De bezem onder alle rangen
L DIO-PROGRAMMA-,
DINSDAG 14 FEBRUARI
EEN WIJDVERTAKT
COMPLOT?
Rusland over Indië
Woensdag 15 Febr. 1933
Eckener naar Europa
De moord te Wanroy
Op Onrust en Soerabaja wordt in
tensief gespeurd naar oor
sprong en ontwikkeling
yJSchade valt mee
In vier barakken
Mand ieregelaar
Begrafenis der gesneuvelden
De vakbeweging onder
militairen
Europeesche opruiers
In de gevangenis te Malang
Nieuwe dienstweigeraars
gearresteerd
Commissie van onderzoek
naar Onrust
Het eskader
Verbod deelname politieke
vergaderingen
De ,^Zeven Provinciën"
als reclame-object
Groeiende belangstelling
der Sovjetpers
Deernis met de slachtoffers
NIEUWE BURGEMEESTER
TE MIDDELBURG
De heer M. Fernhout
DE STAKING TE IJMUIDEN
Voorstellen van den bemiddelaar
in overweging
INVOER VAN BOTER
Wetsontwerp ingediend
Gesprek met den Zeppelin-vaarder
over de verbinding met Indië
GELDLEENING
Ten bate van het Ryk
RADIOREDE VERBODEN
De lezing t,Een school voor Allen"
HET „TRIBUNE"-PROCES
Advocaat-generaal by het Bossche
gerechtshof eischte twee jaar
gevangenisstraf
OP DEN BODEM DER ZEE
De goudschat der „Lutine
ONDER EEN TREIN GERAAKT
Bij onbewaakten overweg
te Steenwijk
VERKOOP VAN IJS
NA SLUITINGSTIJD
Banketbakker van rechts
vervolging ontslagen
MISHANDELING TE RUCPHEN
In hooger beroep veroordeeld
MAN UIT TREIN GEVALLEN
Het portier op onverklaarbare
wijze opengegaan
OVERSTROOMING NABIJ
CHERIBON
Vijf menschen omgekomen
INDISCHE HANDELSBALANS
Tweehonderd millioen minder
INDISCHE SALARISSEN
Kindertoeslag verhoogd
Examens groote stoomvaart
BATAVIA, 13 Febr. (Aneta.) Het Departement
der Marine in Ned.-Indië meldt: De te Koeta-
radja achtergebleven bemanning van „De Zeven
Provinciën" zal per s.s. „Oudshoom" der Kon.
Paketvaart Ml), naar Java worden overgebracht
voor het te houde» onderzoek en na aankomst
te Tandjong-Priok opnieuw worden geëmbar
keerd op de „De Zeven Provinciën".
BATAVTA, 13 Febr. (Aneta.) De commandant
der Zeemacht in Ned.-Indië, schout-bU-nacht J.
F. Osten, bezocht Zondagmorgen vergezeld van
den chef-materieel het eskader fbor het opne
men der aan de „De Zeven Provinciën" toege
brachte schade, en voor het houden van een
conferentie met den eskader-commandant, ka
pitein ter zee Van Duim.
De schade, welke de „De Zeven Provinciën"
heeft geleden, valt mede.
BATAVIA, 13 Febr. (Aneta). Zondag werden
in den loop van den dag 100 ongeboeide en 50
geboeide Inlanders benevens 28 geboeide en 4
ongeboeide Nederlanders in sloepen op het
'eiland Onrust afgezet.
De meesten hunner waren weinig onder den
Indruk.
De Europeesche gevangenen namen een hou
ding van onverschilligheid aan.
Alvorens in de door soldaten bewaakte ba
rakken te worden opgesloten, werd iedere ge
vangene in het Hollandsch of Maleisch er van
verwittigd, dat iedere verstoring van rust, elke
poging tot ontsnapping daadwerkelijk en op de
plaats zou worden voorkomen.
Elk contact van buitenaf is voor iedereen, be
halve de deze week aankomende commissie voor
onderzoek, verboden.
Het eskader ligt nog steeds by Onrust.
BATAVIA, 13 Febr. (Aneta). Het eiland On
rust is thans geheel onder militair commando
van een kapitein der infanterie, bijgestaan door
een officier van gezondheid.
Tot de getroffen voorbereidingen behooren
o.a. oprichting van een tijdelyk radiostation,
uitbreiding van den telefoondienst, opvoering
van profiand, inkwartiering van een voldoend
aantal groepen, aanleg van prikkeldraadversper
ringen en verbetering der verlichting en venti
latie.
Zondagmorgen arriveerden de gevangenen in
sloepen, welke door een motorboot werden ge
trokken.
Na de landing, welke onder scherp toezicht
geschiedde, werden de gevangenen onder gewa
pend geleide naar een viertal barakken ge
bracht, die anders voor bedevaartgangerswer
den gebruikt.
De regeling wordt toegepast, dat in elk barak
een groepscommandant kan worden aangewe
zen.
Deze barakcommandant moet echter eiken
dag een andere zijn.
Hij ontvangt aan den ingang van de barak
het eten en hy wordt belast met het contact
met den bewakingscommandant om eventueele
mededeelingen te kunnen doen op bepaalde mo
menten van den dag.
Intusschen worden andere barakken gereed
gemaakt voor eventueel langdurig verbiyf.
Als barakcommandant voor de Europeesche
groep, die afzonderlijk van de Inheemsche groep
wordt opgesloten, is voor den eersten dag aan
gewezen de korporaal-machinist Boshart. Deze
aanwyzing geschiedde door zyn mede-gevange
nen.
Door zyn optreden kreeg hy op het eiland
dadelijk den bijnaam van den .mandierege
laar".
Deze Boehart klaagde op Onrust, dat nog niet
voor rookery, lucifers, enz. was gezorgd, waarop
een ander hem er op attent maakte, dat ook
voor de mandiëry (het baden) niet was ge
zorgd.
In de Europeesche barak bevinden zich Hol-
landsche jongens van nauwelijks 20 jaar.
In de Inlandsche barakken heerscht eveneens
een weinig tegemoetkomende stemming jegens
de militaire bewaking.
Diverse klachten werden naar voren ge
bracht, zooals het verzoek om een zoo spoedig
mogeiyke doktersbehandeling, welk verzoek ook
aan de Europeesche barak werd gedaan.
Vele Inheemsche gevangenen spreken vlot de
Hollandsche taal, ook wanneer zij in het Ma
leisch worden toegesproken, zy prefereeren bet
Hollandsch boven het Maleisch.
Onrust vertoont thans een beeld van militaire
tucht.
De gevangenen houden zich voortdurend rus
tig.
BATAVIA, 13 Febr. (Aneta). De begrafenis
der Inheemsche gesneuvelden vond plaats op
het kerkhofeiland voor Tandjong Priok, terwijl
de Europeesche gesneuvelden te Purmerend
werden begraven.
Indien blijkt, dat onder de gesneuvelden zich
loyale elementen bevonden, zal alsnog voor
beide groepen nader worden uitgemaakt op
welke wyze zy aan hun laatste rustplaats wor
den toevertrouwd.
BATAVIA, 13 Febr. (Aneta). De divisie-com
mandant generaal-majoor Hoeksema de Groot
gaf een order uit ten aanzien van de vakbewe
ging onder de militairen.
De hoofdinhoud hiervan luidt als volgt:
„Ook in vergaderingen blijft de militaire rang
volkomen gehandhaafd, biyft de hoogste in rang
derhalve verantwoordelijk voor elke gebeurtenis,
welke zich tijdens een vergadering voordoet."
Deze order geldt voor alle militaire belangen-
vereeni gingen.
SOERABAJA, 13 Febr. (Aneta) De drie
van den kruiser „Java" aangebrachte Europee
sche matrozen, die door de arrestanten te
Malang als opruiers zij* aangewezen, werden
direct na aankomst per auto naar Malang ver
voerd.
SOERABAJA, 13 Febr. (Aneta) In de ge
vangenis te Malang bevinden zich momenteel
68 Europeesche korporaals en matrozen, terwyi
drie man cellulair zyn gezet.
De wacht is versterkt.
Telkens zyn minstens 25 man op schildwacht
SOERABAJA, 13 Febr. (Aneta) Zaterdag
zyn wederom zeven Inheemsche dienstweige
raars in de marinekazerne aan den Oedjoeng
gearresteerd.
BATAVIA, 13 Febr. (ANETA). De Commissie
van Onderzoek zal zoo spoedig mogeiyk op
Onrust haar taak aanvangen. De geheele opzet
daarvan wordt heden geregeld.
Beoogd wordt daarbij verschillende politieke
waarnemers in te schakelen.
BATAVIA, 13 Febr. (ANETA). Volgens een
mededeeling van het Departement der Marine
in Ned.-Indië blijft de „De Zeven Provinciën"
voorloopig bij Onrust, terwijl het eskader voor-
loopig biyft oefenen in het Westeiyk deel van
de Java-zee.
De bemanningen biyven geheel geconsigneerd
aan boord. Deze consignatie geldt ook voor de
schepen en marine-inrichtingen by Soerabaja.
BATAVIA, 13 Febr. (ANETA) „De Java-Bo-
de" verneemt dat deelname aan politieke ver
gaderingen verboden is aan alle marineperso
neel.
De correspondent van het „Handelsblad" te
Batavia bericht:
Het onderhoud van Aneta met den luit. ter
zee De Vos van Steenwijk heeft hier geweldige
sensatie gewekt. Algemeen veronderstelde men,
dat de officieren en onderofficieren op „De .Ze
ven Provinciën" waren opgesloten en men was
hoogst verbaasd te vernemen, dat zy tot een
soort afspraak met de muiters waren gekomen.
Nadere inlichtingen echter over dit en andere
duistere punten zyn niet te verkrijgen, omdat
alle betrokkenen zyn geïsoleerd.
De officieren, die aan boord van „De Zeven
Provinciën." waren, zyn daar gebleven, met
uitzondering van bovengenoemden luitenant,
die thans echter ook geen verklaringen meer
aflegt tegenover de pers.
Met het oog op alle eventualiteiten is een
groep legervliegtuigen te Batavia gestation-
neerd, waarvan de bemanningen zyn geconsig
neerd. In marine-kringen zegt men evenwel
den toestand volkomen in de hand te hebben.
Men gaat echter steeds meer overhellen tot
de gedachte, dat het conflict zeer wydvertakt
is geweest en dat de inheemsche schepelingen
te Soerabaja, hebben geweten, dat er aan boord
van „De Zeven Provinciën" iets op til was.
In verband daarmee komt het gebeurde in het
marine-vliegkamp, vóór de muitery op het
pantserschip uitbrak, in een ander licht te
staan. Ieder kind kon begrijpen, dat het eerste
wapen, dat eventueel tegen „De Zeven Pro
vinciën" zou worden gekeerd, het vliegtuig zou
zyn.
De bemanning, die te Oleh-leh is achterge
bleven, komt Woensdag hier aan en gaat
rechtstreeks weer op de „De Zeven Provin
ciën" over. Eerst dan kan het onderzoek vol
ledig aanvangen, ofschoon thans zoowel op On
rust als te Soerabaja reeds intensief wordt ge
speurd naar den oorsprong en de ontwikkeling
van dit vermoedelijk zeer wydvertakt complot.
De marineleiding is voornemens den bezem
niet alleen te hanteeren onder de lagere rangen
en zoodra dit mogeiyk is worden de betrokken
officieren, die in hun plicht te kort schoten,
voor den krijgsraad gebracht.
Van de onderofficieren der mariniers te Rot
terdam heeft het Dagblad van Rotterdam den
volgenden brief ontvangen:
De onderofficieren, behoorende tot de afdee-
ling Mariniers te Rotterdam verklaren, dat de
foto, voorkomende op de frontpagina van het
Dagblad „Voorwaarts* van Woensdag 8 Fe
bruari jl, voorstellende een korporaal der ma
riniers, een plaat van „De Zeven Provinciën"
bekijkende, met als onderschrift: „Dank zy het
vorbod van minister Deckers, grijpen de ma
rinemannen met meer gretigheid dan tevoren
naar ons blad!" fotografisch bedrog is en dat
de persoon op deze foto voorkomende niet tot
het korps Mariniers behoort en nimmer be
hoord heeft.
De onderofficieren voornoemd.
De te Moskou verschonende Sovjet-bladen
beginnen thans grootere aandacht te schen
ken aan de muiterij op „De Zeven Provinciën".
Van de achterpagina der kranten verhuizen
de telegrammen thans naar de voorpagina. Het
meerendeel der telegrammen is ontleend aan
Duitsche bladen. Ter kenschetsing van de Mos-
kuusche berichtgeving mogen de hoofden wor
den vermeld, waaronder bijvoorbeeld de
„PrawdA de berichten publiceert. „Heldhaftige
strijd van den „Patjomkin" der Nederlandsche
vloot" staat boven een bericht, boven een ander
bericht „gisting in het Nederlandsche leger."
Een der telegrammen uit Londen afkomstig
zegt dat de Londensche bladen de meening
uitten, dat de mogelijkheid niet was uitgesloten
dat de opstandelingen zouden pogen in een
der baaien van Zuid-Sumatra te landen en
zich daar met wapens en munitie van „De
Zeven Provinciën" medegenomen, in de tropi
sche bosschen zouden terugtrekken. In dit geval
zouden zy den steun genieten van de plaatse-
lyke Maleische bevolking. IA geen der Lon
densche bladen van eenige beteekenis komt in
werkeiykheid een dergeiyke veronderstelling
voor. Naast deze en dergeiyke stemmingsbe-
richten, die uiting geven aan den wensch van
de Russische berichtgevers, vindt men uitvoe
rige overzichten van de gebeurtenissen, die in
de „Prawda" met vette letters worden afge
drukt. In een gekleurde beschouwing van den
economischen toestand van Indië wordt de
sociaal-democratische directeur B. B. Mühlen-
feldt ten tooneele gevoerd, die gedwongen zou
zyn geworden te erkennen dat „de Indonesische
boer" van 2% cent per dag leeft. De waarheid
is, dat de heer Mtihlenfeldt van dit feit in een
rapport ongedwongen mededeeling heeft ge*
daan. Wy signaleeren dergelijke berichtgeving
even, omdat er uit biykt, hoe men Rusland
over Indië inlicht.
Vrijdagavond kwamen de hoofdbesturen van
den Bond van christeiyk marinepersoneel, de
Ver. van Technici der Kon. Marine en de R.-K.
Ver. van Marinepersoneel „St. Christophorus"
te Den Helder byeen. Mede aanwezig waren
HUIZEN 298 M. 8.00 N.C.R.V. Schriftle
zing en meditatie. 8.15 Gramofoonmuziek.
10.00 Zang door hef N.C.R.V.-dameskoor.
10.30 Morgendienst door Dr. G. Laarman.
11.00 Harmoniumbespeling door M. F. Jur-
jaanz. MeJ. Mijnhoeu, zang. 12.00 Politie
berichten 12.15 Concert door kwintet o. 1.
van Piet v. d. Hurk. 2.00 Gramofoonmu
ziek. 2.30 Concert A. Hermes alt, G. Beths
viool, P. Halsema, piano. 4.30 Zenderver
zorging. 5:00 Kinderuurtje. 6.00 Luitenant
Kolonel Rawle van het Leger des Hells:
„Van strijd en lijden in de Toradja landen
midden Celebes." 6.30 Engelsch voor be
ginners. 7.00 Onderwijsfonds voor de bin
nenvaart. 7.30 Politieberichten. 7.45 Pers
berichten van het Ned. Chr. Persbureau.
8.00 Orgel door E. Bouwmeester. Het N. C.
R. V.-dameskoor o. 1. van Marc. E. Bouw
meester. 8.30 D. Pereboom, het A. B. C.
der N. C. R. V. 8.50 Vervolg concert. 9.10
Waarom lid van de N. C. R. V. door Tj.
Krol. 9.30 Dubbelmannenkwartet „Euter
pe", Haarlem, o. 1. van A. Bak. 9.45 Vaz
Dias. 10.30 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM 1875 M. 8.— VAR A. Gra
mofoonmuziek. 10.00 V.P.R.O. Morgenwij
ding. 10.15 V.A.R.A. Uitzending voor de
arbeiders by de continubedryven. Dr. P.
Klinkenberg: „Het kapitalisme en wat er
aan vooraf ging". De Flierefluiters o. 1. v.
Hugo de Groot. 12.00 Notenkrakers o. 1. v.
Daaf Wins. 1.45 Zenderverzorging. 2.10
Vrouwenuurtje. 3.00 Voor de kinderen. 5.30
Notenkrakers o. 1. van Daaf Wins. 7.00 Ac
tueel allerlei uit de arbeidersbeweging.
N. V. V. 7.16 Gramofoonmuziek. 7.20 Or
gelspel door Cor Steyn. 7.50 Herhaling S.
O. S.-berichten. 7.55 Vakbeweging. De
structuur der moderne vakvereeniging d.
Theo Thijsse „De onderwyzers en de vak
beweging." 8.15 Uit het muzieklyceum te
Amsterdam. Concert m. m. van Amster-
damsch Kamerorkest o. 1. van J. Feit
kamp. 8.50 VARA-tooneel o. 1. van W. v.
Capellen. 9.20 Veilig verkeer. Joh. Walker:
„Hoe moet een chauffeur worden opge
leid." 9.25 Vervolg uitzending Muziek-
Lyceum. 10.10 Vaz Dias. 10.20 Flereflulters
o. L van Hugo de Groot. Esther Phllipse,
zang. 12.00 Sluiting.
BRUSSEL 410 M. 12.20 Uit het grand-
theater van Antwerpen concert o. 1. van
A. Felleman. 5.20 Concert door een plano
kwartet. 6.00 Gramofoonmuziek. 8.20 Con
cert door het radio orkest o. 1. van Franz
Andrë.
KALUNDBORG 1154 M. 11.20 Het strijk
orkest van Alvex o. 1. v. R. Bendix. 4.20
Gramofoonmuziek. 7.20 Populaire Deen-
sche muziek door het omroeporkest o. 1.
van Launy Gröndahl. L. Franken, zang.
9.20 Kamermuziek. 9.55 Dansmuziek door
de band van restaurant Rltz, o.l.v. Otto
Ling ton.
BERLIJN 419 M. 7.40 Concert door het
omroeporkest o. 1. van Eugen Jochum. 8.10
Berichten, daarna vervolg concert. 9.30
Berichten, daarna dansmuziek door de
Adelbert Lutter kapel.
HAMBURG 372 M. 5.55 Concert door de
Erich Schneidewlnd kapel. 10.50 Concert
door het Emdé orkest. 3.50 Concert door
het Norag orkest o. 1. van Horst Platen.
5.15 Populair concert door het Norag ka
merorkest en het Norag koor o. 1. van
Ernst van Clarmann. 9.50 Kamermuziek
0. 1. van R. Krug.
KÖNIGSWUSTERHAUSEN 1635 M. 11.20
Gramofoonmuziek. 3.50 Concert uit Ham
burg. 8.35 Concert O. 1. van Schulz-Bern-
burg. Ernst Wolff, cembalo, Stefan Fren-
kel, viool. 10.20 Dansmuziek.
LANGENBERG 472 M. 11.20 Concert o. 1.
van Wolff. 4.20 Vesperconcert. 7.20 Wie
die alten singen. 8.20 Het orkest v. d.
West Duitsche omroep o .1. van Rusch-
kötter. 9.50 Concert o. 1. van Wolf.
DAVENTRY 1554 M. 12.20 Orgelconcert
door Quentin Maclean. 1.05 Concert door
Leonardo Kemp en zyn Piccadilly Hotel
orkest. 3.50 Concert van Bournemout door
het stedeiyk orkest o. 1. van Sir Lan God
frey. 5.05 Orgelconcert. 8.35 Concert in
Queen's hall door het B. B. C. orkest o.
1. van Adrian Boult. 11.00 Royl Fox en
zijn band in het Klt-Wat restaurant.
PARIJS (Eiffel) 1446 M. 8.40 Populair
concert o. 1. van M. Blament.
PARIJS (Radio) 1724 M. 12.50 Orgelcon
cert. 7.40 Populair concert door het Om
roeporkest. 9.05 Gramofoonmuziek. 9.20
Lamoureux concert o. 1. van Albert Wolff.
MILAAN 331 M. 6.20 Gramofoonmuziek.
7.50 Radio tooneel, daarna orkestmuziek.
ROME 441 M. 4.20 Vocaal- en instru
mentaal concert. 8.05 Uitzending uit een
theater.
WEENEN 517 M. 6.55 Ged. uit de Fle-
dermaus van Strauss. 7.45 Concert. 8.50
Dansmuziek door de Karl Machek Jazz-
kapel.
WARSCHAU 1412 M. 5.20 Dansmuziek.
7.20 Populair concert. 8.20 Pianorecital d.
Alex. Borowski. 10.20 Dansmuziek.
BEROMÜNSTER 460 M. 7.05 Concert d.
het Omroeporkest. 8.35 Concert. 9.00 Con
cert.
VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN
VERWIJZEN WIJ NAAR DEN KA
THOLIEKEN RADIOGIDS
de beide geestelijke adviseurs der confessio-
neele bonden.
Bü den aanvang van deze bijeenkomst werd
met een enkel woord gememoreerd de dien
morgen in straat Soenda plaats gehad hebben
de ontmoeting tusschen de in handen van mui
ters zynde „Zeven Provinciën" en het Ned.
Eskader, waardoor het optreden van de mui
tende bemanning tot een ramp is geworden
voor onze marine. Groote deernis had men
voor de slachtoffers die op zoo tragische wyze
hebben moeten ervaren waartoe volharden in
afkeurenswaardig optreden moet leiden.
Het aanvankelijk doel van deze bijeenkomst
was door de ontknooping van dit drama voor
een deel vervallen. Vandaar dat thans hoofd-
zakelyk werd besproken maatregelen te ne
men, opdat gebeurtenissen als hebben plaats
gehad voorkomen kunnen worden. Verschillen
de denkbeelden werden daarby besproken en
practische middelen aangegeven.
Verder werd besproken, welke maatregelen
moeten worden genomen om minder juiste
denkbeelden, welke thans de publieke opinie
beheerschen, weg te nemen, waarbij vooral naar
voren diende te komen, dat de byna 1100 leden
van bovengenoemde organisaties niet alleen in
woorden, maar ook metterdaad zich achter de
regeering plaatsen.
Intensiever samenwerking van genoemde or
ganisaties zal aan een en ander nog meer
kracht byzetten. Een comité werd gevormd om
de op deze byeenkomst besproken plannen na
der uit te werken.
Naar wy vernemen zal de Staatscourant van
hedenavond bevatten een K. B., houdende de
benoeming van den heer M. Fernhout, burge
meester van Kampen tot burgemeester van de
gemeente Middelburg.
Nadat in verband met de staking te IJmul-
den de burgemeester van Velsen Maandagmor
gen een bespreking had gehad met vertegen
woordigers van den Centralen Transportarbei
dersbond, vond des middags een bespreking
plaats tusschen den burgemeester en het be
stuur der Reedersvereeniging,
In deze conferentie heeft dit bestuur zich be
reid verklaard de voorstellen van den burge
meester, die, zooals bekend, als bemiddelaar
in het conflict optreedt, nader in zyn ver-
eeniging te bespreken.
By de Tweede Kamer is ingediend een wets
ontwerp tot regeling van den invoer van boter.
Aan de Memorie van Toelichting wordt ont
leend, dat het strekt ter bekrachtiging van een
Koninkiyk besluit van 27 December 1932, by
welk besluit de invoer van boter opnieuw aan
6en tydelyke beperking werd onderworpen en
wel voor den tijd van een jaar en op dezelfde
basis als zullen geschieden in de per 31 De
cember J.l. afgeloopen regeling.
By de behandeling van het vorige, desbetref
fende wetsontwerp heeft de Minister van Eco
nomische Zaken toegezegd, de mogelykheid van
verlaging van het percentage te zullen over
wegen. Het voor elke contingenteering of ver
lenging gebrulkeiyke onderzoek heeft zich in
het bijzonder over die overweging uitgestrekt.
Daaruit is voor den Minister echter komen vast
te staan, dat voor een verlaging van het per
centage thans geen aanleiding aanwezig moet
worden geacht.
Gedurende de afgeloopen contingenteerings-
periode bereikte de invoer ongeveer 50 pet. van
het totaal contingent, dat op zichzelf reeds een
zeer gering percentage Van het totaal verbruik
hier te lande uitmaakt. Bovendien laat het
thans voorgestelde percentage van 100 de mo
gelijkheid van normale betrekkingen met de
belanghebbende landen onverlet, wat zeker niet
het geval zou kunnen zijn by een effectieve
verlaging.
Uit het feit, dat het contingent, in zyn ge
heel genomen, niet gehaald werd, mag echter
niet afgeleid worden, dat de contingenteering
overbodig is. Met deze beperking wordt be
reikt, dat abnormale invoer uit enkele landen
wordt voorkomen.
BATAVIA, 13 Febr. (Aneta) Dr. Eckener.
diens dochter en de heer Van Tyen zyn op 11
Februari per „Talisse" naar Aden vertrokken,
waar zy eenige dagen zullen verblijven. Daarna
zullen zij per „Christiaan Huygens" de reis
voortzetten.
Voor zijn vertrek stond de heer dr. Eckener
de pers het by zyn aankomst in Ned. Indië
beloofde interview toe, tydens hetwelk de lucht
vaarder verklaarde dat de omstandigheden te
Batavia gunstig waren voor den aanleg van een
luchthaven.
Verschillende terreinen in en om Batavia zyn
geschikt bevonden, doch verdere by zonderheden
kunnen niet worden medegedeeld, daar dit een
voor het Syndicaat voor een Luchtschipverbin
ding NederlandIndië schadelijke grondprijs-
politiek ten gevolge zou hebben.
Tydens zyn verblijf te Aden zal dr. Eckener
aldaar de mogelykheden van aanleg van een
luchthaven, welke een tusschenhaven op het
Holland—Indië-traject zou worden, bestudeeren.
Dr. Eckener was enthousiast over zijn reis
naar Bali en over hetgeen hy in het algemeen
In Nederlandsch-Indië had gezien.
Hy roemde de cultureele ontwikkeling van het
land en raakte niet uitgepraat over hetgeen hy
van de nyvere, tevreden bevolking had gezien.
Een vooraanstaand lid van de Duitsche kolo
nie, dat by het onderhoud aanwezig was, haast
te zich er op te wyzen, dat de meening van dr.
Eckener die der Duitsche kolonie was.
By de Tweede Kamer is ingediend een wets
ontwerp aangaan van één of meer geldleenin-
gen ten laste van het ryk.
Hierby wordt de minister van financiën ge
machtigd tot het te gelde maken van schuldbe-
wyzen ten laste van het ryk tot zoodanig be
drag, als noodig is ter verkrijging van een som
van ten hoogste ƒ350.000.000.
Die tegeldemaking kan geschieden hetzy in
eens tot het geheele beloop van dit bedrag dan
wel achtereenvolgens by gedeelten ervan op de
tydstippen, die de minister van financiën
dienstig zal achten.
Aan de memorie van toelichting wordt ont
leend, dat door de uitgifte der 4 pet. leening
1933, groot ƒ296.000.000, en de plaatsing der
4.4 pet. leening 1933, groot ƒ3.723.000, welke
krachtens art. 6 der beleggingswet by het inva-
liditeitsfonds is opgenomen, gebruik is gemaakt
van de machtiging, vervat in de derde leening-
wet 1932 tot het te gelde maken van schuld-
bewyzen ten laste van het ryk, ter verkryging
van het hoogste 300 millioen.
Het valt te voorzien, dat eerlang opnieuw een
beroep op de geldmarkt zal moeten worden ge
daan. Het beloop der vlottende schuld maakt
het opnemen van nieuw geld ter consolidatie
wenscheiyk, terwyi daaraan een verdere con
versie van schuld ware te verbinden.
Ten einde op het geschikste tydstip tot een
en ander te kunnen overgaan vraagt de minis
ter de in het ontwerp vervatte machtiging. De
bepalingen van het wetsontwerp stemmen over
een met die van vorige leenlngwetten.
De lezing „Een school voor Allen", welke de
heer Klaas de Vries hedenavond van 7.30—7.50
uur voor de A.V.R.O., die het algemeen pro
gramma verzorgt, zou houden, gaat niet door,
daar de Algemeene Controle Commissie deze
rede beschouwt te zyn van politieken aard en
in stryd met de voorschriften, die voor het
algemeen programma gegeven zyn.
De advocaat-generaal by den Hoogen Raad,
mr. Wynveld, heeft Maandag geconcludeerd tot
verwerping van de beroepen van C. K. en T. A.
S., die wegens smaadschrift in de „Tribune"
veroordeeld zyn door het Amsterdamsche Hof,
tot 250.— en 100.— boete.
Het arrest werd bepaald op 13 Maart.
Het gerechtshof te 's Hertogenbosch behandel
de gister in hooger beroep de strafzaak tegen-
den 22-jarigen P. H. van der V. te Oosterhout,
assistent op een zuivelfabriek, die door de recht
bank te 's-Hertogenbosch is vrijgesproken van
doodslag, gepleegd te Wanroy op 18 April 1931
op zyn oom P. van der Vleugel, directeur der
zuivelfabriek te Wanroy. Deze was dien dag
teruggekeerd van een driedaagsche reis en had
zich des avonds om half elf naar de kippen-
kooi achter zijn huis begeven, om voor de
kippen te zorgen. De verdachte, die gedurende
de afwezigheid van zijn oom het beheer over
de fabriek had gevoerd, volgde hem. In het
kippenhok was de verslagene bezig met de
broedmachine, toen hem een slag met een flink
yzer op het hoofd werd gegeven, zoodat hy
neerviel. Zyn kleeren werden met petroleum
overgoten en in brand gestoken.
Volgens verklaring van den gemeente
veldwachter, was de verdachte hem des nachts
komen wekken voor de in overspannen toestand
afgelegde mededeeling, dat hy zyn oom had
geslagen en deze misschien wel dood was. Hy
vroeg gevangen genomen te worden. Na ander-
halven dag vreeseiyke pynen geleden te hebben
is de heer van der Vleugel overleden, nadat hy
aan een verpleegster te kennen had gegeven,
dat zyn neef hem niets gedaan had.
Volgens de psychiaters dr. Casparie en dr.
Janssen, heeft verdachte waarschyniyk in een
droomtoestand, ontstaan door schrik, gehandeld.
Hy was niet in staat zijn wil te bepalen en
bewust zulk een beestachtige daad te plegen.
Verklaarbaar is, dat de verdachte gedurende
dagen zijn geheugen kwyt was tengevolge van
den schrik, dat hy in dien toestand toch logisch
handelde en naar den veldwachter ging.
Bij de behandeling van de strafzaak in eersten
aanleg eischte de officier van justitie vier Jaar
gevangenisstraf wegens mishandeling den dood
ten gevolge hebbend en teekende appèl a^p na
het vrijsprekend vonnis.
Het Hof hoorde 24 getuigen, waarby de ver
dachte werd bijgestaan door zyn raadsman, mr.
P. van Zinnicq Bergmann te 's-Hertogen
bosch.
Nadat de getuigen charge en décharge wa
ren gehoord zei verdachte, dat hij onschuldig is.
Hy is met zyn oom in het kippenhok gegaan,
waar hy plotseling vuur zag. Wat er daarna is
gebeurd, weet hy niet. Hy moet toen zijn ge
heugen hebben verloren.
De advocaat-generaal mr. Couvee, merkte op,
dat de Rechtbank by het vryspekend vonnis
moet zijn uitgegaan van het oordeel der psychia
ters en den gunstigen indruk, die verdachte op
ieder maakt.
Maar deze speelt comedie. Hy kan niet ont
kennen zich te hebben aangegeven en zegt nu,
zich niets meer te herinneren. De verdachte zal
liever sterven dan de verhouding bekend ma
ken, die er tusschen hem en zyn tante heeft
bsstE&n.
Tenslotte eischte de advocaat-generaal een
gevangenisstraf van twee jaar.
De verdediger, mr. E. van Zinnincq Bergmann,
zegt, dat de advocaat-generaal in zyn requisi
toir een fout maakt, door eerst den verdachte
schuldig te verklaren en dan naar het motief
te zoeken. Niemand weet echter iets van de
verstandhouding van den verdachte en zyn
tante af. De verdachte staat zeer gunstig be
kend en het betoog van den advocaatgeneraa,
is slechts een hypothese, de vrouw door den dood
van haar man in groote zorgen geraakt, dus
diens dood kan zy nooit bedoeld hebben. De
verdachte, die zeer gevoelig is, durfde toch ook
wel zijn oom onder de oogen te komen, die zei-
de, dat hij het niet gedaan had.
De psychiaters zeggen, dat verdachte geschrok
ken is, maar dit behoeft toch niet tengevolge
van den brand gebeurd te zyn. zy betoogen
wel, dat verdachte niet in staat is het misdi-yf
te plegen. Pleiter concludeerde tot vryspraak.
Uitspraak over 14 dagen.
MannHnjt is op Terschelling aangekomen
de heer Beckers uit Gennep (Limburg) met per
soneel, om te zoeken naar den goudschat van
de „Lutine". De „Lutine" is ongeveer 133 jaar
geleden op de kust van Terschelling vergaan.
Men neemt aan, dat zich voor een waarde van
tien millioen gulden aan goudstaven op den
bodem van de zee bevindt. De speciale werk
tuigen, die de heer Beckers heeft meegenomen,
zullen op het eiland worden gemonteerd,
waarna met het onderzoek zal worden aan
gevangen.
Zondagavond is de 54-jarige W. Schaap, uit
Wapserveen, op den onbewaakten overweg te
Kallenkote, naby Steenwyk, onder den trein die
uit Meppel kwam en om 9.53 uur te Steenwijk
zou aankomen, geraakt en totaal vermorzeld.
De trein had ongeveer een kwartier vertra
ging-
De Hooge Raad heeft uitspraak gedaan in de
zaak van den banketbakker van G. te Monster,
die in twee instanties veroordeeld was wegens
verkoop van consumptie-ys in sluitingstyd.
Hiertegen was aangevoerd, dat, daar art. 3 lid
1 der Winkelsluitingswet bepaalt, dat de wet
niet van toepassing is op den verkoop en afle
vering van ys, hieronder alle ys, dus ook con
sumptie-ys moet worden verstaan.
De Hooge Raad heeft van G. van rechtsver
volging ontslagen.
Het Gerechtshof van Den Bosch deed Maan
dag uitspraak in de strafzaak tegen A. van M.
te Rucphen, die door de rechtbank te Breda
was veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf
wegens mishandeling met een mes, van mej.
Goorde, op 16 September 1932 te Rucphen ge
pleegd.
Hy werd in hooger beroep veroordeeld tot
drie jaar gevangenisstraf. De eisch was vier jaar
Onze eenheid
Zondag zijn weer uit tal van plaat
sen, uit heel het land afgevaardigden
naar de Mirakelstad van Amstel en IJ
gekomen, om te zamen te beraadsla
gen, ten einde de aloude devotie van
den Stillen Omgang onverlet als
maatschapskracht uit te dragen naar
de toekomst, waarvoor we evengoed
ten deele verantwoordelijk zijn als
voor ons heden.
Bij den nachtelijken bedetocht zelf
zien we alleen een samenvloeiing van
tienduizenden, de personen als verlo
ren gaande in de stille donkerte van
den nacht: onpersoonlijk, ongekend.
Maar op zoo'n samenkomst van be-
stuurderen als Zondag uit vele plaat
sen van Noord en Zuid, van Oost en
West blijkt te beter, welk een organi
satorische eenheidskracht de tiendui
zenden bindt. Honderdveertig organi
saties zijn al reeds bij het Amster
damsche gezelschap aangesloten en
op 'n vijftiental andere plaatsen zijn
nog of worden nog nieuwe groepen
gevormd. Vooral in de Zuidelijkste
provincie is de devotie thans
groeiende, evenals in de meest Noor
delijke gewesten.
Een wonderbaar beeld van eenheid
wordt hier geboden. Eenheid van wil
len en van kunnen. Bij alle verdeeld
heid, die er heerscht in onze dagen,
is hier een opvallende eensgezind
heid, offervaardigheid, inschikkelijk
heid, samenwerking van alle rangen
en standen en gewesten. Hier is dan
ook het doel: het teer-blanke mid
delpunt van ons gelooven, van ons
leven, waarbij elke verdeeldheid weg
valt en lagere tegenstreving en mach
teloos ivorden.
En terwijl de tienduizenden straks
wederom in den nacht, den donkeren
nacht, als mijnwerkers voor allen het
licht delven èn de warmte, moge voor
het verjongde Nederland de dageraad
rijzen van de zon der zonnen, het
licht uit licht: den Christus Eucha-
risticus.
In den afgeloopen nacht te ongeveer kwart
voor 12 is H. uit Haarlem, in dienst der Neder
landsche Spoorwegen, die van een te Leiden
bygewoonde vergadering terugkeerde, ongeveer
twee honderd meter voorby het station Lisse uit
den trein gevallen.
Vermoedeiyk werd H. onwel en wilde hy een
raam openen. Het portier moet toen op onver
klaarbare wyze zyn opengegaan, zyn mede
passagiers trokken onmiddellyk aan de nood
rem, zoodat de trein tot stilstand werd gebracht.
Het slachtoffer werd met een zware hoofd
wonde het station Lisse binnengedragen, waar
dr. Blok uit Lisse, die spoedig ter plaatse was,
het eerste verband legde.
Per ziekenauto van den heer Scheepmaker
werd hy naar de Mariastichting te Haarlem
vervoerd. Zijn toestand is ernstig.
CHERIBON, 13 Febr. (Aneta.) Gisteren to
vyf uur n.m. is de kali Tji Awi buiten haar
oevers getreden, nabij de dessa Tjigasom in
het Madjalengkasche.
Volgens ooggetuigen was de stand van het
water tot boven de brugleuningen.
Een brug over Tji Keroe is weggeslagen, ter
wijl eveneens eenige huizen zyn weggeslagen,
waarby volgens voorloopige gegevens vyf per
sonen zyn omgekomen.
BATAVIA, 13 Febr. (Aneta.) De commandant
van de marechaussee-compagnie te Madja-
lengka meldt aan de militaire autoriteiten
Batavia, dat hy militairen bystand verleent by
het opsporen van dooden en gewonden en het
tegengaan van diefstallen in de nabyheid van
Cheribon, waar een groote overstrooming heeft
plaatsgevonden.
BATAVIA, 13 Febr. (Aneta). De voorloopig®
cyfers van de handelsbalans van Ned.-Indië
over 1932 luiden als volgt:
Invoer 409200.000.—, uitvoer 579.800 000.—
gouduitvoer per postpakket f 39.000.000.—, to
taal uitvoer f 618.800.Ó00.
Deze cyfers waren voor 1931: invoer
f 609.900.000.—. uitvoer f 798.200.000.—, uitvoer
van goud per postpakket f 20.000.000.total®
uitvoer f 818.200.000.—.
In de Volksraadszitting van Maandag heeft-
naar Aneta bericht, de regeeringsgemachtigd®'
de heer Van Buuren medegedeeld, dat de *e%e'
ling der kindertoeslagen in dien zin is geWu'
zigd, dat de regeering bereid is deze toelagen t®
verhoogen tot 2, 4, 6, 8 en 10 pet. voor een
twee, drie, vier en vyf schoolgaande kinderen
tot een maximum resp. van 10, 20, 25, J*
en 35 totaal, of een maximum van 50 P®
maand. De regdsring is ook bereid gezinnen tn
twee schoolga^Sle kinderen op den voormeld®,
voet tegemoet W komen, terwyl de grensleeftU
verhoogd wordtvan 18 tot 19 Jaar. De koste
hiervan worden begroot op 900.000.
d®
DEN HAAG. Gesl. voor 3e stuurman- -
heeren M. L. Buis, W. B. J. Mulder, A.
Gerus, J. Hoogland en A. D. A. Götz.
