Onze premiereis naar Berlijn
I
Prikkeldraad
Bezuiniging op Volksgezondheid
ALGEMEENE
VRIJDAG 9 DECEMBER
TWEEDE KAMER
Het groote belang der
Kinderuitzending
Malariabestrijding
R.K. WERKLIEDENVERBOND
Meer leden en toch verlies
Onze in- en uitvoer
Steeds achteruitgang
HET NIEUWE KAMERLID
Mr. Romme
ST. LOUIS TE OUDENBOSCH
Mgr. Paulissen
Levensloop van den nieuwen
bisschop
WIJZIGING CRISISPACHTWET
Opschorting betalingsplicht
Rentevergoeding
Pastoor Dr. van
Koeverden f
Bekend apologeet en letterkundige
RIJKSTOEZICHT DER
SPOORWEGEN
ZELDZAAM WEEK-END
De avondvergadering
Voor een luttel bedrag zijn onze
lezers in de gelegenheid, de
Duitsche hoofdstad te
leeren kennen
Tevens bijwoning van
het Graalspel
Spreken of zwijgen
De petroleumproductie
Gelukkige regeling te Parijs?
KONINKLIJK VOORBEELD
Geen officieele feesten
DE TEXTIELINDUSTRIE
Nieuwe loonsverlaging bij
Van Heel Co.
BRANDSTICHTING?
De vermoedelijke dader was veel
te hoog verzekerd
Den Haag, 8 December 1932.
Over de afdeeling „Volksgezondheid", waar
over gisteren reeds de Katholieken Maenen en
Kampschöer, de sociaal-democraten mevrouw
de VriesBruins en mr. van den Bergh ge
sproken hadden, heeft heden nog een elftal
sprekers het woord gevoerd. Vanzelfsprekend
was het een vrijwel algemeens jeremiade over
de inderdaad nogal krasse bezuinigingen op
dezen tak van staatszorg.
Met MINISTER RUYS, die de weinig aan
gename taak had, deze besnoeiingen te ver
dedigen, kan men zich troosten met de ge
dachte, dat weliswaar de bedragen, op de be
grooting uitgetrokken voor de volksgezondheid,
belangrijk lager dan verleden jaar zijn, maar
dat in vergelijking tot vroegere jaren het thans
gevoteerde nog steeds een belangrijke verhoo
ging beteekent. Men kan zich sussen door zich
vast te klampen aan de tijdelijkheid van de
maatregelen en men kan ook nog met zekere
genoegdoening constateeren, dat de gezond
heidszorg hier te lande op buitengewoon hoog
peil staat en beter is dan waar elders ook.
Maar dit neemt niet weg, dat het zuur is,
mifs in deze afdeeling van zoo uitstekend be
stede posten te moeten schrappen. Het is waar,
een sluitend budget en de daarmee gepaard
gaande waardevastheid van den gulden is ook
voor dezen tak van Overheidszorg van het hoog
ste belang een blik in buitenlandsche toe
standen doet dat weer beter begrijpen maar
het neemt niet weg, dat de begeerte, om hier
dan in vredesnaam maar eens wat minder
consciëntieus op alleen het geldelijke te letten,
hij vele leden wel heel sterk was.
Zoo sloot zich ook MEJUFFROUW MEYER
heden weder aan bü den aandrang, om toch
minder dan 25 pet. te bezuinigen op de uit-
kending van zwakke kinderen naar buiten, op
dat instituten als het Groene en het Gele
Kruis hun hoogst verdienstelijk werk kunnen
blijven verrichten. Later zullen, wanneer deze
bezuiniging doorgaat, de kosten van de tuber
culosebestrijding noodzakelijk moeten stijgen,
sldus de katholieke afgevaardigde, omdat be
knibbeld werd op het instituut, dat zulk een
uitnemende preventieve werking tegen deze
kwaal heeft.
De heer KETELAAR zelf één van de voor
mannen van dit zeer heilzame sociale werk
trachtte zelfs met een motie aandrang op den
Minister uit te oefenen. Immers, ook de pro
vincies en de gemeenten zijn genoopt, op hare
subsidies te besnoeien. En dies wilde de vrij-
Önnig-democratische veteraan de Kamer de
Wenschelijkheid, dat de Regeering alsnog bij
suppletoire begrooting den post verhoogen zou,
doen uitspreken. Die motie is tenslotte inge
trokken. Niet, omdat Minister Ruys aan het
verlangen tegemoetkwam, maar omdat een
eventueele verwerping alleen maar averechts
zou werken. Want de bewindsman had betoogd,
dat hij het greote belang van de kinderuitzen
ding terdege inziet en dat hij door andere
Verdeeling van de hier uitgetrokken gelden de
bezuiniging op speciaal dezen post misschien
wat minder ingrijpend zou kunnen maken. De
bezuiniging op de kinderhygiëne immers is bij
de Memorie van Antwoord geheel teruggeno
men, omdat de Minister d&t werk eigenlijk nög
belangrijker vindt. Wellicht, dat dus alsnog
door verschuiving van gelden in het belang
van de kinderuitzending iets zal worden ge
daan.
Er waren nog méér moties. Een van mevrouw
°E VRIES—BRUINS, die zich tegen de ver
jaging van de posten voor tuberculosebestrij
ding uitsprak, werd met 40 tegen 39 stemmen
Verworpen. Bijna was zij, doordat de Katho-
ueken mejuffrouw Meyer en de heer Maenen I
met links medestemden, aanvaard geworden.
De Minister kon met het oog op de finan-
ciën onmogelijk toezeggingen doen en het is
uileen merkwaardig, dat hij ook hier weer te
genover zich vond deliberalen, wier voor
ster, mr. Knottenbelt, bij het. Algemeen Be-
ëfootingsdebat degene was, die erop hamerde,
dat de Regeering veel te weinig bezuinigde.
Komt de Regeering met voorstellen, dan is de
vrijheidsbond vrijwel constant tegen.
De derde motie zij was van den liberaal
dh Vos en sprak zich uit voor het handhaven
van een post van ƒ3500.voor de malariabe
strijding in Noord-Holland werd met 42 tegen
stemmen verworpen.
Het is inderdaad vreemd ook de Katholieke
afgevaardigde van de Bilt legde hier nadruk op
ƒ-> dat de gelden voor de bestrijding van deze
jveliswaar niet gevaarlijke, maar dan toch hoogsfc
hinderlijke ziekte geheel geschrapt zijn. Mi-
mster Ruys zag dit blijkbaar ook wel in. Al-
~bans hij zegde toe, dat, als er iets gedaan kon
™°rden, het eerst de malariabestrijding aan de
°eurt zal zijn. En daarom is de negatieve uit
braak van de Kamer over dr. Vos' motie voor
was gevorderd tot de afdeeling: Arbeidersver
zekering.
Veel schot heeft er in de afwerking van die
afdeeling niet gezeten tengevolge van een vrij
uitgebreid en af en toe zeer vinnig debat tus-
schen de heeren Kersten en Zandt, die weer
alle mogelijke „argumenten" tegen de sociale
verzekering aanvoerden, en den anti-revolu-
tionnair Smeenk en de sociaal-democraten Duys
en Schaper. We zullen er in verband met den
ons krap toegemeten tijd niet op ingaan. De
beide sociaal-democraten waren wel eens erg
persoonlijk in hunne bestrijding, terwijl Minis
ter Verschuur, die de redevoeringen van Staat
kundig-Gereformeerde zijde, altijd eender van
toon en altijd eender van inhoud, met zekere
berusting heeft leeren beluisteren, vrijwel
smeekte om nu eindelijk eens een goed gefun
deerd principieel betoog, waar men als bestrij
der althans vat op heeft. Als het Kersten-trio
zich mettertijd daaraan eens wagen wil, zal
het niet gemakkelijk kunnen verklaren, hoe in
hun kerkgenootschap voor de weduwe van den
predikant gezorgd wordt in geval van diens
overlijden, zonder dat men daarmede in strijd
komt met de in de Kamer altijd beladen prin
cipes op het gebied der verzekering.
Hoofdzaak bij dit debat is altijd vooral de
heeren Kupers en Oud verdiepten zich er weer
in de zorg voor de ouden van dagen, die
inderdaad veel beter kan zijn. De positie van
deze menschèn wordt, ook al door de slechte
tijden, steeds ellendiger, maar de Minister
waarschuwt, dat, als men te uitsluitend de
reeds 65-jarigen in het oog vat, nooit tot een
behoorlijk voor allen geldend stelsel te komen
is. De bewindsman heeft zelf plannen tot ver
betering van de ouderdomsverzekering gehad,
welke ongeveer 20 millioen zouden kosten en
welke het vraagstuk vrijwel geheel zouden heb
ben opgelost, maar ook déArvoor heeft de crisis
een stokje gestoken. In ieder geval is thans de
oplossing meer naar de toekomst we kunnen
allen hopen: een niet te verre toekomst
verschoven.
Nu maar opeens met het stelsel van de fonds
vorming te breken en de reserves voor de
noodlijdende ouden van dagen te besteden, zoo
als Mr. Oud suggereerde, acht Minister Ver
schuur niet gerechtvaardigd. Maar wél is in de
toekomst misschien te denken aan een ander
systeem van financiering, aan een overgang
b.v. van het stelsel der fondsvorming op een
combinatie van omslagstelsel en fondsvorming.
En den voorstanders van staatspensionneering
houdt de Minister voor, dat het niet goed is,
dit desideratum al te scherp tegenover de so
ciale verzekering te stellen. Veel beter is het
tusschen die twee denkbeelden een zekere har
monie te scheppen.
De plattelander Braat wil staatspensioen voor
alle Nederlanders. Zij allen óók de ambte
naren zullen een uitkeering van 5.moe
ten krijgen. Dan is men van de heele sociale
verzekering en van de ambtenaarspensioenen
met één slag af. Het is niet te verwonderen,
dat de Minister deze buitengewoon primitieve
trouvaille als „volkomen onredelijke mystiek"
afstrafte. De heer Braat vergeet maar even, dat
er ook nog zoo iets als invaliditeits-verzekering,
ongevallenverzekering en ziekteverzekering be
staat!
Ten aanzien van de te verwachten voorstel
len omtrent reorganisatie van de sociale ver
zekering heeft Minister Verschuur medege
deeld, dat deze neerkomen op een verdere de
centralisatie van de uitvoering door de Over
heidsorganen, terwijl mede de mogelijkheid van
uitvoering der Ongevallenwet door bedrijfsver-
eenigingen geopend wordt.
Ook met de afdeeling Handel en Nijverheid
is de Kamer nog klaar gekomen. Daarbij was
natuurlijk het debat over de handels-politieke
vooruitzichten en het aandringen op maatrege
len ten behoeve van allerlei bedrijven, schering
en inslag. Daar echter nieuwe klanken ont
braken, mogen we ons ontslagen rekenen van
den plicht op de bespiegelingen, die Kamer en
Minister in het nachtelijk uur ten beste
gaven, in te gaan.
Eerst om half drie sloot de vice-voorzitter
Schaper devergadering.
Het aantal leden der vakbonden steeg, naar
de „Volkskrant" bericht, van 1 Juli tot 1 Oct.
met 5025, doch hierbij was meegerekend de
overgang en bloc van den R.K. Postbond met
4405 leden; de winst door groei verkregen be
droeg dus in werkelijkheid 620 leden. De af
schrijvingen in dat kwartaal bedroegen 1961.
zoodat, ware de Postbond niet overgekomen,
de katholieke vakbeweging dit kwartaal met
1341 zou zijn achteruitgegaan.
In dat verlies deelen het sterkst „St. Ra
phael" met 210, de bouwvakarbeiders met 806
de metaalbewerkers met 183 en de texrielar-
beiedrs met 496 leden, bedrijven die sterk door
de crisis te lijden hebben, doch waarvoor het
dus voor de leden van dubbel belang was ge
organiseerd te blijven.
De diocesane bonden boekten 1698 leden
winst en zagen, hun totaal stijgen tot 152.598.
Het totaal aantal leden van het R.K. Werk
liedenverbond bedroeg: 1 Januari 202.215; 1
April 206.901, 1 Juli 211.627, 1 October 214.398,
zoodat het derde kwartaal, dank zij den R.K.
Postbond, nog een winst opleverde.
Onze invoer had in November een waarde
van 106 millioen tegen 140 millioen in Novem
ber van het vorig jaar; onze uitvoer in No
vember een waarde van 70 millioen tegen 101
millioen in November 1931.
Van 1 Januari tot en met November had
onze invoer een waarde van 1193 millioen tegen
1752 millioen in hetzelfde tijdvak van 1931;
onze uitvoer een waarde van 776 millioen tegen
1231 millioen.
Het vorig jaar werd nog 70 percent van on
zen invoer door uitvoer gedekt, thans maar
65 percent.
De „N. R. Crt." schrjjft:
Mr. C. P. M. Romme heeft dus eindelijk zijn
benoeming tot lid van de Tweede Kamer aan
genomen. Vreemd, dat hij nooit geambieerd
heeft het wethouderschap van Amsterdam, dat
voor hem klaar lag. Gaan zijn aspiraties meer
in de richting van het landsbestuur dan in die
van het stadsbestuur?
Onwillekeurig vraagt men zich ook af, of nij
in Den Haag evenals te Amsterdam op den
voorgrond zal treden. Men ziet dat graag van
Amsterdammers en wijst elkaar op mannen
als Treub, Heemskerk en anderen. Het is echter
gevaarlijk zich hieromtrent aan voorspellingen
te wagen. Kamer en Raad zijn zeer verschil
lende lichamen, wat hun karakter en hunne
samenstelling betreft. Zeker is, dat men hier
ter stede groote verwachtingen van mr. Romme
heeft, wat betreft zijn toekomst als Kamerlid.
En wel omdat te Amsterdam de blozende jonge
man (hij is 35 jaar oud) zich heeft doen ken
nen als iemand van scherp verstand, een be
hendig debater, maar vooral als een man met
een fijn politiek gevoel. Mede dank zij die
eigenschap van haar voorzitter, beheerscht de
Roomsche raadsfractie, die weliswaar de tweede
in grootte is (en natuurlijk van echt-katholieke
elasticiteit), in onzen raad meermalen de si
tuatie. Niet slechts in zijn fractie, maar ook in
het rood-zwart bloc, vervult hij een leidende
ïol; hij houdt de heterogene bestanddeelen van
dit monsterverbond zorgvuldig bij elkaar, zoo
als hij ook doet met de uiteenliggende onder-
deelen van zijn eigen fractie. Hem zelf heb
ben we altijd gezien als meer behoorend tot
den rechter- dan tot den linkèrvleugel dér
fractie, vooral op grond van zijn politiek ver
leden. Om zijn beteekenis op het gebied der
gemeentepolitiek verheugen wij er ons over, dat
hij lid van den raad blijft. Mensclien van be
teekenis zijn tegenwoordig dun gezaaid in de
vertegenwoordigende lichamen. Men leert ze
waardeeren, ook bij verschil van inzicht op
godsdienstig en politiek terrein. Gelukkig daar
om dat de winst, die o.i. de Tweede Kamer
heeft tï boeken, geen verlies beteekent voor
den gemeenteraad van Amsterdam.
Op Donderdag 15 dezer zal het vijftig jaren
geleden zijn, dat te Oudenbosch het externaat
van het alom in den lande bekende instituut
„St. Louis" werd opgericht. Met het oog op de
benarde economische tijdsomstandigheden is van
een plechtige viering dezer herdenking, op ver
zoek der Broeders, afgezien.
Z. H. Exc. Mgr. H. J. Paulissen werd, zooals
•emeld, geboren te Maastricht (Wolder) op 1
Nov. 1881. In 1892 deed hij zijn intrede in het
pas gebouwde missiehuis van de Sociëteit der
Afrikaansche Missiën van Cadier en Keer.
Den 12den Juni 1904 werd hij te Cork (Ier
land) priester gewijd. In 1905 vertrok hij naar
de missie in Nigeria (West-Afrika), waar de
ijverige missionaris bleef tot 1919. In dat jaar
volgde de benoeming tot assistent van den
Generaal Overste. In 1920 gewerd hem de op
dracht voorbereidende maatregelen te treffen
voor de oprichting van een Nederlandsche Pro
vincie der Sociëteit.
De thans benoemde Bisschop vestigde zich
toen in het missiehuis te Cadier en Keer. Van
hieruit werden door hem gesticht het groot
seminarie der sociëteit te Bemelen, de oplei
dingsschool voor broeders missionarissen te
Blitterswijk, de apostolische school te St. Mi-
chels Gestel en te Hastings (Engeland) het
groot-seminarie voor de theologie.
In 1923 werd pater Paulissen gekozen tot Pro
vinciaal der nieuwe Nederlandsche Provincie,
waarvan hij met pater dr. J. Mouren de stich
ter was geweest.
In 1931 werd hij herkozen. Dit nieuwe tijd
perk werd hoofdzakelijk benut voor de missie
zelf. Daarom vertrok hij ook den 3den Novem
ber 1931 naar Afrika om een visitatiereis te ma
ken. Deze reis duurde acht maanden, gedurende
welken tijd het fundament werd gelegd voor
het nieuwe bisdom Kumasi, waarvan Mgr.
Paulissen nu de eerste bisschop is.
Op 3 November j.l. vertrok hij naar de mis
sie in Egypte, alwaar de paters dezer Sociëteit
werkzaam zijn. Mgr. bevindt zich op het oogen-
blik nogdaar met het oog op de uitbreiding
van het werk onder de Kopten, dat waarschijn
lijk door de Sociëteit der Afrikaansche Missiën
zal worden ondernomen.
Tegen Kerstmis hoopt Z. H. Exc. Mgr. H. J.
Paulissen weer in het vaderland terug te zijn.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijziging
van de Crisispachtwet 1932.
De strekking van het wetsontwerp is twee
ledig. Voorgesteld wordt:
le. een voorziening naar aanleiding van de
uitspraak van den Hoogen Raad, dat de Crisis
pachtwet 1932 geen betrekking heeft op den
tuinbouw;
2e. verzachting van de bepaling uit genoem
de wet (art. 2 laatste lid), dat een tijdig inge
diend verzoekschrift om geheele of gedeelte
lijke ontheffing van betaling van een pacht-
termijn de verplichting tot betaling opschort
zoolang op dat verzoekschrift niet is beschikt.
Ten aanzien van sub 2 merkt de Regeering
op: Tegen de Crisispachtwet zijn verschillende
bedenkingen geopperd. Het verdient in het al
gemeen geen aanbeveling om een pas tot stand
gekomen wet dadelijk weer te wijzigen. Doch
er is één punt, dat zich wel heel sterk naar
voren dringt. Dat is de opschorting van de ver
plichting tot betaling,, gedurende de geheele
behandeling van het verzoekschrift. Door een
verzoekschrift in te dienen, verkrijgt de pach
ter een moratorium, dat geruimen tijd kan du
ren, zonder, dat bü zelfs rente behoeft te ver
goeden over het bedrag, dat hij krachtens uit
spraak der Kamer voor crisispachtzaken zal
hebben te voldoen. Dit gaat te yer. Een nadere
voorziening te dezen is dringend geboden.
Het ontwerp komt niet terug op het begin
sel van de opschortende kracht, dat de wetge
ver heeft aanvaard. Doch wel brengt het eenige
correctie aan. Die correctie is van tweeërlei
aard.
In de eerste plaats wordt voorgesteld, dat
de kantonrechter, als zijn ondernomen poging
om tusschen partyen een minnelijke regeling
tot stand te brengen is mislukt, een beslissing
geeft in hoeverre de betalingsplicht zal blijven
opgeschort gedurende de verdere behandeling
der zaak.
In de tweede plaats is er geen reden den ver
pachter blüvend te belasten met het nadeel,
dat hij zelfs de verminderde pachtsom inge
volge de wet geruimen tijd later ontvangt dan
de betaling volgens de pachtovereenkomst had
moeten geschieden. Hij zal zich, ingevolge de wet,
met een lagere pacht dan de overeengekomene
tevreden moeten stellen, doch het nadeel bo
vendien, dat hij deze pacht later ontvangt,
worde zooveel mogelijk weggenomen door hem
aanspraak te geven op een rente over de la
gere pachtsom, berekend naar 5 pet. 'sjaars,
over den tijd, dat de verplichting tot betaling
ingevolge de wet is opgeschort geweest. Tegen
over den pachter is deze rentevergoeding niet
onbillijk, daar deze het voordeel van de latere
betaüng heeft genoten.
Hedennacht is na een kortstondige, .doch
hevige ongesteldheid op 53-jarigen leeftijd in
het St. Antoniusziekenhuis te Utrecht overle
den de Zeereerw. Zeergeleerde heer dr. W. G.
J. van Koeverden, pastoor der O. L. Vrouwe
parochie te Utrecht.
Dr. W. v. Koeverden werd geboren in 1879.
Den 15den Augustus 1903 werd hij priester ge
wijd. Sinds 1929 was hij pastoor der O. L.
Vrouwe-parochie te Utrecht.
In dr. van Koeverden verliest niet alleen het
Aartsbisdom, maar heel onze Kerkprovincie
een hoogstaande priesterlijke figuur. Hij be
hoorde tot de geestelijken, wier lippen, volgens
het Schriftuurlijke woord, de wetenschap be
waren.
Zijn naam als Scripturist, als letterkundige
verwierf hij zich in de jaren dat hij leeraar
was aan het Aartsbisschoppelijk Seminarie te
Culemborg in den tijd van praeses J. A. S.
van Schalk en zijn medeleeraar dr. Hoogveld.
Een heel bijzonder talent legde hij aan den
dag bü het overzetten uit den grondtekst van
Bijbelsche poëzie in levend Nederlandsch. Fi
lologisch was zijn vertaalmethode ingesteld;
hij verwerkte het nieuwste van het nieuwe uit
de wetenschappelijke literatuur; hij had soms
allerlei bij overwegingen bü de keuze en de be
werking van zijn stof; en het resultaat was
een Nederlandsch van soms verrassend mooie
taal.
Ook in de Vondel-studie was hij thuis als
een vakman, en hij ging er wat trotsch op, dat
hij van 's Lands grootsten Poëet vele oorspron
kelijke oudste drukken bezat.
Zóó was hü een sieraad van onzen Clerus, die
bemind was en gezien ook bü andersdenken
den.
Moge het licht van den Heer der Weten
schappen reeds voor pastoor Koeverden zün
opgegaan
De plechtige uitvaart en begrafenis zal plaats
hebben a.s. Maandag te Utrecht.
Het rijkstoezicht bij de Nederlandsche Spoor
wegen zal belangrijk worden ingekrompen, daar
het kantoor te Haarlem, onder leiding van
hoofdingenieur van Ooyen eerlang zal verdwü-
nen en deze heele tak van dienst door de Ned.
Spoorwegen zelf zal worden overgenomen.
Deze opheffing is o.a. des te belangrijker, daar
aan het kantoor Haarlem ook de voorbereidende
werkzaamheden waren opgedragen terzake van
de ringbaan om Amsterdam.
Het grootste gedeelte van het personeel, w.o.
een ingenieur, hoofdopzichters, opzichters en
teekenaars is per 1 Februari 1933 ontslag aan
gezegd.
Slechts hoofdingenieur van Ooyen, een hoofd
opzichter en eenige hulpen zullen gehandhaafd
blijven om enkele aangelegenheden af te wik
kelen meldt „De Maasbode".
de
zaak, die de voorsteller voorstaat, weinig be-
°rderlijk. Hü had wüs moeten zijn als stadge
noot Ketelaar en zün motie moeten intrekken.
Wat de volkshuisvesting betreft, is vooral
weer van katholieke zijde door de heeren Mae-
*etl en Kampschöer op verlaging van de ren-
e der woningbouwvoorschotten aan de gemeen
ten
en woningbouwvereenigingen aangedrongen.
e Minister wil deze zaak eerst nog eens aan-
'dn, doch wees erop, dat renteverlaging nood-
akelijk gepaard zou moeten gaan met eene ver
eng van de bü dragen, welke werden gegeven
ls eene gedeeltelijke compensatie voor de hooge
ente der voorschotten. Verlaging van de huren
f°u daardoor dus slechts zeer gedeeltelük ver
ben worden.
de onderafdeeling „vleesehkeuringswet" is
°g even ter sprake gekomen 't voornemen der
P peering, om aan de N.V. Thermo-chemische
awieken een crediet toe te staan voor de op-
j chting van een destructor te Woerden. Reeds
j? zÜn Memorie van Antwoord schreef Minister
gjjys, dat over deze zaak, waartegen groote be-
j. aren worden ingebracht, omdat te Overschie
oivfS een destructor in werking is, een nader
derzoek gaande is. Het resultaat van dat on-
-rzoek wacht hü alsnog af.
Over de onderhandelingen met Amsterdam
0ver de handhaving van de Rijksvroedvrouwen-
Schooi heeft de Minister nog eens herhaald, dat
Van stroefheid zünerzijds geen sprake is. Hü
cht echter op voorstellen van Amsterdam, die
aahnernelyk zü'n en die de inrichting als ge-
centelijke of particuliere, dus niet als Rijks-
°oi in het leven kunnen houden.
Den Haag, 8 December 1932.
^ttadat de Kamer des middags klaargekomen
jj, hiet Binnenlandsche Zaken, ls des avonus
t frisschen moed de behandeling van Eco-
^üsche Zaken en Arbeid voortgezet. Men
s het nu tijd om een reisje te maken? Het
is nu ook niet de tijd van perziken, maar
wanneer men u nü een fijne perzik voorzet,
dan bijt u ook er in! Het is gewoonhjk maar
de omstandigheid of je de gelegenheid wordt
geboden! Die gelegenheden doen zich volop voor
in het tüdperk, dat zich kenmerkt door vacan-
ties. Dan zijn we er allemaal zoo'n beetje op
geprepareerd. In dezen tüd van het jaar denkt
de doorsnee-mensch er niet aan om op reis te
gaanomdatnu ja, omdat het zoo niet
de gewoonte is. Tenzij dan dat je veel tüd hebt
en in diezelfde mate geld. Dan ga je naar
Zwitserland om wintersport te beoefenen of naar
het Zonnige Zuiden, daar de temperatuur aan
de Middellandsche Zee geregeld wordt opge
warmd en bügehouden.
Maar nü doet zich inderdaad een gelegen
heid voor om een reis te maken. Een werke-
lük ongezochte gelegenheid! En wü hebben ge
meend deze gelegenheid te moeten aangrüpen
om onzen lezers een genoegen te doen.
Op Zondag 8 Januari 1933 (dat is dus het
volgende jaar, maar u moet niet meenen dat
we daarom nog een jaar den tüd hebben), op
dien Zondag dan, dus over een p&èr weken reeds,
wordt er een grootsche spreekkoor-demonstra
tie, een prachtig Graal-spel gegeven door Hol-
landsche en Duitsche Graalmeisjes in het Sport-
palast te Berlijn: men spreekt ervan, dat niet
minder dan 1000 Hollandsche Graalmeisjes naar
Berlijn trekken!
Dit spreekkoor, dit Graalspel, neemt natuur
lük niet zoo véél tijd in beslag; het vangt eerst
Zondagavond aan, terwijl wü reeds Zaterdag
in Berlün arriveeren. Men kan in Berlijn dus
bovendien een volledigen program-dag beleven.
Voor onze reis naar Berlün doen autocars
natuurlijk geen opgeld. Wü zouden zonder
twüfel een paar vliegmachines kunnen char
teren. Maar behalve dat de prijs een belemme
ring zou zijn, zouden wij ook plaatsruimte tekort
komen, want je hebt aan een vliegmachine nog
geen vóór- en achterbalcons. Afgezien nog van
de vraag of een tocht door de open lucht en
in de open lucht aanbevelenswaardig is in een
tüdperk nu de verkoudheidsbacil zich niet ge
neert zelfs verwarmde kamers binnen te drin
gen. Dus bleef ons niets anders over dan een
voudig een trein af te huren! Wü hebben dan
ook de hand weten te léggen op een extra-trein,
die ons gezelschap linea recta, dus zonder over
stappen, van uit Utrecht, óns centrale punt van
uitgang, naar Berlijn zal brengen. De leiding
van den trein berust natuurlijk bij den machi
nist, doch de leiding van het gezelschap en de
leiding van de geestelijke en versnaperende ver
zorging is gelegd in bekwame handen, zoodat
u zelf voor niets hebt te zorgen. Wat heelemaal
niet wil zeggen, dat u aan een leibandje loopt.
Dit als een algemeene opmerking; hieronder
geven wij een inleiding tot de reis, zooals deze
wordt gemaakt onder onze auspiciën.
Wij vertrekken op Zaterdag 7 Januari onge
veer 12 uur in den middag uit Utrecht. De juiste
tüd zal nog nader worden medegedeeld, omdat
wü hierin afhankelijk zün van de directie der
Spoorwegen, die dien dag nog meerdere treinen
heeft te regelen dan de onze. Waarschünlijk
heeft u voor deze reis geen pas noodig. Hier
omtrent zijn wij reeds in onderhandeling met
de Duitsche overheid, die zeer waarschünlijk het
abonnement van ons blad als den juisten pas
wil aanmerken. Zooals u ziet, zün wü op weg
om het u zoo gemakkelük mogelük te maken.
Nu zult u wel de opmerking makenmaar een
reis van Utrecht naar Berlün en terug kost
reeds derde klas ongeveer ƒ36, en in de aan
kondiging staat ƒ30, alles inbegrepen (behou
dens dan die simpele rijksdaalder aan admini-
stratiegeld)Inderdaad, wü willen niet al tüd
tooveren, maar zoo nu en dan lijkt het ons toch
wel aardig om dat te doen! U betaalt ƒ30 en
u behoeft niet verbluft op het perron achter te
blüven! Wü zullen, u zelfs eens laten zien wat
u krügt voor die zes gulden, welke uminder
betaalt! Dat is werkelijk niet voor de poes. Uw
verwachtingen zün natuurlük niet hoog ge
spannen, omdat u aan een buitenlandsche reis
altijd geld-uitgeven geknoopt ziet, zooals de
lussen van uw bretel aan de knoopen van uw
pantalon.
Welnu, aangenomen dan dat u verkeert onder
laagspanning, omdat u meent, dat voor dit be
drag niet zulk een buitenlandsche reis gemaakt
kan worden, welnu, zoo zullen wü u in allen
eenvoud vertellen, wat de reis u brengt. De reis
naar Berlün duurt ongeveer tien uur. Geduren
de die uren zullen wü u niet zonder de noodige
consumptie laten! U kunt daaromtrent gerust
zü'n! Het verdient echter afrijd aanbeveling met
een min of meer gevulde maag op reis te gaan,
daar in ieder geval niet allen tegelü'k kunnen
worden bediend.
Zaterdagavond komen wü dan in Berlün aan
en bij wijze van spreken maken wij dan met
het gezelschap een straatje óm. Logies krijgt
men in prima hotels. Tüdig zal u worden be
kend gemaakt in welk hotel een kamer voor u
is besproken. Zondagmorgen wordt de H. Mis
bijgewoond in de Hedwigkathedraal, alwaar ook
Mgr. Aengenent, bisschop van Haarlem, tegen
woordig zal zün. Het ontbüt kunt u gebruiken
vóór of na de H. Mis. Een Duitsch ontbüt is niet
zooals wij dat in Holland gewend zijn. Maar
de soberheid zullen wü doen verdwijnen door
de kippen eens extra voor ons te laten leggen
en de marmeladepotten te verdubbelen. Daarna
maken wü onder deskundig geleide een wan
deling door Berlijn, om enkele interessante din
gen te beküken. Want in Berlün te zün ge
weest zonder b.v. een wandeling Unter den Lin
den te hebben gemaaktneen, dat is niet
denkbaar.
Dan, zoo ongeveer half één, gaan wij dineeren
in „Franziskaner", een van de meest bekende
restaurants bü het Bahnhof Friedrichstrasse.
Als wü van iets zeker zün, dan is het van de
voedselkundige waarde van een Duitsch diner.
Wü, Hollanders, staan bekend als goede eters,
maar vergeleken bü de Duitschers zün wü op
dit gebied nog leerlingen met onvoldoende cü-
fers. In verband hiermedelaten wü de auto
cars bü „Franziskaner" voorkomen en maken
wü een auto-tocht door Berlün om te gaan be
zichtigen wat wij in den morgen hebben over
geslagen; deze tocht duurt maar liefst 2y, uur!
Eten is het troetelkind van den Duitscher, dus
wü laten ons voor het souper weer naar „Fran
ziskaner" rüden, om de open gekomen gaatjes
aan te vullen. Zelfs tochtgenooten, bij wie de
gaatjes tot gaten verwijd zün, zullen daar een
welkom onthaal vinden.
Nadat ook deze Lucullus-genieting is volbracht
stappen wü weer in de autocar, omdat wü on
zen deelnemers zooveel mogelük vermoeienis wil
len besparen. Wü maken dan een tocht door
verlicht Berlijn van ongeveer twintig minuten
om te belanden bü het Sportpalast ter büwo-
ning van het spreekkoor der Graalmeisjes.
Na afloop daarvan worden wü per autocar
naar het station gereden, waar onze trein staat
te wachten om de deelnemers aan onzen tocht
weer naar Holland te brengen.
Vóór dat u het weet is het dan acht uur in
den morgen, den tüd, welken wij hebben be
paald om terug te zijn op het punt van uitgang.
Nu staat het aan u om te oordeelen of een
dergelük reisje in den smaak valt of niet. Het
is een week-end, zooals u zelden zal worden aan
geboden.
Zooals gezegd, kost de geheele reis, met alles
wat daaraan zit vastgeknoopt om den dag
aangenaam en verzorgd door te brengen, 30
per persoon. Alles wat u noodig heeft zit in den
prüs inbegrepen. Extra-dingen moet u natuurlük
zelf betalen en ook het aanschaffen van souve
nirs is voor uwe rekening.
U begrüpt, dat een dergelüke reis heel wat
zorgen en administratie voor ons meebrengt.
Want op den dag van vertrek moet alles ge
reed zün. De kamers in de hotels moeten gere
serveerd zün, de diners besteld, het aantal auto
cars berekend; dus.... wü moeten ook tüdig
weten wie meegaat! Niet dat u vandaag behoeft
te beslissen. U mag ook gerust voeling houden
met kennissen om een clubje te vormen in de
groote club, maar beslis in ieder geval zoo spoe
dig mogelük!
Wü wenschen deze reis te maken tot een suc
ces en tot dit succes kunt u bijdragen door er
aan deel te nemen 1
Er is onlangs door eenige ontevredenen een
R. K. Arbeiderspartij opgericht.
Vorige week vergaderden deze dissiden
ten te Den Haag en constateerden en beweerden
daar allerlei straffe dingen, zooals te doen ge
bruikelijk is.
Zoo zeide de voorzitter, dat er onder de werk
nemers alleen enthousiasme was voor de nieuwe
groep en dat de weg naar het geluk is aange
geven in de Pauselijke encyclieken; hiermede
bewüzende, dat hij hoewel voor een jok
kentje niet op zijde gaand toch ook nog ge
voelig voor de waarheid is.
Tenslotte kwam er nog het vreeselijk verwijt,
dat de R. K. pers de R. K. Arbeiderspartü dood
zwijgt.
Hoe durft ze!
Ongeveer tezelfder tüd vergaderde in dezelfde
stad het verbond van R. K. Jongeren met zijn
voorman, den recalcitranten professor Veraart.
Zü constateerden en beweerden even straffe
dingen als de malcontente arbeiders. De R. K.
Staatspartij kreeg er van langs en „Quadrage-
simo Anno" werd buitenmate geprezen. Ten leste
werd natuurlijk ook de R. K. pers onder handen
genomen. Zij was in haar beschouwingen tegen
professor Veraart verschrikkelijk minderwaardig
en zijn hooggeleerde verzekerde plechtig, dat hü
door die journalistiek het gevoel had, dat men
veiliger tusschen roodhuiden (vandaar zeker zijn
sympathie voor de socialisten) kon leven dan
tusschen geloofsgenooten!
Het is eigenaardig!
Wanneer de pers het beter acht het een of
ander met den mantel der liefde te bedekken,
dan roept men verontwaardigd: doodzwügtak-
tiek!
Spréékt diezelfde pers (tienmaal gematigder
overigens dan de opposanten) dan is geen taal
leelijk genoeg om die vermetelheid te brandmer
ken. Zelf eischen de critici het recht op om
alles, wat óns goed lijkt, plat te trappen; geen
woord is hun te dik, doch de man van de krant
moet lief doen en zoete broodjes bakken! Is het
nu te verwonderen, dat de pers 'n beetje ver
wonderd is? Zwijgt men: manden met steenen
staan gereed. Spreekt men: het hagelt levens-
ge vaarlük brokken verwüt, Knoop er maar een
touw aan vast!
Tusschen al deze tegenstrijdigheden en uiteen-
loopende meeningen is er echter toch één over
eenkomstigheid. Men kan geen verslag van der
gelijke scheurmakers-bijeenkomsten lezen of er
komen gloeiende passages in voor over de liefde
voor het woord des Pausen.
Achttienneen vier-en-twintig karaats,
mijne heeren! In de encyclieken schü'nen deze
weerspannigen even goed thuis als een gewoon
katholiek in zijn kerkboek.
Slechts één uitspraak van den Heiligen Vader
kennen zij niet, hoewel deze toch speciaal be
stemd is geweest voor de Nederlandsche Katho
lieken: het is de wensch van Z. H. bekend
gemaakt aan Mgr. Aengenent dat onze men-
schen, vóór alles, na alles, boven alles en on-'
danks alles één moeten blüven!
Wij weten, dat spreken gevaarlük is, doch
wij hebben ons zelf ditmaal de verzekering ge
geven, dat zwijgen noch hachelijker ware ge
weest
Naar aanleiding van de berichten over de
internationale petroleumconferentie te Parijs
heeft het „Ned. Corr. Bureau" zich tot be
voegde zü'de gewend, ten einde enkele nadere
inlichtingen te verkrijgen. Te dier plaatse werd
verzekerd, dat de berichten omtrent het wel
slagen der conferentie in hoofdzaak Juist zijn.
Het contract, zooals het eenige dagen geleden
is opgesteld, kan thans definitief in werking
treden. Men meent voor de petroleumindustrie
dit als een aanzienlijken vooruitgang te mogen
beschouwen. De groote onrust ten gevolge van
de overproductie zou thans verdwünen en men
kan veilig aannemen, dat als resultaat dezer
conferentie beschouwd mag worden een con
solidatie van den toestand in Europa.
In verband met de tüdsomstandigheden heeft
H. M. de Koningin besloten gedurende dit win
terseizoen geen officieele feesten en maalrijden
te doen plaats hebben.
Naar we vernemen, hebben de drie arbeiders
organisaties in de textiel-industrie een schrijven
gericht aan de firma Van Heel en Co., te
Enschedé, waarin aan genoemde firma een
onderhoud wordt verzocht over de nieuw in te
voeren tweemaal 5 pet. loonsverlaging.
De socialistische arbeiders-organisatie heeft
over genoemde kwestie reeds met haar arbei
ders vergaderd. De vergadering, die zeer matig
was bezocht, drog een informatorisch karakter.
Woensdagmiddag werd in een perceel aan den
Boschdijk, bewoond door zekere G. van M., te
Eindhoven plotseling brand ontdekt, die de
brandweer echter spoedig meester was.
Bü een nader onderzoek bleek de politie ech
ter, dat het vuur op verschillende plaatsen,
maar geheel onafhankelijk van elkaar, woedde
en dat tal van voorwerpen met petroleum door
drongen waren.
Op vermoeden van opzettelüke brandstichting
is de man aangehouden en in arrest gesteld.
Zün inboedel was tegen een veel te hoog bedrag
verzekerd.