Uit de „Wilhelmstrasse
D.H.V.B: Overzicht
DE SNELHEID TÈ LAND
ONTVANGST DER PERS
VAN
63 TOT 440 KM
PER UUR
ZATERDAG 4 MAART
De moed tot zeer harde
experimenten
Nederlaag voor Unity
Wereldrecords
Men krijgt den indruk, dat de
Pruisische commissarissen voor
geen machtmiddelen zullen
terugschrikken, om hun wil
door te zetten
Er is slechts een klein programma
af te werken
D. H. L.—T. Y. B. B.
HaarlemKinheim
E.D.O. IStormvogels I
Haarl. Voetbal Bond
CONFLICT BEËINDIGD
Nieuw contract in de Friesche
bouwbedrijven
DE TARIEFHERZIENING BIJ
DE SPOORWEGEN
168
BloemendaalVoorl. H.V.B.-
elftal
Schade voor de expediteurs
Retraitenhuis Sint Petrus Canisius
Bergen N.-H.
Je
groote vooruitgang der mo
derne techniek in vijf en
dertig jaren
UIT DEN VRIJHEIDSBOND
Wegens fascistische sympathieën
UIT HET BOUWBEDRIJF
Een adres aan gemeentebesturen
COMMUNISTEN TERREUR?
Vermoedelijke brandstichting
te Dronrijp
WIELRIJDER AANGEREDEN
Op slag gedood
K. R. O.-GIDS
AANGETEEKENDE BRIEF
VERMIST
Men schrijft ons van goed ingelichte zijde uit
Eerlijn:
Vlotte uitwisseling van gedachten in den
vorm van een gezelligen bieravond behoort
tot de requisieten van 't politiek theater
bedrijf. De nieuwe Pruisische commissarissen
hebben dit bijtijds erkend en een aantal Duit-
sche en buitenlandsch" journalisten bij njonde
van den vice-kanselier von Papen naar Wilhelm-
ftrasse 63, de residentie van den onttroonden
premier Braun, uitgenoodigd. Men zat aan klei
ne tafels en benutte de gelegenheid tot een
uiterst voorzichtig debat met de mannen van
het nieuwe bewind. Ministers, commissarissen,
staatssecretarissen en hooge ministerieele amb
tenaren hadden menige hand te schudden. De
belangstellende bezoeker werd met diplomatieke
vaardigheid ontvangen.
De ineenloopende vertrekken zijn dezelfde ge
bleven, de lakeien, die ons bedienen, zijn voor
alsnog niet door anderen vervangen maar -te
sfeer is een andere geworden. De mannen, met
wie men sprak, maken in hun optreden den in
druk van politieke stabiliteit, zij bewegen zich
met de zekerheid van ministers, die de eenmaal
veroverde macht niet gauw uit handen zullen
geven. Niemand, die bij deze Pruisische commis
sarissen te gast was, kan zulks ontkennen.
Vice-kanselier v. Papen verscheen met de an
dere leden van het kabinet direct uit een drin
gende zitting. Men leest hem den vermoeienden
arbeid der laatste weken van het glad gelaat
en zijn uiterlijke voorkomendheid is niet bij
machte, een sterke nervositeit te verbergen: zijn
gelaatstrekken willen mij scherper toeschijnen
dan tijdens zijn eerste kortstondige kanselier
schap. Toch is hij in zijn gebaren de ruiter
gebleven, die het paard vast aan den teugel
houdt en geeft hij zich moeite, den ouden op-
timistischen indruk te wekken, dien wij van
vroeger kennen. Men moet de slagvaardigheid
bewonderen, waarmede hij naar menschen luis
tert, die in verschillende talen hun vragen aan
hem richten, hij luistert oplettend, kijkt op
het tapijt, maar als de vrager uitgesproken
heeft, dat kijkt hij hem recht in de oogen en
antwoordt in de volkomen beheerschte taal
van zijn ondervrager tot in de kleinste fines
sen. Hij laat den ander den tijd, om zijn ge
dachten te formuleeren, onderbreekt niet, ook
al duurt het vaak wat lang, om op het gege
ven moment slagvaardig van repliek te dienen.
Ook wanneer hij het met u volmaakt oneens is,
blijft hij vriendelijk en voorkomend, want hij is
cavalier van huis-uit. Pas wanneer de kritieke
vragen van onzen tijd in directen vorm wor
den aangeraakt, de danig geschokte vrijheid
van drukpers, het optreden van S. A.-mannen
als politie, de doortastende maatregelen ten
opzichte van de communisten worden zijn
bewegingen sneller, energieker en krijgt men
den indruk, dat deze rijkscommissaris voor
geen machtmiddelen zal terugschrikken, als het
er voor hem op aankomt, zijn wil door te
zetten.
Een typeerend oogenblik: von Papen hoort,
dat de vertegenwoordigers der katholieke pers
in navolging van hun collega's in het Saar-
gebied, aan zijn vriendelijke uitnoodiging tot
dezen bieravond geen gevolg hebben gegeven.
Zijn gelaat wordt rood, hij schudt het hoofd
en zegt afwijzend: „Welk een kortzichtigheid!
Wanneer ze zoo verder gaan, zullen zij weldra
zien, hoe ver zij het brengen!"
Wat later op den avond komt rijksminister
Göring binnen en zijn hooge gestalte valt alge
meen op. Hij wordt door een schaar geïnte
resseerden omsingeld, want hij geldt als de
machtige man van den dag. Men ondervraagt
bem over zijn manifest aan de politie, duidt in
discreten vorm zijn eenzijdigheid aan en hij
ziet zich tot een korte voordracht gedwongen.
Hij is in zijn doortastendheid de vroegere oor
logspiloot gebleven, die voor geen vijand te
rugdeinst, geeft onomwonden zijn conservatie
ve opvattingen te kennen en zijn humoristi
sche formuleering ademt een haast kameraad-
schappelijken geest. Hij is niet de minister,
zooals we dien in von Papen ontmoeten, glijnt
al sprekend met zijn hand door zijn haar, kijkt
in een spiegel en glimlacht: het wordt hoog
tijd, dat hij ze weer eens laat knippen! Hij
Ziet in de buurt een gemakkelijken stoel, laat
zich neervallen, verlaat het gladde veld der
politiek en gaat vertellen uit zijn jeugd, toen
hij allerlei kwajongensstreken uithaalde en van
Zijn vader menig pak slaag opliep.
Ik kijk van links naar rechts, van von Pa
pen naar Göring en mij valt het oogenblik te
tinnen, toen Göring in den Rijksdag den toen-
maligen kanselier den rug toedraaide en het
decreet der parlements-ontbinding links liet
liggen. Hoe kort is dat geleden en hoe heel
anders is thans alles geworden!
Minder vlot loopt het discours met Göring's
collega en partijgenoot Rust, den nieuwen
ommissarischen minister voor onderwijs en
kunst. Men wil van hem weten, hoe de toe
komstige christelijk gedachte politiek in Prui-
n zal worden toegepast, brengt het afschaf-
i n der vrije school in t gesprek en hij heeft
oeite, zijn ondervragers tot luisteren te bren
gen Het lot der jonge onderwijzers schijnt
hem bijzonder na aan 't hart te liggen: „Die
moeten ook aan het werk komen, dat is mijn
vaste voornemen, maar gemakkelijk is het
niet." Ook de ongeregeldheden in de studen
tenwereld worden aangeraakt en hij laat zich
afwijzend over den veelgenoemden professor
Gohn uit Breslau uit. Minder afwijzend is zijn
gedachtengang over de vechtlustige studenten,
die hun studie als een bijkomstigheid beschou
wen en hun afkeer van het jodendom steeds
Uitdagender demonstreeren.
In een der aangrenzende vertrekken heeft
rijksarbeidsminister Seldte, de leider van den
Stahlhelm, het discours voor zijn rekening ge
nomen.
Hij is de sympathieke, eenvoudige man ge
bleven, zooals we hem sedert jaren van nabij
kennen, mild in zijn oordeel over andersden
kenden, in dezen even coulant als zijn mede
werker Duesterberg.
Op dringend verzoek van von Papen ver
schijnt laat in den avond nog heel even met
Duitsch-nationale waardigheid geheimrad Hu-
genberg, van wien men overtuigd is, dat zijn
samenwerking met Hitier niet van langen duur
zal zijn. Hij heet in den volksmond „der Sil-
berfuchs" en men is benieuwd, hoe zijn party
straks uit de verkiezingen te voorschijn zal
komen. Hugenberg en de vooraanstaande man
nen zijner voorname partij beschikken name
lijk over de politieke ervaring en geroutineerd,
heid, welke de jongere generatie der N. S. D.
A. P. nog moet veroveren.
Een ontvangst van intiemen aard vond twee
dagen later plaats in het ministerie van bui-
tenlandsche zaken. Hier recipieerde dè nieuwe
Presse-Chef Funk, die zijn journalistieke er
varing in dienst van de „Börsen-Zeitung een
rechts staand orgaan, reeds lang verkregen
heeft. Nadat in de vorige weken door hem ach
tereenvolgens de Amerikaansche en Engelsche
journalisten ter nadere kennismaking ontvan
gen werden, had hij op het thee-uur een tien
tal Nederlandsche collega's uitgenoodigd en door
allen werd aan deze invitatie gevolg gegeven.
Wij werden aan hem voorgesteld door zijn se
cretaris jhr. von Puttlitz. Ook geheimraad
Aschmann, die juist uit Genève was terugge
keerd, woonde deze ontvangst bij en nam •3-
vendig deel aan het gesprek. Het ligt in den
aard der zaak, dat de gebeurtenissen aan
boord van „De Zeven Provinciën" wérden aan
geraakt en wij werden aangenaam verrast
door de nadrukkelijke verzekering, dat de
rijksregeering alles gedaan heeft, wat binnen
haar veelomvattend vermogen ligt, om onnoo-
dige hatelijkheid in de Duitsche pers te voor
komen.
Volgens regeeringsraad Funk zal op deze re
geering hoe de verkiezingen ook moge uit-
loopen geen andere meer volgen: Hitier blijft
aan het bewind en voor de eerstvolgende Ja
ren moet met stabiliteit op het gebied der po
litiek rekening worden gehouden. De voorschrif
ten, welke voor de Duitsche pers bindend zijn,
mogen door de vertegenwoordigers van bui-
tenlandsche organen niet genegeerd worden.
De berichtgeving moet objectief blijven en
geen vijandig karakter dragen. Een vast be
wind is dringend noodzakelijk geworden en
alle „Fremdkörper" moeten uit het staatsbe
heer verdwijnen.
Alle belemmerende bepalingen ten spijt werd
de nadruk gelegd op de beteekenis van een
vriendschappelijke samenwerking tusschen
Duitschland en Nederland. „Wij moeten el
kaar helpen, want tenslotte zijn we immers
op elkaar aangewezen!" Holland was voor ons
steeds een goede afnemer, maar op de meest-
begunstiging mag niet meer de nadruk gelegd
worden. Elk probleem is oplosbaar en de com-
mercieele spanning zal weldra minder worden.
Wij moeten den moed tot experimenten heb
ben en ons aan nieuwe verhoudingen wennen."
Uit beide recepties in de Wilhelmstrasse valt
af te leiden, dat de regeering aan harmoni
sche samenwerking met de pers hooge waarde
hecht. Zij is voor informatie te allen tijde be
reid, maar verwacht dan ook, dat zij, die hier
op aanspraak maken, voorzichtig zullen zijp
bij het weergeven der gebeurtenissen van on
zen veelbewogen tijd.
Het programma in de hoogste afdeelingen
der D.H.V.B.-competitis is ook voor morgen
weer bijzonder klein. Dit is een meer voorko
mend verschijnsel den laatsten tijd, omdat
juist in de hoogere regionen de afdeelingen
uitgespeeld raken en het is daarom dubbel
jammer dat juist de elftallen met de beste
kampioenskansen den grootsten achterstand
boeken.
In de eerste klasse A gaat A.D.O. haar positie
verbeteren in haar uitwedstrijd tegen Sparta,
al dienen de Heemskerkers op grooten tegen
stand te rekenen. De reserves der wijdbroeken
krijgen bezoek van S.D.E. en dienen dezen
wedstrijd te winnen, willen zij niet te veel in
het gédrang komen. Gemakkelijk zal dit even
wel niet gaan.
Slechts twintig minuten wordt er gevoetbald
in de eerste klasse B tusschen The Unity en
Constantius. De stand luidt 32 in het voor
deel van laatstgenoemde en waar The Unity
bovendien met acht man moet spelen, blijven
de punten dus aan Constantius.
De laatste loodjes wegen het zwaarst. Dit
heeft Santpoort II in de eerste klasse C ver
leden week reeds ondervonden, want slechts
met de grootste inspanning wist zij van Con
cordia te winnen. En ook morgen zullen de
Santpoorters het niet cadeau krijgen, want
H.B.C. II is op eigen veld moeilijk te slaan. De
Santpoorters hebben echter alles te verliezen,
wanneer zij op Berkenrode zouden struikelen.
In Amsterdam ontmoeten elkaar De Meer II en
St. Louis. Hier staat de laatste plaats op het
spel. Een puntenverdeeling achten we onder
deze omstandigheden niet onmogelijk.
In de tweede klas-afdeelingen is het pro
gramma al zeer klein. In II A alleen S.R.C.—
Victoria, welke ontmoeting door de bezoekers
wordt gewonnen en in II B staat alles stil.
Slechts twee wedstrijden in de tweede klasse
C, waarin we B.S.M. haar positie weer zien
versterken door een zege in den uitwedstrijd
tegen Oranje Zwart, al zal het niet zoo ge
makkelijk gaan. St. Martinus ontvangt Gezel
len vier en kan de beide punten thuis houden.
Veel zal het haar niet baten, omdat de eere-
titel toch voor de Bennebroekers schijnt weg
gelegd.
S.M.C. en S.N.A. zijn in n D de eenigste clubs
welke in actie komen. Het terrein-voordeel zal
juist genoeg zijn om S.M.C. te doen zege
vieren.
D. H. V. B-
PROGRAMMA
le klasse
A Volendam 2SDE 1
Sparta 1Ado 1
B The Unity 1Con
stantius 1, rest. tijd
20 min.
stand 23, Unity 8
man, 2 uur.
C HBC 2Santpoort 2
De Meer 2-St. Louis 1
3 Westlandia 1—DHL 2
2e klasse
A SRC 1—Victoria 1
C St. Martinus 1Ge
zellen Vier
Oranje Zw. 1BSM 1
D SMC 1—SNA 1
ESDS 1—HVC 1
BCD 1—SGV 1
Res. 2e klasse
ARKAV 2Doss 2
VVZ 2—WA 2
B Onze Gez. 2Geel
wit 2
DSS 2SJC 2
3e klasse
AHollandia 1Con
Zelo 1
CDVO 1—Wit Rood 1
D St. Louis 1St. Pan-
cratius 1
EAlphensche Boys 1
Teylingen 2
St. Bernardus 1
ASC 1
Leiden 2WSB 1
Res. 3e klasse
A Victoria 2WW 2
SEW 2—Sparta 2
DVO 2—KGB 2
B WE 2—ESV 2
CWllskr. 3—-RKAV 3
D Lisse 3Conc. 2
SJC 3—TYBB 3
4e klasse
A Strandvogels 1
Zouaven 1
B St. Bavo 1Reo 1
West-Friezen 1De
Blokkers 1
C Des 1Oda 1
D Victrix 2—WF 1
TYBB 4—DSS 3
Res. 4e klasse
A SEW 3Stormv. 2
B Zouaven 2Wit R. 2
Valken 2—EVE 2
WW 3—Union 2
C De BlokkersStrand
vogels 2
D St. Bavo 2Victoria 3
G USV 2—HSV 2
H VVZ 4—Ado 4
USV 3—Dem 4
I Voorw. 3—Or. Wit 4
Con Zelo 3—Holl. 2
J VVO 3—Zeev. 2
Oranje Wit 3—USV 4
K Roda 2St. Pancr. 2
Doss 3St. Mart. 2
LSVF 2—Diemen 2
ZPC 2—St. Louis 3
MSt. Pancr. 3Const. 3
N St. Mart. 4—Wilskr. 4
Diemen 3Doss 4
NN ZPC 3—Wilskr. 6
Oranje Zw. 2Des 2
O Gez. Vier 4—RKAV 4
WA 5SVF 3
Oda 2—Vic 3
P Geel Wit 3—Conc. 3
Santp. 5—Lisse 4
TYBB 5—Nas 2
PP Onze Gez. 4DSS 4
Het elftal van T.Y.B.B. is als volgt samen
gesteld;
Metten
Nunnink v. Es
v. Turnhout, Rotteveel, Kamer
v. Honschoten, Tuyn, Put, Harmes, v. Leuven,
haarlem
Zondag a.s. speelt Haarlem een oefenwed
strijd tegen Kinheim, dat door de nederlaag
van EDO tegen Zeeburgia een goede kans op
het kampioenschap heeft gekregen.
Haarlem maakt van deze gelegenheid ge
bruik een nieuwe opstelling te probeeren. Het
elftal is:
Kaan
Van den Berg Huisman
De la Mar Van Gooi Vreeken
Iseger Bieshaar Oldenburg Van Polanen
Kammeyer
Zondagmiddag heeft bovengenoemde wed
strijd plaats op het EDO-terrein aan den Mid
denweg. Het EDO-elftal heeft de volgende op
stelling:
v. Roon
G. Zandstra C. v. d. Kuyl
Jansen Dnkla Oomen
Perukel Sr. H. Koene Goemaat Ferukel Jr.
J. W. Koene
Het programma voor Zondag luidt:
Bloemend.-Voorl.
HVB-ElftaL
lb Haarlem 3EDO 4.
2a Kinhelm 3Scho
ten 3: VOG—DSK.
2d THB 3—ETO.
3a. Heemst. 2-EHS 2
3b Swastika 3VOG 2
VI. Vogels—WH 2.
3c Damiaten 2RCH 8.
Kennemers 4—Spaar-
nevogels 3.
3d WH 3—DSK 4;
Kenau 3Thalia.
3e Kennemers 9Dl
O 3; Thalia 2Bever
wijk 5. IVO 3Storm
vogels 5 Dio 4WB 3;
Kennemers 7RCH 10.
3g DSK 3Droste 2;
RozenorieelEHS 3.
3h EHS 4—-Schoten 4;
Zandvoort 5—DeCeo:
Kenau 4Haarlem 7.
3i Schoten 5Rozen-
prieel 2.
3J DWO 4—RCH 11.;E
DO 9Halfweg 4.
3k DeCeo 3—VORG 3;
Vijfhuizen 3Halfweg
2; HFC 7Haarlem 8.
Junioren-competitie
A. Haarlem aRCH. a;
Kennemers 4Storm
vogels a: VSV—EDO a.
B RCH bHaarlem b;
Zeemeeuwen—EDO b;
Zandvoort b—Bl'daal
b; VI. VogelsKenne
mers b.
C. Halfweg-Kinh.; Hil-
legomTHB; R C H c
—Haarlem c; DeCeO
IVO a.
D. RCH d—HFC b;
HillinenSwastika; Sp.
damVOG.
F. Bl'daal d—RCH f;
EDO cBeverwijk; IVO
b—Kennemers c.
HaarlemDIO.
Door de vaststelling van een nieuwe collec
tieve arbeidsovereenkomst is thans een einde
gekomen aan het conflict in de Friesche bouw
bedrijven. Naar men zich zal herinneren, ont
stond dit loonconflict in Januari.
In het nieuwe contract, dat zal gelden van
1 Maart tot 1 Januari 1934, zijn de loonen als
volgt bepaald: hoofdklasse 52 ct. met vacantie-
bonnen van 80 ct., eerste klasse 49 ct. met
vacantiebon van 75 ct., tweede klasse 46 ct.
met vacantiebon van 75 ct., derde klasse 43 ct.
met vacantiebonnen van 70 ct.
steeds uitbreidende concurrentie van vracht
auto-ondernemingen, die niet gewoon zijn voor
bezorging aan huis een bijzondere vergoeding
in rekening te brengen. Om tegen die concur
rentie beter opgewassen te zdjn en mede in het
belang van de vervoerders, is de verlaging van
de goederentarieven, waarop reeds zoolang van
vele zijden is aangedrongen, mede gezocht in
afschaffing van deze en andere zoogenaamde
„bijkomende kosten", die voor het publiek veel
al onwelkom en mitsdien aan het vervoer per
spoorweg niet bevorderlijk zijn. Het belang van
hen, die vroeger op dit punt een aanvullende
taak hadden, welke trouwens voortdurend in
beteekenis vermindert, mag hierbij niet den
doorslag geven, daar het ongetwijfeld niet op
weegt tegen het groote belang van verlaging
van de productiekosten, dat door deze tarief
herziening wordt bevorderd.
Derhalve zijn geen termen gevonden om aan
de nauwkeurig overwogen tariefvoorstellen
goedkeuring te onthouden.
'n Groepje reizigers staat op de bus te wach
ten. Een der heeren heeft een ietwat Oostersch
type.
Een paar opgeschoten bengels slenteren
langs, kijken onverschillig nieuwsgierig naar
de menschen die hun dorp dien dag met een
bezoek vereerd hebben, krijgen den Oostersch
getinten meneer in de gaten, komdn 'n beetje
dichter bij en toen, sarrend: Pinda, Pinda!
Lekker! Lekker!
En de Oostersch getinte meneer?
Hij werd kwaad, erg kwaad, spin-nydig, vroeg
in 'n tongval, die wonderlijk meer op die des Am
sterdammers leek dan op die des Pinda-man
netjes, in wat voor onbeschofte bóeren-negerij
hij aangeland was en verdween (heel verstan
dig, want er lag sneeuw) maar brieschend ln
de juist aangekomen bus.
En om meneer te troosten zei een medereizi
ger zeer ontactisch: „Kom, kom, meneer, maak
u toch zoo kwaad niet. Als 'n mensch nu een
maal zoo'n gezicht heeft
't Was maar goed, dat die medereiziger den
indruk maakte van een zwaargewicht-bokser,
anders had er bloed gevloeid.
Deze week, op een dorp in de buurt van
Apeldoorn, kwam er juist een school uit, toen
ik de plaats met een kort bezoek vereerae.
Toen de jongens mijn baard zagen, begonnen ze
allen aan hun kin te strijken en de geestigste
uit de club verwelkomde mij met: Pinda, pinda.
Lekker, lekker, tot groot pleizier van die andere
snuiters, die weldra een koor vormden: Pinda,
pinda. Lekker, lekker. Pinda, pinda. .Lekker
lekker. Met hun sneeuwballen hadden ze wei
nig succes. Die misten allen.
Ze hebben mij wel eens gezegd dat ik een
„rare Chinees" was, maar ik heb nooit geweten
dat mijn trekken op die van een pinda-manne
tje lijken. Toch wel de moeite waard om mi)
te zien, hoor, al zeg ik het zelf. Inviteert mij
maar eens op grauwe erwten met spek en
wordt dan meteen Stichter (es).
FATHER LEFEBER.
St. Bonifacius-Missiehuis, Hoorn.
Postrekening 120937.
Men wordt Stichter (es) van dit Missiehuis
door ineens of bij gedeelten honderd gulden te
schenken.
Zondagochtend speelt Bloemendaal een wed
strijd tegen een H.V.B.-ploeg.
Het Bloemendaal-elftal luidt:
Kesting
Jonkergouw C. A. Bakker
Immer Beyck J. Kohier
Fr. Bakker de Bock v. Gelder Leemhuis Strik
Het H.V.B.-elftal is als volgt samengesteld:
Doel: P. Hollenberg (Stormvogels); achter:
J. Kors (RCH) en J. Kluiskens (DIO)mid
den: P. Heilig (Stormvogels), H. v. d. Vlist
(EHS) en P. de Jong (EHS); voor: C. Cmit
(DIO), W. Kedde (RCH), G. Roode (Ripper-
da), A. Slot (RCH) en B. Kelfkens (Droste).
Op de vragen van het Tweede Kamerlid L
H. J. Vos in verband met de voorgenomen in
voering van nieuwe vrachttarieven door de Ne
derlandsche Spoorwegen, met kostelooze thuis
bezorging der goederen van het station van
aankomst, heeft de heer Reymer, Minister van
Waterstaat geantwoord, dat het in de bedoe
ling ligt van de directie van de Nederlandsche
Spoorwegen bij invoering van het nieuwe goe
derentarief kostelooze bestelling van stukgoe
deren toe te passen in de plaatsen, waar de
spoorwegen een besteldienst hebben ingericht.
Dat dientengevolge vele expediteurs en an
deren, die tot nog toe zich belastten met dit aan
hangsel van het spoorwegtransport, schade zul
len kunnen lijden, ligt voor de hand, doch is
een, hoezeer ook te betreuren, gevolg van de
vooral in den laatsten tijd sterk wisselende toe
standen in het vervoerbedrijf.
De maatregel is een gevolg van de zich
710 Maart: Meisjes (niet beneden de 25
jaar).
1114 Maart: Mannen.
1417 Maart: Huismoeders.
2124 Maart: Meisjes Congreganisten (17—
25 jaar).
2831 Maart: Heeren Middenstand.
1215 April: (Goede Week) Heeren Onder
wijzers.
15—18 April (Paschen): St. Josephsgezellen.
1922 April: Meisjes M. U. L. O.
2326 April: Jongens M. U. L. O.
15 Mei: Dames van deftigen en gegoeden
stand.
710 Mei: Kosters.
1013 Mei: Meisjes (1725 jaar).
1518 Mei: Uitsluitend voor huishoudsters
en meisjes werkzaam aan pastorieën.
30 Mei—2 Juni: Congreganisten (gehuwden
en ongehuwden boven 25 jaar).
36 Juni: (Pinksteren) Mannen en jonge
lingen.
De Koninklijke Nederlandsche Automobiel
Club schrijft ons:
Nu de bekende Engelsche autorenner Sir
Malcolm Campbell er in geslaagd is op het
strand van Daytona zijn eigen wereldrecords
te verbeteren en de grootste gemiddelde snel
heid welke ooit te land werd bereikt te bren
gen op bijna 440 K. M. gemiddeld per uur, kan
het zijn nut hebben hieronder eens een vol
ledig overzicht te geven van de geschiedenis
van het wereldsnelheidsrecord met vliegenden
start.
Uit deze gegevens komt op duidelijke wijze
de groote vooruitgang der moderne techniek
aan het licht en de daarmee vanzelfsprekend
gepaard gaande vervolmaking van het zoo po
pulair geworden vervoermiddel en groei van
het automobilisme.
Van de jongeren uit de automobielbeweging
weten slechts enkelen alleen bij overlevering
dat het kilometerrecord in 1898 werd ge
vestigd door den Franschman graaf de Chas-
seloup-Laubat, die met een electrische Jeam
taud op het einde van bovengemeld jaar n.l.
op 18 December 1898 in 57 sec. den afstand met
een gemiddelde van 63.157 K. M. per uur af
legde. Dit eerste pogen geschiedde evenals de
vijf volgende recordpogingen te Achères.
Een maand later werd dit record reeds ver
beterd door Jenatzy, die met een automobiel
van eigen fabrikaat eveneens te Achères een
gemiddelde behaalde van 66.666 K. M. per uur.
Daarna werd door beide rivalen bovenge
noemd tot 29 April 1899 een strijd om het
record gevoerd, welke met de zegepraal van
Jenatzy eindigde, die nu reeds een snelheid
had behaald van 105.852 K.M. per uur.
Drie jaar mocht Jenatzy zich beroemen op
dit wereldrecord; op 13 April 1902 werd een
nieuwe recordpoging ondernomen door Serpol-
let, die er te Niza in slaagde het wereldrecord
met een gemiddelde van 120.805 K. M. op zijn
naam te brengen, eveneens met een machine
door hem zelf gebouwd; en terwijl de beide
vorigen zich van electrische beweegkracht be
dienden, gebruikte Serpollet een automobiel
door stoom gedreven.
Hierna wisselden van 19021903 de record
pogingen elkander steeds af en werden de be
haalde snelheden steeds grooter; het wereld
record stond bij het begin van het jaar 1906
dan ook reeds met een gemiddelde van 195.652
K. M. op naam van Mariott, die het op 28
Januari met een door stoom gedreven Stanley
te Ormonde met bijna 20 K. M. per uur ver
beterde.
Nu volgde een rustperiode van ruim 3K jaar.
toen eindelijk te Brooklands de 200 KM. per
uur overschreden werden. Met een Benz van
200 P. K. behaalde Hemery op 8 November een
gemddelde van 202.691 K. M. per uur.
Na een bestaansperiode van 20 jaar was de
automobielconstructie dus zoover gevorderd, dat
de snelheid van dit moderne voertuig reeds
meer dan verdrievoudigd was. En toch, indien
wij zulk een vehikel zouden vergelijken met de
automobielen der laatste constructiejaren, dan
zouden we bijna niet kunnen gelooven, dat een
dergelijke snelheid er mede bereikt kon wor
den. Ruim vier maanden later, op 23 Maait
1910 werd met eenzelfde Benz van 200 P. K.
te Daytona het record opnieuw verbeterd en
nu gebracht op 211.264 K. M. per uur.
Toen volgde een lange periode van stilstand.
De oorlogsjaren lieten niet na ook op dezen
tak van sport hun stempel te drukken. Pas in
1922 volgde de eerste opleving toen Lee Guiness
met een 12 cyl. Sunbeam het wereldrecord op
215,246 K. M. per uur wist te brengen.
Verschillende recordpogingen, welke over het
algemeen wel aan de vergetelheid zijn ontrukt
en een meer algemeene bekendheid hebben
verkregen volgden elkander nu op.
Thomas Eldridge, Segrave en Campbell! Wie,
die een beetje thuis is in de automobielsport-
beweging kent deze rij van namen niet, waar'
van Thomas en Segrave helaas op zoo treurige
wijze werden uitgeschakeld.
Sedert 6 Febr. 1931 staat nu het tecord op
naam van Sir Malcolih Campbell, die toen
te Laytona-Beach het fameuze gemiddelde
van 396.040 K. M. per uur bereike. Een jaar
later, dus in 1932, bracht Campbell het record
op 408.720 K.M. gemiddeld per uur, en thans
heeft hij daaraan niet minder dan 30 K. M.
toegevoegd.
Opgemerkt zij nog, dat na 1924 ook de snel
heden over 1 Engelschen mijl al record werden
erkend.
Hiernaast laten wij voor belangstellenden de
volledige statistisch opgemaakte geschiedenis
volgen van het wereld-kilometerrecord bene
yens van het mijlrecord.
KILOMETERRECORD
Datum
Plaats
Bestuurder
Merk
Tijd Gem. in K.M.
18
12
1898
Achères
Cte de Chasse-
loup Laubat
Jeantau (electr.)
57
63.157
17
1
1899
Achères
Jenatzy
Jenatzy (electr.)
54
66.666
17
1
1899
Achères
Cte de Chasse-
loup Laubat
Jeantaud (electr.)
51.200
70.312
27
1
1899
Achères
Jenatzy
Jenatzy (electr.)
44.800
80357
4
3
1899
Achères
Cte de Chasse-
loup Laubat
Jeantaud (electr.)
38.400
93.750
29
4
1899
Achères
Jenatzy
Jenatzy (electr.)
34
105382
13
4
1902
Nice
Serpollet
Serpollet (stoom
29.800
120.805
5
8
1902
Ablis
Vanderbilt
Mors, 60 CV
29.400
122.448
5
11
1902
Dourdan
Fournier
Mors, 60 CV
29.200
123.287
17
11
1902
Dour dan
Augières
Mors, 60 CV
29
124,138
17
7
1903
Ostende
Rigolly Gobron-Brillié 100 CV
26.800
134326
5
11
1903
Dourdan
Duray
Gobron-Brillié, 100 CV
26.400
136337
26
1
1904
Florida
W. K. Vanderbilt
Mercedes
24.200
148.555
31
3
1904
Nice
Rigolly
Gobron-Brillié
23.600
152342
1904
Ostende
P. de Caters
Mercedes
23.400
153.846
1904
Newport
P. de Caters
Mercedes
23
156.521
21
7
1904
Ostende
Rigolly
Gobron-Brillié 100 CV
21.600
166.666
13
11
1904
Ostende
Barras
Darracq 100 CV
21.400
168224
1
1905
Florida
Macdonald
Napier
21300
169
30
12
1906
Aries-Salon
Hemery
Darracq 200 CV
20.400
176.470
26
1
1906
Ormonde
Marriott
Stanley (vap)
18.400
195.652
8
11
1909
Brooklands
Hemery
Benz, 200 CV
17.761
202.691
23
3
1910
Daytona
Barney-Olfields
Benz, 200 CV
17.040
211.264
17
5
1922
Brooklands
Lee Guiness
Sunbeam
16.725
215250
23
6
1923
Fanoë
M. Campbell
Sunbeam
16.410
219.378
6
7
1924
Arpajon
René Thomas
Delage
15.615
230.548
12
7
1924
Arpajon
Eldridge
Fiat
15.330
234386
25
9
1924
Pendine
Sands
M. Campbell
Sunbeam
15.305
235.217
21
7
1925
Pendine
Sands
M. Campbell
Sunbeam
14.827
242800
16
3
1926
Southport
Sands
H. O. D. Segrave
Sunbeam
14.684
245.140
27
4
1926
Pendihe
J. G. P. Thomas
Thomas
13213
272.458
Sands
13.080
28
4
1926
Pendine
Sands
J. G. P. Thomas
Thomas
275.229
4
2
1927
Pendine
Sands
M. Campbell
Napier
12.791
281.447
29
3
1927
Daytona
Beach
Segrave
Sunbeam
11.020
326.678
11
3
1929
Daytona
Segrave
Irving-Napier
9.665
372.478
5
2
1931
Daytona
M. Campbell
Napier Campbell Special 9.090
396.040
24
2
1932
Daytona
M. Campbell
Campbell Special
8.90
404.416
22
2
1933
Daytona
M. Campbell
Campbell Special
8.18
437329
MIJL-RECORD
26
6
1924
Brooklands
J. G. P. Thomas
6
7
1924
Arpajon
René Thomas
12
7
1924
Arpajon
Eldridge
21
7
1925
Pendine
M. Campbell
Sands
27
4
1926
Pendine
J. G. P. Thomas
Sands
28
4
1926
Pendine
J. G. P. Thomas
4
2
1927
Pendine
M. Campbell
Sands
29
3
1927
Daytona
Segrave
19
2
1928
Daytona
M. Campbell
22
4
1928
Daytona
Rayton Keech
11
3
1929
Daytona
Segrave
5
2
1931
Daytona
M. Campbell
24
2
1932
Daytona
M. Campbell
22
2
1933
Daytona
M. Campbell
Leyland-Thomas
27.750
208.779
Delage
25.120
230.634
Fiat
24.675
234.794
Sunbeam
23.878
242.634
Thomas
21.419
270.489
Thomas
21.099
274.292
Napier
20.663
280385
Sunbeam
17.665
327.981
17395
333.062
White-Liberty
17.345
334.022
Irving-Napier
15.560
372340
Napier Campbell
14.650
395.469
Special
408.720
Campbell Special
14.175
Campbell Special
1338
437.822
Naar aanleiding van het bericht, dat de heer
mr. dr. M. W. Westerman door fascistische
groepen was aangezocht voor de Tweede Ka
mer en zulks in beraad had gehouden, heeft
het bestuur van de Haagsche afdeeling van de
Liberale Staatsparty De Vrijheidsbond aan
stonds de noodige stappen ondernomen om
den heer Westerman er op te wijzen, dat reeds
een zoodanig beraad onvereenigbaar is met
zijn lidmaatschap va*> den Vrijheidsbond.
De heer Westerman heeft zulks erkend en
medegedeeld, dat hij inmiddels reeds zijn ont
slag als lid van den Vrijheidsbond had geno
men.
De Commissie inzake werkverschaffing, sa
mengesteld door: Ned. Aannemersbond, Pa
troonsbond voor de Bouwbedrijven, Ned. R. K.
Bond van Bouwpatroons, Alg. Ned. Bouwarbei-
dersbond, Ned. R. K. Bouwvakarbeidersbond
„St. Joseph", Ned. Chr. Bouwvakarbeidersbond
en Chr. Nat. Bouwvakarbeidersbond, heeft aan
alle gemeentebesturen een circulaire gericht in
zake werkverschaffing in de bouwvakken. Aan
deze circulaire is het volgende ontleend:
Door de zeer groote werkloosheid wordt aller
wegen naar middelen uitgezien om de werk-
looze arbeiders zooveel mogelijk aan arbeid te
helpen.
Deze pogingen om aan de werklooze arbeiders
werk te verschaffen hebben reeds een grooten
omvang aangenomen en worden reeds geruimen
tijd toegepast.
Een en ander leidt er toe, dat de gewone
werkverschaffingsobjecten, als ontginning van
gronden, bebosschingen e. d., hoe langer hoe
spaarzamer worden en derhalve naar andere
objecten wordt uitgezien.
Dit laatste heeft tot gevolg gehad, dat ver
schillende overheidsorganen, alsook het Rijk
zelf, voor werkverschaffing in aanmerking heb
ben doen k'omen objecten, welke dat naar onze
stellige overtuiging niet zijn.
Adressanten bedoelen het uitvoeren van wer
ken, die uitgesproken tot het bouwbedrijf be-
hooren, alshet graven van kanalen, het maken
van rioleeringen, het aanleggen en hernieuwen
van straten, het maken van sportparken, met
bijbehoorende werken, het bouwen van bruggen
en sluizen, het verbeteren of aanleggen van
afwateringen e. d. werken meer.
Dientengevolge worden belangrijke stukken
werk aan het bouwbedrijf onttrokken en daar
door voor het overgroote gedeelte aan hen, die
gewoon zijn door arbeid in dit bedrijf in hun
onderhoud te voorzien.
Een en ander heeft tot gevolg dat de bouw
vakarbeiders voor een deel permanent tot werk-
verschaffings-arbeiders gedegradeerd worden,
terwijl de werkgevers voor de hier bedoelde ob
jecten eenvoudig uitgeschakeld worden, omdat
aan verstrekken van het Rijkssubsidie als regel
de voorwaarde is verbonden: uitvoering door
de Ned. Heide-Maatschappij.
Deze, voor het bedrijf funeste toestand heeft
adressanten genoopt, zich tot de Gemeentebe
sturen te wenden, met het beleefd maar drin
gend verzoek, aan die methode van werkver
schaffing niet mede te werken.
Indien toch tot uitvoering van genoemde en
andere werken, die tot het bouwbedrijf behoo-
ren, wordt overgegaan, laat dit dan, zoo vragen
adressanteff,' op normale wijze geschieden, n.l.
door ze op de gewone manier aan de markt
te brengen en door bouwarbeiders onder de al
gemeen geldende arbeidsvoorwaarden te doen
uitvoeren.
uoq,
Te Kingmatille onder Dronrijp is Vrijdag de
boerderij van T. P. van Duinen in vlammen
opgegaan. Een gedeelte van het vee ging ver
loren. Verzekering dekt de schade. Op het
konijnenhok heeft men een briefje gevonden,
waarop stond geschreven: nummer één is ge
gaan, nummer twee zal gaan. De Communisten.
De autoriteiten stellen een onderzoek in. Men
vermoedt, dat men hier met brandstichting te
doen heeft. Zekerheid hieromtrent heeft men
echter niet.
Vrijdagavond omstreeks 7 uur kwam een
auto komende uit Alteveer, welke met een snel
heid van ongeveer 100 KM. reed in Nieuwe
Pekela in botsing met een wielrijder, die ge
grepen werd en op slag gedood. De identiteit
van den man kon nog niet worden vastgesteld.
De auto was afkomstig uit Veendam en werd
bestuurd door K., terwijl mede in den wagen
gezeten was de heer H. K., caféhouder te
Veendam. Beiden verkeerden onder den invloed
van sterken drank. De heer K. bekwam ern
stige verwondingen en moest naar het R. K.
Ziekenhuis te Winschoten worden overgebracht.
De bestuurder van den wagen kreeg geen letsel.
Het K. F- O.-programma van de komende
week vermeldt, blijkens den weiverzorgden K.
R. O.-gids, een rede van dr. Witlox over de
taak der Katholieken in Nederland in en door
de politiek. Twee vraaggesprekken worden ge
wijd aan de landbouwcrisis en den crisissteun.
Tijdens het vrouwenuurtje wordt gesproken
over den Moederdag en prof. Huib. Luns be
handelt het onderwerp: Binnenhuiskunst cn
Kunstnijverheid.
Van de concerten verdienen bijzondere ver
melding: Zondagavond Alexander Moszkowsky
(viool) en Dinsdagavond Eduard van Beinum,
die aan den vleugel begeleidt den cellist Carel
van Leeuwen Boomkamp.
Tenslotte dient nog de aandacht gevestigd op
de Lijdensmeditaties, welke dit jaar worden ge
houden door niemand minder dan den Z.Eerw.
Hooggel. heer Dr. F. Feron, professor aan het
Roermondsche Groot Seminarie. De eerste medi
tatie-vindt plaats Dinsdagavond van acht uur
tot half tien.
Een ambtenaar van het hoofdpostkantoor te
's-Gravenfllge heeft bij de. politie aangifte ge
daan, van vermoedelijken diefstal van een aan-
geteekende brief inhoudende f 1635 aan bank
papier en drie coupons verzonden van Den Haag
naar Amsterdam. De brief, welke zonder aan
gegeven waarde was verzonden, moet op het
hoofdpostkantoor in Den Haag op normale wij
ze zijn behandeld, zoodat de verdwijning waar
schijnlijk onderweg of by aankomst te Amster
dam is geschied.
