I VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS Naar een Joego-Slavische Federatie De priesterhaat in Spanje Aardbeving in den Kerstnacht Het nieuws van heden STEENEN LEEUWEN MET POLITIEKE STAARTJES DE BAROMETER BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling WOENSDAG 28 DECEMBER 1932 DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 Een eigenaardig Engelsch „protest1 De financieele plannen van Jaspar Hij vraagt de medewerking der Kamer om ze spoedig te kunnen doorvoeren Tien landloopers in een hooiberg verbrand De dood op Kerstmis 25 dooden in Engeland Kard. Bourne bij den H. Vader Het Weer",l,l,,ll,i,"ll,,ll,,l,,ll,llll,,l,,ll,ll,,l,,l,li ,De Katholieke Kerk is rijk genoeg om zelf voor haar geestelijken te zorgen" Geestelijken krijgen geen pensioen Chéron wil schoon schip maken Maar-kan in Januari pas beginnen BRETONSCHE HAVENSTAKING DE KERSTREDE VAN DEN H. VADER II Zittende voor de microfoonspreekt Z. H. Paus Pius XI de tot de geloovigen der gehcele wereld gerichte Kerstrede uit Door Europeesche observatoria waargenomen In Azië of op Antillen Gouduitvoer verboden In de Zuid-Afrikaansche Unie Hotelbrand te Boekarest Gasten rennen half gekleed naar buiten De mijnramp in de V.S. Regeeringscrisis in Bulgarije Het reddingswerk wordt voortgezet Uitwijzing uit België S. Insull wordt niet uitgeleverd Twee kinderen ver brand Nederl. scheepskapitein verdronken Bij het bergen van een zeil over boord geslagen Reuzel en papierhout Berlijn stelt invoerconsenten in DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN De schuldenkwestie Eerst betalen, dan onderhandelen Bolivia en Paraguay vechten weer Nieuw Duitsch-NederL handelsverdrag Ook Duitschland tot onder handelen bereid W. Brakel Jr., Botermarkt 17 NIEUWE HAARLE VIJF EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18263 Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 cf.; ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek De anti-Italiaansche relletjes te Trau,waar Joego-Slavische studenten zich aan de gevleugelde Venetiaansche Marco-leeu- wen vergrepen, omdat zij in deze versteende cul tuurrestanten van de vermaarde Middeleeuwsche flozenstad aan d Adriatische Zee de symbolen van de Italiaansche expansie-zucht en hegemo- histische neigingen wilden treffen, hebben zoo als men weet, onder de fascisten groote veront waardiging gewekt. De Duce zelf in hoogst eigen persoon heeft in den Italiaanschen Senaat een vlammende en dreigende rede gehouden, waar in hij deze „vandalistische" wandaad een voor inheemsch gebruik sterk politiek gepeperde be- teekenis toekende. Het kortwieken, verminken en verbrijzelen der steenen leeuwtjes te Trau had ontegenzeglijk de bedoeling de Italianen te hun matteloos nationalistisch eergevoel te krenken. Want onder de Joego-Slaven is er geen een, die in deze leeuwen wezenlijk een zinne beeld van de Italiaansche overheersching wil erkennen. Integendeel. Hun nationalisme gaat verlangend uit naar de sprookjesstad aan de lagunen, van waaruit deze leeuwen de Dal- inatische kust besprongen. Volgens deze opvatting moesten zij dus feite lijk met grooten eerbied de Venetiaansche leeu wen conserveeren als monumenten van hun eigen vroegere glorie. Maar sterker dan deze op vatting bleek de lust den Italiaanschen tegen- Stander te ergeren en zij vielen aan op de roer en weerlooze dieren, omdat de Italianen ze als de overtuigingsstukken van hun eeuwenoude macht rondom de Adria beschouwen. Vergeleken bij tallooze vroegere incidenten, welke sinds het einde van den wereldoorlog tusschen Joego slavië en Italië zijn voorgevallen, zijn de ge beurtenissen te Trau bijna normaal te noemen. Maar terwijl Joego-Slavië bij vorige onaange name aangelegenheden zich steeds haastig be ijverde om met veel buigingen en strijkages Italië zijn leedwezen te betuigen en onmiddel lijk de door Rome geëischte schadevergoedingen betaalde, heeft het thans een ongewoon zelfbe wuste houding aangenomen. In antwoord op de schromelijk overdreven senaatsrede van Musso lini en de te Belgrado binnengekomen Italiaan sche protesten, heeft de Joego-Slavische premier en minister van buitenlandsche zaken Jeftitsj in de Skoeptsjina (het Joego-Slavische parlement) verklaard, dat de regeering hoegenaamd niet verantwoordelijk kon worden gesteld voor de particuliere vernielzucht van enkele studenten, dat zij bereid was haar vreedzame politliek te genover Italië voort te zetten, maar dat Italië zich niet moet inbeelden, dat deze politiek er een van gevouwen handen en gebogen hoofden zou zijn. Deze kordate verklaring krijgt een geheel bijzondere beteekenis, wanneer men be denkt, dat zij eerst is afgelegd na de vergadering der Kleine Entente, welke te Boe karest is gehouden en waar. Tsjecho-Slowakije, Roemenië en Joego-Slavië besloten tot een veel- vuldiger en nauwer contact inzake de interna tionale politiek. Het vermoeden, dat de flink heid van Jeftitsj geruggesteund wordt door de Fransch georiënteerde Kleine Entente in haar geheel, lijkt daarom meer dan gewettigd. Voor Italië is dit vermoeden natuurlijk een onloo chenbare zekerheid. De invloed van het inci dent te Trau kan dan ook weinig bevorderlijk Zijn voor de toch al niet zeer gunstige Fransch- Italiaansche verhouding, en de thans van hun steenen staarten beroofde Venetiaansche leeu wen zouden wel eens politieke dito's kunnen te rugkrijgen, die sterke beroeringen zouden kun nen verwekken. Kleine aanleidingen hebben vaak groote gevolgen. Het eerste schot van den grooten wereldoorlog was feitelijk dat, hetwelk de zeventienjarige student Wladimir Princip te Sarajewo loste op den Oostenrijkschen troon opvolger, aartshertog Franz Ferdinand. Wat zal er uit het puin der stukgeslagen leeuwen te Trau groeien? Voorloopig niet meer dan een Verscherping der Italiaansch-Joego-Slavische en Italiaansch-Fransche tegenstellingen. De in vloed van Italië in Albanië en de vriendschap Van Hongarije met het land van Mussolini drij ven de Fransch-gezinde Kleine Entente samen. Frankrijk zoekt naar een tegenwicht in de 'X>- hau-staten en dit streven zal wel mede oorzaak zijn, indien de Fransche tranche van de leening aan Oostenrijk ondanks het daartegen gerezen verzet om internationaal-politieke redenen er ln het Fransche Parlement kon worden doorge haald. Weigert Frankrijk die tranche te aan vaarden, dan zal het Oostenrijk nog meer van zich vervreemden en de zoozeer gevreesde MAnschlusz"-gedachte in de hand werken. Behalve de spanning, welke tusschen Italië en Joego-Slavië bestaat, levert ook de spanning in het land van Koning Alexan der zelve gevaren op voor den vrede in Europa. Een groep vooraanstaande Engelschen, die een studiereis door het dictatoriaal bijeengehouden koninkrijk hebben gemaakt, heeft daarop door middel van een ietwat wonderlijk „protest" de Internationale aandacht gevestigd. In de inner lijke verdeeldheid van de tot een zwakke staat kundige eenheid tezamengevoegde volkeren in Joego-Slavië, zich uitend in een steeds feller Wordend verzet van Kroaten en Slovenen tegen het centraliseerende Servische régime te Be) grado, zien deze Engelschen voor de naburige staten een kans om te trachten daaruit voordeel voor zichzelve te trekken. Om dit te voorkomen, dringen zij er op aan, dat Engeland, Frankrijk, Tsjecho-Slowakije en Roemenië zoo noodig met financieele dwangmaatregelen zullen interve- nieeren om een wijziging in de Joego-Slavi sche grondwet te bewerken, waardoor een fede rale staat van sterk autonomistische lands deelen zou kunnen ontstaan. Inderdaad schijnt de federatieve staatsvorm de eenige oplossing te zijn om de binnenlandsche politieke spanning in Joego-Slavië te verminderen en toch het staatkundig eenheidsverband naar buiten te handhaven. Maar de koninklijke dictator Alexander voelt daar niets voor, en een derge lijke interventie in de Joego-Slavische binnen landsche politiek als deze Engelschen voorstel len, zou onmiddellijk ingrijpen in Joego-Slavie s souvereine rechten. Het zou daarom het beste zijn, indien koning Alexander uit eigen beweging terugkeerde van de diplomatieke dwalingen zijns dictatorialen weegs en eigenhandig de door hem zelf gemaakte grondwet wijzigde in federalen geest. BRUSSEL, 27 Dec. (Reuter.) De Kamer be handelde heden de financieele plannen der re geering. De minister van financiën Jaspar wees er op, dat het noodzakelijk was, dat de plannen werden aangenomen en gaf een uiteenzetting van den financieelen toestand van het land. De minister zeide, dat de vlottende schuld geconsolideerd moest worden en verklaarde dat hij om de begrooting van 1933 in evenwicht te brengen, een bedrag moest vinden van 2 mil liard. Op alle uitgaven zal bezuinigd moeten worden, ook op die der nationale verdediging en den sociale verzekeringen. Jaspar onderstreepte vervolgens de beteeke nis van de volmachten, die de regeering ver langt om de financieele plannen te kunnen uit voeren. WARSCHAU, 27 Dec. (V.D.). Op het land goed „Bujny" in het district Petrikau geraakte een hooiberg in brand. De brandweer beperkte haar werkzaamheden tot het beschermen van de in de nabijheid staande huizen. Toen de hooiberg geheel afgebrand was, kwam men tot een vreeselijke ontdekking. In den asch vond men n.l. de tot onherkenbaarheid verbrande lijken van 10 personen, landloopers. die in den hooiberg overnachtten, daar de landgoedbezitter iederen morgen en avond levensmiddelen aan landloopers verstrekte. De brand is waarschijn lijk ontstaan door het rooken van sigaretten. NEW YORK, 27 Dec. (Reuter) Tijdens het Kersmis-weekend zijn in de Vereenigde Staten 311 personen gedood en 500 gewond, meerendeels tengevolge van auto-ongelukken. LONDEN, 2 7Dec. (V.D.) Gedurende de Kerstdagen zijn in Engeland in totaal 25 perso nen door ongevallen om het leven gekomen en wel elf personen door brand en veertien per sonen bil verkeersongelukken. ROME, 27 Dec. (Reuter.) JZ. H. de Paus heeft gisteren Kardinaal Bourne, het hoofd van de R. K. kerk in Engeland, in audiëntie ontvan gen. H Verwachting: Meest matige, Zuidelijke tot Zuid-Westelijken wind, zwaar bewolkt j= of betrokken, waarschijnlijk nog weinig of geen neerslag, iets zachter. Hoogste stand: 776.1 te Weenen. Laagste stand: 728.1 te Isafjord. §j Zon op 8.12, onder 3.51. Licht op 4.21. iiiiiiiiiiiiimniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii MADRID, 27 Dec. (Reuter.) In de Cortes heeft de minister van Financiën, Albornoz, bij de behandeling van het voorstel om aan gees telijken boven de 60 jaar van staatswege een pensioen toe te kennen, een rede gehouden, die in katholieke kringen groote verbittering heeft gewekt. De minister verklaarde dat het on rechtvaardig zou zijn indien de staat aan de geestelijken een pensioen zou toekennen en ze dus op één lijn zou stellen met de staats ambtenaren, daar geestelijken ook boven de 60 jaar nog steeds hun werkzaamheden kon den waarnemen. Bovendien, zeide de minister, dat de Ka tholieke Kerk rijk genoeg was om zelf voor haar geestelijken te kunnen zorgen. Na de rede van den minister van Financiën werd het voorstel bij stemming met 159 tegen 35 stemmen verworpen. PARIJS, 27 Dec. (Reuter). De Kamer maakte hedenmorgen een begin met het debat over het regeeringsvoorstel tot het toestaan van een twaalfde van de begrooting en tot het uitgeven van nog 5 milliard aan schatkistbiljetten tot dekking van de dringendste uitgaven. De algemeene rapporteur Lamoureux bepleitte aanneming van het voorstel, doch betwijfelde of hiermede de moeilijkheden ook maar bij be nadering uit den weg waren geruimd. Met name oefende hij er critiek op dat het begrootingstwaalfde reeds zekere bezuinigingen ook op de uitgaven voor de landsverdediging bevatte. De minister van financiën Chéron zette daar op in den breede uiteen, dat hij vastbesloten was eens en voor al schoon schip te maken. Hij kon echter zijn algemeene plan eerst in Januari indienen. Verder gaf hij te kennen, dat de regeering. bij haar pan tot financieel en budgetair herstel, tevens het middel zal aangeven tot dekking van het tekort van de spoorwegen. Chéron kon digde voorts aan, dat hij practische middelen zal vinden om een eind te maken aan den waar lijk ergen achterstand bij het binnenkomen der belastingen. Er moest, zoo zeide hij nog, een krachtige politiek van bezuinigingen worden gevoerd; hij had instructies gegeven om fiscale fraudes te voorkomen. Na uitvoerige discussies heeft de Kamer ten slotte het regeeringsvoorstel goedgekeurd. Een amendement van Marin om in plaats van 5 milliard 2 milliard schatkistbons uit te geven, werd door de begrootingscommissie en de regeering bestreden. Nadat de regeering de vertrouwenskwestie aan het voorstel van Marin had verbonden, werd het verworpen met 400 tegen 190 stemmen. De financieele commissie der Kamer heeft zich bezig gehouden met het aandeel van Frankrijk in de Oostenrijksche 300 mililoen schilling-leening en heeft zich met 12 tegen 6 stemmen uitgesproken voor het aanvaarden van een garantie van het Fransche deel dat 100 millioen schillingen bedraagt. De H. Vader heeft zich gedurende ruim eer. ,alf uur met Kardinaal Bourne onderhouden Kardinaal Bourne was eenige maanden ge leden naar Rome gekomen om te herstellen van een ziekte. Hij is nu zoover hersteld, dat hij binnenkort naar Engeland zal terugkeeren. PARIJS, 27 Dec. (Reuter) In de havens van Le Havre, Brest en St. Nazaire staken de dok werkers. De binnenkomend» schepen worden voor het lossen meerendeels naar Cherbourg gebracht, waar geen staking heerscht. LONDEN, 26 Dec. In den Kerstnacht, resp. om 2.15, 2.14 en 3.15 uur, is door de observatoria van Bromwich (Engeland), Uccle (België) en Neuchatel (Zwitserland) een hevige aardbeving geregistreerd en wel op een afstand van onge veer 6950 K.M. van Brussel, waarschijnlijk op de grens van Tibet en Mongolië of op de Antillen. De schokken duurden twee uur. Het betreft hier waarschijnlijk een zeer he vige aardbeving en op het Observatorium te Bromwich gelooft men, dat deze aardbeving een herhaling is van die, welke in Augustus 1931 in Mongolië heeft plaats gehad. JOHANNESBURG, 27 Dec. (Per telefoon). Het kabinet der Zuid-Af rikaansche Unie besloot in zijn heden gehouden zitting den uitvoer van goud te verbieden. Naar vernomen wordt is de regeering bereid den goudstandaard te hand haven. De berichten over kapitaalvlucht wor den in regeeringskringen sterk overdreven ge noemd. (United Press) BOEKAREST, 27 Dec. (Reuter.) In het, in het middelpunt der hoofdstad gelegen acht ver diepingen hooge hotel „Britannia" is heden avond laat tengevolge van kortsluiting een ge weldige brand uitgebroken. De hotelgasten, on der wie een paniek ontstond, renden naar bui ten. Sommigen waren slechts half gekleed. Het vuur is nog niet bedwongen en er bestaat groot gevaar, dat het heele hotel een prooi der vlam men wordt. SOFIA, 27 Dec. (Reuter). Minister-president Mushanoff zal waarschijnlijk aan den koning het ontslag van zijn kabinet aanbieden, daar zijn positie ook door het gedwongen aftreoen van den Minister van Financiën zeer zwak ge worden is. De Agrarische ministers in zijn kabinet hebben verklaard dat als de premier niet uit eigen beweging de demissie van het kabinet indient, zij dan zullen aftreden, ten einde aldus een regeeringscrisis uit te lokken. SOFIA, 27 Dec. (Reuter). Na een vergadering van den ministerraad deelde minister-president Muschanoff mede, dat de drie ministers der landbouw-partij hun ontslag hadden aange boden. Dit beteekeade de demissie van het ge- heele kabinet. MOWEAQUA (Illinois), 27 Dec. (Per tele foon). Zooals wij reeds mededeelden is het den reddingsmanschappen gelukt 39 lijken te ber gen. Pas na urenlangen ingespannen arbeid en voorzien van gasmaskers kon men de veronge lukten bereiken. De lijken der mijnwerkers werden nog in dezelfde houding aangetroffen, zooals ieder op het moment van de ontploffing aan den arbeid was. Het reddingswerk wordt nog steeds voortgezet. Men hoopt ook de lijken der 15 overige mijnwerkers nog te kunnen ber gen. (United Press) De termijn werd evenwel tot Dinsdag verlengd, om kapelaan Gilles in de gelegenheid te stellen zijn pas in orde te maken. De uitwijzing heelt onder de katholieke bevolking groote ontstem ming gewekt. Kapelaan Gilles was voorzitter van de Ka tholieke Jongelingenvereeniging te Eupen. EUPEN, 27 Dec. (WJB.) Kap. Gilles, die zooals wij reeds meldden, Zaterdagavond bevel heeft gekregen België te verlaten, is Duitsch staats burger. Uit goed-ingelichte kringen verluidt, dat hem verweten wordt dat hij bij een uitstapje van de door hem gepresideerde jongelingsvereeniging het voorlezen uit de „Grenzecho", een bekend Belgisch propagandablad, verboden heeft, het geen evenwel tegengesproken wordt. In bepaalde kringen werd het ongewenscht geacht, dat er een Duitscher aan het hoofd van de jonge lingsvereeniging stond. ATHENE, 27 Dec. (Per telefoon.) Het ver zoek der Amerikaansche regeering om Samuel Insull uit te leveren, is door het Hof van Appel afgewezen. Aan Insull, die steeds onder politie bewaking heeft gestaan, is medegedeeld, dat hij zich voortaan als een vrij man kon beschou wen. (United Press) ATHENE, 27 Dèc. (Reuter.) De uitspraak van het Grieksche gerechtshof was gebaseerd op het feit, dat niets van hetgeen Samuel Insull was ten laste gelegd door de verklaringen der getuigen is bewaarheid. BERLUN, 27 Dec. (V.D.). Hedenavond tegen 10 uur is in het tuinhuisje van den arbeider Eheleben in de kolonie „Paukenstein" brand uitgebroken, tengevolge waarvan het geheele huisje werd vernield. Bij het opruimingswerk bleek, dat onder de overblijfselen de verkoolde lijken van de beide kinderen van den arbeider, resp. 4 en 2 jaar oud, lagen. EUPEN, 26 Dec. (WE.) De in de St. Ni- colaas-kerk alhier werkzame kapelaan Gilles werd Zaterdagavond j.l. uit den biechtstoel ge roepen om van een deurwaarder een koninklijk bevel in ontvangst te nemen, waarin zyn uit wijzing uit België binnen 24 uur gelast werd. SWINEMUENDE, 27 Dec. (V. D.) Op de Oost zee voor Arkona op Ruegen heeft zich tijdens stormachtig weer een tragisch ongeluk voorge daan. Kapitein Weynhold van den Nederland- schen motorschoener „Watergeus" werd bij het bergen van het groote zeil door de giek ge grepen en over boord geslingerd. Alle pogingen den drenkeling te redden waren vergeefsch. De ongelukkige vond den dood in de golven. Aan boord van het vaartuig bevonden zich de vrouw van den kapitein en 5 kleine kinderen van 3 tot 11 jaar, benevens een jonge matroos. De kapi teinsvrouw en de matroos zijn er met groote moeite tenslotte in geslaagd den motorschoener tijdens een dichten mist de haven van Swine- muende binnen te brengen. BERLIJN, 27 Dec. (V. D.) Bij verordening van den Rijksminister voor Landbouw zal met ingang van 1 Januari 1933 voor den invoer van reuzel en voor de papierfabricage bestemd hout, invoerconsent noodig zijn. wat kan wor den aangevraagd bij den Rijkscommissaris voor uit- en invoerconsenten te Berlijn W. 10. Vik- toria-strasse 34. Bij den invoer van reuzel zal erop gelet worden, dat van tevoren geen over dreven invoer kan geschieden. De invoerregeling voor papierhout heeft de bedoeling den afzet de Duitsche hout-industrie te bevorderen. Het chaco-oorlogje zou weer hervat zijn. Vele Kerstongelukken in Amerika en Engeland. Aardbeving geregistreerd in Centraal-Azië of op de Antillen. Priesterhaat in Spanje. Regeeringscrisis in Bulgarije? Kardinaal Bourne bij den H. Vader. Nieuw Duitsch-NederL handelsverdrag? Goud-export uit Zuid-Afrika verboden. Oorlogstoebereidselen in Zuid-Amerika. Bondsraadsvergadering van den Ned. R~ K Landarbeidersbond te Haarlem. Amokpartjj op Bima. Reuzel naar Duitschland; contingenteering na 1 Januari. Onze NIEUWJAARSETALAGES zijn gereed. U beleefd tot een bezoek uitnoodigend. BLOEMENMAGAZIJN „TETTERODE" SANTPOORTERSTRAAT WASHINGTON, 27 Dec. (Per telefoon). Naar in officieele kringen verluidt zal Frankrijk eerst de op 15 Dec. j.l. geweigerde betaling moeten verrichten, alvorens de Amerikaansche regee ring tot onderhandelingen over de schulden kwestie kan overgaan. (United Press) PARIJS, 27 Dec. (VX>.). Uit Washington is alhier bericht ontvangen, dat de Fransche am bassadeur aldaar, Claudel, in verband met in structies uit Parijs, een onderhoud heeft ge had met Stimson, teneinde klaarheid te brengen in de Fransche positie ten opzichte van de komen, dat de Fransche regeericg. ondanks haar verlangen om de onderhandelingen over de schulden te hervatten, van meening is, dat het beter is met het oog op den huidigen toe stand de besprekingen op te schorten. In offi cieele kringen wordt deze stap beschouwd als het einde van de onderhandelingen over de schulden tot aan het in functie treden van Roosevelt. PARIJS, 27 Dec. (Reuter). Volgens een be richt uit Asuncion zijn, onmiddellijk na beëindi ging van den door Z. H. den Paus aanbevolen 24-urigen wapenstilstand ter gelegenheid van het Kerstfeest, de vijandelijkheden tusschen Bo livia en Paraguay hervat. BERLIJN, 27 Dec. (V.D.) Naar aanleiding van de berichten uit Nederland, waarin de be reidheid tot onderhandelen nopens het einde van dit jaar afloopende Duitsch-Nederlandsche Handelsverdrag werd te kennen gegeven, wordt te bevoegder plaatse verklaard, dat ook Duitsch land bereid is te onderhandelen en dat de Rijksregeering reeds in het voorjaar 1932 be reid is geweest te onderhandelen over de voor waarden van een nieuw Duitsch-Nederlandsch handelsverdrag. Huurt Uw STOFZUIGER voor 60 ct. per week bij Telefoon 12897. i 'n wwwiiniiiniiiiii ii i1 s j Hoogste stand op Woensdag 1 uur n.m.: 767 AchteruD

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1932 | | pagina 1