De brand op de P. C. Hooft
Ruwe huid
Schip in nood
IS KORTSLUITING DE
OORZAAK?
RADIO-PROGRAMMA
ZATERDAG 21 JANUARI
„Het zijn deuren, die
dichtslaan"
Zondag 22 Januari 1933 Maandag 23 Jan. 1933
Het ijs bemoeilijkt de
hulpverleening
Doos30en60ct.
Zestig kisten dynamiet
ontploft
De donkeyman verklaart geknal
te hebben gehoord
Voorzichtig met verklaringen!
Schrijven van assuradeuren
Wordt er gerookt?
Warmloopende ventilatoren
DE UITZENDINGEN VAN
DE PHOHl
Uitzendingen een maand gestaakt
NIEUWE LUCHTVERBINDING
PraagRotterdam
EERSTE KAMER
Goedkeuring verdragen
DE STAKING BIJ
Bemiddelingsvoorstel door de
directie aanvaard
WIJNHANDEL UITGEBRAND
Een groote voorraad ging verloren
ROODE PROPAGANDA
By de Marine
ARRESTANT SPRINGT UIT
SNELTREIN
Na wilde jacht gegrepen
DE 100.000 SPEENVARKENS
Vastgeloopen nabij Schokland
De „Veendijk" wordt gesloopt
Zy worden populair
IN VLAAG VAN WAANZIN
Man steekt zich zelf in brand
MET EEN MES GESTOKEN
Onder invloed van sterken drank
Het gearresteerde raadslid
Met de veer en van anderen
Drie en dertig personen gedood
ONREGELMATIGHEDEN
TE EDE
De gemeente lijdt 75.000 schade
Door het ijs gezakt en verdronken
DOODVONNIS IN INDIË
Tegen den moordenaar van
mevrouw Rijkhof
SPORT EN SPEL
NEDERLANDZWITSERLAND
Nog plaatsen te krijgen
Hockeywedstrij den afgelast
De Raad voor de Scheepvaart te Amsterdam
heelt onder leiding van prof. Mr. B. M. Taverne
een onderzoek ingesteld naar de oorzaak van
den brand, welke in den nacht van 13 op 14
November is uitgebroken aan boord van het
motorschip „Pieter Corneliszoon Hooft" van de
Stoomvaart Maatschappij „Nederland", tenge
volge waarvan dit mailschip volkomen werd
verwoest.
De belangstelling voor deze zaak, uiteraard
voornamelijk uit scheepvaart-, scheepvaart-
technische en andere technische kringen, was
buitengewoon groot; de voor het publiek gere
serveerde ruimte was geheel bezet. Voor de
„Nederland" was om. aanwezig de heer Ko
ning, een der directeuren.
Alvorens tot het onderzoek over te gaan. leg
de de voorzitter, namens den Raad, een ver
klaring af.
Spr. herinnerde eraan, dat de „P. C. Hooft"
in 1926 te St. Nazaire is gebouwd en in verband
hiermede aan den verschrikkelijken brand van
de „Georges PhiUppar". die ons allen nog
versch in het geheugen lag. Voordat de scheeps
ramp van de „F. C. Hooft" nog was vergeten,
trok een nieuwe scheepsbrand de aandacht van
de geheele wereld, die van de „Atlantique".
Komende tot het onderzoek naar de oorzaak
van den brand van de „P. C. Hooft", stelde spr.
de vraag of dit onderzoek het zoo vurig ge-
wenschte resultaat zal opleveren, het vaststel
len van de oorzaak.
Spr. deelde mede, dat van de zijde der assu
radeurs den Raad een suggestie in een beoaal-
de richting heeft bereikt. Daarvan zal nog na
der mededeeliog worden gedaan.
Tenslotte wilde spreker nog een misverstand
wegnemen. Hij deelde mede, dat per abuis by
de oproeping van getuigen, evenals by het aan
brengen van deze zaak by den Raad, is gespro
ken van: Vermoedeiyk door kortsluiting orand
aan boord ontstaan. Er had alleen moeten
staan; Brand aan boord van de „P. C. Hooft".
Spr. besloot: „Moge dit onderzoek vrucht
dragend zyn, tot leering van de scheepvaart,
tot heil van de menschheid."
Als eerste getuige werd gehoord de heer J.
W. Muller, assistent-instructeur by de Stoon-
vaart My. „Nederland". Getuige is belast met
het klaarmaken van de schepen voor het gas
sen; het werk daarvoor, dat volgens bepaalde
instructies geschiedt, heeft plaats onder zyr.
toezicht. Wat de „Hooft" betreft, is get. Zon
dagochtend 13 Nov. te negen uur aan boord ge
weest; daar bevonden zich toen de gassers en 4
man van de „Nederland". Er is onderzocht of
alles in orde was. Met het ontgassen wordt een
paar dagen tevoren begonnen.
Zondagnacht te 12.15 uur werd getuige er te
lefonisch van in kennis gesteld, dat er rook was
waargenomen op het sloependek van de „Hooft".
Met den stuurman van de wacht is hy aan
boord gegaan; de machinist en donkeyman wa
ren in de motorkamer, die al vry was gegeven.
Men zag, dat in de eerste klasse muzieksalon,
aan stuurboord brand was; of 't ook onder den
saion brandde, viel niet waar te nemen. De
brandweer was inmiddels reeds gewaarschuwd.
Ook met de eigen brandbluschleiding was het
blusschingswerk toen al begonnen. Van den be
ginne af liet de brand zich buitengewoon ern
stig aanzien. De fans in den salon zyn tydens de
ontgassing niet in werking geweest. Wel was ei
eenige haast om het schip gasvrij te krygen,
daar het dokken moest. In verband daarmede
zyn wel de ventilatoren in de ruimen aangezet.
In het algemeen wordt dit by de ontgassing
niet gedaan.
Spr. verklaarde geen idee te hebben, hoe
zoo'n brand kan ontstaan.
In zyn voorloopige verklaring echter heeft hy
het woord .kortsluiting" als oorzaak genoemd.
Het warmloopen van een fan heeft getuige wel
eens meegemaakt. Hy heeft geconstateerd, dat
zoo'n ventilator dan soms roodgloeiend wordt.
De fan wordt beschermd door een koker. Indien
er echter lading in de buurt is, bestaat er
brandgevaar. Als de fan gloeiend wordt, wordt
hy afgezet.
Voorzitter: „Noemt u dat dan kortsluiting?"
Getuige; „Neen, zoo kan ik het niet noemen."
Verder biykt, dat getuige in zyn voorloopige
verklaring ook gesproken heeft van kortsluiting
achter een schakelbord, hetgeen den voorzitter
de opmerking ontlokt, dat getuige wel eens voor
zichtiger mag zyn met zyn verklaringen."
Getuige verklaart verder dat zyn bemoeienis
ophoudt als het schip klaar is om te gassen. Het
schip was Zondagavond niet vry gegeven; het
personeel van de gemeente was Zaterdagavond
weggegaan. Feiteiyk stond het schip dus nog on
der toezicht van de gemeente-ambtenaren, want
van de Maatschappy mag niemand, zoolang
het schip niet is vrygegeven, aan boord, behalve
in de compartimenten, welke de ambtenaren van
den G.G.D. hebben aangegeven.
Een der ledeta van den -Raad merkte op, dat
het schip dus feiteiyk nog onder toezicht van
de gemeente-ambtenaren stond, maar dat dezen
niet aan boord waren.
(Bovenstaande reeds geplaatst in een ge
deelte van onze vorige oplaag.)
By de voortzetting van het onderzoek naar
den brand op de P. C. Hooft voor den Raad voor
de Scheepvaart, leest de secretaris vervolgens
een van de betrokken verzekeringsmaatschap
pijen Ingekomen brief voor, waarin de wen-
schelyk wordt betoogd dat de Raad voor de
Scheepvaart by zyn onderzoek ook de vraag
betrekt naar de wyze waarop de electrische
leidingen in de „Hooft" zyn aangelegd en hoe
ver dit tot het ontstaan der schade kan heb
ben meegewerkt.
De volgende getuige is de heer Vader, inspec
teur van den Gemeenteiyken Ontsmettingsdienst
van Schepen, die technische mededeelingen doet
over de wyze, waarop schepen worden gegast
en ontgast.
Vóór het gassen worden electrische kacheltjes
gebrand, om behoorlijke temperatuur te kry
gen. Tydens het gassen brandden de kacheltjes,
voor zoover get. weet, niet; de stroom voor het
licht wordt van den wal geleverd. Toen de ge-
bruikeiyke ronden voor het gassen gemaakt
werden, waren nog twee hofmeesters, de admi
nistrateur en een stuurman met vier menschen
van de walploeg aan boord.
Voorzitter: „Is er dan wel eens sociëteit aan
boord onder de achterbiyvenden?"
Getuige: „Het komt wel eens voor, dat door
de achterblijvenden gerookt wordt."
Verder deelt get. mede, dat cyaanwaterstofgas
hTandhaar la doch alleen in bepaalde concen
tratie, welke hier niet was gebruikt. De stof,
weike aan het gas wordt toegevoegd om het een
reuk te geven, is niet brandbaar. Het gassen
duurt, als alles goed verwarmd is, vier uur,
anders zes uur.
Getuige vindt het 't meest voor de hand liggen,
det kortsluiting de oorzaak van den brand is
geweest. By het voorloopig onderzoek had hy die
meening hierop gegrond, dat hem ter oore was
gekomen dat er al meermalen kortsluiting op
de „Hooft" was geweest. Tot acht uur is er
geen stroom aan boord geweest, alleen stroom
van den wal.
Hierna wordt gehoord de heer Calf, adjunct
inspecteur by den Sanitairen Havendienst. Get.
deelde mede, dat Zondagmorgen 13 November,
te kwart voor acht begonnen is met cyaneeren,
te kwart voor twaalf was de daarvoor bestemde
ploeg daarmede klaar. *Toen get. van boord
ging, was er geen licht meer, naar zyn over
tuiging waren ook de kacheltjes in de hutten
enz. uit. Het schip was toen aan de werking van
het gas overgegeven. Te ongeveer vyf uur des
middags is get. weer aan boord gegaan en heeft
hy de noodverlichting van den wal aangezet.
Te ongeveer kwart voor zes was de ploeg met
het opengooien van luiken en deuren gereed,
de koelseinen gespannen en alle werkzaam
heden gedaan om het gas te doen ontsnappen.
Get. deelt nog mede, dat hy Zondagmorgen
aan den achterkant van ruim 3, op dek A een
zeildoek-kleedje op een luchtkoker heeft zien
liggen, waarin een gat was gebrand. By infor
matie op den bak hoorde hy toen, dat ter plaat
se een ventilator warmgeloopen was en dat men
dezen teen op het kleedje gelegd had, waardoor
dit geschroeid was.
De secretaris doet hierna voorlezing van een
verklaring van den administrateur van de ,J>.
C. Hooft", waaruit blijkt, dat er vroeger meer
malen en wel in den rooksalon tweede klasse, in
eenige hutten van kantoorpersoneel en van den
maitre dTiotel een begin van brand is geweest,
ontstaan in de nabijheid van ventilatoren.
Vervolgens wordt gepauzeerd.
In de zitting van den Raad voor de Scheep
vaart werd Vrijdag na de pauze in betrekking
tot den brand op da „P. C. Hooft" als eerste
getuige gehoord de heer J. Cornelisse, wal-elec-
tricien bij de My. „Nederland", in welke kwali
teit hij te maken heeft met gassen en ontgassen
van schepen. Zondagmorgen, verklaart hy. is
de dynamo van de „Hooft" vastgezet en een
verbinding met den wal tot stand gebracht,
waarmede aan boord alleen licht kan branden.
Get. controleerde daarna het geheele schip
en schakelde de verlichting aan, waar dit voor
de ontgassing noodig was. Voor zoover blykt
dat er onnoodig licht brandt, doet hy dit uit.
De fans in de hutten kunnen niet met deze
noodverlichting branden.
Den volgenden morgen te zeven uur, toen hy
in het dok kwam, hoorde en zag hy dat de
„Hooft" in lichterlaaie stond. De fans in de
verblijven worden niet gebruikt. Getuige acht
het haast niet mogelijk, dat door het warm
loopen van een fan brand ontstaat; kortslui
ting kan hij moeiiyk aannemen. Zaterdagavond
is te half zeven een fan van luik 3 warmgeloo
pen; zoo'n fan is feitelyk een gesloten yzeren
bus en deze wordt in geval van warmloopen
net als een kachel. Get. ziet er absoluut geen
gevaar in om de fans, zonder dat er op gelet
wordt, te laten draaien. In het geval van de
„Hooft" waren de fans in de kokers der ruimen
aangezet, om het schip eerder bedryfklaar te
hebben. Hy had hiervoor order gekregen van
den chef van de werkplaats, die deze op zijn
beurt weer had ontvangen van den technischen
dienst der maatschappy. Het in het zeildoek
gebrande gat heeft getuige niet gezien.
De volgende getuige, de donkeyman J. Derla-
gen, verklaart, om. dat hy Zondagavond te
tien uur aan boord is gegaan; by twaalven was
hij. klaar met zijn werkzaamheden en is hy
uit* de motorkamer naar boven gegaan om de
separator na te kijken.
Toen hy boven was, rook hy een brandlucht
by de break, het was een lucht alsof er verf
brandde. Vlammen waren, toen get. op de kade
kwam, nog niet te zien. Hy waarschuwde den
wachtsman, die van meening was dat de rook
van een ander schip kwam. Onder het praten
met den wachtsman hoorde get. een knal.
later weer. .Tiet zyn deuren, die dichtslaan,"
antwoordde de wachtsman, doch get. nam dit
niet aan en gaf als zyn overtuiging te kennen,
dat er brand was.
Get. klom toen met den wachtsman op den
transporteur en toen bleek dat zyn vermoeden
maar al te waar was. De „P. C. Hooft" brandde I
Men haalde nulp en waarschuwde de brand
weer.
Getuige J. C. Vrouwes, vierde stuurman,
kwam voor vyven met zyn koffertje langszy.
De Ontsmettingsdienst was al aan boord en in
de loods, by de toegangen tot het schip, ston
den wakers.
Voorzitter: „Had U opdracht het schip in
het oog te houden?"
Get.: „Speciale voorschriften zyn er niet; ik
had geen strikte orders om by het schip te
blyven."
Te zeven uur tien werd get. telefonisch door
den portier gewaarschuwd dat de heer Calf
hem wenschte te spreken; op de Sumatrakade
ontmoette hy dezen heer die hem een voor-
loopigen vry brief gaf voor het betreden van
de machinekamer, te overhandigen aan den
machinist, den donkeyman en den electricien.
Toen hy was teruggekeerd, verzocht hy den
wakers hem te waarschuwen als er wat bijzon
ders gebeuren mixht, waarna hy te kwart voor
negen is gaan slapen. Om kwart voor twaalf
werd hy gewaarschuwd; toen hij aankwam zag
hy geen vlammen, doch wel zag hy rook op-
stygen uit de bovenste passagiers-verblyven.
Get. is den middenbreak ingeloopen om te zien
of hy met den brandblusscher iets kon uitrich
ten; hy moest echter wyken voor den rook, die
hem tegemoet kwam. Met zyn helpers was hy
byna doorgedrongen tot dek A; de brand
woedde oa. in den rooksalon.
De volgende getuige, de heer P. F. Buigholt,
vierde machinist, is ook den avond vóór den
brand op de „Hooft" aanwezig geweest.
Het blykt dat getuige, kort nadat de brand
ontdekt werd, de centrale ventilatie heeft afge
zet, later, toen de brandweer aan boord was, is
hy nog in de motor kamer geweest om de dyna
mo uit te schakelen.
Een der firmanten van de firma Groeneveld
en v. d.lPoll, die vervolgens gehoord wordt, deelt
mede, dat de firma de materialen heeft geleverd
voor de electrische installatie op de „Hooft" en
het toezicht op de montage heeft gehad. Er zyn
aan boord twee soorten fans, geiykstroom- en
drafdstroomfans. De ruimfans zyn draaistroom-
fans. Deskundige geeft vervolgens over de cons
tructie van deze fans uitvoerige inlichtingen.
Zoo zyn er fans met drie zekeringen; wan
neer één zekering iets vroeger doorslaat dan de
beide andere, treedt in dien tusschentyd een
zware verhitting op. Deze hitte plaatst zich weer
naar een yzeren console voort en dan naar een
yzeren keker. Het is niet uitgesloten dat er brand
zou kunnen ontstaan; echter moet de koker
dan door hout of ander materiaal gaan. Op de
„p. c. Hooft" bevonden zich evenwel dergelijke
ruimfans niet in de buurt, waar de vuurhaard
geweest is.
Deskundige deelt nog mede, dat er tydens de
reis wel eens aan zekeringen geknoeid wordt,
by de wilde vaart gebeurt dit veel, by groote
scheepvaartmaatschappyen is het uitzondering.
De leidingen aan boord van de „Hooft" waren
uitstekend. Naar deskundige meent heeft een
der leden van den Raad zeer juist verklaard dat
kortsluiting ten aanzien van het ontstaan van
een brand het minst gevaarlijk is. Het
HUIZEN, 296 AL 8.30 KRO Morgen
wijding door M. Monnikendam. NCRV 9.30
orgelbespeling door Egb. A. Vos; 9.S0 In-
eldend orgeispel; 10 uur Kerkdienst uit
Amsterdam-Zuid; 11.45 Gewijde muziek.
KRO 12.15 KRO-sextet o.l.v. Piet Lusten-
oouwer, 1 uur Causerie door drs. Paul Ju
lian; 1.20 Sextet; 2 uur Gramaloonmuziek;
2.10 Boeken en schrijvers; 2.30 De Kon.
Harmonie te Den Bosch, o.l.v. Wierts; 4.30
Zieken halfuurtje. NCRV 5 uur Gewijde mu
ziek door een gemengd vocaal kwartet; 5.50
Gewijde muziek; 6.20 Kerkdienst uit An-
gerlo (G.). KRO 7.45 „Ontwapening", L. A.
C. M. Doorman; 8.10 RKF; 8.15 Kooruitvoe
ringen uit Baarn; 9.15 Nieuwsberichten v.
het Persbureau Vaz Dias; 10.40 Epiloog door
het klein koor o.l.v. Josephus H. Plcckers.
HILVERSUM, 1875 M. 8.30 VARA
Tulnbouwhalfuurtje door S. S. Lantinga:
„Cactussen in wintertijd"; 9 uur Ir. R. A.
Gorter: „Doe het veilig"; 9.15 Voetbalmede-
deellngen, daarna orgelspel door Johan
Jong; 9.40 Zondagmorgentoespraak door G.
J. Zwertbroek. VPRO. 10.30 Kerkdienst uit
Bloemendaal. 12 uur AVRO Omroeporkest
o.l.v. Nico Treep; 1.45 Aansluiting met het
Stadion Amsterdam. Ooggetuige-verslag van
den voetbalwedstrijd Nederland-Zwitser
land door H. Hollander; 4 uur Gramofoon-
muzlek; 4.15 Boekenhalfuurtje door dr. P.
H. Rltter Jr.; 4.45 Gramofoonmuzlek. VARA
uur Kinderuurtje; 6 uur Vara-orkest o.l.v.
Hugo de Groot; 6.50 Uitzending van den
Alg. Ned. Bond van Handels- en Kantoor
bedienden; 7.10 Vara-orkest o.l.v. Hugo de
Groot. AVRO. 8 uur Nieuws- en sportbe
richten van het Persbureau Vaz Dias te
Amsterdam; 8.15 Concert door Dajos Bela
en zijn orkest: 9 uur Mr. A. W. Kamp
draagt voor; 9.20 Omroeporkest o.l.v. Albert
van Raalte; 10 uur Gramofoonmuzlek; 10.20
Omroeporkest; 11 uur Gramafoonmuziek.
BRUSSEL, 509 M. 10.20 Concert door
het kleine orkest van het NIR o.l.v. P. Lee
mans; 11.20 Gramofoonmuzlek; 1.30 Con
cert; 5.20 Concert door het Radio-orkest
o.l.v. Franz André; 6.20 Pianorecital; 10.30
Concert.
KALUNDBORG, 1153 M. Instrumentaal
ensemble; 1.20 Accordeonmuzlek; 1.45 Gra
mofoonmuzlek; 2.45 Omroeporkest, o.l.v.
Launy Gröndahl; 7.20 Omroeporkest o.l.v.
Emll Reesen; 9.30 Omroeporkest o.l.v. Ree-
sen; 10.10 Dansmuziek oi.v. Teddy Peter
sen.
BERLIJN, 419 M. 11.35 Concert door
de Philharmonie van Dresden; 2.50 Populair
ioncert o.l.v. Riemann; 4 uur Vervolg con
cert; 7.20 Concert door het Berlijnsch Phil
harmonie orkest oJ.v. Prüwer.
HAMBURG, 372 M. 2.20 „Der Waffen-
schmied". opera-comique in drie bedrijven
van Lotzing; 7.20 Concert door het Philhar-
monieorkest van Hamburg.
KÖNIGSWUSTERHAUSEN, 1635 M.
2.50 Concert.
LANGENBERG. 472 M. 12.20 Concert
door het West-Duitsche kamerorkest o.l.v.
Spitz; 3.50 Vesperconcert; 6.20 Populair
programma; 7.20 Concert; 9.30 Worstelwed
strijd Duitschland-Zweden.
DAVENTRY, 1554 M. 12.50 Vioolrecital
I.20 Concert; 2.20 Gramofoonmuzlek; 3.20
Concert door het Radio-militalr-orkest; 4.35
Concert door hét B.B.C.-dansorkest; 9125
Concert; 10.50 Epiloog.
PARIS (EIFFEL), 1446 M. Concert
door het Rex-concert; 7.50 Gramafoon
muziek.
PARIJS (RADIO) 1723 M. Gramafoon
muziek; 11.50 idem; 12.40 Gewyde muziek;
1.20 Populair concert; 4.20 Gramofoonmu
zlek; 10.20 Jazz-muziek.
MILAAN, 331 M- 3.20 Populaire mu
ziek; 6.25 Gramofoonmuzlek; 8.20 Opera-
uitzending.
ROME, 441 M. 8.05 „II Capitan Fra-
cassa".
WEENEN, 517 M. 4.15 Populair con-
concert; 9.20 Gramofoonmuzlek; 9.50 Ge
varieerd programma.
WARSCHAU, 1411 M. 11.35 Symphonie-
concert door het Philharmonle-orkest van
Warschau; 2.20 Concert; 3.45 Gramofoon
muzlek; 7.40 Populair concert; 9.20 Dans
muziek.
BEROMUNSTER, 460 M.
Meistersinger; Wagner.
8.20 „Die
woord kortsluiting wordt maar al te veel mis
bruikt. Het ontstaan van brand door een elec
trische kachel lykt deskundige allerminst waar-
schyniyk.
Te ruim tien over vier werd de zitting ge
sloten, onder mededeeling, van den voorzitter
dat de Raad zich voorbehoudt om op enkele
punten nog een ander onderzoek in te stellen.
In een volgende zitting zullen dan nog andere
getuigen worden gehoord.
By de proefuitzendingen met den kortegolf-
zender van de PHOHI is gebleken, dat de zen
der weliswaar van den langdurigen stilstand
geen nadeelen heeft ondervonden, doch dat de
gebruikte golflengte van ca. 17 Meter -door een
inmiddels ingetreden verandering van de Hea-
viside laag in de atmosfeer gedurende het win
terseizoen niet meer op de meest geschikte
uren (n.l. de avonduren tusschen 20 en 23 uur)
in Italië wordt ontvangen.
De proefuitzendingen worden daarom met
ingang van 21 Januari a.s. voor den duur van
circa een maand gestaakt om aan den zender
eenige wyzigingen aan te brengen, waardoor
ook met een golflengte van circa 25 Meter zal
kunnen worden uitgezonden. De PHOHI-zender
zal dan gedurende de wintermaanden op 25
Meter golflengte uitzenden en in het zomer
seizoen op 17 Meter, hierdoor zal dan in beide
Jaargetyden de ontvangst in Indië in de avond
uren kunnen worden verzekerd.
Met ingang van 1 Mei 1933 zal de Cechoslo-
vaaksche Luchtvaartmaatschappy haar viuch-
tên op het traject Praag—Leipzig—Essen—Rot
terdam hervatten. Deze diensten zullen aan
sluiten op een dienst PraagWeenen—Boeda
pest, zoodat het luchtverkeer op Nederland een
belangrijke verbinding ryker is geworden.
Thans is de Eerste Kamer in openbare ver
gadering byeengeroepen tegen Woensdag 25
Januari, des namiddags te half twee.
Op de agenda staan de wetsontwerpen goed
keuring van het ontwerp-verdrag betreffende
den gedwongen of verplichten arbeid (Genève
1930); goedkeuring van het op 25 Augustus
1931 te Angora tusschen Nederland en Turkye
gesloten handels- en scheepvaartverdrag, als
mede van het daarby behoorende onderteeke-
ningsprotocol; en goedkeuring van het op 26
Mei 1930 te 'sOravenhage tusschen Nederland
en Zwitserland gesloten handelsverdrag met
het daarby behoorend slotprotocol, a'smede van
het op 19 Juni 1931 te Genève geteekende ad
ditioneel protocol.
HUIZEN, 296 M. 8 uur Schriftlezing en
meditatie, 8.15 Morgenconcert; 10.30 Mor
gendienst door Ds. J. Hoekzema; 11 uur
lezen van chr. lectuur; 11.30 Gramofoon
muzlek; 12 uur Politieberichten; 12.15 Gra
mofoonmuzlek; 12.30 Orgelconcert door Jan
Zwart; 2 uur Uitzending voor scholen; 2.35
A. J. Herwig: „Beplanting van den lief-
aebberstuin"; 3.15 Knipcursus; 3.30 Cursus
stof versiereu3.45 Rustpoos voor het ver
borgen van den zender; 4 uur Bijbellezing;
5 uur Concert; 6.30 Vragenuurtje; 7.30 Po
litieberichten; 7.45 Persberichten van het
Ned. Chr. Persbureau; 8 uur Zang doof
„Con Amore" (zangclub voor jonge dames
te Den Haag); 9 uur J. J. Walllen: „Me
disch toezicht op den arbeider in de in
dustrie; 9.30 NCRV-kleinorkest; 10 uur
Persberichten van het Persbureau Vaz Dias;
11 uur Gramofoonmuzlek.
HILVERSUM, 1875 M. 8 uur VARA
Gramofoonmuzlek. 10 uur VPRO Morgen
wijding. VARA 10.15 Carel Ryken draagt
voor; 10.30 De Notenkrakers o.l.v. Daal,
Wins; 11 uur Orgelspel; 11.15 Notenkrakers
O.I.V. Daaf Wins; 11.45 Carel Ryken; 12 uur
Vara-klein-orkest o.l.v. Paul Duchant; 2 uur
Rustpoos voor het verzorgen van den zen
der; 2.15 Gramofoonmuzlek; 2.30 Gramo
foonmuzlek; 3 uur Hetty Beck; 3.30 Fliere
fluiters o.l.v. Hugo de Groot; 4.40 Na
schooltijd; 5.10 Notenkrakers o.l.v. Daaf
Wins; 5.50 Accordeon-sll; 6 uur Vara-orkest
d.I.v. Hugo de Groot; 7 uur Muzikale bab-
oeltjes; 7.55 Herhaling S.O.S.-berlchtingen;
uur Orgelspel door Johan Jong; 8.15 Uit
zending uit Den Helder; 9.40 Persberichten
van het Persbureau Vaz Dias te Amsterdam;
10.50 Gramofoonmuziek.
BRUSSEL, 509 M. 12.20 Concert door
het kleine orkest van het N.I.R., o.l.v. P.
Leemans; 1.30 Gramofoonmuzlek; 5.20 Con-
;ert door het omroepsymphonieorkest o.l.v.
Arthur Meulemans; 6.50 Concert door het
klein N.I.R.-orkest o.l.v. P. Leemans; 7.20
Vervolg concert; 8.20 Concert door het ra
dio-orkest o-l.v. Karei Walpot.
BERLIJN, 419 M.
S.30 Concert.
5.30 Planorecital!
HAMURG, 372 M. 10.20 Co#c. d. e. sym-
phonie-ork. van werkl. musici; 12.35 Gramo
foonmuziek; 1.30 idem; 3.55 Concert door
het Norag-kamerorkest o.l.v. Seeker; 6.55
Orgelconcert; 7.20 Concert door het Phll-
harmonieorkest van Hamburg o.l.v. Dr. Karl
Muck; 9.40 Concert en dansmuziek.
-KÖNIGSWUSTERHAUSEN, 1635 M. 1.20
Gramofoonmuziek; 3.50 Concert; 6.55 Con
cert; 9 uur Pianosonate.
LANGENBERG, 472 M. 12.20 Concert
o.l.v. Wolf; 4.20 Vesperconcert o.l.v. Eysoldt;
8.50 Dansen en marschen; 9.50 Kamer
muziek.
DAVENTRY, 1554 M. 12.20 Concert;
1Ü0 Orgelconcert; 2.05 Concert; 3.20 So-
naterecltal; 4.05 Concert; 9.55 Concert door
het B.B.C.-orkest; 11.20 Dansmuziek.
PARIJS (EIFEL). 1446 M. 7.50 Opera
In drie bedryven „Parsifal".
PARIJS (RADIO), 1725 M. 8.05 Gra
mofoonmuzlek; 12.20 Concert door het om
roeporkest; 7.40 Concert door het omroep
orkest; 8.20 Omroeporkest.
MILAAN, 331 M. 4.30 Gramofoonmu
ziek; 4.50 Programma van Rome; 6.20 Gra
mofoonmuziek 7.50 Concert kamermuziek;
9.20 Orkestmuziek.
ROME, 441 M. 4.50 Uitzending uit de
R. Accademia Fllarmonica, Romana; 8.05
Populaire muziek.
WEENEN, 517 M. 4.10 Populair con
cert; 7.20 idem; 7.50 Concert door het
Weensche Damessymphonieorkest o.l.v. Kel-
dorfer; 9 uur Dansmuziek.
WARSCHAU. 1411 M. 4.20 Kamermu
ziek; 7.20 Operette van Kalman; 9.35 Dans
muziek.
BEROMUNSTER, 460 M. 7.50 Vocaal-
en instrumentaal concert; 8.05 Blijspel; 9 U.
Harmonlkamuziek.
VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN
VERWIJZEN WIJ NAAR DEN KA
THOLIEKEN RADIOGIDS
De directie der chocoladefabriek „Veka" te
Rotterdam heeft den ryksbemlddelaar in de
staking bij dié fabriek, prof. mr. Josephus Jit-
ta, het volgende telegrafisch medegedeeld:
„Overwegende de goede verstandhouding,
welke steeds tusschen personeel en directie
bestaan heeft, besluit Uw bemiddelingsvoorstel
van 5 pet. te accepteeren. By verwerping van
andere zyde vervalt onze bereidverklaring."
Vrydagavond is te Ginneken brand ontstaan
in den wynhandel van de firma Elsevier Zn.
aan de Raadhuisstraat, welk perceel gelegen is
vlak tegenover het stadhuis.
Toen omstreeks kwart over zes de brand werd
ontdekt in een schuurtje achter den winkel,
sloegen de vlammen er reeds uit en in zeer kor
ten tyd stond het geheele perceel in lichterlaaie.
Toen dan ook ongeveer een kwartier nadat de
brand was ontdekt, de brandweer arriveerde,
viel aan blusschen niet meer te denken. Men
kon echter niet verhinderen, dat een leegstaand
huis naast den wynhandel vlam vatte, waar
door het dak van dit perceel grootendeels werd
vernield.
De wynhandel brandde geheel uit. Van den
inventaris kon zoo goed als niets worden gered.
Naar „Het Volk" verneemt is de straf ge
handhaafd voor de hoofdbestuurderen van den
Bond van Marine-schepelingen voor het ver
spreiden eener circulaire inzake deelneming aan
de roode demonstratie, van 8 November in Den
Haag. Het rapport van vice-admiraal J. G.
Schorer aan den Minister van Defensie uitge
bracht, stelt het hoofdbestuur volkomen in het
ongelijk.
Het geheele hoofdbestuur zou nu in beroep
gaan, volgens het blad, by het Hoog Militair
Gerechtshof.
Toen Donderdagavond de sneltrein, welke om
19 u. 35 van Assen naar Groningen vertrekt,
ongeveer 500 M. in beweging was, wist een
arrestant bestemd voor Groningen, waar hy
gevangenisstraf moest ondergaan, uit den trein
te springen. Door terstond aan de noodrem te
trekken wist de met het transport belaste po
litie den trein tot stilstand te brengen.
Na een wilde jacht gelukte het de politie den
man te grypen. Zwaar geboeid is hy per vol
genden trein naar Groningen vervoerd.
Vrijdagavond is'n tot nu toe onbekend schip
in nood geraakt op ongeveer 5 K.M. in Oos-
teiyke richting van de Noordpunt van Schok
land. De stoomfluit gaf herhaaldelyk signalen,
terwyl men van Schokland af tevens licht
signalen waarnam. Men kon overigens van dit
eiland niet onderscheiden, of deze signalen met
flambouwen werden gegeven of dat wellicht
■«een deel van het schip in bi-and stond, daar
de vlammen vry groot waren.
Assistentie kon men van uit Schokland niet
verleenen, daar de haven is dichtgevroren.
Het stoomschip „Geusou" is uit Kampen ver
trokken ter assistentie.
Nader wordt nog gemeld:
Het schip, vermoedeiyk een motorvaartuig,
zat reeds den geheelen dag vast en werd voor
het eerst opgemerkt door een boer, die aan de
kust by Kampen woont. Deze is een eind over
het ys in de richting van het schip geloopen,
doch kon het vaartuig niet bereiken. Vermoe-
deiyk bevinden zich vier personen aan boord.
Het is onwaarschyniyk, dat er brand aan
boord is, omdat men daarvan aan de kust by
Kampen niets bemerkt heeft. Het schip is
vastgeloopen op de Ruggebot buiten het Ketel-
diep.
Nader vernemen wy, dat het tusschen Schok
land en den Ketel in nood verkeerende schip
de „Onderneming" is van den Paw Kruger Dienst
tusschen Meppel en Rotterdam. De machine
was defect geraakt, waarop men noodseinen
gegeven heeft.
Door de postboot „Jhr. von Geusau" is de
„Onderneming" de haven van Urk binnenge
bracht.
Het schip, dat op de Ruggebot naby het
Keteldiep is vastgeraakt, blykt te zijn, naar wy
nader vernemen, het motorschip „De Onder
neming". Schipper of reedery zyn nog niet
bekend.
Vrydagmiddag is uit Kampen een motorschip
naar het gestrande vaartuig gevaren, doch toen
dit schip in de nabijheid kwam, werd de nood
vlag ingehaald. Waarscbymyk dacht men aan
boord weer op eigen kracht te kunnen vlot
komen.
Vrydagavond werden opnieuw noodseinen
gegeven.
Het Nederlandsche stoomschip „Veendijk"
van de Holland—Amerika Lyn, dat 10.550 tons
d. w. meet en gebouwd werd In 1914, is ter
slooping verkocht aan de N. V. Frank Rysdyk's
Industrie ele Ondernemingen te Hendrik Ido
Ambacht.
De afdeeling Gorinchem van 't Nationaal Cri
siscomité, heeft de beschikking gekregen over
250 biggen; vermoedeiyk worden ze a.s. Maan
dag geleverd.
Het crisiscomité te Oss heeft aan de Neder
landsche Varkenscentrale 500 speenvarkens
aangevraagd, ter kostelooze distributie onder
werkloozen ter plaatse.
Later meldt men ons: de aanvragen om speen -
varkentjes door de verschillende plaatseiyke
crlsiscomité's zyn zoo talrijk, dat de Varkens
centrale momenteel niet aan alle verzoeken kan
voldoen. Daarby komt, dat de aanvoer door de
boeren niet zoo vlot geschiedt als men wél had
gehoopt. De Varkens-centrale zal echter trach
ten de aflevering zoo spoedig mogeiyk te doen
geschieden.
Woensdagmiddag heeft de 35-jarige land
arbeider J. L., vader van een groot gezin, te
Haarlemmermeer, zichzelf in een vlaag van
waanzin in brand gestoken. De brandende
kleeren waren spoedig gebluscht, maar de man
had zulke brandwonden opgeloopen, dat hy in
emstigen toestand naar een ziekenhuis moest
worden overgebracht.
Vrydagnacht zyn twee beschonken cafébezoe
kers ln de Raadhuisstraat te Alphen a. d. Ryn
slaags geraakt.
De 23-jarige los-werkman B. van L
en de 25-jarige betonwerker H. hadejen
reeds in het café „De Vergulde Wagen", waar
meer gedronken werd dan zy konden verdragen,
twist met elkaar gekregen.
Na het sluitingsuur werd de ruzie op straat
voortgezet, waarby Van L. plotseling een groot
dolkmes trok en daarmee H. een steek toe
bracht in den linker schouder. Bovendien be
dreigde hy H. met een revolver. Laatstgenoemde
bleek vry ernstig gewond te zyn en werd door
dr. Groen voorloopig verbonden.
Van L. is door de politie in arrest gesteld.
Het communistisch lid Van den Rotterdam-
schen Gemeenteraad, de heer H. Reuderink,
was Woensdagavond, geiyk wy gemeld hebben,
door de politie aangehouden, wegens het uitèn
van opruiende taal tydens een volksoploop in
de Warmoezierstraat té Rotterdam.
Voorloopig werd hy in een der politiebureaux
opgesloten. Vry dagmorgen echter is hy voorden
Officier van Justitie geleid en in het Huis van
Bewaring te Rotterdam opgesloten.
De heer Reuderink zal dus niet kunnen
deelnemen aan het dezer dagen begonnen debat
ln den Gemeenteraad over de begrooting 1933.
U M-
Er zijn onder ons velen, die gaarne
met de veeren van anderen pronken.
Let eens goed op rondom u en....
ook op u zelf.
Wat is er al niet getwist wie nu wél
een of andere uitvinding heeft ge
daan, b.v. der boekdrukkunst. Wat is
er thans niet te doen over het ver
meend plagiaat van een professor, die
over Willem den Zwijger schreef! Men
zegt wel eens.maar men zegt zoo
veeldat ook musici van elkaar
overnemen
In het dagelijksche leven pronkt
men graag met andermans bezit. Men
leent elkanders zilver bij maaltijden,
men „huurt" allerlei bij recepties- En
men gaat groot op de eigenschap
penvan anderen. De politicus
heeft een samensteller zijner redevoe
ringen, de leider heeft een schrijver
zijner artikelen. Het is gélukkig niet
zoo als regel, maar.'t gebeurt toch
wél eens. Een jonge bediende met
ambitie en hersens heeft een idee,
waardoor veel wordt verbeterd. Zijn
chef vindt 't, schouderophalend, zóó-
zóó. In de directiekamer komt deze
echter met 't denkbeeld van den derde,
wiens naam verzwegen wordt.... Die
chef is toch maar 'n bol! Maar o wee
als 't op de uitwerking aan komt. De
dragers van andermans plunje ver
raden zich toch- Ze kunnen er zich
niet in bewegen. De veeren van een
pauw doen een kraai geen koningin
der vogels worden. Het is gevaarlijk
op den duur met de veeren van een
ander te pronken. We worden er eens
belachelijk door.
a
MORELIA (Mexico)21 Jan. (Reuter),
Zestig kisten dynamiet zyn hier door on
bekende oorzaak ontploft.
Drie en dertig personen zouden door
deze ontploffing gedood zyn.
Nadere bijzonderheden ontbreken nog.
Biykens het rapport der commissie van on
derzoek naar de op de gasfabriek te Ede' van
1917 af gepleegde onregelmatigheden, heeft de
hoofdboekhouder v. d. R., valschheid in ge
schrifte gepleegd, terwyi de boekhouder G. zich
aan ernstig plichtverzuim heeft schuldig ge
maakt. De gemeente heeft een schade geleden
van minstens ƒ75.000, verminderd met de vor
dering op achterstallige debiteuren.
B. en W. stellen den Raad voor beide ambte
naren te ontslaan.
Vrijdagmiddag omstreeks twee uur is de 22-
jarige J. Krieken bij het schaatsenrijden op
den „IJzeren Man" te Weert door het ys gezakt
en verdronken.
Vrydagmiddag reed een drietal jongelui op de
Singelgracht te Woerden schaatsen, doch het
ys was niet betrouwbaar. Op een gegeven mo
ment zakten zy er doorheen en kwam de 21-
jarige Boot onder het ys. Spoedig was hulp ter
plaatse en met behulp van touwen en ladders
wist men de twee andere drenkelingen, een jon
gen en een meisje op het droge te brengen. Het
was echter niet mogeiyk B. onder het ys van
daan te halen. De jongeman is verdronken.
Naar zyn ïyk wordt gedregd.
BATAVIA, 20 Jan. (Aneta) Het vonnis van
den Landraad te Batavia van 7 December j.l„
waarby de moordenaar van mevrouw Rykhof,
de 25-jarige huisjongen Abdoelgani bin Bagong,
tot levenslange gevangenisstraf werd veroor
deeld, Is door een vonnis van den Raad van
Justitie te Batavia d.d. 13 Januari gewyzigd,
waarby beklaagde tot de doodstraf veroordeeld
wordt.
Het bestuur van den Konlnklyken Neder-
landschen Voetbalbond deelt ons mede, dat
door het tydig afdekken van het speelveld met
stroo én dekzeilen, het Stadionterrein Zóndag
in goeden toestand zal verkeeren. Voor de
hoogere rangen zyn nog enkele plaatsbewyzen
te verkrygen, welke Zondagmorgen vanaf 9 uur
aan de Stadionloketten zullen worden verkocht.
Alle Hockeywedstry den van den Nederland-
schen Hockey- en Bandybond voor as. Zater
dag en Zondag zyn wegens vriezend weer af
gelast
