven bestaan, indien de betaling in een pondenconto zou geschieden. Er zou slechts een betaling in goud over blijven, waardoor de goud. rdierves van de Bank of England ernstig zouden moeten worden aangesproken. SJANGHAI, 1 Dec. (V.D.) In de westelijke Chineesche provincie Sz-tsjwan is een nieuwe burgeroorlog uitgebroken tusschen generaal Lioepenhoei en zijn neef generaal Lioehsiang. Beide partijen beschikken over ongeveer 80.000 man en hebben ook ongeveer evenveel wapenen. De meeningsverschillen tusschen oom en neef zijn het gevolg van het feit, dat de neef groote hoeveelheden munitie, welke bestemd waren voor zijn oom en een waarde van eenige mil- lioenen guldens vertegenwoordigen, ten eigen gebruike in beslag heeft genomen. MADRID, 2 Dec. (Reuter). De voorzitter van den ministerraad, Azana, spreekt de ge ruchten over een aanstaande ministercrisis tegen. ROME, 1 Dec. (V.D.). In den nacht van Woensdag op Donderdag heeft boven Toscane een hevig noodweer gewoed. Het station van Livomo staat geheel onder water, zoodat de treinen op het traject Rome-Genua moesten worden omgelegd. De treinen komen met groote vertraging binnen. De te velde staande ge wassen hebben ernstige schade opgeloopen. Ock in de omgeving van Cortona staan de landerijen onder water, aangezien de beekjes buiten hun oevers zijn getreden. Z. Em. Kardinaal Boume ernstig ziek. Von Schleicher kabinetsformateur. Ontploffingen en branden te Montreal (Ca nada) Japansch offensief in Noord-Mandsjoerije. De Engelsche antwoord-nota aan de Vereenig de Staten gepubliceerd. Clearingsovereenkomsl tusschen Nederland en Duitschland? Arrestatie te Den Haag tijdens rechtzaak. Ministerieel schrijven aan de gemeentebesturen inzake werkioozenzorg. Groote werken in tijden van depressie. Pastoor J. Thus te Sassenheim overleden. Moord op den Sehiedamschen dijk te Rotter dam opgehelderd? Vrijwillige arbeidsdienst. Eerste Kamerlid Nivard geopereerd. Het Eerste Kamerlid mr. A. A. de Veer be noemd tot burgemeester van Middelburg. Brandstoffenvoorziening aan werkloozen. Nadere bijzonderheden over den roofoverval te Den Ham. Commissie van Advies inzake de Crisis varkens- wet. Postbegrooting 1933; geen wijziging in het zend- tijdenbesluit. BELGRADO, 1 Dec. (V.D.). Heden is in Zuia- Slavië de nationale feestdag gevierd ter her denking van de vereeniging der Serven, Kroaten en Slowenen. Te Agram zijn twee helsche ma chines geëxplodeerd. Aangezien de gevaarlijke projectielen op open plaatsen waren gedeponeerd en des ochtends vroeg in de lucht vlogen, heb ben zij slechts weinig materieele schade aan gericht. Ook in Dalmatië werd in de buurt van Zara een bomaanslag gepleegd. Van een motorboot werd een bom geworpen naar den langs de kust loopenden straatweg. HAVANNA (Cuba), 2 Dec. (Reuter) Presi dent Machado heeft een besluit uitgevaardigd, waarbij de grondwettelijke waarborgen in alle provincies behalve Havanna worden hersteld. Men laat hem dus niet los Zoo houdt men hier voor brandstof Steeds vast aan HOENDERDOS STAMBOEL, 2 December (Reuter). Bij aan komst alhier heeft de kapitein van een uit Odessa komende vrachtboot verklaard, dat een Sovjet-Russische onderzeeër van oud model, die deelnam aan de Russische Zwarte Zee-ma noeuvres, gezonken is. De onderzeeër had 18 man aan boord en maakte vroeger deel uit van de Russische Oostzee-vloot. Hoogste stand op Vrijdag I uur n.m.: 758 Stilstand.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1932 | | pagina 1