De gunstelingen van de Kroon VEREENIG DE KATHOLIEKE PERS De contractbreuk te Sofia Het nieuws van heden Polen offert aan Mars Het Reich 62 jaar PRINCIPIEEL CONFLICT IN ROEMENIE BOODSCHAP VAN HOOVER liliiü EXECUTORIALE VERKOOP DE BAROMETER DONDERDAG 19 JANUARI 1933 BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 Slechts voorloopig bijgelegd 3SO lijken gevonden Chineesche soldaten, die door de koude om het leven zijn gekomen De „Osservatorè" publiceert de desbetreffende stukken Het deficit op de begrooting op 500 a 700 millioen dollar geraamd Omzetbelasting voor gesteld Nieuwe bespreking met Tielman Roos Besluit der Z.-Afrikaansche partij Het W eer iiiiiiiiiii!iiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuii| Het wordt meenens om Leticia Roodhuiden op post Japansche nota over handigd Volkenbond moet kleur bekennen China uit den Volkenbond? Verwoeste „Atlantïque" Onderzoek heeft uitgewezen dat er geen opzet in het spel is geweest Sneeuw te Madrid DE ROODE HAAN IN DE MAASSTAD t In den afgeloopen nacht heett te Rotterdam wederom een felle brand gewoedwelke de brandweer veel en lastig werk bezorgde Een derde van de totale uitgaven voor bewapening Vrees voor Duitschland Een noodverordening, welke uit stel mogelijk maakt Zorg voor oogst-1933 Loonsverlaging bij de Engelsche spoorwegen? Krachtig verzet der vak- vereenigingen Op den Landdag woei ook de monarchistische vlag Hulde van Kerrl voor Hohenzollerns Mands joekwo-minis ter vermoord Krijgen de Duitschers een vlag terug? Fransche oud-strijders zouden haar naar Berlijn brengen DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN Prinses Charlotte van Monaco Doet afstand van haar troon- rechten ten gunste van haar zoon Aanval op Singerfabriek te Yokohama Door tweehonderd Japanners Overstrooming in Atjeh Neemt den vorm van een ramp aan NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT VIJF EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18281 Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek In Roemenië heeft weer eens een regeerings- crisis plaats gehad. Een zeer korte, want in luttel tijds heeft men haar weten „op te lossen", d.w.z. de oplossing, welke men ervoor vond, was_ eigenlijk geen oplossing, doch slechts een verschuiven van de gerezen moeilijkheid naar de toekomst. Het ministerie-Manioe, dat het ministerie-Wajda Wojwod opvolgde, toen dit wegens de kwestie van het niet tot stand ts brengen non-agressiepact met Sovjet-Rus land het veld moest ruimen, is op zijn beurt Weer door een ministerie-Wajda Wojwod ver vangen. De oorzaak van dit ministerieel stoeltje- verwisselen is gelegen in een persoonlijk conflict tusschen koning Carol en de afgetreden regee ring. Koning Carol had na zijn terugkeer op den troon verschillende generaals voor hun medewerking en vriendschap beloond door hen in hooge administratieve ambten te benoemen. Hij bereikte daarmee een tweeledig doel: le. bond hij de begunstigden nog sterker aan zich en ten 2e. bevestigde hij zijn koninklijken in vloed in belangrijke bestuursorganen. De regee- ring-Manioe voelde zich daardoor in haar constitutioneele rechten bedreigd. Zij bond mi stilte den strijd aan tegen deze machtsaanma tiging van den koning. Successievelijk trachtte zij verschillende generaals door burgerlijke ambtenaren te vervangen. Al heel spoedig kwa men de betrokken functionarissen daartegen in verzet, en te heviger naarmate zij zich stelliger verzekerd achtten van de gratie des konings. Het hoofd der politie te Boekarest ging zelfs zóó ver, dat hij in een circulaire aan zijn onder geschikten duidelijk te verstaan gaf, heel de regeering aan zijn soldatenlaars te lappen en slechts orders te accepteeren van zijn eenigen onmiddellijken heer en meester, den koning. Terecht ten hoogste verontwaardigd over deze handelwijze, drong de minister van binnenland- sche zaken, Mihalache, er bij den koning op aan, dat de commandant der politie onmiddel lijk zou worden ontslagen. Maar de koning wil de daar niet van hooren. Mihalache nam toen zelf ontslag en heel de regeering verklaarde zich met hem solidair en bood en bloc haar portefeuilles aan. Het ware verstandiger geweest, indien koning Carol gebukt had voor de con stitutioneele rechten van de op een par lementaire meerderheid steunende regeering, en voor eens en voor altijd den koningsdienaar ge- désavoueerd had tegenover de ministerieele landsdienaren. Maar zulk een zelfoverwinning bleek voor den vorst te groot. Hij zocht naar een middel om het prestige van zijn naar het absolutisme neigende persoonlijkheid niet al te zeer te benadeelen en tevens den constitutionee- len democraten eenigszins genoegdoening te schenken. Hij droeg aan den ex-premier Wajda Wojwod de formatie van een kabinet op. Mihalache en Manioe werden gewipt, en er kwam een combinatie tot stand, welke evenals de vorige, steunt op de nationale boerenpartij, welke in het parlement de meerderheid heeft. De nieuwe minister van Binnenlandsche Za ken gaf den weerspannigen politiechef een ste vig standje en een lichte straf, en de zaak wordt verder op den ouden voet voortgezet. Maar voor hoe lang? Deze halve oplossing van het principieele conflict tusschen Kroon en Portefeuille is geen oplossing. De koning heeft de democratische nationale boerenpartij noodig voor een parlementaire regeering. Op de liberale partij wenscht hij geen beroep te doen, de koninklijke rancune over de tegen werking, welke hij van die zijde bij zijn tweede troonsbestijging heeft ondervonden, is nog niet gesleten. Al is de leider der nationale partij nu ook uit de regeering verwijderd, de partij zelve heeft haar overwegenden invloed in het nieuwe kabinet behouden, en juist van deze partij is de campagne tegen de koningsvriend- SJANGHAI, 19 Jan. (Reuter). Japansche ver kenners hebben op den berg Takushan in het gevechtsgebied aan de Koreaansche grens de lijken van 380 Chineesche soldaten gevonden, die gdkleed in zomer-uniform, door de koude zijn omgekomen. Allen bevonden zich nog op hun post, met het geweer in den aanslag. Vermoedelijk maakten de slachtoffers deel uit van een afdeeling Chineesche soldaten, die zich voor de Japanners boven op den berg hadden teruggetrokken, en van daar gedurende veer tien dagen een hardnekkigen tegenstand boden aan de Japanners. Hierna viel echter een bittere koude in, waar op de Chinèezen het gevecht staakten. De Japanners verwonderden zich hierover en Vonden verkenners uit, die dit doodenkamp ont dekten. Ondertusschen houdt de Chineesche troepen beweging naar het Noordoosten van China aan. jes op de belangrijke posten uitgegaan. Elk oogenblik kan dus weer een herhaling van het zoo juist met lapmiddeltjes gecureerde conflict worden verwacht. En al heeft koning Carol thans nog practisch aan het langste eind ge trokken, het kan en zal waarschijnlijk eenmaal verkeeren. De tijden zijn voor de monarchen niet gunstig, en zeker niet, wanneer zij zich buiten de constitutie om bevoegdheden willen aanmatigen, welke de regeering toe komen. Carol had daarom beter vrijwillig en royaal kunnen toegeven, dan af te wachten, dat hij daartoe gedwongen zal worden. Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d. 18 Januari: Naar aanleiding van het protest van den Apos- tolischen Delegaat in Bulgarije tegen den doop volgens orthodoxen ritus van het dochtertje van koning Boris, publiceert de „Osservatore Roma no" hedenavond de desbetreffende documenten. In een eigenhandig schrijven van 12 October 1930 verzocht prinses Giovanna Z. H. den Paus om dispensatie voor gemengd huwelijk en be loofde zij nakoming van de voorwaarden, gesteld in artikel 1061 van het Kerkelijk wetboek, met name Katholieken doop en Katholieke opvoe ding der kinderen. Dit schrijven was mede-on derteekend door koning Boris. Het schrijven van 19 October, waarmee Z. H. de Paus de dispensatie verleende, herhaalde uit drukkelijk deze voorwaarden en beloften. SOFIA, 18 Jan. (Eigen telegram) De re geering zal zich waarschijnlijk door het protest van den H. Vader niet laten beïnvloeden. De geheele pers is ontstemd over het protest van het Vaticaan en verklaart, dat de natie reli gieus één wil zijn met het Koninklijk Huis. De Apostolische delegaat, Mgr. Roncalli zeide naar aanleiding van het Pauselijk protest, dat het Vaticaan geen bevel heeft gegeven de Koningin te excommuniceeren. Een zoodanige maatregel valt ook niet te verwachten. (United Press) WASHINGTON, 18 Jan. (Reuter.) President Hoover heeft gisteren een speciale boodschap aan het Congres gericht, waarin hij het deficit op de begrooting voor het op 30 Juni a.s. ein digende financieele jaar raamt op 500 millioen a 700 millioen dollar, zonder dat daarbij reke ning is gehouden met het amortisatiefonds. De president doet dan ook een beroep op het Con gres, om de inkomsten der schatkist te ver- grooten door het heffen van een omzetbelas ting. Blijven de uitgaven op het huidige peil gehandhaafd, dan zal, aldus de boodschap, het deficit in het volgende financieele jaar, onge acht het amortisatiefonds, 920 millioen a 1120 millioen dollar bedragen. De president wijst voorts op de gunstige ge legenheid, om binnenkort over te gaan tot af lossing van de zes milliard dollar „liberty bonds" (de tijdens den wereldoorlog door de Amerikaansche regeering aangegane leening), welke stukken een hooge rente dragen en tot omzetting van de staatsschulden op korten ter mijn in leeningen op langen termijn. Ter ver wezenlijking van deze oogmerken is het, aldus besluit Hoover, wenschelijk, dat de begrooting in evenwicht is. WASHINGTON, 18 Jan. (Reuter.) Mac Fad- den heeft opnieuw bij het Huis van Afgevaar digden een resolutie ingediend, waarin Hoover in staat van beschuldiging wordt gesteld. De resolutie is ook thans weer gebaseerd op de onderhandelingen over de oorlogsschulden. KAAPSTAD, 18 Jan. (Reuter). De leiders der Zuid-Afrikaansche partij hebben definitief be sloten te trachten de onderhandelingen met Tielman Roos te heropenen. Dit besluit werd genomen na een bijeenkomst tusschen Smuts en zijn onder-leiders. Waarschijnlijk zal een persoonlijke bespreking plaats hebben tusschen generaal Smuts en Tielman Roos. Naar vernomen wordt, zal Smuts eerst eenige waarborgen vragen met het oog op de verdere onderhandelingen. Hoogste stand: 780.5 te Sodankyla (Finland) Laagste stand: 749.1 te Seydisfjord. H Verwachting: Zwakke tot matigen, jjE Zuidelijke tot Zuid-Oostelijken wind, lie- EE velig tot betrokken, weinig of geen neer- EE slag, temperatuur om het vriespunt in het Zuiden en Westen, in het Noord- Oosten lichte vorst. S Zon op 8.01, onder 4.21. Licht op 4.51. Laatste Kwartier 6)35 v.m. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiliiiiiiiiiiiifiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii MANAOS (Brazilië), 18 Jan. (Reuter) Gene raal Cobo, de commandant der Columbiaan- sche expeditie, welker vertrek eenige dagen ge leden werd uitgesteld, heeft thans uit Bogota instructie gekregen zich onmiddellijk met 1090 man troepen naar Leticia te begeven. Men maakt hieruit op, dat het geschil tusschen Columbia en Peru zich thans gaat toespitsen. PARA (Brazilië), 18 Jan. (Reuter) Driedui zend Roodhuiden wachten aan de grens van Peru, gereed om de Columbiaansche expeditie (drie kanonneerbooten en een troepen-trans- portschip) aan te vallen, die langs de Amazone naar de door ongeregelde Peruaansche troepen bezette haven Leticia trekt, om deze stad te heroveren. Naar gemeld wordt, heeft deze Columbiaan sche „Armada" het vertrek uit Cobo uitge steld tot de aankomst van Braziliaansche troe pen. Van andere zijde wordt vernomen, dat Co lumbia voornemens is Leticia en Putumayo aan te vallen en dat het in verband hiermede zijn vliegtuigen boven Iquitos laat vliegen, teneinde het afzenden van Peruaansche versterkings- troepen tegen te houden. De bladen in Manaos dringen aan op het zenden van Braziliaansche marine- en lucht strijdkrachten, in verband met de verwachte gevechten tusschen de Peruaansche en Colum biaansche troepen. GENèVE, 18 Jan. (V. D.) De Japansche verte genwoordiger Matsoeoka heeft Woensdag den secretaris-generaal van den Volkenbond de aan gekondigde nota inzake de jongste compromis voorstellen overhandigd. GENèVE, 18 Jan. (Reuter). De commissie van-Negentien nam hedenmiddag kennis van de Japansche nota. Uit de in deze nota ver vatte tegenvoorstellen zouden de commissie leden den indruk hebben gekregen, dat Japan voornamelijk bezwaar heeft tegen de toevoe ging van niet-Volkenbondsleden (Amerika en Rusland) aan de commissie. Men is van oordeel, dat in dit opzicht aan Japans wenschen tegemoet kan worden geko men, mits Japan de andere punten van de resolutie der commissie van Negentien aan neemt. Wat betreft de bijzonder netelige kwestie van de erkenning van Mandsjoekwo zou men de moeilijkheden te boven willen komen door aan Japan de goedkeuring te vragen voor het resolutie-ontwerp en niet voor de in de resolu tie aangevoerde motiveering, welke deze kwestie overeenkomstig het Lytton-rapport behandelt. SJANGHAI, 18 Jan. (V.D.). Alle Chineesche bladen van Dinsdag constateeren, dat de Chi neesche delegate te Genève moet worden terug geroepen, daar een beslissing in het Chineesch- Japansche conflict van Genève niet meer te verwachten is. China kan slechts dan te Genève blijven, wanneer de volgende eischen worden ingewilligd 1. Opheffing van den staat Mandsjoekwo. 2. Terugtrekking van de Japansche troepen uit het Chineesche staatsgebied. 3. Vaststelling van de schuld van Japan aan de verscherping van den politieken toestand en van de schending van den geest van het Kel- loggpact door den Volkenbond. Door de regeering te Nanking werd medege deeld, dat meer dan 10.000 brieven van Chi neesche organisaties zijn ontvangen, waarin van de regeering geëischt wordt, dat China uit den Volkenbond zal treden. PARIJS, 19 Jan. (Reuter) Het gerechtelijk onderzoek naar de oorzaak van den brand op de „Atlantique" is vrijwel beëindigd en er is niets, wat de stelling zou wettigen, dat kwaad willigheid in het spel is geweest. Men is van oordeel, dat het vuur is veroorzaakt door kort sluiting' in eenige cabines, waar matrassen la gen opgestapeld. MADRID, 18 Januari (Reuter) Madrid en het geheele Noorden van Spanje liggen onder sneeuw bedolven. Op sommige plaatsen ligt de sneeuw meer dan een meter hoog. Te Fieinoza daalde de temperatuur tot 16 graden.onder nul. Tengevolge van de weersgesteldheid is de haven van Vigo gesloten. i WARSCHAU, 18 Jan. (Per telefoon.) De be grooting van het Poolsche ministerie van Oorlog voor het op 1 April 1934 eindigende belasting jaar is door de begrootingscommissie van de Sejm goedgekeurd. De begrooting beloopt 822 millioen zloty, dus meer dan 1/3 van het ge heele staatsbudget, dat op 2.449 millioen ge raamd is. Bij de debatten werd door den vertegenwoor diger van het ministerie van Oorlog verklaard, dat de verlangde som op de eerste plaats zou worden aangewend tot verbetering van de tech nische uitrusting van het leger. Men wil het geheele leger van motoren vóór zien, de paardentractie bij de artillerie volledig afschaffen en het vliegtuigpark versterken. Bo vendien wil men het aantal tanks en pant serauto's uitbreiden en de oorlogsvloot verder uitbouwen. Toen de kwestie der internationale ontwape ning ter sprake kwam verklaarde de regee- ringsvertegenwoordiger, dat Polen niet in staat was aan ontwapening te denken, zoolang Duitschland een herziening der Duitsch-Poolsche grens eischt en Polen geen garanties, geeft voor de veiligheid zijner Westgrens. (United Press) BERLIJN, 18 Jan. Uitgevaardigd is een ver ordening betreffende maatregelen op het ge bied van den verkoop bij executie; zij is getee- kend door den Rijkspresident en de Rijksmi nisters van Justitie, Voedingswezen en Binn. Zaken. Er wordt o.m. in bepaald, dat, wanneer voor loopig uitstel van executie wordt verleend vóór 1 Mei 1933, de duur van dat uitstel langer dan zes maanden kan zijn, doch zich niet tot na 31 October 1933 mag uitstrekken. Het is ontoelaatbaar opnieuw uitstel van exe cutie te verleenen, indien de debiteur bjj het indienen van zijn verzoek meer dan anderhalf jaar achterstallig is met zijn verplichtingen. Een executoriale verkoop is nietig te verkla ren, wanneer het betreft een geldvordering, die men wil doen innen door den verkoop van roe rende goederen, welke in geval van executie den debiteur de middelen zouden ontnemen, welke noodig zijn voor den oogst-1933. Deze bepaling geldt ook voor wijn, welke uitsluitend uit drui ven is geperst, die afkomstig zijn van den grond van den debiteur. Artikel II bevat bepalingen voor verkoop bij executie op het tijdstip der in werking treding van deze verordening. LONDEN, 18 Jan. (VX>.). De spoorwegmaat schappijen hebben gisteren een verderen stap gedaan met betrekking tot de door haar ge- eischte loonsverlaging. Tijdens een vergadering van de leidende figuren van de vier voornaam ste spoorlijnen werd n.l. besloten de bevindin gen te aanvaarden van Sir Harold Morris, den voorzitter van de National Industrial Board. Morris berekent, dat de voorgenomen salaris vermindering een bezuiniging zal opleveren van 750.000, terwijl de eerst voorgestelde vermin deringen een bezuiniging zouden hebben gege ven van 4.600.000. Dit besluit van de spoor wegen was een verrassing voor de vakvereeni- gingen, die naar verluidt zich krachtig zullen verzetten tegen iedere loonsverlaging. BERLIJN, 18 Jan. Ter gelegenheid van de herdenking van de stichting van het Rijk, woei heden van het gebouw van den Pruisi- schen Landdag de zwart-witte Pruisische vlag naast de zwart-rood-gouden Rijksvlag en het oude zwart-wit-rood der monarchie. Bij de ope ning van de zitting van heden herdacht de voorzitter van den Landdag, Kerrl, in een korte rede den 62sten verjaardag van de stichting van het Rijk, waarbij hij het vorstenhuis Ho- henzollem den drager van de Duitsche eenheids idee noemde. De nationaal-socialisten juichten deze korte rede luide toe, terwijl communisten en sociaal-democraten hadden gezorgd, niet in de zaal aanwezig te zijn. De overige afgevaar digden hadden de rede staande aangehoord. Rumoerig werd het weer, toen de soc.-dem. afgevaardigde Jürgensen een voorstel indiende om de zitting te schorsen, teneinde het senio renconvent in de gelegenheid te stellen zich uit te spreken over het feit, dat de zwart-wit-roode vlag op het Landdaggebouw was aangebracht. Het voorstel werd echter verworpen tegen de schaarsche stemmen van links en die van het Centrum. Op het Rijksdaggebouw woeien heden zwart- rood-gouden vlaggen. Ook van de ambtswoning van den nat. soc. .Rijksdagvoorzitter, Goering, hingen aanvankelijk de republikeinsche kleu ren. Later werden deze echter vervangen door de zwart-wit-roode vlag. Adolf Hitler bevond zich vanmiddag voor t eerst in het gebouw van den Pruisischen Land dag, waar hij aanzat aan een door Kerrl aan geboden diner. Verdere aanzittenden waren Goering, Kube en de industrieel Thyssen. De „Osservatore" publiceert de documenten in verband mét de contractbreuk te Sofia. Hoover richt een speciale boodschap aan het Congres. Het geschil om de havenstad Leticia spitst zich toe. Het Duitsche Rijk 62 jaar. Vergeefsch pro test tegen monarchistische vlaggen. Duitsche noodverordening tot uitstelverleening bij executoriale verkoopen. Een minister van Mandsjoekwo vermoord. Nabij de Koreaansche grens zijn 380 lijken van Chineesche soldaten gevonden, die bleken dood gevroren te zijn. De Zuid-Afrikaansche partij wil de onderhan delingen met Tielman Roos heropenen. Behandeling van de Japansche nota inzake het Mandsjoekwogescbil door de Commissie-van- Negentien. Polen wil ruim y, van zijn begroot in gs uitga ven 1933-1934 voor bewapening uitgeven. De Krakatau werkt nog. Initiatiefvoorstel-K. ter Laan tot uitbreiding der Staatsloterij. Loonsverlaging in de Almelosche textielindustrie voorloopig uitgesteld. Groote brand te Rotterdam. Meisje aangerand te Blankenheim; de daders aangehouden. De voortvluchtige bankdirecteur Schafer niet in Limburg. PEKING, 18 Jan. (Havas.) Volgens een Ja- pansch radiobericht is de minister van Mands joekwo Tsjueng Siau Bioe door een Koreaan vermoord. PARIJS, 18 Januari (V.D.) De in het jaar 1920 op het slagveld te St. Leonard gevonden vlag van het tweede bataljon van het derde Pruisische garderegiment, welke in de Dóme des Invalides wordt bewaard zal op voorstel van Fransche oud-strijders naar Berlijn wor den gebracht om daar te worden teruggegeven aan de Duitsche oud-strijders. Als Paul Boncour, bij wien de beslissing be rust toestemt, hetgeen waarschijnlijk wordt geaent, zal een deputatie Fransche oud-strij ders de vlag naar Berlijn overbrengen en aan bieden aan Rijkspresident Von Hindenburg. Ongetwijfeld zal deze handelwijze bijdragen tot een toenadering tusschen beide volken. PARIJS, 18 Jan. (Reuter) Prinses Char lotte, erfprinses van Monaco, heaft in een aan haar vader, den regeerenden prins Louis, gerich- ten brief, afstand gedaan van haar aanspraken op den troon, ten gunste van haar zoon, prins Reinier, en verzocht haar echtverbintenis met prins Pierre de Polignac definitief te doen ont binden. Prins Louis heeft aan de wenschen zijner dochter gehoor gegeven. TOKIO, 18 Jan. (Reuter). Tweetoonderd Ja panners hebben het bijkantoor van de Singer naaimachinefabriekk te Yokohama aangevallen en het geheele meubilair, machine-voorraad enz. vernield. De politie verscheen te laat om het vernie len te verhinderen, doch arresteerde daarna meer dan 100 personen. Op het oogenblik van den aanval was het buitenlandsche personeel niet aanwezig, doch een aantal Japanners werd gewond. De aanval is een gevolg van de ontevreden heid van de agenten van de maatschappij over hun contracten. KOETA-RADJA, 18 Jan. (Aneta). Lho Soe- kon is geïsoleerd. Drie menschen zijn verdron ken. Vermoedelijk zijn duizenden stuks vee ver dronken. Nog steeds regent het. Van een pa trouille in Boeloeh Biangara is het bivak weg geslagen. Een hulpbrigade is uitgezonden. De overstroomingen nemen den vorm van een ramp aan. Hoogste stand op Donderdag 1 uur am. 757 Vooruit

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1933 | | pagina 1