STADSNIEUWS
tick wat wiU
Conflict te Oss
ZATERDAG 25 FEBRUARI
Het justitie-beleid
ONZE WINKELSTAND
Van Amerongen's hoedenmagazijn
Personalia
Verduistering
R.K. Coop. Bouwvereeniging
„De Spaarnestad"
A.R.K.A.
COMITÉ VAN
KATHOLIEKE ACTIE
Middagconcert H.O.V.
R.K. GEMEENTERAADSLEDEN
Vergadering te Leiden
Geen distributie van speenvarkens
Gevonden dieren en voorwerpen
Een Graalavond
TOONEEL
Sebastiaan, de heilige
proletariër
GRAAL-AGENDA
Nieuws voor de week van
25 Februari4 Maart
TREKJES No. 790
Minister Donner en de
Eerste Kamer
Ontslag bij N.V. Zwanenberg*s
Slagerijen wegens lidmaat
schap van een vak
organisatie
168
„Uitbreiding van onze magazijnen maakte
het noodzakelijk, dat wij een huis aan de over
zijde van de Anegang betrokken", zoo vertelde
de chef van de welbekende Van Amerongen's
Hoedenmagazijnen ons, toen wij Vrijdagmid
dag bij de officieele opening een bezoek aan
deze zaak brachten. En wij erkennen gaarne:
de nieuwe magazijnen zijn een bezoek onge-
twijfel waard. Het perceel Anegang 27 is ge
heel verbouwd. Daar de frontbreedte slechts
gering is, heeft men lange etalages (een eisch
des tijds!) naar binnen gebouwd en een ruime
plaats tusschen de etalages opengelaten, opdat
ieder het geëtaleerde zoo gemakkelijk mogelijk
kan bezichtien.
Het perceel is samengesmolten met de per-
ceelen Frankestraat 3 en 5, welke eveneens
groote etalages hebben. Er is een groote ver
koopruimte met een oppervlakte van ongeveer
250 M.2 ontstaan, welke een smaakvollen in
druk maakt.
Om de klanten zoo gemakkelijk en spoedig
mogelijk te kunnen bedienen, heeft de archi
tect, de heer Fred. M. Kramer, vele toonbanken
aangebracht. <J.a. zijn de pilaren door een
toonbank en groote spiegels grootendeels aan
het oog onttrokken. Het geheel is in prettige
rood-bruine kleur gehouden.
Op de eerste verdieping bevindt zich een af
zonderlijke afdeeling voor pelterijen-verkoop en
daarnaast een eigen atelier. De firma heeft
zich aangepast aan de tijdsomstandigheden en
verkoopt thans voornamelijk dameshoeden,
mutsen, shawls, pelterijen enz. van de z.g.
midden-prijsklasse dus tusschen de minste
en duurste soorten in. Op het eigen atelier
worden deze hoeden vervaardigd, gegarneerd of
vervormd.
Op den vloer is zacht linoleum aangebracht.
De vele bloemstukken, die de firma ter ge
legenheid van de opening ontving, gaven een
feestelijk cachet aan de zaak.
Met ingang van 1 Maart is de heer Fr. B.
v. d. Meulen, alhier, benoemd als politie-agent
bij het korps te Amsterdam.
Te Leiden is geslaagd voor het artsexamen
(eerste gedeelte) Mej. H. Blomberg, alhier.
Door de Leidsche politie is aangehouden de
20-jarige J. van T. uit Haarlem, die hier ter
stede een bakfiets had gehuurd en deze te
Leiden trachtte te verkoopen.
Hij is als verdacht van verduistering naar
Haarlem overgebracht.
Deze dagen hield het bestuur van boven
genoemde Bouwvereeniging in het gebouw St.
Bavo een bestuursvergadering, waarin de ver-
verdere plannen en de uitkeering daarvan be
sproken werden.
In de komende dagen moet nog met verschil
lende personen overleg gepleegd worden: slaagt
dit, dan zal ten spoedigste een ledenvergadering
gehouden worden.
In de laatste dagen ondervindt het bestuur
een zeer gewaardeerde medewerking van de le
den, door het storten van bijdragen voor grond-
kapitaal en ook door het werk van de pro-
pagandacommissie. De animo om toe te treden
als lid van deze R.K. Coöp. Bouwvereeniging is
sinds inwerking treding van de Prop.-Commissie
sterk toegenomen. Het bestuur houdt iederen
Zaterdagavond van half acht tot half negen in
het gebouw St. Bavo zitting, om de toegezegde
bedragen in ontvangst te nemen en verdere
inlichtingen te verschaffen. De nieuwe leden
kunnen zich dus op het aangegeven tijdstip tot
het bestuur wenden om gelden te storten. Het
parool van het bestuur blijft: stort zooveel als
het in Uw vermogen is. Nieuwe leden kunnen
nog onder de gebruikelijke voorwaarden zich
aanmelden bij het bestuur alsmede bij de Prop.
Commissie, welke bestaat uit de heeren: J. Hen-
neman, Tuindorplaan 6; L. Bosman, Oranjestr.
110; Th. Kok, Clercqstr. 168; J. Leeuw, Karo-
lingenstr. 29; H. Elferink, O. Indiëstr. 99; A.
Rooyers, Harmenjanstr. 86: B^Wunnek, Hagen-
straat 49; P. Dyt, Leidschestraat 103 en P. C.
Ottolini, Leidschestr. 35. Het secretariaat van de
R.K. Coöp. Bouwvereeniging „De Spaarnestad"
is gevestigd bij den heer J. Th. Elligens, van Zeg-
gelenstraat 48.
Donderdag werd door Groep VII der A. R.
K. A., afdeeling Haarlem, een ledenvergadering
gehouden in Hotel de Leeuwerik.
Aan de orde waren o.a. de verkiezing van een
nieuw bestuur en indiening van voorstellen voor
de as. jaarvergadering der Landelijke Groep
en voor het eerstvolgende Congres der A.R.K.A.
De besprekingen hadden een aangenaam ver
loop. Het nieuwe bestuur werd na eerste stem
ming als volgt samengesteld: A. R. E. Sorma-
nï voorzitter; J. F. Broeken, secretaris; P. J-
v. d. Berg, Th. B. M. Bonsen, J. W. v. d. Erf,
A. F. Frenay en W. H. A. de Swert, leden.
Als afgevaardigden naar de jaarvergadering
werden gekozen de heeren A. R. E. Sormani en
K. Strijbosch.
ZONDAG 26 Februari: Jaarvergadering Ned.
Roomsche Reisvereeniging in Hotel „Noora-
Brabant" te Utrecht.
MAANDAG 27 Februari: bestemd voor gods
dienstige vereenigingen. Geen andere vergade
ringen uitschrijven.
DINSDAG 28 Februari, 8 uur: Repetitie van
de R. K. Zangvereeniging „St. Caecilia" in het
gebouw „St. Bavo".
8.30 uur: Vergadering Kruisverbond in de
Militairen Vereeniging, Zoetestraat 14.
8.30 uur: Vergadering van de Reddingsbri
gade „St. Franciscus" in het Militairengebouw,
Zoetestraat 14.
DONDERDAG 2 Maart, 's morgens 9 uur:
Vergadering van het Armbestuur der parochie
St. Bavo, H. N.
8 uur: Bureauvergadering R. K. Reclassee-
ringsvereeniging in het St. Vincentiusgebouw,
Groenmarkt 22.
8 uur: R. K. Commissie voor Arbeidersont
wikkeling. Lezing met voordracht in gebouw
„St. Bavo".
8.15 uur: Repetitie Haarlems Mannenkoor in
„Centraal".
VRIJDAG 3 Maart, 2.45 uur: Theemiddag
met causerie voor den R. K. Vrouwenbond in
„De Kroon".
8 uur: Vergadering van het Armbestuur par-
rochie H. Antonius van Padua.
8 uur: Repetitie Mandolineclub „Santa Lu
cia" in „Centraal", Groote Houtstraat 176.
8.15 uur: Voordracht met muzikale illustratie
voor de leden van „Geloof en Wetenschap" in
den Jansschouwburg.
Ten einde eikaars bezoek niet te hinderen of
te bemoeilijken, wordt allen R. K. Vereenigin
gen verzocht bij het uitschrijven van een ver
gadering vooraf overleg te plegen met het Al
gemeen Secretariaat, mej. W. van der Singel,
Kleverparkweg 187, telefoon 12791, en bij vast
stelling hiervan onmiddellijk mededeeling te
doen.
De Haarlemsche Orkest-Vereeniging geeft
een concert Zondagmiddag 26 Februari, om
half drie, in de gemeente-concertzaal, onder
leiding van Marinus Adam en met medewer
king als solist van Jos. de Clerck, viool.
Het programma is als 'volgt: Vorspiel „Lo
hengrin". Richard Wagner; Vioolconcert in g
kleine terts, Max Bruch; Ungarische Rhapsodie
no. 2, Franz Liszt; Ouverture „Semiramide",
G. Rossini; „Carmen", suite, G. Bizet.
De Vereeniging van R.K. Gemeenteraads
leden in den Staten-Kieskring Leiden verga
dert Dinsdag 28 Februari te Leiden. Het be
stuur verwacht een groote opkomst der leden,
ook van hen, die nog lid kunnen worden. Op
deze vergadering zal het Tweede Kamerlid, de
heer Loerakker, het onderwerp „De gemeente
lijke taak t.a. v. de zorg der werkloozen en
hulpbehoevenden" inleiden.
Naar wij vernemen heeft het Haarlemsche
Crisis-Comité besloten geen speenvarkens voor
de werkloozen beschikbaar te stellen. Het voor
beeld van Amsterdam (en andere gemeenten)
lokte niet tot navolging.
Van den Bosch, Leidschestraat 98, bontkraag;
School 17, Wilhelminastraat 43, heerenhorloge;
Schotanus, Kanariestraat 71, handschoen; Val-
lenduk, 2e Hasselaersstraat 2, idem; Mens,
Graaf Willemstraat 2, handschoenen; Siebe-
ling, Teding van Berkhoutstr. 5, handschoen;
Prins, Kruisstraat 28 rd., idem; Wijkhuizen.
Van t Hofstraat 86, hond; Kennel Haerlem,
Regentesselaan 42, idem, 3 katten; Kennel
Fauna, Parklaan 119, 5 katten; Van Eede, Ba-
kenessergracht 18, halskoralen; Klanderman,
Papentorenvest 7rd., lombardbriefje; Leguit,
Kleverlaan 139, portemonnaie; Kupers, Es-
schenlaan 5, Bloemendaal, ring; v. d. Heerden,
Schoterveenstraat 7, riem; Hartog, Engelszstr.
25, sleuteltjes aan ring; v. d. Sluis, Floresstraat
114, sierspeld; Koeman, Rollandstraat 52, vul
potlood; Hekster, Stormstraat 2, doos met ver
bandmiddelen.
Men schrijft ons:
Op Dinsdag 21 Februari werd een Graalavond
gegeven door oud-leerlingen der Mariaschool.
Uitgenoodigd waren voor dezen avond de Eerw.
Zusters, docenten en leerlingen van het R.K.
Gymnasium en de Middelbare Meisjesschool.
Reeds bij aankomst aan het klooster in de
Koningstraat werd men gewaar, dat deze avond
stond in het teeken van de Graal. Immers,
niet door een Zuster in het bruine kleed van
St. Franciscus werd de kloosterdeur geopend,
maar door een Graal-kadet in de kleurige
rood-groene uniform. Graal-kadetten wederom
leidden de genoodigden naar de met vlaggen
feestelijk versierde gymnastiekzaal.
Wat ons dezen avond geboden werd?
Declamatie, zang en dans, afgewisseld door
eenige toespraken der Graal-kadetten over:
Het ontstaan en het doel van de Graal; over
de beteekenis van de dans in de Graal; over
den volkszang enz.
Wat ons dezen avond het meest getroffen
heeft?
Het heerlijke, jeugdige enthousiasme der
Graalleden. Een enthousiasme, dat sprak uit
haar woorden, dat uitblonk in haar declamatie,
dat het hoogtepunt bereikte in het geestdriftig
gezongen Graallied aan het einde van den
avond.
Een enthousiasme echter vooral, dat berustte
op diep godsdienstige overtuiging, op waarlijk
aanvoelen van de beteekenis van het „Katho
liek van de daad" zijn.
Een overtuiging, die zij uitzongen bij het
„Magnificat" die zij uitzegden, neen uitriepen
in het „Lamm Gottes".
Deze avond heeft wederom aan velen ge
toond wat de Graal in betrekkelijk korten tijd
heeft weten te bereiken.
De Graal daarvoor het eeresaluut.
Spel in tafereelen, naar een
legende van Frans Herwig,
bewerkt door Jacq. Benoit.
Katholiek Volkstooneel, in
den Schouwburg Jansweg.
t Is met de kunst 'n getob met katholie
ke kunst niet het minst. Er wordt zooveel over
gesproken en geschreven, dat zij wel in het
middelpunt der aandachtige en werkdadige be
langstelling schijnt te staan en de experimen
ten zijn geen oogenblik van de lucht. Maar
veel moois komt er niet voor den dag.
Liefde tot dramatische kunst is in onze
kringen traditioneel, al hebben wij geen kans
gezien, op de fundamenten van een schoon
verleden voort te bouwen en al is er onder ons
zoo vaak en zoo ondeskundig tegen „de kome
die'' gefulmineerd, dat de Kunst zelfs in dis-
crediet geraakte. Om dat gebrek te verdonke
remanen hebben we een dilettantentooneel
gevormd, dat op de eerste plaats aan de ijdel-
heid van kleine talenten ten goede kwam en
zich op het punt van veredeling van den volks
smaak heel geringe verdiensten heeft verwor
ven.
Er is in de laatste jaren naar verbetering ge
streefd. Het leekentooneel begint zich los te
maken van de onjuist gekozen doelstelling:
Het verwekken van een schaterlach en een
sentimenteelen traan hier en daar doen
zich verschijnselen voor, die wijzen op beter
inzicht, zuivere bezieling, oprecht idealisme en
werkelijke bekwaamheid er wordt getracht
beschaafd tooneel te geven en dit op zichzelf
reeds verdienstelijke pogen wordt nog dienst
baar gemaakt aan de verbreiding der katho
lieke levensopvatting.
Dat het daarmee niet vlotter gaat, moeten
we naast verschillende andere factoren toe
schrijven aan het gemis van goede speelbare
stukken. Ze ontbreken niet geheel en al, maar
wat de tooneelliteratuur oplevert ls op enkele
uitzonderingen na slecht geschikt voor de
kunst-bedrijvende amateurs en nog minder
voor het publiek, dat nog altijd op het tooneel
een treffend beeld van het leven wensch te
zien. Zeldzaam vooral is het stuk dat het men-
schenbestaan van den eigen tijd in sterke tafe
reelen schildert.
En nu hebben we „De Heilige Proletariër."
Het boekje van Franz Herwig, dat, vooraf
gaande aan zijn grooten roman, op heel bij
zondere wijze de nooden van een moderne we
reldstad schetst, heeft diepen indruk gemaakt.
Het vond-geen onverdeelde bewondering en dit
had het zoowel aan zijn eigen fouten als aan
het sterk verschillend levensinzicht van zijn
lezers te wijten. Maar het wekte belangstelling
en sprak tot 't geweten, ook van hen, die zich
tegenover de groeiende stoffelijke en geeste
lijke misère in de hedendaagsche samenleving
gemakshalve onverschillig betoonen.
Het was in ieder geval een beteekenisvolle
verschijning in de moderne literatuur en
dus moest er een tooneelstuk van gemaakt
worden. In Nederland. Hier zien we weer aan
stonds den zwakken greep. Leveren onze eigen
groote steden en vooral het bonte Amsterdam
geen stof te over voor een katholiek werk, dat
den heldhaftigen strijd van de Christusdragers
tegen het godsdienstig en zedelijk verval der
opeengepakte en van geestelijke verheffing
verstoken menigte schetst? De befaamde Jor-
daan b.v. met zijn eigen humor en tragiek
wordt ons wel gedramatiseerd door niet-ka-
tholieke auteurs en dan dikwijls in valsch-ge-
kleurde volksstukken maar wonen er daar
geen duizenden, voor wie het brood nog gebro
ken moet worden, en klimmen daar niet langs
de donkere trappen onze dappere Paters moei
zaam omhoog, om te midden van de grauwe
ellende der verwaarloosde zielen wat licht te
laten branden?
We hebben dan den Berlijnschen Proletariër
van Herwig, een romantische, maar toch tot
geest en gemoed sprekende figuur, nu op het
tooneel gebracht in de bewerking van een
priester, die daarmee de begonnen apostelen-
taak meende voort te zetten. Hij heeft 't no
bel bedoeld, maar zijn werk was voorbestemd
om te mislukken, gelijk zooveel andere gedra
matiseerde romans fiasco moesten lijden. Het
onvermogen om de stof van het verhaal in de
gebondenheid van enkele sterke bedrijven sa-
„Waarom hou je dat schilderij voortdurend in je hand?"
„Om niet te vergeten wat hoven en onder is."
(Lustige Sachse, Leipzig)
men te voegen, wordt altijd gedemonstreerd
door het scheppen van een reeks tafereelen,
die den toeschouwers tijd en gelegenheid ont
houden om zich in het gebeuren in te leven.
Gebeuren doet er trouwens maar heel wei
nig in dit stuk. De monnik Sebastiaan komt
plotseling tot de ontdekking, tot een bijzonder
apostolaat geroepen te zijn en daarom verlaat
hij, tegen den regel in, zijn klooster. Zoo wekt
hij den indruk eer een geëxalteerde dweper
dan een overtuigd Godsgezant te zijn en van
dien indruk komen wij in al de volgende tafe
reelen niet los integendeel, met hoe meer
slachtoffers van het leven der grootstad Sebas
tiaan in aanraking komt en hoe langer hij op
onuitstaanbaar zalvenden toon en voor de mo
derne heidenen totaal onbegrijpelijke wijze de
hoogste geloofswaarheden predikt, hoe moeilij
ker het ons valt, innerlijk met hem en zijn
wederwaardigheden mee te leven. Wat in de
legende van Herwig aannemelijk was, wordt op
het tooneel al spoedig onaanvaardbaar en dat
is wel een beetje pijnlijk door de verheven
waarheden, die telkens weer worden aange
duid.
Wij kunnen moeilijk gelooven in de moge
lijkheid, deze tafereelenreeks zóó op te voeren,
dat de schoone bedoelingen van den samen-
steler en de executaten tot uiting komen.
Maar dat de opvoering door het Katholieke
Volkstooneel van Amsterdam tot een duidelijke
mislukking leidde, zoowel in artistiek als in
katholiek opzicht, is voor het grootste deel te
wijten aan den aanvoerder van het dappere
troepje, Anton Sweers. die als regisseur zeer
goed werk leverde, maar als vertolker van de
hoofdrol deerlijk faalde. We nemen aan, dat
de dramatische leegte van het stuk nóg meer
was opgevallen bij een soberder uitbeelding
van den „heiliger, proletariër", maar dat lar
moyante gedoe, dat gewring en gekrimp van
een man, die als een bezielende leider tusschen
de zwakke broeders en zusters moet staan, was
in den geest van het stuk niet verantwoord en
qua tooneelspel smakeloos. Hoe Sweers, die
toch een acteur met talent blijkt te zijn, tot
zoo'n opvatting komt, zou ons verDazen, als de
toon van zijn voorwoord in 't programma ons
niet duidelijk had gemaakt dat de zin voor
werkelijkheid onvoldoende aanwezig ls.
Aan dit Volkstooneel hadden we een schoo
ner welslagen gegund, zoowel om de goede bij
bedoeling van deze voorsteling steun aan de
„stille armen" als om de toewijding, waar
mee gewerkt werd. Het gezelschap beschikt
over tal van goede krachten, die zich over hun
dilettantisme niet behoeven te schamen. Het
ontbrak dan ook niet aan korte fijne momen
ten, waaraan vooral het echtpaar Manders,
Pierre Bos en Annie WinnubstPesch, aan
deel had. Louis Bakker trad in het begin als de
vriend Paul op, maar zijn spel zakte, overeen
stemmend met de geheele vertooning, later in.
Henk Brouwer bleek een goed blijspelfiguur te
kunnen geven, en 't was niet zijn schuld, dat
we daardoor een onmogelijk brok journalist te
zien kregen. In het algemeen werd er rondom
de hoofdfiguur verdienstelijk geacteerd en
daarbij had Anton Sweers gezorgd voor ver
schillende decors, die een uitstekend effect
maakten.
De zaal was aardig bezet en onder het pu
bliek merkten wij vele katholieke Haarlemmers
op, wien een aposteltaak tegenover de „prole
tariërs" niet vreemd is. Zij zullen wel eens ge
glimlacht hebben om het dweeperlg gedoe van
dezen tooneelheilige en evenmin als wij den
indruk hebben gekregen, dat in „Sebastiaan"
een verheven les in zuiverder beoefening van
de katholieke levenspractijk werd geschonken.
Al wordt nog zoo gaarne de mooie bgdoeling
erkend....
H. B. v. d. S.
Graalhuis ,,Ste. Jeanne d'Arc", Spaame 29
ZATERDAG: vanaf VA uur nieuwe daden-
clubs voor kadetten; 8 uur eerste repetitie van
het Liduina-spel voor alle leden, leidsters en
kadetten van dit clubhuis.
ZONDAG: Om 12 uur zijn alle kadetten in
de „Krater" voor de opening van de biblio
theek.
MAANDAG: 8 uur Vastenavond-viering voor
leden, leidsters en kadetten.
Het is een straat in 't oude stadsgedeelte.
'n Straat als honderd andere straten in ar
beidersbuurten.
Allemaal eendere huisjes met enkel 'n zolder
verdiepingtwee lange rijen geveltjes tegen
over elkaar.
Het eenigè verschil zoo van buiten-af be
zien dan zit 'm in de wijze van onderhoud
en de raam-bedekking.
Er zijn vuile geveltjes.
En er zijn vervelooze geveltjes.
Ook zijn er, die tegen je lachen, zoo keurig als
ze in de verf zijn gehouden.
Er zijn schoone rui-
^.1 „„„„„min
En er zijn ruiten met 5 Achter een I
modder-spatten en 5 E
vette vingers. gordijntje
Er zijn vieze gordijn- riiiiiiimiiiimiiiiimiimiiiiiiiim
tjes met scheurenj...
en er zijn schoone, keurig gestreken en gesteven
als kanten mutsen.
Daar zie je ook meestal 'n frisch plantje bij,
of 'n vaasje met versche bloemen.
Er zijn gebladderde deurtjes, met scheuren,
barsten, of zwarte, bloot-gevreten kieren.... En
er zijn deurtjes, waarin je kunt zien, of je das
recht zit.
Er zijn knoppen en bellen, die blinken en in
de zon te knipoogen staan.
Er zijn roestige knoppen en bellen, en vuile,
als gezichtjes van ongewasschen kinderen.
Je kunt gemakkelijk raden, bij welk geveltje
de kinderen hooren, die in de straat spelen.
Want er zijn kinderen met heldere jurkjes
en schortjesen kinderen met gescheurde,
gore kleeren, snot-neusjes en petjes met uit
huilende voering-kwakjes....
En er is nog veel meer in die lange straat.
Je ziet die deurtjes beurtelings open en dicht
gaan.... en vangt dan soms 'n stukje op van
het zoo verschillend leven daar binnen.
Onder die netjes onderhouden geveltjes is er
één, waarvan de deur bijna niet open komt.
En er hangt 'n vitrage-gordijntje, dat 't heele
raam bedekt.
In 't kamertje staat 'n trap-naaimachine,
waaraan 'n jonge vrouw werkt.
Niemand kan dat zien.
Wel hoort men 't gesnor van die naaimachi
ne
Er is géén vol uur van de lange dag uit te
zoeken, waarin die eentonige arbeid stilstaat.
De jonge vrouw woont daar alléén en krijgt
zelden of nooit bezoek.
Het is 'n bleeke vrouw.
Ze draagt 'n bril, en de blonde haren zijn
glad over 't smalle hoofd gekamd en van ach
ter tot 'n bal saamgewrongen.
Ze kan best knap geweest zijn.
Misschien zoudt u haar acht-en-twintig schat
tenen 'n ander veertig.
De leeftijd van 'n bleeke naaister met 'n bril
op schijnt men niet zoo gemakkelijk te kunnen
gissen.
In de straat weten ze 't óók niet.
Daar weet men trouwens maar 'n heel klein
beetje van haar.
En over 't weinige, dat men weet, wordt zacht
gesproken, opdat de kinderen 't niet zullen
hooren.
Alleen 's morgens vroeg komt ze buiten.
In 'n bruine mantel van 'n jaar of vier terug.
En gaat naar de kerk.
Ze kijkt niet links, en niet rechts, en haar
hoofd is iets gebogen.
Als men haar groet, dan groet ze terug....
met iets schichtigs in de groote, blauwe oogen.
Na 'n groot half uur komt ze terug.
Soms na 'n uur.... en dan draagt ze 'n ge
vlochten tasch met boodschappen er in.
En al gauw begint de naaimachine haar ge
duldige arbeid.
Er komen bakkers in de straat, met krakende
manden of klappende deksels van karren of
bak-fietsen.
Er komen groentemannen, die luid hun waar
aanprijzenen 'n petrolie-wagen met ramme
lende bussen
De naaimachine bromt.
Er komt 'n zanger in de straat, of 'n man.
met 'n harmonica, of 'n orgel, dat de nieuwste
klank-film-schlagers langs de vele geveltjes
jaagthier en daar gaan deuren open
jong en oud komt naar buiten en de meisjes
walsen of steppen bij veel bekijks.
De naaimachine snort.
Er is 'n kleine ruzie, die opvlamt tot 'n uit
gebreid buren-relletjeDan wordt er ge
scholden, gevloekt, gegild, gejoeldtot 'n
passeerende politie-agent er in betrokken wordt,
om uit zeventien monden 'n andere toedracht te
vernemen
Er boldert 'n vracht-auto door de straat....
er is geschreeuw van fruit-venters, of de mo
notone roep van 'n visch-verkooper'n sla
gers-jongen rent voorbij en zingt 't hoogste lied
uit....
De naaimachine zet gewillig haar arbeid
voort
Kinderen spelen op de stoepen.... lachen,
huilen, vechten om 'n knikker, 'n tol, 'n eindje
touw....
In 't middag-uur komen de mannen thuis....
deur aan deur bijna.... en achter de geveltjes
is gerammel van eet-pannen, gegier van fluit
ketels.... gepraat, gelach'n lied'n
stuk radio-muziek.... 'n pathéfoon-deun, of 't
gejank van 'n gestraft kind.
De naaimachine snort.
En in 't kamertje van de naaister liggen sta
pels witgoed, kinderjurken, gordijnen, japon
nen, schorten, sporthemden aj naar gelang de
opdrachten.
En de smalle, witte handen leggen alweer 'n
nieuw stuk werk onder de naald.
's Middags gaan veel huismoeders de stad in,
met of zonder kinderwagen.... en hóóren de
naaimachine niet eens meer als ze 't raam
passeeren.
Er is lief, leed, vreugde, rouw, ongeluk, mis
lukking, verbittering achter die geveltjes
ieder heeft meer dan genoeg met zich zelf te
maken en let nauwelijks op dat eene, terugge
trokken, bijna schuwe bestaantje.
Er zijn naaisters, die zingend hun werk doen.
Deze naaister zingt niet.
Alleen is daar 't lied van de driftig suizende
machine.
Niemand zegt ons, hoe lang dat al zoo is....
niemand kan gissen, hoe lang 't nog duren zal.
'sAvonds.... heel laat pas.... als heel die
Graalhuis „Veronica", Emmastraat 24
ZATERDAG: 8 uur eerste repetitie van het
Liduina-spel.
ZONDAG: 12 uur inwijdingscursus.
Er wordt een nieuwe club voor reidans en
een voor tooneel opgericht, voor oudere
leden. Je kunt je hiervoor aan het clubhuis
opgeven.
Graalhuis
„St. Stanislas Kostka", Middenweg 116
ZATERDAG: VA uur eerste repetitie van het
Liduina-spel in de gymnastiekzaal, Timorstraat.
ZONDAG: wordt er weer een nieuwe groep
leden ingekleed.
De inwijdingscursus en de onthoudingsclub
zijn op den gewonen tijd.
MAANDAG: Ouderavond in de „Joseph-Ge-
zellen". Jansstraat, voor alle ouders en be
langstellenden die nog niet geweest zijn. Plaats
bespreken 's avonds van 8—10 uur en Zondag
van 1012 uur aan het. clubhuis Middenweg.
Algemeen Nieuws
ZONDAG: Leden, leidsters en kadetten, 114
uur aan het clubhuis Spaame! Knallende pro-
paganda-tocht naar Groenendaal!
MAANDAG: begint de 2e kook- en de ver-
stelcursus. Om 7 uur op het Spaame zijn.
DINSDAG: vervallen allé clubs in de drie
Graalhuizen.
WOENSDAG: Om 7 uur op het Spaame voor
den 3en kook- en den nieuwen verstelcursus.
ZATERDAG 4 en Zondag 5 Maart weekend
voor leidsters in Den Haag, in verband met het
Liduina-spel. Zaterdags om 4V4 uur in het
Nationaal Graalhuis, Oude Scheveningscheweg
90, Den Haag. Vóór Donderdag aan eigen club
huis opgeven.
Excelsior, Alleluja, Vooruit!
Aan de Memorie van Antwoord aan de Eer
ste Kamer wordt het volgende ont'eend:
Bij den aandrang op een uitbreiding van
art. 308 Wetboek van Strafrecht tot de gevallen
waarin door schuld lichamelijk letsel woTdt toe
gebracht, niet behoorend tot de zware vormer
van lichamelijk letsel, genoemd in de artikelen
307 en 308, waarbij speciaal werd gedacht aar.
'ichamelijk letsel te wijten aan de schuld var
bestuurders van motorrijtuigen, wordt naar het
ooordeel van den minister uit het oog verloren,
dat de gevallen, welke men alsnog onder art
308 wil brengen, reeds vallen onder art. 22 van
de Motor- en Rijwielwet.
Ingevolge art. 29 van die wet bedraagt de
maximumstraf in die gevallen hechtenis van
ten hoogste drie maanden of geldboete van ten
hoogste duizend gulden. Ook indien deze ge
vallen alsnog onder art. 308 werden gebracht
zou de rechter, waar het hier lichamelijk letsei
betreft, deze maxima wel nimmer te boven
gaan. Het voornaamste gevolg van de voorge
stelde wijziging zou dus zijn, dat de betrokken
feiten van overtredingen zouden worden tot
misdrijven. Dit zou op zich zelf niet zonder be
denking zijn. Voor een misdrijf is toch óf opzet
vereischt óf ten minste het aanwezig zijn var,
een zeer ernstig gevolg.
Het tegengaan van het optreden van buiten-
landsche, vooral Duitsche musici in de café's
en restaurants is bezwaarlijk op den grondsiaë
van de Vreemdelingenwet van 1849 te regelen
Overigens heeft het werken van buitenlandsche
arbeiders, ook van musici, de volle aandacht
der regeering. In voorbereiding zijn maatrege
len ten aanzien van het werken van niet-Ne-
derlandscne arbeiders hier te lande.
Het groot aantal vreemdelingen zonder vol
doende middelen van bestaan in onze haven
steden speciaal Chineezen is den minister
uiteraard bekend. Uitleiding van deze naar
overzeesche landen moet in de eerste plaats
door de plaatselijke overheid onder oogen wor
den gezien; dit sluit niet uit, dat hij zijnerzijds
tot medewerking bereid is.
De minister meent, dat de ervaring tot op
heden met de combinatie van onvoorwaarde
lijke en voorwaarde'ijke gevangenisstraf opge
daan, slechts tot een gunstig oordeel ten aan
zien van dit instituut kan leiden.
Ten aanzien van de vervolging van den ac-
In aansluiting bij het reeds medegedeelde
bericht het bestuur van den Rit. Bond van
Arbeiders (arbeidsters) in Slachterijen „St. Jo
ris" ons nog het volgende betreffende het con
flict bij de N.V. Zwanenberg te Oss:
In de eerste week van Januari hebben een
vijftigtal meisjes, werkzaam bij de N.V. Zwa-
nenberg's slachterijen te Oss zich georgani
seerd in onzen bond. Blijkbaar was dit niet
naar den zin van deze firma, want, nadat door
het hoofdbestuur aan de directie hiervan ken
nis was gegeven, verspreidde zich het gerucht
dat voor die meisjes, die lid bleven ontslag
zou volgen voor het tijdstip, waarop de meisjes
recht hebben op kas-uitkeering.
Bij informatie op een conferentie met de fir
ma werd dit gerucht ten stelligste tegenge
sproken.
Toen werd van de zijde van het hoofdbestuur
gepoogd een regeling tot stand te brengen. De
firma stond afwijzend hiertegenover en meende
dat de meisjes niet in „St. Joris" behoorden
georganiseerd te zijn.
Het hoofdbestuur diende op 3 Februari een
drietal punten in met verzoek deze in een over
eenkomst te willen opnemen.
Als antwoord daarop werd d.d. 7 Februari
door de directie bericht dat zij niet genegen
was op dit punt (organisesren van vrouwelijk
personeel) in te gaan.
Vrijdag 17 Febr. werd te Oss een ledenver
gadering gehouden der ineisjesafdeeling. Als
spreker trad daarbij op dr. v. Welie, aalmoe
zenier van den arbeid, die de beteekenis van
het recht van organisatie bij de Grondwet ge
waarborgd uiteenzette en de meisjes aanspoor
de hun organisatie trouw te blijven.
Hierop werd Zaterdag aan alle georganiseer
de meisjes ontslag aangezegd met een opzeg
gingstermijn van één week.
Op 20 Februari werd naar aanleiding hier
van een onderhoud aangevraagd met de direc
tie, hetgeen niet werd toegestaan.
De uitsluiting is daardoor met ingang van
Vrijdagavond voor de georganiseerden een feit
geworden.
countant R. H., zegt de minister dat het
vanwege het parket ingesteld zeer omvangrijk
onderzoek onlangs is beëindigd. Een groot aan
tal van de ingebrachte beschuldigingen is on
juist bevonden. Ten aanzien van enkele pun
ten, die onvoldoende opgehelderd zijn, heeft het
parket aanleiding gevonden een nader onder
zoek te vragen aan den rechter-commissaris,
belast met de instructie van strafzaken. Dit
gerechtelijk vooronderzoek is thans loopende.
Ik kom weer eens een beroep doen op de
kinderen, op hun Moeders en op hun Bewaar
school-Zusters en Juffrouwen.
Ik vraag mij wel eens af of ze allemaal hun
woord wel gehouden hebben. Hier en daar heb
ik zelf de belofte gehoord dat moeders haar
kleintjes voor Pater Liefhebbers werk zouden
laten bidden of dat Bewaarschool-leidsters het
zelfde zouden doen. Ik ben echter bang dat zij
mij zullen vergeten of denken dat ik er nu al
lang bovenop ben. als ik ze er niet aan her
innerde.
Nu is het mogelijk dat hier of daar de Be
waarschool-Zuster of Juffrouw mijn stukje niet
leest en daarom verzoek ik den anderen lezers het
(of de heele krant met een dikke blauwe streep
langs mijn stukje) even bij die Zuster of Juf
frouw in de brievenbus te stoppen.
Het is mogelijk dat zooveel lezer' dien raad
opvolgen dat die brievenbus verstopt raakt maar
dat is juist goed. Zoo'n avontuur zal de beste
herinnering zijn. Bovendien is het binnenkort
weer schoonmaak en dan komt een extra
krantje wel van pas.
Wil dit nu zeggen, vrienden, dat ik alleen
maar vertrouwen heb in het gebed van bewaar
schoolkinderen en de kleintjes op moeders knie?
Neen, het wil alleen maar zeggen dat ik daarin
bijzonder groot vertrouwen heb.
Ook het gebed -an u allen ve zoek ik en h'b
ik noodig, hetzij ge met uw jonge oogen nog
de kleinste letter van uw handig klein kerk
boekje kunt lezen of met uw oude oogen moei
lijk zelfs den extra grooten druk va.* uw geb:-t Ti-
boek kimt onderscheiden of zelfs alleen nog
maar de kralen van uw rozenkrans door uw
stramme vingers kunt .laten glijden.
Ja, waarlijk, in deze tijden, nu wij zooveel
extra hulp van Boven noodig hebben, heb ik
heel bijzondtr uw geestelijken steun ncodig. Dat
is in ieder geval iets dat met een klein beetje
goeden wil ALLEN mij geven kunnen. Geld ge
ven is voor vele oprechte zielen (ik bedoel niet
het 'soort dat de malaise aangrijpt als een
pracht excuus om zonder gierig te schijnen
de beurs dicht te houden) onder de huidige
omstandigheden vrijwel uitgesloten, maar een
gebedje kan toch iedereen wal geven. En als
u helpt bidden, dan komt de rest ook wel.
FATHER LEFEBER.
St. Bonifacius-Missiehuis
Hoorn, postrek. 120937.
Ik zeg u: Wat gij den Vader moogt vragen,
Hij zal het u geven in mijnen naam. Joës XVI-
23. Zoo twee van u op aarde overeenstemmen
om wat ook te vragen, dan zullen zij het ver
krijgen van mijn Vader, die in de hemel is.
Matth. XVIII-19.
lange straat uitgestorven lijktis er geen
geluid van de machine meer achter dat gor
dijntje
Er is alleen de flauwe schijn van 'n scha
mele kamer-verlichtingmet iets verder, er
gens in 'n hoekjede roode bibbering van "n
devotie-lampje.
En wéér wat later gaat de voordeur open
en komt de naaister naar buiten met 'n em
mer, 'n bezem, 'n spons, 'n zeemlap, poetsgerei
Ze zet alles neer en haalt 'n trapje
en bij 't licht van de straatlantaarn doet ze haar
„buitenboel".
Daarna wordt alles weer zooals t was.
En t gebeurt meer dan eens, dat bewoners
van die straat, als ze ver na middernacht van
'n partijtje komen, nog even opzij kijken
omdat ze de naaimachine nog hooren.
De voorbijganger, die alléén is.... peinst dan
even, of schudt het hoofd, met iets van mede
lijden
Zijn ze met twee, of meer.... dan wordt er
iets gefluisterd.... Soms klinken enkele woor
den wat luider in de nachtelijke stilteEn
dan is 't wel es gebeurd, dat de naaimachine
plotseling stoptewat niet gemerkt werd
En er 'n ander geluid voor in de plaats kwam
daar achter dat gordijntjeheel even maar
en heel zacht
Wat óók niet gemerkt werd vanzelf.
Dikwels gaat ze 'n heele Zondag de deur uit.
Dan maakt ze 'n reisje van enkele uren per
spoor... en dan nog 'n minuut of twintig in 'n
auto-bus....
Ze stapt uit bij 'n groot, grijs gebouw, en de
zuster-portierster laat haar binnen.
Dan loopt ze door lange gangen en portalen
en komt in 'n zaal, waar veel kleine kin
deren bijeen zijn.
Een van die kleintjes is 'n blond ventje met
groote blauwe kijkers.... en die lacht als ie
haar ziet.
Ze pakt hem op.... zoent hem langen
pakt dan wat speelgoed en lekkers uit haar
taschje
Als ze weggaat zoent ze hem nog langer....
en moet haar neus snuiten en haar tail af
vegen.... en haar oogen.
Dan gaat ze naar de spreekkamerlegt
geld op de tafelen de zuster schrijft iets
in 'n boekblijft nog wat met haar praten
en zegt soms dat 't „zóó toch werkelijk niet
hoeft."
Maar dan schudt de naaister energiek het
smalle hoofd en zegt: „Ik wil alles alléén be
talenvan nienfend iets aannemenvan
niemand
En dan gaat ze weer terug.... en is 'savonds
weer in haar huisje....
Daar legt ze de kleine bagage op de oude
plaats., hangt haar kleeren in de kast en gaat
dan iets lezen.... Soms doet ze dat niet di
rect.... toopt langzaam door haar kamertje....
bekijkt enkele portrettensommige lang....
sommige maar een oogenblikjeEn haar
starende oogen schijnen iets moois en liefs van
het verleden te willen achterhalen....
Dan knielt ze voor t beeld met 't roode licht
jede witte handen stijf tegen t gelaat....
en vraagten smeekten dankt.... en
huilt.
Achter andere gordijntjes is muziek, lach,
zang en vroolijk rumoer
Tot allen zich slapen naar de nieuwe werk
dag. G. N.
