Prikkeldraad
Toen de rivi
ging „zitten"
Te eenvoudig
Bij den aanvang
Bij de witte Waal
Welkom
MAANDAG 30 JANUARI
De PHOHI-uitzendingen
IJsbrekers in het veld
COUPON
Naam ^Z2
PASTOOR J. ZWART
Onwel geworden tijdens het lezen
der H. Mis
BRAND TE OEGSTGEEST
In het gebouw van de jachthaven
„W elgelegen"
DOOR EEN TRAM GEGREPEN
Oude man op slag gedood
DE VERMISTE LANDBOUWER
Zijn lijk gevonden
BRANDSTICHTER IN ARREST
Lang gezocht, toch gevonden
DE DIEFSTAL TE MATARAM
Het meeste geld teruggevonden
Vele gunstige rapporten
Jaarlijksch onderzoek
,,'s Avonds wordt het stil en dringt
het geschuif van het ijs diep
in het landschap door"
IJsbestrijding
Zaterdag en Zondag heeft het Comité met
„HOLLAND OP HET IJS"
Cineasten aan het werk
a3888g888888g8Egag3B
invullen wal
Aan de N.V. Philips' Gloeilampen
fabrieken, Verkoopafdeeling Neder
land en Koloniën, EINDHOVEN,
Verzoeke mij Uw boekje over een
doelmatige en economische verlich
ting: „Licht in Uwe woning"
gratis en franco te doen toekomen.
Aires: -
verlangd icordt)
Aan de N.V. Philips' Gloeilampen
fabrieken, Verkoopafdeeling Neder
land en Koloniën, EINDHOVEN.
Verzoeke bij mij als verbruiker
van minstens twaalf lampen per
jaar, een lichtmeting te doen
verrichten. g_^
Naam:.
Adres
op de verkiezingen te dringen met tal van
initiatiefvoorstellen.
Hoe de Kamer met al dit werk gereed kan
komen, is ons niet duidelijk, te meer daar de
voorzitter in deze laatste maanden, wanneer
verschillende leden in de kiesvereenigingen ook
nog wel het een en ander te doen hebben, niet
maandenlang avondvergaderingen kan houden.
Op 23 December zeide de voorzitter, dat de
Kamer haar plicht had vervuld, dank zij haar
wilskracht en de veerkracht van haar leden. Wil
zij echter in de komende maanden haar plicht
doen, dan zal er heel wat van haar werkkracht
gevraagd worden; zij staat voor een bijzonder
zware taak.
Te Zaandam is Zondag pastoor J. Zwart van
de parochie van den H. Bonifacius tijdens het
lezen van de H. Mis van 9 uur plotseling onwel
geworden, waardoor het hem onmogelijk was
het H. Misoffer voort te zetten.
Dr. Immink, directeur van het St. Jan-Zie
kenhuis, die zich in de kerk bevond, verleende
onmiddellijk geneeskundigen bijstand, terwijl de
parochianen het kerkgebouw was bijna ge
heel gevuld in spanning het verloop afwach
ten.
Gelukkig kwam na korten tijd kapelaan Sui
ker de geloovigen gerust stellen, door mede te
deelen, dat de ongesteldheid het gevolg was
van oververmoeidheid en dat pastoor door de
kou was bevangen.
Kapelaan Van den Berg heeft daarop de
H. Mis vervolgd.
Zondagmorgen werd brand ontdekt in een
der hoofdgebouwen van de jachthaven „Wel
gelegen" aan de Haarlemmertrekvaart te Oegst-
geest. De brandweer tastte spoedig het vuur
aan, doch werd in haar pogingen ernstig be
moeilijkt door een dubbelen muur, die geheel
met zaagsel gevuld was. Pas om half vier was
men den brand volkomen meester.
De in het gebouw aanwezige booten, die een
hooge waarde vertegenwoordigden, konden op
enkele kano's na, allen worden gered.
Het hoofdgebouw is bijna geheel verwoest, ter
wijl de bovenverdieping is ingestort. De aan
wezige voorraad aardappelen en bloembollen
ging mede geheel verloren.
De oorzaak van dezen feilen brand is nog
niet bekend. Vermoed wordt, dat deze ont
staan is in het zaagsel tusschen den dubbelen
muur.
De schade wordt slechts gedeeltelijk door
verzekering gedekt.
Zondagmiddag omstreeks half vier is in de
Vierambachtstraat te Rotterdam, de 91-jarige
H. R. door een tramwagen van lijn 16 gegrepen.
De man werd tegen den grond geworpen, waar
door hij een schedelfractuur bekwam en zijn
linkerbeen brak. Hij werd een eind meegesleurd
en was op slag dood.
Het lijk is per auto van den Geneeskundigen
Dienst naar het Groote Ziekenhuis vervoerd.
Zondagmiddag is door menschen, die zich op
het ijs van de z.g. Wiel onder Hedikhuizen be
vonden, het in verren staat van ontbinding
verkeerende lijk gevonden van den sedert 10
September van het vorige jaar vermisten land
bouwer B. van Sprang uit Herp. De ongeluk
kige was op dien dag naar de markt te Den
Bosch geweest en is niet teruggekeerd. Van
Sprang was een zenuwpatiënt, zoodat aan een
misdrijf niet behoeft te worden gedacht. Het
lijk moest uit het ijs worden gehakt en was ge
heel onherkenbaar. De familie kon alleen uit
de zich op het lijk bevindende papieren de
identiteit van het slachtoffer vaststellen.
In Juni 1931 brak te Naaldwijk des nachts op
de boerderij van den landbouwer Vijverberg
brand uit. Met veel moeite heeft de brandweer
Toenmaals reeds werd brandstichting ver
toen den brand weten te beperken tot een groo-
ten hooiberg.
moed, maar ten spijt van de diverse nasporin
gen, kon de politie den dader er van niet aan
wijzen.
Dezer dagen kreeg zij evenwel een spoor in
handen en bij verder onderzoek bleek de ver
moedelijke dader thans in Den Haag woonach
tig te zijn.
Het is gelukt hem daar op te sporen in zijn
kosthuis. Aanvankelijk ontkende de man schuld,
maar na uitvoerig verhoor bekende hü den
brand te hebben gesticht.
De dader, de 28-jarige A. M. W. V., die vroe
ger te Naaldwijk woonde, is naar het Huis van
Bewaring te Den Haag overgebracht.
SINGARADJA, 28 Jan. aAneta) Bij het
verhoo is gebleken, dat de medeplichtige van
den algmeen ontvanger te Mataram, de Mena-
doneesche procureur-bamboe, die vreesde door
den algemeen ontvanger Van de Pol overhoop
te worden geschoten, vlak voor het vertrek van
de „Pahud" van de K. P. M. van Ampenan den
assistent-resident van Lombok te Mataram per
briefje omtrent den diefstal inlichtte.
Te Boeieleng werd 57.200.— in beslag geno
men waarna Van der Pol nog bekende te Am
penan circa 12.000.— in een gramofoon van
den procureur-bamboe verstopt te hebben
waarop het Binnenlandsch Bestuur naar Aöi-
penan seinde met als resultaat, dat op genoem
de plaats een bedrag van 13.600.werd aan
getroffen, zoodat totaal meer dan 70.000.—
reeds is achterhaald.
Beide arrestanten zijn per „Both" van de
K. p. m. gevankelijk naar Ampenan vervoerd.
De wijziging van die Kieswet, die morgen in de
Tweede Kamer aan de orde komt, heeft in den
laatsten tijd heel wat pennen in beweging ge
bracht. Het gaat daarbij hoofdzakelijk om de
vraag hoe het euvel van de talrijke onnut uit
gebrachte stemmen (onnut, omdat deze in het
geheel geen invloed hebben op de samenstelling
van de Kamer) ondervangen kan worden. Het is
de strijd tegen het voortwoekerend kwaad der
kleine partijtjes.
De regeering had bij de indiening van de wij
ziging der Kieswet eenige middelen aangegeven,
waaronder het storten van een som gelds voor
iedere ingediende candidatenljjst, welke som aan
de schatkist verviel, als er op de lijst niemand
gekozen werd. Een ander middel was het ver-
hoogen van het voor een lijst benoodigde aantal
handteekeningen, of de eisch, dat het teekenen
van de candidatenljjst plaats moest hebben ten
overstaan van den burgemeester of een daartoe
aangewezen ambtenaar.
Na heftige kritiek in het voorloopig verslag
heeft de regeering er van afgezien op dit punt
met eenig wijzigingsvoorstel te komen.
Thans heeft de heer v. d. Bergh een amende
ment dat feitelijk een wet op zich zelf is
ingediend, dat ook gericht is tegen het versnip
peren van een zoo talrijk aantal stemmen. Dit
amendement wil invoeren een voorstemming,
waaraan een tiende deel der kiezers deelneemt
veertien dagen voor de officieele verkiezing. De
partijtjes, die bjj deze voorstemming den kies-
deeler niet halen welke kiesdeeler ongeveer
een tiende deel van den geheelen kiesdeeler zal
bedragen vallen af, zoodat de officieele stem
ming maar plaats heeft over ongeveer 12 par
tijen, inplaats van 36, zooals in 1929.
Buiten de voorstellers schijnt niemand iets
voor deze poging tot voorkoming van stemmen
verlies te voelen, de eerste verdediging van dit
ongetwijfeld vernuftige stelsel moeten wij im
mers nog lezen. Intusschen heeft „De Avond
post in dit bestreden socialistische amendement
aanleiding gevonden om zich ook t^e begeven op
den weg van nieuwe voorstellen op dit terrein.
Het bezwaar, dat ondervangen moet worden is,
dat een groot aantal stemmen op kleine partij
tjes geheel verloren gaat. De redactie weet daar
een middel op:
„Laat men in de Kieswet de bepaling opne
men, °at elke groep, die een candidaten-ljjst
jndient, het recht heeft om b.v. binnen 14
dagen na de candidaatstelling aan het Cen
traal Stembureau mede te deelen, op welke
andere lijst zij haar stemmen overgedragen
wenscht te zien, in het geval aan haar eigen lijst
geen zetel mocht worden toegewezen.
Volgens dit denkbeeld zou dus groep A kun
nen meedeelen:
wij wenschen dat, indien wij geen zetel krijgen,
onze stemmen zullen overgaan aan groep B."
„De Maasbode" meent, dat in theorie deze
oplossing van het geval er niet zoo kwaad uit
ziet, alleen zullen de kleine partijtjes, die
meestal nog een afwijkende politieke richting
voorstaan, er volgens genoemd blad niet veel
voor voelen, stemmen over te dragen.
Zoo eenvoudig is echter de kwestie niet, want
wat „De Avondpost" voorstelt is feitelijk niets
anders dan een verbinding van lijsten onder
bepaalde voorwaarden. Tegen de lijstverbinding
binnen den kring heeft de wetgever reeds maat
regelen moeten nemen, in het derde lid van
artikel 100, waardoor het splitsen van lijsten
in tal van gevallen voorkomen is. Nu zou men
echter langs een achterdeurtje het mogelijk
maken van voorwaardelijke verbinding dit
kwaad weer binnen halen.
We gelooven niet, dat in de Kamer ook maar
een partij tenzij die van de eenlingen iets
voor dit denkbeeld zal voelen.
Men stelt zich deze zaken veel te eenvoudig
voor. Hierbij komt nog dat een bepaling als „De
Avondpost" wenscht, de stichting van kleine
partijtjes in de hand werkt, waardoor juist het
tegenovergestelde bereikt zou worden van hetgen
wordt gewenscht.
Als morgen de Tweede Kamer bijeenkomt om
weer een aanvang te maken met de openbare
behandeling van tal van wetten, zal zij zich
zonder twijfel de woorden herinneren van haar
voorzitter, gesproken op 23 December j.l.: dat
n.l. de Kamer na het reces nog belangrijke
arbeid wacht.
De beschikbare tijd is kort, want vergaderde
de Kamer het vorige jaar nog op 23 Juni, dit
jaar zal zij zeker met het oog op de verkiezingen
niet langer bijeen kunnen zijn dan tot half Mei.
De agenda van wetsontwerpen is zoo groot, dat
men er aan gaat twijfelen of de Kamer deze wel
zal kunnen afdoen, terwijl we daarbij nog niet
eens rekenen met eventueele krisiswetten, die
nog kunnen worden ingediend.
De Kamer begint al dadelijk met de wijziging
van de Kieswet, de nieuwe vaststelling van het
rechtsgebied en de zetels der rechtbanken en
kantongerechten, waarbij vooral de belangen
van het platteland betrokken zijn, om dan
voort te gaan met de weeldeverteringsbelasting,
waartegen een steeds toenemend verzet merk
baar is.
Daarna moeten worden behandeld de begroo
tingen van Nederlandsch-Indië, Suriname en
Curasao, waarvoor men wel vier weken mag
rekenen. De begrooting van Ned. Indië levert
groote moeilijkheden op, daar voor het eerst,
zoolang de Volksraad bestaat, deze een afdeeling
van de begrooting verworpen heeft en nog wel de
afdeeling onderwijs.
De Tweede Kamer zal deze nu moeten vast
stellen.
De begrooting van Curasao is in geen zes
jaren bij de Kamer geweest, zoodat daarvoor
ook meer dan gewone belangstelling bestaat.
Dan resten er nog de wijziging van de Krisis-
pachtwet, de maatregelen ter bevordering van de
vrachtverdeeling in de binnenschipperij, de wij
ziging van de Lager-Onderwijswet 1920, die in
October j.l. al van de agenda is afgevoerd, om
dat er drie weken voor gerekend werd en die
tijd niet beschikbaar was.
We vreezen dat ook deze Kamer voor een en
ander evenmin de gelegenheid zal hebben.
Intusschen staan de socialisten met het oog
A B. K. maakt in „Het Volk" een goed grapje:
Zooals men weet, coquetteert A. B. K. nog
steeds gaarne met zijn Joodsche afkomst, of
schoon Mozer naar we vreezen in hem
nog bezwaarlijk een zoon van het Oude Volk
herkennen zou.
Dezer dagen nu heeft A. B. K. aan zijn goede
vrienden officieel kond gedaan, dat hij zich
heeft laten doopen en Nederlandsch Hervormd
is geworden.
Waarom?
Wel! In een enkel katholiek blad was de op
merking gemaakt, dat in de Roomse he pers te
veel notitie van A B. K. werd genomen, dat
men hem teveel citeerde; onder den indruk
van het dreigement, waarmede A. B. K.'s brood
winning als journalist wel eens gemoeid kon
zijn, heeft de pur-sang-Israëliet naar een nieuw
beroep gezocht en heeft hij een winkS in
schoensmeer geopend in Bussum.
Maar niet zonder zich eerst Nederlandsch
Hervormd te hebben laten doopen.
Vanwaar deze bekeering?
Waarom juist in de schoensmeer en waarom
juist in Bussum?
Dat onthult A B. K. als volgt:
„Ik had wel is waar gelezen, dat de burge
meester dier schoone gemeente zich beklaagd
had, dat er zóóveel winkels verrijzen in Bus
sum, dat de overheid overweegt, daar een stokje
voor te steken. Dat was dus een reden om met
mijn schoensmeer elders mijn heil te zoeken.
Maar toen kwam mij te rechter ure dit
verlossende bericht onder de oogen:
Een „welkomstboekje"
BUSSUM. De kerkeraad der Ned. Herv.
gemeente alhier heeft een z.g. „Welkomst
boekje" het licht doen zien, dat gratis toe
gezonden wordt aan alle Hervormde perso
nen, die zich te Bussum komen vestigen.
Het boekje bevat allerlei gegevens op ker
kelijk gebied, vereenigingsleven. Ook het
christelijk onderwijs, medische hulp en een
lijst van hervormde winkeliers
en neringdoenden is er in opgenomen.
Het boekje ziet er keurig verzorgd uit.
Geen uur later was ik op het pad (ik was
toen nóg jood namelijk) en onderzocht, wie
in Bussum schoensmeer verkocht. Ik vond:
zeventien katholieken, drie Israëlieten, twee
Apostolischen onder het Kruis, één Luthersche
en één hond zonder kerkelijke gezindte. Maar
niet één Nederlandsch Hervormde winkel in
schoensmeer...."
Is dat geen fijne bespotting van het Neder
landsch Hervormd trucje om zooveel mogelijk
zieltjes te winnen of te behouden voor de kerk?
Ons compliment!
Toch verwondert ons eenigszins de belang
stelling van A. B. K. voor een betrekkelijk zoo
achterlijk trucje als de Nederlandsch Hervorm
den in Bussum schijnen toe te passen:
als goed sociaal-demokraat moest A B. K.
toch weten, dat het roode gemeentebestuur van
Weenen jaren en jaren geleden met veel groo-
ter virtuositeit en veel vlugger-bij een wel-
komstrgoet als partij -propaganda-middel ge
bruikt heeft:
zoodra kwam er in Weenen geen nieuw
schreeuwertje ter wereld, of het gemeentebe
stuur liet er een baby-uitzetje bezorgen met
een welkomstgroet van den rooden burgemees
ter!
Dat lijkt ons toch een nog veel doelmatiger
reclame dap het „welkomstboekje" van den
Bussumschen Kerkeraad, dat in maar al te
veel gevallen.... te laat zal komen.
De Weensche sociaal-demokraten hebben
het goed begrepen:
begin met een attentie aan de wieg, dan
kom je zeker niet te laat, en.... u weet
wel: de éérste indruk....!
Misschien kan A. B. K. ook persoonlijk met
het bovenstaande zijn voordeel doen:
hy heeft nu geprofiteerd van het Bussum-
sche reclame-welkomstboekje; als hij nu
weer eens geboren wordt, laat hij dan zorgen,
dat 't te Weenen gebeurt: hij zal er met een
luiermandje en met een welkomstgroet van den
rooden burgemeester zijn komst opgevroolijkt
vinden.
Van de deelnemers aan de Nederlandsche
Groenland-expeditie werd uit Angmagssalik een
telegram ontvangen, dat zij de op 18 Januari
j-1. voor hen bestemde uitzending zeer goed
gehoord hebben.
Professor van Everdingen als voorzitter en dr.
G. van Dijk, dr. T. van Lohuizen en dr. Balth.
van der Pol, als leden van de Nederlandsche
Commissie voor het Internationaal Pooljaar
1932/1933, konden de expeditie enkele mede-
deelingen doen en aanwijzingen geven in ver
band met de wetenschappelijke waarnemingen
in het hooge Noorden. Ook verscheidene fami
lieleden werden in de gelegenheid gesteld de
expeditieleden in hun isolement in het Noorden
toe te spreken.
Voor de Phohi-uitzendingen werden tal van
rapporten ontvangen.
De marconist op een schip bij New-Found-
land seinde, dat hij verschillende uitzendingen
buitengewoon luid en helder gehoord had, zon
der eenige fading.
Uit de Italiaansehe kolonie Eritrea, uit Sene
gal, uit Khartoum, uit Liberia, uit Somali-
land, alsmede uit vele plaatsen in de Vereen.
Staten zjjn enthousiaste rapporten binnenge
komen. Een luisteraar in Port Sudan gaf als
zijn meening te kennen, dat de uitzendingen van
de Phohi constanter waren dan van eenigen
anderen zender, die daar ontvangen kon wor
den.
Een vertegenwoordiger van een Nederland
sche firma in Accra aan de Goudkust schrijft,
dat de ontvangst duidelijker en zuiverder van
toon was dan het nieuwe British Empire Sta
tion.
Uit Baluchistan meldde een Engelsch offi
cier, dat de Phohi-uitzendingen daar met luid
spreker-sterkte beter dan allen andere stations
gehoord werden.
De Minister van Defensie heeft aan de burge
meesters verzocht er reeds nu bij openbare ken
nisgeving bekendheid aan te geven, dat behou
dens onvoorziene omstandigheden, in Juni a.s
het jaarlijksch onderzoek zal plaats hebben van
de gewone dienstplichtigen der landmacht van de
lichtingen 1921 en 1924.
In den zonnigen Zondagmiddag reden wij
over den Waaldijk, welke kronkelt door het
wintersche land van Maas en Waal, welke dit
vruchtbare land moet beschermen tegen den
waterwolf en straks wellicht de beschutting zal
zijn, wanneer de nu in ijsboeien liggende Waal
het pantser van dik ijs zal losslaaan en gaat
kruien.
Het was een somber beeld, die witte rivier,
welke zich langzaam bewoog door het dorbevro
ren land en daarheen schuifelde haar ongeluk
tegemoet, om straks vastgelegd te worden door
het zware ijs, dat in dikke besneeuwde schollen
over haar rug schoof.
By avond maakt die ijsgang een somberen
indruk van een knarsend, schuifelend monster,
dat door het land kruipt. Maar overdag, wan
neer de felle zon schijnt over het besneeuwde
ijs, is het een blanke, lichtende rivier, welke aan
weerskanten de diepblauwe zoom heeft van
dichtgevroren oevers.
Rechts van den dijk kronkelt de rivier en
links liggen de dorpen, bijna tien Meter onder
den kruin van den dijk, aan welks voet do
kolken nu evenvele ijsbanen bieden als zij in
zomertijd de groeiplaats zijn van vele water
planten. N lag alles dor langs den kant maar
was de kern van de kolk de ijsbaan van het
dorp. Ieder dorp van Maas en Waal heeft haar
eigen ijsclub en zooveel ijsbanen als er kolken
aan den rand der gemeente liggen. En men
waant zich hier in een Hollandsch landschap,
door onze oude meesters op de doeken vastge
legd en men ziet hier de levendige tafereelen
van wapperende vlaggen aan de oevers, van mu-
siceerende harmonicaspelers aan den kant en
van honderden dorpelingen op de schaats over
de witte baan. Bijna iedere vereeniging had
Zondagmiddag haar yswedstrijd en men zag de
Maas- en Waalsche dorpelingen als Friesche
vluggers over de baan vliegen of als vroolijke
paartjes aan de schoonheidswedstrijden deelne
men.
Eerst tegen den avond als de zon bloedrood
wegzinkt, wordt het somber langs de rivier. Dan
is het stil en dringt het geschuif van het ijs
diep in het landschap door. Dan komt wel eens
angst in de harten, wanneer men de bedreigde
punten nadert, waar het ys in de rivier vast
loopt en de decimeter dikke schollen op of over
elkaar gaan en als het ware in de rivier een
dam vormen, waarop de volgende schotsen als
dood loopen.
Zoo komt de breede Waal langzaam maar
zeker in de boei van het ijs, a*l weert de rivier
zich nog zoo krachtig, het aanschuivende ijs
overwint en legt langer band over de blauwe
rivier. Zaterdagmorgen om half twaalf had de
Waal zich vastgezet bij Druten, maar de rivier
kromde als het ware haar rug en schoof het
ijsdek weder op, zoodat de massa eenige uren
later weder in beweging kwam. De Waal heeft
zich bij Druten tusschen Zaterdagmiddag en
Zondagmorgen viermaal losgewerkt en bleek
eerst voorgoed te gaan zitten, toen zich een
zware ijsdam gevormd had even voorbij het dorp,
waar de rivier een kleine kromming maakt en
de kleiputten van een steenfabriek dieper in den
rivierboezem dringen. Toen de ijsdam zich ge
vormd had, steeg het water voor Druten binnen
weinige uren twee Meter hoog en werd het ijs
op de uiterwaarden opgelicht en werden ijsba
nen door diepe scheuren onbruikbaar gemaakt.
De verwachting was, dat de Waal na Druten
zich snel zou zetten te Nijmegen; men had hier
evenwel buiten de grillen van vorst Thialf en
van de Waal gerekend. Van boven kwam minder
ijs afzetten en de ijsgang werd steeds trager,
zoodat het kon gebeuren, dat de Waal eerst
Zondagmiddag goed drie uur voor het dorpje
Deest ging vastzitten en in Nijmegen alleen
een was van 1 Meter kon worden waargenomen.
Zaterdagavond was de stand van de rivier
voor Nijmegen 7-15 M. plus N. A. P. en Zon
dagavond was de rivier gestegen tot ruim 8
Meter, terwijl slechts het ijs voor ruim de helft
de breedte van de rivier dekte. Men kan aan
nemen, dat de Waal voor Nijmegen bij het hui
dige tempo niet voor Dinsdag zal zitten, na
tuurlek onvoorziene omstandigheden buiten be
schouwing gelaten.
De belangstelling voor den ijsgang is enorm.
Duizenden bewogen zich den ganschen Zondag
op de kade in afwachting van het moment, dat
de Waal in de ijsboeien gedreven zal worden,
maar allen werden teleurgesteld.
De Rijkswaterstaat heeft reeds alle mogelijke
maatregelen genomen bü eventueel losgaan van
de rivier. Overal zfljn de wachtposten uitgezet
en bij het minste gebeuren wordt de Water
staat ingelicht en treft deze de noodige beveili
gingsmaatregelen. Bij den huidigen toestand van
de Waaldijken bestaat er (God zij dank) geen
ernstig gevaar voor de achter de dijken gelegen
dorpen. Zoodra de Waterstaat weet, dat zich
ergens een ijsdam gevormd heeft, zal deze bij
het kruien van de rivier oogenblikkelük deze
ijsdammen doen opblazen. Op het oogenblik is
Nijmegen weer een echt geisoleerde stad en be
staat de eenige verbinding met het boven-Waal-
gebied in den spoorweg. Het zakenleven onder
vindt hiervan de groote nadeelen, daar alle
aanvoer thans veel langzamer en veel kostbaar
der geschiedt dan wanneer de rivier open ligt
en het grootverkeer de vrije baan heeft. En
nog drie jaar moet Nijmegen wachten op de
Waalbrug.
Het te Rotterdam gevestigde Comité voor IJs
bestrijding, dat sedert Donderdag ten behoeve
van het scheepvaartverkeer het ijs op de be
nedenrivieren, de Nieuwe Maas, de Noord, de
Dordtsche Kil en de Lek los breekt, heeft Zater
dagochtend drie ijsbrekers van Rotterdam doen
vertrekken naar de Lek. Zij vorderden dien dag
op de Lek tot Ameide, alwaar zij 10 schepen
uit het ijs bevrydden.
Zondagochtend is de tocht voortgezet, met
als einddoel de sluizen van het Merwedekanaa!
te Vreeswyk.
vier ijsbrekers het ijsveld in het bovengedeelte
van de Dordtsche Kil, het Malle Gat genaamd,
gebroken, aan welk werk Zaterdagmiddag door
twee ysbrekers van den Rijkswaterstaat werd
deelgenomen.
Het is de Dordtsche Kil losgebroken ijs drijft
helaas niet voldoende naar zee af.
Zondag werd vanwege de gemeente Dord
recht gebroken van de Zwyndrechtsche spoor
brug tot aan de zeehaven. Het Comité heeft
Zondag ook nog groote ysschotsen, die van de
Lek kwamen afdrijven, op de Nieuwe Maas voor
de Rotterdamsche Brug doen stuk varen.
Geen kans
Terwijl overal in het Nederlandsche land
schap de wateren met dikke ijs vlakken zijn be
vloerd, zyn er nochtans plekjes, waar het ijs
geen kans he^|. OP de Oost-Brabantsche ri
vier De Dommel, waar op een aantal punten
de zoogenaamde „Watermolens" in actief ge
bruik zyn, is over vrij grooten afstand het wa
ter zonder een vliesje ys. De molens houden
namelyk zoodanig het rivierwater in beweging,
dat van ysvorming geen sprake kan zijn.
Waddeneilanden verlost
De zeesleepboot „Oceaan" van de firma
Doeksen heeft Zondagmorgen de verbinding
met Harlingen weer tot stand gebracht. De
sleepboot „Volharding" die Zaterdag door mist
en t .gang niet uit Harlingen terug kon keeren
is Zondagmiddag met post en passagiers van
Harlingen teruggekeerd, zoodat de eilanden
Terschelling en Vlieland niet meer geïsoleerd
zijn.
Zondagochtend is ook de postboot van Oost-
mahom met de post van de afgeloopen vijf
dagen aan boord te Schiermonnikkoog aange
komen. Door het ijs en het hooge water was het
niet mogelyk aan den landingssteiger te meren,
zoodat met veel moeite met een roeiboot over
het ys de post op een half uur afstand van
het eiland van de boot moest worden gehaald.
De passagiers, die van het eiland wilden ver
trekken, konden echter niet aan boord komen.
Onder de auspiciën van de Algemeene Neder
landsche Vereeniging voor Vreemdelingenver
keer en de Nederlandsch Amerikaansche Kamer
van Koophandel, zal door het Centraal Bureau
voor Ligafilms een film worden gemaakt over
„Holland op het ys". Het scenario voor deze
film werd geschreven door den cineast Mannus
Franken, terwyl de opnamen zullen worden ge
daan door Mannus Franken en Jan Koelinga.
De bedoeling is, dat deze film dagelijks zal
worden vertoond op de Nederlandsche afdeeling
van de wereldtentoonstelling te Chicago, die
naar alle waarschynlykheid op 1 Juli a.s. zal
worden geopend en waar tevens zullen worden
vertoond verschillende andere filmpjes van de
jonge Hollandsche cineasten in samenwerking
met het Centraal Bureau voor Ligafilms.
Opnamen zullen geschieden in Friesland,
Zeeland, Volendam en Marken etc.
De opnamen voor deze film zullen reeds bin
nen zeer korten tijd gereed zyn, terwijl voor de
synchronisatie en klank-opnamen de firma
Philips zal zorgdragen.
