Zoekt gij betrouwbaar
Personeel
Plaats dan een „Omroeper
voor 75.000 gezinnen.
De hernieuwde brand in de „P. C. Hooft" Wat er van het wrak overbleef
BOEK EN BLAD
VRIJDAG 9 DECEMBER 1932.
FOTOREPORTAGE
WEDEROM BRAND IN DE „P. C HOOFT". Donderdagmorgen Is ten tweede male brand
uitgebroken in de „P. C. Hooft". Zware rook wolken stegen uit het wrak op.
De vlammen sloegen slechts een enkelen keer naar buiten, doch het vuur was hevig en
hardnekkig. Het brandende wrak trok wederom aller aandacht.
ROLDUC'S JAARBOEK, onder re
dactie van L. Liussen, pren J.
Metzemakers, pr. Xlle jaar
1932 - Roermond. H. v. d. Marck
en Zonen - 164 blz.
Rolduc heeft of vormt geen sfeer, Rolduc is
een sfeer. Dat weten de oud-leerlingen het best.
Zij blijven aan elkaar houden, en óók als minis
ter of bisschop terugkeeren naar de galerijen
en dortoirs en studiezalen en klassen waar zij
gestoeid en geleerd hebben en naar de oude
kerk waar zij hun Jongensziel hebben gevonden.
Zij komen terug en zij leeren hun jaarboek,
waarin bladzijde na bladzijde de geest van
6aamhoorigheid, belangstelling in de onmidde-
Uike omgeving en vooral typisch Limburgsche
gemoedelijkheid blijkt.
Een volledige inhoudsopgave heeft hier wei-
us der ge
en Herzog-
s en een
unst in de
i boek. Een
S.CJ. De
eker, naar
Patricius
Kruis
vaarders van St. Jan, Rijswijk
(Z.-H.).
Wie minder dan de missionaris kan doen aan
geleerdheid? De wetenschap der wetenschap
pen, waarmee de missiologie zich bezig houdt,
beoefent hij als de practicus bij uitnemendheid,
die de werker in 's Heeren Wijngaard is. Toch
heeft menig missionaris als bijverdienste van
zijn apostolisch leven belangrijke diensten aan
de wetenschap bewezen.
Om allereerst den missionaris zelf weten
schappelijk uit te buiten, is bovenstaand boek,
18S bladzijden tellende met methodisch be
doelde reeksen van vragen, voor een deel door
lederen missionaris te beantwoorden, samenge
steld. Het boek is met wit doorschoten om de
antwoorden op te teekenen.
De Duitsche schrijver beoogt er mee te voor
zien in de „behoefte aan materiaal op missio-
logisch gebied". Maar niet alleen de missiewe
tenschap in strikten zin vraagt naar stof van
den kant der missionarissen, beweert hij, maar
alle wetenschappen, die op een of andere wijze
met de missie samenhangen of er wetenschap
pelijk voordeel uit kunnen trekken voor hun
onderzoekingsarbeid. De vertaler constateert,
dat het boek zoo algemeen is gehouden, dat het
door iedereen, m welk land of onder welk volk
hij ook vertoeft, kan benut worden. Niet alleen
dus door den priester-missionaris, maar ook
door de broeders, fraters, zusters, alsmede door
leeken, die bijv. als ambtenaar In den vreemde
werkzaam zijn en door een systematische be-
etudeering van het vreemde milieu aan de we
tenschap diensten willen bewijzen.
Benige twijfel, of er met al deze vragen niet
wat overvraagd wordt, bekruipt ons wel, wan
neer we eenige vragenrubrieken doorzien.
In elk geval Is de verschijning van zoo'n werk
een heel eigenaardig teeken des tijds!
„COMMANDANT PADJE", door
Rein Valkhof. Uitgave H. Meulen-
hoff, Amsterdam.
Deze schrijver, die reeds meer jeugdboeken
heeft geschreven, is met dit boek voor oudere
jongens niet bijzonder gelukkig geweest. Blijk
baar heeft de bedoeling voorgezeten om de jeugd
eenig idee te geven van de schitterende pracht
der Zwitsersche bergen. Doch hierin is de
schrijver volkomen gefaald. Het is een boek,
waaraan we weinig cultureele waarde kunnen
toekennen. Dank zij den financieelen invloed van
een Amerikaanschen oom zijn enkele families
met hun jongens en meisjes in de gelegenheid
hun vacantie in Zwitserland door te brengen.
Vanzelfsprekend brengt die vacantie vele pretjes.
Voor katholieke jongens bestaat echter wel
betere lectuur.
,JHET K1NDER-KERSTBOEK",
uitgegeven onder leiding van De
Priesters van het H. Hart te
Liesbosch Princenhage.
De vijfde aflevering van het Kinder-Kerstboek
is thans verschenen. Het is, evenals zijn voor
gangers, een prettig, aardig en goed-verzorgd
boekje, dat den kleintjes menig gelukkig uurtje
kan bezorgen. De verhaaltjes zijn heel eenvou
dig gehouden en alle overdreven zwaarwichtig
heid, die het lezen voor de kinderen zoo moei
lijk maakt, heeft men gemeden. En daarom
is het uitstekende lectuur waarmee men de sin-
deren tegen Kerstmis zeer zeker aangenaam
verrassen kan.
„PAUL, EEN DAPPERE JONGEN",
'door L. Vierkens. Uitgave R.K-
Boekcentrale te Amsterdam.
Het lezen van dit onder goedkeuring van den
keurraad voor Roomsche Jeugdlectuur uitge
geven boek vormt een prettige ontspanning voor
jongens van zeven tot twaalf jaar. Door dit
echt katholieke boek zullen de kinderen een be
tere opvatting krijgen over dapperheid en hel
dendom en dat lijkt ons werkelijk geen over
bodige luxe.
De R.K. Boekcentrale zorgde voor een smaak
volle uitgave.
,^1AN WAL", door C. Asscher-
Pinkhof Amsterdam. Van Hol-
kema en Warendorf.
Het leven van een eenvoudig schippersdoch-
tertje, dat reeds vroeg haar moeder verloor,
wordt in dit boek uit de serie „Bekroonde boe
ken" op boeiende wijze beschreven. Reeds jong
moet Jansje op eigen beenen staan en een
betrekking zoeken. Vele teleurstellingen val
len haar ten deel, maar ze weet zich overal
dapper doorheen te slaan. Ze is recht tevre
den en gelukkig als ze tenslotte een betrekking
krijgt in een groot gezin bij „een Mevrouw met
een moederhart." Lectuur voor oudere
meisjes.
„OUWE GERRIT", door H. J. v.
d. Kraan. N.V. De Arbeiderspers,
Amsterdam.
Men is licht geneigd al wat bij bovenvermelde
uitgeversmaatschappij verschijnt, aan socia
lisme te koppelen.
In dit boek is daarvan echter geen spoor en
al had de schrijver volop gelegenheid gehad
enkele klassenstrijd-theorieën te ventileeren, of
een fiksch stakinkje in te lasschen, hij heeft
er, waar dit werk voor jongens bestemd is, de
voorkeur aan gegeven te laten zien, dat er ook
goede werkgevers en slechte werknemers zijn en
dat arbeider wezen niet altijd behoeft te be-
teekenen ongelukkig en ontevreden te zijn. De
eenige tendenz, die er in is te vinden, is tegen
drankmisbruik en daar kan niemand iets op
tegen hebben.
Het boek is door en door Hollandsch; het
verhaal speelt in een dorpje in de buurt van
Rotterdam en het geklots van het water, het
geklop der hamers op de scheepswerven en heel
het bedrijvige leven langs den waterkant, is er
als het ware hoorbaar In.
Ouwe Gerrit is een pracht kerel en Trieneke
een lief, zachtaardig kind, met wier beider lot
gevallen alle jonge lezers niet te jong moe
ten ze zijn en ook ouderen volop meeleven.
George van Raemsdonk teekende er alleraar
digste prentjes bij.
DE ONTWAKENDE STAD, ro
man, door Piet van Veen. N.V.
H. PLeopold's U. M., 's-Hage.
Er is, naar aanleiding van de verschijning
van dit werk, hoog van den toren geblazen. Per
radio nog wel!
We wagen het nochtans in twijfel te trekken,
of de lofprijzingen, aan dit boek ten deel ge
vallen, wel zoo volkomen waren verdiend.
Immers, al telt het boek enkele goedgeslaagde
milieu- en karakterbeschrijvingen, zelfs al
wordt het belangwekkender, naarmate men
verder leest, de eerste twintig, dertig bladzijden
zijn van zulk een hopelooze stijlloosheid, ze
getuigen van zulk een averrechtsch begrip van
zinsbouw en woordverband, ze bevatten zoo
veel stugloopende periodes en hier en daar zelfs
zooveel tegenspraak en psychologischen onzin,
dat men zich bij het lezen er van afvraagt: hoe
heeft de uitgever den moed gehad, na dit al-
lerslordigst begin, de rest der copie door te wor
stelen? En.... het werk uit geven?
We hebben er, tot eigen vermaaken erger
nis, een vrij omvangrijke bloemlezing uit sa
mengesteld, maar sparen onzen lezers die fraaiig
heden.
Des te meer bevreemding wekt het, wanneer
men, verder lezend, tot de ontdekking komt,
dat de schrijver toch wel eenig beeldend ver
mogen bezit, al zondigt hij,'ook in de betere
fragmenten, nog herhaaldelijk tegen de zuiver
heid van taal en stijl.
Een psychologisch geheel verantwoorde, be
langrijke roman is het boek overigens al even
min geworden. Wat de schrijver ons voorzet
is een reeks tafereelen, meest zonder eenig an
der verband dan de bepaalde periode van
18951896 waarin ze spelen, zonder noemens
waardige verwikkeling. De er in optredende
figuren en typen zijn trouwens op heden nog
gangbaar materiaal voor een romangetimmerte,
en een Justus van Maurik schilderde ze ons
zeker tienmaal raker, pittiger en levendiger.
Zooals de schrijver nu zijn gegeven behandel
de, kon het niet veel meer worden dan een ver
velende, wat langdradige (we gebruiken hier
een graag door den schrijver zelf, evenwel nim
mer gelukkig gebezigde oorzakelijke aandui
ding) groote-stadskroniek.
We zeiden reeds dat enkele gedeelten van
dezen roman beter geslaagd zijn. Dit zijn dan
de veelal goed getroffen kroegscènes, de Nieuw
jaarsavondschildering, en enkele intiemere fa
milietafereeltjes.
Maar overigens Is er in dit boek een teveel,
een vermoeiende en nuttelooze overdaad, welke
afbreuk doet aan den sterken indruk, dien het
geheel, mits feller en intenser geschreven, zou
hebben kunnen maken. Tot de helft bekort en
zonder het in taal- en stijlkundig opzicht wer
kelijk erbarmelijk begin, had schrijver ons
een zeker dubbel zoo sterk sprekend beeld der
groeiende Maasstad kunnen geven.
Zijn theorie op blz, 259: dat in den strijd om
het bestaan beschaving niet op haar plaats is,
en verder zijn niet van tendens vrij blijvende
beschouwingen der Rotterdamsche havenstakin
gen kunnen we natuurlijk allerminst aan
vaarden. Ze zijn niet minder dan revolutionnair.
We weten niet, of deze roman ooit een her
druk zal beleven. Het publiek is vaak zoo on
berekenbaar. Maar in dat geval zullen schrijver
en uitgever zich toch ernstig moeten beraden,
en heel wat moeten herzien dat absoluut niet
zelfs niet door den modernst mogelijken
letterkundigen beugel kan. J- S.
KERSTMISARTIKELEN VOOR
KINDEREN
Van de bekende kinderprentjes van I. Bohatta
Morpurgo zijn bij de fa. wed. J. R. van Ros-
sum te Utrecht weer twee nieuwe series ver
schenen. Het zijn weer series van een half do
zijn: één betrekking hebbend op de Missie,
één op Kerstmis. De gevoelige teekeningen, zoo
goed in den kinderlijken stijl, en de aardige
gedichtjes van To Hölscher die er onder staan,
zijn van een smakelijkheid die het bij de
jeugd zeker zal doen. Wat ook veel aftrek zal
vinden, dat zijn de kleine cartonnen en uit-
trekbare kerstkribbetjes die de fa. van Rossum
in den handel brengt. Voor een luttel bedrag
maakt men 'er de jeugd blij mee en ze zijn van
een soort waarin nieuwere opvattingen baan
braken.
„GOETHE EN WIJ", vier aspec
ten, door E. d' Oliviera. A. J.
G. Strengholt, Amsterdam.
Hoewel het niet van gezonden critischen zin
en inzicht is ontbloot, kunnen wij boven aan
gehaald boekje, dat 'n viertal nader uitgewerkte
radio-lezingen bevat, door E. d'Oliveira gehou
den, toch niet als aanbevelenswaardige lectuur
voor al onze lezers beschouwen.
Voor minder ontwikkelden, die in de hier
ontwikkele levensbeschouwingen, de gave des
onderscheids missen, is het ten eenenmale on
geschikte lectuur. Het valt trouwens te betwij
felen of dezen er wel naar willen grijpen.
Alleen geestelijk volwassenen zullen in deze
kleine uitgave, behalve interessante en op pret
tige wijze meegedeelde bijzonderheden omtrent
Goethe en diens omgeving, ook den maatstaf
terug vinden, waarnaar deze eclecticus uit 'n
vorige eeuw door E. d'Oliveira, een vurig bewon
deraar, uit een ons vreemd, maar toch niet
volslagen ongeloovig kamp, wordt begrepen en
beoordeeld.
S. PH. DE VRIES. Joodsch Pa
lestina. Thieme en Cie., Zut-
phen.
Joodsch, d.w.z. Zionistisch Palestina. De
schrijver, Rabbijn te Haarlem, heeft een reis
gemaakt door „Erets Israël" ter bestudeerir.g
van hetgeen de Zionistische kolonisatie in Pa
lestina heeft tot stand gebracht, en hij beschrijft
wat hij heeft gezien, met een warm enthousias
me. Hij behandelt het Zionisme noch van his
torisch, noch van politiek, juridisch of oecono-
misch standpunt; slechts aan het einde van
zijn boek spreekt hij heel even over de toekomst
kansen er van. Hij beschrijft alleen wat hij van
de Joodsche kolonisatie heeft gezien, over het
heele terrein, en hij schrijft nuchter en zakelijk,
maar niet zonder gerechte trots en een ver
staanbaar enthousiasme over dat Joodsche volk.
dat bezig is daar weer samen te groeien tot één
volk met eigen Joodsche (Hebreeuwsch) taal,
in taaie volharding werkend op Joodscher. bo
dem voor de vestiging van een nieuwen Jood-
schen staat. Wie het gezien heeft, kan volko
men begrijpen dat een volksgenoot geestdriftig
moet worden bij dien opbloei van Joodsch
leven en Joodsche cultuur; hij zal zelfs begrij
pen dat z'n geestdrift hem alles wel eenigszins
te mooi laat zien, tenminste te mooi laat be
schrijven; want wie met de situatie eenigszins
op de hoogte is, weet zeer goed, dat de moeilijk
heden der Joodsche kolonisatie en niet alleen
de finantieele veel grooter zijn dan de schrij
ver tusschen de regels door soms te verstaan
geeft.
Bijzonder de religeuze opbloei van Zionis
tisch Palestina schijnt de schrijver wel wat
te gunstig beschreven te hebben.
i Wie Palestina kent, weet dat een men
taliteit zooals die door den schrijver in de kolo
nies Beth-Alpha en 'En-Charod in de vlakten
van Jesraël ten opzichte van den godsdienst
werd aangetroffen, niet tot de uitzonderingen
behoort. Het spreekt echter van zelf dat „Sab-
bath-schennende" voetbalmatchen en andere
soortgelijke uitingen van aversie van de religie
door buitenstaanders gemakkelijker worden
waargenomen, dan sterke beleving van het
Joodsch godsdienstig bewustzijn, welke uitter-
■hard meer tot binnenshuis beperkt is. Het zou
fitmrnm nnhuijjk zijn daarop alleen zijn oordeel
te baseeren; en daarom is dit boek een zeer
welkome aanvulling. Niemand die met alle uitin
gen en strevingen van Zionistisch Palestina van
heden ten dage op de hoogte wil zijn, late hel
ongelezen. Het is bovendien zeer prettig te lezen
en met talrijke foto's doorweven.
Wat de topografie betreft, behoeft men den
lezer alleen te doen weten dat men, van Jeru
salem naar Hebron reizend, eerst het graf van
Rachel passeert en vijf kilometer verder de z.g.
vijvers van Salomon, en niet vice-versa (blz. 43).
B. A.
VORM, door W. F. Gouwe bij W.
L. J. Brusse's Uitg. Mij-, Rot-
terdam.
Evenals de vroeger door Gouwe bewerkte
jaarboeken in de serie van Nederlandsche am-
bachts- en nijverheidskunst: „Ruimte" van
1929 en „Werk" van 1930, wil ook „Vorm" tekst
en beeld binden door een leidende gedachte,
die als volgt wordt omschreven; „de vraag
naar den zin van den nieuwen vorm-drang die
bij het naderen van onze eeuw reeds de ko
mende verandering van leven en inzichten aan
kondigde, onzen tijd tot het moderne experi
ment voert, en in de innerlijke tweeheid indi-
vidualiteit-gemeenschapsmensch in de uitingen
der toegepaste kunst openlegt". In het alge
meen spreekt o. i. de hier weergegeven kunst
zelf duidelijker dan deze beschrijving, die wel
wat gemeenplaatsig en weinigzeggend aandoet.
Weer een mooi nummer overigens in de mooie
serie!
KALENDERS 1933
Evenals vorige jaren geeft de N.V. Mij. tot
Exploitatie van de Victoria-Bron, gevestigd te
Amsterdam, weder een zeer practischen maand-
kalender uit, voorzien van eenige reproducties
van foto's, o.a. van de op 380 meter diepte
ontspringende bron te Oberlahnstein en van
het bedrijf van deze bekende Nederlandsche
Maatschappij, alsmede een paar mooie stads
gezichten van Amsterdam, Rotterdam en Den
Haag.
De duidelijke datumcijfers en een memoran
dum voor het maken van kleine aanteekenin-
gen zullen dezen kalender, welke keurig is uit
gevoerd, zeer gewild maken, waardoor hij onge
twijfeld een goede plaatsing zal verkrijgen.
Ook van de N.V. American Oil Company (A.
P.C.) mochten wij wederom een fraaien maand-
kalender ontvangen en wel een, loopende over
het eerste half jaar van 1933. Ook dezen keer
is blijkbaar aan de uitvoering veel zorg be
steed.
Dr. Carl SonnenscheinDe Evan
geliën der Zondagen, uit het
Duitsch, door P. Franciscus, Min
derbroeder-Kapucijn. Kruis
vaarders van St. Jan, Rijswijk
(Z.-H.).
Dr. Carrl Sonnenschein, die in ons land zijn
persoonlijke vrienden had, heeft er aan zijn
Evangelie-verklaringen ook een bevriend publiek
te danken. Aanvankelijk verschenen zij als
Zondagsartikelen in de Katholieke Kerkkrant
van het bisdom Berlijn; later, vertaald, ook in
Nederlandsche kerkberichten. Nu liggen zij vóór
ons in boekvorm in de zeer goede bewerking
van den IJmuidenschen Kapucijn. Het werk
kon op geen gelukkiger tijdstip verschijnen dan
in de eerste week van den Advent; moge het
velen in handen komen en vergezellen door het
kerkelijke jaar!
Katholieke Illustratie
„In en om het kasteel Nijenrode" werpt E.
Hoornik met den lezerskring van de K. L een
diepen blik en geeft daarbij fraaie interieur-
en exterieur-kieken. „De zwervende ruiter
door Th. R. Boosman bereikt het einde va®
zijn reis, terwijl een aardige serie foto's met
korten tekst iets van „De zwarte politie vah
Barbados" laat zien. Joh. v. d. Eist bekroont
het „Kastekort" met een aardig slot, terwu1
„De oude schipper", door Johan Peerdemahi
een levenseinde schetst. Naast de rubrieke®
van alle weken, als Donkere kamer, het rijk®
Roomsche leven, de Vijf-minuten-preek en
pagina voor de Jeugd, treffen we een ge die»
van Charles Hulskamp aan „Aan Maria"
De Witte Raaf vliegt deze week uit met ee»
aardig geslaagd verhaal van Antoon Cooie»
„In de schaduw van den treurmarsch" en va
A. J. D. van Oosten „De scheepswerf".
Roomsk Frysk Almanak
Voor onze Roomsche Friezen is weer ee®
aantrekkelijke uitgave op komst, nieuw be*«
van de activiteit van het Roomsk Frysk Bou«-
Dezer dagen n.l. de bedoeling is nog vo®*
St. Nicolaas verschijnt in t Fnesch een Al
manak voor 1933, bevattende o.m. een op6aV
van alle parochies in Friesland, met vermeidin»
van de uren, waarop de H.H. Missen geie^
worden, verder een lijst van R. K. vereenig111"
gen enz.
Zal om deze reden dit boekje voor de Frie^"
in en buiten het gewest al een welkome, PralT
tische gids beteekenen, de Almanak krijgt óW'
vende waarde, doordat van veel plaatsen,
een Roomsche kerk staat, een stukje Roomse»
geschiedenis wordt gegeven en ook bijdrage
van Pater Mag. Alb. C. Doodkorte O. P-.
Roomsche dichters J. en G. Rypma en ande
ren worden opgenomen.
Leden van het Bouw ontvangen de uitg®v
gratis. Anderen kunnen tegen betaling va
0.60 ze-bestellen bij Arjen Witteveen, Lee»
warden, Transvaalstr. 49, giro 156307.
HERDRUKKEE
Bij de „Wereldbibliotheek" te Amsterd®^
verscheen de tiende druk van „Eva's Jeugd
door Nico van Suchtelen; de vierde druk va
„Het leven van Francesco Campana" door
en M. Schorten Autink en de vierde druk va»
„Verzen", door Willem Kloos.
Bij J. B. Wolters te Groningen enz., ver
scheen de derde druk van het leer-leesbo
voor R. K. Mulo-scholen Uit onze Letterkuh®
door Aug. A. Boudens. Vergeleken bij de v
rige drukken, is de stof vereenvoudigd; a
bleek gewenscht voor de praktijk van het 01
derwijs.
Een tweede druk verscheen van Karafc4®.^
vorming door Zelfopvoeding door Dr. F**
Künkcl, zenuwarts te Berlijn, vertaald en
geleid door Dr. 3. C. Roose, bij den uitge*
H. J. Paris te Amsterdam. De vertaler »er g,
nert er in zijn voorede aan, dat een R-
Paedagoog er bezwaar tegen had het boek a y
zijn lezers zelf in handen te geven, al had
het zelf niet zonder nut gelezen, naar z„0
eigen getuigenis. Wij sluiten ons aan bij -
beoordeeling en achten het werk voorbehoud
voor wijsgeerig beslagen vakmannen.
Bij H. J. Paris te Amsterdam is versche»®^
de derde herziene en vermeerderde druk va» f
Inleiding tot de Muziekgeschiedenis,
Caspar Höweler. Principieels is er in de
herdruk niets veranderd; sommige hoofdsi
ken ondergingen uitbreiding. De schrijver
acht de belangrijkste aanwinst de discograp1^
Het boek is typografisch wél verzorgd.
S
DE BEGRAFENIS VAN DEN REMMER v. d Heuvel het slachtoffer van het treinongeluK te
Vught, heeft Donderdag plaats gehad. De stoet voor het Stationsgebouw te Den Bosch.
IN DEN STADSSCHOUWBURG TE AMSTERDAM gaaf Zaterdag de première van
by mond, het stuk, waarmede Louis Saalborn zijn jubileum viert. Saalborn en Richard
Flink in een der selj.es.
HET AFSCHEID VAN Jhr. H. K. B. RENDORP, directeur der Kon. Ned. Indische Luchtvaart»
Maatschappij, die Donderdag per K.L.M.-vliegtuig naar Ned.-lndië is vertrokken
